Conducteur met rode baret is nog coulant

„Nou, die tijdwinst is weg.” De eerste Fyra-gebruikers kunnen er wel om lachen: de trein die hen twintig minuten sneller naar Amsterdam moet brengen, staat net buiten Rotterdam Centraal al stil. Dat levert vijf minuten oponthoud op. Een systeemfoutje, vertelt de machinist na aankomst in Amsterdam. „Ik moest het even resetten, dat duurt een paar minuutjes. Jammer van de vertraging”, roept hij nog net voor zijn locomotief koers zet richting rangeerterrein.

De beoogde 43 minuten reistijd werd dus niet gehaald, met de Fyra die vanochtend om 7 uur uit Rotterdam vertrok. De reacties waren laconiek, maar veel HSL-klanten blijken kritisch, weet Adrie Koevoets van NS Hispeed, het bedrijf dat de hogesnelheidslijn exploiteert. Ze mopperen meteen dat ze hun aansluiting missen. „Dit publiek wil echt sneller zijn.”

Koevoets begeleidt het Fyra-personeel op de eerste werkdag. De conducteurs – bij NS Hispeed heten ze train managers – zijn gekleed in roze overhemd, rood gilet, grijs pak en getooid met rode baret en rood-roze gestreepte stropdas. Naast snelheid is extra service belangrijk. De cateringservice, ooit vertrouwd op intercity’s, is terug van weggeweest– met een vriendelijk glimlachende verkoper.

„Conducteurs mogen de eerste weken ook coulant zijn als mensen een verkeerd kaartje hebben”, erkent Koevoets. De eerste maand is de toeslag voor een enkeltje Amsterdam-Rotterdam twee euro. Na 7 oktober kost een enkele reis 20,70, tegenover 13,30 voor een gewoon kaartje.

„Toeslag? Eh... Die betaal ik volgende keer wel.” Student Ruben de Bruijn heeft niet het juiste vervoersbewijs. Ook de zusjes Iman en Amal Al-Sharifi wisten niet van de extra kosten. „We hebben toch een OV-studentenkaart?”

De meiden zijn wel bereid bij te betalen. Ze reizen voor hun studie elke dag van Goes naar Amsterdam, maar konden nooit op tijd bij het eerste college zijn. Iman: „Nu red ik het wel, perfect.”

Er zijn genoeg enthousiaste reacties. „Ik ben enorm blij, want ik kan voortaan een half uur later opstaan”. En: „Fyra komt jaren te laat voor mij”. Maar er is ook kritiek. „Wat een lawaai in de tunnels”, zegt Bert Veerman die drie keer per week tussen Dordrecht en Diemen reist. Adrie Koevoets, ter geruststelling: „Dat komt omdat het spoor op betonnen platen ligt. Maar de herrie is voorbij als de nieuwe treinen er zijn.”

Pas in de loop van 2010 is de echte Fyra klaar voor gebruik. Tot die tijd rijden er bestaande, omgebouwde intercity’s. Die rijden 160 kilometer per uur. De nieuwe treinen moeten 250 kilometer halen. Probleem bij de bouw van de Fyra-treinstellen is het gecompliceerde beveiligingssysteem, dat ook al de aanleg van het HSL-spoor vertraagde.

Nu de verbinding eindelijk in gebruik is, kwam zij meteen goed van pas. De intercity van Amsterdam naar Brussel viel uit, waardoor internationale reizigers met Fyra naar Rotterdam reisden om via Roosendaal in België te komen. „Om kwart voor acht was het bomvol”, weet de publieksvoorlichter van NS Hispeed op het perron in Amsterdam. „Jammer, dat schrikt andere reizigers misschien af.”