Het nieuws van 10 oktober 2003

Ik zit sinds kort op een nieuwe school in Amsterdam. Ik doe havo/vwo. Het is een hele leuke school. Je hebt nu ook wat meer mogelijkheden. Zo heb ik nu tijd om in de pauze's wat te eten enzo. Ook let niet iedereen op je. Voor elk vak heb je ook een andere docent, dus dan hoef je niet de hele dag bij dezelfde docent te zitten.

Wie voor komen in het verhaal voor: Kareltje de vos, Miep de buurvrouw (die een stinkdier is), Kluns en Klunsje (de zonen van Miep).

De Philips-vestiging in Hoogeveen gaat binnen enkele jaren dicht. De productie van mixers en stofzuigers wordt beëindigd en het kenniscentrum verhuist naar Drachten. Van de 260 arbeidsplaatsen verdwijnen er in totaal 109. In 2005 is de productie in de Drentse plaats verleden tijd. De bonden zeiden eerder deze week te vrezen voor het voortbestaan van Philips in Hoogeveen. Philips sluit gedwongen ontslagen niet uit. De bonden vinden dat het concern tenminste kan zorgen voor een goed sociaal plan.

Heb je herfstvakantie? Wat ga je doen?

Isabel Allende: Herinnering aan mijn Chili.

Wereldbibliotheek, 192 blz. €16,50 (geb.)De bestsellerschrijfster vertelt over het land waar ze woonde totdat haar oom Salvador twintig jaar geleden door generaal Pinochet werd afgezet.

De atmosfeer boven ons land komt tot rust. Dat betekent voorlopig kalme en droge herfstcondities. De grote neerslaghoeveelheden van de voorbije week, met op diverse plaatsen meer dan 50 millimeter, krijgen dan ook geen vervolg. Wel kan er vanavond en vannacht in het zuiden en het noorden nog een buitje vallen. Onder een wolkendeken koelt het niet verder af dan tot rond 9 graden.

De Nederlandse ambassade in Peking heeft jarenlang de hand gelicht met de voorschriften bij de verstrekking van visa. Daardoor zijn duizenden Chinezen op oneigenlijke wijze Nederland binnengekomen.

Louis van Gaal wordt per 1 november technisch directeur van Ajax. Hij volgt bij de Amsterdamse voetbalclub Leo Beenhakker op.

Mr. G.A. Wagner, oud-topman van Shell en voorzitter van een adviescommissie die ingrijpende aanpassingen in het sociaal-economische beleid van Nederland bepleitte, is op 86-jarige leeftijd overleden.

SOMS IS DE Nobelprijs voor de vrede een aanmoedigingsprijs, soms een bekroning voor bereikte resultaten. Niet zelden gaat de prijs vergezeld van een impliciete politieke boodschap. Een enkele keer is hij omstreden of voorbarig. En als het Noorse Nobelprijscomité het even niet meer weet, kiest het meestal een slechts in beperkte kring bekende figuur of instelling. Bekend waren Kim Dae Jung (2000, Zuid-Korea, aanmoediging), Peres, Rabin en Arafat (1994, voor bereikte resultaten, voorbarig) en Jimmy Carter (2002, politieke boodschap aan president Bush). Onbekend was de Latijns-Amerikaanse activiste Rigoberta Menchú (1992). In de categorie onbekend valt ook de winnares van dit jaar, de Iraanse Shirin Ebadi, net als Menchú een mensenrechtenactiviste. Deze rechter, advocate, schrijfster en hoogleraar krijgt de prijs wegens langdurig ijveren voor de mensenrechten in haar land. Ze is volgens het comité een moedig persoon die nimmer zweeg en haar zaak altijd boven haar eigen veiligheid stelde.

