Sluit menu
Binnenland
Buitenland
Economie
Den Haag
Cultuur
Wetenschap
Sport
Opinie
Columnisten
Tech en Media
Boeken
Leven
Slim leven
In Beeld
Carrière
Klimaat
Recht
Podcast
Archief
Luister naar
Commentaar
Ombudsman
Puzzels
Magazine
Service
Webwinkel
Familieberichten
Over NRC
Service
Bezorgservice
Onderbrekingsservice
Verhuisservice
Mijn gegevens
Mijn abonnementen
FAQ Digitaal Lezen
Nieuwsbrieven
Veelgestelde vragen
Mijn leeslijst
Digitale krant
Wachtwoord vergeten
Menu
NRC
Mijn nieuws
Podcasts
Digitale krant
Mijn NRC
Terug
Lees meer
Inloggen
Neem een abonnement
Mijn nieuws
Mijn leeslijst
Mijn geschiedenis
Digitale krant
Nieuwsbrieven
Ik ben abonnee
Neem een abonnement
Instellingen
Weergaveopties
Uitloggen
Hoe kunt u ons bereiken?
Vanwege het coronavirus werken onze medewerkers thuis.
Service
Privacy-instellingen
Notificaties
Lichte weergave
Donkere weergave
Volg instellingen van mijn apparaat
Bezorgservice
Vakantieservice
Verhuisservice
Mijn gegevens
Mijn abonnementen
Abonnement delen
Gedeeld abonnement
FAQ Digitaal Lezen
Veelgestelde vragen
Wachtwoord vergeten
Alle jaren
2004
Oktober
Het nieuws van zaterdag 9 oktober 2004
Tuimelaars gezien in de Waddenzee?
In augustus en september zijn in de Waddenzee, onder meer bij Texel, voor het eerst in vijftig jaar weer grote groepen tuimelaars waargenomen.
MAARTJE DUIN
Voorlopig stopt Maartje Duin met haar wekelijkse column, waarin ze het spoor van de Amerikaanse presidentsverkiezingen volgt.
Huid
Als zangeres Cher 60 wordt, in mei 2006, geeft ze een feestje voor al haar vrienden, heeft ze aangekondigd.
Surseance Real Time Company
Real Time Company, voorheen Newconomy, heeft uitstel van betaling aangevraagd. De aanvraag volgt op het faillissement van Real Time Companies, een dochtermaatschappij.
Geen verhoging kabeltarief Leiden
De kabelexploitant Casema mag zijn kabeltarief voor het standaardpakket kabeltelevisie en -radio in Leiden dit jaar niet verhogen.
Conflict kabelaars met corporatie
De kabelmaatschappijen eisen van minister Dekker (Volkshuisvesting) dat zij een eind maakt aan initiatieven van woningcorporaties om glasvezelnetwerken aan te leggen voor hun…
`Investeren in beroepsonderwijs'
De overheid moet 350 miljoen investeren in vernieuwing in het beroepsonderwijs. Alleen zo kan het onderwijs werknemers afleveren waar bedrijven echt behoefte aan hebben.
Libeskind stemt in met schikking nieuwbouw WTC
Architect Daniel Libeskind en de uitvoerder van de nieuwbouw van het World Trade Center in New York hebben een schikking gesloten.
Fox-Pitt leidt in Military Boekelo
De Engelsman William Fox-Pitt gaat met zijn paard Parlmore Ed na de dressuur aan de leiding in de Military van Boekelo.
Toptennissers in Ahoy' Rotterdam
Het ABN Amro-tennistoernooi in Rotterdam heeft voor de komende editie, in februari 2005, een aantal topspelers vastgelegd.
Walsh in Pakistan nog een keer coach Nederlands team
Terry Walsh begeleidt de nationale hockeyploeg ook bij het toernooi om de Champions Trophy, begin december in Lahore.
A. Wachterprijs voor Arjan Visser
Arjan Visser krijgt de Anton Wachterprijs voor zijn eerste boek De Laatste Dagen. De prijs is voor het beste debuut van 2003 en bedraagt 1500 euro.
Matter wint Duitse jeugdboekenprijs
Schaap met laarsjes, het kinderboekendebuut van de Nederlandse schrijfster Maritgen Matter is op de Frankfurter Buchmesse bekroond met de Deutsche Jugendliteraturpreis.
Paramilitaire belofte Colombia
De Colombiaanse paramilitaire beweging AUC heeft beloofd voor het einde van het jaar 3.000 van haar 20.000 manschappen te ontwapenen.
Palestijnen gedood in Gazastrook
Bij twee verschillende incidenten in de Gazastrook hebben Israëlische troepen gisteren drie Palestijnen gedood, een 10-jarig meisje en twee jonge mannen.
Drie jaar religieus geweld in Nigeria: ruim 53.000 doden
Botsingen tussen christenen en moslims in de Nigeriaanse deelstaat Plateau hebben de afgelopen drie jaar meer dan 53.000 doden geëist. Dat blijkt uit een eerste officiële telling.
Bloembollen voor het nieuwe Europa
Premier herstelt, ontvangt ministers en leest veel
General Electric maakt winst van 4 miljard dollar
Het Amerikaanse conglomeraat General Electric (GE) heeft in het derde kwartaal van 2004 een winst van 4,05 miljard dollar (3,36 miljard euro) behaald.
Gebreken kosten Daimler 400 mln
De omvangrijke terugroepactie van ruim een half miljoen vrachtwagens bij de Japanse fabrikant Mitsubishi Fuso heeft het Duits-Amerikaanse moederconcern DaimlerChrysler in het…
Ambtenaar wordt steeds ouder
Er komen nauwelijks nog jongeren bij de overheid werken. Was in 2002 de groei van het aantal ambtenaren onder de 30 jaar 7,5 procent, vorig jaar was dat 0,3 procent.
ING neemt dit jaar Canadees deel van Allianz over
ING gaat het schadeverzekeringsbedrijf van het Duitse Allianz in Canada overnemen. Daartoe hebben beide verzekeraars gisteren een overeenkomst gesloten.
Verlies 67,7 mln voor Dortmund
De Duitse voetbalclub Borussia Dortmund heeft in het seizoen 2003/2004 een recordverlies van 67,7 miljoen euro geleden.
Engelse voetballers ondergaan epo-test
De Engelse voetbalbond FA gaat testen op het eiwithormoon epo. De FA heeft daarom het aantal dopingcontroles opgevoerd van 1.250 naar 1.600.
Chantal Groot in halve finale WK
De Nederlandse zwemster Chantal Groot drong bij de WK kortebaan in Indianapolis door tot de halve finale 100 meter vrije slag. Zij plaatste zich in een tijd van 55.34.
Expats telefoneren veel
Luxemburgers bellen veel internationaal. Per hoofd van de bevolking bellen inwoners van Luxemburg ongeveer 900 minuten (15 uur) per jaar met het buitenland.
Geen reclame in buitenlandse taal
Gedrukte reclame in uitsluitend een buitenlandse taal is voortaan verboden in Iran. De maatregel maakt deel uit van pogingen van de Iraanse regering om de invloed van de westerse…
Handel in kaviaar aan banden gelegd
De vijf landen die grenzen aan de Kaspische Zee hebben op de conferentie van de CITES in Bangkok, de organisatie tegen handel in bedreigde soorten, een akkoord bereikt over…
Resolutie over bestrijden terreur
De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties heeft een resolutie aangenomen waarin wordt opgeroepen tot vervolging en uitlevering van terroristen.
Tachtig miljoen polio-inentingen
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is gisteren begonnen met het grootste gezondheidsproject ooit. Binnen vier dagen moeten tachtig miljoen kinderen in Afrika worden ingeënt…
Amalia-overleg
De Rijksvoorlichtingsdienst heeft de vier roddelbladen Privé, Weekend, Story en Party uitgenodigd om afspraken te maken over het respecteren van de privacy van de leden van het…
Overeenkomst van drugsbestrijders
De Amerikaanse drugsbestrijdingsorganisatie DEA en het Korps Landelijke Politiediensten (KLPD) hebben vrijdag in het Kurhaus op Scheveningen een convenant ondertekend.
Graafwerk vernielt ruïne Utrecht
Bij grondwerkzaamheden in het nieuwe Utrechtse stadsdeel Leidsche Rijn is een deel van een archeologische bodemschat vernield.
Zoektocht naar meisje, niemand werd gevonden
De politie heeft gisteren in Nijverdal met grote inzet tevergeefs gezocht naar een meisje van ongeveer acht jaar oud dat ontvoerd zou zijn.
Belgische renners zwaar gestraft
De Belgische wielrenners Chris Peers, Jo Planckaert en oud-renner Johan Museeuw zijn gisteren door de tuchtcommissie van de Koninklijke Belgische Wielerbond (KBWB) veroordeeld tot een schorsing van vier jaar, waarvan twee jaar voorwaardelijk. Zij zijn gestraft voor hun aandeel in de dopingzaak rond dierenarts José Landuyt en verzorger Herman Versele.
Stille kracht
Het kan tegenzitten op de zware pelgrimsroutes naar Santiago de Compostela. Maar als de nood het hoogst is, is de redding meestal nabij. Santiago loopt namelijk onzichtbaar met iedere pelgrim mee.
Dokter Potok
Een medicijnenstudente doet onder pseudoniem verslag van haar stage in het ziekenhuis. Vandaag gaat de co-assistente `poli lopen'.
Vrij fris met matige wind
WEER Vrij fris met matige wind De komende dagen laat oktober zich niet eens van een zo slechte : « ee zondagochtend is er in de zuidelijke helft van het land meer bewolking en…
Televisie en Radio Voorkeur
DOCUMENTAIREVilla Paramaribo. Zie tv-vooraf. Ned.3, 9.40-9.50u.Portret van een passie: filmproducent Matthijs van Heiningen. Sigarenroker Van Heiningen wil als filmproducent geen flops en weigert tegelijkertijd concessies te doen aan de smaak van het grote publiek. Een portret van de man die conflicten eerder opzoekt dan uit de weg gaat, producent van meer dan veertig films waaronder De lift, Een vlucht regenwulpen en Ciske de rat. Ned.2, 11.25-12.00u.Wild battlefield: Wolf. Een roedel wolven in de Amerikaanse Rocky Mountains werkt succesvol samen tegen natuurlijke vijanden. BBC2, 19.00-20.00u.Rolf on art: Botticelli. In de documentaire over het leven en werk van de Italiaanse schilder Sandro Botticelli wordt o.a. een poging gedaan zijn belangrijkste werk De geboorte van Venus onder praktisch dezelfde omstandigheden na te schilderen. BBC1, 19.15-19.45u.
Kinderserie geeft puur beeld van Suriname
Kind zijn in Suriname is niet altijd even makkelijk. Leg ter plekke het oor te luisteren bij de mensen die het kunnen weten en de schrik slaat je om het hart. Toenemende criminaliteit, fysiek en verbaal geweld binnenshuis en op scholen, een verouderd onderwijssysteem en onverantwoord ouderschap. ,,Suriname verwaarloost het belangrijkste kapitaal, dit land leeft op een bom'', zei directeur Lillian Ferrier van het Buro Kinder Ontwikkeling onlangs in deze krant. Al te geprofileerd komen bovenstaande taboes niet aan de orde in de zesdelige serie Villa Paramaribo, iedere zondagochtend bij Villa Achterwerk op Z@ppelin. Daar is het natuurlijk het programma ook niet naar. In de serie vertellen Surinaamse kinderen over hun dagelijks leven waarin vooral vrolijkheid en mooie natuur de boventoon voeren. En toch zijn de problemen uit de wereld van het Surinaamse kind niet afwezig. Sarajan (12) vertelt volgende week zondag bijvoorbeeld over zijn verhuizing van Nederland naar Suriname. Hij moest wennen in dat andere land en in het filmpje blijkt ook wel waarom. Als klassenoudste moet Sarajan het rekenwerk van zijn medeleerlingen controleren. Als iemand niet alles heeft kunnen afkrijgen, smeken ze hem om dat niet op te schrijven. Sarajan, zo vertelt hij, vindt dat uiteraard vervelend, maar ja: ,,ik doe mijn plicht''. En verder gaat hij weer, als de door het gezag benoemde klikspaan die geen kant op kan.
