Het nieuws van 13 maart 2004

De Boekenweek staat in het teken van `Gare du Nord’. Dichter Rien Vroegindeweij kwam dertig jaar geleden op een ander station in Parijs aan. Hij sliep onder een brug en maakte daar met iemand kennis.

De belangrijkste (muziek)theaters van New York zijn toe aan grondige vernieuwing. Alledrie zijn ze bovendien op zoek naar een nieuwe directeur.

Finding Nemo en Les triplettes de Belville

Films:

Extra's:

De ministeries van Binnenlandse Zaken en Justitie gaan de komende tijd analyseren hoe het met de beveiliging van `zachte doelen' als trein- en busstations is gesteld.

Vier Iraakse politiemannen worden verdacht van een moordaanslag op twee Amerikaanse burgers en hun Iraakse tolk, eerder deze week bij Hillah, 70 kilometer ten zuiden van Bagdad.

Twee jeugdige gevangenen zijn gistermiddag in Rotterdam ontsnapt. Dat heeft een woordvoerster van het ministerie van Justitie gezegd. Bij het transport tussen rijksinrichting Hartelborgt in Spijkenisse en een dependance in Kralingen zag het duo kans weg te glippen. De twee zijn nog voortvluchtig. Justitie wil niet zeggen waarvoor ze zijn veroordeeld.

Op de natste avond van het jaar zijn meer dan acht miljoen Spanjaarden de straat op gegaan.

De rechtbank in Groningen heeft vrijdag de 38-jarige K.J. veroordeeld tot acht jaar celstraf en tbs met dwangverpleging voor de zogenoemde `badkuipmoord' in Wildervank. Het Openbaar Ministerie had twee weken geleden wegens doodslag twaalf jaar cel en tbs geëist. De verdediging heeft direct hoger beroep aangekondigd. De 14-jarige Varscha Mohansingh werd 23 september 2002 dood gevonden in het bad van haar ouderlijke woning in Wildervank. Het kind bleek door geweld om het leven te zijn gekomen. Na een onderzoek van enkele maanden hield de politie J., een huisvriend van de familie, aan.

De directie van zwembad De Zeehond in Rozenburg heeft een 66-jarige inwoner van Geervliet de toegang ontzegd. De man zou te veel stinken. Hij heeft zijn abonnement moeten inleveren. Volgens manager P. van Viersen was de stank niet te harden als de zwemmer arriveerde. Zijn kleren zouden een doordringende zweet- en urinelucht verspreiden. ,,De hele foyer en de kleedkamer waren ervan vergeven. We kregen veel klachten van personeel en klanten.'' Waarschuwingen hielpen niet.

Marathonschaatser Henk Angenent heeft gisteravond in het Canadese Calgary het werelduurrecord verbeterd. Hij kwam op de Olympic Oval tot een afstand van 41 kilometer, 669 meter en 49 centimeter.

Het kabinet neemt het SER-advies over de WAO in hoofdlijnen over. Voorzitter Wijffels spreekt van een ,,herverkaveling van verantwoordelijkheden'.

Zelf heeft prinses Máxima de meeste moeite `de' en `het' uit elkaar te houden. Ze wuift met haar hand als haar wordt gevraagd of ze net als veel allochtone vrouwen problemen heeft met de d's en t's. ,,D's en t's zijn geen probleem voor mij.''

Morgen wordt Vladimir Poetin herkozen als president van Rusland. De tegenkandidaten zijn er voor de vorm; het enige dat nog niet vaststaat is het opkomstpercentage.

De gemeente Assen heeft twee jaar geleden onvoldoende gemotiveerd waarom het de reiskosten voor een bijstandsgerechtigde heeft vergoed uit de bijzondere bijstand. Dat stelt de Inspectie Werk en Inkomen (IWI) in een rapport. Assen betaalde destijds reiskosten voor een vrouw die haar kinderen wilde terughalen uit Venezuela. De kinderen waren door de vader ontvoerd. De inspectie stelt niet te kunnen vaststellen welke dringende redenen aan het besluit ten grondslag hebben gelegen.

Een 32-jarige vrouw is gistermiddag in Koog aan de Zaan doodgeschoten. De vermoedelijke dader, een 37-jarige man, reed direct na het incident weg, maar meldde zich korte tijd later bij een nabijgelegen politiepost. Hij is aangehouden. De man heeft bekend en wordt maandag voorgeleid aan de rechter-commissaris. Het motief ligt vermoedelijk in de relatiesfeer. De politie doet geen verdere mededelingen. Tegen de regionale omroep AT5 zou een woordvoerder van de gemeente hebben gezegd dat het misdrijf vermoedelijk te maken heeft met eerwraak.

Wat kost het Journaal? Met het oog op het debat over fraude, normen, waarden en de kosten van een publieke organisaties heeft het NOS Journaal gisteren via zijn website een verantwoording gegeven over de besteding van ,,onze belastingcenten'' gebeurt.

De aanslagen van donderdag in Madrid kunnen van doorslaggevende invloed zijn op de uitslag van de verkiezingen die morgen in Spanje worden gehouden.

Al jaren probeert Eurocommissaris Vitorino de Europese terreurbestrijders tot nauwere samenwerking te bewegen. Tot dusverre vergeefs. De nationale ministeries willen zo weinig mogelijk met elkaar delen.

De behandelende artsen van de actrice Sylvia Millecan hebben op grove wijze hun beroepsgeheim geschonden. Ook de Inspectie voor de Gezondheidszorg, die vorige maand rapporteerde over de hulpverlening aan de in augustus 2001 overleden actrice, heeft zich niet gehouden aan haar zwijgplicht en onnodig schade toegebracht op de privacy waar Millecam ook na haar overlijden recht op had.

Ambtenaren kennen heus nog wel normen en waarden, vindt minister Remkes. Wel zijn er rotte appels. Die moeten verwijderd worden.

De wetenschapsfilosoof Karl Popper (1902-1994) heeft de kern van zijn ideeën ontleend aan de Duitse psycholoog Otto Selz (1881-1943). Dit ontdekte de Groningse filosoof en psycholoog Michel ter Hark toen hij de vroege werken van Popper bestudeerde uit de periode dat hij werd opgeleid als leraar en psycholoog (circa 1926-1931). Popper zelf heeft altijd verkondigd (onder meer in zijn autobiografie `Unended quest') dat hij zijn centrale idee geheel op eigen houtje heeft bedacht. Ter Hark schreef er een boek over Popper, Otto Selz and the rise of evolutionary epistemology, dat een dezer dagen verschijnt.

De invoering van het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo) is overhaast geweest en er zijn grote fouten in de structuur geslopen. Dat zeggen vier betrokkenen die een prominente rol speelden bij de invoering van het vmbo.

De identiteit van het katholieke onderwijs in Nederland moet worden behouden en versterkt. De werving van jonge priesters moet ,,absolute prioriteit'' krijgen. Dat heeft paus Johannes Paulus II gisteren gezegd tijden het vijfjaarlijkse ad-limina bezoek van de Nederlandse bisschoppen aan Rome.

Volgens de AIVD voelen jonge moslims in Nederland zich aangevallen door de harde opmerkingen van opinieleiders over de islam.

In de eierstokken van vrouwtjesmuizen ontstaan ook na de geboorte nog nieuwe eicellen. Al meer dan vijftig jaar staat vast dat de eierstokken van vrouwelijke zoogdieren bij de geboorte uitgerust zijn met een voorraad eicellen waar ze hun hele leven mee doen. Vruchtbaarheidsonderzoekers van het Massachusetts General Hospital in Boston hebben dit biologisch dogma nu onderuitgehaald (Nature, 11 maart).

Renske de Greef (20) over een poging om de voorlichting over ontwikkelingshulp te verjongen. Met rappers.

Nederland, meent de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, kan zich niet permitteren oudere werklozen tot hun pensioenleeftijd een uitkering te geven. Aan de webcongresdeelnemers de vraag wat zij daarvan vinden.

D66 gaat toch in zee met de VVD voor de Europese verkiezingen in juni. De samenwerking blijft beperkt tot een lijstverbinding. De twee liberale partijen zullen onafhankelijk van elkaar campagne voeren en geen gezamenlijke kandidatenlijst presenteren. D66-voorzitter Pechtold hield eind vorig jaar nog de boot af vanwege de negatieve opstelling van de VVD over de Europese grondwet. Ook D66-Tweede-Kamerlid en ex-europarlementariër Van der Laan zette zich af tegen de haars inziens te anti-Europese VVD.

Visuele inspectie van dijken blijkt onvoldoende om zwakke plekken tijdig op te sporen. TNO ontwikkelde een nieuwe seismische inspectietechniek waarmee geologen `in de dijk kunnen kijken'.

De aangekondigde extra bezuinigingen komen het kabinet nog niet duur te staan. In de nieuwste Politieke Barometer van het tv-programma Nova handhaven de regeringspartijen zich in de kiezersgunst. De PvdA is over haar hoogtepunt heen.Het CDA van premier Balkenende doet het relatief goed in de peiling van het bureau Interview-NSS. De partij scoort 34 zetels als er nu verkiezingen zouden worden gehouden. Dat is slechter dan de huidige 44 Kamerzetels, maar het is minder geweest. Coalitiepartners VVD en D66 handhaven zich op dertig (nu 28) en onveranderd zes zetels. De oppositiepartijen, op de SP na, profiteren nog niet van onvrede over de maatregelen die ophanden zijn. De PvdA, nu goed voor 42 zetels, staat op 47 zetels.

Er kwam deze week beweging in het onwrikbare standpunt van sommige EU-landen over de nieuwe grondwet. Dat betekent nog niet dat die er snel komt.

Bij een artikel van Harm Visser over de onhanteerbaarheid van de term schizofrenie (W&O, 6 maart) staat een foto van Jack Nicholson, acterend in de Hollywoodfilm `One flew over the cuckoo's nest' (Milos Forman, 1975).

Behalve alle bestaande omroepen hebben ook twee nieuwe omroepen zich aangemeld bij het Commissariaat voor de Media. Vannacht om 24.00 uur was de deadline voor het inleveren van ledenbestanden. DeNieuwe Omroep Nútopia en MAX hebben meer dan 50.000 leden, het vereiste ledenaantal om een aanvraag te kunnen doen voor de status van aspirant-omroep. DeNieuwe Omroep Nútopia, een fusie van twee initiatieven, wil programma's maken over mensenrechten, milieu en mondiale verhoudingen.

Misschien is het gehoorsbedrog, maar het heeft er veel van weg dat in het begin van de 21ste-eeuw de geschiedenis van de popmuziek grondiger wordt geplunderd dan ooit. Het gemakzuchtigst hierin zijn de house-muzikanten. Die doen meestal niet meer dan een bekend oud nummer kiezen, `Somebody To Love' van Jefferson Airplane bijvoorbeeld, en laten dit vervolgens op een vette house-beat zingen door een vrouw met een matige stem en mooie borsten. Hiphoppers doen het meestal iets subtieler, maar de huidige hit van Outkast, `I Like The Way You Move', klinkt als een nummer dat Marvin Gaye in 1983 had vergeten op zijn zwanenzang `Midnight Love' te zetten.

Ik vond de titel van het stuk `Aanvaard het islamitisch universum' vervelend tendentieus. De gehele zin in het artikel luidde: `Dat men mij wantrouwt als islamitisch intellectueel, heeft te maken met de weigering het islamitische universum als onderdeel van de westerse samenleving te aanvaarden'. Door een kop als deze boven het artikel te plaatsen, lijkt Ramadans kritiek op de media gerechtvaardigd.

Mark Lijesen en Sander Onderstal van het Centraal Planbureau stellen in NRC Handelsblad van 10 maart dat het splitsen van energiebedrijven in het belang is van de consument. Volgens hen wordt door ontvlechting de toegang tot het netwerk vergemakkelijkt.

De heer Ramadan zegt behartenswaardige dingen, vooral omdat er een duidelijke parallel naar voren komt met andere geloven. Bijvoorbeeld: veel mensen in Nederland – niet afkomstig van recente immigratie – geloven niet in een persoonlijke god die hemel en aarde in zes dagen geschapen heeft. Niettemin aanvaarden de meesten een `christelijk universum' binnen de Nederlandse gemeenschap, ook als daar nog gebruiken bestaan die ze afwijzen (zoals het niet inenten van kinderen tegen polio en het primaat van de man als het om beslissingen gaat).

Ik vind dat het eigenlijk helemaal niet zou moeten kunnen om zo makkelijk aan wapens te komen. Je hoeft maar even goed op internet te kijken en je komt op tientallen sites waar je wapens kunt bestellen. Ik vind ook dat de politie zich veel meer met dit soort zaken moet bezig houden.

Het lijkt mij dat zowel de islamitische als de westerse wereld blij mag zijn met mensen zoals de Zwitserse islamoloog Tariq Ramadan (Z 6 maart), wiens overtuigingskracht doet denken aan de betekenis van zijn achternaam, namelijk brandend zand. De ramadan is bedoeld als een periode van vreugde en vrome gedachten, waarin gevast wordt – niet als een vorm van boetedoening, maar om zelfbeheersing te betrachten en zorg te besteden aan anderen. Het is belangrijk om juist tijdens die periode niet oneerlijk te zijn, geen beloften te breken en niet te roddelen.

Islamoloog Tariq Ramadan is zo verliefd op de koran dat hij niet meer zonder kan en de niet-moslims de schuld geeft van racisme en andere kwalijke zaken. Hierdoor is hij het nuchtere zicht op (de schadelijkheid van) godsdiensten en mensenrechten volledig kwijtgeraakt. Het aanhangen van een religie is ten principale een privé-aangelegenheid en hoort dus niet in openbare ruimtes thuis.

Ik heb nooit ontdekt dat een godsdienst iets heeft toegevoegd of toe zou kunnen voegen aan de kwaliteit van de samenleving, en al helemaal niet aan de openbare orde of de volksgezondheid. Het erkennen van de gelijkwaardigheid van man, vrouw en homoseksueel gaat uitstekend zonder godsdiensten. Ook voor een zorgvuldige democratie is geen enkele godsdienst nodig. De moslim Ramadan acht ik een typerend voorbeeld van de onvoorstelbare arrogantie van een godsdienstige.

De overheid denkt na over burgerschapsexamens voor aspirant-Nederlanders. Wie de buren vraagt naar de eisen, krijgt glasheldere antwoorden.

