Het nieuws van 1 mei 2004

In de aanloop naar Dodenherdenking en Bevrijdingsdag wijdt Pieter Steinz deel 18 van zijn serie over thema's in de wereldliteratuur aan de Tweede Wereldoorlog in het algemeen en De tweeling van Tessa de Loo in het bijzonder.

Grote bedrijven kampen met opnieuw rap stijgende uitgaven voor het pensioen van hun werknemers. De opgeveerde aandelenkoersen in 2003 en hogere rendementen van hun pensioenfondsen bieden nog geen soelaas, zo blijkt uit de jaarverslagen die grote bedrijven de afgelopen weken hebben gepubliceerd.

Oliemaatschappij Shell heeft gisteren de prijs voor een liter benzine verder opgeschroefd. Een liter euro 95 ongelood kost nu 1,269 euro aan de pomp. Dat is een verhoging van 1,4 eurocent. De dieselprijs bleef gelijk op 0,855 euro. De verhoging van gisteren was de vierde in de maand april. De prijs kruipt in de richting van de hoogste prijs ooit. In mei 2001 haalde een liter euro ongelood de hoogste prijs van omgerekend 1,275 euro. Shell baseert de prijzen op internationale productnoteringen.

De gemiddelde inflatie in de twaalf landen met de euromunt is in april gestegen. De geldontwaarding kwam uit op 2,0 procent op jaarbasis. De recente daling van de Europese inflatie is hiermee ongedaan gemaakt. Dat blijkt uit een eerste raming die het Europees statistisch bureau Eurostat gisteren heeft bekendgemaakt. De inflatie bedroeg in maart nog 1,7 procent. Februari kwam zelfs uit op 1,6 procent, het laagste niveau sinds de invoering van de euro. In 2003 was de geldontwaarding vrij stabiel rond 2,0 procent.

Het Nederlandse vrouwensquashteam heeft gisteren in het Franse Rennes door een overwinning met 3-0 op gastland Frankrijk de finale bereikt van het Europees kampioenschap. Vanessa Atkinson, Annelize Naudé en Margriet Huisman staan vandaag in de eindstrijd tegenover Engeland dat in de halve finale met 3-0 meester was over België. De Nederlandse mannen, die eveneens de halve finale haalden, verloren met 4-0 van Frankrijk. De eindstrijd bij de mannen gaat tussen Frankrijk en Engeland.

Handboogschutter Wietse van Alten heeft bij een Grand Prix in het Italiaanse Rovereto de finale bereikt in de olympische discipline recurve. Hij komt daarin vandaag uit tegen de Duitser Frankenberg. Onder regenachtige omstandigheden won Van Alten onder meer van de toppers Di Buo uit Italië en Petersson uit Zweden. Van Alten, vier jaar geleden goed voor olympisch brons in Sydney, is genomineerd voor de Olympische Spelen van Athene.

Henrik Larsson stelt zich toch beschikbaar voor het EK voetbal, deze zomer in Portugal. De Zweedse spits van Celtic beëindigde in 2002 zijn interlandloopbaan. ,,Maar ik heb zojuist met bondscoach Lars Lagerback gesproken'', zei Larsson tegen de Zweedse krant Helsingsborgs Dagblad. ,,Ik heb hem gezegd dat ik graag mee naar Portugal ga.'' Nadat Zweden zich geplaatst had voor het EK, werd er veel druk op de aanvaller uitgeoefend om zich toch beschikbaar te stellen.

Degradatiekandidaten EMHC en Hurley speelden gisteren een `alles-of-niets'-duel, waarbij de hockeyers uit Amsterdam als verliezer van het veld stapten.

Supermarkten moeten bezuinigen door de prijzenoorlog. En proberen daarom af te komen van ouder personeel.

Dat zijn ouders als collaborateurs worden afgeschilderd in de documentaire `Holland Vaarwel!' gaat veel te ver, zegt Tieme Mulder tegen Elsbeth Etty.

Wielrenner Alexandre Moos is de nieuwe leider in de Ronde van Romandië. De 31-jarige Zwitser won gisteren de derde rit van de etappekoers. Hij versloeg aan de finish Leonardo Piepoli uit Italië en de Amerikaan Tylor Hamilton. Moos verdrong daarmee de Australiër Bradley McGee van de eerste plaats in het klassement.

De Duitse architect Ludwig Mies van der Rohe mag dan een van Rem Koolhaas' helden zijn, Mies' lijfspreuk `less is more' is niet aan Nederlands beroemdste architect besteed. De door Koolhaas en zijn bureau Office for Metropolitan Architecture (OMA) ontworpen nieuwe Nederlandse ambassade in Berlijn heeft bijvoorbeeld 23 verschillende niveaus en dat is veel voor een niet al te groot gebouw waar enige tientallen medewerkers werken. Ook de tentoonstelling Content. OMA/AMO/Koolhaas in de Rotterdamse Kunsthal staat in het teken van het adagium `meer is beter'. De tentoonstelling, die de gebouwen, ontwerpen en projecten laat zien waaraan Koolhaas, OMA en de daarmee verbonden denktank AMO sinds 1996 hebben gewerkt, bestaat uit niet minder dan 65 afdelingen, variërend van wanden met teksten via maquettes tot films en installaties. De afdelingen zelf bestaan vaak ook weer uit een overvloed aan materiaal. Neem bijvoorbeeld afdeling 54, een wand met een tekst van het onderzoek van AMO over het mogelijk behoud van historische gebouwen in het razendsnel modeniserende Beijing. De tekst is niet alleen lang, maar ook nog eens moeilijk leesbaar doordat er afbeeldingen doorheen schemeren. Of neem de afdelingen 58 tot en met 61: daar staan niet enkele, maar tientallen maquettes van piepschuim van alle variaties die het ontwerp voor het hoofdkantoor en studio van de Chinese staatstelevisie heeft doorgemaakt. Of neem de afdeling die is gewijd aan een van de Prada-winkels die OMA heeft ontworpen. Alle materialen die worden gebruikt voor de inrichting van de winkel liggen daar uitgestald en dat zijn er, net als voor elk ander gebouw, veel.

`Ik ben keeper Yashin' was een gevleugelde kreet in het Nederlandse straatvoetbal in de jaren zestig. Bij elk partijtje stond een imitator van de Russische doelman onder de denkbeeldige lat; bij voorkeur in zwart tenue. Zijn bijnamen luidden onder meer: De Leeuw van Moskou, de Zwarte Panter, de Zwarte Octopus. Lev Ivanovitsj Yashin was groot, had lange armen en benen. Hij plukte de bal vaak met een hand uit de lucht. Hij stopte ook 150 strafschoppen. Met zijn donkere blik en reusachtige gestalte had hij een hypnotiserende werking op zijn tegenstanders. Hij was in 270 duels onpasseerbaar, en won met de Sovjet-Unie in 1956 de olympische titel en vier jaar later ook de eerste Europese titel. Hij speelde alleen voor Dinamo Moskou. Yashin nam voor elk duel een sigaret tegen de zenuwen en een glas wodka tegen de kou. Hij was geen showkeeper, maar een degelijke doelman die in het veld zijn keel schor schreeuwde en buiten het veld voornamelijk zweeg; tot ergernis van zijn vrouw die zich wanhopig afvroeg waarom hij niet met een bal was getrouwd. Yashin was in 1963 Europees voetballer van het jaar en werd in 1999 postuum tot 's werelds beste keeper van de eeuw verkozen. Hij overleed in 1990 op 61-jarige leeftijd aan kanker. In de jaren zeventig was hij al een beetje gestorven, nadat bij hem een been moest worden geamputeerd als gevolg van trombose. Yashin kreeg geen staatsbegrafenis. In Moskou staat wel een beeld.

Speelfilmdebuut van Joram Lürsen waarin een van voetbal bezeten jongen van twaalf (Yannick van de Velde) en zijn al even bezeten vader (Thomas Acda) hopen op een plaats bij het Nederlands jeugdelftal.

Zeilster Carolijn Brouwer heeft in Hyères het olympisch startbewijs voor Athene 2004 laten liggen. De tweevoudige wereldkampioene in de Europe eindigde op de veertiende plaats. Ze had bij de eerste twaalf moeten uitkomen om vormbehoud te tonen. Ze krijgt nog drie kansen.

Tijdens een bewogen diner – de naam van de winnaar bleek al voor aanvang op internet te lezen – kreeg Arthur Japin (47) afgelopen dinsdag de Libris Literatuur Prijs 2004 voor Een schitterend gebrek, een historische roman over Giacomo Casanova en een van zijn ex-minnaressen.

Martin Verkerk heeft de laatste vier bereikt van het ATP-toernooi in München. De 26-jarige Nederlandse tennisser versloeg gisteren in de kwartfinales de Zwitser Michel Kratochvil in twee sets: 6-3 en 7-6.

Michiel Bartman (36) wil niet die sportverdwaasde gek worden, die alleen maar kan roeien. Daarom stopt hij na de Olympische Spelen. ,,Ik weet zelf ook wel dat ik af en toe doordraaf.''

Buitenlandse terroristen gedijen in Oost-Afrika, waar wetten en regels veelal slechts op papier bestaan. Rekruten van eigen bodem zijn echter zeldzaam wegens het liberale karakter van de islam.

De gemeente Amsterdam moet maatregelen nemen om te voorkomen dat monumentale panden in de binnenstad worden gesloopt. Dat schrijft de fractie van D66 in Amsterdam Centrum aan het dagelijks bestuur van het stadsdeel.

Dat veel van de toonaangevende hedendaagse filmregisseurs het vak leerden als reclamefilmer of videoclipmaker, mag niet meer echt een verrassing heten. David Fincher en Spike Jonze zijn slechts twee van de meer succesvolle filmers die de overstap maakten. Respectievelijk Se7en en Being John Malkovich dragen duidelijk de sporen van filmische genres waarin het belangrijker is om kort en effectief met beelden iets te vertellen dan met traditionelere verhalen. Meer recentelijk kwam dEUS-voorman Tom Barman met zijn wervelende filmdebuut Any Way the Wind Blows. En videoclips van Chris Cunningham en Michel Gondry zijn al geruime tijd een vast onderdeel op filmfestivals als dat van Rotterdam, of in korte films gespecialiseerde gebeurtenissen als het Nederlandse Impakt. Maar een geheel aan de videoclip gewijd evenement ontbrak nog in de lage landen, vonden de Vlaamse filmjournalisten Jo Smets en Ben van Alboom, reden om begin dit jaar met het videoclipfestival Jigsaw Circus simultaan de Belgische steden Antwerpen, Gent en Brussel onveilig te maken. Een deel van dat programma is de komende dagen ook in het Amsterdamse Filmmuseum te zien, waarin naast bekend werk ook de Europese première van de nieuwste skatedocumentaire Hot Chocolate van Spike Jonze is opgenomen, waarvoor zangeres Björk nieuwe muziek schreef. Zo is het cirkeltje weer rond.

Dick Jaspers heeft gisteren in het Turkse Olüdeniz bij de Europese titelstrijd driebanden de achtste finales bereikt. Wel verloor de Nederlander zijn derde wedstrijd, tegen de voor eigen publiek spelende Yüksel, 2-1. Voor beiden was het resultaat echter voldoende om het evenement vandaag voort te zetten.

In het Louvre Parijs is gisteren een expositie begonnen van islamitische kunst. Daartoe zijn 30 meesterwerken uit het Metropolitan Museum of Art (MoMA) in New York, naar het Parijse museum overgebracht. De tentoonstelling die tot en met 25 april 2005 duurt, is donderdagavond geopend door de Franse president Jacques Chirac. De uitgeleende voorwerpen beslaan een periode van de 9de eeuw tot de moderne tijd. De tentoonstelling begint bij opgravingen uit Suse in het zuidwesten van Iran en archeologische objecten uit de 9de tot de 11de eeuw, variërend van architectonische versieringen tot keramiek, brons en glas, uit het oosten van Iran. Daarnaast zijn er voorwerpen uit Egypte, 14de-eeuwse tegels uit het moorse Granada, een parfumbrander uit Egyte en een waterkan uit Iran. Het meest opzienbarende stuk is een glazen, gemet email en goud versierde kom gemaakt in de 13de eeuw in een Syrisch atelier. Dit pronkstuk uit het MoMA wordt gepresenteerd naast een van de mooiste voorwerpen uiuit het Louvre zelf, een grote metalen vaas vervaardigd in het midden van de 13de eeuw voor een Egyptische sultan en afkomstig uit de collectie van paus Urbanus VIII.

De sleutel tot de europeanisering van de moslims ligt onder meer in handen van burgers die in zaaltjes open discussiëren, denkt Maarten Huygen.

Bewerking van Shakespeare's Richard III door Peter Verhelst, gespeeld door toneelgroep ZT Hollandia

Concoridia bestaat uit drie muzikanten die gedichten schrijven, met De Dijk-zanger Huub van der Lubbe als boegbeeld. ,,Na een paar biertjes denken we dat alles in een uur tijd is op te lossen.''

Voor wie moeite heeft met het onderscheiden van een basdrum en een floortom is Music in Rhythm een educatief verantwoorde aankoop. De Delftse drummer Jeroen Elfferich ontmantelt in zeventien korte improvisatiestukken zijn instrument tot een verzameling losse stemmen. Het is een rondleiding die loopt van het droge, no-nonsense geluid van de snaredrum via de rondborstige toms naar de kittige highhats. Langzaam wordt er via twee, drie, vier onderdelen gewerkt richting een volledige drumkit. Maar ondanks die doordachte opbouw en de puntigheid van het spel schiet de spanningsboog van Music in Rhythm een beetje tekort waardoor de plaat klinkt als een audio-bouwpakket. Aantrekkelijk voor samplekunstenaars, maar minder spannend voor de gemiddelde luisteraar.