Debutanten
Flip Boer (40) en Edwin de Ruiter (38) zullen met gemengde gevoelens gekeken hebben naar de degradatie van Marco ter Laare en Joop Meijs uit de Meesterklasse parencompetitie. Ter Laare-Meijs wonnen twee jaar geleden de landstitel en Boer-De Ruiter deden dat vorige week. Beide paren presteerden dit bij hun debuut in 's lands hoogste competitie. Wellicht vergaat het de Amsterdammers beter dan hun Haagse collega's, maar het is dringen aan de top. Het kampioenschap, dat afgelopen zondag zijn apotheose beleefde, was in ieder geval zwaar bevochten. Met nog vier spellen te gaan stonden Boer-De Ruiter derde. De nummers een en twee (Kroes-Van Cleeff en Jansma-Verhees) speelden de laatste tafel tegen elkaar. Laatstgenoemden waren duidelijk beter. Op een andere tafel walsten Boer-De Ruiter over de al gedegradeerde Ed Hoogenkamp en Roel Piket heen. Jansma-Verhees kwamen daardoor een neuslengte te kort. Flip Boer: ,,Voor de eindoverwinning zouden eigenlijk alleen topscores op de laatste vier spellen toereikend zijn. Op de eerste drie bleek dat inderdaad het geval. Het allerlaatste spel moest de beslissing brengen. Het was alles of niets. Edwins 4SA bedoelde hij als azenvragen en daar zat ik. Was dit wel azenvragen? Gezien eerdere vreemd afgelopen biedverlopen en plotselinge pasjes besloot ik maar de stoute schoenen aan te trekken en onmiddellijk 6SA te bieden.''
De volmaakte partij
Eerst was er nog een overgangsfase waarin de topschakers die om het wereldkampioenschap speelden hun eerste zet deden – altijd 1. e4 of 1. d4 omdat zij tot de conclusie waren gekomen dat andere zetten wit geen voordeel konden geven – en als zwart dan het juiste symmetrische antwoord vond, kwamen zij remise overeen, aangezien hun perfecte openingsvoorbereiding had uitgewezen dat er geen realistische manier voor wit meer was om op winst te spelen.
Kruistocht van een reuzin
De Amerikaanse televisiekookprogramma's van Julia Child (1912-2004) heb ik nooit gezien. Ik ken haar slechts als auteur van een aantal kookboeken, waaronder Mastering the Art of French cooking. Nu ik een aantal necrologieën heb gelezen, spijt mij die onbekendheid. Child, 1 meter 88 lang, gebruikte in haar programma's haar grote handen om een gebraden speenvarken uit elkaar te rukken en om op haar eigen lichaam aan te wijzen waar bij een kalf een zwezerik en bij een lam een bout zit. De televisiekijkers zagen haar fouten maken waarvan ze konden leren. Child liet nogal eens iets op de grond vallen. Haar commentaar: onthoud dat je alleen in de keuken bent en dat niemand het heeft gezien. Ze foeterde op recepten waarin het gebruik van soep uit een pakje of dieetkaas werd aanbevolen. In de jaren vijftig rebelleerde ze tegen vlees in blik en zelfs tegen diepvriesgroenten. In een tijd dat kookboeken volstonden met recepten waarin onverdunde soep uit een blik als een – nogal zoute – saus aan een gerecht werd toegevoegd en iedereen enthousiast was over nieuwe ontwikkelingen in de voedingsmiddelenindustrie die, vond zij, de gemakzucht bevorderden, wilde zij aantonen dat je op een eenvoudige manier een lekkere maaltijd kon klaarmaken. Julia Child verafschuwde fake food. Ze vond deze gepatenteerde substanties met onnatuurlijke, chemische smaakjes de eetlust vermoorden en ze weigerde tijdens haar kooklessen gebruik te maken van immorele zakjes, pakjes en blikken.
Televisie en Radio Voorkeur
ACTUALITEITENTwee vandaag. Gesprek met historicus Arend-Jan Boekestijn over Irak en de niet aanwezige massavernietigingswapens en het geplande vertrek van de Nederlandse soldaten volgend jaar maart. Verder een Britse reportage over de Amerikaanse soldaten in Irak en de twee voormalige vijanden in het WK-kwalificatieduel tussen de voetbalclubs van Bosnië en Servië. Ned.2, 18.20-19.05u.Nova New York. Twan Huys praat in de studio op Times Square met onder anderen leden van jeugdbendes in de Bronx en met de Godfather of Soul, James Brown, over de zwarte stem. Verder de conservatieve politicus Pat Buchanan, de zwarte hoogleraar en columnist van de New York Times, Henry Louis Gates jr. en dominee Rob Schenck. Ned.3, 22.20-23.10u.
Een ritje door de Haagse tramtunnel
Volgende week zaterdag wordt de nieuwe tramtunnel in Den Haag feestelijk geopend. 's Ochtends is de officiële opening voor genodigden, 's middags vanaf één uur is de tunnel open voor het publiek en zijn er onder- en bovengronds tal van festiviteiten. De Haagse binnenstad wordt voor een deel voor verkeer afgesloten. Het Souterrain, zoals de ondergrondse doorgang tussen het Centraal Station en de Brouwersgracht officieel heet, wordt enkele dagen later in gebruik genomen.
Het recht op trillende billen
Bestaan er lelijke vrouwelijke popsterren? Vast wel. Maar zeker nu MTV de IJslandse Björk met haar nieuwe clip heeft verbannen naar diep in de nacht, zijn ze nauwelijks te zien. Natuurlijk, Missy Elliot, nu op videoclipzenders te zien in een inferieure remake van `Car Wash', voldoet niet aan het westerse slankheidsideaal, maar onaantrekkelijk is ze niet. En Britney Spears en Christina Aguilera mogen dan door velen als plastic poppen worden gezien, lelijk kunnen ze niet worden genoemd. Misschien hoef je als vrouw niet per se mooi te zijn om een hit halen, maar toch lijken alle vrouwelijke popsterren geselecteerd op schoonheid.
Van huwen komt gruwen
Ter gelegenheid van de Love & Marriage-beurs, vandaag en morgen in Maastricht, wijdt Pieter Steinz deel 35 van zijn serie over thema's in de wereldliteratuur aan het huwelijk in het algemeen en Evelyn Waughs A Handful of Dust in het bijzonder.
The Go Find
The Go Find is een Antwerpse eenmans-band, aangevoerd door Dieter Sermeus. Zoals vaker bij soloprojecten is het grappig om te bedenken dat één man dit allemaal in elkaar heeft gezet: hij bediende de drumcomputer, stelde de synthesizers in, stemde de gitaar en zette de microfoon recht. En dat met slechts zichzelf als tegenspeler, ongeveer zoals André 3000 in de clip van Outkasts `Hey Ya'. Is het gek dat de muziek dan enigszins introvert klinkt?
Alleen de honden en ik zijn niet Hongaars
Montenegro is mijn land. Het landschap is overweldigend, schildpadden zo groot als soepborden scharrelen overal rond. In kruidenierswinkeltjes worden op de toonbank prachtige nieuwe gebonden edities van Le Rouge et le noir van Stendhal aangeboden. Achter de kassa in de bergdorpen staan dames in stofjas die in Parijs zo de catwalk op kunnen. Een vriend kwam met het voorstel een mannequin-agency `Montenegro Models' op te richten. Een even simpel als briljant plan. De Montenegrijnse vrouwen zijn prachtig: lang, donker, nobel.
Enter Holten
Joyce Roodnat wandelt door Nederland en de rest van de wereld. Deze week in Overijssel.
Het lekkerste broodje van Nederland
In de Bijenkorf viert Joep Habets zijn eigen dwaze dagen.
Even een éénkamerhotelletje pikken
Voor een bijzonder ingerichte kamer met een koelkast vol witte wijn willen gasten graag betalen. Renate van der Zee onderzoekt de bed & breakfast nieuwe stijl.
Gewelddadige fantasieën, je kent ze wel
Er zijn twee dingen waar bejaarden niet tegen kunnen: achteruitrijden in de trein, en hangjongeren. Terwijl achteruitrijden veel veiliger is, en hangjongeren zelden in ramjongeren veranderen.
Lifestyle volgens Kamagurka, handgemaakt
Een dik boek vol cartoons, teksten en opmerkelijke lifestyle tips van Kamagurka verschijnt komende week: `Handenarbeid'. Vanuit zijn auto met chauffeur spreekt de auteur met Paul Steenhuis.
Liever een tuitje
Reeds de oude Grieken vonden mannen-besnijdenis iets uit een achterlijke cultuur.Paul Steenhuis over een zaak van gewicht.
ONDERSCHRIFTENWEDSIRIJD
Op de AP-foto van vorige week demonstreert een Japanse radio-dj de ‘Arm van je vriendje-kussen’: de kussen is een hoofdloos torso met een gevulde arm die om de slaper heen…
Krooneend
Herfstig weer, ruisend riet. Een zwarte golf van duizenden watervogels ligt in de luwte van de Gouwzee, een baai in het Markermeer bij Monnickendam. Het zijn krooneenden, bij talloze pleisteren deze duikeenden in de Nederlandse Randmeren en op de Vinkeveense Plassen. In 1942 werd een eerste broedgeval in Botshol ontdekt. Het mannetje heeft een vermiljoenrode, wat puntige snavel en een vosrode kop, zwarte borst en witte flanken. De vogel drijft hoog op het water, waaraan hij in combinatie met de stralend-gekroonde kop goed is te herkennen. Deze duikeend heeft een bloeiende onderwatervegetatie nodig van waterpest, fonteinkruid en kranswieren. Het vrouwtje is grijsbruin, ook met witte flanken. In het begin van de jaren veertig weken de krooneenden uit naar het westen, gedwongen door de verdroging van de Aziatische en Zuid-Russische steppenmeren. Ondanks de grote aantallen herfst- en wintergasten is de krooneend in Nederland een betrekkelijk zeldzame broedvogel. In de vlucht valt de brede band over de vleugels op. Ze zijn tamelijk zwijgzaam, je hoort niet meer dan een ijl en wat verwaaid `kurr-kurr'. Als het eenmaal donker is geworden, hebben ze zich verschanst in de dichte rietkragen. Het is een vreemd gezicht: opeens zijn ze met zijn allen verdwenen en is het water langs de dijk naar Marken leeg. Geen Netta rufina meer te ontdekken.
BRIEVEN
In haar artikel ‘Een hufter die je door elk gerecht leidt’ in Leven &cetera van vorige week, vraagt Marjoleine de Vos zich af wat ‘onglet’ voor vlees is, en ‘waar het zit’.
Broodje baas
Sophie de Klerck (38) is fulltime voorlichter bij een internationaal bedrijf, moeder van Max (7) en Tom (3), woont samen met Mark (40) en vertelt over haar drukke leven.
Gapende Apen
Ebele Wybenga (17) bedankt voor een trui met een apenhoofd. De jongerencolumn van www.spunk.nl
Déjà Vu!
Albert Verlinde windt zich op over de voorspelbare kopieerlust van programmamakers.
Knuffelgoeroe Amma komt naar Nederland
,,Ze is geweldig. Ze geeft onvoorwaardelijke liefde aan iedereen zonder te oordelen'', zwijmelt een Finse vrouw van in de vijftig gelukzalig. Ze raakt niet uitgesproken over haar nieuwe moeder Amma. Op de Finse televisie zag ze een documentaire over de hugging mother, die maakte zoveel indruk dat ze het vliegtuig naar India nam om zo dicht mogelijk bij haar te zijn. Hier op de ashram, de commune van Amma, is ze gelukkiger dan ooit, vertelt ze stralend als een verliefd meisje en trekt haar witte sari recht. ,,Moeder is een grote ziel en tegelijkertijd ook zo gewoon. Soms is ze net een klein kind.''
