Het nieuws van zaterdag 5 maart 2005

Drie jaar geleden won Pim Fortuyn met Leefbaar Rotterdam 17 van de 45 zetels in de gemeenteraad. Het nieuwe college beloofde een veilige stad en wilde daarop over vier jaar worden afgerekend. Hoe staat het met die targets voor onveilige wijken? Acht bewoners van het Oude Noorden over de leefomstandigheden in hun buurt.

Voor de achttiende keer is Maastricht vanaf vandaag weer het jachtterrein van 70.000 kunstliefhebbers van heinde en ver. Zij komen voor de TEFAF, de belangrijkste kunst- en antiekbeurs ter wereld. Hier vindt men tussen de 20.000 en 30.000 kunstwerken met een geschatte totaalwaarde van 1 miljard euro. Vier kopers en één verkoper vertellen over een belangrijke transactie die zij ooit op de beurs deden.'Het meeste is onbetaalbaar voor gewone stervelingen.Maar het idee dat je kunt zeggen ” pak het maar in”, zorgt dat de kunst dichter bij je staat.'

Voor het Britse baken van journalistieke betrouwbaarheid, de BBC, was 2004 een rampjaar. Na de zelfmoord van wapenexpert David Kelly velde Lord Hutton een vernietigend oordeel over de onpartijdigheid van de omroep inzake Irak. De BBC-leiding stapte op. En de 'onafhankelijke staatsomroep' staat onder druk door de concurrentie van de commerciëlen. Soul-searching bij Auntie Beeb.

De eminente Britse astronoom Martin Rees rekent meestal in miljarden jaren, maar nu is hij bang voor een technologische ramp in de komende eeuw.'Ik hoop natuurlijk vurig dat ik ongelijk krijg.'

Het valt Albert Verlinde op dat cabaretiers een fluwelen behandeling krijgen in de vaderlandse pers

Lange jurken in oude Hollywoodstijl domineerden de Oscaruitreikingen. Volgens Paul Steenhuis maakt het Amerikaanse borstentaboe de rug weer sexy.

Voormalig low budget-rugzakker Yaël Vinckx zoekt een weekje zon, zee en zwembad-met-bar in een luxe resort

Afgelopen week maakte rapper 50 Cent bekend dat de succesvolle nieuwkomer The Game niet langer bij zijn groep G-Unit zit. De rapper met negen kogelgaten vindt dat de rapper met vijf kogelgaten hem te weinig respect toont. Volgens 50 Cent, die nog geen twee maanden geleden samen met Dr. Dre het krachtige debuut The Documentary van The Game uitbracht, heeft hij voor dat album talloze nummers van zichzelf beschikbaar gesteld, waarvoor hij zijn eigen raps heeft gewist. The Game zou 50 Cent – die ook op de eerste drie singles van dat album te horen is – daarop te weinig hebben gesteund in zijn vetes met andere rappers.

Cassini heeft in dik een halfjaar drie rondjes afgelegd rond Saturnus en mogelijk zes nieuwe maantjes ontdekt.

Steeds meer scholieren maken hun huiswerk met een professionele begeleider. Hun ouders hebben geen tijd of geen zin in ruzie. De vraag `heb je je huiswerk gemaakt' roep bij veel pubers irritatie op.'

Rond de twaalfde week van de zwangerschap verandert de stofwisseling van een ongeboren kind bijna net zo ingrijpend als rond de geboorte. Graham Burton leverde een belangrijke bijdrage aan de kennis van de vroege zwangerschap.

Minuscule lenzen en glazen uitsteeksels in zeedieren inspireren Joanna Aizenberg tot nieuwe optische systemen.

Schiphol is goed beveiligd, zei minister Donner van Justitie naar aanleiding van de spectaculaire diamantroof vorige week. De werkelijkheid is anders. Uit justitiedossiers blijkt dat jaarlijks honderden medewerkers zwichten voor het grote geld.

Wie Thom de Graaf, minister van Bestuurlijke Vernieuwing voor D66 en vice-premier. Getrouwd met Machteld en vader van Tobias en Julie.Waarom Reed afgelopen week met een vip-bus langs veertig gemeenten om uit te leggen waarom hij een gekozen burgemeester wil.Schrijft `Het publiek bestaat uit vmbo-leerlingen. Misschien moet eerst de democratie zelf nog worden uitgelegd.'

Woensdag begint de Boekenweek met als thema de Nederlandse geschiedenis. Dan verschijnt in boekvorm de canon van de vaderlandse geschiedenis die NRC Handelsblad op 30 oktober presenteerde, aangevuld met reacties van lezers.Nu de literatuur. Boeken! Welke Nederlandse werken zijn nu nog belangrijk, nee noodzakelijk, om te lezen?

Polen mogen voorlopig alleen onder strenge voorwaarden in Nederland aan het werk, ondanks de toetreding van hun land tot de Europese Unie. Maar weinig Polen laten zich daardoor weerhouden.

De Dow Jones index, de belangrijkste beursgraadmeter van de VS, heeft gisteren het hoogste punt in bijna vier jaar bereikt. De index steeg gisteren in New York met 107,52 punten naar 10.940,55 punten, een winst van 1 procent. De laatste keer dat op Wall Street dit niveau bereikt was, was in juni 2001.

Aandelen zijn uit. De hongerige beleggers van de pensioenfondsen kopen obligaties op en drijven de rente omlaag. Wie doen het? Wat levert het op? Het bedrieglijke van tien procent rendement.

De koopkracht van de meeste Nederlanders gaat dit jaar achteruit. Lukt het minima nog om rond te komen? Deel 6 in een serie.

In Spanje klaagt niemand over de `gezonde' lolly's van Daphne Deckers. Hier mogen ze van de Reclame Code Commissie niet meer op tv. De regels voor reclame zijn overal in Europa gelijk, maar worden verschillend uitgelegd.

Deelnemers aan het webcongres, het online discussieplatform op www.nrc.nl/webcongres, bogen zich over de stelling dat de doodstraf opnieuw moet worden ingevoerd. Geen sprake van, vond 84 procent.

De mogelijke terugtrekking van de Syrische troepen uit Libanon raakt ook de positie van het regime in Syrië zelf. Niemand kan de afloop voorspellen.

Bakkers, slagers en groentezaken verdwijnen in hoog tempo. Het aantal groentewinkels in Nederland is de laatste vier jaar gehalveerd tot 1.664. Van de 4.325 slagers in 2000 waren er in november vorig jaar nog 2.932 over, een daling met 32 procent. Dat blijkt uit onderzoek van een bureau voor winkelplanning.

In een televisiefilm uit 1976 die ik laatst weer eens zag liep de schrijver Stefan Themerson pijprokend op het strand. Je ziet niet vaak meer rokende mensen op de televisie en zeker niet als ze langs de zee lopen. Het was een oergenoeglijk gezicht, een beeld uit een andere wereld.

Advocaat is beland in de krochten van het winkelaanbod. De flessen staan op de onderste schappen in de supermarkt, het voorportaal van de culinaire vergetelheid. Misschien zijn de onderste schappen juist gemakkelijk voor de hoogbejaarde dametjes die een fles advocaat zo eenvoudig in het mandje van hun rollator kunnen laden. Want dat is het beeld. Advocaat, bekroond met een toefje slagroom, wordt alleen nog maar gegeten door hoogbejaarde dames, met zilveren lepeltjes uit kristallen glaasjes. LepeIt iemand onder de pensioengerechtigde leeftijd nog wel eens een glaasje advocaat leeg?

Vergaderen, mensen zouden het niet moeten doen. Als mensen bij elkaar gaan zitten om beslissingen te nemen, om afspraken te maken over samenwerking of over de manier waarop allerlei zaken verdeeld moeten worden, gaan ze smerige spelletjes spelen. Ze gaan heel strategisch allianties aan met sommigen, ze sluiten anderen buiten, en ze zijn daarbij vooral uit op hun eigenbelang.

Er zou een woord voor moeten bestaan: voor die dingen waarvan je niet wist dat ze bestonden, maar die - als je ze eenmaal ziet - onmisbaar schijnen.

In twaalf afleveringen schrijft schaker Hans Ree over de grote geesten die zijn leven hebben beïnvloed.

Het probleemEen deur heeft maar twee mogelijkheden om open te gaan: naar buiten of naar binnen toe. Maar welke keuze moet worden gemaakt, is een onder deuren goed bewaard geheim. Soms helpt het om te weten waar je je op dat moment ter wereld bevindt: in de Verenigde Staten gaan buitendeuren gewoonlijk naar buiten toe open, in Europa naar binnen toe. Je kan daarom toeristen gemakkelijk herkennen aan hun tevergeefs duwen (Amerikanen) of vruchteloos trekken (Europeanen).

In deel 5 van de serie Moderne Europese Klassieken deze maand C'eravamo tanto amati van Ettore Scola.Een dierbaar mozaïek vol wrange lieftalligheid.

Op de helft van de vaartijd zijn er de meeuwen. Geen van de opvarenden heeft er oog voor, op de kapitein na. Iedereen ligt in de dining room. Languit tussen de tafeltjes waarop een viergangendiner wordt geserveerd. Zakenyuppen, verliefde stellen, jonge meisjes met veel oudere, wat louche uitziende types, provincialen op zoek naar excitement, het gezelschap proeft, blowt, mobielt, betast en vrijt zonder enige gêne tussen de gangen door.

Tachtig kilometer van Krasnodar in de noordelijke Kaukasus ligt Dvojenbratski: een paar oude gevangenkampen in onschuldig ogende velden. ik3 is er een van, een oud Goelag-kamp, dat in 1932 is gebouwd op bevel van Stalin.Er is weinig veranderd: wachttorens, prikkeldraad, zoeklichten. Hier huizen 1300 vrouwelijke gevangenen, van 18 tot 76 jaar oud, met straffen van 6 maanden tot 15 jaar kamp.

In Zuid-Afrika wordt elke zesentwintig seconden een vrouw verkracht. In Zuid-Afrika wordt elke zes dagen een vrouw gedood door haar partner en wordt een op de vier vrouwen regelmatig door haar partner geslagen.

De reis begint in Kathmandu. Daar treffen we jonge Nepalese vrouwen gekleed in het camouflage-uniform van de Royal Nepali Army. Zij zijn in dienst gegaan omdat hun mannen zijn gesneuveld, in hinderlagen gelopen, op mijnen gestrand of gewoon doodgeschoten door de maoïsten. Daarna reizen we westwaarts naar het hartland van de maoïstische beweging, naar Nepal Gunj. We bezoeken het ziekenhuis. Hier ligt Sunita, slachtoffer van een maoïstische hinderlaag. Het 12-jarige meisje Manju trok aan een bamboestok met een vlag, die explodeerde. Ze kon de waarschuwing op de vlag met de hamer en sikkel niet lezen. Ze verloor een oog, Sunita raakte zwaargewond. De maoïsten kwamen later in het dorp excuses maken voor het 'ongeluk'. De bom was bedoeld voor de veiligheidstroepen.

Tien jaar geleden, in juli 1995, werden bijna 8.000 Bosnische moslims uit Srebrenica door de Bosnische Serviërs vermoord. Sinds het einde van de oorlog in Bosnië zijn 18.000 lichamen opgegraven in meer dan 300 massagraven, verspreid over Bosnië.

Prostitutie en drugs gaan hand in hand in Puerto Rico. Huiselijk geweld en straatgeweld zijn aan de orde van de dag. In de drugswereld zijn de vrouwen de slaven van de meest jonge drugsdealers. De kinderen zijn keihard en haten en verachten vrouwen. Vrouwelijke drugsverslaafden zijn de zwaarste slachtoffers van de drugshandel in Puerto Rico. Veel vrouwen zitten in de gevangenis wegens drugscriminaliteit. Politie en rechterlijke macht lijken strenger op te treden tegen vrouwen dan tegen mannen.Veel van de vrouwelijke drugsverslaafden zijn als kind misbruikt of verkracht door familieleden of vrienden. De rest begon met drugs te experimenteren uit nieuwsgierigheid of druk van de omgeving.

Oorlog, vrouwenhandel, huiselijk geweld, geweld van overheidswege, overal ter wereld zijn vrouwen overgeleverd aan mannelijke agressie. In haar laatste jaarrapport spreekt Yakin Ertürk, de Turkse speciale VN-rapporteur voor geweld tegen vrouwen, haar zorg uit over de verslechterende politieke situatie in de wereld. Zij ziet 'conservatieve politieke trends', die het moeilijker maken om iets tegen die agressie te doen.Tien fotografen legden het geweld tegen vrouwen vast in verschillende landen, onder heel verschillende omstandigheden.Vijf van die projecten worden deze maand in M belicht. Vernederde vrouwen in Puerto Rico, Bosnië, Nepal, Rusland en Zuid-Afrika.

Zou zoiets kunnen gebeuren in Nederland? Een radioreporter van een publieke omroep citeert een geheime bron die zegt dat de regering het publiek heeft voorgelogen in een zaak van oorlog en vrede. De regering onthult de identiteit van de bron. De bron, een wapenexpert, pleegt zelfmoord. De regering stelt een commissie in die tot de conclusie komt dat de regering geen blaam treft, maar dat de omroep een flinke scheve schaats heeft gereden. De voltallige top van de omroep treedt af en het bedrijf geeft zich collectief over aan soul-searching en zelfkastijding.

Vandaag verschijnt na vijftig jaar een herdruk van `Wij zijn 17', het fotoboek waarmee Johan van der Keuken het naoorlogse Neder- land de stuipen op het lijf joeg.

Het Comité Weg Ermee wil, samen met de lezers van de Achterpagina, Nederland verlossen van nutteloze regels en overbodige instellingen.