Het is een goede zaak dat NRC Handelsblad aandacht schenkt aan de islamitische denker Tariq Ramadan. De manier waarop dat gebeurt is een ander verhaal. Kottman stelt Ramadan nauwelijks vragen, hij poneert vooral stellingen van het kleuterniveau welles-nietes (letterlijke citaten: `wel waar', `dat is precies wat ik zeg!') Op de zeldzame momenten dat Kottman zich vermoeit met het stellen van een vraag zijn deze vijandig, flauw of futiel. Toen Ramadan zei: `Alleen in Frankrijk wordt mijn integriteit voortdurend in twijfel getrokken', kon hij toen bevroeden dat hij sprak met een persoon die precies hetzelfde zou doen in Nederland? Treurig, en een schande. Hoe kan zo een artikel passeren?

Het is een cliché om te zeggen dat we in een beeldcultuur leven. Maar is het wel waar? Beelden doen ons heel weinig als we er niets bij te horen krijgen. Nee, dan geluid.

Is het toeval dat moordenaars Pascal F. en Paul S. beiden peacekeepers zijn geweest? Over de psyche van de teruggekeerde blauwhelm is nog maar weinig bekend. `Als bij slechts één promille van hen de stoppen doorslaan, raakt het justitiële apparaat overbelast.'

2Nog nooit is Kamagurka zo dicht bij het toppunt van smakeloosheid gecombineerd met een volstrekt gebrek aan respect voor welke gevoelens dan ook geweest. Voor mij is het nu wel genoeg geweest.

Ik denk dat het verstandig zal zijn als de hoofdredactie zich middels een verklaring van deze cartoon distantieert en tevens de samenwerking met Kamagurka onmiddellijk beëindigt. Wie weet wat anders het volgende zogenaamde leuke commentaar van deze `kunstenaar' zal zijn.

Veel ambitieuze Turkse en Marokkaanse vrouwen houden het op den duur niet uit bij hun traditionele (import-)man. Maar ook na de scheiding is hun vrijheid beperkt. `Ik doe niets meer waardoor mijn ouders van streek kunnen raken.'

Opnieuw wordt door een kop (`Schiettuig op het schoolplein', Z 6 maart) de indruk gewekt dat het behoorlijk mis is op de scholen in Nederland. Natuurlijk, er is wat aan de hand als het om wapens gaat. Het artikel maakt dat ook duidelijk. Maar dat is een probleem van onze hele samenleving en niet (alleen) van de scholen. Laten we het dan ook zo presenteren.

Het artikel eindigt met een aantal vragen aan en antwoorden door Tariq Ramadan. Deze lezen als een aantal strikvragen (zoals bijv. een docent kan stellen aan een zeer begaafde student), waarop de geïnterviewde de kans heeft gekregen om op sympathieke wijze op een aantal punten zijn mening te geven. De politieke opvattingen op basis van zijn geloofsovertuiging lijken mij vergelijkbaar met die welke ongeveer 50 jaar geleden een gelovig christen, lid van de antirevolutionaire partij, had kunnen geven over de relatie tussen geloof, politiek en maatschappijvisie.

Sophie de Klerck (38) is fulltime voorlichter bij een internationaal bedrijf, moeder van Max (6) en Tom (3), woont (tijdelijk niet) samen met Mark (40) en vertelt over haar drukke leven.

Twee weken duurt de Boekenweek van Thomas Rosenboom (48), auteur van het boekenweekgeschenk `Spitzen'. Iedere avond geeft hij in opdracht van het CPNB lezingen, overdag signeert hij vooral boeken. Rosenboom, auteur van de met de Librisprijs bekroonde romans `Gewassen vlees' en `Publieke werken', is getrouwd met Isabella. `Mijn schema laat geen tijd voor de was.'

Hoe duur is autorijden? Tien automobilisten becijferen hun mobiliteitskosten. Vandaag Frans Geluk, een van de 950.000 Opel-rijders in Nederland.

Twintig jaar na Barcelona in 1992 opnieuw Olympische Spelen in Spanje? Kansloos, zo lijkt het. Zeker na de aanslagen van donderdag.

ACTUALITEITEN

Netwerk. Drie mensen kijken naar de omstreden Amerikaanse bioscoophit The passion of Christ: de joodse filmmaker/acteur Edwin de Vries, de katholieke filosofe Désanne van Bredero en dominee Nico ter Linden. Verder de rouw in Spanje na de terreur en de verkiezingen. Ned.1, 20.30-21.07.

Sjoerd de Jong lanceert een woedend betoog aan het adres van de VVD omtrent haar integratievisie en de houding van de Nederlandse samenleving tegenover allochtonen in het algemeen (NRC Handelsblad, 2 maart). Allochtonen zouden worden behandeld als barbaren die moeten worden bevrijd uit de ketenen van hun eigen cultuur en worden ten onrechte gedwongen tot assimilatie.

Wat ik mis in de Jongs strijdrede is de stem van de migrant. Deze is weliswaar object van zijn aandacht, maar lijkt in zijn denktrant niet als handelend en denkend individu aanwezig. Als dat wél zo was, zou hij er zich namelijk rekenschap van geven dat veel traditionele, niet-westerse migranten de autochtone Nederlandse bevolking evenzeer als barbaren beschouwen die beschaving nodig hebben als de liberalen niet-westerse migranten in zijn ogen zien. Hij zou weten dat veel `oudkomers' niet echt verbaasd zijn over het huidige normen- en waardenoffensief, maar wél over het feit dat dit zolang uitbleef en dat normen en waarden in Nederlandse samenleving jarenlang ongrijpbaar waren. Hij zou niet over het hoofd zien dat de meeste bewoners van `allochtonenwijken' in de grote Nederlandse steden vóór een spreidingsbeleid zijn, zoals bleek uit een onderzoek door de SP. En hij zou meer oor hebben voor de klacht van een groeiend aantal jonge, zelfbewuste, in Nederland opgegroeide moslima's én van vooruitstrevende moslims als Haci Karacaer, dat de huwelijksmigratie hun emancipatie ondermijnt.

2Volgens Van der Meijden en Kooistra komen er in de New Forest als gevolg van permanente begrazing door paarden, weinig bijzondere plantensoorten voor. Voor wie eens wil zien hoe witte snavelbies, moeraswolfsklauw en vele andere plantensoorten van de Nederlandse `rode lijst' duurzaam kunnen voorkomen zonder steeds opnieuw heideterreinen af te plaggen, is de New Forest zeker aan te raden. En wie zich afvraagt wat de historische achtergrond is van het opduiken van zeldzaamheden als teer guichelheil en moerashertshooi in natuurontwikkelingsterreintjes in Nederland, kan in de New Forest leren dat deze soorten massaal voorkomen op sterk begraasde en regelmatig vertrapte bodem in graslanden, langs drinkpoelen e.d. Kortom, het verhaal van de grote grazers is aanzienlijk genuanceerder.

De beoogde herziening van het kiesstelsel heeft onder meer als doel de burger meer bij de politiek te betrekken. Het omgekeerde, de politicus meer bij de burger te betrekken, wordt minder naar voren gebracht. Ik stel daarom het volgende voor. Zetels in vertegenwoordigende organen worden bezet, evenredig met de opkomst bij de verkiezingen;

70 procent opkomst bij de verkiezing van de leden voor de Tweede Kamer,

betekent honderdvijf bezette zetels.

Kennelijk vindt in dat geval 70 procent van de bevolking dat er geen kandidaat is die hen kan vertegenwoordigen. Met recht dus evenredige vertegenwoordiging. Dit moet er toe leiden dat kandidaten zich meer inspannen. Zij moeten duidelijk maken dat zij echt volksvertegenwoordigers willen zijn.

In de tweede plaats moeten gekozen volksvertegenwoordigers doen waarvoor zij gekozen zijn: het volk vertegenwoordigen in het orgaan waarin zij gekozen zijn. Een kandidaat die gekozen is, zou het voor de duur van de zittingstermijn verboden moeten zijn een andere functie te aanvaarden. Dit schept vertrouwen, want de kandidaten kunnen hun gekozen positie niet als opstapje naar een andere functie gebruiken, zij stellen zich echt kandidaat als volksvertegenwoordiger. En het schept duale duidelijkheid, de bestuurders maken geen deel meer uit van de gemeenschap die ze controleert.

In de derde plaats moeten volksvertegenwoordigers af van hun geliefde `mandaat'. Ze worden niet gekozen om hun gang te gaan en na vier jaar `afgerekend' te worden. Ze worden gekozen om doorlopend hun kiezer te vertegenwoordigen.

Ik schrijf u naar aanleiding van het artikel over depressieve jongeren (Z, 21 februari). Ik ben geen jongere meer, maar ik herken erg veel in het artikel. Ik ben een borderliner. Vorig jaar achtergekomen na een jarenlang gevecht met mezelf. Ik ben in therapie gegaan. Een trainingsprogramma om te leren om gaan met borderline. Ik heb het vorige week met succes afgerond.

Wat ik herken is de angst om te stoppen, te moeten stoppen. Het weer vervallen in oude patronen, zoals Heleen, om maar te mogen blijven. Want het alleen doen kan je nog niet aan. Je voelt je nog steeds zoals daarvoor. Nog steeds klote, een buitenbeentje, nog steeds moeilijk, nog steeds niet normaal. De dingen van vroeger doen nog steeds pijn. In het begin riep ik hard dat ik wist dat therapie niet het wondermiddel was. Maar gaandeweg. toen het lekker liep en de therapie aansloeg, vergat ik dat.

Achteraf kijkend dacht ik dat al mijn problemen opgelost zouden zijn aan het einde van het jaar. Dat ik mooi en schoon aan een nieuw leven kon beginnen.

Sinds deze week weet ik dat therapie er eigenlijk alleen maar voor zorgt dat je beter met je problemen kan omgaan. Ik begin dit ook te beseffen (want weten en voelen zijn twee verschillende dingen). Ik vind dat therapeuten dit feit moeten blijven benadrukken. De pijn die je voelt gaat niet weg. Je stapt er iets makkelijker overheen. Het verzwelgt je niet meer.

Ik sta dus ongeveer halverwege mijn leven dat ik op een andere manier moet benaderen, analyseren en beleven. En dat is op dit moment nog even moeilijk, maar als ik mijn leven hiervoor heb overleefd, kan ik dit ook aan. Ik heb genoeg gereedschap in mijn rugzak.

Het CDA kwam deze week met een rapport over integratie (NRC Handelsblad, 9 maart). In het rapport wordt aangegeven dat onderwijs hierbij een sleutelrol heeft. De minister van Onderwijs Van der Hoeven (CDA) wil een nieuw vak invoeren in het onderwijs, te weten burgerschap. Het is volgens haar van het grootste belang dat kinderen op jonge leeftijd sociaal en respectvol met elkaar omgaan, naar elkaar luisteren en samenwerken. Zo raken ze vertrouwd met elkaars levensbeschouwing, cultuur en democratie in Nederland, aldus de minister. Dit zijn uitstekende doelen om na te streven. En ze worden het beste in praktijk gebracht als kinderen van verschillende achtergronden met elkaar in de klas zitten. Een pluriforme school bereidt het beste voor op een samenleving met allemaal verschillende mensen. Maar dat zie ik waarschijnlijk helemaal verkeerd.

1Thomas von der Dunk schrijft (NRC Handelsblad, 1 maart) dat de VVD de keuze voor een hoofddoek door islamitische meisjes moet respecteren. Kennelijk doet de VVD dat volgens Von der Dunk niet. Waarop baseert hij dit oordeel? Dat baseert hij, volgens zijn artikel, op de integratienotitie die de VVD recent publiceerde. Dat is op zijn minst opmerkelijk. Het woord hoofddoek komt op de 25 bladzijden van deze notitie niet voor.

2Bij het hoofddoekendebat worden soms argumenten gebruikt die niet opgaan. Een daarvan is de veronderstelling dat het dragen van een hoofddoek in tegenspraak zou zijn met het principe van scheiding van kerk en staat. Maar als een vrouw een hoofddoek draagt uit volle eigen overtuiging, dan heeft zij het volste recht dat te doen zonder toestemming van staat of kerk.

De schrijvers van het artikel `Waarom zouden oudere werklozen niet solliciteren?' (NRC Handelsblad, 8 maart) beamen dat werkgevers inclusief de minister van Binnenlandse Zaken niet staan te springen om oudere werkgevers in dienst te nemen en vragen zich af: ,,Heeft sollicitatieplicht voor ouderen desondanks zin?'' ,,Ja'', concluderen zij, en komen vervolgens met argumenten die niets met een sollicitatieplicht te maken hebben. Zij stellen eerst dat we in Nederland geen leeftijdsgrenzen willen hanteren, en merken dan op dat ontheffing van de sollicitatieplicht een invitatie aan werkgevers kan zijn om nog meer ouderen op straat te zetten.

De dochter van de Antilliaanse premier Mirna Louisa-Godett, N.L., is gisteren in Willemstad gearresteerd in verband met mogelijke betrokkenheid bij het oplichten van het Antilliaanse postbedrijf Post NV.

Ruim 300.000 mensen runnen in hun eentje een bedrijf. Voor de fiscus zijn zij ondernemers, maar voor het UWV zijn het soms werknemers. Het gevolg is dat er achteraf premies betaald moeten worden. Ook minister De Geus van Sociale Zaken kreeg als ex-freelancer onlangs zo'n naheffing.

De aanslag, donderdag in Spanje, is de bloedigste terreuractie ooit in Europa. Toch is het waarschijnlijk maar een voorbode van het tijdperk van het megaterrorisme dat er aan komt. Niet dat er iedere week ergens ter wereld vergelijkbare (of nog verwoestender) aanslagen gepleegd zullen worden, maar het betekent wel dat voor het eerst in de geschiedenis van de mensheid een klein groepje mensen over een enorme vernietigingskracht beschikt en in staat is schade te veroorzaken zoals we nog nooit hebben gezien. En juist omdat ze met weinigen zijn, blijkt het moeilijk te verhinderen dat ze aanslagen plegen.

1De `bijdrage' van Kamagurka op de voorpagina van 11 maart naar aanleiding van de terroristische aanslagen in Spanje is van zo'n hufterige grofheid dat een krant die serieus genomen wil worden zich niet kan veroorloven de relatie met deze humorist te continueren.