De derde man
Bij kemphanen zijn mannetjes veel groter dan vrouwtjes en in de broedtijd hebben mannetjes een veel kleurrijker verenkleed. Maar sommige kemphanen lijken op kemphennen, ontdekten Friese onderzoekers.
Lymfeklierkankergen remt groei aantal bloedstamcellen
Het gen Gfi-1 dat een rol speelt bij het ontstaan van lymfeklierkanker doet in bloedvormende stamcellen precies het tegenovergestelde: het zorgt ervoor dat het aantal cellen in toom gehouden wordt. Bovendien blijkt dat deze stamcellen het gen nodig hebben om zich in het beenmerg te handhaven en om ervoor te zorgen dat alle typen bloedcellen in het geproduceerde bloed aanwezig zijn (Nature, online 29 sept). Bloedcellen hebben niet het eeuwige leven. Rode bloedcellen leven ongeveer 120 dagen, dan zijn ze versleten en worden in de lever en de milt afgebroken. De levensduur van witte bloedcellen kan variëren van 12 uur tot 300 dagen, afhankelijk van het type. Er moeten dus voortdurend nieuwe bloedcellen worden aangemaakt. Daarvoor zorgen de hematopoëtische (bloedvormende) stamcellen in het beenmerg. Het aantal bloedvormende stamcellen is nauwkeurig op de behoefte afgestemd. Zo zijn er precies genoeg om per seconde 2,5 miljoen rode bloedcellen te kunnen produceren. Waren het er meer dan zou er een overmaat aan rode bloedcellen ontstaan die de doorstroming van het bloed kan belemmeren, een tekort leidt op den duur tot bloedarmoede.
Stroop, gelatine, duinvoet
TERUG NAAR eerdere stukken. Eerst terug naar het zwemmen in de pap van guar-gom dat vorige week werd beschreven. De chemisch technoloog Edward Cussler had onderzocht of een zwemmer in kunstmatig verdikt water sneller of langzamer vooruit komt. Verhoging van de stroperigheid (de viscositeit) verhoogt de weerstand, maar vergroot ook het gemak waarmee men zich tegen het water afzet.
Faalgenen
Bij ratten met een hoge bloeddruk zijn de genen opgespoord die hartfalen voorspellen. Van mensen met hoge bloeddruk krijgt 20 procent daarmee te maken.
Vals en huichelachtig
Ouders, leerlingen en leraren, ik heb verheugend nieuws voor u! De Onderwijsraad is tot het inzicht gekomen dat kleine scholen voordelen hebben ten opzichte van grote. En weet u waarop die raad deze opzienbarende ontdekking baseert? Ik citeer uit het persbericht dat zij op 28 september heeft doen uitgaan: `Er is op kleine scholen meer sociale controle en er is meer betrokkenheid van leraren en ouders. Ook is het werkklimaat er aantrekkelijker.' Zo ziet u maar weer eens het nut van zo'n adviesorgaan. Dat ontdekt, nadat twintig jaar lang fusiestormen ons onderwijs hebben geteisterd, dat kleine scholen voordelen hebben ten opzichte van grote. Tot voor kort werden scholen met forse geldsommen ertoe verleid om toch maar vooral te fuseren, maar Wallage, Netelenbos en Ritzen wisten indertijd niet beter, want hun adviesorgaan, de Onderwijsraad, moest dat toen allemaal nog ontdekken. In hetzelfde persbericht geeft de raad er blijk van op nog een ander terrein mijlen ver achter de feiten aan te sukkelen. Namelijk daar waar het gaat over de mavo.
Gesjeesd na de scheiding
Jonge pubers die opgroeien bij een ruziemakend stel dat gaat scheiden studeren gemiddeld 2,5 jaar korter dan kinderen van gelukkig getrouwde ouders.
Dagboek van een schoolmeester
De Nijmeegse cultureel-antropoloog P. Meurkens koos een niet erg voor de hand liggende plaats voor de presentatie van zijn boek over de Kempische schoolmeester P.K. Panken. Meurkens, die al eerder de dagboeken van Panken op voorbeeldige wijze in zes delen bezorgde, hield precies honderd jaar na het overlijden van deze schoolmeester op diens gemetselde graf op het kerkhof van Bergeijk een aan hem gewijd boek ten doop. Bij ontstentenis van nazaten, werd het eerste exemplaar aan de hoofdpersoon zelf aangeboden. In lood verpakt, werd het aan de kop van het graf door de archeoloog Nico Arts ter aarde besteld.
Concentratie in de kantoortuin
Een middelbare school kan best zonder vakken en klaslokalen. Dat blijkt uit een experiment in de Achterhoek. Ook op andere scholen werken leerlingen in `kantoortuinen' aan `thema's'.
Virus helpt sluipwesplarven bij opeten van rups
De sluipwesp Cotesia congregata leeft in een vreedzame symbiose met een virus. Het betreffende bracovirus heeft zich blijvend in de sluipswespensoort gevestigd, verspreidt zich niet meer zelfstandig maar gaat bij de voortplanting over van wespenmoeder op wespenkind. De nieuwe virusdeeltjes ontstaan in de eierstokken van de sluipwesp en reizen mee als de wesp met zijn legboor een rups aanprikt om eitjes in te leggen. Het virus helpt flink bij het voortplantingssucces, daarmee ook zijn eigen voortbestaan verzekerend. De sluipwesp legt haar eitjes in de rups van de pijlstaartvlinder (Manduca sexta) en zeker een kwart van de bijna 160 genen van het virus coderen voor eiwitten die het afweersysteem van de rups lamleggen. Daardoor raken de eitjes niet ingekapseld en kunnen de larven tamelijk ongestoord de rups van binnen leegeten. Dat is de gebruikelijke gang van zaken in de sluipwespenwereld. Sluipwespen zijn niet voor niets geliefd als biologische bestrijders van de insecten waarop ze parasiteren.
Vegetatiepatronen voorspellen instorten van een ecosysteem
Catastrofes in ecosystemen, zoals die zich voltrekken bij woestijnvorming, zijn te voorspellen door te kijken naar ruimtelijke patronen in de begroeiing van een gebied. Onderzoekers van de universiteit van Utrecht en het Nederlands Instituut voor Ecologie in Yerseke hebben computermodellen ontwikkeld die dit soort voorspellingen kunnen doen (Science, 24 sept).
Stamcellen genezen hartafwijking in de muizenbaarmoeder
Signaalstoffen die door embryonale stamcellen uitgescheiden worden kunnen bij nog ongeboren muizen een aangeboren hartdefect genezen. Ook als de boodschappermoleculen uit de stamcellen bij de nog onbevruchte moedermuis worden ingespoten hebben ze nog enig heilzaam effect. De werking van de signaalstoffen is een nieuw wapenfeit van de inmiddels veelgeroemde stamcellen die tot nu toe vooral worden aangeprezen als cellen die nog tot allerlei andere celtypen kunnen uitgroeien.
De mythe van de paarse heide
De eindeloze paarse heide van Drenthe is niet zo oud als lang is gedacht. Volgens historisch-geograaf Theo Spek valt het ontstaan van heidevelden samen met overexploitatie en uitputting van zandgronden, ook elders in Europa.
Ik heb al een getal
Arme Pirahã. Deze kleine Indianenstam uit het Amazoneregenwoud van Brazilië was onlangs in het nieuws als wereldkampioen ongecijferdheid. Zoals ook gerapporteerd werd in deze krant van 20 augustus, heeft onderzoek van de Amerikaanse psycholinguïst Peter Gordon laten zien dat de Pirahã niet verder dan tot twee kunnen tellen. Een, twee. Dan stopt het. Alle getallen groter dan twee zijn gewoon `veel', of letterlijk `genoeg'. Gordon heeft geprobeerd de Pirahã aan het rekenen te zetten, maar zelfs de enige som die überhaupt betekenis voor hen zou kunnen hebben, 1+1=2, bleek een brug te ver. Genoeg was genoeg voor hen.
BRIEVEN
Heinekenprijswinnaar Jacques le Goff is onmiskenbaar een der belangrijkste middeleeuws-historici van deze tijd.
Gesteente op tientallen kilometers diepte kan aardgas bevatten
Onder de aardkorst zouden zich wel eens onvermoede voorraden aardgas (methaan) kunnen bevinden. Amerikaanse onderzoekers hebben laten zien dat bij de hoge temperatuur en druk die op enkele tientallen kilometers onder het aardoppervlak heerst zich niet alleen methaan kan vormen uit gesteenten als carbonaten, maar dat het ook stabiel is. Omdat de aardmantel zo'n 80 procent van het volume van de aarde uitmaakt, betekent dat dat er zich veel meer koolwaterstoffen op aarde bevinden dan tot nu was aangenomen (Proceedings of the National Academy of Sciences, 16 sept).
Een plat en donker heelal
Kosmologen hebben een probleem: het overgrote deel van de inhoud van het heelal is zoek. Uiteenlopende waarnemingen hebben geleid tot een heelal dat maar voor een paar procent…
Matten in de oerzee
Nadat het doek voor gefossiliseerde resten van miljarden jaren oude bacteriën in Australië leek gevallen, is dat leven in Zuid-Afrika alsnog aangetroffen.
Storm in de bovenkamer
Bipolaire stoornis (de oude manische depressie), schizofrenie of een schizo-affectieve stoornis. Anderhalve eeuw duurt de strijd over de vraag aan welke ziekte de componist Robert Schumann (1810-1856) leed. Tussen de vloeiende scheidslijnen kiest psychiater Hans van der Ploeg voor schizofrenie.
BRIEVEN
Als letselschade-advocaat (lid LSA) las ik “Het verhaal van Anna Marie Elzinga-Duif (45) over overleven met borstkanker ondanks fouten van het ziekenhuis’ (Zaterdags Bijvoegsel…
Vriendelijke groeten
Nog altijd zijn er mensen die brieven schrijven, gewone brieven, met de hand of op een mechanische schrijfmachine getikt. In de envelop gedaan, adres geschreven, postzegel erop en in de brievenbus. De volgende dag komt de postbode deze brief bij de geadresseerde in de bus doen. Door de eeuwen heen is dit proces ongelofelijk betrouwbaar geworden en daarbij onwaarschijnlijk goedkoop gebleven. Als je tegen betaling van een paar centen veel mensen hard voor je wilt laten werken, schrijf dan een brief.
Hollands dagboek
FNV-voorzitter Lodewijk de Waal (1950) genoot zondag nog na van de grote betoging tegen het kabinetsbeleid op het Museumplein in Amsterdam. Maar maandag moest hij weer aan het werk. `We horen ook informeel nog steeds niets van het kabinet.' De Waal leeft alleen en heeft twee kinderen, Daan en Hanna.
Nog even, en dik zijn is normaal
Wie geen maatregelen neemt komt een kilo per jaar aan. Overgewicht vormt een steeds grotere bedreiging voor de volksgezondheid. Het kost de staat geld, maar mensen moeten er zelf iets aan doen. Willen ze dat ook? Zes mensen over hun eetgedrag en hoogleraar/duursporter Hans Brug over de haast onmogelijke opgave daar iets aan te veranderen.
`Als je God eruit gooit, heb je wel iets anders nodig'
De Europese eenwording leidt tot vervlakking, zegt de Poolse historicus Adam Zamoyski. De boter en de melk smaken overal hetzelfde, onderwijs wordt aangepast aan de middelmaat en kinderen worden behandeld als huisdieren. Geen wonder dat jongens met petjes het straatbeeld beheersen. De Europese Unie als culturele hel.
Wat hebben wij verkeerd gedaan?
In de grijze verte doemen de eerste demonstranten op, in het zwart gekleed. De ochtendmist hangt nog over Memorial Bridge, de brug die van Washington naar de militaire kerkhoven van Arlington leidt. Uit busjes worden kartonnen dozen gesleept. Even later staan honderden grafkisten met zwart laken overtrokken rondom een vijver. Op elke grafkist een rode roos.
