Staatssecretaris van Onderwijs Halbe Zijlstra (VVD) is sceptisch over een fusie tussen de universiteiten van Leiden, Delft en Rotterdam. Alleen als hij ervan overtuigd is dat het de kwaliteit ten goede komt, valt er met hem over te praten.De instellingen kondigden vandaag de vergaande samenwerkingsplannen aan, meldt persbureau Novum.
Zijlstra deed zijn uitspraken bij de traditionele opening van het academisch jaar aan de Universiteit van Amsterdam. “Fusies bleken in het verleden niet altijd de meerwaarde te bieden die men ervan verwachtte”, waarschuwde de bewindsman. Hij verwees naar het hbo, waar fusies niet meer dan een grotere organisatie opleverden. “Fuseren zonder keuzes te maken: daar wordt het onderwijs niet beter van.”
Instellingen willen vergaande samenwerking
Veertig kilometer verderop ontvouwde de rector magnificus van de Universiteit Leiden, Paul van der Heijden, ongeveer tegelijkertijd de plannen (pdf) voor vergaande samenwerking van de drie Zuid-Hollandse universiteiten aan. Van der Heijden:
“Wat zou het mooi zijn als de drie instellingen een gezamenlijke strategie zouden kunnen formuleren om in onderzoek en onderwijs bij de wereldtop te blijven horen en daarin verder omhoog te klimmen. Eén gezamenlijke strategie in plaats van drie verschillende.”
Een fusie, de meest vergaande vorm, sloot hij daarbij niet uit. Van der Heijden benadrukte dat de plannen van de drie universiteiten tot stand zijn gekomen in een context waarbij opeenvolgende regeringen, inclusief de huidige, geen extra geld beschikbaar stellen om de Nederlandse kennissector aansluiting te laten houden bij die in andere landen.
Mega-universiteit wordt grootste academische instelling Nederland
De fusieplannen van de universiteiten lekten in juli al uit. Door een bundeling zal veruit de grootste academische instelling van Nederland ontstaan, met 55.000 studenten. De fusie-universiteit zou de naam Universiteit Leiden gaan dragen.
Liever dan fuseren ziet de staatssecretaris dat instellingen voor hoger onderwijs op andere manieren samenwerken. Hij prijst daarbij de aanpak van de UvA en de Vrije Universiteit in dezelfde stad. Zijlstra gooit de deur voor fusiewilligen echter niet dicht. Maar de bewijslast ligt bij de universiteiten.
Voor een bestuurlijke fusie is een wetswijziging nodig.