AFM heeft scherpe kritiek op houding van accountants

De Autoriteit Financiële Markten heeft scherpe kritiek geuit op de opstelling van accountants in de huidige schuldencrisis. De toezichthouder betreurt het dat accountants van banken zich niet duidelijker uitspreken over het gedrag van banken. Die rapporteren, soms onder de ogen van dezelfde accountants, zeer uiteenlopend over de verliezen die zij op Griekse staatsleningen lijden. Hierdoor is onduidelijk hoe gezond die financiële instellingen zijn.

„Banken vertrouwen elkaar voor geen cent”, zegt bestuursvoorzitter Ronald Gerritse van de beurstoezichthouder. „En er is geen mens meer die de cijfers van banken vertrouwt.” De Autoriteit Financiële Markten (AFM) waarschuwde al eerder dat 10 van de 52 grootste banken in Europa – alle buiten Nederland – te lage verliezen erkennen op hun Griekse staatsleningen.

„Als we nu íets nodig hebben, dan is het een open en eerlijke taxatie van de risico’s. Het is kwalijk en zorgelijk dat diverse banken in Europa dat niet doen”, zei Gerritse gisteravond bij de uitreiking van de Henri Sijthoff-prijs, een jaarlijkse prijs voor het beste jaarverslag. „Accountants zouden per kwartaal hun goedkeuring aan de cijfers moeten geven in plaats van eenmaal per jaar. In dit geval hadden ze de cijfers dan niet mogen goedkeuren. Als íets ons bedreigt, dan is het wel het spelletje kiekeboe in de financiële sector.” Volgens Gerritse zorgt dit ook voor ‘enorme communicatieproblemen’ rond banken. „U moet niet vergeten dat de gemiddelde Nederlander nog niet weet wat een percentage is.”

Ook minister van Financiën Jan Kees de Jager (CDA) maakt zich zorgen over het aanzien van de accountant. „Hoe is het gesteld met de controle van de accountants. Hoeveel is hun handtekening waard? Antwoord op die twee vragen: die lijkt niet zo goed en niet zo veel te zijn”, zei de minister op dezelfde bijeenkomst in Amsterdam.

Komende donderdag debatteert de Tweede Kamer over de rol van de accountant. De Europese Commissie speelt onder meer met de gedachte om commercieel advies en accountantscontrole door een en hetzelfde kantoor te verbieden. Ook zouden ondernemingen aan een maximale termijn moeten worden gebonden om dezelfde accountant de boeken te laten controleren, om zo beter te waarborgen dat de accountant onafhankelijk over de rapportages kan oordelen. Daarnaast overweegt Brussel om bedrijven voortaan twee accountants te laten benoemen in plaats van een, overigens op kosten van de bedrijven zelf. De Jager wilde gisteravond niet vooruitlopen op dat debat, maar wel liet hij doorschemeren dat je met zulke maatregelen ook „te ver kunt doorschieten”. De Jager: „ Wij zijn zeer terughoudend over de voorstellen van de Europese Commissie.” Tegelijkertijd vindt De Jager wel dat er meer en strengere regels nodig zijn voor accountants.

Gerritse vindt het onterecht dat critici boekhoudregels de schuld geven van de onduidelijkheid rond banken. Volgens de AFM-bestuursvoorzitter zit er „een zekere logica” in om verhandelbare staatsleningen tegen actuele koersen te waarderen.