Ooit was Amerika vergeven van de soulzangeressen. Aretha Franklin als eerste, maar daaronder een onafzienbaar aantal mindere godinnen die nog altijd garant stonden voor kippenvel. Gladys Knight, Chaka Khan, Carla Thomas, om er maar drie te noemen: stemmen als orkanen, schijnbaar gelouterd door gospel en sterke drank. Maar hoe verder de vrouwenemancipatie voortschreed, hoe zoetsappiger de zangeressen gingen klinken. Met als dieptepunt het gekwinkeleer van de Whitneys Houston en Mariahs Carey. Weliswaar met een stembereik dat in aantal oktaven nauwelijks nog op een hand te tellen was, maar qua soul armzalig. Pas sinds de successen van uit de neo-soul afkomstige artiesten als Lauryn Hill, Jill Scott en Erykah Badu lijkt het commercieel aantrekkelijk om ook weer blanke soulzangeressen te gaan promoten.

Cyrille Offermans heeft veel woorden nodig om uit te leggen, wat eigenlijk een vanzelfsprekendheid zou moeten zijn (Opinie & Debat, 7 maart). Het ligt immers voor de hand dat we ons hele leven bezig zijn onze kennis uit te breiden en dat er altijd een basis moet zijn waarop wordt voortgebouwd.

De najaarsmodeshows in Parijs deze week toonden weer eens `hoe moeilijk het is om er vrouwelijk én elegant én modern uit te zien' schreef Jetty Ferwerda maandag in deze krant. Dat is te zien op deze foto's van die shows. Jean Paul Gaultier presenteerde krokodillenleren jasjes voor het label Hermès, oorspronkelijk zadelmakers. Van een futuristisch `we gaan naar de maan' design waren volgens Suzy Menkes (The International Herald Tribune) de creaties van Alexander McQueen – die zelf zei dat zijn jurken op het thema geboorte gebaseerd waren. Overigens overheersten op de wintermodeshow voor 2005 de meer klassieke en modern elegante ontwerpen. Zoals Schotse-ruit jas met zandloper taille, afgezet met bont waarin het LV logo gebrand was, van Marc Jacobs voor Louis Vuitton.

1Ruud van der Meijden en Laura Kooistra betogen dat permanente begrazing door grote grazers ongunstig is voor de biodiversiteit (Opinie & Debat, 6 maart). Ik heb me gestoord aan de opmerkingen over ,,allerlei veterinaire stoffen die via dierlijke mest in de natuur terechtkomen en die zeer veel schade berokkenen aan mestkevers en allerlei mest verwerkende insecten''. Dit vooral omdat dit een indianenverhaal is dat steeds weer terugkeert.

Binnenkort start de redactie met een serie over financiële planning. Hoe bereidt u zich financieel voor op uw oude dag? Legt u geld opzij ter aanvulling op uw pensioenuitkering? Wanneer bent u daarmee begonnen? Welke wensen hebt u en wat is de veiligste weg om die in vervulling te laten gaan? Wij zijn op zoek naar lezers die hun verhaal willen doen. Reacties naar geld@nrc.nl

Het bezoek van koningin Beatrix aan slot Oranienbaum (AP-foto van vorige week) in het gelijknamige barokke stadje in Oost-Duitsland inspireerde veel inzenders tot onderschriften over Amalia, de baby van prins Willem-Alexander en Máxima. Ook verwijzingen naar vermeende buitenechtelijke kinderen van prins Bernhard, de film De Tweeling en de artistieke kwaliteiten van de koningin kwamen veel voor. Een selectie:

De wijze waarop Horst Köhler vorige week zijn vertrek als directeur van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft aangekondigd, was even absurd als de manier waarop hij vier jaar geleden in deze functie werd benoemd. Köhler was toen tweede keus en dat is hij nu opnieuw. Deze kleurloze Duitse financiële deskundige is voorgedragen om de nieuwe president van de Bondsrepubliek te worden, omdat de politieke partijen in Duitsland het niet eens konden worden over een geschikte politicus voor die grotendeels ceremoniële functie. Vier jaar geleden, toen de post van directeur van het IMF - traditioneel voorbehouden aan een Europeaan - vacant was, had bondskanselier Schröder erop gestaan dat deze door een Duitser zou worden bekleed. Maar zijn gedroomde kandidaat vond toen geen genade in de ogen van de Verenigde Staten, en zo werd in arren moede Köhler door Duitsland naar voren geschoven.

De 16-jarige Joss Stone werd ontdekt door platenbaas Steve Greenberg, die haar koppelde aan serieuze begeleiders als Betty Wright en The Roots. Zij maakten van Stones debuutalbum The Soul Sessions een mirakel van authentieke soul.

De Ierse prijsvechter Ryanair staakt per 28 april de verbinding tussen Groningen Airport Eelde en Londen Stansted. Dat heeft het bedrijf gisteren bekendgemaakt. De bezettingsgraad lag volgens Ryanair te laag om de route in stand te houden.

Het geschenk voor de 69ste boekenweek, Spitzen, is geschreven door Thomas Rosenboom en gaat over een schuchtere accountant die via de tangoles in een mum van tijd alle stadia van de liefde doorloopt, van seks en het uitdelen van koosnaampjes tot jaloezie en ruzie.

,,Ter gelegenheid van Westeriks 80ste verjaardag toont Museum Boijmans in het prentenkabinet honderdvijftig werken op papier.

Het gaat erom dat uw opmerkingen onnodig badinerend en zelfs kwetsend waren (...) De recente gebeurtenissen (...) hebben ertoe geleid dat ik niet langer het vertrouwen heb dat een verdere vruchtbare samenwerking met u mogelijk zal zijn. Dit gebrek aan vertrouwen leidt ertoe dat ik van mening ben dat wij moeten bezien op welke wijze uw dienstverband een einde kan vinden (Topambtenaar van Justitie in een brief aan gevangenisdirecteur Jacques van Huet, 19 dec. 2003)

De Baskische terreurbeweging ETA wijst iedere verantwoordelijkheid af voor de terreuraanslagen afgelopen donderdag in Madrid. Dit is gisteravond meegedeeld in een boodschap aan een ETA-gezind dagblad en de Baskische regionale krant. De Spaanse regering houdt vast aan de ETA als hoofdverdachte, maar sluit betrokkenheid van andere terreurbewegingen als Al-Qaeda niet uit.

Vier Iraakse politiemannen worden verdacht van een moordaanslag op twee Amerikaanse burgers en hun Iraakse tolk, eerder deze week bij Hillah, 70 kilometer ten zuiden van Bagdad.

Marathonschaatser Henk Angenent heeft gisteren in Calgary het werelduurrecord van de Italiaan Roberto Sighel verbeterd. De Nederlander overbrugde in zestig minuten een afstand van 41 kilometer, 669 meter en 49 centimeter.

Een voormalige journalist en persvoorlichter voor vier Amerikaanse Congresleden is beschuldigd van werkzaamheden in opdracht van de vroegere Iraakse inlichtingendienst. De vrouw zou eveneens hebben getracht het Amerikaanse Irak-beleid te beïnvloeden via een ver familielid van haar, de chef-staf van het Witte Huis.

De Amsterdamse beeldhouwer Martin Abspoel gaat een borstbeeld maken van de dinsdag overleden tv-persoonlijkheid Albert Mol (87). Belangstellenden kunnen een verkleinde kopie van het beeld kopen. Met de opbrengst daarvan wil de Albert Mol Stichting samen met de Gay Krant aandacht vragen voor de positie van oudere homoseksuele vrouwen en mannen. (ANP).

Een klassieke aanbeveling aan een schrijver die een titel voor zijn boek zoekt zegt dat als er geen trommels in voorkomen en ook geen trompetten, de titel Zonder trommels en trompetten precies de inhoud dekt. Ik draag geen helm met vederbos van W.F. Hermans is er ook zo een en voor een schaakboek zou Geen medelijden met watjes een geschikte titel zijn.

Gerhard Schröder stond jarenlang te boek als de ,,mediakanselier''. Dat sloeg op zijn gave om zich in de media gunstig te presenteren en journalisten te vriend te houden. Die tijden zijn voorbij. Met boulevardkrant Bild is een vete over vermeend unfaire berichtgeving zelfs zo hoog opgelopen dat de kanselier Bild geen interviews meer geeft en Bild-journalisten niet meer mee op reis wil nemen.

De Amerikaanse genenjager Craig Venter heeft DNA van de microben in 1.500 liter oceaanwater uit de Sargassozee opgehelderd. Daarbij vond hij maar liefst 1,2 miljoen nog niet eerder bekende genen (Science, 4 maart). Venter, wiens bedrijf Celera in 2000 al naam maakte met het razendsnel in kaart brengen van het menselijk DNA, heeft met dit nieuwe wapenfeit de oceanografie en microbiologie een belangrijke stap verder gebracht. De uitkomst van het onderzoek doet vermoeden dat de Noord Atlantische oceaan veel meer soorten kleine bacteriën bevat dan microbiologen dachten, en ook veel meer genen.

Wij Spanjaarden, zouden zo graag in een natie wonen waar we onze politici nooit met een zwarte stropdas hoeven zien.

Een geleerde columnist vertelde me dat hij tegenwoordig met de auto naar zijn werk ging. Dat, zei ik, valt me van u tegen. Toen ik, nog in de Koude Oorlog, met de trein door Oekraïne en Rusland reed, door de onmetelijke vlakten die je daar hebt, dacht ik aan Napoleon en Hitler. Mensen die zich voor grote staatslieden verslijten, veroveraars, zouden verplicht moeten worden eerst een fietstocht of een voetreis door het land van hun begeren te maken. Zoals ik al eerder, bij voorkomende gelegenheden heb geschreven: luchtmachtgeneraals die een stad als doelwit in gedachten hebben moeten zich eerst zelf laten bombarderen, desnoods met chirurgische precisie.

De oprichters van de Postcodeloterij hebben sinds 1990 in totaal 80 miljoen euro verdiend aan hun initiatief en aan twee andere loterijen die ze later hebben overgenomen. Dat geld is grotendeels een vergoeding voor hun rechten op het concept van de Postcodeloterij. De goede doelen die geld van de lotgerij krijgen, betalen zelf fors mee aan de televisieprogramma's voor de loterij.

Bij een grote rel tussen Syrische voetbalsupporters zijn gisteren vijf doden en meer dan honderd gewonden gevallen. Dat gebeurde bij een wedstrijd tussen Kameshli en Deir-al-Zour.

De kwaliteit van organische halfgeleiders in transistoren (in plaats van de klassieke halfgeleiders als silicium) kan sterk verbeteren dankzij een nieuwe fabricagetechniek die gebruik maakt van een flexibel, rubberen stempel. Onderzoekers van de universiteit van Illinois in Urbana-Champaign en het onderzoekslaboratorium van Lucent Technologies in New Jersey ontwikkelden zo'n rubberen stempel om de verschillende elektroden en isolerende lagen waaruit een transistor is opgebouwd aan te brengen op een organisch halfgeleidermateriaal (Science, 12 maart). Dit soort transistoren moet in de toekomst de basis gaan vormen voor robuuste en lichte elektronische apparatuur. Een voorbeeld daarvan zijn flexibele beeldschermen waarin elk beeldpunt wordt aangestuurd door een afzonderlijke Field Effect Transistor (FET). Een probleem van organische halfgeleidermaterialen is dat ze nogal kwetsbaar zijn en vaak beschadigd raken tijdens de fabricage. Hierdoor is de werking vaak niet optimaal.

Het lijkt eeuwig feest in de potten- en ketelmuziek van Kaizers Orchestra, maar albumtitels die zich laten vertalen als `hoempa tot de dood' en `eeuwige pijn' doen gruwelijker gemoedstoestanden vermoeden. Ook in de muziek zit een dubbele bodem, alsof jolijt en rouw, pijn en feest elkaar naadloos afwisselen of zich tegelijkertijd voordoen. Op Evig pint, de tweede cd van deze Noorse band, wordt weer gedanst op de rand van de vulkaan. Wie harmoniums, olievaten en een zekere Oost-Europese weemoed benut zal tot in lengte van dagen vergeleken worden met Tom Waits, maar de band omzeilt die parallel mooi door een energieke aanpak, alsof die olievaten nog tijdens de opnamesessie tot schroot gebeukt dienen te worden. Met een enkel teer strijkersarrangement worden dan weer intiemere sferen aangesproken. Het is dat de vooruitgang ten opzichte van voorganger Ompa til du dør miniem lijkt, maar verder is Kaizers Orchestra een mooi voorbeeld van Europese pop met behoud van identiteit.

Deze week maakte kernploegmanager Toine van Hoof de drie paren bekend van het Nederlands open team dat in juni mee gaat doen aan het EK. Het zijn Bauke Muller-Simon de Wijs, Jan Jansma-Louk Verhees en Ton Bakkeren-Huub Bertens. Blijkbaar koos Van Hoof voor routine, want zijn twee jeugdige selectieparen, Maarten Schollaardt-Bas Drijver en Sjoert Brink-Ricco van Prooijen, zitten nog even in de wachtkamer. De doelstelling van het team is om op het EK bij de eerste vijf te eindigen, rechtgevend op deelname aan het wereldkampioenschap in 2005. Een opmerkelijk realistische Van Hoof verwacht echter geen wonderen van zijn ploeg: ,,Kijkend naar de internationale verhoudingen moet ik erkennen dat we ons op dit moment ergens tussen de zesde en tiende plaats bewegen.'' De Scandinavische oefenwedstrijden van afgelopen weekend bevestigden dat. De Nederlandse paren deden het aardig, maar moesten over het geheel een aantal Zweedse paren voor zich dulden. Zweden behoort tot de Europese subtop. Een geestig spel uit die oefeninterland:

KPN heeft een charme-offensief ingezet. Het Nederlandse telecomconcern koopt voor 500 miljoen euro aan eigen aandelen terug, ruwweg 3 procent van het totaal. De stap is bedoeld als zoenoffer jegens de aandeelhouders die zich ergerden aan het bod dat KPN uitbracht op de Britse aanbieder van mobiele telefonie MMO2. Zij zijn bezorgd dat KPN liever geld wil verkwisten aan overnames dan het aan hun te retourneren. Om dat te onderstrepen hebben ze de aandelenkoers laten zakken.