Maarten Doorman constateerde het negen jaar geleden al haarscherp: de wonderlijke paradox van het dichtwerk van F. van Dixhoorn is dat zijn teksten op vijf meter afstand vormvast zijn, maar dat ze bij lezing uit elkaar vallen. Voor Doorman was dat een reden om dit geen geslaagde poëzie te vinden. Daar dachten Rein Bloem, Gerrit Kouwenaar en Simon Vinkenoog heel anders over. Als jury van de C. Buddingh'-prijs 1994 vonden zij Van Dixhoorns `taalflarden' eenvoudig en geheimzinnig tegelijkertijd, `publiek en intiem'. Ze hadden vooral ook bewondering voor het bouwplan waarmee de dichter orde in de chaos bracht. De prijs ging dus naar Van Dixhoorns Jaagpad/Rust in de tent/Zwaluwen vooruit.

De gemeente Nijmegen mag van parkeerders in het stadscentrum niet verlangen dat zij de parkeerbelasting uitsluitend met een chipknip betalen. Dit heeft het gerechtshof in Arnhem beslist.

`Ik werd geacht te huilen dus dacht ik aan joden'. Als er een prijs zou bestaan voor het beste vers van het jaar, zou ik deze regel beslist nomineren. Het is de slotregel van het openingsgedicht van de titelcyclus van de bundel In menigten, het debuut van Erik Jan Harmens.

Kitty, de dertigjarige ik-figuur van Clare Morralls eerste roman, steelt halverwege het verhaal een baby uit het ziekenhuis. Als zij buiten merkt dat het geen jongetje is zoals haar eigen bij de geboorte gestorven kind dat zij wilde vervangen, legt zij haar buit in een lege kinderwagen buiten een winkel. Zij is dan net aan de praat geraakt met een meisje van een jaar of acht dat zij kent uit een dokterswachtkamer. Dat neemt zij uit Birmingham mee naar Exmouth aan de zuidkust, waar zij lekkers voor haar koopt en al gauw weer weg wil, net als het meisje dat alles stupid vindt.

Een groep diplomaten en juristen is naar het Amerikaanse Hooggerechtshof gestapt om een eind te maken aan de situatie op de Amerikaanse marinebasis Guantánamo Bay, waar honderden vermeende terroristen al anderhalf jaar zonder aanklacht vastzitten.

De vakcentrale FNV is bereid de lonen twee jaar te bevriezen, als het kabinet-Balkenende de ingrepen in onder meer het vervroegd pensioen, de WW en de WAO gaat verzachten.

Toen Johan Derksen redacteur werd bij Voetbal International leek dit soms meer op een opinieblad dan een voetbalperiodiek. In de aanloop naar het wereldkampioenschap van 1978 in Argentinië werden pagina's gevuld met artikelen die duidelijk maakten dat de redactieleden vonden dat Nederland niet zou moeten gaan. Vanzelfsprekend werden Freek de Jonge en Bram Vermeulen gesteund met hun `Bloed aan de paal'. Derksen uitte zijn sociale bewogenheid door het op te nemen voor vrouwenvoetbal in `Damesvoetballer is nog steeds lustobject'.

De Amerikaanse tv-zender Fox werkt aan een soap-achtige dramaserie, waarin de hits van Elton John en zijn tekstschrijver Bernie Taupin een hoofdrol spelen. De serie gaat over moord, macht en liefde, aldus producer Shaun Cassidy in het vakblad Variety, en af en toe barsten de personages uit in gezang – naar het voorbeeld van de tv-serie The Singing Detective en de film Moulin Rouge. Cassidy, die zelf in de jaren zeventig een kortstondige popcarrière had in het voetspoor van zijn oudere broer David, heeft intussen contracten gesloten voor een proefaflevering. Daarna zal Fox beslissen of en wanneer de serie in productie gaat.

Ik lees een spannende thriller, getiteld De komst van Ottolien. Het is een merkwaardig boek. Ik ben nu ruim over de helft, maar ik weet nog steeds niet zeker welke kant het opgaat. Dat komt vooral doordat er verschillende auteurs zijn die elkaar afwisselen.

