Broeierige betoging tegen Bush, Blair en Bot

Voor een aanhangwagen die als geïmproviseerd podium dient, houdt een man een foto omhoog van Hezbollah-leider Hassan Nasrallah. Hij houdt het ingelijste portret hoog boven zijn hoofd, zodat iedereen op het Beursplein in Amsterdam het gezicht van de leider kan zien.

Op het Beursplein verzamelden zaterdag ongeveer tweeduizend mensen zich om te demonstreren tegen de Israëlische offensief in Libanon en Gaza. Van daaruit vertrokken de demonstranten voor een tocht dwars door Amsterdam naar het Museumplein. Voorop droegen mannen een metersgrote Palestijnse vlag met zich mee. Daarachter diverse spandoeken met teksten als ‘stop de oorlog’, ‘Bush terrorist’ en ‘troepen weg uit Afghanistan en Irak’. Het was een bont gezelschap van pacifisten, socialisten, communisten, Palestijnen en enkele leden van gematigde joodse organisaties dat door de straten van Amsterdam trok.

Net als het weer was de stemming broeierig. Er was vooral woede tegen de, in de ogen van de betogers, afzijdige opstelling van de Nederlandse regering. De houding van minister Ben Bot (Buitenlandse Zaken, CDA) kon op zijn zachts gezegd niet rekenen op sympathie. Bot weigerde vrijdag tijdens een spoeddebat de aanvallen van Israël te veroordelen. „De hele wereld zegt ‘stop dit geweld’. Behalve Bush, Blair en onze laffe Bot”, zei Miriyam Aouragh van de Internationale Socialisten. Aouragh noemde Bot even later zelfs de ‘massamoordenaar’.

Onder de demonstranten waren veel niet direct-betrokkenen. Petra Schultz bijvoorbeeld las zaterdagochtend het verslag van het Kamerdebat in de krant. „Ik werd boos toen ik dat las. De houding van Nederland is onbegrijpelijk. Daarom sta ik hier.”

Als de betogers langs de Westerkerk komen, staat een Amerikaans gezin uit Florida te staren naar de stoet. Richard McCulloch Jones, vader van het gezin en gekleed in een korte broek met grote zonnebril, wordt bijna omvergelopen door een demonstrant met een ‘Bush terrorist’-bord. Hij schudt zijn hoofd. Hij is ervan overtuigd dat slechts een minderheid van de Nederlandse bevolking de mening van de demonstranten deelt. Zelf staat hij „pal” achter Israël en deelt hij de opstelling van president Bush. Die vatte vorige week tijdens een informeel en per ongeluk verstaanbaar gesprek met de Britse premier Blair, het conflict samen met de woorden „this shit”. „Ze (de demonstranten, red.) hebben het recht te demonstreren, ook Nederland leeft gelukkig in een democratie. Maar het blijft idioot dat ze het nut van de oorlog niet inzien”, zegt Jones.

Onder de demonstranten bevonden zich politici van de SP, GroenLinks en de PvdA. Bij de sprekers ontbrak Ahmed Marcouch, PvdA’er en stadsdeelvoorzitter in Slotervaart. Hij zette afgelopen week zijn naam onder een pamflet tegen het Israëlisch offensief. Dit pamflet legt de schuld van het conflict eenzijdig bij Israël. De stadsdeelvoorzitter kreeg van zijn partij te horen dat hij zich met dit standpunt niet als PvdA’er hoort te profileren. Kamerlid Bert Koenders (PvdA) zei dat zijn partij nooit een dergelijke actie actief zal ondersteunen.

Op het Museumplein sprak wel europarlementariër Edith Mastenbroek, ook van de PvdA. Zij werd afgelopen donderdag nog uitgejoeld door de paar honderd bezoekers van een pro-Israël-demonstratie in Amsterdam. Het Kamerlid Hans van Baalen (VVD) kreeg daar juist de menigte op zijn hand door openlijk zijn steun te betuigen aan het Israëlische offensief. Zaterdag kreeg Mastenbroek een dergelijk daverend applaus. Van Baalen was niet aanwezig. Wel spraken de Kamerleden Harry van Bommel (SP) en Farah Karimi (GroenLinks). Zij pleitten voor sancties tegen Israël en een staakt-het-vuren.

Jaap Hamburger van Een Ander Joods Geluid benadrukte dat hij „anders was dan die mensen van donderdag” tijdens de pro-Israël-betoging. Hij stelde dat vrede voor Israël alleen mogelijk is als ook de buurlanden in vrede leven.

De Amsterdamse politie was op haar hoede. Aanvankelijk gaf de politie de demonstranten geen toestemming om door de stad te marcheren, maar op het laatste moment werd toch toestemming verleend. Busjes van de mobiele eenheid en politie te paard escorteerden de menigte. Een van de organisatoren riep de menigte op kalm te blijven bij het verlaten van de bijeenkomst op het Museumplein. Een wolkbreuk maakte de politie-inzet echter overbodig: wapperende Palestijnse vlaggen veranderden in de hoosbui in drijfnatte, betekenisloze doeken. De dragers gingen snel naar huis.