Met de roes van het reizen de studio in

Beluistering van het elektronische muziekstuk E2-E4 is een hallucinerende ervaring, en dat een uur lang. Eenvoudige, welsprekende motiefjes lopen door elkaar heen op een knisperende drumcomputerbeat. De ontwikkeling zit in de balans tussen de verschillende partijen, die subtiele veranderingen ondergaat. Het resultaat is tijdloze schoonheid, totdat na een half uur een elektrische gitaar inzet. Dan slaat de stemming door naar Mike Oldfield, en realiseer je je weer dat E2-E4 uit 1981 stamt. Verder zou je dat niet zeggen van dit stuk, dat elementen in zich draagt van house, techno, trance, ambient house en chillout-muziek, jaren voordat die stijlen zich aandienden.

E2-E4 is een van de meest gesampelde, geciteerde en gejatte stukken uit de elektronische muziek. De Italiaanse groep Sueño Latino verbouwde het eind jaren tachtig tot de gelijknamige wereldhit, Carl Craig, Derrick May en Basic Channel maakten er remixen van. Menig beoefenaar van elektronische dance-stijlen is geobsedeerd door E2-E4, al gaan weinigen zo ver als dj Larry Levan, die met het integrale stuk regelmatig zijn sets opende of sloot, en het liet klinken op zijn begrafenis.

Göttsching (54), thans voorman van Krautrockgroep Ash Ra, herinnert zich de dag dat hij E2-E4 maakte nog goed. ,,Ik kwam net terug van een tournee en ging met de rusteloze roes van het onderweg zijn in mijn thuisstudio aan de slag. Ik heb dozen vol met zulke sessies, maar deze was speciaal. Alles ging vloeiend en foutloos. Alles was in balans. Het stond op de band in nauwelijks meer dan het uur dat het duurt. Pure magie.” Computers waren er niet bij. ,,Mijn voornaamste gereedschap bestond uit enkele sequencers, apparaten waarmee je een bepaald patroon van maximaal zestien noten kon laten herhalen. Die patronen heb ik bewerkt en veranderd.”

Om verschillende redenen, waarvan wantrouwen tegen zijn toenmalige platenmaatschappij Virgin niet de minste was, kwam E2-E4 aanvankelijk niet van de plank. Pas in 1984 werd het uitgebracht, waarna het sluipenderwijs zijn invloedrijke plek innam. Tot een live-uitvoering kwam het niet: pas vorig jaar voerde Göttsching het uit met het ensemble Zeitkratzer, gespecialiseerd in eigentijdse muziek. In augustus speelde hij het solo, tijdens een Japans festival. In die opzet zal het stuk dinsdag, exact een kwart eeuw na de schepping, ook klinken in de hippe Berlijnse club Berghain. ,,Met de computertechnologie van vandaag kan dat. Eerder leek het me niet mogelijk om E2-E4 uit te voeren, vooral omdat ik die oudere apparatuur niet meer had.”

Göttsching, die nog steeds af en toe met zijn groep Ash Ra optreedt, muziek schrijft voor ballet en plannen heeft voor een werk voor het beroemde Kronos Quartet, voelt zich ,,gevleid” door alle aandacht voor E2-E4, ook als dat de vorm aanneemt van puur jatwerk. Zijn management bereidt niet alleen een jubileumuitgave van E2-E4 voor, maar ook een compilatie van nummers die, legaal of niet, uit het stuk ,,geciteerd” hebben.

Manuel Göttsching: 12/12, Berghain, Berlijn. Info: www.ashra.com