De grote Europese telecomconcerns hebben wonderbaarlijke hoeveelheden contant geld gegenereerd ter reparatie van hun balansen na het barsten van de technologiezeepbel in 2001. Maar hoe vrijgevig zullen zij zich opstellen als het erop aankomt het geld met beleggers te delen? De meeste telecomconcerns keren intussen weer dividend uit en een paar zijn zelfs begonnen aandelen terug te kopen, maar de meeste bestuurders toveren in rap tempo hun eigen plannen tevoorschijn om het aandeelhoudersgeld te besteden.

Werkgevers mogen vanaf volgend jaar kiezen of zij de verzekering voor gedeeltelijk arbeidsongeschikte werknemers laten uitvoeren door het publieke UWV of door een private verzekeraar. Ze kunnen er ook voor kiezen het risico niet te verzekeren, maar zelf te dragen. De ministerraad heeft daar gisteren mee ingestemd op voorstel van minister De Geus (Sociale Zaken).

De lucht stilzetten, de verte afsluiten, de tijd begraven, treinen opblazen alsof ze door de snelheid magnetisch zijn geworden. De lucht stilzetten, de dag verpesten, de democratie halverwege tot stoppen dwingen. Daar gaat het ze om.

Materiaaldeskundigen aan de Universiteit van Cambridge hebben in een hete oven holle draden van koolstofatomen gesponnen met een lengte van circa honderd meter. De stijve draden zijn een verlengde versie van zogeheten `nanotubes', holle buisjes van een opgerold laagje grafiet met een diameter vanaf enkele nanometers (Science, online, 11 maart). Cees Dekker, hoogleraar biofysica in Delft spreekt van een doorbraak in dit vakgebied.

De zaak Lucia de B. is ook vanuit statistisch oogpunt hoogst interessant. Terwijl getuige-deskundigen dinsdag in het hoger beroep elkaar in de haren vlogen, rekenen Bayesianen voor dat de kans op onschuld hoger is dan menigeen denkt.

Een scherpschutter in een oorlogsstad wil een goed schootsveld. Hij zoekt een hoog standpunt. Maar de stroom is uitgevallen. Exoskeleton helpt om snel 20 trappen op te lopen.

De basis van zijn falsificatie-theorie ontleende Karl Popper aan de psycholoog Otto Selz. Die invloed heeft Popper altijd verzwegen.

Gisteren een jaar geleden (12 maart 2003) sloot de beurs (de AEX) op 217,80, een dieptepunt vergeleken met de records in het jaar 2000. In de afgelopen twaalf maanden herstelde de index zich tot 365,93 op 19 februari jongstleden, een plus van 148,13 punten of 68 procent. Dat is veel. Wie in 2003 bijvoorbeeld 100.000 euro had belegd precies volgens de samenstelling van de AEX, bezit nu 168.000 euro. Daar kan je mee voor de dag komen op een beleggersborrel. Dit is natuurlijk wijsheid achteraf en theorie, maar het bewijst wel dat je aandelen moet kopen wanneer iedereen aan het verkopen slaat. Dat hoeft niet met een ton, het kan ook met een bescheiden bedrag.

In welke uitgaansgelegenheid kan je je portemonnee nog veilig op tafel laten liggen? Op de dansavonden van The Spread Eagle Country Dancers in partycentrum Jaap van der Graaf in Ridderkerk, zegt Peter Steenbergen. ,,Country is een levensstijl'', aldus de 53-jarige woningstoffeerder. ,,Line-dancers zijn goudeerlijke mensen.''

De tijd dat een bouwer alleen de krant haalde bij de trotse onthulling van een nieuw bouwwerk is voorbij. Prijsafspraken en andere vormen van fraude domineren in de publiciteit. De belegger twijfelt.

De Nederlandse charitas behoort tot de rijkste van Europa. Met dank aan de Postcode- loterij. Ook voor de vier bedenkers is de loterij een groot succes, ze verdienden er al ruim 80 miljoen euro mee. Veel? Nee, zegt de toezichthouder. `Die mensen beheersen hun vak.'

De kennis van kinderen over wat `dood zijn' betekent maakt een opmerkelijke ontwikkeling door. Vier- tot zesjarigen weten al vrij goed (65%) dat lichamelijke functies ophouden bij iemand die dood is. Omdat ze weinig onderscheid maken tussen lichamelijke en mentale eigenschappen, gaan deze kinderen er meestal ook vanuit dat mentale activiteit ook wel zal ophouden. Meer dan de helft denkt bijvoorbeeld dat doden niets meer kunnen waarnemen. Bij oudere kinderen, als het onderscheid tussen lichaam en geest beter gevestigd is, wordt er wel een scherper onderscheid gemaakt. Geen enkele twaalfjarige twijfelt eraan dat een dode geen honger kan hebben (bij vier tot zesjarigen denkt 53% dat wel). Van de twaalfjarigen denkt wel 80% dat een dode nog wel van zijn moeder kan houden. Opmerkelijk is dat ook 64% van de ondervraagde jongvolwassenen (20-jarige studenten) dit nog vindt. Dit blijkt allemaal uit een onderzoek waarbij kinderen en volwassen werden ondervraagd naar aanleiding van een nogal treurige poppenkastvoorstelling over een baby-muisje dat werd opgegeten door een alligator. Een van de vragen was bijvoorbeeld `denk je dat de muis nog de bloemen kan ruiken?' (Developmental Psychology, maart).

Bij baggeraar Van Oord verdwijnen de komende maanden 400 van de 3.000 banen. Daarbij zullen zo'n 250 gedwongen ontslagen vallen, waarvan 170 in Nederland. Dat heeft Van Oord gisteren bekendgemaakt. De ontslagen zijn volgens het bedrijf nodig omdat de vraag naar baggerwerken wereldwijd is teruggelopen.

De rellen van de Aboriginals in Sydney (NRC Handelsblad, 16 februari) staan niet op zichzelf. Wereldwijd zijn vele inheemse volken gefrustreerd, omdat ze van hun land worden verdreven en vervolgens in steden in armoede, ziekte en geweld wegzinken. Verspreid over 70 landen in de hele wereld leven in totaal zo'n 5.000 verschillende inheemse volken, samen ongeveer 300 miljoen mensen. Zij behoren tot de meest kwetsbare groepen in de wereld en de problemen waarmee ze geconfronteerd worden vertonen veel overeenkomsten. Houtkap, mijnbouw, oliewinning, de bouw van stuwdammen en het aanleggen van oliepalmplantages zijn enkele van de vele oorzaken waardoor inheemse volken van hun land worden verdreven.

De verkiezingen in Rusland op zondag 14 maart zullen zonder twijfel worden gewonnen door de zittende president Vladimir Poetin. Alleen een lage opkomst van de stemmers kan roet in het eten gooien: die moet boven de 50 procent liggen, anders worden de verkiezingen ongeldig verklaard.

ACTUALITEITEN

Twee vandaag. Reportage over de verkiezingen in Spanje en de vraag of de Baskische afscheidingsbeweging ETA of Al-Qaeda verantwoordelijk is voor het bloedbad in Madrid. Verder een verslag van de uitreiking van de Geuzenpenning aan Ingrid Betancourt, die door haar moeder in ontvangst wordt genomen. Betancourt wordt sinds 2002 door rebellen van de FARC in Colombia gevangen gehouden. Ned.2, 18.20-19.05u.

Knevel op zaterdag. Reportage over de uitbuiting van Portugese arbeiders in Nederland. Veel Portugezen doen bij Nederlandse bedrijven productiewerk. Sommige uitzendbureaus die hen naar Nederland gelokt hebben deinzen er niet voor terug om hen met geweld en intimidatie aan het werk te houden. Dit gedrag lijkt een voorproefje op wat komen gaat als Oost-Europese landen zich aansluiten bij de EU. Ned.1, 20.30-21.02u.

Nova. Portret van de Russische president Poetin, een discussie tussen moslimjongeren over de notitie van de AIVD over de jihad-rekrutering onder jongeren in Nederland en een reportage uit Madrid over de nasleep van de bomaanslagen. Ned.3, 22.20-23.05u.

De wereld van het onderwijs bestaat uit vele werkelijkheden. In de rubriek `Uit de school geklapt' wordt de blik gericht op kleine maar belangrijke aspecten van het schoolbestaan. Vandaag: het speelkwartier.

Heeft het zin om geld te storten in een koopsompolis (zonder garantie) als je vrij zeker weet dat je bij ingang van de lijfrente in hetzelfde belastingtarief valt? Of zit het voordeel erin dat een deel van je vermogen box 3 verlaat en onzichtbaar wordt voor de fiscus? Ik ontving namelijk nog nooit van mijn verzekeraar een opgave van de belastbare waarde van mijn lopende koopsompolissen.

(T. van C.)

AL EEN TIJDJE koestert het AW-labo een waarneming die verricht werd op een late avond toen het licht al uit was maar de keukengeiser weer aan moest. In een spiegel was te zien hoe het witte t-shirt ongewoon fel oplichtte in de gloed van de gasvlam. Dat is: in het schijnsel dat naar buiten viel door het open venster waarachter de waakvlam waakt. Onder gewone gloeilampverlichting maakte het hemd later geen speciale indruk.

Hoe veel tv-documentaires zouden er al gemaakt zijn over Marilyn Monroe? Het moeten er intussen tientallen zijn – en ze stemmen elke keer weer treurig. Ook de Close Up-aflevering die de AVRO zondagavond uitzendt onder de titel In de donkere kamer met Marilyn Monroe. Het gaat hier om een recente documentaire van Franse makelij, die oorspronkelijk Marilyn malgré elle heette, die vooral over twee jaar uit haar korte leven gaan: de jaren 1954 en 1955, toen ze weg was uit Hollywood en haar best deed in New York een serieus actrice te worden. Met de fotograaf Milton H. Greene als beschermheer, zakenpartner en, wie weet, ook minnaar.

De politie in de Amerikaanse stad Miami houdt in het geheim rappers als P. Diddy, DMX en 50 Cent extra goed in de gaten. Volgens de politie is dat noodzakelijk voor de bescherming van de muzikanten en handhaving van de openbare orde. Dat heeft de Miami Herald gemeld.

Dertien explosies troffen donderdag in Madrid vier forensentreinen met als gevolg ten minste 198 doden en meer dan 1.400 gewonden. Maar het monster van de terreur heeft nog geen gezicht.

Is het de ETA of Al-Qaeda? Op zoek naar de feiten.

Spanje's superrechter Baltasar Garzón heeft een volle agenda. De man die er op een haar na in slaagde ex-dictator Pinochet aan Spanje uitgeleverd te krijgen geldt als een onvermoeibare onderzoeksrechter die er plezier in schept de meest spectaculaire zaken in het land aan te pakken. De bestrijding van de ETA natuurlijk, de aanpak van de grote drugsclans uit Galicië én de terreur op mondiaal niveau. In september vorig jaar verscheen er een nieuwe naam op zijn werklijst: Osama bin Laden, opsporing en uitlevering verzocht wegens deelname aan een misdadige organisatie en terreurmoorden. Samen met 34 handlangers, van wie er elf sinds eind 2001 in een Spaanse cel zitten, zal Bin Laden zich in Spanje moeten verantwoorden voor de aanslagen in New York, Washington en Pennsylvania.

Zingen doet José Carreras nooit onder de douche, maar wel in de badkamer ,,omdat badkamers meestal een geweldige akoestiek hebben.'' Carreras, bij `De drie tenoren' het zoontje tussen de vaderlijke Pavarotti en Domingo, onthult dat geheim bij de introductie van zijn nieuwe cd Energia. Hij zingt in bad nooit een speciaal lied, maar iets dat hem invalt.

Is het slim om een rekening te openen op een Zwitserse bank, nu de euro zo hoog is? Daalt de euro over een paar jaar flink, wegens de uitbreiding met tien arme landen, dan kan ik voor mijn franken meer euro's ontvangen. (H.I.)

Enkele jaren geleden overleed mijn vader. Zijn erfenis parkeerde ik bij mijn moeder en ik kreeg daardoor een vordering op haar, ter grootte van mijn erfdeel. Deze vordering schijnt voor de fiscus niet mee te tellen bij de bepaling van mijn vermogen, omdat dit parkeren in overeenstemming is met het nieuwe erfrecht. Dit jaar kreeg ik ook huursubsidie toegewezen. Bij de betreffende aanvraag maakte ik geen melding van mijn vordering. Is dat correct of maak ik oneigenlijk gebruik van de huursubsidie?

(L. van H.)

Afrikaanse muziek uit het hart van Friesland, dat is mogelijk dankzij bassist Oeds Bouwsma, aangenaam. Plus natuurlijk vocalist/gitarist Basile Maneke Lukadi die volgens het bijgevoegde persbericht uit `Westafrika' komt en alle liedjes schreef. Zo globaal als het persberichtje is de muziek op deze cd: een beetje Cuba uit de zeer oude doos, wie kent niet `El Manisero' ook bekend als `The Peanut Vendor' hier vermomd als `Kolo Kolo'? En wie is inmiddels niet bekend met de Congolose dansstijl `zouk'?

EEN BEETJE POLITICUS bezuinigt buitengewoon. Gewoon minder uitgeven dan eerder beloofd valt niet op. Minister Hoogervorst haalt de no-claim uit de garage. Wat minder ingegroeide teennagels geclaimd? Met bevende vingers de bloeddruk zelf gemeten? De hernia over het jaar getild? Geld terug! De gezondheid verzekerd als auto. Blij dat ik rij want we leven maar even.

De redactie ontving gisteren enige tientallen reacties van gelijke strekking, waaruit doorgaans de conclusie kan worden getrokken dat een groter aantal lezers geschokt moet zijn geweest.