Rotterdam betaalt voor het North Sea Jazzfestival vanaf 2006 jaarlijks 750.000 euro. Dat blijkt uit schriftelijke afspraken tussen de gemeente en Mojo Concerts, de organisator van het grote jazzevenement. De gemeente Rotterdam stelt tot en met 2015 per jaar 450.000 euro beschikbaar. Evenementenhal Ahoy', waar North Sea gaat plaatsvinden, verleent daarnaast jaarlijks een huurkorting van 300.000 euro. Den Haag had voor het behouden van het North Sea Jazzfestival een zelfde bedrag over, maar kon geen geschikte zaalruimte bieden. Mojo Concerts koos ervoor het jazzfestival per 2006 naar Rotterdam te verhuizen.

Volgens een boodschap die afkomstig zou zijn van Al-Qaedaterrorist Abu Musab al-Zarqawi was het inderdaad diens bedoeling het hoofdkwartier van de Jordaanse geheime dienst op te blazen, maar niet met chemische wapens zoals de Jordaanse autoriteiten zeggen.

Een van de grootste Amerikaanse televisiestations gaat een programma wijden aan het voordragen van de namen en het vertonen van de portretten van de meer dan zevenhonderd Amerikaanse militairen die sinds het begin van de oorlog in Irak zijn omgekomen.

De leden van de Israëlische Likudpartij stemmen morgen over het plan van premier Sharon de nederzettingen in de Gazastrook te ontruimen. Peilingen voorspellen hem een pijnlijke nederlaag.

Het Nieuw Land Erfgoedcentrum gaat de verhalen van twintig culturele polderpioniers uit Flevoland op schrift stellen. Nooit eerder is vastgelegd hoe het culturele leven in Flevoland is opgebouwd. De eerste bewoners trokken ongeveer vijftig jaar geleden naar de jongste provincie van Nederland, waar toen niet veel meer was dan polderklei, wind en barakken. Het onderzoek moet na tien maanden een boek, een tentoonstelling en een audio-archief hebben opgeleverd. Zo komen de opstarter van twee bibliotheken en de organisator van de eerste Koninginnedag aan bod. Het Prins Bernhard Cultuurfonds Flevoland heeft alle kosten (50.000 euro) van het 'oral history' project op zich genomen.

In de centraal Sri-Lankese stad Nuware Eliya heeft de politie ten minste twee mensen gedood toen ze het vuur opende om een `etnische rel' te beëindigen. Een conflict tussen de leden van de lokale Sinhalese meerderheid en de Tamil-minderheid over een verkeersongeluk was geëscaleerd en had geleid tot gewelddadige confrontatie waarbij zeker duizend mensen betrokken waren. ,,Ze vernielden huizen en winkels en gingen met elkaar op de vuist'', zei een woordvoerder van de politie. Om de rust in de stad te herstellen heeft de regering troepen naar de regio – bekend om de theeproductie – gestuurd en een avondklok ingesteld.

Het Letse Hooggerechtshof heeft gisteren de vroegere Russische partizaan Vasili Kononov veroordeeld tot twintig maanden gevangenisstraf wegens oorlogsmisdaden in 1944. Kononov executeerde toen in Letland negen burgers, onder wie een zwangere vrouw. Omdat hij de straf in voorarrest heeft uitgezeten kwam de 80-jarige Kononov direct vrij. Voor dezelfde misdaad had hij in 2000 zes jaar gevangenisstraf gekregen, maar in hoger beroep was geoordeeld dat het bewijsmateriaal onvoldoende was en werd Kononov vrijgelaten. In 1944 leidde Kononov een groep partizanen die tegen de Duitse bezetters vochten; volgens hem waren de negen slachtoffers gedood door verdwaalde kogels tijdens een vuurgevecht met de Duitsers. Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken vond gisteren het vonnis ,,schandelijk''. ,,Het Letse juridische systeem heeft kennelijk besloten de toetreding van Letland tot de EU te vieren met een cadeau aan de Letse nationalisten'', aldus een verklaring.

Een jaar geleden werd Néstor Kirchner gekozen tot president van Argentinië. Nog steeds is hij populair. Maar hij moet wel ophouden alleen naar het verleden te kijken.

De VN-veiligheidsraad heeft unaniem beslist het mandaat van secretaris-generaal Kofi Annan in de westelijke Sahara met zes maanden te verlengen. Annan zelf had gevraagd om tien extra maanden om te komen tot een akkoord tussen Marokko en het Saharaanse onafhankelijkheidsfront Polisario over een mogelijk referendum over onafhankelijkheid voor de regio. De VN proberen al dertien jaar te helpen om een oplossing te vinden voor het conflict in de in 1975 door Marokko geannexeerde voormalige Spaanse kolonie.

Een Pakistaans ultimatum om zich massaal over te geven is gisteren verstreken zonder dat ook maar één strijder van de Talibaan en Al-Qaeda daaraan gehoor heeft gegeven.

Noord-Korea heeft alsnog besloten zijn grens met Zuid-Korea te openen voor hulpgoederen, bestemd voor de slachtoffers van de ramp in Ryongchon, waar op 22 april een explosie 161 mensen het leven heeft gekost en waar 8.100 woningen werden verwoest. Tot nu toe had Noord-Korea geweigerd hulpzendingen uit het zuiden over land toe te laten. Gisteren liet het Noord-Koreaanse Rode Kruis weten dat Zuid-Koreaanse vrachtwagens naar Kaesong, even ten noorden van de grens, mogen rijden; daar nemen de Noord-Koreanen dan de hulp in ontvangst.

Amerikaanse generaals hebben gewaarschuwd dat de problemen in Falluja nog geenszins voorbij zijn nu er een voorlopig akkoord bestaat over een terugtrekking van de Amerikanen en een afspraak dat de orde in de stad gehandhaafd gaat worden door een Iraakse eenheid.

De Opéra du Rhin in Straatsburg begint op 4 oktober een nieuwe opleiding speciaal gericht op de podiumkunsten, film, televisie en publiciteit. De school leidt onder meer op tot visagist, kapper, pruikenmaker en leert het ontwerpen van maskers en speciale effecten. De driejarige opleiding richt zich vooral op leerlingen die net een middelbare school-opleiding achter de rug hebben. De school staat onder leiding van de Duitser Kuno Schlegelmilch (1948) die zelf een lange opera- film- en theaterervaring heeft.

Na de terreuraanslagen van de elfde maart van dit jaar in Madrid rommelt het in Spanje's moslimgemeenschappen. Vooral de door Saoedi-Arabië gefinancierde moskeëen moesten het de afgelopen tijd ontgelden.

Twee jaar geleden kwamen bij een vuurgevecht met de Macedonische politie volgens de officiële lezing ,,zeven Pakistaanse terroristen'' om het leven. Gisteren werd toegegeven dat de Pakistani geen terroristen maar illegale immigranten waren en dat ze in maart 2002 koelbloedig zijn vermoord om de gunst van Amerika te winnen.

PvdA-leider Bos wil dat in de PvdA meerdere ,,kandidaat-leiders'' gaan opereren die met persoonlijke programma's strijden om lijsttrekker te worden.

De politie in Rotterdam heeft donderdagavond vier jongens aangehouden die ervan worden verdacht dat ze een nepbom in de metro hebben achtergelaten. De overheidsdiensten zullen een procedure beginnen om de financiële schade die door het incident is aangericht, op hen te verhalen.

Het bloedige ingrijpen van de Thaise strijdkrachten tegen islamitische separatisten in het uiterste zuiden zal ,,met bloed en tranen'' worden vergolden. Dat heeft een islamitische organisatie in Thailand laten weten.

Het strafproces tegen de verdachten van de moord op de drie Hells Angels van de Nomads-club in Oirsbeek zal worden gevoerd in het extra beveiligde gerechtsgebouw in Amsterdam Osdorp. De rechter-commissaris in Roermond heeft het gerechtelijk vooronderzoek naar de moord op drie Hells Angels van de Nomads in Oirsbeek overgedragen aan het Amsterdamse parket. Dat heeft de woordvoerder van het landelijk parket bevestigd.

De langverwachte plannen van het kabinet om de segregatie in het onderwijs te bestrijden, vallen vier onderwijsdeskundigen tegen. De minister concentreert zich op het islamitisch onderwijs, vinden ze, maar vergeet de witte elitescholen.

Op het punt waar Duitsland, Tsjechië en Polen elkaar raken, twijfelt men over het nut van de uitbreiding. Oud-kanselier Kohl hield de bewoners nog eens voor dat er geen reden voor angst is.

De subsidie voor zeemanshuizen in Amsterdam en Rotterdam gaat verdwijnen. Honderden zeelui uit arme landen brengen regelmatig een bezoek aan de zeemanshuizen.

De viering van Koninginnedag is hier en daar gepaard gegaan met vechtpartijen. In verschillende steden werden arrestaties verricht.

De Veiligheidsraad van de VN heeft gisteren ingestemd met een VN-missie in Haïti. Achtduizend militairen en politiemannen moeten daar, samen met deskundigen op het gebied van de rechten van de mens, meewerken aan de stabilisering van het land.

Twee reddingboten van de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM) en een politiehelikopter hebben gisteren de Noordzee afgezocht op zoek naar een neergestorte deltavlieger. Na een zoektocht van enkele uren bleek het echter om een trosje oranje ballonnen te gaan, aldus een woordvoerder. De reddingboten van IJmuiden en Zandvoort rukten uit na meldingen over een deltavlieger die voor de kust van Bloemendaal in zee was beland. Na uitgebreid speurwerk werd niets anders gevonden dan een trosje ballonnen.

Het zuiden van Nederland had gisteravond met noodweer te kampen. De brandweer in Zuid-Limburg had de handen vol aan wateroverlast nadat het flink begon te stormen, onweren en hagelen. Sommige hagelstenen waren zo groot als golfballen.

De politie in Amsterdam heeft twee mannen gearresteerd die worden verdacht van betrokkenheid bij een overval op een geldwagen waarbij een soort raketwerper werd gebruikt. De verdachten van 24 en 32 jaar zijn afgelopen maandag opgepakt in woningen in Amsterdam en Zoetermeer. De overval vond 1 december vorig jaar plaats in Amsterdam-Noord. Rond het middaguur bedreigden drie mannen een medewerker van de geldwagen met het wapen, dat ze vanaf de schouder konden afvuren. De politie verwacht meer arrestaties in deze zaak.

Het Servische parlement heeft gisteren een plan van premier Vojislav Koštunica om de Servische minderheid in Kosovo autonomie te geven goedgekeurd. Volgens het parlement moet dit plan de veiligheid van de Serviërs in de door de VN bestuurde Servische provincie waarborgen. Volgens Koštunica zijn de VN en de NAVO er slechts in geslaagd de Albanese meerderheid dichter bij haar doel van onafhankelijkheid en etnische zuivering te brengen. Hij stelt voor de Serviërs in vijf gebieden in Kosovo zelfbestuur te geven, met een eigen politie. Het gaat om Priština in Centraal-Kosovo, gebied rond Mitrovica in het noorden, rond Gnjilane in het oosten, rond de berg Sar in het zuidoosten en in Metohia in het zuidwesten. De premier erkende dat zijn plan alleen kan worden uitgevoerd met steun van de internationale gemeenschap. Die ziet echter geen enkel heil in de opdeling van Kosovo.

AC Parma kampt met een schuld van maar liefst 309 miljoen euro. Na de financiële ineenstorting van zuivelbedrijf Parmalat moet een nieuwe koper voorkomen dat de huidige nummer zes van Italië verdwijnt.

Twee van de vier failliete onderdelen van RDM maken volgende week een doorstart. Het gaat om de defensiebedrijven RDM Submarines en RDM Technology. Hierdoor blijven 140 van de 390 banen behouden.

Als Willem-Alexander koning wordt, moet hij niet aan Koninginnedag morrelen, was de teneur gisteren op straat in Groningen. Hooguit kan het hier en daar iets wilder.

Het was een van de grote militaire raadsels van operatie Iraqi Freedom: waarom bliezen Iraakse militairen in maart en april vorig jaar dat halve dozijn bruggen over de Eufraat en Tigris toch niet op? De vernieling daarvan had de Amerikaanse opmars naar de hoofdstad Bagdad toch op zijn minst een paar dagen kunnen vertragen.

Het was een bekend gegeven in stomme films. Zo herinner ik me dat althans uit de tijd dat die, bij gebrek aan specifieke kinderprogramma's, veelvuldig op televisie werden vertoond. Uit een café komt een kluwen vechtende mannen naar buiten. Vervolgens komt op hoge snelheid een grote auto met politieagenten aanrijden. De agenten proberen de vechtenden te scheiden. Deze interventie wordt evenwel niet op prijs gesteld. De vechtersbazen keren zich eensgezind tegen de agenten en wanneer die allemaal buitenwesten zijn geslagen, wordt de onderlinge vechtpartij vervolgd.

Met veel plechtige toespraken en veel feest – vooral in het Oosten – is de uitbreiding van de Europese Unie met tien nieuwe lidstaten gevierd. In de toespraken klonkt één thema luid door: de uitbreiding bezegelt het eind van de verdeling van Europa. ,,Jalta is begraven'', aldus de Luxemburgse premier Juncker.

De culturele uitwisseling met de nieuwe EU-lidstaten neemt toe. Maar veel nieuwsgierigheid is er niet, bij Nederlandse kunstenaars.

Van een juichstemming over de toetreding tot de EU is in Polen – grootste nieuwe lidstaat – geen sprake. De Polen gaan er minder op vooruit dan gehoopt en of het vanaf nu beter gaat, is de vraag.

Turnster Suzanne Harmes heeft zich gisteravond geplaatst voor de Olympische Spelen in Athene. Zij toonde vormbehoud door in de landenwedstrijd bij de Europese kampioenschappen in de Amsterdamse RAI als vierde te eindigen op vloer en achtste op balk. Voor de andere olympische plaats waar Nederland recht op heeft, komt na gisteren alleen Loes Linders nog in aanmerking. Zij was de enige Nederlandse die zich wist te plaatsen voor de meerkampfinale.

