U weet misschien niet wie Francisco van Jole is. Volgens Wikipedia heeft hij talloze faillissementen bewerkstelligd van beunhazen die het met hun hebzuchtige tengels op u en mij hadden gemunt, en toch voel ik dat er behoefte blijft aan enige uitleg. Francisco van Jole is eindredacteur van de opiniesite Joop, een soort internetspeelplaats van de Vara, omdat de Vara zich liever geen opinies veroorlooft op de televisie, en ook is Francisco van Jole ‘internetspecialist’ sinds halverwege de jaren tachtig.
Joop.nl is weer vernoemd naar Joop den Uyl, die sommigen nog wel zullen kennen - ach, de laatste PvdA-er van wie beweerd werd dat hij wel eens een boek had vastgehouden.
Goeie hemel, na zoveel jaren bleek ook Francisco van Jole nog over een paar boekjes te beschikken. Daar zijn we achter gekomen omdat Francisco op zijn eigen Joop.nl blij-blij-blij verklaarde dat hij ze nu eindelijk eens de deur had uitgedaan. De coming out van zijn ware PvdA-ziel? Nee, Francisco van Jole had na vijfentwintig jaar internetdeskundigheid ontdekt dat het boek zijn langste tijd heeft gehad en dat het e-book de toekomst is.
De toekomst van het boek, u vraagt en wij draaien. Als je lang genoeg wacht komen alle toekomstvoorspellingen uit. Volgens een roman uit 1890 zou in 2010 elk huis ter wereld over een opstapmogelijkheid voor de stoomtrein beschikken. Zelf zou ik niet eens durven voorspellen hoe over anderhalf jaar boek en e-book erbij staan. De kwestie is namelijk dat ik wel iets van boeken weet, maar niets van de toekomst. Francisco, evenwel, herinnert zich Joop met zijn laatste boek nog en heeft een toekomstvisie.
De dramatische kop boven zijn artikel luidt: De onvermijdelijke dood van het papieren boek. Je voelt, hier is geen waarzegger aan het woord, maar een rampenverslaggever. Het boek zal failliet gaan omdat Francisco het wil.
Hij heeft Guy Verhofstadt horen beweren, schrijft Francisco, dat het papieren boek niet zal verdwijnen. En daar is Francisco erg van geschrokken. Hij ‘luisterde’ immers altijd zo graag ‘naar de vergezichten van Guy over de Europese eenwording’. En nu dit.
Guy Verhofstadt moet eens goed naar Francisco luisteren.
“Voor wat betreft het naar de tweedehands boekhandel brengen van papieren boeken, voor Verhofstadt zo ondenkbaar, kan ik hem melden dat ik die gang vorig jaar zelf gemaakt heb. Tachtig procent van de boeken die ik bezat heb ik weggedaan en ik heb er nog geen moment spijt van gehad. Sterker nog, ik overweeg nog eens met de stofkam door de rest te gaan om te zien wat er nog meer weg naar het antiquariaat kan.”
Francisco leest nu alles op een iPad.
Joost Baars, werkzaam bij een boekhandel, merkte over dit bravourestukje - Francisco’s gang naar het antiquariaat - fijntjes op dat de handel in papieren boeken blijkbaar springlevend is.
Ik zou met gemak drie karakterschetsen van Francisco van Jole kunnen geven. Maar nooit, nee nooit heb ik hem geassocieerd met iets wat naar boeken zweemde of met enige liefde voor de literatuur. Als Francisco roept dat hij zijn boeken heeft weggedaan omdat het e-book de toekomst heeft maakt dat op mij dezelfde indruk als een bedelaar die verklaart dat hij zijn Zwitserse bankrekening heeft opgezegd omdat hij de voorkeur geeft aan een oude sok.
Hoe oud zou Francisco van Jole zijn? Er bestaan, gezien zijn indrukwekkende internetverleden, slechts twee mogelijkheden. Hij is op de leeftijd dat zijn vrouw al flink is veraardappeld of hij is op de leeftijd dat hij met een jongere meid heeft aangepapt. In het eerste geval is hij eindelijk gezwicht, moegebeukt door het huiselijk gezeur dat die boekvormige stofnesten de deur uit moeten. In het tweede geval heeft het jonge gansje in de Viva gelezen dat urenlang turen naar een witte wand leidt tot een drastische verhoging van haar inwendige gelukspeil. Wie is Francisco om zijn gansje een kale muur te misgunnen?
Nee, dit is geen toekomstvoorspelling, geen politieke breuk met Guy Verhofstadt, dit is het midlifedingetje dat ook aan linkse deuren niet voorbijgaat.
Het is niet interessant of het e-book het van het papieren boek zal winnen. Het gaat om de oorlog tussen lezers en niet-lezers. Het wegdoen van een bibliotheek door iemand die duidelijk nooit iets van belang heeft gelezen en liever naar vergezichten luisterde, is een loos gebaar.