Wie schrijft blijft, zo is mij ooit geleerd, en omdat ik niets liever wilde dan blijven heb ik me ooit geworpen op het schrijven. Om vervolgens te moeten gaan twijfelen of het allemaal wel zin heeft. Plaatjes, die zijn pas echt belangrijk. Afgelopen zaterdag publiceerde de Volkskrant in haar wekelijkse bijlage een interview met Agnes Kant, dat vergezeld ging van enkele glossy foto's van de SP-coryfee. Laat die bijlage nou net verschijnen in het weekend waarin vrouwen hun dag vierden. Die gelegenheid werd aangegrepen door Anja Meulenbelt en consorten om de visuele kant van dat interview te hekelen. Maar over de tekst geen woord. Dat de Volkskrant Agnes Kant had laten interviewen door Cornald Maas, haar eigen eigentijdse Henk van der Meyden, en dat het interview qua diepgang kon ijveren met Story, dat werd niet eens opgemerkt. Een plaatje, daar kun je gemakkelijk in een oogopslag een oordeel over vellen, maar een tekst, die moet je lezen om te achterhalen dat die niet meer behelst dan een gezellige babbel met een Bekende Nederlander. En van Bekende Nederlanders, daar lusten de Henk van der Meydens, eigentijds of niet, wel pap van.

Het tekort op de lopende rekening van de Amerikaanse betalingsbalans is in het laatste kwartaal van 2003 iets verminderd. De groeiende inkomsten uit Amerikaanse investeringen in het buitenland droegen het meest bij aan de krimp. Analisten hadden verwacht dat het gat tussen wat Amerikanen besteden en investeren en wat ze verdienen en sparen ook in het vierde kwartaal verder zou stijgen. Het tekort kwam uit op 127,5 miljard dollar tegen 135 miljard dollar in de voorafgaande drie maanden. Over geheel 2003 toont de lopende rekening van de Amerikaanse betalingsbalans een tekort van 541,8 miljard dollar. Daarmee is het tekort ongeveer gelijk aan 5 procent van het bruto binnenlands product van de VS.

Joyce Roodnat wandelt door Nederland en de rest van de wereld. Deze week in Zuid-Holland.

Het zuivelconcern Campina sluit zijn fabriek in Hilversum. Het bedrijf maakte gisteren bekend dat de sluitingsplannen definitief doorgaan. Campina had in de zomer van 2002 al gemeld dat de productieplaats in Hilversum waarschijnlijk zou verdwijnen. De fabriek heeft ongeveer 130 medewerkers op de loonlijst staan. Campina zegt de werknemers zoveel mogelijk intern te herplaatsen. Het is echter niet zeker of dat ook zal lukken. In het voorjaar van 2006 moet de sluiting een feit zijn. De productie wordt overgeheveld naar Maasdam.

Het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs moest kansarme en allochtone leerlingen emanciperen. Maar vijf jaar na de invoering zijn de vmbo-scholen in de grote steden zwart, haken hun leerlingen vaker af dan ooit en tellen ze steeds meer probleemleerlingen. Over bevlogen ambtenaren, afwachtende politici en het theezakjesmodel. `We hebben onderkantscholen gemaakt.'

Morris Tabaksblat treedt volgend voorjaar terug als president-commissaris bij Aegon. Tabaksblat verlaat de verzekeraar om te voldoen aan zijn eigen gedragscode voor goed ondernemingsbestuur die het maximum aantal commissariaten beperkt tot vijf. Dat meldde Aegon gisteren. Morris Tabaksblat is niet alleen president-commissaris bij Aegon, maar ook bij postbedrijf TPG en uitgever Elsevier. Omdat het voorzitterschap volgens de code dubbel telt, overschrijdt hij het maximum. Aegon meldde tevens dat R. Dahan wordt voorgedragen als nieuw lid van de raad met toezichthouders. De voormalig bestuurder bij olieconcern Exxon volgt Karla Peijs op, die een jaar geleden minister van Verkeer en Waterstaat werd.

Het Amerikaanse veilinghuis Sotheby's heeft in het afgelopen boekjaar het verlies teruggebracht tot 20,7 miljoen dollar (17,1 miljoen euro) tegen 54,8 miljoen dollar in 2002. De jaaromzet nam iets toe tot 320 miljoen dollar. Het bedrijf draaide het laatste kwartaal goed en maakte in die periode 20 miljoen dollar winst. Dat kwam vooral door lagere belastingen. Sotheby's verkocht dit jaar zijn onroerendgoedmakelaardij voor 100 miljoen dollar.

Nederlanders kunnen blijven bellen als de eigenaar van het vaste telefoonnet, KPN, failliet gaat. Het kabinet heeft gisteren besloten in dat geval ,,een tijdelijk (financieel) vangnet'' te bieden. Directe aanleiding tot het besluit is het faillissement van KPNQwest in 2002.

De Ierse prijsvechter Ryanair staakt per 28 april de verbinding tussen Groningen Airport Eelde en Londen Stansted. Dat heeft het bedrijf gisteren bekendgemaakt. De bezettingsgraad lag volgens Ryanair te laag om de route in stand te houden. De aankondiging werd, zoals gebruikelijk bij Ryanair, gedaan in een bijzin van een persbericht over nieuwe routes.

Bij baggeraar Van Oord verdwijnen de komende maanden 400 van de 3.000 banen. Daarbij zullen zo'n 250 gedwongen ontslagen vallen, waarvan 170 in Nederland.

Design kan ook warm zijn, ondervindt Joep Habets in Tubbergen.

Omdat het voorjaarsvakantie was, mochten wij op de kaartjes van een skiënde klasgenoot naar een kinderconcert in het concertgebouw. Roodkapje, door Ensemble Reflex, in de kleine zaal. We hadden ons erg verheugd, de jongens (5 en 7) en ik, ook vanwege eerdere goede ervaringen met kinderconcerten. Maar dit hadden ze beter niet kunnen programmeren. De jongens begonnen binnen de minuut al ontevreden hardop te klagen over het gebodene. Op mijn gezicht was juist een grote glimlach verschenen: hoera, hier heb ik een mening over! Daar ga ik een column over schrijven!

Koffieboeren in ontwikkelingslanden komen door lage prijzen steeds meer in het nauw. De situatie is kritiek, zo blijkt uit een rapport van de Wereldbank dat gisteren verscheen. Volgens het rapport dreigen 20 miljoen koffieboeren in extreme armoede terecht te komen. De prijsdaling is onder meer een gevolg van overproductie. De problemen worden nog verergerd doordat lokale groothandelaren de boeren dwingen lage prijzen te accepteren.

Mijn ouders hebben een redelijk vermogen en een eigen huis. Wat gebeurt daar mee wanneer ze in een verpleeghuis worden opgenomen? Ik heb me laten vertellen dat het vermogen dan tot op een bepaald bedrag opgesoupeerd moet worden en de waarde van het huis hierin wordt meegerekend.

(L. van L.)

De Telegraaf zit weer in de rode cijfers doordat de drukkerij die in 2002 een Telegraafdochter overnam in moeilijkheden zit.

De winst van Aegon groeit met dubbele cijfers. Net als vroeger. De topman: `Als de aandelenmarkt naar beneden gaat, hebben we weer een probleem.'

Chileense melkfabrikanten hebben gisteren besloten om geen melk meer te leveren aan het Italiaanse zuivelbedrijf Parmalat. reden was dat Parmalat niet in staat was een schuld van 3 miljard peso (4,1 miljoen euro) te betalen. Parmalat voldeed slechts eenvijfde van dat bedrag. Het Italiaanse bedrijf staat onder verdenking van fraude die de tien miljard euro overschrijdt.

Morgen gaat Rusland naar de stembus. Dat Poetin herkozen wordt, staat zo goed als vast, maar zelden was de kloof tussen optimisten en pessimisten dieper. Rusland wordt een stagnerende, autoritaire staat gedomineerd door bureaucraten en oligarchen, zegt de een. Nee, zegt de ander: Rusland is booming en president Poetin zal het als verlicht autocraat de 21ste eeuw inleiden.

De Russische economie groeit, maar alleen dankzij de hoge gas- en olieprijzen. En de export is in de greep van de obsceen rijke oligarchen.

Weinig landen zijn de nieuwe eeuw zo voorspoedig begonnen als Rusland. De import en export groeien, er ontstaat een heuse middenklasse.

Deeltjesdetectoren die scholieren met schaar en plakband in elkaar zetten, helpen bij het oplossen van één van de grote

raadsels in de natuurkunde.

De Europese staalindustrie wil een onderzoek naar nieuwe technologieën beginnen om de uitstoot van kooldioxide (C02) te verminderen. De Europese Commissie is gevraagd hiervoor 20 miljoen euro ter beschikking te stellen, de helft van de totale kosten. Dat heeft staalconcern Corus gisteren bekendgemaakt. Het gaat om een onderzoeksprogramma van vijf jaar. De industrie wil zelf ook 20 miljoen euro bijdragen. Voor de uitvoering is een consortium opgericht.

Het ministerie van Sociale Zaken heeft geen problemen met de aparte CAO die 22 wegtransportbedrijven vorig jaar afsloten buiten de reguliere CAO voor de sector om. Het departement heeft de ondernemingen daarvoor gisteren ontheffing gegeven. De bedrijven sloten een CAO af met de kleine vakbond LBV. Het bedrijf zette daarmee de grotere bonden FNV Bondgenoten en CNV Bedrijvenbond buitenspel.

Virgin USA, de goedkoop vliegende luchtvaartmaatschappij die de Britse zakenman Richard Branson over ongeveer een jaar lanceert in de Verenigde Staten, komt onder leiding te staan van Fred Reid, nu nog operationeel topman bij Delta Air Lines. Hij stapt per 1 april over, zo heeft Delta gisteren bekendgemaakt. De 53-jarige Reid werkte behalve voor Delta voor andere grote Amerikaanse maatschappijen en het Duitse Lufthansa.

Werkgevers kunnen een vast bedrag aan personeel vergoeden voor de gemaakte reiskosten tussen woonplaats en werk. Bedrijven hoeven daarvoor niet steeds declaraties te controleren. Een werkgever mag bij een dag ziekte of verlof gewoon het vaste bedrag blijven vergoeden. Staatssecretaris Wijn (Financiën) is daarmee gisteren tegemoet gekomen aan kritiek van werkgevers. Zij vonden het ondoenlijk bij te houden hoeveel kilometer een werknemer elke dag als woon-werkverkeer aflegt.

Papier- en kartonproducent Kappa Packaging heeft door een combinatie van moeilijke marktomstandigheden en volume- en prijsdalingen de omzet vorig jaar met 2,8 procent zien dalen tot 2,8 miljard euro. De winst voor rente, belastingen, afschrijvingen en bijzondere posten daalde met 2,6 procent tot 441 miljoen euro. Een eenmalige last van 24 miljoen euro voor reorganisaties is in dit cijfer niet opgenomen. Kappa publiceerde geen nettoresultaat. Het bedrijf uit Eindhoven, dat 16.000 werknemers telt, is één van de grootste producenten van kartonverpakkingen in Europa.

Na jaren van krimp groeit de Japanse economie weer. Vooral dankzij China, dat het land dwingt tot verandering. Voor structureel herstel is geld van buiten nodig. De markt moet open, het Westen ruikt kansen.

Directievoorzitter A. Olijslager van Friesland Coberco Dairy Foods is voorgedragen voor een plaats in de raad van commissarissen van ABN Amro. Dat heeft de bank gisteren bekendgemaakt. De aandeelhoudersvergadering moet op 29 april zijn benoeming officieel bekrachtigen. Met de komst van Olijslager wordt de raad van commissarissen uitgebreid tot 12 personen.

Hoe kan ik er modern, vrouwelijk en elegant uitzien? Marjoleine de Vos vindt het antwoord in het boek `Secrets of Style'. Met praktische adviezen, voorbeelden met sterren, en: wat mag in geen enkele kledingkast ontbreken?

Personeel van de vier grote elektriciteitsproducenten is tegen het mogelijk weghalen van de stroomnetten bij energiebedrijven. In een brief die de ondernemingsraden van Essent, Delta, Eneco en Nuon gisteren aan politiek en vakcentrales hebben gestuurd, schrijven zij dat afsplitsing de Nederlandse energiesector op grote achterstand zet. Over de splitsing tussen stroomnetten en producenten loopt nog een discussie. De vraag is of de hoofdleidingen in bezit van de overheid of van de bedrijven moet komen.

Uit Leeds komen de drie broers Jarman. Samen vormen ze de band The Cribs en deze week brachten ze hun debuut uit. Een gewiekste manager had het zelf bedacht kunnen hebben: drie jongens op gymschoenen die met ontstuimig plezier de hipste kwaliteiten van de hedendaagse muziekscene aan elkaar breien: de hakkerige ritmes van The Strokes, de zinderende monotonie van The Strokes en de nonchalante uitspraak van The Strokes.

Peuters en kleuters in multiculturele klassen leren spelenderwijs Nederlands dankzij de gekleurde lappenpoppen Puk en Ko.

Is de nieuwe Disney-film over een cowboy die van Arabieren wint `waargebeurd''? Yaël Vinckx over de twijfels.

``Naar ik heb begrepen vanuit mijn verblijf in Patagonië word ik afgeschilderd als iemand die kritiek-loos racistische theorieën verdedigt. Dat is absolute nonsens.'' Psychologiedocent dr. Akko Kalma, intussen met de VUT en langdurig op reis, tekent in een bezwaarschrift beroep aan tegen het oordeel van een commissie, ingesteld door het College van Bestuur van de Universiteit Utrecht, nadat een studente een klacht tegen Kalma indiende en de faculteit de klacht slecht afhandelde.

Als je de verhalen moet geloven lijkt het recht van de expatgemeenschap in Boedapest er in te bestaan dat ze er zijn om beroofd te worden

Het is, zoals zoveel hedendaagse plagen, begonnen met Pim Fortuyn. Die schreef ruim tien jaar geleden, toen hij zich nog in de uiterste marge van het Hollandse politieke bestel bevond, het briefpamflet ,,Aan het Volk van Nederland', in letterlijke navolging van de achttiende-eeuwse patriottenleider Johan Derk van der Capellen tot den Pol. Sindsdien is het hek van de dam: je kunt geen krant of tijdschrift openslaan of er staat wel een open brief in – gericht aan een hoogwaardigheidsbekleder, een spraakmakende persoonlijkheid, een bevolkingsgroep, of we doen het niet voor minder, het hele Nederlandse volk. Vooral Trouw heeft er een specialiteit van gemaakt; die krant komt iedere week wel met een open brief of met een aanverwante klaroenstoot in de vorm van een openbare aanbeveling, een pamflet of manifest. Redacteur Jaffe Vink publiceerde enkele jaren geleden een brief aan zijn zeventienjarige dochter, waarin hij haar en ons de onomkeerbare ondergang van het avondland voorschotelde; de pathetische paniekzaaier Sylvain Ephimenco gooide er na de moord op Fortuyn een dreigende open brief aan alle moslims van Nederland tegen aan, waarop die moslims voor zover ik weet nooit geantwoord hebben. Vorige week was het Ayaan Hirsi Ali die in diezelfde krant een open brief aan Job Cohen verzond, waarin ze hem persoonlijk kapittelde vanwege zijn sussende optreden jegens de Amsterdamse moslims en hun totalitaire godsdienst; in zijn gezicht zouden ze niks onvertogens zeggen, maar achter zijn rug zouden ze hem vast en zeker voor vuile jood uitmaken. In Vrij Nederland is het genre inmiddels vol geautomatiseerd: in dat weekblad wordt iedere week een schrijver of denker uitgenodigd om een open brief aan zijn vijand te schrijven.

