Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

Natuurkunde

DE ELEKTRISCHE BALLON

de proefjesfabriek

Ha! Deze week in de proefjesfabriek nóg een proefje met de krant. Met een paar snippers krantenpapier en een ballon kun je onderzoeken waarom je haar soms aan je trui blijft plakken, wanneer je je aankleedt. Is het tovenarij of een natuurkundige aantrekkingskracht?

Wat heb je nodig?

Een krant, een ballon en droog haar.

Wat moet je doen?

- Scheur een stuk papier van de krant en maak tien kleine snippers.

- Blaas de ballon op en knoop hem dicht.

- Wrijf met de ballon over je haar.

- Houd de ballon vlak boven de snippers. Wat zie je gebeuren?

Waarom is dat zo? De snippers blijven aan de ballon hangen, doordat de ballon elektrisch geladen is. Door het wrijven zijn er kleine deeltjes van je haar naar de ballon overgesprongen. Die deeltjes zijn ‘elektronen’: ze zijn nog kleiner dan een atoom en ze zijn elektrisch geladen. Als je de ballon nu dichtbij de papiersnippers houdt, dan trekt die elektrische lading de snippers aan. Zoiets gebeurt ook wel eens als je over een tapijt loopt: dan word jijzelf elektrisch geladen en voel je soms een schok als je de deurknop aanraakt.

Met dank aan Robbert Dijkgraaf en Arno Verweij van de website www.proefjes.nl

Of kijk ook eens op:

www.nrc.nl/kleinewetenschap