Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Cultuur

Mag het wat zachter? Campagne tegen achtergrondmuziek

Foto Sonic Shop

Terwijl de wereld in brand staat is de huiscomponist van de Britse koningin, Sir Peter Maxwell Davies, een campagne begonnen tegen achtergrondmuziek in openbare ruimtes. Ook wel muzak genaamd. In Nederland protesteert Stopdemuziekte.nu: zelfs de tingeltangel in de tuin van de buren moet weg.

De stoppen sloegen bij Davies door toen hij de muzak in een boekhandel hoorde. Hij beende naar buiten, terwijl hij eerder voornemens was een boekenbon van 100 pond te besteden. Ook kwakt de componist de hoorn erop als hij in de wacht gezet wordt met een muziekje.

Domme dingen kopen
Brute consumentenacties natuurlijk. En daar laat de componist het niet bij. Als vertegenwoordiger van de actiegroep Pipedown gaat hij nu in iedere Britse krant vol op het orgel. Daarin laat hij grote woorden vallen, zoals ‘privacyschending’. Wat hem helemaal ziedend maakt is de bedoeling van muzak. “De achtergrondmuziek bedwelmt je, zodat je domme dingen koopt die je helemaal niet nodig hebt”, zegt hij in The Telegraph.

Dat geeft producent Muzak Music grif toe: “Haar kracht licht in de subtiliteit. Het omzeilt de weerstand van de geest en streelt het hart. Als je mensen hiermee een goed gevoel geeft in een winkel dan voelen ze zich ook goed over de winkel. Ze gaan het er leuk vinden, onthouden de winkel en komen terug. Audio-architectuur bouwt een brug naar loyaliteit. En loyaliteit houdt merken levend.”

Aanval op zintuigen
Zonder die muzak zouden mensen niet zoveel in de schulden zitten, meent Davies. Daarin klinkt zowaar een oplossing voor een maatschappelijk probleem door, maar het is natuurlijk helemaal niet gezegd dat mensen wel bij de pinken zijn vóór ze de drempel van de Bijenkorf overstappen. Hoe dan ook, Sir Peter Maxwell Davies wordt serieus genomen. In The Independent verscheen zelfs een filosofische beschouwing over onze vermeende ‘angst voor stilte’. Journalist Terence Blacker noemt het een “verraderlijke aanval op onze zintuigen” en onderschrijft Davies’ oordeel dat het een vorm van “cultureel terrorisme” is.

Dreungalm onder het nieuws

De Nederlandse equivalent van Pipedown, stichting Bescherming Akoestisch Milieu (BAM), maakt het nog bonter. Op haar website Stopdemuziekte.nu ageren de stiltefundamentalisten niet alleen tegen muzak in openbare ruimtes, maar ook tegen GSM-ringtones, tunes op tv, radio’s van bouwvakkers, tingeltangels (voor in de tuin), ijsverkoopwagens met een melodie en de achteruitrij-piep op vrachtwagens. Stilte mag immers best een paar levens van niet oplettende voetgangers kosten.

Eén van BAM’s kernactiviteiten is het versturen van brieven naar instanties. BNR kreeg ervan langs vanwege “de onbegrijpelijke dreungalm onder het nieuws”, de VARA ontving een klacht over “computergedrum” onder een consumentenprogramma en SP-leider Emile Roemer moest maar eens wat doen aan “luidsprekers in zwembaden”.

Wie toch van muzak houdt kan zich op Muzak.com tegoed doen aan wel 100 nummers. Onder het genot van ‘Moodscapes’ kunt u gedachteloos klik-klik-klik doen op de prachtige advertenties van nrc.nl. Want ook wij hebben dingen in de aanbieding die u helemaal niet wilt hebben.

Eerder in deze serie: ‘Mag het licht uit?