Waarom zijn autobanden zwart en niet rood of geel?

Jaap Waterham uit Amsterdam verbaast zich erover dat autobanden altijd zo saai van kleur zijn. Is dit wettelijk voorgeschreven? Of is er soms geen vraag naar rode of blauwe banden?

Autobanden zijn zwart omdat er roet in zit. Roet is het zwarte, droge, goedje dat overblijft als je bijvoorbeeld hout verbrandt. Er zit tussen de 5 en 30 procent roet in een band. Omdat het goed mengt met rubber en tegelijkertijd versterkt, zegt Bandi (!) Vaczi van bandenfabrikant Vredestein. „Dus minder slijtage en scheuren.”

Roet zorgt ook voor een betere grip op de weg. Als een band alleen uit rubber zou bestaan, zou hij maar circa 3.000 kilometer mee gaan, zegt chemicus Annemieke ten Brinke. Zij onderzocht voor haar promotie met welke vulstoffen je banden het best versterkt. Met roet kun je minstens 45.000 kilometer rijden zegt zij.

De auto-industrie gebruikt roet ook omdat het een relatief goedkope grondstof is, zegt chemicus Benny Luijsterburg van de technische universiteit Eindhoven. Bovendien is het licht. „In autobanden zitten metaaldraden die voor stevigheid zorgen. Roet als vulmiddel is ideaal, want het weegt bijna niets.”

Dat roet de band zwart kleurt is dus toevallig, zegt Luijsterburg. „Als kerrie over dezelfde eigenschappen zou beschikken, hadden de banden theoretisch ook geel kunnen zijn.”

Er is maar weinig roet nodig om een band egaal zwart te kleuren. Rubber is meestal donkergeel van kleur. Met 1 procent roet is de band al pikzwart, zegt Luijsterburg. „Als je de wielen onder je auto feloranje wilt maken, heb je veel meer kleurstof nodig. Roet is dus erg overheersend.”

Tegenwoordig gebruiken autobandfabrikanten ook steeds vaker silica als vervanger voor roet. Silica is gezuiverd zand en maakt de band energiezuiniger, legt chemicus Ten Brinke uit. „De band ondervindt minder weerstand op het asfalt, dat scheelt 5 procent minder benzine.” Maar de silicaband is wel duur. „Het mengen van silica met rubber is lastiger dan rubber en roet.”

We zijn in Nederland niet wettelijk verplicht om met zwarte banden te rijden, zegt automonteur Theo van Aalst van James Autoservice. Je kunt dus ook gewoon gekleurde banden kopen via internet, maar die worden snel grauw omdat ze alleen geverfd zijn. „De mooie kleurtjes slijten er snel vanaf”, aldus Van Aalst.

Klanten verwachten bovendien dat banden zwart zijn, vertelt Vaczi van fabrikant Vredestein. „Als de band een andere kleur heeft, denkt men dat hij niet goed is.”

Fleur de Weerd