Wat hebben een Nederlandse punkgitarist en een oude zangeres uit de Hoorn van Afrika met elkaar te maken? Onder normale omstandigheden niks, maar als die gitarist Terrie Ex heet en de zangeres een uit Eritrea gevluchte Rotterdamse is, wordt het anders. Dat deze Terrie een brede smaak had was al bekend door de fusies die de Ex door de jaren waren aangegaan met Tom Cora, Han Bennink en Ab Baars. Improvisators net als zij, maar wel afkomstig uit de jazzhoek.

De White House International Teams beleefde afgelopen weekend in Utrecht een superslot. Met nog een ronde te gaan leek Team Westra (Berry Westra-Vincent Ramondt, Gert-Jan Paulissen-Bart Nab) de eindoverwinning niet meer te kunnen ontgaan. Het stond zestien wedstrijdpunten voor op nummer twee, Team Gromov, de winnaars van verleden jaar. De Amsterdams-Rotterdamse formatie leed in de laatste ronde echter een maximale nederlaag tegen Nijmegen, dat verrassend sterk voor de dag kwam. Gromov won zijn laatste wedstrijd met 21-9 en kwam daardoor in punten precies gelijk met de concurrent. Omdat het de onderlinge wedstrijd had verloren, moest Gromov de eindoverwinning toch aan Westra laten. Nijmegen legde beslag op de derde plaats, een formidabele prestatie in een veld met veel internationale toppers. Zaterdag behaalde een team onder aanvoering van Jan Jansma de meeste punten in de voorronden. Daarmee had het zijn kruit wel verschoten, want zondag reikte de sterrenformatie niet verder dan een 7de plaats. Jansma trok wel de aandacht met een speelwijze die in vakkringen bekend staat als de oudste truc ter wereld.

Sinds er geen echt wereldkampioenschap meer is, schieten de schertswereldkampioenschappen overal uit de grond. Twee jaar geleden werd in Amsterdam het wereldkampioenschap schaakboksen gehouden. Een van de nevenevenementen tijdens het laatste Corustoernooi was het `wereldkampioenschap na 41. Le8xb5', waar de kandidaten voor dit WK een afgebroken stelling van een partij Aljechin-Euwe uit hun match van 1935 moesten uitspelen. En afgelopen maandag werd het eerste wereldkampioenschap dartsschaak georganiseerd door leden van de schaakclub Groningen. Ze waren kennelijk bang om thuis uitgelachen te worden en weken uit naar hotel Krasnapolsky in Amsterdam.

Voor het bakken van cake, koek of muffins heb je beslist niet je beide handen nodig. Met mijn beschikbare 6 vingers bakte ik in een handomdraai deze overheerlijke muffins.

Maart staat tot nu toe in het teken van records aan sneeuwval en nachtvorst, maar meteorologisch is het al enkele dagen lente. Dus is het eerste weekend van maart uitgeruimd voor activiteiten die gericht zijn op voorjaar en zomer. Een daarvan is de beurs `Uit en actief', die nog tot zondag in de Utrechtse Jaarbeurs kan worden bezocht. Op deze beurs wordt vandaag een fietswebwijzer gepresenteerd die informatie geeft over fietsen en fietsroutes op internet. Het is een initiatief van de website www.fietsen.123.nl.

Sommige films eindigen met een knal. Gegen die Wand van de Turks-Duitse regisseur Fatih Akin ((Hamburg, 1973) begint er met een. En nog een. En nog een. Wham. Bam. Je hoeft niet bang te zijn dat deze film langzaam zal uitdoven. Niet zoals de levens waarvan de protagonisten bang zijn dat ze die zullen moeten leven. En waarom ze zich graag op voorhand van kant willen maken. Maar waarom zou je zelfmoord plegen als je ook je leven kunt veranderen, vraagt een psychiater aan Cahit als hij zojuist is opgelapt na een mislukte poging om zijn auto voorgoed in een muur te parkeren. `Gegen die Wand' dus.

De wereld van de videoclip is een schijnwereld, vol kunstmatige schoonheid volgens veronderstelde normen der perfectie. Behalve in de porno-industrie is de afzet van siliconen nergens zo groot als hier. Perfect gebouwde vrouwen dansen ons tegemoet, mooie mannen uit het modellenboek vullen het beeld. Jammer voor ons gewone stervelingen. Wij mogen ons vergapen aan dergelijke vormen van al of niet kunstmatig vergrote lichamelijke perfectie, in het besef dat onze eigen buikomvang, pukkelhuid of spillebenen zo'n status voorgoed in de weg staat.

Welke boeken zijn aanraders voor beginnende en volwassen lezers? Welke leeslijstklassiekers hebben de `literaire X-factor'? Een tweewekelijks rondje langs de eeuwige jachtvelden van de fictie brengt Pieter Steinz bij Een hart van steen van Renate Dorrestein.

De omgekeerde wereld: Sarah Lee had zich al ingeschreven bij een universiteit toen haar moeder smeekte te stoppen met die onzin en gewoon muzikant te worden. Zo gaat dat als je vader Arlo en je opa Woody Guthrie is, beiden vroeger folkzangers. Sinds 2001 vormt ze een duo met voormalig alt.rocker Johnny Irion. Het resultaat: moderne folkrock. De levenslust spat ervan af; dit klinkt fris alsof het genre nieuw is. In het begin heeft traditie nog de overhand, maar vanaf het aan John Lennon schatplichtige `Exploration' stuurt het duo deze muziek, mede dankzij de productie van onder anderen Gary Louris (Jayhawks), een nieuwe weg op. In de beste familietraditie schuwen ze geen sociaal-politieke onderwerpen, maar de boodschap zit het plezier nooit in de weg. Ook Pete Seegers `Dr. King' vertoont geen spoor van oubolligheid. De twee wat dunne stemmen steken scherp af tegen de diffuse wolk instrumenten waarin luide drums en gulle feestbekkens voor een live-sfeer zorgen. Vuil scheurende rockgitaren domineren `Gervais'; `Swing Of Things' is daarentegen een moderne variatie op de duetten van George (Jones) en Tammy (Wynette). Een wonder: folkrock blijkt met deze ijzersterke plaat springlevend, en in staat briljant uit te halen.

Toen Jacques Zoon nog niet de beroemde solist was, maar nog `gewoon' fluitist in het Concertgebouworkest, was zijn spel altijd zó opvallend en prominent dat als hij op zijn fluit blies, de hele Grote Zaal alleen maar naar hém kon kijken. Zo liet hij het publiek ook zweven met zijn hemelse spel tijdens de Matthäus Passion in de aria Aus Liebe, voor eeuwig gegrift in het Amsterdamse Bach-geheugen. Dat Zoon, zijn liefde achterna, naar Amerika verhuisde, wordt nog steeds betreurd.Maar nu laat hij zich vanuit Boston met het `authentieke' Boston Baroque horen op een cd met fluitconcerten van Mozart. En we horen hem weer spelen: overrompelend, zilverig stralend en sprankelend in het Fluitconcert KV 313 en het Fluitconcert KV 314, een bewerking van het wonderschone Hoboconcert. Even zonnig is de toegift: Mozarts Symfonie nr. 41 `Jupiter'.

The Beekeeper telt negentien nummers in een kleine tachtig minuten. Die creatieve overvloed wordt misschien begrijpelijk bij de wetenschap dat deze plaat tot stand kwam in dezelfde periode als Piece By Piece, een soort autobiografie die ze schreef met journaliste Ann Powers. Alsof er in het het singer-songwritergenre, waar Amos met al haar excentrieke trekjes toch bijhoort, al niet genoeg in eigen ziel en zaligheid wordt geroerd, zult u zeggen. Dat kan zijn, maar Amos boorde zodoende een rijke bron aan die bijvoorbeeld tot het prachtige, melancholieke openingsnummer `Parasol' leidde, of een prettig duet met Damien Rice. Maar het is wel de plaat van een rijpende artieste. Op de achterkant van de cd worden de nummers in drie afdelingen verdeeld, in het boekje zijn het er zes, maar veel verder gaan de buitenissigheden deze keer niet. En dan gaan tachtig minuten in soortgelijke, trage tot middentempo's wel wat lang duren, hoe mooi Amos' stem ook rond haar vertrouwelijkheden kwinkeleert.

Ze groeide op in Griekenland, woont in Bretagne en ontdekte in Londen de Keltische harp. Dat is een exemplaar met 34 snaren die haakjes heeft om de halve tonen te maken. Die laatste informatie mag men best weer vergeten omdat Vellia met dit instrument maar in één stuk op de voorgrond treedt, een `wals voor de verdwaalde lente'. In de rest van het repertoire horen we haar vooral als zangeres. Haar stemgeluid is lieflijk, op het maagdelijke af, en wordt ondersteund door tokkel- en strijkinstrumenten plus accordeon en percussie; onnadrukkelijk maar effectief.Wie droomt van een goede fee die met één zwierzwaai van haar toverstokje al het lelijke in de wereld in een paradijs verandert zit bij Elisa Vellia helemaal goed. Hoewel, om optimaal van haar `Parfum du Passé' te genieten, kun je er misschien beter bij gaan liggen. Zedig tegen haar aan bij voorbeeld.

Haest en De Graeff proberen waar je in Nederland met een groep mensen vakantie kunt vieren. Deze week een ecologische boerderij in Friesland

Joyce Roodnat wandelt door Nederland en de rest van de wereld. Deze week in Brabant

De benaming rouwkwikstaart is een treffend voorbeeld van `antropomorfisme', de toekenning van menselijk kenmerken aan andere wezens. Alsof deze donkere, Britse variant van de witte kwikstaart (Motacilla alba) aldoor in de rouw zou zijn. Dat is natuurlijk niet zo. Net als zijn evenbeeld de witte kwikstaart is deze grondvogel van zo'n achttien centimeter een levendige verschijning langs landweggetjes en in het oude boerenland. Beide soorten hebben een lange staart, spits snaveltje en zijn levendig zwart-wit getekend. De rouwkwikstaart heeft een diepzwarte en geen grijze rug, zoals de continentale vorm (de witte). Het opmerkelijkst is de lange, altijd beweeglijke en telkens opwippende – de `kwikkende' – staart waarmee de vogel aandacht trekt. Alleen in het prachtkleed is de rouwkwikstaart goed te onderscheiden met het overheersend zwarte, want ook leefgewoonten en biotoop zijn hetzelfde. Ze bouwen het nest in een muurholte of in een schuur en leven van kleine insecten. Om de herkenning nog lastiger te maken kruisen de witte en de rouwkwikstaart met elkaar, zodat er tal van bastaardvormen rondvliegen. Dan heb je dus de witte rouwkwikstaart of de rouwende witkwikstaart.

In Oirschot, Zutphen en Amstelveen consumeert Joep Habets een oude liefde

Eigenlijk had ik nu ijsvrij willen nemen. Buiten is het feest. Auto's rijden stapvoets, een enkele fietser waagt het er nog op. Op straat, uitgelaten kinderen en volwassenen, sleetjes, sneeuwballengevechten. Naast het park zie ik een auto, harde bassen die door de geopende deuren de witte stilte verstoren. Twee grote, brede Surinamers in sportkleding: een staat stoer tegen het hek te poseren met een sneeuwbal in zijn rechterhand, serieuze gezichtsuitdrukking, de ander neemt een foto met zijn mobieltje. Wanneer ze mij zien, raken ze in verlegenheid. De stoere houding verandert even in schutterig gewiebel, maar dan verschijnt een brede grijns. In het park, tien, twintig sneeuwpoppen. Nog nergens blubber, en het sneeuwt maar door. Iedereen is in een goede bui: wildvreemden gooien met sneeuwballen naar elkaar, iedereen gooit vrolijk terug. Sneeuw verbroedert.

`Afblijven!' Jaus Müller (18) vertelt over zijn eerste ervaringen in een darkroom

Als we goed pech hebben, ligt ons land straks half onder water. En dat is dan onze eigen schuld, als door ons toedoen de ijskappen gesmolten zijn. Een impressie van Nederland over dertig jaar.

Moslimmannen mogen meerdere vrouwen trouwen, schrijft Hasna El Maroudi (19). Maar dat is duur en het levert ook een hoop gezeik op

Zutphen heeft de primeur van de eerste Nederlandse afdeling van een internationaal pret-voor-50plus-vrouwen genootschapDe eerste afdeling in Nederland van de Red Hat Society is begin deze week in Zutphen opgericht door mevrouw Ellen de Wilde-Koolhof. Ze deed dat nadat ze het stuk in deze bijlage had gelezen, afgelopen zaterdag, over het in 2000 in Amerika opgerichte genootschap voor vrouwen van 50 en ouder, die samen plezier willen maken. Als teken van hun frivole kant zetten ze een rode hoed op. Vandaar de naam van de organisatie de Red Hat Society, het Rode Hoed Genootschap. Het genootschap van oprichtster Sue Ellen Cooper heeft inmiddels een miljoen leden, met afdelingen in 26 landen als IJsland, Polen, Mexico en België. En sinds deze week ook in Nederland, land 27, in Zutphen. Initiatiefneemster Ellen de Wilde: ,,Ik vind het leuk om met vriendinnen leuke dingen te doen. Daar lijkt me de Red Hat Society ideaal voor. Ik heb vriendinnen opgetrommeld en contact gezocht via de website met Amerika. En nu zijn we de eerste Nederlandse afdeling, ingeschreven onder de naam Anemone Unlimited. Een afdeling of chapter telt twaalf vrouwen, wij hebben er nu een stuk of vier. Als andere vrouwen elders in Nederland ook een afdeling op willen richten, wil ik ze daarbij graag helpen. Dan kunnen we samen ook weer leuke dingen doen'', zegt Ellen de Wilde, die haar vriendin Didi van Woudenberg Hamstra-van Bosheide onmiddellijk bij haar plan betrok.

