Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

Politiek

Rekeninghoudster groet borrelaars

De chique bank Van Lanschot organiseerde gisteren haar traditionele Derde Dinsdag-bijeenkomst. De clientèle genoot van de drankjes, de happen, de koningin en van een fel debat.

,,Kijk, ze zwaait!'' Een gevorderde vijftiger – rood-wit-blauwe das om de nek, glas witte wijn in de hand – stelt met kinderlijke tevredenheid vast dat koningin Beatrix zich vanuit de voortschrijdende gouden koets kwijt van haar taak. En zelfs even zijn kant op kijkt. ,,Natuurlijk zwaait ze deze kant op'', reageert een andere borrelaar die naast hem staat. ,,Ze heeft hier toch ook een rekening.''

De gasten van Van Lanschot Bankiers zijn onder de indruk van de koninklijke stoet die twee keer langs het Lange Voorhout trekt. De sfeer in en op de stoep van theater Dilligentia is jolig en Oranjegezind. De even chique als antieke bank uit Den Bosch (anno 1737) organiseerde gisteren voor de vijfentwintigste keer de Derde Dinsdag-bijeenkomst voor relaties. De meeste bezoekers voldeden aan het stereotiepe beeld van een gevulde Van Lanschot-klant: grijze heren in een pak, veel directeur-grootaandeelhouders, veel vrije beroepen. Het aantal vrouwen is op de vingers van twee handen te tellen. Onder de gasten veel bekende koppen uit de zakenwereld: oud-LPF-minister Roelf de Boer, grootinvesteerder Cees de Bruin, superbelegger Frederik van Beuningen, topjurist Enno Wiersma (huisadvocaat van de Oranjes) en scheidend hockeybestuurder en tandarts André Bolhuis (adviseur van Van Lanschot-dochter C en E Bankiers).

De drukbezochte bijeenkomst, 400 gasten, werd in afwachting van de gouden koets 's ochtends ingeleid door Reinildis van Ditzhuyzen, kenner van het Oranjehuis en koninklijke etiquette. Haar lezing over het protocol rondom prinsjesdag bevatte als leukste weetjes dat de sobere koningin Wilhelmina in haar tijd niet de gouden koets gebruikte, maar gewoon de auto naar het Binnenhof nam, slechts geëscorteerd door motoragenten. En dat het Jan Donner was, de betovergrootvader van de huidige minister van Justitie, die in 1897 als oudste parlementariër het `Lang leve de Koningin' introduceerde. Dat was het jaar waarin koningin-regentes Emma de troonrede uitsprak, en de minderjarige Wilhelmina voor het eerst als vorstin aanwezig was.

Na de op groot scherm uitgezonden troonrede en de staande lunch hield thesaurier-generaal van het ministerie van Financiën, Kees van Dijkhuizen, een begrijpelijke toelichting op de rijksbegroting. Daarop kregen de Van Lanschot-gasten een voorproefje van het najaarsoverleg. Commissaris van de koningin in Friesland Ed Nijpels leidde een debat tussen de voorzitter van MKB-Nederland, Loek Hermans, en de kersverse voorzitter van het CNV, René Paas. De twee sociale partners slepen hun messen. Naar aanleiding van de opbeurende economische boodschap van het kabinet herhaalde Paas de looneis voor zijn achterban: ,,Tussen de 1,5 en 2 procent. Dat is toch niet overvraagd nu het weer wat beter gaat? Wij hebben jarenlang op de nullijn moeten zitten.'' Werkgeversbaas Hermans vindt de loonsverhoging van Paas veel te voorbarig. ,,Nu het gezaaide gras net opkomt, wil het CNV dat er meteen uittrekken om te zien of er wortels aan zitten.'' Hermans wil loonmatiging handhaven, ,,tenderend naar nul'', om wat meer ,,vlees op de botten te krijgen''.

Ook richtte Hermans zich tot topambtenaar Van Dijkhuizen, de grote man achter de schermen van de miljoenennota. ,,Ik ben teleurgesteld'', zei Hermans, ,,dat de werkgevers voor een miljard euro aan de nieuwe ziektekostenwet moeten bijdragen. Zo was dat niet afgesproken in het voorjaarsoverleg.'' De thesaurier-generaal had hierop voor Hermans ,,een geheim''. ,,Dat miljard is er niet. Als je alle werkgeverslasten bij elkaar optelt gaan die niet omhoog. Er staat echt een grote nul in mijn begroting.''

Over de loonsverhoging waar het CNV naar streeft, wilde Van Dijkhuizen geen politieke uitspraken doen – dat mag een ambtenaar ook niet. Maar het is duidelijk dat de adjudant van minister Zalm tevreden is met het beleid van de zuinige bewindsman. ,,Het lijkt mij heel vlotjes om nu al met looneisen te komen.'' In zijn inleidende lezing `Terug in het spoor' had Van Dijkhuizen het ook al gezegd: ,,Met de overheidsfinanciën gaat het de goede kant uit, maar het gevaar voor bestedingsdruk blijft groot. Ik zou willen waarschuwen om niet te snel te veel te willen uitgeven.''

Dat moet als muziek in de oren hebben geklonken van de zaal, vanzelfsprekend vooral gevuld met werkgevers. De overheid moet nog maar even de hand op de knip houden. Met uitzondering dan van dat miljard aan ziektekosten voor de werkgevers. MKB-voorzitter Hermans: ,,Dat moet gerepareerd.'' De zaal murmelde instemmend.