Het nieuws van 6 mei 2012

Het thema van het bevrijdingsconcert op de Amstel is dit jaar ‘Vrijheid geef je door’. Ik ben laat dus sta achteraan. Een dame van buitenlandse afkomst (Pools of Duits) vraagt of ze met haar vriendin naar voren mag omdat ze het niet kan zien. Ik laat haar door. Twee rijen voor mij worden ze er

Onlangs vond de VPRO in de archieven een nooit eerder uitgezonden interview met Pim Fortuyn uit januari 2002. In een gesprek met IJsbrand van Veelen van ruim een uur, gaat hij in op emancipatie, leefbaarheid, het integratiebeleid en veiligheid. “Je kunt Nederland beter een stadstaat noemen met een paar mooie landschappen dan een land.”

Totaal verslagen, diep geschokt, onwezenlijk, een absoluut dieptepunt. De reacties van politici na de moord op Fortuyn weerspiegelen de nationale verontwaardiging van 10 jaar geleden. Toch werden Fortuyns politieke opponenten als huichelaars weggezet. Peter Langendam, na de aanslag benoemd tot voorzitter van de Lijst Pim Fortuyn, bracht dat verwijt op 13 mei 2002 onder woorden

De band tussen Fortuyn en van Gogh was een warme. Maar niet zo warm dat er geen pittig gesprek mogelijk was – de twee waren beide expressief, op elkaar gesteld, maar duidelijk niet hetzelfde. “Het is alsof je Procter & Gamble en Unilever bij elkaar doet”, zei Fortuyn.

Sociale dienstplicht, strenge onderwijzers en straffende ambtenaren. Als politicus sprak Pim Fortuyn klare taal. Persoonlijk ging het in de pas lopen hem wat moeilijker af. Door de president van het Hof liet hij zich niet ‘autoritair de bek snoeren’, laat staan dat hij zich voegde naar organisatieculturen. Dat begon al op de lagere school in

Adjunct-hoofdredacteur Joost Oranje interviewde voor NRC Handelsblad rechter Frans Bauduin over de strafzaak-Volkert van der G. die hij voorzat. Het is voor het eerst dat de rechter zich over de zaak uit. Lees hier het volledige interview terug, dat op zaterdag 28 april in de Pim Fortuyn special van NRC Handelsblad verscheen.

Bedrijven en overheden mogen onze persoonlijke gegevens best gebruiken, als we er zelf maar controle over hebben. En er fatsoenlijk voor betaald worden. Dat concluderen twee recente boeken over onze (online) privacy. Twee ervaren Nederlandse internetjournalisten publiceerden allebei een boek over privacy. Peter Olsthoorn, die eerder schreef over de macht van Google, werpt zich nu

Onlangs ontdekten detectives van de Amerikaanse zakenman William Browder dat de 230 miljoen dollar aan belastinggeld, die zijn investeringsbedrijf Hermitage Capital van de Russische staat had moeten terugkrijgen, gestolen was door de FSB-afdeling voor economische spionage. Browder kwam met die onthulling in het kader van zijn pogingen om rechtsherstel te krijgen voor zijn medewerker Sergej

Vandaag is het precies 10 jaar geleden dat Pim Fortuyn werd neergeschoten op het Mediapark in Hilversum. Op nrc.nl willen we daar de hele dag bij stilstaan. Op ieder heel uur verschijnt er in de rechterkant van de site een artikel over de vermoorde politicus. We besteden de hele dag in woord en beeld aandacht

Het is een traditie op Bevrijdingsdag: het concert op de Amstel. Tussen 20.30 en 22.00 uur kwam er met het muziekoptreden bij theater Carré een eind aan de officiële festiviteiten van 5 mei. Uiteraard was ook Koningin Beatrix aanwezig bij het concert.