Twee mannen rijden door de wijnvalleien van Californië, vertelt Maartje Duin. Ze praten en dromen over vrouwen

Overspel is van alle tijden – alleen de maatschappelijke acceptatie verandert door de jaren heen. Monique Snoeijen over mores en modes van vreemdgaan anno 2005. `Spreek er met niemand over. Helemaal niemand.'

RUIM 4000 vierkante kilometer grondgebied in Mali is door de Unesco tot Werelderfgoed verklaard. Het is het thuisland van de Dogon, een volk waarover veel mythes de ronde doen. Hun geometrische maskers, de tegen de falaise aan gebouwde huizen die één lijken met de rotsen, de Tellem beelden met geheven armen die tot bijna duizend jaar oud zijn: door deze voorwerpen en de verhalen eromheen zijn de Dogon een bekend Afrikaans volk. Een groot aantal van die voorwerpen is nu te zien in het Rijksmuseum voor Volkenkunde, dat sinds 1999 onderzoek doet naar de Dogon.

Het hydrogenosoom, een waterstofproducerend celorganel van eencellige ciliaten in de darm van kakkerlakken, is in feite een veranderd mitochondrium. Dat concluderen Nijmeegse biologen onder leiding van Johannes Hackstein na genetisch en fysiologisch onderzoek aan dit ongewone celorganel (Nature, 3 maart).

In de Verenigde Staten komt dit jaar waarschijnlijk een medicijn tegen hartfalen op de markt, alleen voor zwarten. Maar prof.dr. Troy Duster, voorzitter van de Amerikaanse beroepsvereniging van sociologen en hoogleraar aan New York University, heeft de medicijnengoedkeurende instantie FDA opgeroepen het hartmedicijn (BiDil, een combinatie van isosorbidedinitraat en hydralazine) niet tot de markt toe te laten (Science, 18 febr).

GAAT SNEEUW beter samenhangen naarmate zij ouder wordt? Is het echt warm onder de sneeuw? Verdwijnt verdwijnende sneeuw aan de bovenkant of de onderkant? Krijgt alle sneeuw altijd zo'n afsluitend krokant korstje? Dit zijn niet zomaar willekeurig sneeuwvragen, het zijn de vragen van iemand die ervan droomt nog eens een nacht in een Quin-zeeh door te brengen. Om te kijken hoe dat is. Het hoofd AW-research is er zo een. En misschien kan het wel, deze week.

Onderwijsinstellingen worden grotendeels gefinancierd op output. Daartoe dienen targets te worden gehaald. Sorry, maar dat is nu eenmaal de taal waarin politici en bestuurders het onderwijs plegen te sturen.

Mondige ouders zullen steeds vaker naar de rechter stappen als de gang van zaken op school hun niet bevalt. Dat is geen goede ontwikkeling, meent advocaat Wilco Brussee.

Jos de Kock betoogt dat het studiehuis niet aan de doelstellingen voldoet (W&O, 19 febr). Doelstellingen die hij beschrijft als: leerlingen stimuleren tot onderlinge samenwerking, het ontwikkelen van vaardigheden en leerlingen meer invloed geven op hun eigen leerproces. Toch waren dit niet de hoofddoelen van het studiehuis. Die waren bezuinigen en nog eens bezuinigen. Deze doelstelling is gehaald. De kosten voor het Voortgezet Onderwijs waren sinds de jaren 90 (fors) aan het stijgen – meer dan de groei van ons BNP – en dat is omgebogen.

Een goede warming-up, voorafgaand aan handbaltrainingen of -wedstrijden halveert het blessureleed. Dat blijkt uit onderzoek onder 120 Noorse handbalteams met spelers van 15 tot 17 jaar oud. De helft van de teams kreeg een seizoen lang een op de handbalsport toegespitste warming-uptraining. De andere helft bleef trainen zoals ze altijd al deden.

Bij ruim 40 procent van de stervende Zwitsers stoppen artsen een behandeling, of beginnen ze niet aan een behandeling, waardoor de patiënt eerder sterft. In Nederland gebeurt dat bij 30 procent van de stervenden. In België bij 27 procent, in Denemarken 23 procent, in Zweden 22 procent en in Italië bij maar 6 procent.

Het kleine brein van Homo floresiensis lijkt het meest op dat van Homo erectus, en niet op dat van pygmeeën of moderne mensen met een hersenafwijking. Dit blijkt uit een vergelijking van de schedel van de vorig jaar op Flores gevonden `mini-mens' (een meter hoog, ca.15.000 jaar oud) en een groot aantal andere schedels van moderne mensen (waaronder een met de hersenafwijking microcefalie en een pygmee), Homo erectus, Australopitheci en mensapen. Met computertechnieken werd een virtueel `afgietsel' van het brein van Homo floresiensis gemaakt. Het onderzoek spreekt vermoedens tegen dat Homo floresiensis geen aparte mensensoort is maar gewoon een verminkte moderne mens of een soort pygmee. (Science online, 3 maart).

WIJ WONEN in een huisje gebouwd in 1632. De smalle bakstenen, de eikenhouten vloeren, het stenen engeltje onder het dak, alles heeft onveranderd de tijd weten te doorstaan. Het huisje werkt als een perfecte tijdcapsule. Als ik mijn handen op de dikke balken leg, is het gemakkelijk me in de zeventiende eeuw te wanen, zo'n twaalf generaties geleden. Wat heeft dit huis in die vier eeuwen allemaal gezien? Het helpt dingen in perspectief te plaatsen. Het geeft historisch besef.

Grillige witte schoorstenen rijzen tientallen meters hoog op uit de zeebodem middenin de Atlantische Oceaan op een diepte van 750 tot 900 meter. Het is het beeld van de Lost City die Amerikaanse onderzoekers in december 2000 bij toeval ontdekten op 15 kilometer ten westen van de Mid-Atlantische Oceaanrug. De Amerikanen keerden in 2003 terug naar de Lost City en publiceren hun verslag deze week in `Science'. De witte schoorstenen ontstaan door de neerslag van mineralen die zijn opgelost in heet water dat uit de bodem sijpelt. Het warme water uit de witte schoorstenen komt vrij bij een warmteproducerende chemische reactie van zeewater met het mineraal peridotiet uit de aardmantel. Dat is dus heel anders dan bij de bekendere `black smokers' (eveneens onderwaterschoorstenen) waarbij vulkanisme de drijvende kracht is. Bijgevolg is het water van de chemische hydrothermale bronnen slechts 40 tot 90°C, erg basisch en zeer rijk aan waterstof en methaan. Dat levert een uniek ecosyteem waarin de Amerikanen ook enkele geheel nieuwe soorten borstelwormen ontdekten.

Win Köhler stelt dat er van de ruim 1000 verkeersdoden in Nederland 250 het gevolg zijn van alcoholongelukken (W&O, 12 febr). De auteur kan de precieze cijfers niet kennen. Die bestaan namelijk niet. Wanneer de bestuurder van een voertuig dat bij een ongeluk is betrokken is overleden, mag van het openbaar ministerie geen test worden afgenomen om het alcoholpromillage vast te stellen. Mensen die niet meer leven kunnen immers niet worden vervolgd, is de redenering. Je zou verwachten dat de overheid er alles aan doet om vast te stellen bij hoeveel en welke verkeersongelukken alcohol een rol speelt. Dat is dus niet het geval.

Het artikel over Sint Janskruid (W&O, 19 febr) stelt dat het kruid even goed werkt als een standaard antidepressivum. Na het besproken onderzoek zou Sint Janskruid ten opzichte van de door Linde en collega's uitgevoerde meta-analyse weer `in het voordeel' zijn. Beide stellingen zijn niet houdbaar.

Waar of niet waar, de ideeën en praktijken van occultisten en gnostici verdienen wetenschappelijke bestudering. Dat bewijst de Dictionary of Gnosis and Western Esotericism die komende week verschijnt.

Sociaal-psycholoog Bram Buunk en evolutiebioloog Jan van Hooff gaven in het Zaterdags Bijvoegsel van vorige week hun visie op de val van machtige mannen door toedoen van vrouwen. Hieronder vier van de acht reacties.

Chantal Hoogeveen (15) vertelde hoe zij haar ziekte (ME) beleeft. Twee van de zeven reacties.

Deze week is in ons land de laagste maarttemperatuur ooit geregistreerd, zijn we door een ongekende sneeuwval verrast, hebben de media daaraan de grootste hoeveelheid tijd gegeven, is een van de langste woorden van onze taal nationaal bekend geworden (gladheidscalamiteitencoördinator) en zijn we, al met al, van de ene weldadige sensatie in de volgende getuimeld. Totale sneeuwpret. Het absolute ravotten. Het reinigend vermogen van de sneeuw. Ik heb er niets aan toe te voegen.

1Hoofsheid en heldendicht (1100-1300)Literatuur is er altijd geweest, ook in de lage landen. Tacitus heeft het in de eerste eeuw na Christus al over Germanen die strijdliederen zingen in hun eigen taal. Eeuwen later noteert men een woord of rijmspreuk om het Latijn te verduidelijken. Het gaat dan nog om streektalen die later bouwstenen blijken voor een Algemeen Beschaafd. Pas in de twaalfde eeuw lijkt de volkstaal geschikt genoeg voor alle teksten.Misschien begint het verhaal van de Nederlandse canon bij de islam. Het `Hebban olla vogala', over de vogels die zich zo aanstekelijk nestelen, is mogelijk een echo van liefdespoëzie uit het Nabije Oosten. Die woorden staan als toelichting gekrabbeld bij een Latijnse tekst in een handschrift van omstreeks 1100. Dichters zijn dan overal. In hof en klooster bewieroken ze de macht en leggen de schepping uit. Karel ende Elegast (ca. 1200) verrast door de legendarische Karel de Grote voor te stellen als een sukkel. Hij kan niet eens inbreken als een engel hem dat beveelt. En hij faalt bij de beoordeling van zijn loyale vazal Elegast. Daarmee ligt het hele probleem van de achterhaalde feodaliteit op tafel. Mag je in opstand komen tegen een vorst die fouten maakt? Trouw gaat voor alles, houdt dit ridderverhaal vol, God zorgt dat alles ten slotte goed komt.De Walewein (ca. 1260) van Penninc en Pieter Vostaert geeft een ander antwoord. De titelheld is een concurrent van Karel. De nadruk ligt niet meer op eerwraak, zoals vroeger, maar op goede manieren, overleg en een bijna uitzinnige vrouwenverering. In de wereld van Koning Arturs Ronde Tafel laat men elkaar uitpraten. Maar dat staat bonte avonturen rond een vliegend schaakbord allerminst in de weg.Tegelijkertijd is er Van den vos reynaerde (ca. 1250) van een zekere Willem, die met alles de draak steekt. Het vosje is met zijn grenzeloze sluwheid iedereen de baas. Telkens weet hij rechtspraak en hofcode in zijn eigen voordeel om te buigen. Tevens laat hij zien dat hooggeplaatsten en hielenlikkers niet kunnen deugen. Reynaert is een anarchist die demonstreert dat verstand verder reikt dan botte macht.Erotiek komt de letterkunde binnen met de Strofische gedichten (ca. 1240) van Hadewijch. Ze is begijn – een vrouw die leeft als een non, in een klooster, zonder een gelofte te hebben afgelegd. En ze wil de leden van Jezus tegen de hare voelen, ze hunkert ernaar om in hem op te gaan, maar tegelijkertijd weet ze zeker dat het nooit zal lukken: ,,Ik kan niet minnen maar het ook niet laten.'' Haar subtiele minnetaal is geënt op de amoureuze hoflyriek, waardoor alles nog sensueler overkomt.De Beatrijs (ca. 1300) stelt de vraag of er grenzen zijn aan vergeving na zonde. Deze non gaat wel heel ver in het verzaken van haar plichten: ze werkt als hoer. Toch blijft zij haar dagelijkse gebed tot Maria uitspreken. Die blijkt dan veertien jaar lang ongemerkt al haar taken in het klooster overgenomen te hebben.

Ik geloof net zo heilig in vrouwenrechten als in de koran. Dat had ik als meisje al. We waren thuis met vijf meisjes en één jongen, maar mijn broer kreeg altijd de lekker hapjes. Hoe vaak heb ik daarover geen ruzie gemaakt met mijn moeder! Dan riep ik: `Wij zijn ook mensen!' Maar zij antwoordde: `Je bent een meisje. Je bent niets.'

De voorgenomen aandelenterugkoop door Dell voor 10 miljard dollar lijkt op het eerste gezicht misschien indrukwekkend. En omdat het gaat om een tiende van de marktwaarde van de computerbouwer is het ook een enorm bedrag, zowel in relatieve als in absolute zin. Maar toch stelt Dell zich in feite nogal vrekkig op.

De rente in de eurozone is historisch laag, hoewel het altijd lager kan, zoals bleek tijdens het bijna renteloze tijdperk in Japan. Die daling in de huurprijs van geld biedt particulieren nadelen én voordelen. Zo zijn lezers die een levenslange vaste lijfrente (periodieke uitkering op iemands leven) willen kopen boos over de geringe uitkering die verzekeraars bieden: enkele procenten jaarrendement op de gestorte koopsom.

Begin volgende week buigt de Eerste Kamer zich over een wetsvoorstel waarin de regels voor het concurrentiebeding worden aangescherpt. De nieuwe wet moet de rechterlijke macht ontlasten, maar arbeidsrechtadvocaten verwachten juist een toename van het aantal rechtszaken. ,,Deze wet verdient geen schoonheidsprijs.''

Krijgen tweeverdieners minder pensioen? Zijn de dertigers van nu na hun 65ste nog aan het werk? En: bouwt een WAO'er pensioen op?Mijn man en ik hebben jarenlang pensioen opgebouwd bij het ABP. Dit voorjaar worden we allebei 65. Onlangs lazen we iets over de nadelen die tweeverdieners ondervinden bij het opbouwen van hun pensioen. Voor elk van hen wordt de franchise berekend op basis van de totale AOW die zij samen zullen krijgen. Daardoor krijgen tweeverdieners minder pensioen. Klopt dit?(C.v.B.)

