Annelies Leloup uit Amsterdam heeft afgelopen weekend haar lidmaatschap van de huisartsenvereniging LHV opgezegd. Huisarts Wouter van den Berg uit Leusden doet dat nog deze week: „Ik voel me heel erg slecht vertegenwoordigd.”
Veel huisartsen zijn ontevreden over minister Klink (Volksgezondheid, CDA). Nog bozer zijn ze op de Landelijke Huisartsen Vereniging die hun belangen zou moeten behartigen in Den Haag. „Het is alsof de LHV-voorzitter nederig bij onze hoogheid de minister aanbiedt wat er mogelijk zou zijn”, zegt huisarts Hans Nobel uit Alphen aan den Rijn.
Een groep dreigt zich af te splitsen van de LHV. Over enkele weken beslissen verontruste leden of ze een alternatieve vereniging opzetten. De kans is groot dat die veel aanhang krijgt: een open brief van een maand geleden waarin forse kritiek werd geleverd op Klink en de LHV, is nu ondertekend door 1.500 van de 8.000 huisartsen.
Probleem van veel huisartsen is dat Klink wil dat ze meer moeten doen voor minder geld. Zo komen er volgend jaar ‘zorgketens’ voor drie chronische ziekten (zie inzet). De kritische groepen huisartsen De Vrije Huisarts en Wake Up! vinden dat de zorg op die manier „verkokert”, zegt Leloup. Nobel noemt het „de bijl aan de huisartsenzorg”.
„Klink heeft ongelimiteerd geloof in de vrije markt”, vindt huisarts Van den Berg. „Hij denkt dat het goedkoper is, maar dat is niet zeker. Juist huisartsen zijn goedkoop. Per burger kost de zorg 4.800 euro per jaar. Daarvan gaat slechts 152 euro naar de huisarts. Toch kort Klink 170 miljoen euro op de huisartsenzorg”, ruim een tientje per burger.
Huisartsen vinden het raar dat Klink vraagt dat ze beter bereikbaar moeten zijn, maar geen geld geeft voor een extra assistent. Daarom kopen huisartsen massaal een moderne telefooncentrale, die patiënten vertelt om op bepaalde tijden terug te bellen. Nobel: „Klink zegt: neem die assistent in dienst, maar ik betaal het niet.”
Huisarts Rob Schonck in Velden vindt dat Klink het de huisartsen erg moeilijk maakt. Ze werken gemiddeld 55 uur per week en ’s avonds, ’s nachts en in weekenden voor zo’n 96.000 euro per jaar. „We moeten nee durven zeggen. Duidelijk maken dat er grenzen zijn. Bijvoorbeeld: na drie uur ’s middags verlenen we voortaan alleen nog acute zorg.”
„De leden voelen zich erg slecht vertegenwoordigd door de LHV”, hoort Van den Berg. „De LHV negeert de signalen van haar achterban.” Na de laatste ledenvergadering vorige maand zei LHV-voorzitter Steven van Eijck (ex-staatssecretaris van financiën) dat de leden positief waren over de strategie in de onderhandelingen met Klink, maar Leloup, Van den Berg, Schonk en Nobel ontkennen dat ten stelligste. „Het standpunt van Van Eijck staat haaks op de besluitvorming in de ledenraad”, meent Nobel. Zo lijkt de LHV akkoord te gaan met een bezuiniging volgend jaar.
De ontevreden huisartsen zouden blij moeten zijn met het voorlopige resultaat, zegt Van Eijck in een reactie. De bezuiniging is de helft van het aanvankelijke kortingsbedrag. „Huisartsen hoeven niets in te leveren”, zegt Van Eijck verontwaardigd. „Ze moeten patiënten alleen goedkopere medicijnen voorschrijven, zodat Klink geld bespaart.” Hij begrijpt het verwijt van de critici niet. „Ik praat en lobby enorm. Ik spreek deze maanden minimaal één keer per week met Klink om de belangen van huisartsen te behartigen!”
Nobel vindt de afspraak over de miljoenenkorting gammel. Als die korting niet wordt gehaald, kan de minister de huisartsen in 2011 alsnog aanslaan voor het resterende bedrag, vreest hij.
Leloup heeft geen zin in verhalen uit Den Haag over dat er goedkoper moet worden gewerkt. „Ze weten daar écht niet wat wij de hele dag doen.” En dan straks inkomen inleveren? „Ik kom elke twee weken bij een vrouw op huisbezoek. Ik heb haar eens verteld welke vergoeding ik ervoor ontvang.” Sindsdien krijgt hij na elk bezoek van haar een cadeautje mee, want: „Voor dat bedrag kun je het toch niet doen?”
Van Eijck relativeert het verzet. Het komt hem zelfs wel goed uit. „Ik gebruik deze kritiek in de onderhandelingen met Klink. Misschien is het daarom de LHV wel gelukt om, als enige in de zorg, haar achterban te behoeden voor een daling in het inkomen”, sneert hij. „Huisartsen gaan er zelfs op vooruit, want de vergoeding voor avond-, nacht- en weekenddiensten gaat omhoog van 50 naar 65 euro per uur.”
„We worden kruideniers”, zegt huisarts Betty Slob in Hoogeveen. De enige generalist in de zorg, de huisarts, verdwijnt volgens haar langzaam. „Gelukkig ben ik in loondienst. Dan heb ik die bureaucratie niet en kan ik me meer bezig houden met mijn patiënten.”