Scharrelvarkenshouders moeten hun bedrijven sluiten. Waarom kiezen de klanten in de supermarkt niet voor lekker vlees? vraagt Maarten Huygen

Vreemdelingen moeten tot op zekere hoogte worden gedwongen zich aan te passen, zegt minister Rita Verdonk (integratie) tegen Folkert Jensma.

Albert Verlinde over de klapper van het Boekenbal. Hoe Harry Mulisch de aangevallen Beau van Erven Dorens te hulp schiet.

Steeds weer verwonder ik mij over de onrust door de verplichting de overwaarde van je huis aan te wenden voor de koop van je nieuwe huis. Voor mij is dat (ik kocht in mijn leven driemaal een huis) nooit een vraag geweest. Door de overwaarde kon ik een beter huis kopen, zonder hogere hypotheeklasten. Had ik meer overwaarde dan nodig, dan konden mijn lasten naar beneden. Ik ben nu 70 jaar en mijn huis is sinds een jaar hypotheekvrij, wat mij goed bevalt. Je kan de hypotheekrente wel aftrekken, maar er blijft nog minstens de helft over die je wel moet betalen. Ook nam ik altijd een annuïteitenhypotheek. Alles wat ik over had, gebruikte ik om extra af te lossen. Daardoor heb ik nu een riant inkomen met lage lasten en kan ik doen wat ik wil, zoals een week een vriend in de VS bezoeken. Dat het huis niet meer in de vermogensbelasting valt, maar in box 1, scheelt ook een slok op een borrel!

(O. te B.)

UPC en de gemeente Amsterdam hebben overeenstemming bereikt over het duurder maken van kabeltelevisie. De tarieven worden in twee stappen met bijna 4 euro verhoogd tot 15,20 euro.

Uit de beukenbomen rond het geheime landgoed Molenbosch (Friesland) duikt opeens een boomschorsgrauwe, spechtachtige vogel op. Eerder zag ik de bijzondere vogel in golvende lijnen tussen de takken vliegen. Daarna nam hij de karakteristieke houding aan op een vogelhuisje: hij draaide zijn kop eerst een kwartslag, naderhand een halve slag om. Dit is de draaihals (Jynx torquilla) die, gelokt door het vroege voorjaar, in de tweede week van maart uit de overwinteringsgebieden van Zuid-Azië en Midden-Afrika in Nederland is aangekomen. De bovenzijde oogt van afstand grijs, van dichtbij bruinachtig gevlekt, net dode bladeren. De onderzijde is rossig en isabelkleurig. Twee tenen zijn voorwaarts gericht, twee achterwaarts. Zo klimt hij omhoog langs de bomen. Hij leeft van boominsekten en fourageert op de grond op jacht naar mieren, daarom heet hij ook mierenjager. De draaihals beitelt zelf geen nesten, zoals de specht. Om aan een nestplaats te komen verjaagt hij andere vogels uit nestkasten en boomholtes. Dan treedt hij heftig op. Bij alarm of onraad maakt hij wonderlijke bewegingen en wervelt met zijn vleugels.

Tweevoudig wereldkampioene bij de junioren Frédérique Ankoné (22) is terug aan het schaatsfront.

Eerst Ahold. Toen de reserves van Koninklijke/Shell. Deze week kwam verzekeraar Aegon in opspraak doordat een dochter, makelaar Meeùs, een tijdje niet volledig met bezittingen en schulden in de boeken was verwerkt. Houdt het niet op?

Voetbaltrainer Alex Ferguson van Manchester United heeft vorige week gisteren een pacemaker gekregen. Een dag na de mini-operatie hervatte hij zijn werkzaamheden. De pacemaker is vorige week al geplaatst. Eind vorig jaar kreeg Ferguson last van hartritmestoornissen.

NEC heeft gisteravond in de eredivisie met 5-2 gewonnen bij FC Twente. De Nijmeegse ploeg kwam in de eerste helft op voorsprong door een goal van Wielaert. Ramzi maakte nog voor rust de gelijkmaker. Na de pauze scoorden Wisgerhof en Tumba voor NEC, waarna De Visscher de achterstand van FC Twente verkleinde. De Freitas en Van Rijswijk waren vervolgens nog trefzeker voor NEC.

Renate Groenewold komt niet meer in actie tijdens de wereldkampioenschappen afstanden in Seoul die dit weekeinde worden afgerond. De wereldkampioene allround moest zich gisteren door een flinke griep afmelden voor de 1500 meter. Ze zal vandaag ook de 3000 meter niet rijden en ontbreekt morgen ook op de 5000 meter.

De wielerploeg van Rabobank blijft dit voorjaar succesvol. Gisteren won de Spanjaard Oscar Freire de derde etappe van de Italiaanse rittenkoers Tirreno-Adriatico. Het betrof een rit van 168 kilometer van Maddaloni naar Isernia. De tweevoudig wereldkampioen Freire veroverde de leiderstrui op de Italiaan Alessandro Petacchi, die woensdag en donderdag de massasprints won.

Bij een grote rel tussen Syrische voetbalsupporters zijn gisteren vijf doden en meer dan honderd gewonden gevallen. Dat gebeurde bij een wedstrijd tussen Kameshli en Deir-al-Zour. Toen fans van de tegenpartij met stokken en stenen naar aanhangers van de thuisploeg begonnen te gooien, brak paniek uit op de tribunes. Toeschouwers dromden samen om zo snel mogelijk het stadion te ontvluchten. Daarbij werden volgens de politie drie kinderen vertrapt. Artsen moesten vier supporters met schotwonden behandelen.

Aanhangers van de Duitse voetbalclub Bayern München hebben zich direct na de aanslagen in Madrid als bloeddonor aangemeld. De fans waren nog in de Spaanse stad na het duel in de Champions League tussen Real en Bayern. Ze volgden de oproep van de Spaanse autoriteiten om bloed te geven voor de slachtoffers. Bayern heeft een benefietwedstrijd aangeboden aan Real Madrid.

FNV Bondgenoten kreeg de laatste tijd veel signalen dat het personeel van DSM zich ,,ernstige zorgen'' maakte, zegt bestuurder H. van Rees door de telefoon. ,,Het was daarom hoog tijd voor een demonstratie.'' Gisteren trokken 2.000 werknemers door Heerlen naar het hoofdkantoor van DSM, waar ze extra investeringen eisten om verder banenverlies bij het chemieconcern te voorkomen.

Elke week in Leven &cetera een column van het online jongeren magazine Spunk, verbonden aan NRC Handelsblad, over het leven der 16-plussers. Deze week de (bekorte) column van Jan Hoek (20).

De geschorste Mateja Kezman is morgen de grote afwezige bij PSV-Feyenoord. De 24-jarige Serviër is topscorer in de eredivisie. En na twee jaar `droogstaan' scoort hij ook weer in Europa. ,,Ik heb naam gemaakt in de Nederlandse voetbalhistorie.''

In het corruptieschandaal rond de bouw van het nieuwe voetbalstadion in München is voorzitter Karl-Heinz Wildmoser van 1860 München op borgtocht vrijgelaten. Tegelijkertijd is zijn zoon Karl-Heinz ontslagen als bedrijfsleider van het nieuwe stadion, dat speciaal gebouwd wordt voor het wereldkampioenschap in 2006. Wildmoser jr zit nog vast. Wildmoser sr wordt ervan beschuldigd voor 2,8 miljoen euro aan smeergelden te hebben aangenomen. Bij de aanbesteding voor de bouw van het stadion zou hij vertrouwelijke informatie hebben doorgespeeld aan het bedrijf dat het project uiteindelijk binnenhaalde. Naast het aannemen van smeergeld wordt hij met zijn zoon verdacht van omkoping, valsheid in geschrifte en belastingontduiking. Wildmoser sr. heeft 200.000 euro aan borg betaald. De verdenkingen tegen hem blijven intact, maar zijn zoon is nu de hoofdverdachte. Wildmoser jr heeft aangeven dat hij verantwoordelijk is voor de fraude en niet Wildmoser sr. Volgens de zoon heeft hij buiten medeweten van zijn vader gehandeld.

Achteraf had PSV-voorzitter Harry van Raaij er spijt van dat hij zijn spelers op de avond van 11 september 2001 de wei had ingestuurd. Hij was, zo zei hij, gezwicht voor het dictaat van de UEFA. Van Raaij, toen al getekend door het leven, had beter moeten weten.

De familievoorstelling `De Moeder' van Artemis beschrijft een halve eeuw Nederlands gezinsleven waarin Tomadorekjes worden vervangen door spullen van Ikea.

Na zijn verkiezingszege, zondag 7 maart, ontving Costas Karamanlis op 10 maart de zegen van de Grieks-orthodoxe aartsbisschop Christodoulos. Griekenlands nieuwe premier kan vandaag dus gesterkt de bespreking ingaan met IOC-voorzitter Jacques Rogge. Dat is wel nodig, want aan `Athene 2004' moet nog het een en ander gebeuren. Op de agenda: de prestigieuze overkapping van het olympisch stadion (nog niet klaar), het dak boven het watersportcentrum (idem), de Marathonroute (hetzelfde), de energievoorziening en veiligheid. Na de aanslagen in Madrid heeft Griekenland strenge veiligheidsmaatregelen getroffen op alle metro- en treinverbindingen, en de hulp ingeroepen van de NAVO. En sinds woensdag vindt in Athene een omvangrijke, twee weken durende, veiligheidsoefening plaats waaraan behalve Amerikaanse militairen ook spcialisten uit Groot-Brittannië, Israël, Canada en Duitsland deelnemen. Wat vandaag niet op de agenda staat is de moskee die moet verrijzen in Peania, bij het nieuwe vliegveld, zo'n achttien kilometer van Athene. Athene is de enige hoofdstad in de Europese Unie zonder een fatsoenlijke gebedsruimte voor moslims. Zij bidden in garages of richten thuis een gebedsruimte in. Op tv noch in de pers wordt aandacht besteed aan de noodzaak van een moskee, en dat terwijl nogal wat moslim-atleten straks in Athene zullen sporten. Die tellen niet. Wat telt is het Grieks-orthodoxe geloof en de lange arm van zijn hoogste gezagsdrager, aartsbisschop Christodoulos.

Een veelbelovende combinatie: Plien van Bennekom en Bianca Krijgsman van het malle meidenduo Plien & Bianca, en Paul Groot en Owen Schumacher die tot voor kort de gangmakers waren van het Kopspijkers-cabaret. Gevieren spelen ze alle rollen in de door Groot geschreven komedie Stessen, die gisteravond in première ging. Hoe veel dat er zijn, weet ik niet meer. Veel, in elk geval. De complete bemanning van een Happy Air-vlucht naar Delhi komt langs, plus nog wat thuisgebleven partners en allerlei grondpersoneel op het vliegveld.

Voetballer Arjen Robben van PSV is minstens vier tot zes weken uitgeschakeld. De linksbuiten moet in die periode herstellen van een klein scheurtje in zijn rechterhamstring. ,,Het is een schone blessure, zoals dat heet'', zei een woorvoerder van de club. ,,Naar verwachting zijn er geen complicaties.'' Robben is donderdag geblesseerd uitgevallen in het UEFA-Cupduel tegen het Franse Auxerre. Het uitvallen van Robben is een nieuwe tegenvaller voor PSV, dat morgen tegen Feyenoord speelt.

De oude fan die durfde roepen om de allereerste Nits-single Yes or no werd afgewimpeld. Te stoffig, oordeelde zanger Henk Hofstede over het gammele beatmuziekje dat allang niet meer past in de Nits-sound van nu, waarin geavanceerde toetseninstrumenten en volwassen sentiment de boventoon voeren. Het dertigjarig bestaan van de oudste kunstacademiepopgroep van Nederland mag dan worden gememoreerd in de titel van hun recente cd 1974; voor stoffige nostalgie is er geen plaats.

De Publieke Omroep en het Muziekcentrum voor de Omroep (MCO) zijn het niet eens over de invulling van de door staatssecretaris M. van der Laan (cultuur en media) geëiste bezuiniging van 5,5 tot 7,5 miljoen euro. In een brief aan de staatssecretaris heeft de directie van het MCO zich uitgesproken voor opheffing van het Radio Symfonie Orkest, ten gunste van een sterker Radio Filharmonisch Orkest en Radio Kamerorkest.

Volgens voorzitter Anita DeFrantz van de IOC-commissie vrouwen en sport staat boksen voor vrouwen vrijwel zeker op het programma van de Zomerspelen van 2008. Een goed idee?

De 24-jarige Duitse bobsleester Yvonne Cernota is gisteren tijdens een training in Königssee om het leven gekomen. De slee vloog met hoge snelheid uit de baan. Bemanningslid Stefan Grandi raakte zwaar gewond.

Kunstenaars zijn in groten getale conflict geraakt met hun administratiekantoor over de tarieven voor de verzorging van hun boekhouding. Dit kantoor, De Maniegroep, heeft inmiddels ruim honderd kunstenaars voor de rechter gedaagd om hen te dwingen hun rekeningen te betalen.

De Italiaanse dirigent Ermanno Florio wordt met ingang van seizoen 2005/2006 muzikaal leider van Holland Symfonie, het vaste begeleidingsorkest van Het Nationale Ballet. Florio gaat naast het dirigeren van drie voorstellings-series, adviserende en coördinerende taken vervullen. Florio was eerder dirigent bij Het Nationale Ballet in Canada, muzikaal directeur van het Houston Ballet en van het American Ballet Theatre. Verder was hij voorheen al te gast als dirigent bij Holland Symfonia.