Hoe lang mogen werknemers per week werken? En is dit een vraag die niet langer aan de landen van de Europese Unie kan worden overgelaten maar waarover Brussel dient te gaan?

Het bedrijfsleven moet de inzameling en recycling van verpakkingen voortaan zelf betalen. Tot nu toe waren de gemeenten hiervoor verantwoordelijk. Ieder bedrijf dat verpakte producten op de markt brengt, moet zich verplicht aansluiten bij een inzamelsysteem om de verpakkingen weer terug te halen.

De ministeries van Verkeer en Waterstaat en Economische Zaken geven samen een startsubsidie van 300.000 euro voor de ontwikkeling van het project Superbus. Onder leiding van ex-astronaut en hoogleraar Wubbo Ockels gaat de TU Delft een hypermoderne bus ontwikkelen die met 250 kilometer per uur tussen Amsterdam en Groningen kan gaan rijden. De superbus kan als alternatief dienen voor een hogesnelheidslijn of zweeftrein.

Nederlanders hebben het afgelopen jaar meer en duurdere fietsen gekocht. De verkoop is 2,5 procent gestegen tot 1,25 miljoen exemplaren. Gemiddeld gaven consumenten 638 euro uit, een stijging van 7,5 procent. Dat hebben de brancheorganisaties Bovag en RAI gisteren laten weten. Van de mensen die een nieuwe fiets kochten, betaalde 40 procent vorig jaar meer dan 700 euro. In 2003 was 32 procent bereid zoveel neer te leggen. Het aandeel van goedkopere fietsen daalde van 52 naar 47 procent. De meeste belangstelling ging vorig jaar uit naar de traditionele toer- of stadsfietsen.

Het Amerikaanse farmacieconcern Johnson & Johnson neemt Closure Medical Corporation over voor 370 miljoen dollar (280 miljoen euro). Closure is een toonaangevend bedrijf op het gebied van medische producten op basis van biologisch materiaal. Johnson & Johnson liet gisteren weten 27 dollar per aandeel te betalen voor de aanwinst, ruim 20 procent meer dan de laatste beurskoers. Het bedrijf behaalde in 2004 een omzet van 40 miljoen dollar.

Het Belgische elektriciteitsbedrijf Electrabel heeft zijn omzet vorig jaar met 12 procent vergroot tot 12,15 miljard euro. De stroomverkoop nam toe met 5,7 procent. Van de verkoop kwam 56 procent voor rekening van de Benelux, zo heeft het bedrijf gisteren meegedeeld. De nettowinst daalde met 6,2 procent tot 945 miljoen euro, maar exclusief buitengewone posten was er een stijging met 15,5 procent tot 1,02 miljard euro. De winststijging in de Benelux bedroeg 139 miljoen euro ofwel 11,8 procent.

Fortis Lease neemt twee Italiaanse leasedochters over van Bank Austria Creditanstalt. Met de aankoop van Austria Finanza en Austrolease is een bedrag gemoeid van 32 miljoen euro. Dat heeft Fortis gisteren bekendgemaakt. Fortis wil met de overname zijn financiële diensten aan bedrijven uitbreiden en zijn marktaandeel in Europa verstevigen. In de toekomst zal Fortis beide bedrijven samenvoegen met de bestaande lease-activiteiten van Fortis in Milaan, Fortis Lease Italia. De 52 medewerkers van Austria Finanza en Austrolease zijn gespecialiseerd op het gebied van machines, bedrijfsuitrusting en gebouwen.

Rodamco Europe, een vastgoedbeleggingsfonds, gaat zijn expositie- en congrescentrum in Maastricht verkopen aan de investeerder Annexum Invest. Met de verkoop van het Maastricht Exhibition and Conference Centre (MECC) is een bedrag gemoeid van 70,6 miljoen euro. Dat heeft de onderneming gisteren bekendgemaakt. De verkoop betreft onder meer een hotel, een aantal kantoorgebouwen en hallen en een parkeerterrein.

Boeren kunnen zich vanaf volgende week verzekeren tegen schade door extreme regenval. De Nederlandsche Bank heeft zijn goedkeuring gegeven aan AquaPol, de waterschadeverzekering voor boeren. Dat heeft de land- en tuinbouworganisatie LTO gisteren bekendgemaakt. Aanvankelijk was het de bedoeling dat boeren vorig jaar al een beroep konden doen op AquaPol. De vertraging is volgens LTO mede te wijten aan de overheid, omdat die de verzekering pas in juli vorig jaar in Brussel heeft aangemeld. Ook kwam de Pensioen- en Verzekeringskamer op het laatste moment met extra eisen.

De opsporingsdienst FIOD-ECD heeft donderdag bij invallen in veertien videotheken in Rotterdam ruim 140.000 illegaal gekopieerde dvd's en cd's in beslag genomen. Dat heeft de dienst gisteren bekendgemaakt. Het gaat voornamelijk om illegale kopieën van Bollywood-films. Daarnaast werd ook westers repertoire aangetroffen, waaronder films die officieel nog niet in Nederland op dvd te verkrijgen zijn. De eigenaren van de videotheken zullen worden gehoord door de FIOD-ECD. Het onderzoek vindt plaats onder leiding van het functioneel parket in Den Haag.

Leo Nab (52) had nooit gedacht dat hij nog eens groenteboer zou worden. ,,Van huis uit hebben we een grossierderij in groente en fruit. Daar heb ik nooit aan gewild. Want dan moest ik als jongen wel eens middenin de nacht naar het toilet en dan zat mijn broer al in de keuken om aan het werk te gaan. Je moet vroeg naar de veiling, hè.''

Zestien jaar dreef Klaas de Koe (36) een buurtsuper en rijdende winkel in zijn geboortedorp Molkwerum in de zuidwesthoek van Friesland. Vorig jaar september moest hij zijn winkeldeuren sluiten. Niet omdat de clientèle zo heel erg terugliep – tot het laatste jaar draaide hij winst – maar omdat de strengere regelgeving en de invoering van de euro hem parten speelden. ,,De omzet bleef hetzelfde, maar de kosten gingen omhoog.''

Vroeger was het vlees van de Wagyu alleen bestemd voor de Japanse keizer. Inmiddels kan iedereen in de slagerij Yolanda en Fred de Leeuw een stukje van het Japanse rund krijgen. Een ons Wagyuhaas kost 9,50 euro, maar dan heb je ook wat, vertelt oud-eigenaar en naamgever van de slagerij Fred de Leeuw. ,,Bij veel vlees moeten de dieren zo snel mogelijk, op heel weinig grond, zo zwaar mogelijk worden. Dit dier wordt heel langzaam, op veel grond, zo lekker mogelijk.''

In vier jaar tijd is het aantal zelfstandige zaken die levensmiddelen verkopen, drastisch teruggelopen. We vinden de kleine winkels schattig, maar gemak en snelheid winnen het: we kopen ons eten in de supermarkt. ,,Jammer, maar het is de tijd.''

Er rest de roodgroene regering nog maar één middel om de amechtige Duitse economie weer op gang te krijgen. Daarvoor is het volgens het Duitse weekblad Die Zeit nodig om het sociale deel van de loonkosten te verlagen, bijvoorbeeld door de BTW te verhogen tot het peil van de buurlanden en de meeropbrengst in het sociale systeem te steken. Daarnaast zou je de investeringen op gang kunnen brengen, meent het blad, door de belasting te verlagen op winsten die gebruikt worden voor investeringen. En ten derde moet er voor het verminderen van de staatsschuld een landelijke regeling komen met bepalingen die minder vrijblijvend zijn dan die van het uitgeholde Europese Stabiliteitspact.

Wat een blijdschap. De beloningen van topbestuurders van beursgenoteerde ondernemingen hebben in 2004 een pas op de plaats gemaakt, kraaide werkgeversorganisatie VNO-NCW afgelopen week. De lobbyclub van grote ondernemingen liet weten dat deze gematigde salarisontwikkeling spoort met de sterk terughoudende inkomensontwikkeling van Nederland.

Nieuwe regels voor de aanscherping van het concurrentiebeding zullen leiden tot een toename van het aantal arbeidsrechtszaken. Dat voorspellen arbeidsrechtdeskundigen vandaag in deze krant.

Het kabinet wil proberen de schade die geleden is door bouwfraude via de rechter op de betrokken bouwbedrijven te verhalen. Volgens premier Balkenende is dat ,,de koninklijke weg''.

Kleine softwaremakers en grote bedrijven staan lijnrecht tegenover elkaar als het gaat om het softwarepatent.

De Amerikaanse zakenbanken Lehman Brothers, UBS, Goldman Sachs en Credit Suisse First Boston zouden bereid zijn een schikking van 100 miljoen dollar (76 miljoen euro) te betalen voor hun rol in het WorldCom-schandaal. De banken hebben geholpen bij het verkopen van obligaties van WorldCom, terwijl ze op dat moment hadden moeten weten dat WorldCom zijn boeken niet op orde had. Met de schikking voorkomen de banken een zogeheten `class action' zaak van een groep gedupeerde beleggers.

De Chinese economie zal dit jaar met 8 procent groeien, iets lager dan de 9,5 procent groei in 2004. De afname heeft te maken met de maatregelen die de Chinese regering neemt om de inflatie te beteugelen. Dat zou de Chinese premier Wen Jiabao vandaag zeggen in een toespraak voor het parlement. De regering streeft ernaar de gemiddelde prijsstijgingen in China te beperken tot 4 procent. Verder zijn er plannen om 9 miljoen nieuwe banen te creëren.

Van de particuliere schuldeisers van Argentinië heeft 76,07 procent ingestemd met een omstreden omruilactie waarbij zij slechts eenderde van hun geld terugkrijgen. Door de grootscheepse herstructurering zakt de buitenlandse schuld van Argentinië van bijna 192 miljard dollar begin vorig jaar naar 125 miljard dollar nu. Dat heeft de minister van Economische Zaken, Roberto Lavagna, bekendgemaakt.

Bedrijven kunnen vanaf de zomer makkelijker geld aantrekken van beleggers in Europa. Vanaf 1 juli zullen prospectussen geldig zijn in alle lidstaten van de Europese Unie. Dat heeft het ministerie van Financiën gisteren gemeld. Dat betekent dat een prospectus dat door de Autoriteit Financiële Markten (AFM) in Nederland wordt goedgekeurd, ook geldig is in andere Europese landen.

Het bedrijfsleven moet de inzameling en recycling van verpakkingen voortaan zelf betalen. Tot nu toe waren de gemeenten hiervoor verantwoordelijk. Ieder bedrijf dat verpakte producten op de markt brengt, moet zich verplicht aansluiten bij een inzamelsysteem om de verpakkingen weer terug te halen.

Deze maand vindt de Europese top over economische groei en banen plaats. De `Lissabon- strategie' (Europa moet de meest concurrerende en dynamische kenniseconomie van de wereld worden) moet het Europese antwoord geven op de vergrijzing en de globalisering, zegt Paul Hofheinz tegen Roel Janssen.

Het sneeuwt. De witte onschuld bedekt de sporen. De verraderlijke witheid strijkt de werkelijkheid glad. Het zijn wordt onzichtbaar. Het witte is een instantie met de bevoegdheid om het werkelijke over te verven. Het resultaat is een blanco bladzijde waarop weer een nieuwe werkelijkheid, een nieuw verhaal kan worden opgetekend. De onaantastbare witte kleur creëert een onnatuurlijke toestand. Hoeveel waarheid verbergt een witte pagina?

Het zou de Europese Commissie sieren als ze zich meer bekommert om de Europese inwoners dan om haar eigen institutionele rechten. In het licht van de referenda over de Europese grondwet is het merkwaardig dat de Europese Commissie hardnekkig vasthoudt aan een ontwerprichtlijn waartegen onder andere de Duitse, Spaanse en Nederlandse volksvertegenwoordigingen zich hebben uitgesproken. Toch heeft de Commissie een verzoek van het Europees Parlement om een nieuwe richtlijn te ontwerpen, afgewezen. Er is in Brussel een institutionele machtsstrijd ontstaan die de betrokkenen niet meer kunnen volgen en die met de zaak zelf niets te maken heeft.

Moderne praatjes gaan tegenwoordig vergezeld van een powerpoint-presentatie. Het beeldscherm bepaalt wat wordt gezegd.

De maoïstische tactiek van afrekenen en koppen rollen is de nieuwe regeringsstijl, meent Maarten Huygen die als commentator reist door de samenleving.

De reizende commentator Maarten Huygen bepleit in zijn column in Opinie & Debat van 19 februari, tolerantie voor de hoofddoek. Het past in de Nederlandse traditie om dingen te verdragen waar je het niet mee eens bent, vindt hij. Was het maar zo simpel.

Het kabinet stuurt 165 commando's naar Afghanistan die onder leiding van de Amerikanen op jacht gaan naar potentiële terroristen en die de Amerikaanse troepen helpen o.a. bij het verzamelen van inlichtingen (NRC Handelsblad, 26 februari). De Tweede-Kamerfracties staan echter niet te jubelen en vragen zich af of de Amerikanen de Nederlandse regering goed hebben geïnformeerd naar de risico's. En terecht, want de missie is zeker niet zonder gevaren. Het is namelijk heel goed mogelijk dat onze troepen betrokken zullen raken bij martelingspraktijken Abu Ghraib-stijl die, volgens recent verkregen bewijsmateriaal door de Britse krant, The Guardian, tot op heden stelselmatig door de Amerikanen worden uitgevoerd op gevangenen in Afghanistan. Hopelijk is minister Kamp zich hiervan bewust en zorgt hij dat de commando's naast hun kogelvrije vest uitgerust worden met een camera, een digitale deze keer.