David Pefko heeft met zijn roman Het voorseizoen de Gouden Boekenuil 2012 gewonnen. Dat is zojuist tijdens de uitreiking te Gent bekend gemaakt. Aan de prijs is een bedrag van 25.000 euro verbonden. Volgens de jury toont Pefko’s roman: ,,Meedogenloos de naakte mens, hunkerend naar dat beetje genegenheid. Een genadeloze analyse van de tijdgeest, in zinderende stijl” Op

Chelsea heeft vanavond in Londen de FA Cup gewonnen. De ploeg versloeg in de finale van de het belangrijkste Engelse bekertoernooi Liverpool op Wembley met 2-1. Ramires en Drogba scoorden voor Chelsea, dat later deze maand op jacht gaat naar zijn tweede prijs van het seizoen: de Champions League.

Laten we naar de toekomst kijken, bezwoer minister Spies, terwijl het drijfzand van de gedoogcoalitie haar in het recente verleden zoog. Mariëlle Tweebeeke, de eminente ondervraagster van Nieuwsuur, hoefde zich niet eens druk te maken om de voosheid van de vlucht naar voren van de kandidaat-lijsttrekker van het CDA zichtbaar te maken. Politiek als vak

Vannacht staat er een supermaan aan onze hemel: een maan die veel groter en helderder is dan normaal. NRC-wetenschapsredacteur Lucas Brouwers stelde er gisteren de vrijdagmiddagvraag over. Om half zes morgenochtend is de supermaan te zien. Als het niet bewolkt is tenminste.

De Duitse president Joachim Gauck hield vanmiddag in Breda de jaarlijkse 5 mei-lezing. In zijn enthousiast onthaalde rede prees hij Nederland als vrij en tolerant land en brak hij een lans voor de Europese samenwerking. Kijk de lezing via onze site terug.

In Japan zijn duizenden mensen de straat opgegaan om te vieren dat vandaag de laatste kernreactor van het land is gesloten. Het is de eerste keer in veertig dat Japan geen elektriciteit gebruikt die afkomstig is van een kerncentrale.

Bij beschietingen in een reeks Syrische steden zijn volgens activisten van de oppositie gisteren meer dan veertig mensen om het leven gekomen. Het geweld in het land lijkt weer op te laaien nadat donderdag in de grootste van het land, Aleppo, vier studenten werden gedood.

Nederland staat vandaag stil bij het einde van de Tweede Wereldoorlog. Door het hele land worden in het kader van Bevrijdingsdag festivals en andere evenementen georganiseerd. De Duitse bondspresident Gauck houdt in Breda de 5 mei-lezing.

De gemeente Utrecht laat vijftien kantoorpanden leeg achter om in het stationsgebied een nieuw ‘stadskantoor’ te betrekken. Dat schrijft NRC Handelsblad vandaag. De verhuizing is omstreden vanwege de grootschalige kantorenleegstand in Nederland.

Nederland heeft te weinig goede politici en moet “geleid worden door de besten, door de elite”. Dat zegt Bernard Wientjes, de voorman van werkgeversorganisatie VNO-NCW, vandaag in NRC Handelsblad.

Aflevering 36: over de polonaises en mazurka’s van de Pools-Franse componist Chopin.

Monique Snoeijen schrijft de soundtrack van haar leven. Deze week: oud en wijs.

Jeroen Bos (1980), acteur over zijn grote liefde Mike.

‘Ik hoorde eerst een knal en toen een plop. Dat was de kurk die losschoot’

De tweede generatie Mercedes-Benz B-klasse is geen stationcar en geen midi-MPV. Maar wat is het dan wel?

adviseert: vier Koninginnedag voortaan in den vreemde.

De jetset gaat naar de Griekse eilanden De echte chic kiest voor het vasteland.

Zolamanola heeft vrouwelijke, modieuze en draagbare mode van Nederlandse, Scandinavische en Franse merken.

Maarten Baas ontwierp voor ‘de Vrijheidsmaaltijd’ een tafelkleed met de namen van alle Amsterdammers erop.

Ontspan en neem een massage. Maar waar? Bij de Chinees op de hoek, of in een exclusieve spa.

In restaurant Lei komen de gasten niet opdagen en eet Ronald Hoeben lekker in een lege zaak.

Bijna woonde Harold Hamersma op Corsica, waar de lokale biowijn noest en oprecht is.

Wees eens creatief met komkommer. Wie deze waterige, frisse groente stooft, wordt volgens beloond met een aardse smaak.