Het Europees Milieuagentschap (EMA) heeft de nieuwe lidstaten van de Europese Unie gisteren gewaarschuwd voor de gevolgen die de omzetting van het Europese landbouwbeleid in hun landen met zich mee kan brengen. Het in Kopenhagen gevestigde agentschap gaat er van uit dat het milieu in de nieuwe EU-landen schade zal ondervinden, zowel van de intensivering van de landbouw, als van het verdwijnen van noodlijdende boerenbedrijven. Volgens het EMA is ,,een nieuwe strategische visie nodig'' voor de plattelandsontwikkeling in de nieuwe EU.

Het is nog niet eens zo lang geleden dat Cor Herkströter als Shell-topman bij toenmalig premier Wim Kok op de koffie kwam in het Torentje. Samen met Morris Tabaksblat en Kees van Lede vroeg hij om begrip voor de beloningen in het bedrijfsleven nadat de minister-president de zakenwereld van exhibitionistische verrijking beschuldigd had.

In India is vandaag een federaal rookverbod op publieke plaatsen ingegaan. In restaurants, bars, disco`s, openbare vergaderzalen, speelplaatsen en parken mag niet meer worden gerookt. De wet is in februari aangenomen; betrokken eigenaars en managers hebben tot vandaag de tijd gekregen verbodsborden aan te brengen. Veel Indiërs hadden gisteren nog niet van het verbod gehoord en verbodsborden waren vrijwel nergens te zien. Omdat het verkiezingstijd is, zal niemand het rookverbod voorlopig afdwingen, wordt aangenomen.

Duizenden Finnen zullen naar verwachting de komende dagen de grens met Estland oversteken om alcohol te hamsteren. Sterke drank is in Estland half zo duur als in Finland. Nu de Baltische staat bij de Europese Unie zit, kunnen Finnen in Estland nog goedkoper dan vóór 1 mei een voorraad alcohol inslaan, en vooral ongelimiteerd. De veerdiensten die de overtocht tussen Finland en Estland verzorgen, melden een verdubbeling van het aantal boekingen de eerste dagen van mei. Ze hebben hun dienstregeling aangepast voor de komende week. ,,Het is alsof heel Finland gek wordt'', zegt journaliste Anneli Roigas. ,,Vroeger werd ook al alcohol meegebracht uit Estland. Nu de beperkingen door het vrij verkeer van goederen zijn opgeheven, zal er meer alcohol verhandeld worden.'' Ook de Estse producenten hebben zich voorbereid op een toestroom van Finse kopers. ,,Er zijn gemakkelijk vervoerbare vaten voor honderd liter bier en speciale wodkakoffers waar vijf liter in kan'', aldus Roigas. ,,En om ervoor te zorgen dat de Finnen hun vracht veilig thuiskrijgen, wordt de wodka in plastic in plaats van glazen flessen verkocht.''

De Duitse bondskanselier Gerhard Schröder meent dat met de hereniging van Europa een ,,historische missie'' is volbracht. ,,De missie was een droom van vele generaties in Europa'', zei Schröder gisteren tijdens een rede in de Duitse Bondsdag in Berlijn om het moment van de Europese uitbreiding met tien nieuwe landen te markeren. Ook zei hij dat Duitsland waarschijnlijk het meest van de Europese uitbreiding met de Oost-Europese landen zal profiteren.

Voorzitter Pavol Hrušovský van het Slowaakse parlement heeft gisteren gezegd dat met toetreding van Slowakije tot de Europese Unie een droom in vervulling is gegaan voor de mensen die decennialang ,,in communistische ballingschap achter prikkeldraadversperringen'' hebben geleefd. Hrušovský zei dit tijdens een bijeenkomst in het parlement, in aanwezigheid van zijn Oostenrijkse collega Andreas Khol.

Door coffeeshops te gedogen, maar de teelt en de aanvoer van softdrugs niet te regelen is in Nederland een enorme criminele markt ontstaan. Dat stellen beleidsmakers, onderzoekers en betrokkenen uit de praktijk van het drugsbeleid vandaag in het maandblad M van NRC Handelsblad.

Hoge leiders hebben vannacht de uitbreiding van de EU begroet. Maar de Europese burger? Het motto `Europa is best wel belangrijk' luidt eerder `Europa is best wel eng'.

In LA sterft het van de Elvissen. Maartje Duin wil niet met haar Elvis op de foto: ze wil weten wat hij verdient.

De vorig jaar hernieuwde grondwet van Roemenië zal voor het eerst ook in de taal van de Roma-minderheid (zigeuners) worden uitgebracht. Roemenië telt op een bevolking van circa 22,4 miljoen inwoners tussen de 1,5 en 2 miljoen Roma. De oplage in de Roma-taal wordt 2.000 exemplaren. ,,De pijnlijke verschillen tussen de Roemeense meerderheid en de Roma-minderheid zullen niet kleiner worden door deze vertaling'', aldus Delia Grigore, voorzitter van de Roma-belangenorganisatie Aven Amentza. Roemenië is de afgelopen jaren, onder andere door de Europese Unie, herhaaldelijk gekapitteld wegens discriminatie van Roma.

De gemeente Hilversum wil harde toezeggingen over het nog op te richten uitzetcentrum voor illegalen in het asielzoekerscentrum Crailo. Die toezeggingen gaan over extra ondersteuning, vooral extra politie-inzet. Dat zei wethouder Karen Heerschop van de gemeente Hilversum gisteren. Komen die afspraken er niet, dan zegt zowel de gemeente Hilversum als de eveneens betrokken gemeente Laren de samenwerking met het ministerie van Justitie op. Het asielzoekerscentrum Crailo, dat ligt op de grens van Hilversum en Laren, is met ongeveer 1.500 bewoners een van de grootste van Nederland. Er is al begonnen met de ombouw tot uitzetcentrum. Donderdag bleek dat de gemeente Dongeradeel geen uitzetcentrum wil in Dokkum.

De politie waarschuwt kinderen en ouders voor het gebruik van een webcam. Zij signaleert een tendens waarbij kinderen zich te buiten gaan aan ,,ondeugende spelletjes'' en er ongewild intieme afbeeldingen op het internet gaan circuleren. Volgens woordvoerster M. van Loon is er sprake van een toenemend gebruik van webcams door kinderen, met onvermoede en ongewenste gevolgen. ,,Het begint vaak vrij onschuldig'', aldus Van Loon. ,,Kinderen maken filmpjes van zichzelf en dagen elkaar soms uit. Dat kan vervelende consequenties hebben, want dergelijk materiaal kan een heel eigen leven gaan leiden.'' De omvang van het probleem is onduidelijk.

Wie net als ik een Belgische bonmama heeft, weet wat taart eten is. Mijn patisseriële vorming begon al op zeer jeugdige leeftijd bij goede taartjeshuizen als Melrose in Knokke en Coenegracht in Maastricht.

De wielerploeg Cofidis keert op 5 mei terug in de competitie. De door dopingperikelen geplaagde Franse formatie start dan in de Vierdaagse van Duinkerken.

Thuiskok Marjoleine de Vos breekt een lans voor de lunch: gezellig van één tot vier aan tafel zitten. Met soep. En wijn.

Daar waar de jeugdhulpverlening niet wordt gecontroleerd door een gezinsvoogd of kinderrechter (Z, 17 april), kunnen deze zorginstanties hun eigen formalistische wegen blijven bewandelen. Tot in het absurde. Zoals in het geval van een vader die labiel is, drugs gebruikt, schulden heeft, niet aan afspraken is te binden en elke dag extreem verbaal geweld gebruikt.

Een techniek om met behulp van laserlicht nanodeeltjes van goud te maken in een blokje glas, maakt het eenvoudiger om in drie dimensies elektronische schakelingen op te bouwen. Daarmee zou de volgende generatie computerchips weer sneller kunnen worden. De techniek zou zelfs geschikt zijn om informatie in drie dimensies op te slaan (Angewandte Chemie International Edition, 30 april).

De infectieziekte sars dreigt opnieuw op te vlammen en ditmaal door twee onvoorzichtige laboratoriummedewerkers in China. Het gaat om een 26-jarige vrouwelijke onderzoeker in opleiding en een 31 jaar oude mannelijke postdoc. Beiden werkten in het Chinese Instituut voor Virologie in Beijing, waar het coronavirus dat sars veroorzaakt werd onderzocht.

Wie nadenkt over zijn geldzaken kan flink in verwarring raken. Minister De Geus van Sociale Zaken is druk in de weer met de vakbonden en werkgevers over verwenregelingen als de VUT, het prepensioen en de levensloopregeling. Daar is het royale van voorheen af. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) constateert dat diverse beleggingsfondsen zich niet pluis gedragen en zo hun deelnemers benadelen. Welke fondsen dat zijn, vertelt de AFM niet. Wettelijke geheimhouding, weet je wel. Dat is evenmin pluis, want miljoenen mensen stoppen (in)direct hun geld in fondsen en hebben daarom recht op informatie waar je wat aan hebt. De hypotheekrente stijgt weer, de aandelen willen niet lekker opbloeien en de pensioenregelingen versoberen. Je bent voor later gewoon aangewezen op jezelf. Maar hoe zet je dat op?

Het probleem

Omdat techniek nooit stil staat, kunnen onze mobieltjes steeds meer. Ze worden ook steeds kleiner want ze moeten ook mee naar buiten, op de fiets, naar de disco en stiekem tussendoor op het werk. Je kunt er mee telefoneren, maar ook sms-jes mee verzenden en ontvangen, luisteren naar ingesproken boodschappen, veel gebruikte telefoonnummers opslaan en je kunt er zelfs geinige foto's mee maken van je partner of je collega's. Die foto's kunnen dan enkele seconden later ontvangen worden door andere partners en andere collega's.

Onlangs stuurde een oude vriend mij een foto. Zijn vader had hem genomen na de uitreiking van ons H.B.S.-diploma in juni 1968. Samen met vijf schoolvrienden sta ik op het gazon voor de school. Poseren kun je het niet noemen. Ieder van ons kijkt een andere kant op, lacht of gebaart. Heeft geen erg in de camera. Of doet alsof, dat weet ik niet meer. De vrijheidsdrang druipt er vanaf. Of zie ik wat ik wil zien, zijn we gewoon een stelletje chaotische pubers? Op de een of andere manier herken ik in onze houding die van beatgroepen uit die tijd. De gespeelde onverschilligheid van jongens die met hun houding geen raad weten en zich derhalve te buiten gaan aan overacting. Nee, dat was het niet alleen. Wij wilden wat anders. Ageerden tegen de vanzelfsprekendheid van straffe regels en conventies. We noemden onszelf artistiekelingen, waren bewuste outsiders op een school die werd gedomineerd door blauwe blazers en grijze pantalons. We roken onze kans en probeerden met langere haren en afwijkende kleding een tegencultuur neer te zetten. We ageerden tegen de autoriteit van de leraren. Het was gerommel in de marge. Maar nu, na het eindexamen lag de wereld aan onze voeten, konden we de grote mensen wereld lastig vallen met onze strapatsen. Om ons heen gonsde de vrijheid, de hoop. Het begin van een nieuwe tijd, een andere tijdgeest.

Hannah Abbink en haar vriendin Anna zijn jarig deze week. Vandaag telt Hannah twaalf lentes, over een paar dagen is het Anna's beurt. In het grote grachtenhuis van de Abbinks, gelegen in het Rotterdam-se Delfshaven, is er daarom een discofeest. Georganiseerd door de meisjes zelf. Dat viel ze niet moeilijk, want ze hebben routine. Deze kinderen van de Montessorischool hebben bijna elke week wel een party.

De keuken staat vol met cola, fanta, seven-up, en snoep. Veel snoep. Ernaast in de feestruimte harde topveertig muziek, die tot in elke hoek van het huis is te horen. Vakkundig gedraaid en gemixt door Jan. Als hij een langzaam nummer draait, wordt er geslepen. Stijf tegen elkaar aan, of nog wat op afstand zoals Gaby en Richard. (foto).

Soms is de liefde net uit en zit een meisje verdrietig op de trap, haar vriendinnen troosten haar.

Eigenlijk mochten de ouders van Hannah niet thuisblijven. Dat ging ze te ver. Ze wachten beneden tot half twaalf. Dan worden de kinderen opgehaald. 'Tot snel!'

Zo meld je een besluit van de FIDE en een paar dagen later doen ze het al weer anders. Vorige week schreef ik dat het wereldkampioenschap voor een deel op Malta gespeeld zou worden, omdat de Israëlische deelnemers (Gelfand, Smirin en Sutovsky) geen visum zouden krijgen voor Tripoli.

Een paar jaar geleden was het geweld op Carver High School in Chicago zo buitensporig dat de wanhopige directie de school wilde sluiten. Toen riep ze de hulp van het leger in. Uniformen, discipline en lik-op-stukbeleid leidden tot spectaculaire resultaten. De onderwijsprestaties gingen omhoog, er zijn lange wachtlijsten en agressie komt niet meer voor op Carver Military Academy.

Dit is het vijftigste nummer van M, het maandblad van NRC Handelsblad, dat sinds maart 2000 elke eerste zaterdag van de maand bij de krant verschijnt. Het was de tijd dat andere Nederlandse kranten wekelijkse magazines het licht lieten zien. Maar een maandblad bij een krant? Dat leidde aanvankelijk, bij redactie én lezers, tot opgetrokken wenkbrauwen. Toch was er over nagedacht.

Hoewel vijftien van de negentien kapers van 9/11 uit Saoedi-Arabië kwamen, heeft het land lang de ogen gesloten voor het terrorisme. Tot op 12 mei 2003 in Riad de eerste bommen ontploften. Toch koestert Saoedi-Arabië nog fundamentalistische adders aan zijn borst. Een bezoek aan sjeik Safar al-Hawali, die de Apocalyps al helder voor zich ziet.

1 MEI Wij zijn één Europa

Op 1 mei voltrekt zich in Europa een klein wonder. Tien landen treden toe tot de Europese Unie. Acht daarvan - Estland, Letland, Litouwen, Polen, Tsjechië, Hongarije en Slovenië - liggen achter het voormalige IJzeren Gordijn. 'Eindelijk kan aaneen groeien wat bij elkaar hoort',verzuchtte Willy Brandt in Berlijn na de val van de Muur. Wat na de Tweede Wereldoorlog geamputeerd werd, zit vanaf 1 mei weer stevig aan elkaar. De nieuwe Europese Unie telt 25 lidstaten. De Europese Commissie 25 commissarissen. In Brussel is de afgelopen maanden een zwerm functionarissen en diplomaten uit de nieuwe lidstaten neergestreken om ervoor te zorgen dat Europa zijn nieuwe ledematen ook soepel kan gaan gebruiken.

