Vijftien snelle reizigers in een trein met 500 zitplaatsen

Ochtendspits op Rotterdam Centraal, behalve op spoor drie. Daar vertrekt de Fyra, de hogesnelheidstrein naar Schiphol en Amsterdam. Een enkele coupé is bijna halfvol, maar in de meeste rijtuigen zit slechts een handjevol mensen waar plaats is voor tachtig. Dat is elke ochtend zo, weet Boaz Hulsman uit Rotterdam. Hij neemt dagelijks om acht uur de Fyra.

Altijd heeft hij een plekje voor het uitkiezen en nestelt hij zich solo in een zitje voor vier personen. Comfortabel en rustig. „Maar als mijn maandkaart met introductietarief is verlopen, weet ik niet of ik deze trein nog neem. Zoveel meer betalen gaat me te ver.”

Veel reizigers zijn afgehaakt nu ze de volle toeslag van 7,40 per enkele reis moeten betalen. Tot begin deze maand gold ter introductie nog twee euro, voor twintig minuten tijdwinst. „Het is rustiger geworden”, constateert train manager – conducteur – Wim Kraan.

De trein van 14.45 uur uit Amsterdam – ruim 500 zitplaatsen – vervoert 15 reizigers. De spits is drukker, benadrukt Kraan. Om 9.00 uur vertrekken inderdaad zo’n 115 mensen met de Fyra uit Rotterdam. Een deel had de reguliere intercity willen nemen, maar die valt uit. Om 16.45 uur stappen in Amsterdam 70 mensen in, om 18.00 uur in Rotterdam zo’n 80.

Reguliere NS-treinen naar de grote steden zitten in de spits vaak barstensvol. In de Fyra is het te rustig, zegt conducteur Wim Kraan. „Dit is vast en zeker niet genoeg om uit de kosten te komen”, schat hij in. „Op den duur zal de prijs omlaag moeten, want zo houd je het niet lang vol.”

Nu zitten in de Fyra incidentele reizigers. Een enkeling wil de snelle trein gewoon eens proberen, of heeft haast. Wie dagelijks de Fyra gebruikt, laat veelal de baas betalen. „Dat ziet hij pas als ik straks mijn reiskosten declareer”, lacht Rotterdammer Matthijs van den Burg. „Een duur grapje, zelf zou ik het niet doen.”

Ook de werkgever van Peter Egberts vergoedt zijn kaartje. Hij pendelt tussen Rotterdam en de Amsterdamse Zuidas. „Als ik het zelf moest betalen, zou ik een gewone trein nemen. De aansluiting naar Amsterdam Zuid is bovendien slecht.”

Rob Kwakernaak, Dordtenaar onderweg naar Amsterdam Sloterdijk, nam vorige maand nog dagelijks de Fyra. Nu doet hij dat alleen als hij gebruik kan maken van ‘vroegboekkorting’. Die geldt sinds vorige week als hij vooraf reserveert via internet en na 9.00 uur reist. „Een heel gedoe.” Jaap den Dulk, om 14.45 uur ingestapt in Amsterdam: „Super dat Rotterdam twintig minuten dichterbij is, maar goedkope kaarten bestellen is onwijs ingewikkeld.”

Zo’n ‘discountticket’ is goedkoper dan een gewoon kaartje, benadrukt een woordvoerder van NS Hispeed, de internationale tak van NS. Het is nu niet aan de orde om de prijzen te verlagen, zegt hij. „Wij worden hier niet zenuwachtig van. De hsl heeft z’n tijd nodig.” NS verwacht meer reizigers als de hogesnelheidstrein in de toekomst vaker dan één keer per uur rijdt, ook naar Breda, Brussel en Antwerpen. „Onze prijs hangt ook samen met wat we de overheid betalen voor gebruik van het spoor. Door de openbare aanbesteding is dat een hoog bedrag. Dat moeten we nu terugverdienen.”