Bulgaars voetbal scoort vooral met corruptie

Rotterdam, 10 maart. - Bulgaarse misdaadbaronnen houden van voetbal, maar niet van spanning. De uitslag van wedstrijden in de Bulgaarse competitie kennen zij al voordat hun teams op het veld staan.

Vrijwel alle voetbalclubs in de Bulgaarse profcompetitie zijn in handen van de georganiseerde misdaad, of hebben er op zijn minst nauwe banden mee. Dat blijkt uit een Amerikaans diplomatiek document, dat via website WikiLeaks onlangs openbaar is gemaakt. In een rapportage aan onder meer de geheime diensten in Washington concludeert de Amerikaanse ambassade dat de onderwereld „een vernietigende impact op het Bulgaarse voetbal heeft gehad”.

Voetbalclubs in Bulgarije worden volgens de ambassade door topcriminelen gebruikt „om zichzelf te legitimeren, geld wit te wassen en snel geld te verdienen”. Zo kopen de criminele clubeigenaren regelmatig scheidsrechters en voetballers om, waarna bij illegale gokkantoren grof geld wordt ingezet op de afgesproken uitslag. Voetbalfans hebben inmiddels hun geloof in de sport verloren. Vroeger zaten er gemiddeld 10.000 toeschouwers in de stadions, nu zijn dat er zo’n 500 tot 2.000. En ook de tv-kijkers zijn afgehaakt.

‘Het Bulgaarse voetbal krijgt een rode kaart wegens corruptie’, luidt de titel van de uitgebreide analyse die in januari 2010 naar Washington werd gestuurd. Het stuk leest als een misdaadnovelle. De plaatsvervangend ambassadeur in Sofia, zaakgelastigde Susan Sutton, somt in de rapportage club na club op. „De beruchte Marinov-broers, die worden vervolgd voor moord, afpersing en deelneming aan een criminele organisatie, zijn eigenaar van Slavia Sofia”, schrijft Sutton. Nikolai Givov, „een vermeende wapenhandelaar”, bezit Lokomotiv Sofia. Topclub Levski Sofia, waar de Nederlandse voetballers Serginho Greene en Dustley Mulder onder contract staan, is in handen van een zetbaas van de „beruchte zakenman” Michael Cherney. De voorzitter van Litex Lovech is de oud-worstelaar Grishna Ganchev. Hij „was de eerste crimineel die een sportclub gebruikte om geld wit te wassen”. En: „De laatste drie voorzitters van Lokomotiv Plovdiv zijn vermoord”.

Na de val van het communisme zijn de populaire voetbalclubs in Bulgarije, die in handen waren van de staat, politie en leger overgenomen door de nieuwe zakenelite. Die is berucht wegens banden met de georganiseerde misdaad en de voormalige geheime diensten. Ondanks de vele omkoopschandalen en de uittocht van de beste Bulgaarse voetballers naar rijke clubs in West-Europa is Bulgarije nog steeds „voetballand”, schrijft de ambassade. De vierde plaats die het nationale elftal op het WK voetbal in 1994 behaalde wordt wel eens gekscherend de beste prestatie van het land sinds de val van de Muur genoemd.

Maar recente schandalen hebben het vertrouwen in het voetbal verder ondermijnd. Zo werd de scheidsrechterscommissie van de Bulgaarse voetbalbond voor de tweede keer in twee jaar tijd ontbonden na beschuldigingen van omkoping, en zijn er sterke vermoedens dat zelfs de uitslag van de wedstrijd tussen topclubs Levski Sofia en CSKA Sofia in 2009 was gemanipuleerd.

De afgelopen twintig jaar is er weinig actie ondernomen om de corruptie in het Bulgaarse voetbal te bestrijden, concludeert de ambassade op basis van gesprekken met experts en sportjournalisten. Als er dan toch verdachten voor de rechtbank moesten verschijnen, was er niet genoeg bewijs.

De nieuwe Bulgaarse regering heeft beterschap beloofd. Er zijn onderzoeken gestart naar belastingontduiking. Maar de maatregelen hebben volgens de Amerikanen nog niet veel opgeleverd, wegens de „diepe wortels van de georganiseerde misdaad” in de sport.