Bij de War on Terror spelen ook economische belangen een rol. Twee Zwitserse journalisten en een Nederlandse fotograaf reisden langs de As van de Olie.

Ze begonnen in het Texas van Bush. Via Moermansk, Bakoe, Tbilisi, Almaty en Luanda eindigden ze in het Tikrit van Saddam Hussein. Dit is een beknopt verslag van hun tocht, die uitgebreider als boek is verschenen.

Is liefde te filmen? Luchino Visconti waagde het erop en komt met L'Innocente heel dicht in de buurt. Jaloezie, onderdrukte razernij, blozende verwarring: de camera kruipt in de personages. Deel 8 in de serie Italiaanse klassieken.

In heel Nederland komen mensen bijeen in clubs en clubjes.

In het slot van de serie een kookclub in Veghel. 'Koken is ons bindmiddel.'

Vergaderen, mensen zouden het niet moeten doen. Noem één goede reden waarom je eraan zou beginnen. O, er moet een probleem opgelost worden en dus moeten alle betrokkenen bij elkaar gaan zitten en ideeën bedenken. Goed nieuws: dat is geen reden om te vergaderen.

Een uitstervend beroep is dat van de bordenjongen, die de zetten van de toernooischakers op grote demonstratieborden uitvoerde. Met de moderne elektronische borden, die met computerschermen verbonden zijn, gaat het sneller en bovendien kunnen de schermen op veel verschillende plaatsen worden neergezet, zodat de toeschouwers de partijen overal kunnen volgen.

In de brievenrubriek van W&O 27 maart vragen verschillende commentatoren zich af of Michel Ter Hark Popper wel recht doet met zijn verwijt zijn schatplichtigheid aan Selz te hebben verzwegen (naar aanleiding van `De andere Popper, W&O 13 maart).

Het komt me voor dat u in W&O van 24 april overdreven veel aandacht schenkt aan het verschijnen van een boek van de sociologen Merton en Barber over serendipiteit. Naar het boek keek ik lang uit: het werd aangekondigd in voetnoot 4a op blz. 104 van Mertons `Social Theory and Social Structure' uit 1967. De verwachting het te lezen, gaf ik echter langgeleden op en als uw bespreking recht doet aan het boek van Merton & Barber staat er niets in dat substantieel nieuw is in vergelijking met Mertons uitlatingen in `Social Theory'.

Op 1 juli wordt Nederland voor een half jaar voorzitter van de Europese Unie.

Een van de agendapunten is een nieuwe Europese drugsstrategie. Pikant, want terwijl de Nederlanders nogal tevreden zijn over hun coffeeshops en hun spuitenruil, ziet het buitenland ons nog steeds als narcostaat.

Hoe goed is ons drugsbeleid?

Een rondgang langs kenners, en een aantal conclusies.

De gezondheidsrisico's zijn teruggedrongen. Maar de openstaande achterdeur van de coffeeshop heeft de georganiseerde criminaliteit een gouden kans gegeven.

Als oud-adjunct-directeur van Electrologica werd ik gewezen op de column van Vincent Icke (W&O, 11 april). Daarin komt een niet met name genoemde directeur voor die teleurgesteld naar Zwitserland zou zijn vertrokken. Een dergelijke directeur is mij geheel onbekend; dat bij de betrokkenen enige teleurstelling heeft bestaan laat ik buiten beschouwing, maar de gedachte van een verhuizing naar Zwitserland kan alleen uit de duim van de schrijver voortvloeien. Van de technische directeuren is er één geruime tijd geleden in Nederland overleden, de tweede leeft nog: beiden waren tot het einde van hun loopbaan in dienst van Philips, eveneens in Nederland. Ook de mij goed bekende commercieel directeuren zijn evenmin naar Zwitserland vertrokken.

Naar aanleiding van de column van Vincent Icke (W&O 10 april) en de ingezonden brief van Joop Marrevee lijkt het me goed de rechtstreeks betrokkenen aan het woord te laten over Electrologica en Philips.

De grote volkstelling in de wereldzeeën is begonnen: The Census of Marine Life. Meer dan driehonderd biologen uit 53 landen gaan in een wereldwijd onderzoek de biodiversiteit van de zee in kaart brengen. Dat is hard nodig, want over het leven in de zee weten we nog altijd bitter weinig en elke week worden er in de zee drie nieuwe vissoorten ontdekt.

Hoezo `wereldterrorist'? (Z, 17 april) Heeft het adjectief `wereld' daarin dezelfde betekenis als in `wereldbaan' of wereldgoal', dus `geweldig'? Of is het een tegenstelling met `marsterrorist' en `maanterrorist'? En kunnen we ook verlost worden van uitdrukkingen als `oorlog tegen terrorisme'? Dat betekent ongeveer hetzelfde als oorlog tegen de oorlog, of oorlog tegen geweld. En aangezien agressie onder gunstige omstandigheden uit ieder mens naar boven zal komen, betekent het hetzelfde als `oorlog tegen de mensheid'. Laten we dus liever onze energie gebruiken om te kijken naar wat die omstandigheden dan zijn.

`Terreur kostte 7.085 levens', kopt de voorpagina van uw krant van 17 april. Direct blijkt dat het gaat om selectieve aandacht voor moslimterrorisme. Dit past geheel bij de denkwijze van de westerse leiders onder aanvoering van Bush en Blair, in navolging van hun Israëlische bondgenoot Sharon.

Van de tien landen die vandaag toetreden tot de Europese Unie is Polen met 38 miljoen inwoners het grootste. En een van de armste. Maar Polen zijn vechters en ze hebben zich in Europa al luidkeels gemanifesteerd. Tijdens het communisme zat Helena Luchywo bij de ondergrondse pers, nu leidt ze Polens grootste krant Gazeta Wyborcza. De krant raakte afgelopen jaar verstrikt in een corruptieschandaal. 'Dit was het zwaarste jaar van mijn leven.'

Royaltyverslaggever Marc van der Linden, sinds twee maanden hoofdredacteur van het gossipblad Weekend, woonde afgelopen zaterdag snipverkouden de koninklijke bruiloft bij. `Premier Balkenende en vice-premier Thom de Graaf hebben er zin in. Ze trekken gekke bekken naar ons.' Van te voren ging hij naar zijn kapper, met wie hij lekker kan `kwaaitongen' over vrienden. Van der Linden (35) heeft een relatie met de Rus Serghei.

Is het u ook opgevallen dat het woord 'gedogen' langzamerhand uit het Nederlandse vocabulaire aan het verdwijnen is? Net als poldermodel trouwens, een woord waar je nog maar kort geleden in elk essay over struikelde. Maar gedogen, dat was toch wel een heel speciaal woord. Het werd met vertedering of met nauw verholen ergernis uitgesproken. Door de vingers zien, oogluikend toelaten, de andere kant opkijken. Voorstanders van gedoogbeleid roemden het om het Hollandse pragmatisme, tegenstanders verketterden het om zijn hypocrisie.

De Onderwijsraad munt niet uit in het geven van adviezen met een hoog realiteitsgehalte. Een voorbeeld daarvan was het omvangrijke rapport `Wat scholen toevoegen' met als meest opvallende conclusie dat basisscholen een begintoets voor kleuters zouden moeten invoeren om de onderwijsopbrengsten vast te stellen. Door de politiek afgeschoten en niets meer van gehoord.

Economisch filosoof Johan Norberg kreeg in het E-katern van 27 april volop de ruimte om te betogen dat maatschappelijk verantwoord ondernemen een vergissing zou zijn. Bedrijven zouden vooral winstmachines moeten zijn ten gunste van hun aandeelhouders.

In deze krant van 28 april stond een interview van Sheila Kamerman met klinisch psychologe en psychoanalytica Karola Lehnecke naar aanleiding van haar proefschrift De rol van moeder-zoon symbiose in perversie en zedendelinquentie. Het is natuurlijk onmogelijk om je aan de hand van een zo kort stuk een oordeel te vormen over de inhoud van een proefschrift. Twee dingen springen er uit: zedendelinquenten zijn vroeger veel gepest, en ze hebben een ongezond sterke band met hun moeder, op het incestueuze af.

Er staat een generator op mijn balkon. 'Een schatje', zegt mijn man, terwijl hij over het tweetakt motortje aait. 'Kijk, hier doe je de benzine in, dan doet ie prutprutprut en dan kun je daar een lamp aansluiten. Lief he? Ook handig als de stroom weer eens uitvalt.'

Het grootste probleem aan boord van een ruimtestation is volgens de Nederlandse ruimtevaarder André Kuipers toch wel slapen. ,,Je kan en wil niet slapen, want je wil voortdurend genieten van het feit dat je in een ruimtestation bent'', zei de astronaut in het Russische kosmonautencentrum Sterrenstad bij Moskou, enkele uren na zijn landing in Kazachstan. Ook dagelijkse bezigheden met stromend water, zoals tandenpoetsen en wassen, bleken in de ruimte niet zo makkelijk te zijn, vertelde de vermoeid ogende ruimtevaarder. De terugreis was een ,,fantastisch gebeuren''. De ruimtevaarder zei geen enkel moment bang te zijn geweest, omdat hij dit al zo vaak had geoefend. ,,Het moment dat de parachute openging bij de landing was een hele rare sensatie. Het leek wel kermis, want alles gaat om je heen draaien. Je bent helemaal niet meer het effect van gewicht gewend. Je slingert alle kanten op.'' Kuipers blijft nog twee weken in Moskou voor medisch onderzoek en om experimenten af te ronden.

Joep Habets ontdekt dat tweevoud het kenmerk van het ware is

Freuds theorie dat we door ons onbewuste worden geregeerd is al een paar keer naar de schroothoop verwezen. Maar de Amerikaanse psycholoog Tim Wilson heeft het onbewuste weer op de agenda gezet. Zijn boodschap: mensen weten niet waarom ze iets doen.

Ze weten niet waarom ze een blauwe trui aantrekken. Ze kennen zelfs de redenen niet van de grote beslissingen in hun leven.

We zijn vreemden voor onszelf.

Wat horen we als we afstemmen op het zuchten van de schepping? Onszelf of God?

De Olympische Spelen die op 13 augustus in Athene beginnen, zullen een grote stroom toeristen naar de Griekse hoofdstad lokken. Kan de stad die aan? Russ Baker over de Atheense uitdaging.

Met de liberale Cypriotische oud-president en oud-EU-onderhandelaar George Vassiliou valt zeer te betreuren dat het niet is gelukt vóór de toetreding van Cyprus tot de Europese Unie een akkoord over de hereniging van het eiland te bereiken. De EU moet echter het hoofd koel houden. Het past Eurocommissaris Günter Verheugen niet om de bevolking en de regering van de Republiek Cyprus zware verwijten te maken over de inzet en uitkomst van het referendum in het Grieks-Cypriotische zuiden. Verheugen zei dat hij zich door de regering van de Republiek Cyprus `bedrogen' voelde. In een referendum mag men nu eenmaal voor of tegen stemmen, dat is het wezen van de democratie. Het zuiden stemde met circa 75 procent tegen het Annan-plan. Het noorden stemde met ongeveer 65 procent voor. Naar het totale electoraat van het gehele eiland (noord en zuid) gerekend, stemde 75 procent tegen en 25 procent voor.

De musea lijken er in het Advies van de Raad voor Cultuur van staatssecretaris Van der Laan met een bezuiniging van 2,5 procent nog genadig vanaf te komen, zeker in vergelijking met bijvoorbeeld de orkesten en operagezelschappen, die 4,3 procent moeten inleveren. Toch is er voor de Nederlandse Museumvereniging (NMV) reden tot kritiek. Schrijnend is het voorbeeld van Rijksmuseum Twenthe te Enschede, in 2000 nog getroffen door de vuurwerkramp. Volgens de Raad is het geen museum van nationaal belang en het maatschappelijk bereik van het museum zou gering zijn. De Raad beveelt dan ook aan om met regionale en lokale overheden te overleggen over overheveling van bestuurlijke en financiële verantwoordelijkheid, voor zover dat mogelijk is op basis van de eigendomstitel van de rijkscollectie. Het negatieve oordeel dat hierin wordt verwoord, is discutabel.

Genoten heb ik van het artikel van Dirk Lambrechts over de `bureaucratische grootinquisiteurs uit Brussel' die de Europese volkskeuken bedreigen (Opinie & Debat, 24 april). De auteur zag kans heimwee naar de oude gerechten van Europa bij mij op te wekken. Je proefde de oude smaken en kon de goede aroma's van de kazen en keukens van een ver en vergeten verleden weer opsnuiven. Het is een indringende les die ons leert dat de waarheid en de waar hun hoogtepunt alleen in eenvoud bereiken.

Maar niet alleen op het gebied van voeding, ook in veel andere gebieden van ons leven lijkt de eenvoud en dús veel waarheid en waarden verloren te raken.

Intussen verbrokkelt de samenleving, omdat wij de moed niet hebben in de eenvoud de kern en de waarheid der dingen te hervinden.

Het is moedig van Joop Daalmeijer om in het openbaar te pleiten voor een rechts geluid op televisie (Opinie & Debat, 17 april). Het wordt wel tijd om de begrippen als `links' versus `rechts' en `progressief' versus `conservatief' te herzien of nog beter los te laten, want zij vertroebelen de discussie (alsof er geen linkse conservatieven zijn).

In deze krant van 20 april stond de kop `Donner wil bemiddeling stimuleren'. Mooi, dacht ik. Maar in het artikel eronder was voortdurend sprake van `mediation' en `mediator'. Nu vreet het Amerikaans steeds maar door, maar zou het niet zinnig zijn dat althans de overheid daar niet aan meedoet en Nederlands blijft schrijven?

