‘Arme landen dragen grootste vluchtelingenlast’

Vier op de vijf van de 15,4 miljoen vluchtelingen in de wereld verblijven in arme landen, waar hun vooruitzichten op staatsburgerschap gering zijn en hun economische mogelijkheden beperkt. Dat zegt de UNHCR, de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties. Dit meldt persbureau AP.

Slechts drie landen (Pakistan, Iran en Syrië) huisvesten ruim een kwart van de vluchtelingenpopulatie. In de cijfers zijn de mensen die door de onrust in Noord-Afrika ontheemd zijn geraakt nog niet inbegrepen. Van hen heeft het merendeel in omliggende landen toevlucht gezocht, omdat Europese landen de deur dicht houden.

“Angsten voor zogenaamde vloedgolven van vluchtelingen in geïndustrialiseerde landen worden schromelijk overdreven of ten onrechte verward met migratiekwesties. Ondertussen zijn het de armere landen die met de last worden opgezadeld.” - de Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen, Antonio Guterres volgens persbureau AP

Grootste deel vluchtelingen zijn Palestijnen

Het aantal van 15,4 miljoen vluchtelingen is 153.000 meer dan in 2009. Daarnaast telde UNHCR vorig jaar 27,5 miljoen mensen die in hun eigen land ontheemd waren en 850 duizend asielzoekers. In totaal waren over de hele wereld 43,7 miljoen gedwongen hun woonplaatsen te verlaten.

Palestijnen vormen volgens de UNHCR ongeveer een derde van de totale vluchtelingenbevolking, met bijna vijf miljoen mensen van wie het merendeel heel hun leven in andere landen heeft gewoond. Afghanen maken een vijfde deel uit, na opeenvolgende oorlogen sinds de sovjet-invasie van 1979; de meesten leven in beroerde omstandigheden in Pakistan of Iran. Andere landen waar veel vluchtelingen vandaan komen zijn Irak (bijna 1,7 miljoen), Somalië (770 duizend) en Congo (477 duizend).

Uitzichtloos bestaan dreigt

Voor veel vluchtelingen dreigt een uitzichtloos bestaan, tenzij zij in hun land van opvang geïntegreerd worden of elders onderdak aangeboden krijgen.

“Dikwijls is het geval dat buurlanden om politieke redenen geen staatsburgerschap willen verlenen.” - UNHCR-woordvoerder Adrian Edwards

De UNHCR benadrukt niettemin de grootmoedigheid van veel opvanglanden, die vaak zelf de grootste moeite hebben om hun eigen bevolking te verzorgen. Zo biedt Pakistan voor iedere dollar van zijn bruto binnenlands product aan 710 vluchtelingen onderdak. Dit in tegenstelling van een land als Duitsland, dat wel de grootste vluchtelingenpopulatie van de geïndustrialiseerde landen heeft, dat voor iedere dollar bbp slechts aan zeventien vluchtelingen onderdak biedt.

Vaakst staatsburgerschap verleend in rijke landen

Rijke landen zijn wel het meest genegen om vluchtelingen uiteindelijk het staatsburgerschap te verlenen. De Verenigde Staten voorop, wat het relatief geringe aantal van slechts 3025 vluchtelingen daar volgens de UNHCR verklaart; alleen al vorig jaar namen de VS ruim 71 duizend vluchtelingen van elders op voor hervestiging. Canada en Australië volgden met respectievelijk twaalfduizend en 8500.

Japan werd vorig jaar het eerste land in Azië dat hervestiging aanbood. In september kwamen de eersten van ongeveer negentig etnische Karen uit Myanmar (Birma) in Tokyo aan. Sommige woonden hun leven lang in een vluchtelingenkamp in Thailand voordat Japan ermee instemde hen op te nemen.

Uitgebreide data bij The Guardian

The Guardian heeft de data van de UNHCR op verschillende manieren inzichtelijk gemaakt. Zo heeft de krant alle gegevens in een spreadsheet verwerkt en is via onderstaande interactieve kaart te bekijken waar vluchtelingen vandaan komen, en waar ze naartoe gaan.

Klik op de kaart om de gegevens te bekijken.