Dit zijn de Amerikanen die het gaan beslissen
George W. Bush kwam vorige week voor de 27ste keer naar Ohio. Het gaat in de Amerikaanse presidentsverkiezingen om de twijfelaars in een paar cruciale staten. En Ohio is de ultieme `battle ground', net als Iowa. Waar twijfelen die gewone maar belangrijke Amerikanen over?
Effectenbeurzen staan irrationeel hoog
Stijgende olieprijzen zijn een slechte zaak voor de aandelenmarkten. Zo luidt de theorie althans. Maar zowel de olieprijzen als de beurzen zijn nu al zeven weken aan het stijgen. Dat is de praktijk. Theorie en praktijk laten zich voorlopig verzoenen door de verwachting dat het rentepeil laag blijft. Daardoor kunnen de koersen nog wel even hoog blijven. Maar de theorie zou uiteindelijk moeten prevaleren.
Het moeras der verwachtingen
Stijgende aandelenkoersen, dat is wat fondsbeheerders verwachten. Maar hoe doordacht zijn dergelijke prognoses eigenlijk? De gevaren op de smalle weg naar koersherstel zijn nog steeds talrijk.
Wanneer opa heengaat, wat dan?
Mijn moeder is geestelijk ziek en leeft van een uitkering van Sociale Zaken. Zij werkte twee jaar, toen ze 18 jaar was, en werd drie jaar later ziek. Sindsdien ontvangt ze bijstand. Haar vader (mijn opa) laat, wanneer het zijn tijd is, een huis achter. Mijn moeder heeft een zus en een broer. Kortom: de erfenis wordt straks verdeeld. Wat kan ik doen voor haar? In onze familie wordt hier niet makkelijk over gepraat.(G. van D.)
`Waarom zou ik op mezelf gaan wonen?'
Studenten lenen steeds meer geld om rond te komen, zo werd onlangs bekend. Ook hebben ze meer moeite om die schuld af te lossen na hun studie. Hoe ziet het financiële leven van studenten er anno 2004 uit? Deel 7 in een serie: de thuiswonende student.
Prepensioen van Aldi
Om eerder te stoppen met werken dan het tijdstip waarop je ouderdomspensioen ingaat, moet je over voldoende geld beschikken om een paar jaar te kunnen leven van minder inkomen. Om die terugval te compenseren, sluit je een levensverzekering, bouw je een buffer op via sparen en/of beleggen of verzilver je een waardevol bezit. Bijvoorbeeld een huis of een kunstverzameling.
Sparen om uit te rusten
Een sabbatical, wie heeft er niet ooit over gefantaseerd? Maar hoe bekostig je een loopbaanonderbreking? En op welke regelingen kunnen werknemers aanspraak maken? ,,Mensen wíllen er wel tussenuit, maar weten niet wat de mogelijkheden zijn.''
Technologiebedrijf AMD ziet groei
Het Amerikaanse technologieconcern AMD heeft in het derde kwartaal een omzet geboekt van 1,24 miljard dollar (1 miljard euro).
Citigroup eist geld van Parmalat
De Amerikaanse bank Citigroup heeft een aanklacht ingediend tegen de regering van Italië. Die betreft het reddingsplan voor het zuivelconcern Parmalat, dat vorig jaar bijna…
Beloning
JÉCÉ
Draagvlak in beweging
Het protest klonk uit honderdduizenden kelen, maar bereikte de geadresseerde niet. De baas lag in bed, zijn plaatsvervanger leek Oost-Indisch doof en de hofhouding sprak er schande van. De bonden waren nog niet uitgedemonstreerd of minister Zalm verving de zieke Balkenende met de belofte dat het kabinet niet beweegt. VVD-leider Van Aartsen was behulpzaam bij het sluiten van de deur door vakbondsleiders te beschuldigen van ophitserij. Het CNV viel van zijn heilig voornemen niet te staken. Het draagvlak is er. En volop in beweging.
Alan Greenspans laatste vondst
Bedreigt het Amerikaanse tekort op de betalingsbalans de wereldeconomie? Welnee, zeggen de autoriteiten. Wel degelijk, zeggen bankpresident Wellink en Harvard-econoom Summers.
Europa noemt WTO-actie van Amerika `ongeldig'
Europa heeft een nieuwe stap gezet in het conflict met Amerika over subsidiëring van de vliegtuigbouwers Airbus en Boeing. Gisteren heeft de EU in een brief aan de VS de eenzijdige Amerikaanse opzegging van het bilaterale akkoord over subsidiëring van de vliegtuigindustrie als ,,ongeldig onder internationaal recht'' afgewezen. Eerder deze week diende Amerika een klacht in bij de Wereldhandelsorganisatie (WTO) over Europese steun aan Airbus. De EU kwam meteen met tegenklacht.
Tarieven van vliegtickets weer omhoog
De Britse vliegmaatschappij British Airways, een van de grootste vliegbedrijven ter wereld, heeft gisteren besloten om zijn tarieven te verhogen ter compensatie van de sterk gestegen olieprijzen.
De wondere wereld van het kapitalisme: kerkgang en vrienden in hoge kringen
Dat de Amerikanen veel meer uren maken dan de Europeanen heeft meer met cultuur dan met economie te maken, betoogt de Britse Harvard-hoogleraar geschiedenis Niall Ferguson in het Duitse weekblad Die Zeit. Zijn belangrijkste argument vindt hij bij de socioloog Max Weber. Het is nu honderd jaar geleden dat deze verband legde tussen protestantisme en kapitalisme in zijn essay Die Protestantische Ethik und der Geist des Kapitalismus.
`Elke zak moet een topzak zijn'
Bram Ladage verkoopt tot 30.000 kilo friet per week in de regio Rijnmond. Aan zijn patatimperium voegde hij voor de Rotterdamse metroreiziger een nieuwe tak toe: de Boterham Express. Belegde boterhammen hebben de toekomst, zegt de ondernemer, want ,,de mentaliteit van thuis ontbijten verdwijnt''.
Peiling: service bedrijven slecht
Ruim de helft van de Nederlanders is heel ontevreden over de dienstverlening van Nederlandse bedrijven.
Nieuw tuchtrecht voor accountants
Het tuchtrecht voor accountants wordt voortaan in één wet ondergebracht. Dat heeft het kabinet gisteren besloten.
CNV start acties tegen C1000
CNV Dienstenbond gaat acties voeren bij supermarkten van C1000. Moederbedrijf Schuitema maakt zich volgens de vakbond schuldig aan asociaal personeelsbeleid.
Minder banen in industrie en winkels in VS
De Amerikaanse arbeidsmarkt is vorige maand gegroeid met 96.000 banen, zo maakte het ministerie van werkgelegenheid gisteren bekend. Dit is veel minder dan de meeste economen hadden voorspeld.
Vormfout hier, voormalig minister Netelenbos daar
De eerste week van bouwfraude-rechtszaken zit er op. Hoe zit het met vormfouten, de prominente getuigen en waar blijven de verdachten? Vijf vragen.
Vier vuisten de lucht in
Het is negen uur en hondenweer. FNV-voorzitter Lodewijk de Waal: ,,Ik drink koffie, veeg met een sjaaltje van FNV Bondgenoten mijn bril af, en zie in de verte een enorme optocht optrekken van arbeiders van Corus. Ik kijk achter me en zie over een brug van de andere kant ook de mensen toestromen.''
‘Kenteken moet blijven’
Remco Bijster (29 jaar, Rotterdam) rijdt jaarlijks 35.000 kilometer in zijn Citroën Berlingo. Hij is witgoedreparateur.
‘Misbruik van een regel’
Anneke Hielckert (49 jaar, Rhoon) vindt het terecht dat het grijze kenteken voor particulieren is afgeschaft.
‘Grijze kenteken mag weg’
Peter-Jan Cornelisse (39 jaar, Rotterdam) vindt dat het grijze kenteken afgeschaft mag worden. „Nederland is het enige land in Europa dat zo’n kenteken kent, terwijl men bezig is…
De sluwe lobby om het bestelbusje te redden
Totaal onverwachts kondigde staatssecretaris Wijn de afschaffing van het grijze kenteken af. Geschokt startten brancheorganisaties meteen een lobby. Met succes.
Anne Frank
Het gaat tenslotte om de Grootste Nederlander aller tijden en Anne heeft nu geen nationaliteit. Zelf heeft ze nadrukkelijk aangegeven Nederlandse te willen worden.KRO-woordvoerster M. Moeskops, 2 oktober
Een rem is nodig op Europese wetgeving
De discussie over de invloed van Brussel op de Nederlandse wetgeving is academisch: een mooi onderwerp voor universitair onderzoek, maar zonder praktische betekenis. De gecompliceerde juridische realiteit van Europa verdwijnt niet door de wetenschap dat het percentage Europese regels in het land mee- of tegenvalt. Belangrijker is de vraag of bepaalde onderwerpen niet beter op nationaal of regionaal niveau kunnen worden behandeld zodat er discussie over is. Ook als het aandeel van Europese regelgeving in Nederland meevalt, blijven er nog genoeg Brusselse regels over waarvan men zich de zin kan afvragen.
Kijk naar mij
Hoe ze er precies aan gekomen zijn, is mij niet duidelijk, maar onderzoek schijnt te hebben aangetoond dat Nederlandse kranten het vertrouwen van de consument in de economie heftig beïnvloeden. Nederlandse kranten? Nou ja, alleen De Telegraaf is onderzocht, en eh, NRC Handelsblad. Die kranten, beweren de onderzoekers van De Nederlandsche Bank en de Rijksuniversiteit Groningen, zijn steeds op zoek naar extreme nieuwsfeiten die de lezer de ogen uit de kassen doen vallen met alle gevolgen van dien voor ons bestedingspatroon. De Volkskrant van afgelopen donderdag: ,,De economische theorie stelt dat er twee redenen zijn waarom kranten de consument niet de (hele) waarheid zouden voorschotelen. Dat kan zijn vanwege ideologie, zoals vroeger in het verzuilde Nederland wijdverbreid voorkwam. Maar dat lijkt niet meer aan de orde te zijn. [...] Wat wel blijft bestaan is de wens van alle media om aandacht te krijgen van de consument. Hiervoor moet een verhaal opvallen. De kranten zouden hierdoor worden geprikkeld om altijd de extreme kant te kiezen van een gebeurtenis [...].''
Ella Vogelaar: Het poldermodel is helemaal niet dood
De polarisatie lijkt terug, door het conflict over VUT en prepensioen. Of is het een gewoon bedrijfsongeval in de politieke polder? Een discussie tussen oud-vice-voorzitter van de FNV Ella Vogelaar, thans voorzitter van de raad van commissarissen bij Unilever Nederland en voorzitter van de NOVIB, en Folkert Jensma.
Geef Nederlanders de ruimte om te zwerven over kriekpaden en langs notenbomen
Het traditionele zwerfrecht is onlangs in Engeland en Wales formeel in ere hersteld. De wandelaars hebben hun recht op vrije toegang tot de open ruimte herwonnen. Het landschap, inclusief de particuliere natuurterreinen, is voor iedereen vrij toegankelijk over public footpaths.
Solliciteren levert niets op voor werkloze 55-plussers
De regering houdt geen rekening met de wanhoop van de oude sollicitant, vindt Maarten Huygen, die als commentator door de samenleving reist.
Democratie moet je leren - wanneer beginnen we?
Vrijheid van meningsuiting betekent niet dat je alles maar kan roepen, of overal op mag kladderen. Maar hoe je je hebt te gedragen in een democratie, weet niet iedereen. Kinderen moeten van hun ouders en op school leren wat democratisch gedrag inhoudt. En dat is te belangrijk om over te laten aan de vrijheid van onderwijs.
BRIEVEN
1 De monumentale uiteenzetting van Richard Dowden over Afrika in Opinie & Debat van 2 oktober, biedt hoop aan de moedelozen onder ons die het beste met dat continent voor hebben.