Kamervoorzitter Gerdi Verbeet stapt uit de politiek. Bij een strandontbijt spreekt ze de vrees uit dat de Kamer verandert in ‘een dagopvang voor 150 aardige mensen’.

Voor de meeste vrouwen die een modeblog bijhouden is het een hobby. Maar een aantal Nederlandse bloggers houdt er een goed salaris aan over. ‘Ik doe het niet voor de gratis kleren.’

Thijs Wolzak fotografeert wekelijks een bijzonder interieur. Deze week bij Sanne Oomen en Lucas Mol.

06 Lunchen met Gerdi Verbeet, Kamervoorzitter

08 Koken met komkommer

12 Massage op maat

15 780.559 Amsterdammersop een tafelkleed18 Ingetogen luxe op Griekse vasteland

Jonge wolven trekken soms wel duizend kilometer door Europa. Bij Keulen werd er per ongeluk een doodgeschoten.

Psychologie

Landbouw Er is een nieuwe, grondige vergelijking tussen biologische en gewone landbouw. De biologische oogsten schieten tekort.

Karel Knip

Psychologie

Biologie

Psychologie

...denken jonge mensen vaak dat ze saai en zielig zijn. Waarom? Straks zijn ze zelf oudPAGINA 4-5

De drie SBS-zenders zijn veel kijkers kwijt. Georgette Schlick moet marktaandeel terugwinnen. Zoeken naar de familiezender-met-een-beetje-extra. Niet te jong, niet te niche. Meer identiteit, meer online.

Volgende week beginnen de schakers Vishy Anand en Boris Gelfand aan een WK-match in Moskou. Volgens critici geen droompartij. Spelers en sponsor denken daar anders over.

Feyenoord speelt zondag tegen Heerenveen om de tweede plaats in de eredivisie. Aan het eind van het seizoen is de wederopstanding van de volksclub voltooid.„Als ik dit in september had voorspeld, was ik opgenomen.”

Aandeelhouders van de Zwitserse bank UBS maakten deze week bezwaar tegen de welkomstbonus die topman Axel Weber krijgt. Toch stemden ze massaal in met de komst van de Duitse bankier.

Dierproeven zijn achterhaald, vindt directeur Marja Zuidgeest (60) van Proefdiervrij. Dat is te zien aan het succes van de organisatie: het aantal dierproeven daalde de afgelopen dertig jaar van 1,5 miljoen naar 500.000 per jaar.

Netwerken is dé manier om een nieuwe baan te vinden. Maar hoe doe je dat? Het is meer dan borrels aflopen en visitekaartjes uitdelen. „Laat mogelijke werkgevers zien wie je bent en wat je kunt. Zie het als een flirt.”

Elektronicaketen Saturn, dochter van Media Markt, opende deze week een nieuw filiaal in Amsterdam. Dwars tegen de stroom in, want door de economische crisis geven consumenten minder geld uit aan flatscreen-tv’s en luxe espresso-apparaten.

Na Skype en Spotify wil Wrapp het derde Zweedse internetbedrijf worden dat de wereld verovert. Wrapp wil de nummer één te worden in de wereld van social gifting. Over het geheim van het Zweedse technologiesucces.

Typische transfers of bonje in de boardroom, gesuikerde bonussen of verbroken beloftes? De nieuwe firma is er bij – elke zaterdag.

Binnenkort wordt het eerste gebouw in het nieuwe Utrechtse stationsgebied opgeleverd. Het grootste bouwproject van Nederland begon tegelijk met de financiële crisis. Met als gevolg dat de eerste projecten al stil liggen door het ontbreken van financiering.

Jan Bennink (55) is sinds een jaar topman bij Sara Lee. Hij splitste het bedrijf en brengt Douwe Egberts binnenkort naar de beurs. Profiel van de oud-topman van Numico die jaren zoekende was. „Niet naar een job, maar naar zichzelf.”

Utrecht CS is de grootste bouwput van Nederland. Ook elders gaan stationgebieden op de schop.

Pagina 4-5

In de rubriek ‘Het laatste woord’ praten mensen over hun laatste levensfase.

Daaronder staat wekelijks een necrologie van een niet per se bekende persoon.