Het beroep van nieuw-rechts op de Verlichting ter legitimering van een enghartige, vaak xenofobe eigenwaan is een gotspe. Voltaire zou deze zelfbenoemde erfgenamen van zijn werk aan zijn scherpst gepunte ganzenveer geregen hebben.

Op verzoek van het Leeuwarder gerechtshof gaat prof.dr. R.Bullens, hoogleraar forensische kinder- en jeugdpsychologie aan de VU in Amsterdam, onderzoek doen naar de betrouwbaarheid van de verklaringen van een 9-jarig meisje, dat zegt door haar stiefvader seksueel te zijn misbruikt in een SM-kelder in diens woning in juli 2002. De man, Albert B. (46) uit Nieuw-Buinen, werd in januari vorig jaar door de rechtbank Assen veroordeeld tot tweeënhalf jaar gevangenisstraf, na een eis van vier jaar. Nadat hij het vonnis had gehoord sneed hij zijn keel door. Hij overleefde zijn poging tot zelfdoding en werd begin vorig jaar op last van het hof op vrije voeten gesteld. De man wordt ervan verdacht het kind geblinddoekt omhoog te hebben getakeld in de kamer, waarna zij hem oraal moest bevredigen. Ook zou hij haar met een zweep geslagen hebben. De verdachte ontkent en doet het verhaal van zijn stiefdochter af als ,,onzin''. Bullens is deskundige op het gebied van betrouwbaarheidsverklaringen bij seksueel misbruik. Hij rapporteerde eerder dat het meisje in theorie haar kennis over de SM-kamer en SM-handelingen op een andere manier dan door het misbruik kan hebben verkregen.

De aandelenkoersen in de Verenigde Staten en Europa zijn het grootste deel van dit jaar bijna niet gedaald of gestegen. Dat lijkt verrassend, omdat de verwachtingen over de groei van het bruto binnenlands product in 2004 en 2005 zijn toegenomen in de VS en Engeland, de twee grootste markten. Verrassingen inzake de winsten over het eerste kwartaal zijn positief uitgevallen en de ondernemingsbesturen zijn optimistischer over hun vooruitzichten.

ACTUALITEITEN

Twee vandaag. Reportage over de miljoenen Roma's die in de tien nieuwe lidstaten van de Europese Unie in bittere armoede leven en overal worden gediscrimineerd. Ned.2, 18.20-19.10u.

Lijn 25. Vijfde aflevering van een serie over uitbreiding van de EU. Standplaats van de NOS-Europabuis is Ljubljana in Slovenië.

Onderwerpen zijn het feest van de EU-uitbreiding en de rol van de kleine landen versus de grote landen. Gast is Laszlo Maracz,

hoofdredacteur van Ablak, een

tijdschrift over Centraal Europa en de Balkan dat in Nederland wordt uitgegeven. Ned.2, 19.25-20.00u.

Nova. Reportage uit Warschau over de uitbreiding van de EU. Verder aandacht voor de vraag of Churchill niet als oorlogsmisdadiger moet worden gezien. Hij was immers verantwoordelijk voor de bombardementen op Duitsland waarbij zeker 600.000 Duitse burgers werden gedood.

Ned.3, 22.33-23.03u.

Leo Prick veegt de vloer aan met mijn voorstel om `reddingsteams in te stellen voor slechte scholen' (W&O, 24 april).

Veertig procent van de werknemers uit de nieuwe EU-landen en de kandidaatlanden (Bulgarije, Roemenië en Turkije) is van mening dat ze op het werk risico's lopen wat betreft hun gezondheid en veiligheid. Dat blijkt uit onderzoek van het Europees agentschap voor veiligheid en gezondheid op het werk. In de oude EU is 27 procent van de werknemers bezorgd over hun gezondheid en veiligheid op het werk.

Veel Nederlandse media hebben na de moord op het Terracollege de naam en Turkse afkomst van de verdachte gemeld, ook deze krant. In deze rubriek verdedigde de redactie haar besluit om de afkomst te melden met het argument dat de afkomst in dit geval relevant was. Die relevantie werd niet nader uitgelegd, maar NRC Handelsblad publiceerde daags na de moord wel een interview met een specialist in de Turkse cultuur. Hierin werd gespeculeerd dat Murats gekrenkte reactie op berispingen typerend zou zijn voor het Turkse eergevoel.

Véronique Prins is niet meer bereikbaar onder het telefoonnummer dat vorige week vermeld stond bij het stuk over dyslexie (W&O, 24 april). Meer informatie is te vinden op de volgende website: www.dyslexie-hetzwaanproject.info

Rotterdam zal zo snel mogelijk een woonvergunningenstelsel invoeren.

(Gemeente Rotterdam nadat het kabinet het mogelijk had gemaakt een inkomenseis te stellen aan nieuwe bewoners van achterstandswijken, 28 april)

De uitbreiding van de Europese Unie vormt een goede aanleiding om het debat over de grenzen van Europa te heropenen. Want na de tien nieuwkomers die zich met ingang van vandaag EU-lidstaat mogen noemen, staan de volgende alweer te dringen. Bulgarije en Roemenië, waarvan de toetreding in 2007 wordt verwacht; Turkije, het omstreden kandidaat-lid waarover later dit jaar een beslissing valt; Kroatië, dat ook kenbaar heeft gemaakt tot de Unie te willen behoren. Het wachten is nu op de rest van de Balkan, op Moldavië, Oekraïne, Wit-Rusland wellicht. Er is veel voor te zeggen om de West-Oekraïense stad Lvov, in andere tijden Lemberg geheten, Europees te noemen. Het was uiteindelijk ooit hoofdstad van het Oostenrijkse kroonland Galicië. Maar zijn Kiev en het nog oostelijker gelegen Charkov Europese steden? Er zijn grenzen – ergens moet Europa eindigen. De vraag alleen is: waar?

Het zijn keer op keer de moslims waaraan van alles niet deugt, die tekortschieten en het laten afweten. Maar zo onderhand is het tijd dat deze onzalige eenrichtingsweg wordt opengebroken en omgeleid.

De rijksministerraad heeft F. Refunjol (53) benoemd tot gouverneur van Aruba. Refunjol is vice-premier en minister van Onderwijs in de Arubaanse regering. Hij volgt O. Koolman op, van wie de ambtstermijn is verlopen.

Op diverse plaatsen in Europa is afgelopen nacht om twaalf uur precies de uitbreiding van de Europese Unie gevierd. Vanaf vandaag bestaat de Unie niet langer uit 15 maar uit 25 landen. De regeringsleiders van deze 25 landen beëindigen vanmiddag in de Ierse hoofdstad Dublin met het hijsen van de vlaggen van alle lidstaten de officiële uitbreidingsceremonie.

De 150 leden van het webcongres van NRC Handelsblad reageerden op de stelling: in het Groene Hart mag gerust gebouwd worden. Geen sprake van oordeelde ruim 60 procent van de deelnemers.

ACTUALITEIT

Buitenhof. Gesprek van een uur met minister-president Jan Peter Balkenende over o.a. het voorzitterschao van de Europese Unie, verantwoordelijkheid, imago en beleid. Ned.3, 12.10-13.03u.

De Veiligheidsraad van de VN is akkoord met het sturen van een VN-missie naar Haïti per 1 juni.

Twee van de vier failliete onderdelen van RDM maken een doorstart. Het gaat om RDM Submarines en RDM Technology op Heijplaat.

ONPK staat voor Open Nederlands Paren Kampioenschap. Onder de vlag van Interpolis was dit kampioenschap ooit het vlaggenschip van het parenbridge in Nederland. In de vorige eeuw probeerden honderdduizenden via talloze voorrondes dat ene doel te bereiken: de finale. Als je die won was je naam voor altijd bijgeschreven in het Gouden Bridge Boek. Interpolis verdween, TAS kwam en daarna de REMU. Met de opkomst van de kroegendrives en de bridgeclubs op het internet, was de belangstelling voor het ONPK tanende. Op dit moment zit het ONPK zelfs zonder sponsor en in een onbewaakt ogenblik overwoog de bridgebond zelfs heel even om het maar helemaal af te schaffen. In Utrecht, op de burelen van de bond, waart echter het hardnekkige gerucht dat het ONPK gered is. Een nieuwe sponsor zou zich hebben aangemeld.

PvdA-leider Wouter Bos wil dat in de PvdA kandidaat-leiders met persoonlijke programma's gaan strijden om het lijsttrekkerschap. Geen partijbrede programma's meer, zegt hij in een interview met NRC Handelsblad.

Minder is meer, zegt Stijn Vandeputte menige grote voorganger na. In de liedjes op Euphoric heeft hij doorgaans genoeg aan een synthesizer en een drumcomputer, waaraan hij nogal grofkorrelige, schetsmatige patronen ontlokt. Alsof hij deze nummers bedoelde als demo's voor een gepolijster eindresultaat, maar toch op zijn schreden is teruggekeerd. En waarom ook niet, want er zit een flinke spanning in deze half afgemaakt klinkende liedjes, waarin Stijns achteloze stem voor vrolijke momenten zorgt. Zeker als hij er flarden Duits, Frans of Vlaams (`Wiezeddegij') doorheen strooit, Raymond van het Groenewoud voor een gastrol uitnodigd of alvast de voor de hand liggende vergelijkingen met het vroege werk van Prince pareert: in `Goldmine' voert hij een Princewannabe, een Princefanatic en een Princyologist op. Euphoric verwijst verder speels naar electro en zelfs vroege house, want aan Stijn is het werk van de legendarische groep Fingers Inc. ook niet onopgemerkt voorbijgegaan. Laat Stijn maar schetsen.

Iedereen heeft er een in zijn kast liggen: een T-shirt. Chantal Keizer (foto's) en Willy Bakker (tekst) gingen op zoek naar de mooiste en opmerkelijkste exemplaren.

A. Hammerstein wordt president van het gerechtshof in Arnhem. Het kabinet heeft deze week ingestemd met zijn voordracht. Hij volgt in Arnhem L. van der Weij op, die onlangs met pensioen ging. Hammerstein (57) begon in 1979 zijn loopbaan als rechter in Arnhem. De laatste zes jaar was hij raadsheer in de Hoge Raad.

De liquidatie van de Hamas-leiders sjeik Ahmed Yassin en Abdel Aziz Rantisi veroorzaakte een storm van verontwaardiging in Europa. Voor Europeanen is deze deze manier van afrekenen met elkaar onbegrijpelijk. Het politiek geëngageerde geweld verwijdert daders en slachtoffers langzamerhand van een rechttoestand en brengt hen in een natuurtoestand. Hoe meer `natuurtoestand', des te meer barbarij en prepolitieke stammenstrijd.

De Europese Unie wordt vandaag een miljoen vierkante kilometer groter, wanneer tien nieuwe lidstaten toetreden. Uiteraard wordt dat gevierd. Vrijdagavond waren er galaconcerten in diverse steden, afgerond met Maltees vuurwerk, zaterdag is de officiële ceremonie in Dublin. En er komen nog veel meer festiviteiten op verschillende plaatsen in de nu 25 landen omvattende EU.

Het drinken van koolzuurbruisende frisdranken speelt een meetbare rol bij het ontstaan van overgewicht bij kinderen. Een onderzoek onder enkele honderden schoolkinderen in Christchurch in het zuiden van Engeland wijst uit dat een bescheiden afname van de consumptie al leidt tot een stabilisatie van het aantal kinderen met overgewicht. Kinderen die niet tot zo'n beperking waren aangezet werden gemiddeld zwaarder (British Medical Journal, 23 april).

De UEFA heeft de schorsing van Chelsea-verdediger Marcel Desailly in de Champions League teruggebracht van drie naar twee duels. Het betekent nog wel dat de Fransman een halve finale en (eventueel) de finale van het toernooi mist. In de eerste halve eindstrijd tegen Monaco gaf Desailly een elleboogstoot aan Fernando Morientes. De scheidsrechter ontging het voorval, maar op basis van televisieopnames besloot de UEFA alsnog in te grijpen. Zonder Desailly moet Chelsea tegen Monaco een achterstand van 3-1 goedmaken.

Hebben feministes de droom van het sprookjeshuwelijk echt aangetast?

Stine Jensen over Mabel en Rebecca Loos, kortom: over vrouwen van nu en het huwelijk.

De eerste regels van de prospectus vatten het perfect samen. ,,Google is geen gewoon bedrijf en we zijn ook niet van plan dat te worden.'' Geheel indachtig deze lijn heeft de beursgang van de internetzoekmachine, die een waarde vertegenwoordigt van 2,7 miljard dollar, een vorm gekregen die een breuk inhoudt met de traditie. Verreweg het meest onorthodoxe onderdeel is een plan om het traditionele proces van waarborging door banken te omzeilen door de aandelen via een veiling rechtstreeks aan het publiek te verkopen. Als dat plan slaagt, is het niet overdreven te stellen dat het bedrijf dat het gebruik van internet heeft gerevolutioneerd, ook de manier waarop Wall Street zaken doet kan veranderen.

Hongarije beleeft bij de toetreding tot de Europese Unie een overrompelende stortvloed van feestelijkheden – in telegramstijl konden alle activiteiten met moeite worden samengeperst in een 27 pagina's dikke brochure: vuurwerk in alle steden en dorpen, feesten langs de grenzen, Boedapester Donaubruggen worden omgebouwd tot parken en fonteinen, er zijn EU-robots, concerten van topmusici, Europees eten langs de Donau.

Het artikel `Splitsen energiebedrijven is gezond' maakt bepaald niet duidelijk waarom splitsen van energiebedrijven noodzakelijk is (dus beter voor de kleinverbruiker) en dat het ook nog gezond zou zijn (Opiniepagnia, 27 april). Opwekking van energie (elektriciteit), de koppeling ervan (verhoging van de bedrijfszekerheid), het transport en de distributie is technisch gezien al een aardige klus om te begrijpen. Om maar niet te spreken van de economische aspecten en de wijze waarop de `elektriciteit' nu is geregeld.

Deze krant meldde inderdaad de voornaam (niet de achternaam) van de verdachte van de moord, half januari, op het Terracollege, evenals zijn Turkse afkomst.

