De Boekenweek inspireerde Wendy Damen uit Nijmegen tot het kopen van een paar boeken. Niet van papier, maar van bits. E-books dus. Tot haar verbazing zag Damen dat de digitale boeken bijna even duur zijn als ‘gewone boeken’. „Waar blijft het voordeel van een e-book?”, mailt ze.
Voor een e-book hoeven geen bomen te sneuvelen. Drukkerijen mogen dicht. Transport- en voorraadkosten vallen weg. Toch zijn e-books vaak slechts 20 procent goedkoper.
Daar zijn drie redenen voor. Over een papieren boek betalen we 6 procent btw, over een e-book 19 procent. Omdat een boek een ‘cultureel goed’ is. Een e-book natuurlijk ook, maar zover is de besluitvorming nog niet. Daarnaast kost het digitaliseren van een boek geld. Ook moeten schrijver en uitgever hun inspanningen terugverdienen.
Hoewel, zij hebben die kosten toch al gemaakt voor het papieren boek? „Inderdaad”, zegt Hans Nijenhuis, oud nrc.next-chef en nu operationeel directeur van De Bezige Bij. „Maar als je die kosten niet meeweegt, subsidieert het papieren boek dus het e-book. Hoe moet dat als in de toekomst papieren boeken minder belangrijk worden? Dan moeten e-books duurder worden om zichzelf terug te verdienen.” Het is daarom verstandig om reële kosten nu al in de prijs op te nemen, net als de auteursroyalty’s.
Toch vindt Nijenhuis dat de prijzen wel lager kunnen. De boekenindustrie is een beetje ouderwets. 40 tot 45 procent van de verkoopprijs gaat naar de winkelier, legt hij uit. Sommige winkels willen dezelfde marge nu ook bij digitale boeken. Terwijl ze geen panden en verkopers meer nodig hebben. „Wij vinden dat een deel van die ‘winst’ naar de auteur moet gaan en een deel naar de lezer. Daar onderhandelen we nu over met partijen als Bol.com.”
Sommige schrijvers beginnen al een eigen winkel. Een ‘goed signaal’, zegt Nijenhuis, maar niet de oplossing. „Dan mis je 70 procent van de boekwinkelbezoekers die impulsaankopen doen.” Daarom spreekt De Bezige Bij over een zelfstandige winkel met veel verschillende schrijvers, zodat ‘schrijvers kunnen blijven doen waar ze goed in zijn’. Schrijven.
Ernst-Jan Pfauth