Eén nachtje cel kan heus geen kwaad

Zullen wij het over nieuwjaarsnacht hebben, met elk jaar dezelfde jongens die brandstichten, geweld plegen en de politie pesten? Om dat te voorkomen, is meer nodig dan wat nepmaatregelen zoals de burgerbevoegdheid om inbrekers aan te houden, al dan niet met geweld. Dat mag al lang, de inbreker met een paar ferme tikken het huis uit jagen. Dat heet zelfverdediging. Het mag ook al lang met geweld. Dat heet noodweer. Het mag zelfs al lang met te veel geweld, als dit door emoties komt. Dat heet noodweerexces. Het enige wat niet mag, is een inbreker die al uitgeschakeld is nog eens goed in elkaar slaan. Dat heet eigenrichting.

Wat doet de premier? Die zegt tegen de Henken en Ingrids: „Mocht het u lukken de inbreker met een paar ferme tikken het huis uit te jagen, dan gaan we de inbreker in de boeien slaan en niet u.” Kennelijk vindt Rutte dat de politie iets doet wat niet mag: het slachtoffer in de boeien slaan, in plaats van de dader. Ook staatssecretaris Teeven (Veiligheid en Justitie, VVD) vindt kennelijk dat de politie dat te vaak doet. Hij komt in januari met een aanwijzing voor de politie om in principe geen mensen meer aan te houden die zichzelf verdedigen tegen een inbreker of een aanvaller. Stel je voor: de politie krijgt een melding van een inbraak of overval met geweld, komt met gillende sirenes ter plaatse en moet daar eerst uitzoeken wie terecht als eerste ‘noodweer’ heeft geroepen. Dat is natuurlijk fout.

Verloopt de komende jaarwisseling zoals in vorige jaren, dan zullen weer bijna honderd politieagenten worden beledigd, ruim veertig bedreigd, ruim twintig aangevallen en bijna dertig mishandeld, nog afgezien van ruim zeshonderd gewonde burgers en ruim tweeduizend vernielingen. Zo veel pesterijen en geweldplegingen ten aanzien van de politie, die zich elk jaar enorm inzet om de jaarwisseling in goede banen te leiden.

Agenten gaan die nacht mee met de ambulancewagens om te garanderen dat het ambulancepersoneel mensen kan redden. Zij staan paraat om de brandweer te beschermen tegen geweld als die ruim duizend branden blust – zo veel waren het er bij de vorige jaarwisseling.

Intussen valt het kabinet de politie aan op onterechte aanhoudingen. Het wordt tijd om niet langer te handelen in gebakken lucht, maar daadwerkelijk met maatregelen te komen die hout snijden. Minister Opstelten (Veiligheid en Justitie, VVD) weet wat er gaande is. Zijn departement beschikt over uitgebreide evaluaties van vorige nieuwjaarsnachten en is dit jaar al op 8 september begonnen met de voorbereidingen voor de komende nieuwjaarsnacht. Zijn ambtenaren moeten dus weten wie van plan zijn om er een nachtje brandweerpesten, ambulancepesten of politiepesten van te maken. Dat zijn voor een groot deel dezelfde jongens als het jaar daarvoor, toen er ruim vijftienduizend meldingen waren.

Wat echt helpt, is de mogelijkheid om preventieve boetes uit te delen. Dan kan burgemeester Van Aartsen (VVD) van Den Haag het gebiedsverbod gewicht geven. Alleen al de notie: „Wij kennen jou, wij weten wat je van plan bent, wij weten waar je woont en wij hebben een mooie straf voor jou in petto” kan wonderen doen.

Wij willen een stap verder gaan. Notoire, recidiverende geweldplegers die vorig jaar zijn gezien en zijn aangehouden en die bij naam en toenaam bekend zijn, moeten een nachtje in de cel worden gezet. Eén nachtje maar. Tien uurtjes. Hoeft niet op water en brood. Wat een zegen zou dat zijn voor al die mensen die gewoon op straat elkaars vuurwerk bewonderen en als buren naar buiten komen om elkaar een goed nieuwjaar te wensen. Wat een zegen voor de ouders die hun kinderen na een nachtje stappen gewoon weer heelhuids thuis krijgen.

Ahmed Marcouch en Jeroen Recourt zijn lid van de Tweede Kamer voor de PvdA en woordvoerders Veiligheid en Justitie.