De verpleeghuiszorg haalt eerder zelden de media. Als dit dan toch gebeurt, is dit bij zeer heftige ethische casuïstiek, bij het tonen van curieuze, uitzonderlijke ziektebeelden of om wantoestanden aan te klagen. Het imago dat aldus bij het brede publiek wordt opgebouwd is niet erg positief. Ook in de Tweede Kamer wordt gedebatteerd over wantoestanden die via de media en inspectierapporten met verontrustende titels als `Verpleeghuizen garanderen minimale zorg niet' de vertegenwoordigers van het volk ter ore komen.

De opmerking van de commissievoorzitter van het nieuwe liberale manifest Geert Dales: ,,er is geen goede reden te bedenken waarom de staat scholen op religieuze grondslag zou financieren'', vraagt om commentaar (NRC Handelsblad, 25 februari). Ten eerste is het niet de staat, die financiert, maar zijn het de burgers (religieus en niet-religieus) d.m.v. belastingen. En daar ligt lijkt mij ook een oplossing.

Macht corrumpeert, wordt er gezegd, maar ook succes corrumpeert een beetje. Geert Mak mag dan `niet over het paard getild' zijn (NRC Handelsblad, 28 februari), hij lijkt toch door het spectaculaire succes van zijn `In Europa' het gevoel te hebben dat hij overal verstand van heeft, zoals sommige hoogleraren juist door hun benoeming de illusie krijgen dat ze alwetend zijn.Overigens is `In Europa' een onderhoudend, maar rommelig en tamelijk oppervlakkig boek. Met het geschiedkundige verhaal zal niet zoveel mis zijn. Maar de losse opmerkingen over het heden slaan soms helemaal nergens op, zoals Maks beweringen over de Finse taal of over de stationsgebouwen in de VS; die raken kant nog wal. De `corruptie' was toen al begonnen.

Er is een tijd geweest waarin dokters, onbelemmerd door managers, nieuwe behandelingen konden voorschrijven of uitvoeren. Zij wisten immers wat goed was voor de patiënt en wat konden de schaarse managers in de gezondheidszorg daar tegenin brengen? Maar geleidelijk viel het de in aantal fors toenemende bestuurders op dat absoluut volmaakte medicijnen of super succesvolle ingrepen een jaar later al weer waren verlaten, eenvoudig omdat ze niet bleken te werken.

Anil Ramdas behoorde de afgelopen jaren tot degenen die een eigen Nederlandse identiteit in staatkundige en culturele zin plachten te ontkennen en ieder die zo brutaal was tegen dat verlichte inzicht in te gaan in een racistische hoek te situeren. Inherent daaraan, zo luidde de kritiek, is immers het denken in wij/zij-termen. Alsof dat niet inherent is aan iedere groepsvorming van enige betekenis.

Uit de kritiek van de VS op de naleving van de mensenrechten in Saoedi-Arabië en het martelen van gevangenen op Guatanamo Bay en de Abu Ghraib-gevangenis door Amerikanen, moet de conclusie worden getrokken dat `hypocrisie de hoeksteen vormt van het buitenlands beleid van de Verenigde Staten'. In het wereldomvattende belang van het algemeen, is het dan ook geboden dat het machtigste land ter wereld daarover in alle openheid wordt aangesproken. Daarvoor is de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, als mondiaal forum, bij uitstek geschikt. Voor het mobiliseren van de Algemene Vergadering ter correctie van het huichelachtige buitenlandse VS-beleid, kan onze regering als VN-lid het initiatief nemen. Daarmee zal gelijktijdig het abstracte (want boven de markt zwevende!) `normen en waarden-debat' concreet worden gemaakt, met alle hoopgevende maatschappelijke consequenties van dien. Gevolgen waar met name ons kroost, toch onze eerste(!) zorg, wereldwijd wel bij zal varen.

Duidelijker had de Europese onmacht niet gedemonstreerd kunnen worden dan bij het bezoek van Bush aan Europa, waarbij Europese leiders weinig anders deden dan opzitten en pootje geven, schrijft J.H. Sampiemon in zijn opiniebijdrage (NRC Handelsblad, 25 februari).

Het is nooit leuk ergens met een opgetogen gevoel aan te beginnen om vervolgens te worden teleurgesteld in je verwachting. Dat kan gebeuren na iedere positieve film-, boek-, toneel- of kunstbeursrecensie. De recensent kan lovend zijn, en onderbouwt die lof met zekere autoriteit, maar dat is nog geen garantie dat een ander ook die mening is toegedaan. Zoals de lezer zelf opmerkt: over smaak valt niet te twisten. Kortom, de teleurstelling van deze lezer over de Rotterdamse kunstbeurs was er ongetwijfeld ook geweest als hij niet op zijn entreebiljet had gelezen dat NRC Handelsblad de mediapartner is van Art Rotterdam.

Op donderdag 24 februari jl. plaatste u een lovende recensie met foto over een kunstbeurs in de Cruise Terminal te Rotterdam onder de kop `Actuele kunst houdt weer van verf'.

Het Kyoto-verdrag, waarbij industrielanden zich verplich- ten tot minder CO2-uitstoot is zo uitgehold dat het niets betekent. De mondiale opwarming zal niet stoppen, de zeespiegel zal stijgen, klimaatzones zullen veranderen en de armste landen zullen de eerste slachtoffers worden.

Al om zeven uur vanmorgen hebben sommige kinderen de stoere en daarom felbegeerde gebitsbeschermer in de mond gestoken. Het is half tien, een van de twee trainingsochtenden voor de hockeyende benjamins van de Utrechtse omnisportvereniging Kampong kan beginnen. Ongeveer vijftig van de honderd kinderen zijn op komen dagen, de meesten van hen zijn door hun ouders per auto aangevoerd. Die gaan het komende uur koffie drinken en bijpraten in het clubhuis, die zichtbaar tegen hardhandig gebruik bestand is. Het kunststofveld is doordrenkt met regenwater, de lucht ziet er dreigend uit, maar regenen zal het niet meer. De smetteloos geklede en gekapte kindertjes, van wie enkelen de kraagjes van hun bodywarmers overeind hebben gezet, worden door de trainster en jeugdleden in groepen verdeeld. Maken onder hun geduldige leiding een rondgang langs allerlei spelletjes en oefenvormen. Soms moet er op pijnlijke knietjes worden gewreven, moeten er snikkende kinderen worden getroost. En het strikken van natte veters is ook zo'n steeds weer terugkerend karweitje. Het blijft wonderlijk dat hier, evenals bij het roeien, geen enkel kind van allochtone afkomst te ontdekken is, hoewel de volkswijken van Utrecht vanaf hier zichtbaar zijn. Na afloop is er limonade en wordt er door de niet af te matten benjamins ook nog eventjes flink gehockeyd op de tribune en in het clubhuis.

Reacties uit buitenlandse media op het overlijden van de Nederlandse voetbaltrainer Rinus Michels.

De coach als legende, zo heb ik Helenio Herrera en Ernst Happel gekend, en nu ook Rinus Michels. Legendevorming heeft weinig met systeemdenken van doen. Niet eens met succes. De legende van Fausto Coppi was meer de Witte Dame dan zijn fluwelen pedaalslag. De legende van Ernst Happel was meer zijn viriele, James Dean-achtige verschijning, verrijkt met een touch van ondoorgrondelijkheid, dan subtiel raamwerk om buitenspel te ontlopen. De legende van Rinus Michels is meer de hysterie van een natie (in 1988) dan goddelijke voorzienigheid op de bank. Allicht is Louis van Gaal de meest revolutionaire voetbalcoach van de vorige eeuw, en toch is hij geen legende. Louis heeft zichzelf stuk gekakeld.

Honkbal is nauw verweven met het Amerikaanse levensritme, zegt David Halberstam (70). Dat is volgens de journalist de reden waarom het steroïdenschandaal diep snijdt in de volkspsyche. ,,De honkbalwereld is nerveus.''

Mooie naam voor een autocoureur: Pastorelli.

Robert Doornbos had het er even moeilijk mee toen begin vorige maand bekend werd dat er voor hem geen plaats was bij Jordan. De door een Russische investeerder overgenomen renstal van de Ier Eddie Jordan koos voor een Portugees en een Indiër om zijn twee wagens tijdens de races te besturen.

Nieuwe regels, wat nieuwe coureurs en een oude bekende als de favoriet voor de wereldtitel in 2005. Het seizoen kan beginnen.

De droom van de Nederlandse coureur Christijan Albers (25) is uitgekomen. Hij rijdt in de Formule 1. Als de rechter zo beslist, start hij morgen in Melbourne in zijn eerste Grand Prix. ,,Ik moet waken voor overmoed.''

Met een lichaam dat stijf stond van de stress heeft Anni Friesinger bij de wereldkampioenschappen afstanden haar reputatie als brokkenpilote weer eens bevestigd. De Duitse schaatsster viel gisteren in de tweede bocht van de 3.000 meter en zag daarmee haar droom op goud wreed verstoord, en dat uitgerekend op haar `eigen' baan in Inzell.

Nederland heeft op de eerste dag van de Davis-Cupontmoeting met Zwitserland de favorietenrol waargemaakt. Peter Wessels debuteerde verdienstelijk met een overwinning in vier sets tegen Stanislas Wawrinka (7-6, 6-7, 7-6 en 6-4) en kopman Schalken versloeg de modale Marco Ciudinelli in vijf sets: 7-6, 4-6, 6-3, 5-7 en 6-2. Het Davis-Cupteam heeft nog één punt nodig om de kwartfinales te bereiken. Daarin wacht waarschijnlijk een treffen in en tegen Slowakije, dat gisteren een 2-0 voorsprong nam tegen titelverdediger Spanje. Vandaag spelen naar verwachting Dennis van Scheppingen en Peter Wessels in het dubbel tegen Yves Allegro en George Bastl.

Na een nacht doorwerken heeft de Formule 1-renstal van Minardi alsnog de twee bolides aangepast aan de nieuwe reglementen van de internationale autosportfederatie (FIA). Dat heeft teambaas Paul Stoddard zaterdagochtend in Melbourne bekendgemaakt. Hij zei ook dat juridische acties tegen de directie van de Formule 1 van de baan zijn, en dat hij erop rekent dat Minardi morgen mag deelnemen aan de eerste Grand Prix van het seizoen, de race in Melbourne. ,,Wat ons betreft, is deze kwestie uit de wereld'', aldus Stoddard.

Naast de gebruikelijke statuten en huishoudelijke reglementen bestaat sinds kort een leidraad voor `goed sportbestuur'. Een commissie van NOC*NSF, onder leiding van Jan Loorbach, heeft dertien aanbevelingen opgesteld.

De politie heeft gisteren een 18-jarige man uit Ridderkerk aangehouden in verband met het vuurwerkincident, vorige week donderdag in de Kuip tijdens de UEFA-Cupwedstrijd tegen Sporting Portugal. De man zou het vuurwerk hebben geleverd aan een andere verdachte, die het vervolgens op het veld zou hebben gegooid.

Wielrenner Tristan Hoffman is gisteren ontslagen uit het ziekenhuis van het Belgische Gent. De Nederlander lag daar nadat hij afgelopen zaterdag in de Omloop Het Volk zijn linkeronderbeen op twee plaatsen had gebroken. Omdat het een open breuk betrof en infectiegevaar dreigde, moest Hoffman, die ook kampte met een lichte hersenschudding, langer blijven.

Slobodan Santrac is gisteren benoemd tot coach van het nationale voetbalelftal van Macedonië. De Serviër krijgt een contract voor twee jaar, tegen een jaarsalaris van 100.000 euro. De 59-jarige Santrac was in 1998 bij de aanloop naar het WK coach van voormalig Joegoslavië. Hij werkte ook in Saoedi-Arabië. In Macedonië is hij de opvolger van Dragan Kanatlarovski, die het in de WK-kwalificatiegroep met onder meer Nederland matig deed.

De Duitse voetbalbond (DFB) heeft veertig dagen na de openbaring van het omvangrijke omkoopschandaal in het Duitse profvoetbal een tweede scheidsrechter officieel in staat van beschuldiging gesteld. Het is de 29-jarige Dominik Marks, die al onder verdenking stond. Hoofdverdachte Robert Hoyzer noemde de naam van zijn collega eerder in zijn schuldbekentenis, waarin hij velen van medeplichtigheid betichtte. Marks ontkent elke betrokkenheid.

De eerste schaatsmarathon op natuurijs in het Drentse Veenoord is gistermiddag na anderhalve ronde stilgelegd. De bovenste laag van het ijs op de ondergespoten sintelbaan bleek te zacht om goed te kunnen rijden. Om vijf uur waren 120 deelnemers aan de start verschenen voor een wedstrijd over één uur en vijf ronden. De rijders waren boos na het besluit van de scheidsrechter. Het ijs was 's ochtends nog gecontroleerd door de schaatsbond, en die besloot dat de kwaliteit goed (genoeg) was. Ploegleider Pascal Vergeer noemde het voorval ,,onprofessioneel''.

Carolina Klüft heeft haar erelijst compleet. De 22-jarige meerkampster uit Zweden won gisteravond in Madrid de Europese indoortitel. Klüft noteerde een totaal van 4.948 punten. Door een mindere prestatie bij het kogelstoten lukte het haar niet het uit 1992 stammende wereldrecord van de Russische Irina Belova (4.991) te verbeteren. Klüft was al in bezit van de olympische-, wereld- en Europese titel in de buitenlucht, en de wereldtitel indoor. Debutante Laurien Hoos beëindigde het evenement als tiende. Ze behaalde 4.282 punten, een persoonlijk record. Arnoud Okken plaatste zich, als derde tijdsnelste van de verliezers, voor de finale van de 800 meter van morgen.