Het Rijksmuseum heeft het schilderij Een burgemeester van Delft en zijn dochter van Jan Steen aangekocht. Het doek kostte 11,9 miljoen euro en is het duurste schilderij dat het museum ooit aanschafte.

Schrijver Martin Walser heeft zijn vaste uitgever Suhrkamp ingewisseld voor concurrent Rowohlt uit protest tegen het vertrek van enkele medewerkers.

In Peking kun je naar `Lord of the Rings' en `The Matrix'. Het aantal mooie en schone bioscopen neemt gestaag toe, ook al zijn nieuwe films in China veel sneller beschikbaar op illegale DVD's.

Hij is één van de beroemdste Japanners ooit en in ieder geval Japans bekendste dier, maar na vijftig jaar komt er toch een eind aan zijn leven. Filmbedrijf Toho Co. heeft bekendgemaakt dat de 28ste film over Godzilla de laatste zal zijn.

Frank Boeijen en George Michael zullen beiden een Edison Oeuvreprijs krijgen. Dat heeft één van de betrokkenen bij de Edisons bekend gemaakt. De prijs is de beloning van de Nederlandse muziekindustrie voor een album van bijzondere kwaliteit.

Werkgevers mogen vanaf volgend jaar kiezen of zij de verzekering voor gedeeltelijk arbeidsongeschikte werknemers laten uitvoeren door het publieke UWV of door een private verzekeraar. Ze kunnen er ook voor kiezen het risico niet te verzekeren, maar zelf te dragen.

Een Arabisch-Amerikaanse groep heeft felle kritiek geleverd op een nieuwe verkiezingsspot van de Amerikaanse president Bush. Daarin wordt gesproken over terreur, terwijl mannen die er Arabisch uitzien in beeld zijn. Volgens James Zogby, voorzitter van het Arab American Institute in Washington, versterkt het campagnefilmpje ,,negatieve stereotypen'' en is het derhalve ,,schadelijk''. ,,Het gebruik van een Arabisch uitziende man tijdens het uitspreken van het woord ,,terrorist'' kan alleen angst en achterdocht veroorzaken en dient onmiddellijk te worden veranderd'', aldus Zogby.

Een rechtbank in de Peruaanse hoofdstad Lima heeft gisteren dertig jaar celstraf geëist tegen de in ballingschap verkerende oud-president Alberto Fujimori. De aanklager van de rechtbank houdt Fujimori verantwoordelijk voor de moord die militairen begin jaren negentig op 25 personen hebben gepleegd. Fujimori was president van Peru van 1990 tot 2000 en vluchtte dat jaar naar Japan. Peru heeft herhaaldelijk om uitlevering gevraagd, maar Japan weigert dat omdat Fujimori naast de Peruaanse ook de Japanse nationaliteit heeft. Fujimori maakte onlangs bekend dat hij bij de volgende verkiezingen opnieuw een gooi wil doen naar het presidentschap van Peru.

Vandaag krijgt politica Ingrid Betancourt de Geuzenpenning voor haar strijd voor een vreedzaam Colombia. Omdat ze wordt gegijzeld, nemen haar moeder en dochter de prijs in ontvangst.

De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties heeft gisteren ingestemd met een maatregel die toegang tot alle banktegoeden van de verdreven Liberiaanse leider Charles Taylor onmogelijk moet maken. De resolutie, die unaniem werd aangenomen, is een initiatief van de Verenigde Staten die met de maatregel beogen al het geld dat Taylor tijdens zijn bestuur heeft bemachtigd ,,terug te geven aan het volk van Liberia''. Volgens de Verenigde Naties heeft Taylor, voordat hij in augustus werd verdreven, veel rijkdom verworven via verscheidene bedrijven in het buitenland en door middel van de roof van diamanten in Sierra Leone. Taylor hangt een proces boven het hoofd voor zijn steun aan de rebellen in Sierra Leone.

De Kroatische generaals Ivan Cermak en Mladen Markac hebben gisteren voor het Joegoslavië-tribunaal verklaard onschuldig te zijn aan oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid. De twee generaals buiten dienst hadden zich donderdag vrijwillig bij het VN-hof gemeld. De Maltese VN-rechter Carmel Agius wees de twee generaals op de mogelijkheid samen te werken met hoofdaanklager Carla Del Ponte. In ruil voor een (gedeeltelijke) schuldbekentenis ligt dan vaak een lagere straf in het verschiet, aldus Agius.

De zwarte doos van het vliegtuig dat in april 1994 werd neergeschoten met de presidenten van Rwanda en Burundi aan boord is na tien jaar onverwachts gevonden bij de Verenigde Naties in New York.

Een van de Britse gevangenen die afgelopen week is teruggekeerd uit Guantánamo Bay waar hij gedurende twee jaar in gevangenschap heeft verkeerd, heeft gisteren via zijn advocaat laten weten dat hij is mishandeld. Volgens de advocaat van Tarek Dergoul werd zijn cliënt door zijn Amerikaanse ondervragers geslagen. Dergoul behoort tot de groep van vijf Britse gevangenen die zijn overgebracht naar Groot-Brittannië waar ze direct zijn vrijgelaten. Allen werden zonder vorm van proces opgesloten wegens hun vermeende betrokkenheid bij de terreurgroep Al-Qaeda of de Talibaan. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Powell heeft tegenover de Britse zender ITV gezegd dat het ,,onwaarschijnlijk'' is dat mishandeling heeft plaatsgevonden ,,want wij zijn Amerikanen, we mishandelen geen mensen die in onze handen zijn.''

Adrie van Oorschot, vooral bekend als de tv-Sinterklaas van 1964 tot 1987, is woensdag op 83-jarige leeftijd overleden. Sinds de bevrijding trad hij op als goochelaar, buikspreker, imitator, sneltekenaar en leider van een cabaretgezelschapje, nadat hij in de bezetting bij uitgeverij Querido had samengewerkt met zijn broer Geert. Voorts was hij in de tweede helft van de jaren vijftig de hoofdpersoon in de lange tv-serie Hokus pokus, dat kan ik ook, waarin hij goocheltoeren demonstreerde voor kinderen.

Het illegaal doorverkopen van lichamen die beschikbaar waren gesteld voor de wetenschap, heeft in de Verenigde Staten voor opschudding gezorgd.

Griekenland heeft gisteren gezegd dat het de NAVO formeel om hulp heeft gevraagd bij de beveiliging van de Olympische Spelen in Athene in augustus. ,,De regering heeft gevraagd om de bijdrage van de NAVO aan de veiligheid van de Olympische Spelen'', zei de regering gistermiddag in een verklaring.

De politici van Indonesië zijn bevangen door koorts. Parlementariërs hangen niet langer knikkebollend in hun hoofdstedelijke zetels, maar staan wild gebarend op geïmproviseerde podia in afgelegen provincies. Ministers en andere hoogwaardigheidsbekleders praten niet langer lijzig en docerend en gebruiken niet de vertrouwde wollige woorden, maar ijlen en roepen met overslaande stem ongehoorde dingen. Dat het afgelopen moet zijn met de corruptie, de armoede en de rechtsongelijkheid, en, krasser nog, dat politici niet te koop zijn. De hoofden lopen rood aan en de lijven schokken. Het is heel verontrustend allemaal.

In de W&O-bijlage van vorige week (6 maart) zijn in twee stukken namen verkeerd gespeld en in een andere twee soorten straling verwisseld. In het artikel over uittredingen (`Ik van buiten') wordt gesproken over het `Capras-syndroom', waarbij mensen denken dat hun vrienden en familieleden vervangen zijn door dubbelgangers. De juiste naam is Capgras-syndroom.

Een alarmerend aantal landen maakt geen haast met de strijd tegen terrorisme, zo heeft de voorzitter van de anti-terreurcommissie van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties gisteren gezegd op een conferentie in Wenen over de internationale terreurdreiging. Inocencio Arias, Spanjes VN-ambassadeur, sprak van een ,,gebrek aan inspanning''. Hij noemde geen namen.

Galileï liet, in zijn dialogen over de Massimi sistemi, zijn fictieve plaatsvervangers Salviati en Sagredo zeggen dat een van de meest opmerkelijke eigenschappen van het Copernicaanse wereldbeeld is, dat het de planeten zo rangschikt dat de omloopstijden naar buiten toe groter worden: 88 dagen voor Mercurius, een jaar voor de Aarde, en zo steeds meer naarmate je verder van de Zon komt. Vreemd genoeg vind je dit standpunt vrijwel niet terug in de populaire verhaaltjes over de wetten van ons zonnestelsel. Wel lees je steeds weer dat het Copernicaanse systeem zo `elegant' is. Maar Galileï gebruikt dat woord niet, hij heeft het over overtuigend. Dat is maar goed ook: zowel het `grote systeem' van Ptolemaeus als dat van Copernicus gebruikte cirkelbewegingen voor de hemellichamen, en geen van beide kwam voldoende goed overeen met de waarnemingen van de planeten, de Zon en de Maan. Wat elegantie betreft deden zij niet voor elkaar onder; als het criterium is dat je met cirkels moet werken (daar hamert Galileï voortdurend op), dan is het lood om oud ijzer. De oplopende volgorde van de omloopstijden in het Copernicaanse systeem maakt het geheel regelmatiger, zoals Salviati zegt, en dus overtuigender voor wie wetten zoekt. Niet de wiskundige vorm vond hij belangrijk, die was al met de cirkels ingebouwd, maar de natuurkundige orde.

De nieuwe premier van Haïti, Gerard Latortue, heeft gisteren gewaarschuwd dat het bezoek van de verdreven Haïtiaanse president Jean-Bertrand Aristide aan Jamaica ,,een bedreiging [vormt] voor de stabiliteit van Haïti''.

Niet het wetenschappelijke onderzoek, maar het koninklijke bezoek kwam op de eerste plaats bij opgravingen naar Fort Oranje, op het Braziliaanse eiland Itamaracá. `Het absoluut hoogtepunt van het project was het bezoek dat Hare Majesteit, Koningin Beatrix, op 28 maart 2003 aan Fort Oranje bracht, in gezelschap van Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Willem-Alexander en diens Gemalin, Prinses Máxima. En niet te vergeten het gevolg dat de stoet completeerde', schrijft cultuurhistorica Hannedea van Nederveen Meerkerk (MOWIC E-Journaal 6). Ze gaf samen met archeoloog Oscar Hefting leiding aan het Nederlandse historisch-archeologisch onderzoek van het fort. De ministeries OCenW en Buitenlandse Zaken hebben uit het HGIS-cultuurbudget (Homogene Groep Internationale Samenwerking) 569.000 euro aan het project meebetaald, omdat het iets toevoegde aan de internationale profilering van de Nederlandse cultuur. Ze zijn tevreden over de resultaten: er zijn resten van het zeventiende eeuwse Hollandse fort gevonden en mooie plaatjes van het bezoek van de koningin in de kranten.

In het artikel Lekker fietsen in het nationaal geheugen (11 maart, pagina 3) wordt Eric Luiten genoemd als projectleider van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Dat is niet juist, hij was leider van het ontwerpteam. Projectleider is Arnold van Vuuren.

Conditietraining houdt niet alleen het lijf maar ook de hersenen jong. Lichamelijke fitte ouderen, laten medewerkers van de universiteit van Illinois zien, kunnen zich bij het maken van tests beter concentreren en maken minder fouten. Iets dergelijks was eerder ook al aangetoond bij muizen (Proceedings of the National Academy of Sciences, 2 maart).

Hij wordt geprezen en krijgt prijzen maar zijn platen zijn in Nederland slechts met moeite te vinden. Is een blanke jazztrompettist alleen `sexy' als hij dood is of toch minstens aan de dope? Voor Strange Liberation, zijn zevende cd voor het BMG-concern, deed Dave Douglas (1963) zelf de productie, schreef hij alle muziek plus een leesbare hoestekst. Met een buiging in de richting van gitarist Bill Frisell die hier te gast is, niet voor één liedje maar de hele plaat lang.

Een verstoring van de balans tussen activiteit en voedselopname leidt maar al te vaak tot een gevaarlijke combinatie van aandoeningen.

De Boekenweek is in volle gang en Pieter Steinz wijdt het elfde deel van zijn serie over thema's in de wereldliteratuur aan het literaire leven in het algemeen en Earthly Powers van Anthony Burgess in het bijzonder.

Het grondwater onder de woestijn in West-Egypte is tussen de 200.000 en een miljoen jaar oud. Op het Argonne National Laboratory (VS) is een nieuwe techniek ontwikkeld waarmee atomen van de radioactieve isotoop krypton-81 stuk voor stuk kunnen worden geteld. Dat opent tal van nieuwe onderzoeksmogelijkheden op het gebied van oceaanstromen, gletsjerbewegingen en grondwaterstroming. Deze op een laser gebaseerde techniek (Atom-Trap Trace Analysis) is inmiddels met succes getest bij een onderzoek van grondwater onder de Sahara. Hierover zal binnenkort worden bericht in Geophysical Research Letters.

Het Internationaal Atoomagentschap van de Verenigde Naties (IAEA) heeft ontdekt dat een Japans bedrijf Libië in de jaren tachtig heeft voorzien van belangrijke technologie die nodig is voor de productie van kernwapens. Dat hebben diplomaten bevestigd. Uit het onderzoek van de IAEA zou zijn gebleken dat het Japanse bedrijf Libië in 1984 een complete opwerkingsfabriek heeft geleverd. Volgens de diplomaten betrokken bij het onderzoek is de levering een ,,schandelijk voorbeeld'' van het falen van de controle op de export van dergelijke gevoelige technologie. In december heeft Libië gezegd afstand te doen van al zijn massavernietigingswapens, zonder feitelijk te hebben toegegeven die te bezitten.

Vergeet Frankrijk als boekenweekthema. Frankrijk is om op te eten.

Anne Scheepmaker bezocht daarom de meeste trendy restaurants in Parijs.

Een korte gids.

Dopingbestrijders en sporters gedragen zich als elkaars vijanden, terwijl beiden beweren schone sport na te streven.