De krant antwoordt
De twee testedities van een compacte NRC Handelsblad in de ochtend zijn vorige week gunstig ontvangen. De publieksenquête op de site leverde een kleine achthonderd reacties op, merendeels enthousiast. De krant kreeg een gemiddeld rapportcijfer van 7,8. Aan de vertrouwde kwaliteit van de middagkrant is met deze compacte tabloid geen afbreuk gedaan, hoewel veel stukken toch korter waren dan men gewend was. In de categorie `open antwoorden' klonk ook herhaaldelijk de dankbare verzuchting dat deze krant in minder tijd te lezen is en een handiger formaat heeft dan de vertrouwde middagkrant.
De lezer schrijft over de proef met de ochtendkrant 1
Prima! Eindelijk een ochtendeditie! Goede keuze, gedecimeerde vorm! Wij hebben bij het op kamers gaan van onze kinderen hun een studentenabonnement aangeboden. De motivatie van hen om te weigeren was: kost te veel tijd en dan ook nog in de avond. Nota bene NRC Handelsblad, wel de krant waar ze aan gehecht zijn.
SIEGFRIED WOLDHEK
Webcongres: Fijnmazig spoornet is zaak van de overheid
Deelnemers aan het webcongres, het online discussieplatform op www.nrc.nl/webcongres, bogen zich over de stelling dat een fijnmazig spoorwegnet een algemeen belang is dat door de overheid moet worden gegarandeerd. Inderdaad, vond ruim 80 procent.
Israël en de Palestijnen
1948 — Oprichting van de staat Israël In 1948 komt de United Nations Special Commission on Palestine (UNS-COP) met een verdelingsplan voor een joodse en een Arabische staat.
Voorzitter Balkenende, heeft u wel een droom over Palestina?
Het harde beleid van Israël jegens de Palestijnse gebieden wordt impliciet gesteund door Nederland en de EU. Maar de zogenaamde `nieuwe realiteit' moet worden ontmanteld.Dat betekent: opheffing van alle nederzettingen, afbraak van de muur, recht voor de vluchtelingen en volledige terugtrekking volgens internationaal recht.
Verblijfplaats?
Nederlandse topsporters moeten, als gevolg van de wereldwijd ingevoerde antidopingcode, binnenkort maandelijks opgeven waar zij verblijven in verband met out-of-competition dopingcontroles. Een effectief systeem?
Lachgas
Opeens vallen de dingen samen, als in een delta van geluk. De kinderzender Nickelodeon, Marco van Basten, het Nederlands elftal. Het hele gezelschap was de voorbije dagen een grote juichkreet, nog voor er in Macedonië een balletje was getrapt.
Alleenheersers
De kasteleinszoon stond als klein jochie op een bierkrat om de ballen beter te raken. Later werd hij hij diamantslijper. Zijn elastische vingers kwamen hem goed van pas bij biljarten. Aanvankelijk wilde hij profvoetballer worden; hij speelde nog met Rik Coppens op proef bij Beerschot. Raymond Ceulemans koos uiteindelijk voor het groene laken, waarop hij in een Mechels café met een serie kunststoten zijn latere vrouw versierde. Hij werd de beste biljarter aller tijden. Hij behaalde 144 nationale en internationale titels, in alle spelsoorten en tafelmaten. Zijn bijnaam `Mister Honderd' stamt uit 1978, toen hij nog de enige driebander was die met een gemiddelde van plus 1 speelde.
Liever handrem dan botte bijl
Hij is ,,de coach die Athene niet haalde, en dat neem ik toch mee''. André Cats (36), bondscoach van de Nederlandse zwemploeg, over twee bewogen jaren. ,,Natuurlijk ben ik beschadigd.''
Mia Audina eerste
Badmintonspeelster Mia Audina voert als eerste Nederlandse de wereldranglijst aan. Zij steeg door haar zilveren medaille bij de Olympische Spelen in Athene van de vierde naar de…
Veen voorzitter van De Graafschap
Oud-speler Sietze Veen (57) is door de raad van commissarissen van eredivisieclub De Graafschap aangesteld als voorzitter.
Reorganisatie opent nieuwe perspectieven
Sportkoepel NOC*NSF wil dat Nederland sportief structureel bij de tien beste landen ter wereld hoort. Een interne reorganisatie opent volgens directeur Theo Fledderus nieuwe perspectieven.
Kabel creatief met Oranje
Een paar honderd telefoontjes over de kinderzender Nickelodeon. Die kreeg kabelbedrijf Casema de afgelopen tijd te verwerken vanuit regio's die de kinderzender niet in het programma-aanbod hebben zitten. ,,Normaal belt niemand over Nickelodeon. Maar nu wel'', zegt een woordvoerder.
Voetbal als bindmiddel in Macedonië
Macedonië is de tweede tegenstander van Nederland in het WK-kwalificatietoernooi. In de hoofdstad Skopje heerst een mengeling van oude voetbalsferen: Oost-Europa in Zuid-Europa.
Zoeken naar archieven
Enkele jaren geleden was in Amsterdam een congres voor archivarissen om hen uit te leggen waarom ze zich op het nationale sportverleden moeten richten. Stichting De Sportwereld is al lange tijd bezig om hiervoor meer aandacht en vooral geld te krijgen. Een idee was om één archiefinstelling verantwoordelijk te maken voor een nationale coördinatie. Nu is er iets beters verzonnen: het staat allemaal op internet.
Vier paarden positief bij Spelen Athene
Bij de Olympische Spelen van Athene zijn vier paarden positief bevonden. Daaronder twee olympische kampioenen: Waterford Chrystal van de Ier Cian O'Connor en Goldfever van de Duitser Ludger Beerbaum.
De brief voor de koning
De brief voor de koning (1962) van kinderboekenschrijver Tonke Dragt heeft dinsdag de Griffel der Griffels gekregen, als beste kinderboek van de afgelopen vijftig jaar. In de avonturenroman moet aspirant-ridder Tiuri op een geheime missie om het koninkrijk te redden.
Sheila Jordan
Ze is een echte jazz-zangeres maar ook een subtiele comédienne, zo bleek twee jaar geleden in het Amsterdamse BIMhuis, waar Sheila Jordan van het publiek een staande ovatie kreeg. Het blijkt ook uit Believe in Jazz, met opnamen van een concert dat vorig jaar plaats vond in het Zwitzerse Sion. Het repertoire is verwant, in die zin dat het ook hier vooral om standards gaat die, net als in Amsterdam, soms ingrijpend worden bewerkt. Everything Happens to me van Matt Dennis en The Touch of your Lips van Ray Noble zet ze bijvoorbeeld vrolijk naar haar hand.
Simons' Blue Dance is strak humaan
Hij is een wat ondergewaardeerde choreograaf van Nederland, maar erkende instituten als Jiri Kylián of Hans van Manen kunnen ondertussen een voorbeeld aan hem nemen; Ton Simons van Dance Works Rotterdam is de meester van de even heldere als complexe, even esthetische als koele dans. Wie vooraf ervan op de hoogte is dat dobbelstenen en de I Tjing aan de bewegingen ten grondslag liggen, vermoedt wellicht allerlei esoterisch gefriemel, maar het tegenovergestelde is waar: Simons' op Merce Cunningham gebaseerde werk is mathematisch menselijk en strak humaan.
Affiches leiden niet tot nieuwe inzichten
Ze hangen overal: affiches. Ze zijn onderdeel van het stadsbeeld en bepalen voor een deel het aanzien van de openbare ruimte. Het CBK Dordrecht biedt met de tentoonstelling Making Public onderdak aan affiches en foto's van kunstenaars die zich bedienen van de beeldtaal en mechanismen van reclame en visuele communicatie. Er hangt werk van mensen als Willem Oorebeek, Franz Ackermann, Michel François en Alfredo Jaar. Soms is het werk bedoeld voor de openbare ruimte, soms voor een kleiner publiek. Binnen het CBK hoeven ze alleen maar met elkaar te concurreren.
Diva El Idrissi dienstbaar aan muziek
Eén miljoen moslims telt Nederland, maar in het culturele leven blijven ze ondervertegenwoordigd. En na veertig jaar immigratie is hier nog maar een enkele muzikantennaam bekend: Khaled, Tarkan en, zij het bij een oudere generatie, de Egyptische zangeres Oum Kalsoum. Dertig jaar na haar dood is zij in de Arabische wereld nog zó geliefd dat zij dagelijks wel ergens op de radio te horen is. Die populariteit is ook de basis van het succes van de Marokkaanse zangeres Hayat el Idrissi, die voornamelijk Kalsoums repertoire zingt. Zij stond gisteravond in De Doelen, dat samen met de Amsterdamse De Meervaart de komende maanden Marokkaanse concerten verzorgt.
Kunstweb weg van scholen in Amsterdam
De Amsterdamse stichting Kunstweb is nagenoeg failliet en wordt vanaf 1 januari opgeheven. De stichting, die kunst- en cultuureducatie op Amsterdamse scholen verzorgt, krijgt dan geen subsidie meer van de gemeente Amsterdam.
Kritiek op minaretten oude religieuze traditie
In welke stijl moet de Nederlandse muzelman bouwen? Volgens het Rotterdamse gemeentebestuur in een moderne, Nederlandse stijl die niet afwijkt van die van de omgeving, zo bleek toen vorig jaar eerste steen van de Essalam moskee in Rotterdam-Zuid werd gelegd. Maar de Nederlandse moslims laten hun gebedshuizen bij voorkeur bouwen door architecten die kiezen voor een moskee in een meer traditionele Ottomaanse stijl, met koepels en minaretten, zoals de Essalam moskee, ontworpen door het Delftse architectenbureau Molenaar en Van Winden.
De man van 7 miljard
Koos Richelle (1949) is sinds dit voorjaar directeur-generaal van EuropeAid. Daarmee is hij de hoogste ambtenaar voor de verstrekking van ontwikkelingshulp van de Europese Unie.
Uitleveringsbevel kan knellen
Het Europees uitleveringsbevel is een potentiële aanslag op het Nederlandse drugsbeleid, maar ook op de euthanasie en abortuswetgeving.
O-Europa: van hulpontvanger naar hulpgever
Ze zijn amper het stadium voorbij, waarin ze ontwikkelingshulp ontvingen. Maar nu moeten de nieuwe lidstaten van de Europese Unie zelf ontwikkelingshulp gaan verstrekken. Dat is wennen.
Rusteloze expat
Toen Ken Bigley (62) op 16 september met zijn twee Amerikaanse huisgenoten werd ontvoerd in Bagdad, was hij een paar weken van zijn pensioen verwijderd. Zijn plan om daarna met zijn tweede vrouw naar Thailand te verhuizen, zou de laatste keer zijn geworden dat hij een nieuwe fase begon in zijn rusteloze leven.
Gijzelen voor de publiciteit
Ken Bigley's ontvoerders hebben de gijzeling tot het laatste toe gebruikt om de westerse publieke opinie ten aanzien van de kwestie-Irak te bespelen.
Het leek veilig toeven in de Sinaï
Openlijke Israëlische vergelding voor de aanslagen in de Sinaï ligt niet voor de hand, want premier Sharon hecht aan de relaties met Egypte.
Al-Qaeda heeft Egyptische smaak
Een Al-Qaeda-achtige groep zit waarschijnlijk achter de aanslagen in de Sinaï. Die doen denken aan aan het geweld tegen toeristen in de jaren negentig.
Britten in paniek over `stouteheersbeestje'
Shock, horror, invasie! Golven vreemdelingen uit Azië overspoelen ons eiland en bedreigen onze inheemse cultuur, om maar te zwijgen van ons DNA. Het is weer zover: paniek onder de Britten over immigranten. De buitenlanders in kwestie zijn agressief, om niet te zeggen moorddadig, en herkenbaar aan hun zwarte pak met twee grote en twee kleine rode stippen of andere afwijkende kleuren en patronen.
`20 tot 30 steden Irak opstandig'
De Verenigde Staten hebben 20 à 30 opstandige steden in Irak geïdentificeerd die onder controle moeten worden gebracht willen er in januari in het hele land verkiezingen kunnen worden gehouden.
Proces `held' Srebrenica
Naser Oric leidde de moslims in Srebrenica. Negen jaar na de massamoord op de moslims staat hij in Den Haag terecht.
