Drie van de vijf grootste pensioenfondsen willen in 2013 korten op zowel de uitkering als de opbouw van de pensioenen. Dat hebben de fondsen vanochtend bekengemaakt. Gezamenlijk hebben de drie grootste fondsen 4,7 miljoen deelnemers, onder wie zowel werkenden als gepensioneerden.
De kortingen zijn het hoogst (6 tot 7 procent) bij PME en PMT, de fondsen in de metaalsector. Het ABP, het pensioenfonds voor ambtenaren en onderwijzend personeel, overweegt een korting van 0,5 procent. De twee andere grote fondsen, Zorg en Welzijn (Z&W) en het pensioenfonds voor de Bouw (bpf Bouw), hoeven niet te korten.
De pensioenfondsen moeten maatregelen nemen omdat ze kampen met een te lage dekkingsgraad: de verhouding tussen hun vermogen en het geld dat ze moeten reserveren voor de pensioenen die ze nu en in de toekomst moeten uitbetalen. De wettelijke minimale dekkingsgraad is 105 procent (elke euro aan pensioengeld moet gedekt zijn met 1,05 euro in kas). Bij de drie grootste pensioenfondsen is de dekkingsgraad veel lager. ABP stond op de peildatum van 31 december van vorig jaar op 94 procent, PME op 90 procent en PMT op 88,5 procent.
De pensioenfondsen wijten hun benarde positie aan de lage langemarktrente waarmee ze de dekkingsgraad moeten uitrekenen. In werkelijkheid is het vermogen van een aantal fondsen juist gestegen ondanks de eurocrisis. PME behaalde in 2011 bijvoorbeeld een beleggingsrendement van 9,4 procent, het belegd vermogen van PMT steeg van 39 miljard naar 40,9 miljard euro.
Ook de overheid wordt gedupeerd door de lage dekkingsgraad. Ambtenarenfonds ABP wil – naast het korten op pensioenen – de pensioenpremies van 1 naar 3 procent verhogen. Die kosten zijn grotendeels voor rekening van het Rijk als belangrijkste werkgever bij het ABP. Het gaat om 1 miljard euro.
De pensioenfondsen moeten van hun toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB) maatregelen nemen omdat ze niet meer voldoen aan hun meerjarige herstelplannen, opgesteld naar aanleiding van de kredietcrisis. Eind 2013 moeten de fondsen vervolgens op de wettelijke dekkingsgraad zitten. DNB is de pensioenfondsen eind vorig jaar nog tegemoetgekomen door de rekenregels met de rente aan te passen. Desondanks was bij ABP, PMT en PME de dekkingsgraad te laag.
Vakbonden FNV Bondgenoten en Abvakabo FNV pleiten in een reactie voor de invoering van andere rekenregels. Zij willen dat voortaan wordt gerekend met een jaargemiddelde van de rente als een meer betrouwbare maatstaf. Nu gold de gemiddelde rente over de laatste drie maanden.