Den Haag heeft weinig te vertellen over de plofkip, dus moeten bedrijven door Wakker Dier, Greenpeace en het Voedingscentrum worden gedwongen om verantwoord voedsel te verkopen, schrijft Herman Lelieveldt.

De opa van Frank Westerman bewaarde tijdens de Tweede Wereldoorlog het geld van zijn buren. Dit is wellicht geen grootse verzetsdaad, maar vele kleine daden kunnen helpen om het kwaad te bestrijden. Laat dit een les zijn om ook in de toekomst discriminatie te helpen voorkomen.

We moeten niet alleen het misdadige bombardement op Rotterdam en de moord op de Joden herinneren, maar ook het heldhaftige verzet hiertegen. Vrijheid moet altijd weer worden bevochten, ook nu, in het verenigde Europa en elders, stelt Joachim Gauck.

De feministe Mona Eltahawy schreef onlangs een zinderend artikel over vrouwenonderdrukking. Die is inherent aan de islam, betoogt Hafid Bouazza.

Fotograaf Ad Nuis en auteur Arthur van den Boogaard maken eens in de twee weken een foto ‘opnieuw’ en belichten de tijd ertussen.

Vijf dagen lang zat schrijfster Maartje Wortel met drie anderen opgesloten op een Amsterdamse onderduiketage. Wat gebeurt er als je op zo’n historische plek je vrijheid opgeeft? „Ik miste het contact, gewoon.”

Toef Jaeger neemt de stapel binnengekomen boeken door, signaleert en geeft een eerste oordeel. Met deze week boeken over (tijdloze) heroïek in kunst, politiek en Texel.

Duizenden jonge backpackers reizen af naar Vang Vieng in Laos, voor de soms dodelijke combinatie tuben, drank en drugs. De bevolking verdient goudgeld, maar wordt ook „gek van slaapgebrek”.

Voorafgaand aan de uitreiking van de Libris Literatuur Prijs wedden boekhandelaren over de winnaar. Vandaag blikken ze vast vooruit. „Bulnes is de underdog.”

New Look, Bauhaus, femme fatale. Europa is meer dan bureaucraten in Straatsburg en dictaten uit Brussel. In een serie over de cultuur die het continent bindt: de polonaises en mazurka’s van Chopin.

Misdaadverslaggever Peter R. de Vries stopt begin juni met zijn televisieprogramma op SBS6 „omdat dit werk niet meer vol te houden is”. Een gesprek over toneelstukjes op tv, voldoening en zijn vriend Cor van Hout. „Als iemand mij had willen omleggen dan had hij dat echt niet eerst in de week gelegd bij Cor van Hout.”

Lijkt het maar zo, of is Nederland deze eeuw werkelijk vergaand veranderd? Twee wetenschappers met ruime blik op de maatschappij denken van wel. Ze constateren een gebrek aan houvast. „We snakken naar leiders, waar we vervolgens niet naar zullen luisteren.”

Als de Nederlandse samenleving aftakelt – of zelfs een revolutie doormaakt, zoals sociologen op pagina 23 zeggen – hoe zag het land er dan uit voor deze ontwikkeling begon? Terug naar 5 mei 2001, elf jaar geleden. De Twin Towers stonden nog, de eerste poederbrief moest nog worden bezorgd. Er was geen huizen-, banken-, krediet- of eurocrisis. Pim Fortuyn was een columnist, Geert Wilders een anonieme VVD’er. Wat hield Nederland bezig in dat laatste ‘onschuldige’ voorjaar?

Er was wat gedoe over een black metal festival tijdens Dodenherdenking. Maar de bezoekers waren keurig twee minuten stil, meldde NRC Handelsblad van 5 mei 2001 op de voorpagina. Paus Johannes Paulus II zou in Damascus voor het eerst in de geschiedenis een moskee betreden, dit in het kader van de ‘interreligieuze dialoog’. Pim Fortuyn, die later dat jaar de media zou gaan beheersen, werd alleen vluchtig genoemd, in de column van Youp.

Sommige berichten werpen een schaduw vooruit. Zoals het nieuws over de imam van een Rotterdamse moskee, die die week onaardige dingen over homoseksuelen had gezegd. In het Zaterdags Bijvoegsel stond een lange reportage met de kop: ‘Kogelgat in het poldermodel.’ Verwarring. Gebeurde dat niet een jaar later? Welke kogel was dit en waar kwam hij vandaan?