Securitate achtervolgt de Roemenen
Heeft Corneliu Vadim Tudor, leider van de ultra-nationalistische, xenofobe Groot-Roemenië Partij PRM, kampioen hate speech en kandidaat bij de presidentsverkiezingen van volgende maand, voor de Securitate van Nicolae Ceausescu gewerkt? De vraag heeft in Roemenië tot een forse polemiek geleid, en tot het aftreden van twee leden van de Nationale Raad voor de Studie van Securitate-Archieven.
Maathai streed tegen regenwoud als steekpenning
Nobelprijswinnares Wangeri Maathai heeft jarenlang een moeizame strijd gevoerd tegen corrupte politici die natuurgebieden verkwanselden.
`Voor Vanuatu is de staat niet zo heel belangrijk'
In Vanuatu dienen zelfs ministers zich te richten naar de dorpshoofden. Politiek raakt de ni-Vanuatu amper. De hoofdstad Port Vila is slechts een politieke enclave.
Ambtenaar Hoorn mag ontslagen
De gemeente Hoorn mag de oud-directeur van gemeentewerken ontslaan. Dat heeft de rechtbank in Alkmaar besloten. De rechtbank wees het beroep van de man tegen zijn ontslag af.
Onderwijs staakt op 16 november
De onderwijsbonden roepen hun leden op op 16 november het werk in de scholen neer te leggen. Dat hebben de bonden gisteren besloten.
De harde schijf moet eerst gewist
Officier van justitie Tonino zette zijn pc gewoon bij het afval. Hoe voorkomen andere organisaties dat hun vertrouwelijke informatie naar buiten komt?
Het broeit in de gevangenis
De bezuinigingen van minister Donner komen hard aan bij het gevangeniswezen. De werkdruk neemt toe, gevangenen morren over het sobere regime. ,,Dit beleid is zwaar doorgeschoten.''
Kabinet neemt advies pensioen niet serieus
Het kabinet neemt het rapport van het Centraal Planbureau (CPB) over prepensioen niet serieus. Achtereenvolgens diskwalificeerden minister De Geus (Sociale Zaken, CDA) en vice-premier Zalm (VVD) gisteren de conclusies van het planbureau dat de pensioenplannen van het kabinet niet zo gunstig zullen uitpakken als de bedoeling is. Volgens De Geus is de analyse ,,kort door de bocht'', Zalm beticht het CPB van het maken van ,,een slippertje''.
Donner: politie maakte geen rommel
De Utrechtse woning van het Marokkaanse gezin dat vorige week zondag tevergeefs naar explosieven werd doorzocht, is niet overhoop gehaald door het arrestatieteam.
Fraudeur waterschap toch verkozen
De man die heeft gefraudeerd bij de kandidaatstelling voor een aantal waterschapsverkiezingen is in tenminste één bestuur van een waterschap gekozen. Dat blijkt uit de uitslag van de verkiezingen van het hoogheemraadschap van Rijnland in Leiden.
Twee banen voor taxi's bij station Rotterdam
De taxistandplaats bij het station Rotterdam Centraal wordt nog dit jaar opgedeeld in een standplaats voor taxi's met kwaliteitskeurmerk en een deel voor taxi's zonder dat keurmerk. Andere standplaatsen in de stad worden mogelijk alleen nog toegankelijk voor taxi's met keurmerk.
Turkse toetreding verdeelt coalitie
Zolang Nederland EU-voorzitter is mag het niet te veel opvallen: de coalitie is het niet eens over wanneer er met Turkije kan worden onderhandeld.
`Wij zijn nog niet klaar voor de aanslag'
Een voorzorgslanding vorige week op Schiphol maakt duidelijk dat de rampenbestrijders niet klaar zijn voor een terroristische aanslag. `Ze laten zo een paar kneedbommetjes achter.'
Broze coalitie debatteert niet over no-claim
Na twee weken debatteren over de miljoenennota en de begrotingen komen enkele irritaties binnen en tussen de coalitiepartners aan het licht.
Antillianen juichen plan opheffing toe
De regering van de Nederlandse Antillen is enthousiast over het plan het land op te heffen. Daarmee reageren ze op het advies van de werkgroep Bestuurlijke en Financiële Verhoudingen waarin wordt voorgesteld de staatkundige structuur op te breken.
Britse gijzelaar Bigley vermoord
De Britse gijzelaar Kenneth Bigley, een 62-jarige ingenieur, is ruim drie weken na zijn ontvoering in Irak door moslimextremisten vermoord.
Populariteit Universiteit Leiden zakt
Studenten en deskundigen zijn het afgelopen jaar aanzienlijk negatiever gaan denken over de Universiteit Leiden. In de jaarlijkse ranglijst van de Keuzegids Hoger Onderwijs zakt Leiden van een achtste plaats vorig jaar naar de twaalfde plaats dit jaar, net boven hekkensluiter TU Delft. De Universiteit Maastricht is net als vorig jaar de meest gewaardeerde universiteit.
Bush in debat: Kerry gaat ieders belasting verhogen
President Bush heeft zijn Democratische uitdager John Kerry ervan beschuldigd dat hij de belastingen gaat verhogen voor alle Amerikanen. Kerry houdt vol dat hij slechts wie meer dan 200.000 dollar verdient de belastingverlaging van de regering-Bush afneemt én er iedere Amerikaan betere gezondheidszorg voor geeft.
Bommelding vliegtuig niet doorgegeven
De rampenbestrijders in Noord-Holland hebben felle kritiek op minister Donner (Justitie, CDA) omdat hij hen vorige week niet op de hoogte heeft gebracht van een mogelijke bom aan boord van een vliegtuig.
Zonnig en schraal
Vanmiddag zonnig met maxima rond 14 graden. Zondag vrij zonnig, in het zuiden enkele wolkenvelden. Schraal, bij een aantrekkende oostenwind en circa 13 graden.
Doping bij vier paarden in Athene
Bij de Olympische Spelen van Athene zijn vier paarden positief bevonden, waaronder twee olympische kampioenen.
Schooleducatie Kunstweb stopt
De Amsterdamse stichting Kunstweb is nagenoeg failliet en wordt per 1 januari opgeheven. De stichting, die kunst- en cultuureducatie op Amsterdamse scholen verzorgt, krijgt geen subsidie meer. Die bedroeg jaarlijks bijna drie miljoen euro.
Advies CPB boeit kabinet niet
Het kabinet neemt het rapport van het Centraal Planbureau (CPB) over prepensioen niet serieus. Minister De Geus (Sociale Zaken, CDA) zei ,,niet echt geïnteresseerd'' te zijn in het rapport. Maandag wordt een hoorzitting gehouden over VUT en prepensioen.
Raadsels over huiszoeking
De woning in Utrecht die vorige week op explosieven werd doorzocht, is volgens minister Donner (Justitie, CDA) niet overhoop gehaald door het arrestatieteam. Dat zei hij gisteren in het tv-programma Nova. De minister laat de kwestie onderzoeken.
Fraudeur wil toch in waterschap
Een man die heeft gefraudeerd bij de kandidaatstelling voor waterschapsverkiezingen is desondanks gekozen. De gekozen kandidaat is van plan de bestuurszetel daadwerkelijk in te nemen.
Antillianen blij met plan opheffing
De regering van de Nederlandse Antillen is enthousiast over het plan het land op te heffen. Dat is de reactie op het advies van de werkgroep Bestuurlijke en Financiële Verhoudingen de staatkundige structuur op te breken.
VS: twintig tot dertig steden in Irak zijn opstandig
De Verenigde Staten hebben 20 à 30 opstandige steden in Irak geïdentificeerd die onder controle moeten worden gebracht om in januari in het hele land verkiezingen te kunnen houden.
Shark Tale
Italiaans-Amerikaanse en Afrikaans-Amerikaanse sterren leenden niet alleen hun stemmen, maar ook hun uiterlijk aan vissen in op de computer geanimeerde satire op maffiafilms van Dreamworks. Met Will Smith, Robert De Niro, Martin Scorsese en Renée Zellweger.
Nijmegen (Gerectificeerd)
Een vriend van mij die op de kunstacademie zit vertelde een keer aan mij dat hij een hippie was tegengekomen: ”Ik was stomverbaasd, ik wist echt niet dat ze nog bestonden. Zelfs bij mij op school zie je ze niet, terwijl je daar alleen maar een beetje met verf hoeft te kloten.” Ik dacht ook altijd dat zelfs de retro-hippie-trend al zeker zo'n tien jaar geleden wel zijn laatste stuiptrekking gehad heeft. Maar dat is niet waar, er bestaan zelfs nog heel veel hippies. Duizenden. Ze hebben zich allemaal verstopt in Nijmegen en dat is geen grap, ook al is het natuurlijk wel heel grappig.
Elfriede Jelinek
De Oostenrijkse schrijfster Elfriede Jelinek (1946) werd afgelopen donderdag de Nobelprijs voor Literatuur toegekend. Ze werd onder meer beroemd met haar roman Die Klavierspielerin (1983, `De pianiste'), over een getroubleerde moeder-dochterverhouding.
Enschede
Enschede leek me echt een rotstad. Een saaie burgerlijke truttige provinciestad. Het laatste restje mensen dat nog een beetje weet hoe je een feestje moet bouwen is waarschijnlijk verloren gegaan bij de grote vuurwerkramp. Ik verwachtte een kerk en een terrasje als grootste attractie van de stad.
SOPHIE > AANRECHT
Wat is er onspannender dan op de zaterdagmorgen de NRC lezen? Dat wil zeggen: totdat je op de Leven &cetera-pagina het tweewekelijkse `stukje' van Sophie leest.
BLING: ORDINAIR
Naar aanleiding van het artikel Hoe bling is Nederland? vorige week op de voorpagina van Leven &cetera: alweer een hele pagina met een artikel met foto's nog wel in kleur van…
Borstkanker 2
`Het verhaal van Anna Marie Elzinga-Duif' had ook mijn verhaal kunnen zijn. Bij mij werden de fouten gemaakt door de huisarts (die me niet naar het ziekenhuis doorverwees, maar me zei te wachten op het tweejaarlijkse landelijk borstonderzoek, zonder dat hij of ik besefte dat er bijna 30 procent vals negatief wordt beoordeeld en 50 procent vals positief) en de radioloog van het bevolkingsonderzoek. Alles was nog goed geweest, als ik niet bij die 30 procent had gezeten. Ik blij: alles was in orde! Met het gevoel een vervelende zeur te zijn ging ik een jaar later weer de huisarts lastigvallen. Toen stuurde hij me wel meteen door. De oncoloog schrok. Ik ook, dat kun je begrijpen. Volledig amputatie plus okseltoilet plus chemo, bestraling en vijf jaar tamoxifen. In het ziekenhuis werd ik vlot en goed behandeld.
ONGLET 2
Onglet heet in het Nederlands `longhaas'. Dit n.a.v. het artikel van thuiskok Marjoleine de Vos, vorige week over vlees.
ONGLET 1
In haar artikel `Een hufter die je door elk gerecht leidt' in Leven &cetera van vorige week, vraagt Marjoleine de Vos zich af wat `onglet' voor vlees is, en `waar het zit'.
ONGLET 3
In november 1999 at ik in café Het Keetje, St. Pietersnieuwstraat 124 in Gent, `Biefstuk van de Kraai'.
Gates als filantroop
In zijn column van 2 oktober j.l. schetst Piet Borst een interessant beeld van Bill Gates als initiatiefnemer van liefdadigheidsprogramma's op medisch gebied.
Vergeltungswaffe 3
In het interessante historische artikel `Vergeltungswaffe 3' (W&O, 25 sept) verbaast mij de situering van de Wolfsschanze `bij Görlitz'. Görlitz ligt in Niederschlesien bij de Duits-Tsjechisch-Poolse driehoek aan de Neisse; de Wolfsschanze was gelegen in Oostpruissen, in het gedeelte dat nu bij Polen hoort. Overigens werd de `Siegfriedlinie' onder de term `Westwall' gebouwd en door de W.-geallieerden `Siegfried-Linie' genoemd (een weetje uit Brockhaus, Stichwort Westwall).
