Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

Milieu en natuur

Dr. Zeepaard bouwt toren

de proefjesfabriek

Dr. Zeepaard houdt van torens bouwen. Maar huh, kan dat ook met vloeistoffen?

Wat heb je nodig? - Stroop, water, slaolie, olijfolie, spiritus, lampolie, een limonadeglas en een liniaal.

Wat moet je doen? - Schenk een voor een de volgende vloeistoffen in het glas, steeds een laagje van 1 centimeter dik: - Een laagje stroop. - Een laag water er bovenop. - Daar bovenop slaolie. - Vervolgens een laag olijfolie. - Op de olijfolie een laagje spiritus. - En tot slot: een laagje lampolie helemaal bovenop.

Hoeveel lagen vloeistof heb je nu? Wat gebeurt er als je nu afwasmiddel in je vloeistoftoren doet? Hoeveel lagen krijg je dan?

Hoe kan dat? Na het schenken tel je zes verschillende lagen vloeistof in het glas. Dat komt doordat de vloeistoffen een verschillende ‘dichtheid’ hebben. De dichtheid is het gewicht van een vaste hoeveelheid vloeistof: de dichtheid van water is bijvoorbeeld 1 kilo per liter. Stroop heeft een hogere dichtheid dan water. Dat betekent dat de laag stroop van 1 centimeter zwaarder is dan de laag water van 1 centimeter. Daarom drijft water op stroop en niet andersom. De laag lampolie is lichter dan alle andere lagen en ligt dus bovenop. Lampolie heeft de laagste dichtheid.

En het afwasmiddel? Dat breekt olie op in bolletjes. Die kunnen in andere lagen doordringen en met water mengen. Zo verdwijnen de nette lagen.

Meer: www.expeditionchemistry.nl