`Le recital oublié', de dubbel-cd met vergeten aria's uit het Franse operarepertoire, telt 29 nummers en dan zullen er vast nog wel wat Franse aria's zijn vergeten. Op een enkele uitzondering na is Franse opera uit, té Frans, dus horen we hier wat we nooit horen van Massenet, Thomas, Lalo, Meyerbeer en Bizet, gezongen door veelal beroemde zangers.

Singer/songwriter Dayna Kurtz, die met haar debuut in Amerika en Nederland een flinke schare fans opbouwde, blijkt op haar tweede album Beautiful Yesterday nog eigenzinniger dan verwacht. In plaats van ons een onderstreept muzikaal statement vol echo's van haar debuut aan te bieden, een werkwijze die zovele singer/songwriters aanwenden om zo snel mogelijk van `authenticiteit' beticht te kunnen worden, komt Kurtz met een selectie covers die – gezocht naar een rode draad – kant noch wal raakt, en dus geheel gedragen dient te worden door haar magische stem. Dat lukt maar ten dele. De uithoeken van de folk en coctailjazz die Kurtz bezoekt zijn niet allemaal even vriendelijke omgevingen. Gevaarlijk dicht langs Ricky Lee Jones scheren kan nog net, maar klinken als Paul Simon gaat te ver. Struikelen we vervolgens ook nog over een chanson, dan moeten we helaas concluderen: moedig, maar wel wat al te vergezocht.

Dat hip-hop ook in Afrika populair is geworden, is logisch. Als vrouwen al het werk doen, rest er voor mannen niet veel meer dan elkaar eindeloos sterke verhalen te vertellen. Het Senegalese trio Daara J. beweert in de titelsong van deze cd dat rap eigenlijk een Afrikaans kind is dat opgroeide in Amerika en nu naar de moederschoot terugkeert. `Verpest' door een heleboel `vreemde' ideeën en gelukkig maar, want hierdoor heeft Boomerang een hoger melodisch gehalte dan veel andere hip-hop. Het door Sergent Garcia geproduceerde `Esperanza' is een mee-lalbare latin-deiner, `Exodus' past in het vakje reggae en `Hip Hop Civilization' met zangeres China heeft een hoog arrenbie-gehalte. Dat de teksten merendeels onverstaanbaar zijn is niet erg, dat geldt ook voor bijbel en koran. Daara J., door BBC 3 onderscheiden met een prijs, staat 5 mei op straat in Wageningen en treedt op 20 juni op in de Amsterdamse Melkweg.

Met hulp van lezers gaat de Achterpagina op zoek naar de coolste uitstapjes met pubers.

Je zou het niet verwachten van een keurige arthousefilm als Good Bye, Lenin!, maar er is digitaal meer aan vertimmerd dan aan de gemiddelde vergelijkbare Hollywoodproductie. Natuurlijk, er hoefden geen dinosauriërs of ruimteschepen door de computer geanimeerd te worden. Niet in een film die zich kort na de val van de Muur in Oost-Berlijn afspeelt. Maar regisseur Wolfgang Becker moest ontdekken dat tien jaar na dato een simpele Trabant op de Karl Marx Allee (u weet wel, zo'n pastelkleurig wagentje, model Daf) net zo moeilijk te vinden was als pakweg een Tyrannosaurus Rex op de Veluwe. Laat staan dat de Russische legerhelikopter die ze gecast hadden om een standbeeld van Lenin over de stad te laten vliegen precies deed wat ze wilden.

Het blijft een wonderlijke carrière, de muzikale loopbaan van Eminem. Lag tien jaar geleden nog op de stoep van West Coast radioshows om als eerste binnen te zijn voor het open uurtje `freestylen', hield dat uit het blote hoofd rappen soms tien uur achter elkaar vol, en bleek toch bij het volgende bezoek alweer vergeten. Maar het blanke ventje dat lang als nepneger werd beschouwd, runt tegenwoordig een imperium van jewelste en wordt door de zwarte hiphopgemeenschap volkomen serieus genomen. Grootste verdienste ondertussen van dit trailerpark-knaapje is dat hij tijdens deze zegetocht nooit zijn demonen heeft verloochend terwijl hij de hiphop als genre van een dosis frisse zelfrelativerende humor heeft voorzien.

De heilige ibis wordt steeds vaker in Nederland gezien. Kester Freriks zoekt en ziet de verschijningsvorm van de Griekse schrijfgod Thot bij Botshol.

Het initiatief voor de `Wegwijsgids' met informatie over dyslexie valt te prijzen (NRC Handelsblad, 24 april). Maar in het desbetreffende artikel wordt ten onrechte het beeld geschetst dat scholen dyslexie niet signaleren. Ik heb zelf dyslexie en ervaar juist veel welwillendheid. Waar de scholen wel tegen aanlopen, is dat ze niet de financiële middelen hebben om kinderen te laten testen en vervolgens intensief te kunnen begeleiden. Wanneer je niet de juiste `diagnose' kunt stellen, kun je ook nooit een passende `behandeling' geven.

Nadat de foto is genomen, worden alle onderscheidingen zorgvuldig opgeborgen in hoesjes en doosjes. De vier bestuursleden van de Vereniging Dragers Bronzen Leeuw en Bronzen Kruis spelden die niet zomaar op de borst. Alleen bij speciale gelegenheden zoals herdenkingen, defilés en begrafenissen van veteranen.

Het eerste woord is aan de acteur en regisseur Peter Oosthoek. ,,Pierre is een geheim en heeft een geheim'', zegt hij. ,,En laten we dat geheim alsjeblieft het geheim laten, want anders is het mysterie er gauw af en dan wordt het triviaal.'' Het is een intrigerend begin voor een documentaire over Pierre Bokma, want wat zullen de makers doen: de afstand bewaren waartoe Oosthoek oproept, of de hoofdpersoon met al zijn hebben en houden etaleren?

Koolstof nanobuisjes zijn te gebruiken als een gereedschap dat balletjes van goud, zilver en andere metalen met een diameter van minder dan 60 nanometer kan oppakken en verplaatsen. Manipulatie van dergelijke nanodeeltjes of zelfs individuele moleculen en atomen is nodig als nanotechnologen er in willen slagen zogeheten nanomachines te bouwen met bewegende onderdelen op moleculaire schaal.

ANDRÉ KUIPERS is weer terug, gisteren landde hij midden op de Russische steppe en volgens de laatste berichten is hij helemaal in orde. Al eerder viel uit de stroom persberichten van ESA en SRON (Stichting ruimteonderzoek Nederland) op te maken dat de 12 wetenschappelijke experimenten die hij voor Europa uitvoerde een succes waren geworden. Of zoiets. In ieder geval was de `Seeds in Space'-demonstratie erg goed gelukt. Daaraan hadden behalve Kuipers ook 70.000 scholieren uit groep zeven en acht deelgenomen.

Spunk-columnist Raoul de Jong (20) heeft nieuwe schoenen, deze week. En man, wat glimmen ze.

Nederlandse baby's krijgen vanaf volgend jaar een buitenlands kinkhoestvaccin. Dat biedt betere bescherming en de bijwerkingen zoals koorts zullen afnemen.

In de rubriek `Uit de school geklapt' wordt de blik gericht op kleine, maar belangrijke aspecten van het schoolbestaan. Vandaag: douchen na de gymles.

In Groningen gaat het vmbo op de schop. Wethouder Wicher Pattje (PvdA) wil vwo- en vmbo-leerlingen na de basisschool nog twee jaar bij elkaar houden.

Wat doe je als je moeder en journalist bent, en je kinderen kunnen alleen nog maar over Idols praten? Naar de show gaan. Alice interviewen. Maud aanraken. Jannetje Koelewijn is klaar voor de Idols-finale, vanavond.

Lange tijd is gedacht dat symbolisch gedrag, taalgebruik en abstract denken niet ouder is dan 50.000 jaar. Die theorie ligt nu zwaar onder vuur.

`DE MANIPULATIE, verdonkeremaning en onjuiste weergave van wetenschappelijke gegevens door de regering-Bush is zonder precedent'. Dat vindt de Amerikaanse Union of Concerned Scientists en mijn Amerikaanse collegae zijn het daar mee eens. Dat knoeien met wetenschap deed mij denken aan een opstel over Gandhi van George Orwell, dat begint met de zin: `Heiligen zijn schuldig, tenzij hun onschuld bewezen is'... In dat opstel veegt Orwell de vloer aan met het pacifisme van Gandhi.

De PvdA presenteert vandaag, op de Dag van de Arbeid, een nieuw beginsel- programma voor de sociaal-democratie. Het gaat minder over de wereld en meer over Nederland dan in 1977 en is bescheiden over de maakbaarheid van de samenleving. Een gesprek met partijleider Wouter Bos: `Ik verlang er wel eens naar om de VVD of GroenLinks te leiden. Hoef je al die keuzen niet te maken.'

De ruim drie miljard gulden aan ontwikkelingshulp die Nederland Suriname bij de onafhankelijkheid in 1975 toezegde, zijn bijna op. Deze maand besluit minister Van Ardenne hoe ze verder wil. Over Dreft uit Holland en een brandweerauto uit Amsterdam.

Een vrolijke keuken is een `als keuken ingerichte kermisvermakelijkheid waar men schotels enz. kan stukgooien'. Moderne kermissen hebben zo'n inrichting niet. Voor alle zekerheid ben ik nog even gaan kijken op de Dam waar de totale kermis woedt. Wel allerlei vrolijks, maar geen keuken. Als ik een kermis zie ga ik op inspectie. Nog nooit heb ik een echte vrolijke keuken in bedrijf gezien. Geen wonder. In de oorlog (1940-1945) waren er geen kermissen. Daarna was er schaarste aan serviesgoed, toen begon de zware apparatuur van het vermaak tot ontwikkeling te komen, en nu kan de kermisgast van alles virtueel kapot of desnoods doodmaken. De oude vrolijke keuken is achterhaald. Toch blijf ik me afvragen of hij geen gat in de markt heeft achtergelaten.

Unilever, ABN Amro, DSM, Shell. De cijfers van grote bedrijven zorgden deze week voor grote koersuitslagen op het Damrak.

Er zijn mensen die de kunst verstaan van niets iets te maken. Neem bijvoorbeeld Jomanda. De jongens van de effectenbeurs. De adviseurs van president Bush. Of het type columnist dat dag in dag uit, week in week uit, krantenkolom na krantenkolom vult met, ja, met wat eigenlijk? Hoe doen ze het toch? Eindeloze bespiegelingen, op epische schaal welhaast, over een plastic zakje dat in de gracht drijft, een vrouw die voorbij fietst in het park, dit alles in alinea's van een of twee woorden – om afgunstig van te worden. Ik bezit deze benijdenswaardige gave niet, en dat brengt mij soms in de problemen.

Vijftien jaar na de val van het communisme is er weinig over van de euforie over een verenigd Europa. De entree, vandaag, van tien nieuwe EU-landen, maakt een horror-scenario à la de Duitse hereniging denkbaar. Waar ging het mis?

Niet alleen gekko's, maar ook springspinnen (`Salticidae') hebben fabelachtige plakpootjes. Een team van Duitse en Zwitserse wetenschappers heeft uitgerekend dat de bonte grasspringspin (`Evarcha arcuata') 170 keer zijn eigen lichaamsgewicht zou kunnen dragen als hij ondersteboven aan het plafond hangt.

Mijn dochter, zangeres, wordt deze maand vijftig jaar. De afgelopen tweeënhalf jaar speelde ze een rol in een musical, maar die is gestopt. Zij ontvangt nu een WW-uitkering en probeert weer aan het werk te komen, maar dat is niet eenvoudig in haar vak. Lukt dat niet bijtijds, dan dreigt de bijstand. Het probleem is echter dat ze nogal wat spaargeld bezit, boven het door de bijstand vrijgestelde bedrag van minimaal 5.065 euro. Kan ze dit geld veiligstellen (en toch bijstand ontvangen) door een koopsompolis te kopen, die op haar 65ste uitkeert?

(G. R.)

Bij beleggen gaat het altijd over welke aandelen wanneer gekocht moeten worden. Of over welke beleggingsfondsen of een gespreide inleg. Maar moeilijker dan dat is het vasthouden van de winst. Of je na tien jaar groei van je beleggingsfonds of na een maand door een goede optiestrategie, besluit winst te nemen, het probleem blijft hetzelfde. Wat doe je dan? Psychologisch gezien kom je dan in moeilijk vaarwater. Je bent gewend in aandelen en groei te denken en ineens neem je winst. Zet je die dan op de bank tegen rente? Koop je meteen nieuwe aandelen, met alle gevaren van dien? Moet je de winst regelmatig afromen? Of moet je na een flinke winst stoppen met beleggen? Of geef je het geld direct uit? Het klinkt zo logisch, je streeft naar winst met beleggen en die incasseer je. Winst vasthouden is moeilijker dan winst maken, luidt mijn stelling.

(H. van N.)

Ex-tewerkgestelde Bert van Rijswijk moest in 1945 bewijzen dat hij geen nazi was geworden. Zijn Duitse vrouw mocht Nederland niet in. Maar het lukte hen met baby over de grens te komen. `In Nederland was ik heel bang op straat', zegt Ursula van Rijswijk. `Ik stelde me heel bescheiden op.'

De nieuwe Essalam Moskee in Rotterdam, met vijftig meter hoge minaretten, is omstreden bij volgelingen van Fortuyn, maar ook bij moslimjongeren van de tweede en derde generatie. `Dit hoort bij de Marokkaanse identiteit in Marokko, niet bij de Marokkaanse identiteit in Nederland.'

Consumenten krijgen er regelmatig mee te maken: aanbetalingen. Maar wat gebeurt er als een elektronicaketen of keukenleverancier failliet gaat? Is een aanbetaling wel verplicht? ,,Ik liet me overdonderen door de verkoper.''