Jacques Le Goff
Heinekenprijswinnaar Jacques le Goff is onmiskenbaar een der belangrijkste middeleeuws-historici van deze tijd.
Taal komt aanwaaien 2
Het is opmerkelijk dat in het NRC het belang van taalkundig onderzoek wordt gemeten aan de mate waarin men zich afzet tegen Chomsky. Alsof enige wetenschap te scheiden is in een gemeenschap van `gelovigen' en een bende `revolutionairen'. Ook in de Wetenschapsbijlage van 18 september (`Taal komt aanwaaien') mag weer een ongelovige Tomasello uitleggen waarom zijn werk zo revolutionair is: het zou het failliet betekenen van de hypothese van de Universele Grammatica.
Vliegtuigbouw kan zonder staatssteun
De Amerikaanse regering wil niet dat de Europese vliegtuigbouwer Airbus de bouw aankondigt van een vliegtuig dat kan concurreren met Boeings nieuwe 7E7. Dat is de reden - samen met de aanstaande verkiezingen - dat zij bij de Wereldhandelsorganisatie WTO een klacht wil indienen tegen de Europese subsidies voor Airbus. Het is een dwaas voornemen, maar het biedt de betrokken regeringen een kans om zowel de wereldhandel als het luchtvervoer iets rationeler te maken.
Borstkanker 3
Tijdens een verblijf van dertien jaar in Duitsland was ik gewend een soort couponboekje van mijn ziektekostenverzekeraar te krijgen voor profylactisch onderzoek naar ziektes als borst-, darm- en prostaatkanker. Aanbevolen voor mensen boven de veertig. Als bij vrouwen de hormoonhuishouding gaat veranderen, meestal vanaf hun veertigste jaar, neemt het risico op borstkanker toe, dat werd ons verteld.
Borstkanker 1
Als letselschade-advocaat (lid LSA) las ik `Het verhaal van Anna Marie Elzinga-Duif (45) over overleven met borstkanker ondanks fouten van het ziekenhuis' (Zaterdags Bijvoegsel, 2 oktober) met meer dan gewone belangstelling. Inmiddels ben ik in mijn praktijk verschillende zaken tegengekomen waarin de behandelend arts de slechte boodschap niet aan zijn patiënt heeft meegedeeld. De patiënt moest later, toen de lichamelijke conditie sterk was achteruitgegaan en de problemen zich voor een ieder zichtbaar openbaarden, van een andere arts vernemen dat destijds kennelijk de juiste uitslag niet was meegedeeld. Ik kan mij niet aan de indruk onttrekken dat artsen vaak moeite hebben met het meedelen van de slechte boodschap en dat daarom, onterecht en medisch verwijtbaar, patiënten soms niet tijdig de informatie krijgen die zij wel behoren te krijgen.
Goedkoop is duurkoop, ook bij Meccano
Wouter Klootwijk heeft zich volgens zijn artikel `Designmeccano of Tsjechisch klassiek' (NRC Handelsblad, 28 september) niet helemaal goed laten voorlichten: er zijn meer dan…
Besnijden minder risicovol dan blindedarmoperatie 2
Eindelijk ben ik het een keer met Ayaan Hirsi Ali eens. Ook mannenbesnijdenis is een absurd gebruik. Zonder medische noodzaak delen van het lichaam verwijderen is in Nederland…
Besnijden minder risicovol dan blindedarmoperatie 1
In het artikel `Niet besneden, dan geen echte jongen' (NRC Handelsblad, 5 oktober) staat ,,Dat de besnijdenis niet zonder risico is blijkt uit een joodse wet [...]''.
Besnijden minder risicovol dan blindedarmoperatie 3
De suggestie van Ayaan Hirsi Ali om het besnijden van jongetjes strafbaar te stellen is onnodig: het is reeds onwettig. Zij kan er beter op aandringen dat de wet gehandhaafd wordt. Immers, de wet waarborgt de integriteit van het menselijk lichaam. Op grond hiervan had men vóór wetswijziging niet eens het recht om wangslijm van een verdachte af te nemen. Het verwijderen van een deel van het lichaam is echter veel ernstiger, want onomkeerbaar. Het argument dat besnijdenis geen nadelige gevolgen heeft, raakt kant noch wal. Ook het afknippen van de oorlelletjes zal nauwelijks tot functieverlies leiden. Voorts is het gebruikelijk dat kinderen zonder hun instemming alleen aan zinvol medisch handelen, zoals vaccinatie, worden onderworpen. Sommigen bepleiten namelijk besnijdenis omdat deze de kans op baarmoederkanker bij de partner zou verminderen. Het is dus rijkelijk vroeg om deze behandeling reeds bij kleuters toe te passen, tenzij men uitgaat van kinderseks. Ook uit hygiënisch oogpunt is het dus nog niet te laat als de betrokkenen zelf daarover beslissen wanneer die zover zijn. Vergelijk de doop van de Doopsgezinden.
Rijke bron
In het artikel `Een rijke bron' (W&O, 11 sept.) las ik met vreugd over het verregaande onderzoek naar de toepassing van menselijke stamcellen.
Woorden bestaan niet in mijn wereld
Mijn studiekeuze was al drie jaar duidelijk. Ik had alleen twijfels over de haalbaarheid. Na een dag meelopen met een eerstejaars wist ik het zeker: al moest ik er nachten voor doorlezen, ik moest en zou CT (Chemische Technologie) gaan studeren.
Het blijft dringen tot op het kerkhof voor babyboomers 2
Op de voorpagina van de krant van 2 oktober wordt het interview met prof. Lans Bovenberg in Opinie & Debat samengevat onder de kop `Babyboomers zijn vijand van jong en oud'. Dit is niet fair.
Geschiedenis schrijven
Halverwege Frankrijk belden mijn ouders op dat mijn inschrijfformulieren waren teruggestuurd.
Het blijft dringen tot op het kerkhof voor babyboomers 1
Het stoort me bijzonder om door hoogleraar economie Lans Bovenberg (NRC Handelsblad, 2 oktober) bij een groep gerekend te worden waarvoor geen van de leden gekozen heeft: de…
Goed en grondig onderzoek naar Hells Angels is moeilijk 2
In haar artikel over de Amsterdamse Hells Angels (`Meer dan een beetje sleutelen aan motoren over de opkomst van de Hells Angels en de val van Big Willem', NRC Handelsblad, 4 oktober) beweert Jannetje Koelwijn dat Hunter S. Thompson in zijn boek `Hell's Angels' (1966; toen nog wel met 's) vermeldt dat Amerikaanse Angels ,,in 1964 met twintig man tegelijk twee meisjes, 14 en 15 jaar oud, verkrachtten'' en dat de politie, toen zij dat probeerde, de ongelukkigen niet eens kon bereiken ,,in het gedrang dat ontstond toen de meisjes de kleren waren afgerukt''.
Niet alleen kiezen op je gevoel
De eerste digitale studiekeuzetest waarin meer wordt gemeten dan alleen de persoonlijkheid van de aankomend student.
Goed en grondig onderzoek naar Hells Angels is moeilijk 1
Onlangs is discussie ontstaan over de vraag of en zo ja hoe de club Hells Angels verboden moet worden. Bij dit laatste denkt men meestal ten onrechte aan een strafrechtelijke aanpak, waarbij óf de vereniging bestraft wordt terzake van een gepleegd misdrijf óf waarbij enkele leden hetzelfde lot ondergaan wegens het misdrijf van deelneming aan een criminele organisatie. Een bezwaar tegen deze aanpak is dat de vereniging in zoverre ongemoeid blijft dat zij haar activiteiten ongestoord kan voortzetten. Zo is het bijvoorbeeld in 1995 gegaan met de politieke partij CP86.
Thema Studiekeuze
Duizenden scholieren maken straks een keuze voor een studie aan de hogeschool of universiteit. Waar moet je gaan studeren en vooral wát moet je gaan studeren?
Afscheid nemen van de arme negertjes in Afrika 1
De monumentale uiteenzetting van Richard Dowden over Afrika in Opinie & Debat van 2 oktober, biedt hoop aan de moedelozen onder ons die het beste met dat continent voor hebben. Eindelijk nemen wij afscheid van de arme negertjes in Afrika.
Politici verschuilen zich teveel achter Europa
Er bestaat onder de bevolking veel weerstand tegen Europa. De invloed van Europa op de nationale wet- en regelgeving blijkt echter veel geringer te zijn dan algemeen wordt aangenomen (NRC Handelsblad, 30 september).
Worden vrouwen sneller dan mannen in de sprint? 1
In het artikel `Vrouw wordt sneller' (NRC Handelsblad, 30 september) valt te lezen dat een groep Britse wetenschappers verwacht dat rond 2156 een vrouw sneller de 100m zal sprinten dan een man.
De lezer schrijft over de proef met de ochtendkrant 3
Eindelijk een ochtendkrant op tabloidformaat, een geweldig idee! Meer inhoud en diepgang dan Metro en Spits, maar toch een ideaal formaat voor in de trein.
De lezer schrijft over de proef met de ochtendkrant 2
Tot mijn grote blijdschap zag ik op het journaal dat NRC Handelsblad een proef doet met een ochtendeditie in tabloidformaat.
Afscheid nemen van de arme negertjes in Afrika 2
Hoera. Richard Dowden blijkt de oplossing voor de kommer en kwel van Afrika te hebben. Na een boeiende analyse komt hij tot de conclusie dat we Afrika moeten begrijpen. Hij stelt vier langetermijnmaatregelen voor.
Worden vrouwen sneller dan mannen in de sprint? 2
Deze krant neemt klakkeloos een evident onzinbericht uit Nature over met als hoofdboodschap dat in 2156 de vrouwen voor het eerst de 100m sneller zullen afleggen dan de mannen. De auteurs extrapoleren lineair de curven van de mannen- en vrouwenrecords en zien deze dan ergens rond 2150 elkaar snijden.
onderschriftenwedstrijd
Op de AP-foto van vorige week demonstreert een Japanse radio-dj de `Arm van je vriendje-kussen': de kussen is een hoofdloos torso met een gevulde arm die om de slaper heen geslagen kan worden. De makers zeggen dat het kussen niet alleen `emotioneel comfort' brengt, maar ook het lichaam in een goede balans brengt.
Zwolle
Zwolle is de vieste stad van Nederland. Niet dat er afval op de grond te vinden is of dat de mensen die er wonen stinken, maar meer dat de stadje indirect steeds wijst op de viezere dingen van het leven. Zeg de naam Zwolle maar eens dertig keer achter elkaar, dat snap je wel wat ik bedoel.
Toch geneeskunde
Mijn studiekeuze op het Stedelijk Gymnasium Haarlem begon met het 'Toekomstdossier'. Een mysterieuze naam, wel gewichtig ook, en ik verwachtte er veel van: zou hierin mijn toekomst als student al beschreven staan? Maar nee, het Toekomstdossier was blanco. Je moest het zelf invullen. Na elke bezochte open dag werd je geacht een formulier vol te schrijven met de bedoeling om je uiteindelijk, na afweging van alle voors en tegens, de ideale studie te laten ontdekken. Persoonlijk heb ik nooit iemand een Open Dag-formulier zien invullen en ik ben er zelf ook nooit aan toegekomen.
Belgische renners zwaar gestraft
De Belgische wielrenners Chris Peers, Jo Planckaert en oud-renner Johan Museeuw zijn gisteren door de tuchtcommissie van de Koninklijke Belgische Wielerbond veroordeeld tot een schorsing van vier jaar, waarvan twee jaar voorwaardelijk. Zij zijn gestraft voor hun aandeel in de dopingzaak rond dierenarts José Landuyt en verzorger Herman Versele.