Het verbeten gevecht om de handtekening van talent Sven Kramer heeft voor veel beroering gezorgd in de schaatswereld. ,,We hadden de regelgeving duidelijker moeten maken'', zegt topsportcoördinator Ab Krook.

Gemakzuchtigen die hongeren naar hapklare brokken dienen The Mars Volta te mijden als de pest. Na het overdonderende debuutalbum De-loused In the Comatorium werd de groep van Omar Rodriguez-Lopez en Cedric Bixler Zavala beschuldigd van geforceerde, progrock-achtige moeilijkdoenerij.

Hans Renders is directeur van het nieuwe Biografie Instituut in Groningen. ,,Gepraat over de literaire waarde van de biografie is de dood in de pot.''

Terwijl violist Vadim Repin en het Koninklijk Concertgebouworkest o.l.v. James Conlon gisteravond in het Amsterdamse Concertgebouw hun tweede uitvoering van het Vioolconcert van Sibelius gaven, voerde de Griekse violist Leonidas Kavakos hetzelfde werk uit met het Rotterdams Philharmonisch Orkest o.l.v. Valery Gergiev in De Doelen. Al in 1990 trok Kavakos de aandacht met Sibelius, toen hij als eerste violist toestemming van de nazaten kreeg om de originele versie van diens Vioolconcert op cd te zetten, waarin vooral het langere openingsdeel afwijkt van de door Sibelius zelf herziene definitieve versie. Dat resulteerde in een spraakmakende opname, waarmee Kavakos ook zijn faam als `ouderwets' vioolvirtuoos vestigde.

De Tilburgse popgroep Krezip heeft een nieuw platencontract getekend met het onlangs gefuseerde Sony BMG. De nieuwe, derde cd What Are You Waiting For verschijnt in mei.

De tv-serie `Six feet under' valt op door de tragikomische scènes en de ontspannen omgang met homoseksualiteit. ,,Homoseksuele verhalen zijn niet bijzonder, ze op een echte manier vertellen wel.''

Hoe wordt de shoah herdacht als alle overlevenden zijn overleden? Yad Vashem, herdenkingscentrum in Jeruzalem onderging een grote renovatie, waarbij het persoonlijke, emotionele verhaal centraal staat.

De Nederlandse rapper Ali B. keert dit weekeinde terug uit Afrika, waar hij twee weken met een cameraploeg van de clipzender MTV was. Hij sluit daarmee het eerste deel af zijn `Rap Around The World' project, dat hij voor de hulporganisatie Plan (voorheen Foster Parents Plan) maakt.

Lars Von Trier heeft scènes van een geslachte ezel uit zijn nieuwste film Manderlay geschrapt. De Deense regisseur geeft daarmee toe aan druk van dierenrechtenorganisaties. Dat meldt de BBC.

Het levensverhaal van de Noorse schilder Edvard Munch is nu in ruim zeventig schilderijen in Stockhol te zien. Hij schilderde ,,wat hij niet begreep in het leven'', zegt de curator.

Door de voormalige Sovjet-republieken waart het spook van de `oranjerevolutie'. Dit weekeinde gaat Moldavië naar de stembus. Studenten hopen op een druivenrevolutie.

Het valt niet mee nog veel ratio te ontdekken in de uitlatingen van Saparmurat Niyazov, alias Türkmenbasi (Vader van alle Turkmenen), de in eigen land vergoddelijkte president van de Centraal-Aziatische republiek Turkmenistan. Deze week beval de Vader vrijwel alle ziekenhuizen, vrijwel alle bibliotheken en alle natuurparken te sluiten.

De Amerikaanse erven van de joodse warenhuisexploitant Wertheim hebben een belangrijke overwinning geboekt in een al jaren durende juridische strijd over kostbare percelen rond de Potsdamer Platz in Berlijn. De erfgenamen van Georg Wertheim zeggen recht te hebben op stukken grond met een totale oppervlakte van 10 hectare en een geschatte waarde van enkele honderden miljoenen euro.

De Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Joschka Fischer, heeft overwogen om af te treden naar aanleiding van de zogeheten visa-affaire. In een vraaggesprek met het dagblad Frankfurter Rundschau erkent Fischer opnieuw laks te hebben gereageerd toen bleek dat zijn ministerie erg gemakkelijk visa verstrekte aan onder anderen mensen uit Oekraïne, waarvan mensensmokkelaars gemakkelijk konden profiteren. Maar volgens Fischer werd in 2003, na een zorgvuldig onderzoek naar de fouten, door zijn ministerie orde op zaken gesteld. ,,Als ik dat optel bij de uitdagingen op het gebied van het binnenlandse en buitenlandse beleid, kom ik tot de conclusie: ik ga door'', aldus Fischer.

Astronomen hebben de kleinste ster tot dusver ontdekt. De omtrek is slechts 16 procent groter dan Jupiter, de grootste planeet in ons zonnestelsel, maar de ster is wel 96 keer zo zwaar. Sterrenkundigen van het European Southern Observatory vonden de ster volgens de website van het Britse wetenschappelijk tijdschrift New Scientist bij toeval tijdens onderzoek naar planeten buiten ons zonnestelsel. Ze ontdekten een object dat iedere week voor de ster OGLE-TR-122 langstrekt, waardoor de hoeveelheid licht van die ster met 1,5 procent vermindert. Aan de hand van de verduistering konden de wetenschappers de precieze omvang van het hemellichaam berekenen. Zwitserse astronomen bepaalden vervolgens de massa met behulp van de Very Large Telescope (VLT) in Chili.

In Dzjalalabad in het zuiden van Kirgizië hebben betogers een regionaal bestuurscentrum bezet uit protest tegen wat ze beschouwen als fraude, intimidatie en vervalsingen bij de recente parlementsverkiezingen. Ze eisten op borden het aftreden van president Askar Akajev. De politie greep niet in. Internationale organisaties die waarnemers hadden gestuurd naar Kirgizië hebben de verkiezingen – waarvan de tweede ronde volgende week zondag worden gehouden – onvrij en ondemocratisch genoemd.

Telefonisten van het Britse alarmnummer 999 mogen de telefoontjes van de 43-jarige Julie Roberts uit Aberavon (Wales) voortaan negeren, zo heeft de rechter bepaald. Roberts belde in één jaar 778 keer met 999. Ze voerde verschillende redenen aan om te bellen, bijvoorbeeld omdat ze zich eenzaam voelde of omdat ze problemen had met de ontvangst van tv-zenders. Het negeren van de oproepen van de vrouw is voor de centrale eenvoudig en levert voldoende rendement op, volgens de rechter. ,,In de hoogst onwaarschijnlijke situatie dat er sprake is van een echte noodsituatie en de gedaagde is de enige getuige, valt dat onder de risico's van het leven.''

Ondanks alle ophef in het verleden en druk van de Europese Unie worden in Roemenië geesteszieken nog altijd ,,onmenselijk'' en ,,vernederend'' behandeld. Dat concludeert de mensenrechtenorganisatie Amnesty International op grond van eigen onderzoek in gestichten voor geestelijk gehandicapten in Roemenië. De klinieken zijn overbevolkt, patiënten worden er vaak aan hun bedden vastgebonden, velen zijn slecht gekleed en hebben vaak geen ondergoed of schoeisel aan. Volgens Amnesty komt de behandeling neer op een schending van de internationale standaard voor de mensenrechten.

De Oekraïense ex-president Leonid Koetsjma heeft gezegd een gezondheidskuur in Tsjechië te onderbreken en terug te keren naar Oekraïne na de vermoedelijke zelfmoord van oud-minister van Binnenlandse Zaken Joeri Kravtsjenko. De zelfmoord gebeurde een dag voordat Kravtsjenko zou worden verhoord in verband met de moord op journalist Georgi Gongadze in 2000, die onderzoek deed naar de corruptie binnen het bewind van Koetsjma. Uit later opgedoken geluidsbanden zou blijken dat Koetsjma opdracht gaf voor de moord, tijdens een zitting met de geheime dienst waarbij ook Kravtsjenko aanwezig was. In een briefje in de woning van Kravtsjenko zou deze volgens lokale media hebben geschreven dat hij tot zijn daad gedreven was door de oud-president. President Viktor Joesjtsjenko heeft een onderzoek gelast naar de dood van Kravtsjenko.

De parlementsverkiezingen in Afghanistan worden opnieuw uitgesteld, en zullen nu op zijn vroegst medio september plaatsvinden. Dat hebben buitenlandse diplomaten en Afghaanse functionarissen in de hoofdstad Kabul gisteren gezegd.

De vorige maand in Irak ontvoerde Italiaanse journaliste Giuliana Sgrena is gisteravond vlak na haar vrijlating gewond geraakt toen de auto waarin ze zat, werd beschoten door Amerikaanse militairen.

Zuid-Afrikanen zijn geobsedeerd door `veiligheid', ze zijn beter bewapend dan de politie. Een beveiligingsbeurs leert ze te `overleven in Johannesburg'. Prikkeldraad is uit.

Maandagochtend lagen we al vroeg te wachten op de wekker. Zou het sneeuwen? Het hele weekeinde hadden alle gesprekken en ontmoetingen in de buurt in het teken gestaan van het sneeuwvrij van de vorige week. Nu was er weer een sneeuwstorm voorspeld.

Bij de arrestatie van een groep die betrokken zou zijn geweest bij de gijzeling van een school in het Noord-Ossetische stadje Beslan in september vorig jaar zijn vijf verdachten omgekomen. Vier anderen zijn gearresteerd. Bij een soortgelijke actie in januari kwamen ook al zeven verdachten om.

Hun aantal is vorig jaar nog met miljoenen gegroeid, maar vaak is er niemand die zich over hen ontfermt: de ontheemden. Anders dan vluchtelingen krijgen ze vaak geen aandacht.

Twee broers, allebei student. De één had deze week graag meegedaan met de bezetting van het Maagdenhuis. De ander heeft daar níets mee. Dolf (kistjes) en Adriaan (corps) discussiëren nog even door.

De Nederlandse Spoorwegen zetten voor de tweede achtereenvolgende dag minder treinen in. Als gevolg van de strenge vorst zullen tussen Utrecht en Den Haag en tussen Utrecht en Rotterdam vandaag minder treinen rijden dan gewoonlijk op zaterdag. Dat maakte ProRail gisteren bekend.

De Nederlandse troepen vertrekken uit Irak. De lokale bevolking reageert laconiek. De Nederlanders zijn OK, maar wat zijn de Irakezen er nu concreet mee opgeschoten?

Het detachement Nederlandse militairen dat Irak nu de rug toekeert is het vijfde sinds het begin van de missie, in de zomer van 2003. Dat betekent dat er in totaal zo'n zevenduizend mannen en vrouwen in de provincie Al-Muthanna hebben gediend. Twee militairen kwamen er om. De missie begon rustig: de mariniers die in juli 2003 in het gebied arriveerden, hadden vooral te kampen met de enorme hitte en beroerde hygiënische omstandigheden. In het voorjaar van 2004 de spanning op. Gevechten tussen de Amerikaanse troepen en de milities van de radicale sjiïtische leider Muqtada al Sadr sloegen over naar Al Muthanna. Wekenlang waren Nederlanders doelwit van aanslagen. Na een wat kalmere periode volgden er vanaf augustus nieuwe aanvallen. Vanaf oktober is het rustig gebleven in Al-Muthanna.

Alle 1.500 ambtenaren van het eiland Curaçao krijgen binnenkort een gedragscode waaraan ze zich moeten houden. De overheid hoopt er op die manier voor te zorgen dat er minder corruptie komt.

De echtgenote van een lijfwacht tipt een blad over koninklijke privé-reisjes. Wat zegt dat over de veiligheid van bijvoorbeeld bedreigde politici? Over `A-screenings' en de plicht een strandend huwelijk bij de AIVD te melden.

Schaf het jeugdstrafrecht af, zegt kinderpsychiater Doreleijers. Veel opgesloten jongeren hebben een stoornis. ,,Behandel ze als ze nog kleuters zijn.''

Kinderen die hun straf in de jeugdgevangenis hebben uitgezeten, plegen binnen een paar jaar weer een delict. De recidivecijfers zijn schokkend, vindt de minister van justitie. Heeft de gevangenis wel zin?

Dertig omwonenden moesten hun huis uit door nieuwe problemen met de bouw van een theater in het centrum van Middelburg. `Een duur drama'.

Het strooizout is in verschillende gemeenten afgelopen dagen opgeraakt.

Bij veroordelingen tot een boete van maximaal 100 euro zal hoger beroep binnenkort niet meer mogelijk zijn. Bij boetes tot 500 euro wordt hoger beroep nog slechts toegestaan als daar een ,,goede reden'' voor is. Dit staat in een wetsvoorstel van minister Donner (Justitie, CDA) waar de ministerraad gisteren mee heeft ingestemd.

In het Brabantse Haps (gemeente Cuijk) heeft gisteravond een brand gewoed in een varkenshouderij aan de Kalkhofseweg. Bijna alle 1.200 aanwezige varkens hebben het, op vijf dieren na, niet overleefd. De brand werd om negen uur ontdekt door omwonenden. Volgens de brandweer was de eigenaar op dat moment niet aanwezig. De brandweer kon om kwart voor elf het sein brand meester geven. De oorzaak van de brand is nog onbekend. Nader onderzoek moet uitwijzen of gevaarlijke stoffen zijn vrijgekomen.

De gemeenten Amerongen, Doorn, Driebergen-Rijsenburg, Leersum en Maarn worden samengevoegd tot één nieuwe gemeente. Het kabinet heeft gisteren ingestemd met een voorstel hiertoe van minister Remkes (Binnenlandse Zaken, VVD). Het besluit komt overeen met het advies van de provincie Utrecht voor een herindeling van dit deel van de Utrechtse Heuvelrug. Verder heeft het kabinet besloten het wetsvoorstel om de Zuid-Hollandse gemeenten Sassenheim, Voorhout en Warmond samen te voegen, bij de Tweede Kamer in te dienen.

