Alleen de illusie van vriendschap

Als je ze in een fluisterstille Londense hotelsuite over Barbara (Judi Dench) en Sheba (Cate Blanchett) hoort praten, krijg je niet het idee dat regisseur Richard Eyre (Iris) en scenarist Patrick Marber (Closer) het over twee aardige vrouwen hebben. Het in het Londense theater gepokte en gemazelde duo overtreft elkaar in psychologische doodsteken.

Notes on a Scandal, al de lesbische Fatal Attraction genoemd, is dan ook een tamelijk venijnig inkijkje in het relationele mijnenveld. Marber bewerkte het boek van Zoë Heller What Was She Thinking? over de obsessieve liefdesverhouding van een oudere lerares en een jongere, en de seksuele relatie tussen de jongste en een leerling, tot een scherpgeslepen script, waarvoor hij dit weekend misschien wel een Oscar in ontvangst mag nemen. Ook hoofdrolspeelsters Judi Dench en Cate Blanchett zijn genomineerd.

Richard Eyre: „Notes on a Scandal is een borderline comedy over onsympathieke mensen, seksuele fantasieën en schijntaboes, maar wel op een gemeen geestige manier. Geloof me, de meeste 15-jarige jongens zouden alles doen om met een mooie 35-jarige lerares naar bed te gaan. Dat we dat niet willen zien en net doen alsof andersom seks tussen oudere mannen en jonge meisjes heel gewoon is, dát is het taboe. Als mijn dochter een verhouding zou krijgen met een leraar zou ik hem vermoorden. Maar in de film reserveer ik de morele verontwaardiging voor het publiek.”

Patrick Marber: „Notes gaat meer over klasse dan over seks. De asymmetrische verhoudingen tussen de hoofdpersonen hebben meer met maatschappelijke verhoudingen te maken. De jongen Steven is working class, Sheba is door haar huwelijk upperclass en Barbara is middle class. Dat zijn werelden die minder makkelijk te overbruggen zijn dan de seksuele of leeftijdsverschillen. Maar misschien zeg ik dat alleen maar omdat ik Engels ben en Engelsen sowieso meer geobsedeerd zijn door klasse dan door seks.”

Eyre: „Steven is de enige die geen slachtoffer is. Hij wil seks. Punt. Razende hormonen. Barbara en Sheba dreigen te verdrinken in een poel van eenzaamheid, ze zijn obsessief, zelfdestructief en vol zelfbedrog. Ze worden aangetrokken door elkaars ‘beschikbaarheid’, maar ze hebben elkaar alleen de illusie van vriendschap te bieden, verder niets.”

Marber: „Ik heb nu wel even genoeg geschreven over lust en bedrog. Ik heb net het script voor Ian McEwans Saturday af. Dat is ook zware kost, maar het gaat gelukkig niet over seks. Ik ben gefascineerd door extreme karakters. En het is nou eenmaal zo dat niets meer zeker is, zodra er seksuele aantrekkingskracht in het spel is.”