Ik geloof gewoon niet dat ik zo eng ben

Ze verheugt zich op het interview. Wilma Verver (53) schrijft het in de mail die ze zaterdag verstuurt. „Heb in mijn vorige gemeenten altijd een bijzonder goede relatie met de pers gehad.” Het is een opvallende mededeling voor iemand die de afgelopen dagen in diverse media is afgeschilderd als een regent die angst zaait en macht misbruikt.

Als ze zondagochtend in haar woning in een chique straat van Schiedam het bezoek ontvangt, maakt ze een nerveuze, maar strijdbare indruk. „Ik heb grote behoefte ook een keer mijn verhaal te doen.”

Op tafel staan soesjes en bonbons, man en zoon serveren beurtelings koffie. Haar adviseur, voormalig Amsterdams politiewoordvoerder Klaas Wilting, luistert mee.

Verver: „Het is verschrikkelijk zoveel stront als mijn gezin en ik al maanden over ons heen krijgen. Bij het postkantoor sissen mensen ons van alles toe, bij de fysiotherapiepraktijk van mijn echtgenoot zijn de ruiten ingegooid, de zijkant van de auto van mijn zoon is vorige week opengehaald. Op internetfora staat: we moeten haar kielhalen, we moeten haar kaalscheren. Dat laat je niet onberoerd.”

Afgelopen vrijdag verscheen het onderzoeksrapport dat het Bureau Integriteit Nederlandse Gemeenten (BING) opstelde over het functioneren van Verver (VVD) als burgemeester van Schiedam (75.000 inwoners). Die functie bekleedde ze sinds 2006. Verver, die eerder burgemeester was van Voorschoten en wethouder in Harderwijk, nam in juni ontslag na aanhoudende publiciteit over vermeend nepotisme.

In het verslag van de onderzoekers staat zware kritiek. Verver is dominant, directief en duldt geen tegenspraak. Ze is intimiderend en bedreigend, manipulerend en rancuneus. Ze past verdeel-en-heerstactiek toe, handelt op basis van persoonlijke voorkeuren en doet aan vriendjespolitiek.

Voor de rest is er niks mis met u?

„Wat een secreet hé? Ik kreeg bij die passage het zweet op mijn bovenlip. Wat moet ik hierover zeggen? Ik geloof gewoon niet dat ik zo eng ben.”

Moammar Gaddafi heeft een betere pers.

„Ja en wat heb ik nou helemaal misdaan? Ik heb hier niet voortdurend met de ambtsketen om en met de borst vooruit rondgelopen. Ik heb hard gewerkt om de stad Schiedam op de kaart te zetten. Ik had de indruk dat de stad blij was dat ik het bed heb opgeschud. Maar na een aantal publicaties op basis van anonieme bronnen ben ik opeens een kreng. Men wil mij onder de grond stoppen en voorkomen dat ik ooit weer opsta. Ik begrijp die plotselinge kilte niet.”

Volgens Verver ontstonden haar moeilijkheden doordat ze een zakelijk conflict kreeg met de lokale aannemer Van den Tempel. Die firma verbouwde haar woning en deed dat volgens haar beroerd. Bij de open keuken toont Verver schroeven die door de witte muur naar buiten komen. De open haard verzakt en zo zijn er volgens haar nog meer bouwkundige gebreken.

Eerst dacht Verver dat de aannemer de pers inschakelde om haar dwars te zitten. Later merkte ze dat „een klein aantal van de 753 ambtenaren van Schiedam zo gefrustreerd is dat ze op een smerige manier informatie lekken, maar zeker weten doe ik het niet.”

Sinds maart wordt haar afdeling voorlichting bestookt met „rare en onjuiste vragen” door de pers. Waarom Verver gesolliciteerd heeft in Nijmegen. Waarom ze gaat scheiden terwijl ze al 33 jaar gelukkig getrouwd is. En roddels. „Het verhaal deed de ronde dat ik hier bij de kapsalon bij binnenkomst zeg: ‘Ik ben de burgemeester en ik wil meteen worden geholpen.’ Allemaal onzin. Ik ga al tien jaar op de Kneuterdijk [in Den Haag] naar de kapper.”