Een huisarts uit Neede wordt ervan verdacht afgelopen woensdag eigenmachtig het leven van zijn hoogbejaarde moeder te hebben beëindigd. De vrouw was opgenomen in een verpleeghuis in Haaksbergen. De 56-jarige huisarts is woensdagavond aangehouden. De gemeentearts van Haaksbergen meldde bij de officier van justitie dat de vrouw geen natuurlijke dood was gestorven. Daarop werd haar zoon aangehouden. Op last van de rechter-commissaris is gisteren zijn voorlopige hechtenis geschorst. Het onderzoek wordt voortgezet. Volgens een woordvoerder van het OM is het nog niet duidelijk of de huisarts actieve euthanasie heeft gepleegd.

Vijf gewapende mannen hebben in Rift Valley in de regio Naivasha in het midden van Kenia een 37-jarige Nederlander vermoord en hem beroofd van 1,5 miljoen shilling (20.000 euro). Dat heeft de politie in Kenia gisteren gemeld. Volgens een getuige liepen de Nederlandse bloementeler en een bewaker donderdag in een hinderlaag toen ze naar de bank waren geweest. De bloemenkweker had geld gehaald om zijn medewerkers hun salaris te kunnen uitbetalen. De bewaker raakte gewond. De daders sloegen na de overval op de vlucht. Daarbij beroofden ze willekeurige personen van onder meer mobiele telefoons. In de regio Naivasha ten noordwesten van hoofdstad Nairobi hebben veel Nederlandse bloemenkwekers een bedrijf.

Minister Remkes (Binnenlandse Zaken, VVD) eist 107.000 euro terug van Leefbaar Nederland. Dit bedrag heeft de partij in 2003 aan subsidie ontvangen. Remkes wil het bedrag binnen zes weken terughebben, aldus een woordvoerder van Binnenlandse Zaken. Leefbaar Nederland is het niet eens met de minister en gaat in beroep. De partij heeft het geld niet. Remkes wil het geld terug omdat Leefbaar Nederland nog steeds niet heeft aangetoond dat het in 2003 minimaal duizend leden had. ,,De peildatum van de minister is 1 januari 2003. Acceptgirokaarten worden die dag niet verstuurd'', zegt Fons Zinken, voorzitter van Leefbaar Nederland. ,,We hadden wel meer dan duizend leden, maar zij hebben pas op een later moment contributie betaald.''

Het aantal mensen in Nederland met griep is de afgelopen dagen afgenomen. Het Nationaal Influenza Centrum (NIC) meldde gisteren dat het aantal griepgevallen verminderde van gemiddeld 26 per 10.000 inwoners naar 20 per 10.000 inwoners. De meeste recente cijfers zijn van de afgelopen week. Vooral in het zuiden van het land liep het aantal griepgevallen terug van gemiddeld 48 naar 27. In het oosten van het land laten de cijfers een andere ontwikkeling zien. Daar steeg het aantal mensen met griep van gemiddeld 15 per 10.000 inwoners naar 25. Het aantal 65-plussers met griep steeg landelijk sterk, van 24 naar 39 gevallen per 10.000 inwoners. In werkelijkheid is het aantal griepgevallen hoger. De officiële cijfers zijn gebaseerd op de mensen die zich ziek bij hun huisarts meldden. Veel mensen doen dat echter niet en zieken uit zonder een arts te raadplegen.

Bij veroordelingen tot een boete van maximaal 100 euro zal hoger beroep binnenkort niet meer mogelijk zijn. Dit staat in een wetsvoorstel van minister Donner (Justitie, CDA) waarmee de ministerraad heeft ingestemd.

Alle 1.500 ambtenaren van het eiland Curaçao krijgen binnenkort een gedragscode waaraan ze zich moeten houden. De overheid hoopt er op die manier voor te zorgen dat er minder corruptie komt.

Het kabinet wil proberen de schade die de overheid geleden heeft door bouwfraude via de rechter op de betrokken bouwbedrijven te verhalen.

De echtgenote van een lijfwacht van het koninklijk huis blijkt tipgever te zijn geweest van het weekblad Privé. Zij vertelde het blad welke privé-reizen leden van de koninklijk familie zouden maken.

De vorige maand in Irak ontvoerde Italiaanse journaliste Giuliana Sgrena is gisteravond vlak na haar vrijlating gewond geraakt toen de auto waarin ze zat, werd beschoten door Amerikaanse militairen. Dat gebeurde bij een controlepost op de weg naar het internationale vliegveld van Bagdad. Een begeleider van de Italiaanse geheime dienst Sismi werd gedood.

De marechaussee op Schiphol grijpt niet altijd in bij tips over smokkel van illegalen en drugs op de luchthaven. Als gevolg hiervan gaat de smokkel soms maanden door.

Een groot gedeelte van de 26.000 asielzoekers die vallen onder de oude Vreemdelingenwet (voor 2001) mag waarschijnlijk alsnog in Nederland blijven. De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) heeft inmiddels 8.636 dossiers afgewerkt en in 41 procent van de gevallen is positief beslist.

Een dag voor de eerste race van het nieuwe Formule 1-seizoen heeft de renstal van Minardi alsnog zijn twee auto's aangepast aan de nieuwe reglementen. Daarmee is de weg vrij voor het debuut van de Nederlander Christijan Albers.

Het Nederlands tennisteam heeft gisteren in de eerste ronde van de strijd om de Davis Cup een 2-0 voorsprong genomen op en in Zwitserland.

De Amerikaanse componist en bandleider Martin Denny is donderdag op 93-jarige leeftijd overleden op Hawaii. Denny werd in de jaren vijftig in de VS beroemd als aanstichter van de `exotica'-rage: lichte muziek aangevuld met allerlei exotische invloeden, die van menige Amerikaanse huiskamer een gedroomd paradijs maakten. Denny ontwikkelde zijn stijl op Hawaii, waar hij vogel- en natuurgeluiden in zijn muziek begon te verwerken. Zijn grootste hit had hij in 1959 met Quiet Village, geschreven door Les Baxtert, die aansloot bij de Hawaii-hype in die dagen. Met de easy-listening- en lounge-revival eind jaren negentig kwam zijn muziek weer in de belangstelling.

Het Nederlands Philharmonisch Orkest heeft het contract met chef-dirigent Yakov Kreizberg verlengd tot halverwege 2011. Kreizberg (43) trad aan in 2003. Directeur Stijn Schoonderwoerd zei gisteren te hopen dat Kreizberg, die het orkest ook weer bij de Nederlandse Opera gaat dirigeren, ook na 2011 nog aanblijft. Kreizberg gaat de Vijfde symfonie van Mahler dirigeren, de voormalige chef Hartmut Haenchen dirigeert de Achtste symfonie van Bruckner. Er staan ook eigentijdse stukken gepland. Het Nederlands Philharmonisch Orkest en het Nederlands Kamerorkest, een onderdeel daarvan, zullen als `huisorkest' van Muziekcentrum Vredenburg zeven concerten op zondagmiddag geven.

Tentoonstelling met producten van Nederlandse ontwerpers die in aanmerking komen voor de gemeentelijke kunstaankopen 2004. In totaal zijn 94 producten van 56 ontwerpers te zien, waaronder vazen, lampen, sieraden en meubels.

Schitterend vormgegeven zee-avontuur over een Jacques Cousteau-achtige onderzoeker van de eigenzinnige regisseur Wes Anderson, die eerder Rushmore en The Royal Tenenbaums maakte.

Hoe kunnen weldenkende mensen als artsen en ministers nog volhouden dat ME een `modeziekte' is? Een (toen) 13-jarige puber verzint toch geen zaken als koorts, spier-, keel-, gewrichts- en hoofdpijn, evenmin als de 40.000 andere patiënten dit doen? Het gros der mensheid wil niet ziek zijn.In onze maakbare, beheersbare wereld kunnen we niet goed omgaan met een ziekte waarvan de oorzaak nog geheel onbekend is en diagnostiek (nog) onmeetbaar is. Kortzichtige `deskundigen', gespeend van medisch-historische kennis, zeggen dan: niets te vinden, dus niet ziek. Erkenning en geld voor fundamenteel onderzoek voor deze invaliderende ziekte wordt de hoogste tijd!

Er is iets opvallends aan het verhaal van Chantal Hoogeveen, namelijk haar leeftijd. Ze is zeker niet de enige adolescent met dit probleem en de begeleiding ervan is anders dan bij `volwassenen'. In mijn ervaring, bevestigd door de literatuur, is de prognose op herstel beter tot zelfs goed te noemen. De begeleiding concentreert zich op het zoeken naar een lichamelijke oorzaak en het gebruikmaken van de kracht van de adolescent om zoveel mogelijk het dagelijks leven weer op te pakken.

In Elsevier wordt deze week een VN-medewerker als volgt geciteerd: `Je zit niet aan elkaar, nooit. (...) Juist omdat iedereen hier (bij de VN) uit totaal verschillende culturen komt, moet je zo voorzichtig zijn. Wat in Zimbabwe mag, kan in Finland een grove belediging zijn.'Laten we nu eens even terug gaan naar de imam die weigerde mevrouw Verdonk een hand te geven. Na de affaire-Lubbers ben ik anders over deze imam gaandenken. Misschien was deze imam toch een bijzonder beschaafde man.Wij merken nu, dat ook niet aanraken heel hoffelijk en voorkomend kan zijn, in de relatie met andere culturen. Onze aanraak- en zoenceremonie is voor anderen misschien niet zo beschaafd.

Volgens Bram Buunk is het heel goed mogelijk dat er niet echt iets gebeurd is. Of Lubbers deed iets en heeft haar signalen anders geïnterpreteerd, of hij deed juist niet iets terwijl haar verwachtingen anders waren. Óf Lubbers is het slachtoffer van zijn instincten; mannen doen dat nu eenmaal en vrouwen reageren daar soms negatief op.Als we mannen en vrouwen indelen in daders en slachtoffers, kan er nooit een einde aan de strijd mogelijk zijn. Cynthia B. is het slachtoffer van een machtsgedreven, instinctgedreven man; Lubbers is het slachtoffer van een jaloerse, manipulerende, instinctgedreven vrouw.Moeten mannen leren hun machtswellust te overwinnen of/en vrouwen leren hun veiligheid niet bij mannen te zoeken? Of moeten mannen en vrouwen leren de ander niet verantwoordelijk te stellen voor hun eigen instinctieve gedrag?Mijn oma zei vroeger: `Als een man niet van zijn moeder houdt, kan hij ook niet van een vrouw houden.'Er zijn altijd oorzaken voor gevolgen aan te wijzen. Het punt is dat de mens zich op een punt in de evolutie bewust is dat hij oorzaak is in plaats van gevolg. Dat is het moment dat hij zich bewust is van zijn vermogen om te kiezen en niet langer `denkt' dat hij ondergeschikt is aan zijn instincten.

Het stemt me treurig dat de NRC zich leent voor dit soort kroegpraat. Als je de ijdeltuiten Van Hooff en Buunk uitnodigt, weet je wat je krijgt: anekdotes en ad hoc-verklaringen. De evolutiepsychologie is geen wetenschap, maar een grabbelton vol gelegenheidsargumenten. Neem de wijsheid waarmee het artikel eindigt: `Dus in geval van twijfel denken mannen: toch doen.' Dat bedoel ik nu. Maar de krant moet vol, hè?

Onbekendheid met andermans mores is al menig naïeveling opgebroken. Voorbeelden te over: Een huisarts die zijn uitgestoken hand naar een moslima met een kaakslag moest bekopen; een minister die zich blameerde omdat ze de hand van een imam wenste te drukken. Ook in het verleden heeft gebrek aan historisch besef menigeen de das omgedaan / de kop gekost. Zo bijvoorbeeld in Nederlands-Indië. Toen krijgsgevangen officieren weigerden voor de Japanners te buigen, werden de hardnekkigen onthoofd. Onze `krijgers' wisten blijkbaar niet dat in Japan ter begroeting wordt gebogen. Een kwart eeuw later sloegen Amerikaanse G.I.'s de te ondervragen Vietcong-gevangenen nóg harder als die met een angstgrijs hun kwelgeesten probeerden te kalmeren. Die Texaanse jongelingen dachten dat ze werden uitgelachen. De Aziaat grijst om zijn opponent milder te stemmen. Dat had niemand hun verteld.Ten slotte `onze' Ruud Lubbers: Ten tijde van diens premierschap was op televisiebeelden te zien hoe ergens in Frankrijk een twintigtal politici na afloop van een conferentie op een bordes poseerde voor een afscheidsfoto. Ruud bestond het toen om een Japanse diplomate links-rechts op de wangen te kussen! De dame in kwestie lachte, duidelijk in verlegenheid gebracht. Een Japanse vrouw kust men niet in het openbaar, laat staan voor een `lopende' camera.De sociaal-psychologische achtergrond van de val van deze voormalige bewindvoerder moge duidelijk zijn.

De Russische president Vladimir Poetin loopt ijverig heen en weer op de brug. Hij beweegt hendels die zijn enorme schip moeten besturen, maar het schip reageert niet. Zo chaotisch is de toestand waarmee de Russische beleidsmakers vandaag de dag te maken hebben. De tegenstrijdige berichten over de fusie tussen gasconcern Gazprom en olieconcern Rosneft vormen daarvoor de jongste aanwijzingen.

Ik ben 30 en hoewel ik een leuke baan heb, moet ik er niet aan denken om tot mijn 65ste te blijven werken. Door alle mediaberichtgeving krijg ik echter de indruk dat mijn generatie pas met 65 (of nog later?) met pensioen kan. Denkt u dat ook?(J.H.)