De winst van Credit Suisse, na UBS de grootste bank van Zwitserland, bedroeg in het eerste kwartaal van dit jaar 1,8 miljard Zwitsere franc (1,2 miljard euro) tegen 652 miljoen franc een jaar eerder. De winst was ook hoger dan de 1 miljard franc in het vierde kwartaal van 2003. De directie verklaarde gisteren dat alle bankonderdelen goede prestaties leverden. De grootste bijdrage aan de winst leverde Credit Suisse Financial Services met 1,1 miljard franc.

,,De nieuwe rijken, ondernemers die de afgelopen jaren zeer grote vermogens hebben vergaard, raken gevoelig voor het appèl dat de samenleving ook op hen doet.''

Mijn schoonzus verkocht in november 2002 haar huis en kocht in januari 2003 een ander huis. Omdat er op 31 december 2002 veel geld op haar rekening stond, en ook nog in januari 2004, was haar vermogen over 2002 en 2003 erg hoog. Daardoor betaalde zij meer belasting. Volgens mij 2.400 euro extra voor twee jaar. Volgens de Belastingtelefoon is er geen regeling voor dergelijke gevallen. Maar wij vinden het onredelijk. Is er iets aan te doen?

(K. van H.)

Het Franse detailhandelsconcern Pinault-Printemps-Redoute (PPR) heeft de overname van het Italiaanse luxe- en modehuis Gucci afgerond. PPR maakte gisteren bekend dat het 99,32 procent van de aandelen bezit. De handel in Gucci was donderdag al opgeschort wegens de afronding. In totaal heeft PPR 7 miljard euro voor Gucci betaald. Het Italiaanse concern verdwijnt nu van de Amsterdamse beurs, maar blijft wel een Nederlands tintje houden door zijn nieuwe Nederlandse topman Robert Polet.

Het Duitse Volkswagen, de grootste autofabrikant van Europa, heeft het afgelopen kwartaal een operationeel verlies geleden van 235 miljoen euro in de Verenigde Staten, de grootste automarkt ter wereld.

Alcatel, de Franse fabrikant van apparatuur voor telecom- en internetverkeer en partner van kabelproducent Draka, heeft zijn eerste kwartaalwinst in drie jaar geboekt. De onderneming meldde gisteren in de eerste drie maanden van dit jaar een nettowinst van 134 miljoen euro te hebben behaald. Een jaar geleden maakte het nog een verlies van 461 miljoen euro. De omzet van Alcatel daalde nog wel, met 3 procent tot 2,8 miljard euro, vooral doordat de vraag naar apparatuur voor vaste telefonie verder terugliep.

Het Belgische brouwerijconcern Interbrew (Stella Artois, Leffe en Dommelsch) gaat een nieuw kortingssysteem invoeren voor de thuismarkt. Daarbij verdwijnen de hogere kortingen voor caféhouders en groothandelaren die grote hoeveelheden hectoliters afnemen. Ook komt er een meer eenvormig en helder stelsel van kortingen voor de verschillende biersoorten. Interbrew reageert daarmee op een klacht van de Europese Commissie, het dagelijks bestuur van de EU, die vond dat het concern kleine partijen benadeelde door het verstrekken van hoge kortingen aan grotere afnemers.

Corus gaat een obligatielening van 500 miljoen euro uitgeven. Het staal- en aluminiumconcern wil de opbrengst uit de verkoop van schuldpapieren onder meer gebruiken om een bestaande lening van 400 miljoen euro af te lossen. Dat heeft Corus gisteren bekendgemaakt. Het Brits-Nederlandse concern bedrijf zegt juist nu voor de herfinanciering te kiezen om te kunnen profiteren van de gunstige obligatiemarkt van dit moment en de goede vooruitzichten voor de staalindustrie. Corus haalde dit jaar ook al circa 450 miljard euro binnen door nieuwe aandelen uit te geven.

De Duitse telecomaanbieder Debitel, die ook in Nederland actief is, is in Luxemburgse handen terechtgekomen. De huidige eigenaar Swisscom maakte gisteren bekend dat het zijn belang van 95 procent voor 640 miljoen euro heeft verkocht aan Telco Holding. Telco heeft zijn basis in Luxemburg, maar is speciaal voor de overname opgericht door de Britse investeringsmaatschappij Permira. Swisscom had sinds 1999 een meerderheidsbelang in Debitel, dat mobiele telefonie aanbiedt via netwerken van andere telecomconcerns, zoals Vodafone en KPN. Debitel heeft in Nederland 1,4 miljoen abonnees.

In Den Haag leren kinderen Nederlands door samen een verhaal te verzinnen of een filmpje te maken rond thema's als `fantasiedieren' of `onbewoond eiland'.

Voor mijn dochter (vijftig jaar) spaar ik al jaren het schenkingsbelastingvrije bedrag. Omdat ik van haar de rente als vruchtgebruik mag houden, zette ik het bedrag (25.000 euro) op de bank. Ik wil het haar nu doen toekomen, in zijn geheel. Kan dat? En zo ja, in welke vorm, om te voldoen aan de eventuele belastingtechnische voorwaarden. Het is wel zo dat wij geen schade willen lijden. Ik hield zelf het bedrag voor haar en mij bij in een schriftje. Misschien is het voldoende om de rekening over te schrijven op haar naam en aan de belastingdienst het overzicht van de per jaar belastingvrij gespaarde bedragen te overleggen.

(C. van B. - de T.)

Deutsche Bank, de grootste bank van Europa, heeft in de eerste drie maanden van dit jaar bijna 1 miljard euro winst behaald. Netto verdiende het concern 941 miljoen euro tegen een verlies van 219 miljoen euro in het eerste kwartaal van 2003. Deutsche Bank verdiende veel meer met zakenbankieren. Ook hoefde de bank minder geld opzij te zetten voor leningen die mogelijk nooit meer worden terugbetaald. De winst kwam hoger uit dan de verwachte 732 miljoen euro. Toch daalde het aandeel Deutsche Bank gisteren met 1,55 euro tot 68,65 euro.

Dat de Polen een stelletje klaplopers en rommelkonten zijn die er economisch een potje van maken, is een idee dat de Duitsers maar gauw moeten vergeten. De Poolse economie, schrijft het Duitse weekblad Wirtschaftswoche, groeide in het eerste kwartaal van dit jaar maar liefst 6 procent. Het land dat vandaag officieel toetreedt tot de Europese Unie levert daarmee de beste economische prestatie van alle lidstaten, oude en nieuwe.

De haven van Rotterdam zal dit jaar worden bezocht door zeven van de grootste cruiseschepen ter wereld, waaronder de Queen Mary 2 (21 juli) en de Westerdam (31 juli). De Westerdam is het dertiende luxe cruiseschip van de Holland America Line. Het schip is afgelopen weekeinde in Venetië gedoopt. Om de schepen te kunnen afmeren aan de Wilhelminakade moet de Nieuwe Maas ter hoogte van de kade worden verdiept van 10,65 meter naar 12,65 meter.

Incidenten met leden van schietverenigingen zijn niet te voorkomen. Maar meer mogelijkheden om aspirant-leden te screenen zijn welkom, vinden de clubbesturen.

Aer Lingus was bijna failliet, maar werd wakker geschud door de concurrentie van Ryanair. Met Dublin, waar de regeringsleiders vandaag de Europese uitbreiding vieren, als welvarende thuisbasis.

De noodlijdende Japanse autofabrikant Mitsubishi Motors heeft gisteren een nieuwe bestuursvoorzitter benoemd. Yoichiro Okazaki, nu nog bestuurslid van Mitsubishi Heavy Industries, moet weer rust brengen na het onverwachte besluit van grootaandeelhouder DaimlerChrysler om de financiering van Mitsubishi te staken. De 61-jarige Okazaki volgt de Duitser Rolf Eckrodt op, die eerder deze week opstapte. Eckrodt was afkomstig van DaimlerChrysler.

De Nasa in het nauw? Daar leek het even op. Op 25 april kwam de New York Times met het bericht dat de Nasa haar duizenden personeelsleden had verboden commentaar te geven op de rampenfilm `The day after tomorrow' die eind mei in première gaat. De film beschrijft hoe als gevolg van het broeikaseffect uiteindelijk de warme Golfstroom gaat haperen en pardoes een nieuwe ijstijd ontstaat. New York raakt bedolven onder het landijs en de Amerikaanse regering moet Mexico smeken miljoenen vluchtelingen op te nemen.

Justitie gaat de failliete automatiseerder Landis vervolgen. Het Openbaar Ministerie (OM) brengt het bedrijf voor de rechter op verdenking van fraude met personeelsopties. Dat heeft een woordvoerder van het OM gisteren gezegd. Hij kon niet vertellen om welke voormalige werknemers het gaat. Vorige zomer meldde justitie al dat negen medewerkers van het ICT-bedrijf verdacht worden van valsheid in geschrifte. Enkele verdachten werden ook een aantal dagen in verzekering gesteld. De zaak gaat om opties die tegen een te lage koers uitgegeven zijn, waardoor de fiscus zou zijn benadeeld.

Na drie maanden touwtrekken nam het Franse farmaceutische bedrijf Sanofi-Synthélabo deze week de Frans-Duitse concurrent Aventis over. Topman Dehecq van Sanofi dreigde anders zijn levenswerk te verliezen. Het is hem gelukt, met dank aan de Franse regering.

Hoe verruigder het landschap, bijvoorbeeld de duinen van de Waddeneilanden, des te beter voelt de roodborsttapuit (Saxicola torquata) zich er thuis. De laatste jaren is een sterke toename waar te nemen van deze rood-zwart-witte parel onder de uitgebreide familie van de vliegenvangers. Bij voorkeur kiest de roodborsttapuit een biotoop van duin of heide, moerassige grond en verspreid groeiend, stekelig struikgewas. Het mannetje danst in de baltsvlucht hoog en dan weer laag in de lucht. Hij heeft een diepzwarte kop en rug, witte vlekken op zijn vleugels en zijn borst is roodbruin. In de rusteloze vlucht valt de witte stuit op. Niet te verwarren met het paapje: die heeft een borst van zachter rood en meer wit op de staart. Als alle vliegenvangers kiest de roodborsttapuit een hoge post – telegraafpaal in de tijd dat er nog telegraafpalen waren – om vandaaruit te jagen op insecten. Het geluid is scherp klikkend, alsof twee stenen tegen elkaar worden geslagen. Hij heet ook mastvogeltje of swartkieltsje. Valt het zonlicht op dit swartkieltsje dan gloeit zijn borst helrood op.

Europese integratie, zou het in de sport ook bestaan? Uitbreiding is nog geen eenwording. Grenzen blijven littekens, in het voetbal, in het ijshockey, in het weergaloze korfbal. Voor een opstoot van genetisch nationalisme moet je echt niet in Warffum zijn, maar op sportvelden. Waar darmen van vlag, zang en gemoed eenkleurig dansen. Soms ook van haat.

Het Brabantse busbedrijf BBA neemt per 1 mei de concessie van het openbaar vervoer in Zuidwest-Drenthe over. Dat heeft het bedrijf gisteren bekendgemaakt. Het openbaar vervoer in de Drentse regio werd verzorgd door MTI, maar dit bedrijf staat op de rand van een faillissement. Deze week staakte MTI het openbaar vervoer in Oss. In Zuidwest-Drenthe dreigde hetzelfde te gebeuren. De provincie Drenthe heeft, na bemiddeling door MTI, een overeenkomst bereikt met BBA over de overname van de concessie. Door deze overeenkomst blijft de werkgelegenheid van de chauffeurs behouden.

Uit twee Nieuw-Zeelandse volkstellingen van 1981 en 1996 blijkt dat passief roken het risico om te overlijden met gemiddeld zeker 15% verhoogt. Bij die volkstellingen was gevraagd naar rookgewoonten en het roken door huisgenoten. Het is voor het eerst dat het effect van meeroken op bevolkingsniveau is onderzocht (British Medical Journal, 24 april 2004).

FIFA-voorzitter Sepp Blatter wil gelijke spelen in het voetbal afschaffen. Elk duel moet, bij een gelijke stand na negentig minuten, worden beslist door strafschoppen. Goed idee?

Op een van de maan afkomstige meteoriet die in 2000 in Oman op aarde terechtkwam is een bijzonder nieuw mineraal ontdekt. Dit mineraal kan alleen ontstaan aan het oppervlak van een hemellichaam dat geen atmosfeer heeft. Het bestaan van dergelijke mineralen was in 1973 al voorspeld door Bruce Hapke (Universiteit van Pittsburgh) en is nu voor het eerst ook waargenomen (Proceedings of the National Academy of Sciences, 4 mei).

Hoogopgeleiden uit het buitenland die in Nederland in loondienst komen werken, wordt minder in de weg gelegd. Het kabinet besloot gisteren dat zogeheten kennismigranten niet langer een tewerkstellingsvergunning nodig hebben, als ze bruto meer dan 45.000 euro per jaar verdienen. Het innovatieplatform, een denktank onder leiding van premier Balkenende, had ervoor gepleit om drempels voor deze mensen weg te nemen om zo de kenniseconomie te stimuleren. Op termijn wordt in ons land een tekort verwacht van ongeveer 120.000 kenniswerkers.

Dankzij de ontdekking van een gendefect en een beschikbare behandeling is een Nederlands diabetespatiëntje verlost van de insulinespuit.

Minister Kamp (Defensie, VVD) wil een eventuele verlenging van de missie in Irak niet laten afhangen van instemming van de oppositiepartij PvdA. Dat heeft Kamp gisteren onder meer tegenover het ANP laten weten.

Whiplash-patiënten die op dokter's advies een week lang een zachte kraag om de hals dragen, hebben na zes weken meer restklachten dan mensen die nekoefeningen krijgen bij een fysiotherapeut, zo blijkt uit een Duitse publicatie in het Emergency Medicine Journal van mei 2004.

De beurzen van de nieuwe Europese lidstaten doen het goed. Vooral de Baltische landen zijn in trek.