Na aanhoudende negatieve berichtgeving over de burgemeester schakelde Schiedam BING in. Het onderzoeksbureau bekeek onder meer het verschillende keren inhuren door de gemeente van het vervoersbedrijf van Ververs’ zoon Ivo. In juni 2010 bezocht Verver bijvoorbeeld met vier wethouders en de gemeentesecretaris per luxe bus een driedaags congres van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten in Leeuwarden. Kosten: 2.891,70 euro.

Had u niet beter met de trein kunnen reizen?

„Ik hoorde pas in de bus dat het bedrijf van Ivo het vervoer regelde en toen heb ik meteen tegen hem gezegd: ‘Ivo, het lijkt me handig dat we dit niet meer doen.’ De opdracht bleek met zijn compagnon geregeld. Omdat we alleen maar een hotel konden boeken in Drachten, op bijna een uur van Leeuwarden, was die eigen bus heel erg praktisch.

„Wij zijn als college nooit een big spender geweest. Ik heb wel eens een etentje met het college bij mij thuis georganiseerd, voor zeventien man. Ik heb het niet gedeclareerd.”

U ritselde ook een baantje voor Jan-Willem Leemhuis, zoon van uw huidige waarnemer, terwijl er geen vacature was?

„Ik ontmoette op een gegeven moment Joan Leemhuis-Stout die me voorstelde aan haar chauffeur. Dat bleek haar zoon te zijn die werk zocht. Ik heb vervolgens het telefoonnummer van hem aan een van mijn clusterhoofden gegeven. Verder heb ik me niet bemoeid met zijn aanstelling.”

Twee weken geleden ging Verver buurten bij Bram Peper (PvdA). Hij trad in 2000 af als minister van Binnenlandse Zaken nadat hij in opspraak was geraakt door zijn declaratiegedrag als burgemeester van Rotterdam. Verver ging naar eigen zeggen bij ‘ervaringsdeskundige’ Peper langs toen ze ontdekte dat de man achter het BING-onderzoek, accountant Jaap ten Wolde, destijds ook als werknemer van accountantsbureau KPMG Peper had onderzocht.

„Peper zei me al: ‘Meisje, maak je geen illusies.’ BING doet geen onafhankelijk onderzoek. Ze willen alleen hun opdrachtgever plezieren, in mijn lezing zijn ze niet geïnteresseerd. Het zou Schiedam slecht zijn uitgekomen als nu was gebleken dat de burgemeester niets te verwijten viel. De conclusies stonden vooraf al vast. Peper vond dat ik niet zelf al ontslag had moeten nemen. Als burgemeester had ik toezicht kunnen houden op de informatiestromen.”

De PvdA in de gemeenteraad heeft in een reactie op het rapport laten weten dat uw eervolle ontslag in oneervol moet worden omgezet. Ook uw wachtgeld wordt ter discussie gesteld.

„Verschrikkelijk. Ik heb geen financiële handdruk meegekregen, maar maak gebruik van de wettelijke regeling. Ik krijg nu 80 procent van mijn salaris, één jaar lang, daarna 70 procent. Ik krijg geen vergoedingen meer, heb een enorme pensioenbreuk en een sollicitatieplicht. Ik voel onmacht, ik voel onrecht. Er is een hetze ontstaan die niet alleen mij, maar mijn hele gezin diep heeft geraakt. In wezen zou ik hier hard om kunnen huilen.”

Dan wordt het Wilma Verver te veel en trekt ze zich enige tijd huilend terug.

Is het geen troost dat BING concludeert dat ook de wethouders en topambtenaren van Schiedam niet deugen?

„Dat is een schrale troost. Ik wil geen bijltjesdag. Het college stond niet tegenover elkaar, het was geen haat en nijd binnen de ambtelijke top. Aftreden van anderen lost niets op, dat is een cosmetische ingreep. Ik zou de gemeenteraad [die morgen het rapport bespreekt] willen meegeven: lees het rapport objectief en stuur aan op een echt onafhankelijk onderzoek.”

Wilt u nog verder in het openbaar bestuur?

„Het openbaar bestuur is leuk, maar als je ziet hoe zwaar je persoonlijk onderuit kan worden gehaald, moeten we ons grote zorgen maken. Welke gek vind je straks nog bereid om dit risico te lopen? Om zoveel stront over je heen te krijgen? Dit onderzoek kweekt pas een angstcultuur. Krijgen we straks nog wel de beste bestuurders? Zelf weet ik niet of ik nog wel over straat durf te lopen. We hebben als gezin al de mogelijkheid besproken om te emigreren.”