Nederlanders met psychische problemen door werk, een slecht huwelijk, of de dood van een naaste, moeten zelf voor hun therapie gaan betalen. Dat staat in een nog niet openbaar gemaakt rapport van het College voor Zorgverzekeringen (CVZ). “Hiermee zijn tientallen miljoenen euro’s te besparen”, zegt CVZ-bestuursvoorzitter Bert Boer desgevraagd.
Volgens het college, dat de minister van Volksgezondheid jaarlijks adviseert over de samenstelling van de zorgverzekering, zou alleen nog de behandeling van psychische stoornissen zoals depressie of schizofrenie vergoed moeten worden. Mensen die niet ‘ziek’ zijn hebben volgens het CVZ een eigen verantwoordelijkheid om hun psychische klachten op te lossen.
“Wij zeggen dat er een onderscheid is tussen ziek en niet-ziek. We horen geen zorg te vergoeden van mensen die niet ziek zijn”, verklaart Boer. In zijn toelichting op het rapport Geneeskundige GGZ, trekt hij een parallel met cosmetische behandelingen.
“Die horen ook niet in de zorgverzekering. Het is laakbaar dat we daar met elkaar premies voor opbrengen.”
‘Zorgverzekeraars vergoeden ten onrechte mensen’
Volgens het college vergoeden zorgverzekeraars nu ten onrechte behandelingen van mensen die geen stoornis hebben. Dat komt omdat zij de oorzaak van de behandeling niet kunnen controleren. Om privacyredenen staat die niet op de declaratie. Het College voor Zorgverzekeringen raadt de minister aan vermelding van het soort diagnose op de declaratie wettelijk te verplichten.
Boer erkent dat het heel moeilijk is om psychische klachten en psychische stoornissen van elkaar te onderscheiden. “Zorgverleners moeten het verschil bepalen”, zegt Boer. Nu doen zij dat op basis van een psychiatrisch handboek, de DSM-IV. Dat brengt geestelijke ziekten onder in categorieën op basis van kenmerken. In Nederland is een DSM-diagnose noodzakelijk om een behandeling vergoed te krijgen. Volgens Boer rangschikt dit handboek “te veel problemen ten onrechte onder het begrip ‘ziekte’” en moeten zorgverleners strenger voor patiënten zijn.
Scheidslijn tussen ziekte en klacht moeilijk te trekken
Dat de scheidslijn tussen een psychische ziekte en klacht moeilijk te trekken valt, toont het voorbeeld van een burn-out. “Iemand die oververmoeid is door werk, heeft nog geen ziekte”, zegt Boer. “Maar er zijn gradaties. Een ernstige burn-out lijkt me wel een ziekte”, aldus Boer. Een depressie is ook een stoornis.
Minister Schippers gaf het CVZ opdracht een rapport over de geestelijke gezondheidszorg te schrijven. Vorig jaar zei ze dat mensen met psychische klachten door rouw of relatieperikelen, hun problemen “zelf moeten uitvogelen”. Het is onbekend hoeveel mensen precies psychische klachten zonder aan een stoornis te lijden.