Terwijl ik naar de Occupy Amsterdam-demonstratie op het Beursplein fiets, bedenk ik me: voel ik me bevlogen of sceptisch? Het is ongelofelijk dat een systeem zo ontspoort, dat de zeepbel steeds groter werd geblazen en er na het uiteenspatten nog steeds niets verandert.
Bevlogen.
Toch weet ik niet waar ik naartoe fiets: een demonstratie zonder doelen, zonder leiders, zonder kader. Waar iedere leus onderbroken zal worden door de buurman: „Tegen het kapitalisme, of nee, de overheid, of nee, de banken, of nee, hebzucht, of nee, de New World Order!”
Sceptisch.
Op het Beursplein is het druk. Al snel begrijp ik dat er een microfoon staat voor wie wil: iedereen mag de massa toespreken. Dit is natuurlijk heel democratisch. Geen censuur, niemand wordt uitgesloten. Toch zorgt het vooral voor een soort open mike-buurttheaterspektakel: een bonte stoet mensen trekt aan de microfoon voorbij. Soms zijn het oude hippies, die bevangen door emoties uitroepen dat we eindelijk wakker worden. Mensen waar ik met lichte ontroering naar kijk.
Bevlogen.
Meestal worden de minuten toch gekaapt door persoonlijke agendapunten, monologen die redelijk beginnen en op het laatst ontsporen: vrouwenhandel, het misbruik van indianen, liefde voor Jezus, uitlaatgassen, Bilderbergcomplotten en vliegtuigen die chemtrails achterlaten.
Sceptisch.
Zo staande tussen de mensen kijk ik om me heen: uiteraard zijn er de mensen die altijd al de wereld wilden veranderen, de anarchisten, de anti-globalisten, de mensen die joelen dat geld niet bestaat en oproepen tot een bankrun. Er zijn echter ook veel ouders met jonge kinderen, hipstermeisjes, studentenjongens, vrouwen in regenjassen met grijs haar. Een gemêleerd publiek, dat er blijkbaar genoeg in gelooft om te komen.
Bevlogen.
Of is deze demonstratie een soort Facebookpagina – we ‘liken’, we posten wat leuke foto’s van een spandoek op ons hoofd, we waren erbij – zoals je ook 5.478 vrienden kan hebben. Is het een voorbeeld van demonstreren-consumeren? ‘Kom je ook nog? Ik pak een uurtje die demonstratie mee, heb ik het toch effetjes gezien, voor later weetjewel :-)’
Sceptisch.
Er wordt een Algemene Vergadering gehouden, door middel van de ‘people mike’: een groep mensen herhaalt wat één spreker zegt, zodat ook zonder versterking alle omstanders het kunnen horen. De echo uit vele kelen heeft iets fascinerends, haast iets spiritueels. De agendapunten zijn ‘wat gaan we doen’ en ‘hoe gaan we het doen’. Het voorstel om geen belasting meer te betalen krijgt bijval.
Ik wil ook verandering.
Bevlogen.
Maar niet als jullie het moeten gaan leiden.
Sceptisch.
Uiteindelijk wil ik voelen dat we misschien verschillende en uiteenlopende redenen hebben om hier te staan, maar toch iets delen. Tegelijkertijd voel ik me individualistischer dan ooit, vraag ik me af of dit alles toch te ouderwets is en blijf ik zoeken naar de heldere doelen.
Misschien zijn die er nog niet. En is dit iets tussen bevlogen en sceptisch in: het beste wat we nu kunnen verzinnen – ergens met zoveel mogelijk mensen gaan staan.