Vijf verhalen uit de krant van 5 mei 2001. Toen Nederland nog overzichtelijk was. Of niet.

Door

Dmitri Medvedev treedt af en Vladimir Poetin wordt opnieuw president van Rusland. Achter de façade van Medvedevs retoriek is het oude systeem van Poetin versterkt. Maar de middenklasse werd wakker.

Hoe neemt een dirigent zijn orkest overtuigend op sleeptouw? Drie jonkies gingen in de leer bij chef-dirigent Mariss Jansons.

Een zestigjarige Zeeuw zou in tientallen jaren honderd jongens hebben misbruikt. Zijn dorpsgenoten zeggen dat ze het wel hebben geweten. Hoe en waarom konden zij een pedoseksueel in hun midden dulden? Groeten uit Westkapelle.

„Links maakt me ongerust, rechts maakt me bang”, zei oud-premier Dominique de Villepin aan de vooravond van de beslissende ronde van de Franse presidentsverkiezingen. De campagne bestaat uit ‘georganiseerd wederzijds bedrog’. Politici weten dat ze moeten bezuinigingen maar zwijgen erover, burgers weten dat er bezuinigingen komen, maar horen het liever niet.

Pragmatisch of opportunistisch. „Ja, waar ligt de grens”, vraagt de werkgeversvoorman Bernard Wientjes zich af. Eerst wilde hij dat ‘zijn’ kabinet zou blijven, nu is hij toch blij met verkiezingen. „Maar ik ga geen voorkeur voor een premier uitspreken, dan word ik weer arrogant.”

Oprichter Adam ‘MCA’ Yauch stond ooit bekend als de ‘meest beestachtige Beastie Boy’. Yauch zal worden herinnerd als de rapper met de diepe en gruizige stem.

In het Betty Asfalt Complex in Amsterdam probeert cabaretier Sara Kroos met collega’s voorzichtig een improvisatietoneelinitiatief uit. Wel drie televisiemaatschappijen toonden al belangstelling.

Voor de internationale tabaksindustrie is Indonesië een goudmijn. Er bestaat geen enkele restrictie voor rokers. Ruim 400.000 kinderen tussen 10 en 14 jaar steken geregeld een sigaret op.

Op de begraafplaats in Vorden stonden beveiligers achter bomen en de burgemeester mocht niet lopen waar hij wilde. Duitsers herdenken op 4 mei blijft omstreden.

Werkgeversvoorzitter Bernard Wientjes ziet het liefst ondernemers in het landsbestuur en tegen Rutte-II heeft hij geen bezwaar. „Ik vind dat we weinig toppolitici hebben in Nederland.” Z&Z, pagina 10-11

schrijft de soundtrack van haar leven. Deze week: oud en wijs.

Jeroen Bos (1980), acteur over zijn grote liefde Mike.

Zolamanola heeft vrouwelijke, modieuze en draagbare mode van Nederlandse, Scandinavische en Franse merken.

Wees eens creatief met komkommer. Wie deze waterige, frisse groente stooft, wordt volgens Marjoleine de Vos beloond met een aardse smaak.

Voor de meeste vrouwen die een modeblog bijhouden is het een hobby. Maar een aantal Nederlandse bloggers houdt er een goed salaris aan over. ‘Ik doe het niet voor de gratis kleren.’

Jonge wolven trekken soms wel duizend kilometer door Europa. Bij Keulen werd er per ongeluk een doodgeschoten.

Psychologie Hoe kom je erachter of iemand een aanslag voorbereidt? Vraag of hij op de foto wil.

Ellen de Bruin

Biologie Het wilde zwijn heeft tamme trekjes. Eén op de tien everzwijnen in West-Europa heeft een varken in zijn familie.

Marion de Boo

Psychologie Iedereen wil oud worden, maar niemand wil oud zijn. Zo hekelen we onze eigen toekomst.

Ellen de Bruin

...denken jonge mensen vaak dat ze saai en zielig zijn. Waarom? Straks zijn ze zelf oud