Afgelopen zomer verloor een geldwagen op de A2 een koffer. Honderden bankbiljetten dwarrelden over het asfalt. Keurige forenzen vulden hun zakken. Wat ging er om in die koppies? Ongetwijfeld hetzelfde als bij de doorsnee burger die ‘s avonds een Hollywood-film via Megaupload.com keek: ‘Eerlijk gevonden.’
Juridisch gaat deze vergelijking niet helemaal op. De forenzen waren strafbaar bezig en het downloaden van auteursrechtelijk beschermd materiaal is dat (nog) niet. Maar moreel zijn er wel overeenkomsten. De A2-graaier voelde net als de downloader geen sterke relatie met degene die hij benadeelde. Hij beroofde net zo min een bank als de downloader inkomsten afroomt van Big Content, het conglomeraat dat artiesten vertegenwoordigt.
Nog een voorbeeld dan maar. Stel, uw aandacht wordt op straat getrokken door een prachtig vioolspel. U voegt zich bij de andere voorbijgangers. Een minuut, twee minuten, drie minuten. Opeens wordt er een centenbakje onder uw neus gehouden. Zelfs de A2-graaier zou zich dan opgelaten voelen als hij geen kleingeld op zak heeft. Het beteuterde gezicht van de violist houdt hem ‘s nachts uit zijn slaap.
Zo niet de internetter, of laten we zeggen: de vijftig miljoen bezoekers die bestandsuitwisselsite Megaupload.com dagelijks had. Die negeren zonder blikken of blozen het centenbakje. Een deel ervan neemt de voorstelling zelfs op, uploadt het en krijgt daar opnames van andere straatshows voor terug. Komt de straatmuzikant of vertegenwoordiger zijn beklag doen, dan zeggen de internetters: ‘Hoezo inkomstenderving? Bewijs dat maar eens. Doordat wij jouw muziek uitwisselen, komt er meer betalend publiek naar jouw voorstellingen op straat.’
Dit is geen strijd tussen David en Goliath
Ze komen ermee weg, die freeloaders. En daarom hebben de autoriteiten Megaupload.com uit de lucht gehaald, de tent afgebroken waarin al die keurige burgers samenkomen. Plots werken al die koppies op volle kracht. ‘Bestandsuitwisseling valt onder vrijheid van meningsuiting’, roepen ze in koor. ‘We wisselen namelijk ook eigen werkstukken, videopresentaties en vakantiefilmpjes uit.’
Megaupload.com verweert zich met het argument niet verantwoordelijk te zijn voor ‘de enkeling’ die het niet kan laten Hollywood-films in hun voorraadkast te gooien. Plots zou onze vrijheid op het spel staan en worden wetsvoorstellen die voor de straat heel gewoon zijn afgedaan als ondermijning van fundamentele mensenrechten. Eurocommissaris Neelie Kroes kwam, in reactie op politieke voorstellen voor internetcontrole, met de analogie dat je ‘op een snelweg ook geen drempels aanlegt omdat sommigen te hard rijden’. Waarom die dingen dan wel op de autoweg liggen, legde ze helaas niet uit.
Vrijheidsstrijders verdienen natuurlijk alle sympathie. Zeker als ze het opnemen tegen grote, boze ondernemingen die miljardenwinsten maken, tegen Hollywood-lobbyisten die stemmen kopen van Amerikaanse congresleden. Maar het is geen strijd van David tegen Goliath, merkte The Guardian al op. Als Wikipedia en Google actie voeren, gaan politici op de knieën. Als hackerscollectief Anonymous boos is, legt ze overheidssites, waaronder die van de FBI en het Amerikaanse ministerie van Justitie, plat.
Wie applaudisseert voor Anonymous, kiest partij voor terroristen
Het is fantastisch dat digitale reuzen opkomen voor de vrijheid op internet, zich keren tegen overheden die met een vingerknip sites uit de lucht willen halen, onze e-mails zo nodig moeten lezen en ons graag bespioneren terwijl we aan het surfen zijn. Wie daar niet kritisch over is, verdient een dictatuur.
Maar het wordt link als we overheden geen enkel gezag willen geven over ons doen en laten op internet. Wie applaudisseert voor Anonymous, kiest partij voor terroristen. Pas op dat internet geen moreel doolhof wordt, waarschuwt The Guardian. Er is iets fundamenteel mis met de mentaliteit aldaar. Waar we elkaar in het echte leven met open vizier tegemoet treden, stappen we online met een bivakmuts de deur uit. Kim Dotcom, de maffiose baas van Megaupload, is in die schimmige wereld onze held.
We zouden beter moeten weten: de samenleving is dichtgeregeld omdat we ons van nature niet kunnen gedragen. In het ‘echte leven’ hebben we onze vrijheid opgegeven ten gunste van orde en rechtvaardigheid. En daarom wordt het tijd dat democratisch verkozen gezag zich ook op internet laat gelden. Want internet is de samenleving. Regel dat internetverkeer, werp drempels op.
Eerder in deze serie:
Julian Assange: geen legitiem gezag zonder geïnformeerde burgers
Vandaag DigiD, morgen Schiphol. Digitaal gevaar is operationeel gevaar
Autobiografie toont Julian Assange als paranoïde doch nuttige nerd
De zielenroerselen van Julian Assange
Julian Assange bezorgde kat woordvoerder een neurose
Group Anonymous op oorlogspad zonder commandant
Vechten zonder risico, bloedbad in pixels. Film en debat over drones
Raketten afvuren vanaf kantoor. Drones maken oorlogen minder vuil
Breng die digitale kanonnen eens in stelling
‘Defensie moet elektronische wapens maken’