Wij gingen aan de ovale tafel, vijf echtparen: de bejaarde hoteleigenaar en zijn vrouw, de clergyman en zijn vrouw, de whiskyhandelaar en zijn vrouw, de rijke Amerikaan en zijn vrouw, en mijn vrouw en ik. Wij namen plaats in de door onze gastheer bedachte tafelschikking, man en vrouw om en om, maar niemand naast de eigen wederhelft. In feite waren wij zo gezeten dat de acteurskwaliteiten van onze gastheer het best tot uitdrukking konden komen.

`Hoe kom ik naar buiten?' vraagt Zwaantje. ,,Overal staan lakeien en als die me zien sturen ze me meteen weer terug naar mijn hemelbed!'' ,,We moeten je ergens in verstoppen,'' zegt Rintje. ,,Dan kan niemand je zien!''

Marcel Watelet (red.): The Mercator Atlas of Europe. Gebonden, Walking Tree Press 1998, van €248,30 voor €100,–. De Bengel, Dordrecht 078- 6399291, www.debengel.net

Fotomechanische herdruk van de atlas van Europa die Mercator tussen 1570 en 1572 publiceerde. Het gaat om katernen die los in een band in een cassette zitten. Het eerste katern bevat een inleiding van ruim 90 pagina's. Daarna volgen zeventien losse kaarten van de verschillende Europese landen.

W.F. Hermans heeft aimabel over hem geschreven. `Hem' is de fotograaf Nico Jesse (1911-1976), een huisarts die meer brood zag in de fotografie dan in de geneeskunde en in opdracht van uitgevers en bedrijfsleven zo'n twintig fotoboeken op zijn naam bracht. Hermans leerde bij Jesse thuis, in 1957, de kneepjes van het vak. En hij had niets te klagen: Een landgoed aan de Vecht, een fotografie-leraar met humor, 's avonds kippen roosteren in de open haard en om de haverklap werd de `klassieke roemer' bijgeschonken.

In de mediaoorlog tussen de verdedigers van de reputatie van Mabel Wisse Smit aan de ene kant en Peter R. de Vries, misdaadjournalist, aan de andere werd er gisteren weer flink op los geschoten. De laatste kwam in zijn eigen programma met redelijk overtuigende weerleggingen van recente getuigenverklaringen à décharge. Telefonisch vanuit Chili hield Klaas Bruinsma's voormalige lijfwacht Charlie da Silva voet bij stuk, en scoorde vooral punten tegen De Dikke Trui. Zo noemden hij en Bruinsma Jochem Visser, de schipper van het door de misdaadkoning gesponsorde racejacht Amsterdamned. Visser gooide de hoorn op de haak, toen De Vries hem wilde confronteren met nieuwe uitlatingen van Da Silva, die de schipper beweerd had in het geheel niet te kennen. Een nieuw element, waar we de komende dagen veel meer over zullen horen, is De Vries' beschuldiging dat de RVD vertrouwelijke correspondentie met hem gelekt heeft naar politici. De vragenlijst van De Vries aan de RVD ging ook in op de relatie tussen Bruinsma en Mabels overleden stiefvader, Rabo-topbankier Peter Wisse Smit. Die kwestie had De Vries wegens gebrek aan bewijs buiten de vorige uitzending willen houden, zegt hij, ook al meldde Bruinsma's boekhouder S. vorige week on the record dat de vader wellicht Bruinsma langer kende dan de dochter. De Telegraaf citeerde toch uit de RVD-correspondentie, naar De Vries beweert na ontvangst van een kopie `uit het parlement'.

,,Prachtig hoor, die danstaal, maar als ik 'm moet lezen blijk ik dyslectisch'', biecht acteur Bavo Galama op in de danstheatervoorstelling Gebroeders. Samen met zijn broer en danser Fabian Galama trad hij afgelopen weekend in Maastricht op tijdens de Nederlandse Dansdagen, waar de beste dansvoorstellingen van het afgelopen seizoen getoond werden.

