Vestia werkte niet mee aan toezicht

Oud-directeur Erik Staal heeft jaren geweigerd om per kwartaal te rapporteren over de financiële producten van Vestia. Daarmee onttrok de woningcorporatie zich aan controles op risicovolle renteverzekeringen door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Dat zeggen bronnen rondom Vestia tegen NRC Handelsblad.

Het waarborgfonds is een particuliere stichting die borg staat voor grote leningen aan corporaties. Het fonds staat ook garant voor de miljardenlening die nodig was voor de redding van Vestia.

Acuut tekort van 1 miljard euro

De grootste woningcorporatie van Nederland verdubbelde in 2010 haar derivatenpakket van vijf naar tien miljard euro. Toen de rente tegen Vestia’s verwachting in daalde, moest de corporatie banken meer onderpand geven. Het waarborgfonds sloeg alarm in de zomer van 2011 toen het hoorde dat Vestia een acuut tekort van één miljard euro had. “Wij werden door de cumulatie van contracten overvallen”, zegt WSW-directeur Roland van der Post vandaag in Het Financieele Dagblad (FD).

Het waarborgfonds analyseert sinds eind 2008 het risico op de financiële producten van corporaties. Woonbedrijven moeten iedere drie maanden opgeven hoeveel en wat voor soort nieuwe derivatencontracten ze hebben afgesloten. Het risico op de derivaten van Vestia is onder meer dat banken ineens miljarden kunnen opeisen als de overheid of de toezichthouder ingrijpt.

Vestia weigerde

Vestia heeft sinds begin 2008 geweigerd om mee te werken met het waarborgfonds, zeggen betrouwbare bronnen. Verder was de Stichting Visitatie Woningcorporaties niet welkom voor inspecties, zoals NRC eerder meldde.

Ook andere corporaties zijn nalatig in de rapportage aan het WSW. Er was discussie in de sector over het nut van de controle en over de financiële kennis van het waarborgfonds. Het WSW en Vestia willen niet reageren op de kwestie.

‘Waarborgfonds heeft niet gefaald’

In het FD ontkent WSW-directeur Van der Post dat het waarborgfonds gefaald heeft. Hij verwijst naar het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) dat officieel de financiële toezichthouder op de sector is. Ook het CFV wil niet reageren.

Het CFV controleert alleen achteraf op de jaarverslagen van woningcorporaties, waarin vaak globaal staat hoeveel en wat voor soort derivaten woonbedrijven hebben. Het jaarverslag van Vestia over 2010 kreeg het CFV pas in juni vorig jaar toegezonden – een dag voor de officiële sluitingstermijn, aldus het CFV.