Alles was onwennig gisteren in Pakhuis De Zwijger in Amsterdam, waar architecten, vormgevers, modeontwerpers, gameontwerpers en andere zelfstandige ondernemers voor het eerst bijeenkwamen als één ‘sector creatieve industrie’. Dat kwam óók door het onbelangrijke maar opvallende feit dat ze voor de koffie voorafgaand aan hun bijeenkomst moesten betalen. „Daar kun je aan zien dat er bezuinigd wordt”, zei een vormgever. „Ook op de nieuwjaarsbijeenkomst van het Centrum Beeldende Kunst moest ik dit jaar voor het eerst na de champagne mijn drankjes zelf betalen.”
Maar verder hadden de deelnemers die naar de voorlichtingsbijeenkomst van het Stimuleringsfonds voor Architectuur (SfA) en de Federatie Dutch Creative Industries waren gekomen niet te klagen. Zij worden door het kabinet merendeels gespaard bij de bezuinigingen op cultuur. Op de subsidies die het ministerie van OCW aan architecten, vormgevers, mode- en gameontwerpers verstrekt wordt 10 procent gekort, terwijl de beeldendekunstsector en de podiumkunsten veelvouden hiervan moeten inleveren.
Dat komt doordat het kabinet de ‘creatieve industrie’ heeft uitverkoren als een van de negen topsectoren in de economie waarop het de komende jaren wil inzetten. Nederlandse architectuur, design en mode doen het internationaal goed en dat succes wil het kabinet uitbouwen.
Staatssecretaris Zijlstra (Cultuur, VVD) kondigde in zijn junibrief van vorig jaar aan dat er dan wel een en ander moet veranderen. Het SfA moet per 1 januari 2013 zijn omgevormd tot een fonds voor de creatieve industrie. De budgetten van de Mondriaan Stichting en het Fonds BKVB die bestemd waren voor vormgeving, architectuur en gaming (4,2 miljoen euro) worden dit jaar alvast ondergebracht bij het SfA. Het fonds krijgt zo een budget te verdelen van 11,4 miljoen euro.
De reorganisatie is nog niet helemaal rond en het is ook nog niet zeker hoe het nieuwe fonds gaat heten, maar een aantal medewerkers van de Mondriaan Stichting en het Fonds BKVB uit Amsterdam werkt inmiddels bij het SfA in Rotterdam.
Ze legden gisteren uit dat er dit jaar bij het SfA vijf subsidieregelingen voor ontwerpers zijn. Nieuw is vooral dat er alleen nog subsidie wordt gegeven voor losse projecten, en niet meer structureel. De vraag uit de zaal ‘Bestaat er nog een basisstipendium voor beginnende architecten en ontwerpers?’ werd dan ook ontkennend beantwoord.
Naast het fonds moet er een ondersteunende instelling voor de creatieve industrie komen. Vroeger zou dit een sectorinstituut zijn genoemd, maar het kabinet-Rutte is van die term afgestapt. In dit instituut moeten het Nederland Architectuurinstituut (NAi), de Premsela Stichting en het Virtueel Platform samenwerken.
Erg vergevorderd is de fusie nog niet, zo bleek gisteren. Zijlstra wil dat „de kracht en de sterke merken van de instellingen behouden blijven, net als de zichtbaarheid van de afzonderlijke disciplines architectuur, vormgeving en nieuwe media”. Dat is nog geen sinecure. Els van der Plas, directeur van Premsela: „We gaan goed kijken waar de synergie tussen onze sectoren zit. Ondertussen blijven we dit jaar ook elk onze eigen taken uitvoeren.”