Het verhaal over de failliete werkgever in de krant van afgelopen zaterdag kwam mij bekend voor. In oktober 2000 ging mijn toenmalige werkgever failliet. Het pensioen was ondergebracht bij een verzekeringsmaatschappij. Bij de afwikkeling van het faillissement bleek er een grote achterstand te zijn in de afdracht van pensioenpremies. De curator diende een claim voor het werknemersdeel in bij het UWV. Het UWV betaalt 1 jaar achterstand. Ook mijn pensioen wordt dus lager dan verwacht. Het zou goed zijn als pensioenverzekeraars wettelijk verplicht zouden zijn de werknemer te informeren over achterstanden in de afdracht van premies.(K.K.)

Laatst schreef u dat mensen die arbeidsongeschikt zijn toch een pensioen kunnen opbouwen. Ik zit al jaren in de WAO. Daarvoor zat ik gewoon bij een baas en bij een pensioenfonds. Bouw ik nu toch nog pensioen op?(H.v.d.B.)

De Dow Jones index, de belangrijkste beursgraadmeter van de VS, heeft gisteren het hoogste punt in bijna vier jaar bereikt. De index steeg gisteren met 107,52 punten naar 10.940,55 punten, een winst van 1 procent. De laatste keer dat op Wall Street dit niveau bereikt was, was in juni 2001.

Het profiel van Geert Mak doet vermoeden, dat Maks gereformeerde opvoeding zijn politieke standpunten gelukkig nog steeds beïnvloeden. Zijn veroordeling tot een geldboete voor belediging van een bevriend staatshoofd vanwege de tekst `Johnson oorlogsmisdadiger' vindt hij blijkbaar nog steeds een grote grap. Maar bevriende profeten beledigen, dat mag niet van Geert.

Ergens tussen de versimpeling van de historie tot een nationale feel good movie en de spaanders ervan die onderwijskundigen aan leerlingen voorzetten, moet het verhaal van de Nederlandse geschiedenis zijn plaats kunnen vinden.

Met een rechtstreeks mandaat voor de minister-president kunnen de kiezers duidelijk maken aan wie zij de kabinetsformatie toevertrouwen.Liberaal Manifest VVD, 25 februari

1 Op 23 juli 1296 wordt graaf Floris V van Holland door enkele edelen gevangengenomen tijdens een jachtpartij. Wie was bij deze gebeurtenis niet aanwezig?A.Gijsbrecht van AmstelB.Herman van WoerdenC.Jacob van MaerlantD.Gerard van Velsen

Eerst vergiftigt Geert Mak de discussie rond `Submission' door impliciet Ayaan Hirsi Ali met Goebbels te vergelijken en Theo van Gogh (die zich niet meer kan verdedigen) met de maker van `Der Ewige Jude'. Als er dan stemmen opgaan die kanttekeningen plaatsen bij zijn abjecte aantijgingen, klaagt Mak dat hij ,,stront over zich heen krijgt''. In Amsterdam hebben we daar een mooie uitdrukking voor: zoiets heet een gotspe.

ACTUALITEITENBuitenhof. Minister van BZ Laurens Jan Brinkhorst en publicist en China-kenner Willem van Kemenade discussiëren over de vraag of China de nieuwe politieke en economische wereldmacht wordt. Ook aandacht voor de kwaliteit van het Nederlandstalige boek. Ned.3, 12.05-13.00u.

ACTUALITEITENNova. Onder meer aandacht voor de toespraak van Hans Wiegel bij een VVD-afdeling. Ned.3, 22.10-22.35u.

5 De andere DaliSchilder Salvador Dali (1904-1989) werd wereldberoemd als icoon van het surrealisme. Minder bekend is dat hij regelmatig samenwerkte met fotografen, dichters en filmers. Dali liet zich uitbundig inspireren door de populaire cultuur en was actief op het terrein van de film, mode, design, reclame en theater. De tentoonstelling Alles Dali in Museum Boijmans Van Beuningen richt zich op deze andere, veelzijdige kant van zijn kunstenaarschap. Zo zijn naast schilderijen ook parfumflessen, extravagante jurkontwerpen, cartoons voor Walt Disney, filmscènes en illustraties voor Vogue te zien. Voor de Wereldtentoonstelling van 1939 in New York richtte Dali een surrealistische kermisattractie in met zeemeerminnen, giraffen en mannequins - een bizar spookhuis dat in Rotterdam opnieuw tot leven wordt gewekt.Van 5 maart t/m 12 juni.

Gezelschap Het Toneel Speelt brengt een nieuw toneelstuk van Ger Thijs over een avontuurlijke broer en een zorgzame zus op het Limburgse land. In de leegte na de MKZ-crisis komt broer thuis om te sterven, terwijl zus net aan een eigen leven wil beginnen. Met Mark Rietman en Carine Crutzen.

Brouwer en Rutten pleiten voor het realiseren van een instituut dat richtlijnen voor optimale zorg uitvaardigt. Zij noemen als voorbeeld het National Institute for Clinical Excellence.

Bij ruim 40 procent van de stervende Zwitsers stoppen artsen een behandeling, of beginnen ze niet aan een behandeling, waardoor de patiënt eerder sterft. In Nederland gebeurt dat bij 30 procent van de stervenden. In België bij 27 procent, in Denemarken 23 procent, in Zweden 22 procent en in Italië bij maar 6 procent.

Het beeld van de Tweede Wereldoorlog in jeugdboeken is ingrijpend genuanceerd, zo blijkt uit herlezing van drie klassiekers voor kinderen.

Dit is het aardige van geschiedwetenschap. Dat je eeuwenlang denkt dat de Batavieren op boomstammen de Rijn afzakten, dat je zeker weet dat je daar een prent van hebt gezien, of zelfs een foto. En dat je dan hoort dat ze gewoon te paard uit de Duitse bossen naar het rivierengebied zijn getrokken om tussen Maas en Waal de boel voor de Romeinen op orde te houden.Het is minder spectaculair dan koude kernfusie, eerder een bijstelling dan een ontdekking, maar het is wel de essentie van wetenschap: argwaan ten aanzien van algemeen bekend veronderstelde kennis. Zo kan de historicus Wim Blockmans nu keizer Karel V `de Vader des Vaderlands' noemen in plaats van Willem van Oranje. Zo kan Jan Campert van verzetsman een halve collaborateur worden en straks weer terug. Historische kennis kalft af, en slibt weer aan.Die karakteristiek van het vak verdraagt zich moeilijk met de pretentie van een overkoepelende canon, die zich voordoet als een verzameling van boven elke twijfel verheven historische feiten en oordelen. In de huidige verwarrende tijden bloeit de behoefte aan zo'n vastgelegde nationale grondtoon. Politici vinden dat een historische canon de samenleving houvast en trots moet bieden. Dat doe je niet door Pim Fortuyn best wel een belangrijke man te noemen. Dat doe je wél door hem uit te roepen tot Grootste Nederlander Aller Tijden.Op deze pagina's spreken zes historici over zes `canonieke' periodes in de Nederlandse geschiedenis. Ze geven weinig reden om te denken dat de historische wetenschap ooit een canon zal produceren die politici deugd zal doen. De één wijst erop dat het Nederlands verleden te divers is voor zo'n nationale canon. De ander vreest dat een canon de geschiedwetenschap tot een verlengstuk zal maken van heersende politieke opvattingen.En de enige buitenlander in het gezelschap ten slotte, een Amerikaan met een leeropdracht in Nederland, formuleert het in een mooie paradox: ,,Zolang historici het met elkaar over de canon oneens blijven, is er weinig aan de hand.''

Oude schoolboeken draaiden vaak nog om de hete brij heen, inmiddels worden de pijnpunten van de Nederlandse geschiedenis uitgebreid behandeld. Maar is er nog wel tijd om ze te lezen?

Toneelgezelschap 't Barre Land speelt het onmogelijke stuk `De familie Schroffenstein' van Kleist. Verslag van een wekenlang gevecht. De een: ,,Het mag niet anekdotisch worden.'' De ander: ,,Een anekdote geeft houvast.''

De tweede film van Fow Pyng Hu gaat over drie jonge vrouwen die ieder een ingrijpend moment in hun leven meemaken en elkaar daarna tegenkomen op een tropisch eiland. ,,Zij hebben het goed met het leven voor.''

Shunga-prenten zijn erotische fantasieën voor een mannelijk publiek. De standjes zijn soms zo virtuoos dat het lijkt alsof het onderlichaam een eigen leven leidt.

De opera `Norma' is het chef d'oeuvre van Bellini. Nelly Miricioiu is een zangeres die zich zonder schroom voor de leeuwen durft te gooien.

In `Sweet Land Stories', de nieuwe verhalenbundel van E.L. Doctorow, wemelt het van de succesarme hoofdpersonen die het `andere' Amerika vertegenwoordigen. ,,Er is moed nodig om tegen dienstbevelen in te gaan.''

Ze maken cd's op niveau, winnen prijzen, geven concerten door het hele land en regelen hun eigen zaakjes. Vier jonge `jazza's' over hun plaats in een mannenscene. ,,Ik ben gewoon mijn eigen visitekaartje.''

Dertig jaar geleden werd de allereerste BMW 3 Serie aan de pers getoond. Dat gebeurde in het Olympisch voetbalstadion van München, waar een jaar eerder het elftal van Rinus Michels de WK-finale smadelijk had verloren. De introductie destijds was de start van een buitengewoon succesvolle automobielfamilie. Negeneneenhalf miljoen verkochte exemplaren later is de kapitaalkrachtige fabrikant uit Beieren aangeland bij versie nummer vijf. Die staat vanaf morgen in de showrooms naar u te lonken.

Alan Greenspan gelooft niet dat de overheid haar wil moet opleggen aan de economie. Dat staat hem uiteraard vrij, maar het is wellicht niet het juiste uitgangspunt voor een voorzitter van het federale stelsel van Amerikaanse centrale banken. Zeker op dit moment, nu de noodzaak van een veel hogere rente aan de orde zou kunnen zijn.

Van de 19.000 arbeidsongeschikten die sinds oktober zijn herkeurd, krijgt de helft binnenkort geen of minder uitkering. Verzekeringsarts Haije Wind vertelt wat hen te wachten staat. ,,Iemand met ME kan best licht zittend montagewerk verrichten.''

In Marokko laten steeds meer mannen hun huwelijk sluiten in de moskee. Bij een scheiding heeft hun vrouw dan minder rechten.

De leiding van Amstel Uitgevers, een uitgeefgroep van boekenconcern Veen, Bosch & Keuning (VBK), verlaat het bedrijf om zelf een nieuwe uitgeverij te beginnen.

Leen Dorsman e.a.: Het zoet en het zuur. Geschiedenis in Nederland. Paperback, Wereldbibliotheek 2000, 223 blz. van €17,90 voor €6,90. Steven Sterk UtrechtOverzicht van het `veelzijdige cultuurhistorische landschap' in Nederland van na 1945, met aandacht voor zowel de professionele geschiedschrijving als voor het vaak waardevolle historische werk van amateurs. Voorts komt het huidige historische besef van de Nederlandse bevolking aan de orde, en de rol die herdenkingen daarbij spelen.

Murw door alle historische boeken? Geschiedenis is ook op straat te vinden.Te voet door het vaderland.

Journalist Jan Blokker schreef, met zijn twee zonen, een vaderlandse geschiedenis aan de hand van de schoolplaten van J.H. Isings. Een ode aan het aanschouwelijk onderwijs, maar volledig bij de tijd.

Het harde politieke optreden van de staatsman Johan Rudolf Thorbecke leverde hem veel vijanden op. Zijn correspondentie laat zien hoe hij kon doordraven – maar ook hoe verliefd hij kon zijn.

Eeuwenlang golden de Bataven als onze vrijheidslievende voorouders. Nieuw onderzoek toont aan dat ze in werkelijkheid trouwe bondgenoten van de Romeinen waren.

Het was niet rustig in de middeleeuwse polder. De `Rijmkroniek van Holland' doet verslag van moordcomplotten, verraad en aanslagen.

Toon Tellegen en Nelleke Noordervliet diepten de levens van hun negentiende-eeuwse grootouders op. Hoe de één fortuin maakte in Rusland en de ander solliciteerde als min van Wilhelmina.

Migranten en bedelaars stromen naar Amsterdam in de Gouden Eeuw. Met Elsje loopt het niet goed af.

Wie in dit Schillerjaar niet alleen iets óver Friedrich Schiller wil lezen maar ook iets ván de grote Duitse romanticus, en dan nog in het Nederlands, kan terecht bij De Opstand der Nederlanden, een vertaling van de Geschichte des Abfalls der vereinigten Niederlande. In deze uitgave zijn ook Schillers kortere werken opgenomen over `Leven en dood van graaf Lamoraal van Egmond' en `Het opmerkelijke beleg van Antwerpen in de jaren 1584 en 1585.' In de soepele vertaling van Wilfred Oranje komt Schillers beeldende stijl goed tot zijn recht. Maar de argeloze bezoeker van de boekhandel die denkt: `Ha, eindelijk weer eens een dik boek over de Nederlandse Opstand!', moet worden gewaarschuwd. Niets op de omslag of in een inleiding wijst erop dat dit een vertaling is van een werk dat voor het eerst het licht zag in het jaar 1788. Daar komt de lezer pas achter na 436 bladzijden; in het `Nawoord' leest hij dat het werk op hoofdlijnen nog steeds de toets der kritiek kan doorstaan.

In Leiden waren de studenten rond 1800 militant. Burgers en Belgen konden op hun gram rekenen. Alleen tegen de Pruisen gaven ze niet thuis.

Wat is een canon en waarom zegt iedereen er opeens zulke mooie dingen over? In een aantal kleinere boekjes over de Nederlandse geschiedenis worden de belangrijkste feiten op een rijtje gezet.