Kleine kleuters als Electrologica, impliceert J. Marrevee (W&O 17 april) kunnen niet innoveren; dat is voorbehouden aan reuzen als Philips. De geschiedenis leert anders: zoals het kind Arthur moeiteloos een zwaard uit een stuk graniet trok, waar nobele ridders faalden, zo ook komen wereldschokkende vernieuwingen dikwijls van piepkleine bedrijfjes of, ten kleinste, van een enkel mens. De uitvinding van het World Wide Web door Tim Berners-Lee, nog onlangs geëerd met een ridderslag in Engeland en een forse prijs in Finland, is daarvan een voorbeeld. Indirect geeft Marrevee toe dat Philips de computerboot volledig heeft gemist, reus of niet. Wel heeft hij gelijk dat ik de geschiedenis van Electrologica onvoldoende ken, en ben afgegaan op eenzijdige informatie. Lang niet alle wetenschappers waren blij met het bedrijf (professor Veltman vond destijds de X8 computer maar niks). Ook heeft hij gelijk dat de uitdrukking barbaren, en de door mij gewekte indruk dat het hier alleen captains of industry geldt, misplaatst is. Ik neem die dan ook terug. Ik beraad mij nog op een passende term voor allen die uit domheid, schraapzucht, overmoed of ideologie, mede schuldig zijn aan de ontreddering van onderwijs, onderzoek, en andere verworvenheden van onze cultuur.

Hoe bereiden mensen zich voor op hun oude dag? Vandaag Inez Verschragen, die in de Verenigde Staten een paar financiële handboeken doorploegde. ,,Leen nóóit geld voor gebruiksartikelen.''

In Leeuwarden is in museum Pincessehof tot en met 24 oktober 2004 de geestige tentoonstelling Lekker decadent! te zien met werk van studenten van de Design Academie in Eindhoven, internationale kunstenaars als Versace, Sipek en Sottsass en van onder anderen de Nederlandse vormgevers Hella Jongerius, Bas Wasmoeskerken, Joris Lamers en Marcel Wanders. Het tentoongestelde serviesgoed is afkomstig uit de 20ste en 21ste eeuw. Uit die laatste eeuw een passend decadent gerecht, dat de Engelse verslaggever Jennie Bond beschrijft in haar boek Reporting Royalty. Koningin Elizabeth en haar echtgenoot prins Philip werden tijdens een bezoek aan Boedapest uitgenodigd voor een eenvoudige picknick. De Hongaren maakten een aan het spit geroosterd kalf dat was gevuld met een kalkoen die was gevuld met een kip die was gevuld met een duif die weer was gevuld met kwarteleitjes. Eenvoudiger is een decadent gerecht van een eeuw eerder. De in Parijs woonachtige courtisane Cora Pearl gaf een diner. Van de hertog van Orléans leende zij een grote schaal met cloche waarop een heel wild zwijn paste. Aan het eind van het diner, waaraan talrijke aanbidders en ex-minnaars aanzaten, spoedde zij zich naar de keuken. Zij kleedde zich uit en nam plaats op de schaal. Haar kok decoreerde haar naakte lichaam met room en vruchtensausjes. In haar navel stopte hij een druif. De schaal, toegedekt met cloche, werd door twee bedienden naar de eetkamer gebracht. Na het optillen van de cloche klommen de aanwezigen opgewonden op tafel om Pearl schoon te likken. Een recept voor een decadent voorgerecht waar gasten van zullen opkijken: bananen gevuld met puree van kip. Snijd de kipfilet in stukjes en pocheer ze circa 10 minuten door en door gaar in bouillon of water. Pureer het vlees. Voeg crème fraîche en zout en peper toe en genoeg bouillon om er een stevige, pittige puree van de maken. De juiste hoeveelheid puree hangt uiteraard af van de grootte van de bananen. Snijd de bananen daar waar de vrucht een hoekige kant heeft met heel een scherp dun mes van boven tot beneden in. Haal het vruchtvlees uit de bananen. Vul de lege bananen met de puree. Vouw de banen zorgvuldig dicht zodat er niets te zien is. Leg op elk bord een banaan en drapeer aan de bovenkant een plukje veldsla.

`Fraai zijn deze maatregelen niet', zo kwalificeert het hoofdartikel onder de kop `Integratie achteraf' het verhogen van de huwelijksleeftijd voor immigranten en het stellen van inkomenseisen aan de Nederlandse partner (NRC Handelsblad, 26 april). Deze `eenvoudigste maatregelen' moeten maar gelden voor alle immigranten wegens de `rechtsgelijkheid', terwijl alleen de groep van de Turkse en Marokkaanse importbruiden het probleem vormt.

Vleesvervangers op basis van plantaardige eiwitten missen vaak het juiste mondgevoel. Ze mogen dan misschien wel alle aminozuren en smaakstoffen bevatten, maar de echte `bite' hebben ze niet. Uit onderzoek waarop de Britse Francesca O'Kane op 6 april in Wageningen promoveerde, blijkt dat het niet eenvoudig zal zijn om dat mondgevoel te creëren, omdat de eiwitten uit erwt (legumine en viciline) zich zeer onvoorspelbaar gedragen. O'Kane deed onderzoek naar gelvorming, de eerste stap op weg naar het bereiden van vleesvervanger. Voor het maken van een gel worden de eiwitten verhit. Daardoor valt de oorspronkelijke driedimensionale structuur uit elkaar en vormen de resulterende polypeptiden een netwerk, vergelijkbaar met het koken van een ei. De soort gel is bepalend voor de textuur en daarmee voor de `bite' van het uiteindelijke product.

Vannacht om middernacht worden tien landen lid van de Europese Unie. Maar wat is eigenlijk middernacht? Middernacht waar? Het is een vraag die juristen van de Europese Unie de afgelopen dagen heeft beziggehouden.

Minister Brinkhorst (Economische Zaken) treedt af als de liberalisering van de energiemarkt een ,,chaos'' wordt. Dat zei hij gisteren tijdens overleg met de Tweede Kamer. Brinkhorst, die tot zijn uitspraak werd uitgedaagd door het Kamerlid Crone (PvdA), zegt er evenwel ,,zeker'' van te zijn dat de liberalisering succesvol zal verlopen. Op 1 juli mogen kleine zakelijke gebruikers en huishoudens zelf hun gas- en elektriciteitsleverancier kiezen.

De ministers mochten gisteren tijdens het kabinetsberaad op het Catshuis voorproeven. Morgen kunnen ook gewone stervelingen zich te goed doen aan de speciale Europa-tompoezen, die de HEMA ter gelegenheid van de uitbreiding van de EU heeft laten bakken.

Dirk Sijmons is de eerste officiële rijksadviseur voor het landschap. ,,Het gevoel van volheid wordt veroorzaakt doordat op veel plekken niks mag.''

Soedan geeft iets meer medewerking aan hulpverleners die de door oorlog geteisterde regio Darfur in willen. Maar intussen probeert zij bewijsmateriaal van oorlogsmisdrijven te verbergen.

De Algerijnse president Bouteflika zegt dat het terrorisme in Algerije definitief is verslagen. Maar ten zuiden van Algiers is de toestand voorlopig nog niet onder controle.

Een continent viert feest, vannacht. Maar in de nieuwe lidstaten van de EU gaat het meer om echte volksfeesten dan in de oude lidstaten.

De voortanden van Neanderthalers groeiden sneller dan die van moderne mensen. Verrassend genoeg groeiden ze ook sneller dan die van voorouders van Neanderthalers. Omdat tandengroei samenhangt met de lengte van de jeugd, betekent dit waarschijnlijk dat Neanderthalers eerder volwassen werden dan moderne mensen èn hun voorouders.

De persconferentie die de Franse president Jacques Chirac gisteren gaf ter gelegenheid van de uitbreiding van de Europese Unie, heeft in Frankrijk een stroom van kritische commentaren uitgelokt.

De Europese Unie wordt vannacht uitgebreid tot 25 landen. Aflevering 7 van een serie familieportretten uit de nieuwe en oude landen van de EU. De familie Naˇno uit Slowakije. `Slowaken hebben gebrek aan zelfvertrouwen, omdat ze altijd zijn onderdrukt.'

MI5, de Britse binnenlandse veiligheidsdienst, geeft vandaag voor het eerst een openbare beoordeling van het risico op terreuraanslagen en advies om die te voorkomen.

De Hongaarse hoofdstad Boedapest heeft de vroegere dictator van de Sovjet-Unie, Joseph, Stalin zijn ereburgerschap van de stad ontnomen. De gemeenteraad heeft dat gisteravond unaniem besloten, heeft een woordvoerder vandaag meegedeeld.

Eind dit jaar wordt de verkiezing van een nieuwe Dichter des Vaderlands georganiseerd. Het Cultureel Supplement publiceert wekelijks een gedicht om te helpen de gedachten te bepalen.

Amerikaanse mariniers zijn vanochtend begonnen zich terug te trekken van de rand van de sunnitische stad Falluja, die zij sinds begin deze maand belegerden.

Een comité van de Verenigde Naties heeft 68 landen aangeduid die geen verslag hebben uitgebracht over hun uitvoering van de verscherpte VN-sancties tegen de Taliban en Al-Qaeda. Het comité riep op tot `versterkte globale inspanningen' om terrorisme te bestrijden. Het merendeel van de landen die hun rapporten niet hebben ingediend is klein, arm of verscheurd door conflict. De helft van deze landen ligt in Afrika. Bij de 68 landen zitten ook Soedan, waar Al-Qaeda-leider Osama Bin Laden toevlucht zou hebben gezocht, en Libië.

Alberto Siliotti (ed.): Belzoni's travels. Gebonden, The British Museum Press 2001, van €60,– voor €24,90.

De Bengel Dordrecht (078–6399291)

`Narrative of the operations and recent discoveries within the pyramids, temples and tombs in Egypt and Nubia', luidt de volledige titel van deze heruitgave van een fameus reisboek uit 1820. Auteur is Giovanni Belzoni (1778-1823): een Engelsman van Italiaanse komaf die oorspronkelijk de kost verdiende als `sterke man' in een circus, naar Egypte vertrok om daar een hydraulische machine aan de man te brengen, en vervolgens uitgroeide tot een van de grootste ontdekkers en handelaren op het gebied van Egyptische oudheden. Mooi, op groot formaat uitgegeven boek. Bij Nayler & Co Den Haag ligt een ander opvallend reisboek in de ramsj: Sahara van Michael Palin, het verslag van de lange zwerftocht die Palin maakte door `the vast and merciless Sahara Desert'. Gebonden, van €35,18 voor €14,95.

Drie Ieren die begin deze week zijn vrijgesproken van het geven van militaire training in Colombia aan de gewelddadige marxistische beweging FARC, weigeren hun cel te verlaten. Ze vrezen voor hun leven. Het drietal, dat banden zou hebben met de IRA, is bang het doelwit te worden van rechtse paramilitaire groepen die jacht maken op linkse tegenstanders, mensenrechtenactivisten en journalisten. Hun advocaat zei gisteren in de Colombiaanse krant El Espactador dat de Ieren pas hun cel willen verlaten als ze veiligheidsgaranties krijgen van de regering in Bogotá.

Naar schatting vijfduizend Italianen hebben gisteren aan het eind van de middag deelgenomen aan een demonstratie voor vrede en voor vrijlating van de drie Italianen die nog in Irak worden gegijzeld.

De Franse filmproducent Claudie Ossard gaat samen met het Nederlandse bedrijf Egmond Film Ali en Nino maken, de nieuwe film van regisseur Pieter Verhoeff. Dat heeft Egmond Film bekendgemaakt. Ossard maakte drie jaar geleden de internationale filmhit Le fabuleux destin d'Amélie Poulain. In ruil voor de participatie van Ossard verleent Egmond Film zijn medewerking aan de nieuwe Franse film Mon Ange met Vanessa Paradis in de hoofdrol. Ali en Nino wordt het Engelstalige filmdebuut van Verhoeff en zal internationaal worden gedistribueerd. Het verhaal is gebaseerd op de roman van auteur Kurban Said en vertelt over de liefde tussen een islamitische jongen en een christelijk, Georgisch meisje. De film speelt in de Eerste Wereldoorlog en zal grotendeels op locatie in Azerbeidjan worden opgenomen.

Melissa Price en John McEwen zijn de eerste Amerikaanse atleten die zijn geschorst voor het gebruik van de designdrug THG. Beide kogelslingeraars kregen gisteren een schorsing voor twee jaar opgelegd. Beiden testten positief op THG tijdens de Amerikaanse kampioenschappen, juni vorig jaar.

Na jaren durfde Amsterdam weer een feest toe te staan, de nacht voor Koninginnedag. In 1996 liep het uit de hand, maar nu bleef het rustig. ,,Die ene keer in het jaar kunnen we best doorhalen.''

Peter Bekkers: Veel mensen vielen in zee. De Geus, 154 blz. €15,90

Een vijftienjarige jongen moet van zijn ouders een succesvol zakenman worden maar hij heeft andere dingen aan zijn hoofd: het perfectioneren van zijn tennisspel, zijn gebochelde vriend en het meisje waarop hij verliefd is. Tweede roman van Peter Bekkers (1958). `Een roos opeten is gewoon een grappige, luchtige roman', aldus Wilfred Takken over Bekkers debuut. (Boeken, 26.02.99).

De viering van Koninginnedag is tot nu toe overal rustig verlopen. In Den Haag waren geen incidenten tijdens de door circa 150.000 mensen bezochte KoninginneNach en ook in Amsterdam, waar voor het eerst sinds 1996 's nachts mocht worden gefeest, deden zich geen bijzonderheden voor.

De verboden Thaise moslimgroepering de Organisatie voor de Bevrijding van Pattani heeft gisteren buitenlandse toeristen gewaarschuwd weg te blijven uit de zuidelijke moslimprovincies en de door toeristen veel bezochten provincies Phuket, Pang-nga, Krabi en Pattalung. In een verklaring op haar web-site zegt de afscheidingsbeweging, die al sinds de jaren tachtig niet meer actief is, dat toeristen niet langer veilig zijn. De waarschuwing volgt na de aanslagen van vermeende Thaise moslimextremisten en de tegenaanvallen door leger en politie waarbij eerder deze week meer dan honderd moslims om het leven kwamen. Het toerisme naar de opstandige regio is de afgelopen maanden al scherp teruggelopen.