Ten minste 30 jaar geleden maakten onze moeders elleboogjes macaroni klaar waar ze stukjes Smac en een beetje tomatenpuree en geraspte kaas doorheen roerden. Smac oftewel lunchworst was de Nederlandse naam voor Spam – gemalen varkensvlees in blik, op smaak gebracht met kruiden, zout en suiker – dat in 1937 werd ontwikkeld door George A. Hormel & Company in Austin, Minnesota, in de Verenigde Staten.

Ter gelegenheid van de Boekenweek bundelden negen Nederlandse schrijvers hun Franse ervaringen. Ondanks de willekeurigheid daarvan delen ze de liefde voor de Parijse winkelpassages, het opknappen van krotten en het koken volgens het aloude streekrecept.

Balzac wilde zijn tijd in woorden vangen, en dat lukte hem meesterlijk in zijn `Illusions Perdues', nu vertaald in het Nederlands. Cynisme is realisme, in een wereld waarin alles draait om handel en geld.

Probeer maar geen koepels te bouwen met blokken. Dat lukt toch nooit. Een begin maken is niet moeilijk; dat is een cirkel van blokken.

In `Poker' speelt Lou Landré een voor hem typerende rol: die van een beheerst ogende man die ieder moment kan ontploffen. ,,Ik ben wat terughoudend, ja.''

Dat het Franse chanson in ons land `steevast op een warm onthaal' kan rekenen, zoals Liesbeth List schrijft in het voorwoord bij de bundel Tous les garçons et les filles, is niet waar. Onze kennis van het genre begint zo langzamerhand behoorlijk gedateerd te raken. We houden het al jarenlang niet meer bij. Toen vorige week de grootheid Claude Nougaro overleed, hielden de meeste Nederlandse kranten het op een piepklein berichtje – en er waren er zelfs, die er helemaal geen melding van hebben gemaakt. Ook haar eigen bundel bewijst het: die eindigt met Casser la voix, een liedje van Patrick Bruel uit 1989. De laatste vijftien jaar komen er niet meer in voor. Nougaro trouwens evenmin.

Ze zaten er al een tijdje aan te komen: de reisdagboeken van J.J. Voskuil. De trouwe lezers van zijn werk, Bij nader inzien en de zeven delen van Het Bureau, weten al het nodige van de weken durende wandeltochten die Voskuils hoofdpersoon Maarten Koning, al sinds hun huwelijksreis, met zijn vrouw Nicolien maakt. Maar tegelijkertijd kennen ze maar heel weinig details over deze vakanties. Groot was dan ook de vreugde toen uitgever Van Oorschot vijf jaar geleden bekend maakte dat hij met Voskuil in gesprek was over de uitgave van diens reisdagboeken. `Het gaat over vijftig reisdagboekjes die ik tussen 1957 en 1994 heb bijgehouden tijdens vakanties in Frankrijk, Nederland, Engeland en Ierland', aldus Voskuil zelf bij die gelegenheid. `Niet spectaculair. Het zijn kleine avonturen van niks die ieder mens tijdens z'n vakantie meemaakt. Onderweg maakte ik snelle, vluchtige observaties: van gekke mensen, eigenaardige hotels, beesten. Het zijn eigenlijk een soort schetsboekjes. We zijn nu aan het bekijken hoe we die te zijner tijd uitgeven. Je zou kunnen denken aan drie of vier delen.'

De monumenten en beelden van Piet Esser staan door heel Nederland. Hij ziet erg op tegen een overzichtsexpositie van zijn werk. ,,Ik ben zo oud, dat zo'n eerbetoon voor mij niet meer zo belangrijk is.''

De wereld van de nu-metal kon met een frontlinie van nare mannetjes als Jonathan Davis van Korn en Fred Durst van Limp Bizkit wel eens wat frisse gezichten gebruiken. De vernieuwing komt uit een onverwachte hoek, want de leukste jonge metalbands komen zomaar uit Wales. Funeral For a Friend en Lostprophets klinken tot op zekere hoogte Amerikaans, maar ze voegen een verfrissend Brits popgevoel toe aan hun zware gitaarmuziek.

Eindelijk voert Brian Wilson met de jonge groep The Wondermints de complete nummers van het onvoltooide, bijna mythische, Beach Boy-album SMiLE op.

Het visje stuurde het bovenzeeërtje naar het park. De hond wees de weg. In het park zag het visje nieuwe dingen die hij nog nooit had gezien.

Op zaterdag 18 juli 1998 reed Mirjam Rotenstreich op een smalle weg in de Franse provincie toen ze plotseling een auto met hoge snelheid op zich af zag stormen. Met moeite ontweek ze de tegenligger, waarna ze de bestuurder vervloekte. De bijna-botsing bracht haar meerijdende echtgenoot, de schrijver Adri van der Heijden, op een idee: `Je kunt vloeken wat je wilt, maar daarmee genees je die mensen niet. Het heeft alles te maken met gebrek aan verbeeldingskracht, aan inlevingsvermogen.' En, concluderend: `Gebrek aan verbeeldingskracht/inlevingsvermogen is wat de wereld het meest dwarszit/tegenwerkt/in z'n gunstige ontwikkeling stuit'.

UWV-bestuursvoorzitter Joustra heeft het aanbod van minister De Geus (Sociale Zaken) aanvaard om een andere functie binnen de overheid te gaan vervullen. Dat blijkt uit een brief die de minister vandaag aan de Tweede Kamer heeft gestuurd en uit een door het ministerie openbaar gemaakte briefwisseling tussen Joustra en De Geus.

Rintje Ritsma heeft vandaag in Calgary een voorzichtige rentree gemaakt. Bij de veelvoudig wereldkampioen werd ruim een maand geleden een pin uit zijn linkerenkel verwijderd, nadat hij in september 2003 bij het kite-surfen zijn kuitbeen net boven de enkel brak. Tijdens de recordwedstrijden op de Olympic Oval in Calgary reed hij de 500 en 3.000 meter. Ritsma legde de 500 meter af in 37,09 seconden. Op de 3.000 meter kwam hij tot een tijd van 3.49,29.

Don Diego Poeder keert terug in de boksring. Na een afwezigheid van bijna vijf jaar maakt de inmiddels 32-jarige Rotterdammer op 8 mei zijn rentree tijdens een boksgala in Rotterdam. De voormalige wereldkampioen van de WBU in het cruisergewicht is sinds ruim een half jaar weer serieus aan het trainen geslagen.

Menner Riny Rutjens is gisteren uitgeroepen tot ruiter van het jaar 2003. De Limburger werd het afgelopen jaar onder meer wereldkampioen in de tweespan, met de paarden Nike en Quito. Het was de 38ste keer dat de verkiezing, een initiatief van Indoor Brabant, werd gehouden. Vorig jaar won vierspanner IJsbrand Chardon.

De Nederlandse symfonieorkesten hebben een bezadigd imago. Maar aan een aantal lessenaars zitten extreem jonge musici.

De Roemeense toetreding tot de EU wordt opgeschort, tenzij het land snel orde op zaken stelt. Het verdict had veel slechter kunnen zijn, meent premier Nastase.

De verhalen van Manon Uphoff gaan over schijnbaar stabiele situaties die ineens omslaan. ,,Onveiligheid is voor mij een vanzelfsprekend idee.'

De bundel Franser dan Frans van de Leidse emeritus hoogleraar geschiedenis H.L. Wesseling is een herhalingsoefening. Een beetje voor de auteur, die véél over zijn geliefde Frankrijk heeft geschreven – onder meer in deze krant – en een aantal van zijn korte beschouwingen voor de gelegenheid nog eens nagelopen is, en hier en daar een kleinigheid veranderd heeft.

Precies een jaar na de dood van zijn vriend Andrei Kivilev heeft Aleksander Vinokoerov de etappe in Parijs-Nice gewonnen. Tegen het einde van de vijfde etappe ontsnapte de Kazak uit een kopgroep en won hij met een paar seconden voorsprong. De Duitser Jörg Jaksche eindigde voor de Italianen Davide Rebellin en Michele Bartoli als tweede en behield de leiding in de algemene rangschikking. Vinokoerov droeg de zege op aan Kivilev. Zijn landgenoot kwam vorig jaar op 11 maart in Parijs-Nice ten val en stierf aan zijn verwondingen. De tweede etappe van de Tirreno-Adriatico is, net als de eerste, gewonnen door de Italiaan Alessandro Petacchi. Zijn landgenoten Mario Cipollini en Luciano Pagliarini werden respectievelijk tweede en derde.

Met een brede lach stapte Chad Hedrick vanochtend op de hoogste trede van het ereschavot nadat hij twee Nederlanders had afgetroefd op de vijf kilometer. De Amerikaan haalde zijn gram met een titel bij de WK afstanden in Seoul. Twee keer werd hij dit seizoen op de vijfduizend meter afgetroefd door Carl Verheijen. Bij de WK allround in Hamar zou Jochem Uytdehaage tot zijn ergernis vanaf de inrijbaan als `schaatshaas' zijn ploeggenoot een handje hebben geholpen. Bij de finale van de World Cup in Heerenveen was zelfs sprake van een vernedering toen hij in een tactische race voor de ogen van zijn vader werd verslagen door Verheijen. Nijdig en gefrustreerd schopte Hedrick toen een knuffelbeest van het ijs. Maar in het toernooi dat er werkelijk toe doet lag er goud voor hem klaar.

De twee Engelse voetbalclubs Chelsea en Arsenal, beide uit Londen, treffen elkaar in de kwartfinales van de strijd om de Champions League. Real Madrid lootte vanmiddag in het Zwitserse Nyon tegen AS Monaco, AC Milan treft Deportivo La Coruña en FC Porto, dat eerder deze week verrassend Manchester United uitschakelde, speelt twee duels tegen Olympique Marseille. De wedstrijden worden gespeeld op 23 en 24 maart, de returns zijn twee weken later.

Een gelukkig doelpunt van Theo Lucius kon de pijn voor PSV na het uitvallen van Arjen Robben slechts enigszins verzachten. De Eindhovense voetbalclub heeft na de 1-1 in het Franse Auxerre een goede uitgangspositie om de kwartfinales van het UEFA-Cuptoernooi te halen, maar zal de komende weken wel zijn stervoetballer moeten missen.

De Indiase cricketploeg maakt voor het eerst in veertien jaar een tournee door Pakistan. Het is een uiting van de toenemende ontspanning tussen beide landen. Maar een incident zou de vrede op het subcontinent kunnen bedreigen.

Dankzij een 4-2 overwinning op India hebben de Nederlandse hockeyers zich gisteren geplaatst voor de finale van het olympisch kwalificatietoernooi in Madrid. In een matige en door de terreuraanslagen overschaduwde wedstrijd scoorden Taeke Taekema en Matthijs Brouwer beiden twee keer voor de olympisch kampioen, die net als India vooraf al zeker was van plaatsing voor `Athene'. In de eindstrijd speelt Nederland morgen tegen Spanje, dat Pakistan met 3-2 versloeg. Na Groot-Brittannië plaatste ook Nieuw Zeeland zich gisteren voor de Spelen door in de kruisfinale (strijd om vijfde tot en met achtste plaats) met 3-2 af te rekenen met Zuid-Afrika. Dat land strijdt morgen met België om het zevende en laatste `olympische ticket'.

De drie spelers van de Engelse voetbalclub Leicester City die in Spanje worden vastgehouden op verdenking van seksueel misbruik van drie vrouwen, worden vandaag in de loop van de dag op borgtocht vrijgelaten. Dat heeft de onderzoeksrechter gisteravond laat meegedeeld. De verklaring van de rechter kwam nadat de drie spelers en enkele getuigen ruim twaalf uur lang waren ondervraagd. De drie – Keith Gillespie, Frank Sinclair en Paul Dickov – mogen ook terugkeren naar Engeland. De hoogte van de borgtocht is niet bekendgemaakt. Mochten ze schuldig worden bevonden aan seksueel misbruik, dan hangt hen een gevangenisstraf van vijftien jaar boven het hoofd.

Gaddafi doet wat Saddam weigerde. De Libische leider heeft dezer dagen een schip vol verboden wapentuig naar de VS gestuurd om het daar te laten vernietigen. Nog maar een half jaar geleden probeerde hij in Saddams voetspoor te treden. Een ander schip, eveneens volgeladen met verboden wapentuig, was toen op weg naar Libië – niet om de lading daar te laten vernietigen, maar om Gaddafi tot de eerste Afrikaanse leider te maken die zou beschikken over massavernietigingswapens, nucleaire daarbij inbegrepen. Dit schip werd onderschept. De Libische leider was op heterdaad betrapt. Hem restte niet anders dan zijn snode bedoelingen toe te geven en de handdoek in de ring te werpen.

Een land heeft zijn helden nodig, als ze er niet zijn dan maak je ze gewoon. Zie Jan van Speijk, zie Claudius Civilus, zie Jan van Schaffelaar, Nederlanders die postuum tot het heldendom werden opgebombardeerd. In Frankrijk is hetzelfde gebeurd met de leider van de Gallische opstand (omstreeks 60 voor Chr.) tegen de Romeinen. Over de laatste schreef Fik Meijer een boek: Vercingetorix. De mythe van Frankrijks oudste held. Ik ben een liefhebber van de boeken van Fik Meijer. Zijn Gladiatoren was een traktatie, Paulus' zeereis naar Rome en Keizers sterven niet in bed een genot om te lezen. Meijer heeft de gave van het woord, gecombineerd met een grote hoeveelheid kennis, en weet het verleden aanschouwelijk te maken – ook in Vercingetorix.

Beter Bed heeft in 2003 weer winst gemaakt. De producent en verkoper van slaapkamers boekte een nettowinst van 1,8 miljoen euro, nadat hij 2002 nog had afgesloten met een nettoverlies van 1,6 miljoen euro. De omzet steeg met 5,5 procent naar 234 miljoen euro. Dat blijkt uit de vandaag gepresenteerde jaarcijfers. Vooral in het laatste kwartaal van 2003 realiseerde het bedrijf winst, van 1,6 miljoen euro, een stijging met 67 procent ten opzichte van dezelfde periode van het voorgaande jaar.

De nettowinst van ICT Automatisering is vorig jaar met 3,8 miljoen euro 10,3 procent hoger uitgekomen dan in 2002. Net als de meeste van zijn branchegenoten is het bedrijf erg onzeker over de toekomst. ICT Automatisering ziet tekenen van marktherstel, maar weet niet of dit het begin is van een echte opleving.