Joep van den Nieuwenhuyzen gehoord over smeergeldzaak

Zakenman Joep van den Nieuwenhuyzen is afgelopen week gehoord door de rijksrecherche over de verkoop van tanks van de Koninklijke Landmacht aan Chili. Bij die transactie, tien jaar geleden, zou smeergeld betaald zijn aan de Chileense legerleider Pinochet en enkele militairen.

Het horen van Van den Nieuwenhuyzen, en drie andere getuigen, gebeurde op verzoek van de Chileense justitie. Die doet strafrechtelijk onderzoek naar het aannemen van steekpenningen en het witwassen van geld door Chileense ambtenaren. Het zou om 9 miljoen dollar gaan, betaald door RDM Holding en dochterbedrijf RDM Technology, twee (ex-)ondernemingen van Van den Nieuwenhuyzen.

De Chileense autoriteiten vroegen Nederland in een rechtshulpverzoek de getuigen te horen. Dat is gedaan door de rijksrecherche wegens de betrokkenheid van de Nederlandse overheid bij de transactie.

In het onderzoek draait het om de verkoop door RDM Holding van 202 overtollige Leopard IV tanks van de landmacht. RDM Holding kocht het materieel in 1998 voor 18,5 miljoen dollar van de Nederlandse staat. De tanks zijn, via een bedrijf dat gecontroleerd werd door Pinochet, voor 77 miljoen dollar doorverkocht aan het Chileense leger.

Het koopcontract werd getekend vlak vóór Pinochet vertrok als bevelhebber. Acht jaar eerder, in 1990, had Pinochet de macht overgedragen aan een burgerregering. Onder zijn bewind (1973-1990) zijn ruim in Chili 3.000 mensen vermoord of verdwenen.

Pinochet stierf in december 2006. Een Amerikaanse Senaatscommissie had een jaar eerder blootgelegd dat de ex-dictator een vermogen verdiend had in de wapenhandel. Op geheime bankrekeningen betaalden bedrijven die wapens wilden leveren aan het Chileense leger ‘commissiegelden’ aan Pinochet en enkele stromannen.

Van den Nieuwenhuyzen wordt overigens door het Nederlandse Openbaar Ministerie verdacht van fraude rond het faillissement van enkele RDM-bedrijven, waaronder SP Aerospace en SS Rotterdam. De zakenman is in deze zaak in januari op borgtocht vrijgelaten, na elf weken te hebben vastgezeten.

Zie ook ‘Een ‘faire vergoeding’ voor Pinochet’ op nrc.nl/economie