John Fogerty
Hoe kon de gelouterde routinier John Fogerty zo'n oubollige titel voor zijn nieuwe cd kiezen? Deja Vu All Over Again is het eerste studio-album in zeven jaar van de voormalige Creedence Clearwater Revival-zanger, die zich kennelijk niet meer druk hoeft te maken om het zelfplagiaat waarvan hij ooit door zijn platenbaas werd beschuldigd. De nummers zijn ouderwets degelijk en de muziek klinkt als een milde versie van CCR, zonder de scherpe randjes van toen. Vergeleken met zijn vorige album Blue Moon Swamp is het moerasgevoel ingeruild voor een berustende countrysfeer. Als hij het op een rocken zet in `She's got baggage', schemert er iets door van de oude magie in de manier waarop zijn onverminderd prachtige knauwstem à la `Sweet hitch-hiker' uit de bocht dreigt te vliegen. Mark Knopfler herkauwt in de gitaarpartij in `Nobody's here anymore' schaamteloos `Sultans of swing'. Wat rest is een album vol prettige, nostalgisch getinte gebruiksmuziek voor lange autoritten door de Hollandse prairie.
Juan Diego Flórez:
Twee eeuwen geleden zongen tenoren in Italiaanse opera's heel anders dan tegenwoordig, nu we vaak moeten luisteren naar op protserig volume gerichte prestaties van tenorenpatsers. Het belcanto van Rossini en later van Bellini en Donizetti was fijnzinniger en nog gericht op subtiele expressie van minder extreem heftige gevoelens dan later het geval was.
Medeski, Martin & Wood:
,,Drie dansende pubers geven meer energie dan een jazzclub vol bezadigde intellectuelen'', verklaarde toetsenspeler John Medeski eens. Afgaande op het geluidsniveau van zijn nieuwe cd mikt hij momenteel eerder op een party met drieduizend mensen die, pilsje in de hand, heel gezellig een berendans doen. Waarbij een misstapje er niet toe doet en ook niet wordt opgemerkt omdat iedereen tot zijn knieën door de bassen en de orgelpap waadt.
Flexibilisering
Ooit was een band een band. Drie, vier of vijf gezworen kameraden die met zijn allen de platen maakten en in dezelfde opstelling de optredens afwerkten. De hedendaagse rockband gaat een stuk flexibeler te keer, ongetwijfeld dankzij de technologische revolutie en de erosie van allerlei maatschappelijke verbanden. Bettie Serveert is een mooi voorbeeld van deze ontwikkeling. Jarenlang opereerde men in het vertrouwde stramien: bassist, drummer, gitarist en zangeres (die zich ook heel aardig op de gitaar redde). Maar de vorige cd Log 22 werd grotendeels in de huiskamer opgenomen door gitarist Peter Visser en zangeres Carol van Dijk. Op het podium kun je Bettie Serveert soms als duo zien, soms als uitgebreide zevenpersoonsband. Op Attagirl doen, naast vaste bassist Herman Bunskoeke, drie drummers mee, een toetsenman en nog een gitarist.
Een avond stappen kost al gauw 40 euro
Twee jaar geleden ben ik in Rotterdam gaan studeren. Eerst International Business Administration (IBA), nu Bedrijfskunde.
Een almaar aangroeiende stapel folders
Steeds meer schoolverlaters schijnen een sabbatical nodig te hebben om erachter te komen wat ze werkelijk willen met hun leven. Ook ik heb mij een jaar lang niet met school beziggehouden. Mijn plan was geniaal in zijn eenvoud: in elk geval niet studeren. Na veel solliciteren en wachten wist ik een baantje te bemachtigen als 'office manager' bij een net opgericht internetbedrijf. Toen was het inmiddels oktober en tijd voor plan B: de studiekeuze.
Leiden
Er zijn mensen die het leuker vinden om student te zijn dan om te studeren. Student zijn houdt dan ook niet in dat je het leuk vindt om te leren, om alles te weten over de moleculaire structuur van de geleedpotige of de ontwikkeling van het artefact door de jaren heen. Student zijn is een veel groter iets. Het is een levensstijl. Dat je toevallig wat leert is een leuke, maar overbodige bijkomstigheid.
Rotterdam
Amsterdammers klagen al een tijdje dat het in Rotterdam zoveel beter is. Dat Amsterdam betuttelend, bekrompen en beperkt is geworden. In Amsterdam mogen er namelijk geen paaldanseressen meer in discotheken dansen, je hebt overal tienduizend vergunningen voor nodig, illegale feesten worden nooit gedoogd en alle interessante mensen trekken naar Rotterdam. Rotterdam is 'the place to be,' aldus de Amsterdammers.
Leeuwarden
Je kan veel over Leeuwarden zeggen, dat ze er een beetje gek praten bijvoorbeeld, maar niet dat het geen verrassende stad is. Je verwacht bij Leeuwarden namelijk een ietwat uit de schoenen gegroeid dorp. Wat winkels, een discotheek, een enkele koe en een hoop boeren.
Maastricht
Het is eigenlijk een cliché te zeggen dat Maastricht zo gezellig is, maar het is wel echt waar.
Hoe kun je op je negentiende kiezen?
Vroeger speelde je met barbiepoppen, althans ik. De grootste dilemma's van die dagen waren, wat voor een jurkje Barbie moest dragen. Daarna draaide het om knikkers. Welke je mee moest nemen naar school, om een zo hoog mogelijke winst te behalen. Aan het einde van je basisschool was de middelbare school je grootste zorg. Er moest er een uitgekozen worden. Hoe voelde de sfeer op school? Hoe is het gebouw? Had je het gevoel dat je al die onzekere jaren wel kon delen met die docenten?
Arnhem
Het is broeierig heet. De zon staat hoog in de lucht te grijnzen en door haar hitte verspreidt het asfalt een beetje chemische lucht. Het is perfect weer om een lugubure Amerikaanse roadmovie op te nemen. Ook de locatie lijkt ideaal voor deze film, ik had niet verwacht dat Arnhem dat zou zijn.
Lekker voordelig lenen
Voor de koop van mijn huis leen ik 100.000 euro van mijn ouders, tegen 10 procent. De rente die ik betaal, trek ik af van mijn belastbare loon. Bij een belastingtarief van 50 procent, betaal ik dan 5.000 euro netto. Mijn vader schenkt mij jaarlijks circa 4.100 euro, het maximale onbelaste bedrag. Hij ontvangt dus 5.900 euro op zijn uitgeleende spaargeld, rendement 5,9 procent, en ik betaal aan jaarrente 900 euro netto. Accepteert de belastingdienst dit?(A. C.)
Doe vooral niet wat al je vrienden doen
Voor heel veel banen is een hbo- of wo-diploma nodig. Voor de komende jaren wordt zelfs weer een groeiende vraag naar hoger opgeleiden voorspeld. Wat kunnen studenten van nu straks verwachten?
Alles geven wat je in je hebt
'Maar Malou, daar worden toch maar heel weinig mensen toegelaten?'
Den Bosch
Twee typische studentikoze meisjes lopen voor me. Eentje heeft wel een mooie reet, maar die van de andere blubbert bij elke stap die ze zet. Haar reet is een stad op zichzelf. 'Wat vind jij nu van Den Bosch?' zegt de ene. Dat is precies de vraag die ik beantwoord wil krijgen, dus ik besluit ze te achtervolgen. 'Kweennie', zegt de ander nogal dom. 'Maar vind je het hier leuker dan in Driebergen?' 'Daar was het best wel saai, weet je. Je kon er niet uit en er woonden helemaal geen leuke jongens.' Dat vindt haar vriendin een interessant onderwerp. 'Heb je hier dan al wel veel leuke jongens ontmoet?' 'Ja, echt onwijs veel. Ik zit nu te twijfelen tussen twee jongens die ik allebei leuk vind. Je hebt hier zo veel onwijs knappe jongens, dat is echt niet normaal meer. Eerst had ik Dennis ontmoet. Die is echt superlekker, maar die bleek toch nog een vriendin te hebben.'
Doormodderen is er nu niet meer bij
Op het hbo is een bindend studieadvies hét instrument om studenten aan het studeren te houden. Zes universiteiten vinden zo'n stok achter de deur niet nodig.
Den Haag
Ik heb altijd het gevoel gehad dat Den Haag lijdt aan een zware vorm van schizofrenie. Dat gevoel is niet overgegaan op het moment dat ik Den Haag werkelijk ben gaan bezoeken.
Internet
Briefjes ophangen in de supermarkt is nog altijd een beproefd recept om een kamer te vinden. Als je dat niet wilt, kun je hieronder allerlei websites langsgaan. Verder links voor tweedehands spullen, makkelijke recepten en anti-verveeltips. Ook handig: vacaturesites
Deventer
Toen ik nog klein was zei ik altijd tegen mijn ouders dat ik op het randje wilde wonen tussen de natuur en de grote stad. 'Dat zou iedereen wel willen', zeiden mijn ouders dan op een toon die ze altijd gebruikten als ik weer eens een onvervulbare wens had geuit. Ik dacht dus dat een woonplek met koeien, bomen en groene vergezichten niet te combineren was met een woonplaats vol bioscopen, gekke mensen en grote gebouwen. Dat het net zo'n van de pot gerukte wens was als bijvoorbeeld mijn wens om een klein veliciraptortje als huisdier te nemen.
Delft
Het is guur weer als ik Delft bezoek. De lucht is grijs, de wind waait zo hard dat je met een pruik beter thuis kunt blijven en soms word je ook even nat. Steden hebben de neiging om met dit soort weer een kille en naargeestige atmosfeer te krijgen. Het wordt dan luguber, het vuilnis waait in je gezicht en op straat lopen alleen nog maar zwervers, zeelieden en moordenaars rond.
Erfgenaam in Indonesië
Ik woon in Indonesië en ben niet belastingplichtig in Nederland, behalve voor mijn huis, dat ik verhuur. Maanden geleden overleed mijn moeder en binnenkort ontvang ik de erfenis. Heeft het feit dat ik in het buitenland woon nog effect op de successierechten?(O. de K.)
Amsterdam
Elk jaar lopen ze weer juichend door de stad, de eerstejaars die in Amsterdam komen studeren. Alles aan hen straalt uit hoe spannend ze het wel niet vinden in de grote stad. Eindelijk weg uit Abcoude, Guttingen en Waalwijk. Papa, mama en de middelbare school, vaarwel! Nu wordt het grote geluk beproefd. En Amsterdam bevat de belofte van het grote geluk of in ieder geval van het grootse leven. Want daar zijn namelijk hoeren, junks, drugs, zo'n tienduizend uitgaansgelegenheden, wilde feesten en hippe mensen. Het leven begint pas als je op kamers zit in Amsterdam.
'Beste universiteit' bestaat hier niet
Nederland heeft geen topuniversiteiten zoals Engeland of de VS, maar ook geen derderangs instellingen. Echte kwaliteitsverschillen zijn er alleen tussen studierichtingen.
Discriminatie niet meer van deze tijd
Met de invoer van de bama-structuur voor het hele hoger onderwijs zijn hbo en wo in zekere zin 'gelijkgeschakeld'. Maar de docent die op beide onderwijstypen lesgeeft, ervaart dagelijks de verschillen.
Utrecht
Als je vroeger met de trein naar Utrecht reisde, stond er altijd een enorm ontvangstcomité van junks klaar om je te verwelkomen. Soms zelfs met nog een warme heroïnespuit in hun arm. Het gebied waar de junks vandaan kwamen heette Hoog Catharijne en was officiëel een winkelcentrum. Inmiddels hebben ze het een enorme schoonmaakbeurt gegeven en is het ook echt alleen nog maar een winkelcentrum. Het is prettiger winkelen maar ook wel een stuk saaier.
De ene hogeschool is de andere niet
Alle hogescholen in Nederland worden getest door de eigen studenten. Kritiek is er op iedere opleiding maar de hogescholen reageren laconiek.
Betere drank, mooiere mannen
Daar sta je dan. Vijf minuten te laat op je eerste introductiedag en zestig paar ogen op je gericht. In ieder geval vast één illusie armer: dat alles zal veranderen nu je van de middelbare school af bent. Halverwege de dag voel ik getril, contact met de buitenwereld, ik besluit dit telefoontje als een teken te zien en verlaat vroegtijdig de collegezaal. Toen wist ik het eigenlijk al: hier zit ik verkeerd.
8 oktober 2004
10 oktober 2004