De internationale zeepiraterij is terug van weg geweest. En de hedendaagse zeeschuimers hebben weinig weg van de romantische vrijbuiters die volgens de overlevering vroeger de oceanen onveilig maakten. De huidige generatie boekaniers is een stelletje bloeddorstige criminelen, dat steeds vaker argeloze scheepsbemanningen en jachteigenaren overvalt, gijzelt en soms over de kling jaagt. Vooral bij Indonesië, de Filipijnen en Nigeria lopen zeelieden gevaar te worden overvallen door zeerovers. Je kunt erop wachten totdat deze piraten, of hun terroristische collega's, een supertanker in Straat Malakka, de drukste vaarroute ter wereld, enteren en deze, per ongeluk of met opzet, op de klippen laten lopen. De wereldeconomie zou hiermee zware averij oplopen.

Ido de Haan beweert in zijn recensie van De geest van Pim, het boek over de intellectuele ontwikkeling van Pim Fortuyn door Dick Pels (Boeken, 03.10.03), dat de Nederlandse publicist Jacques de Kadt `het traject van radicaal links naar radicaal rechts (heeft) doorgemaakt'.

ACTUALITEITEN

Nova. Onder meer het eerste deel van een tweeluik over de publicatie van Het Dagboek van Anne Frank in Noord-Korea. Het boek dat vorig jaar in lokale vertaling werd gepubliceerd is ongekend populair bij de scholieren. Leerlingen en leraren geven hun mening. Ned.3, 22.33-23.03u.

De rijke klasse is een ondersoort van de homo sapiens. Haar aantrekkingskracht bestaat uit macht, status, seks en agressie. Maar het ontzag neemt af. De massa zit de rijken steeds dichter op de hielen.

`Florae campana seu Pulsatila, cum suis speciebus et varietatibus methodice considerata', lees ik onder een illustratie bij een artikel van Geert Mak over een pasverschenen boek van Roelof van Gelder (Boeken, 29.08.03). Een paar weken later bij een artikel van Stefan Hertmans over een boek van Ilja Leonard Pfeijffer een onderschrift bij een illustratie: `Niente da vedere niente da nascondere' (Boeken, 19.09.03).

De intendant, een niet regisserende toneeldirecteur, is in de mode. Het Ro Theater uit Rotterdam heeft besloten om naar een intendant op zoek te gaan nu Guy Cassiers per 2006 vertrekt en een nieuwe artistieke leider niet te vinden is. Een voor de hand liggende kandidaat is Jan Zoet, die als directeur van de Rotterdamse Schouwburg al geregeld als avontuurlijke theaterproducent optreedt. Onder hem kunnen regisseurs als Alize Zandwijk en Pieter Kramer hun handen vrij houden voor het regisseerwerk.

Met veel zelfvertrouwen, diplomatie en bewondering voor president Clinton raasde Madeleine Albright als minister van buitenlandse zaken over de wereld. Aan optimisme en energie geen gebrek, aan bezinning wél. Ook in haar memoires is het persoonlijke politiek, en omgekeerd.

Drie meisjes die babbelen over broeken die te strak zitten in het kruis en twee jongens die daar muziek van maken, dat is de hiphop-groep Fannypack.

Het kabinet dient geen toestemmingswet in bij het parlement voor het omstreden huwelijk tussen prins Johan Friso en zijn verloofde Mabel Wisse Smit. Dat heeft de ministerraad vanmorgen op voorstel van premier Balkenende besloten.

Volgens de architecten Zwarts & Jansma functioneren dingen beter als ze goed ontworpen zijn.

Het verschil tussen de Amerikaanse en de Engelse literatuur, zo verklaarde Martin Amis in een interview met deze krant, zit hem in de beheersing van de spreektaal. In de voetsporen van Mark Twain, die met The Adventures of Huckleberry Finn (1885) liet zien hoe je een heel verhaal in de ikvorm én in dialect kon vertellen, hebben Amerikaanse schrijvers zich al heel lang bevrijd van de `tirannie van de vorm' die de Engelse literatuur tot in de jaren tachtig van de vorige eeuw beheerste. ,,Je moet een Stem hebben,'' zei Amis in 1997; ,,een Huck Finn of een Augie March, dan volgt de rest vanzelf.''

Het Nederlands publiek bezoekt in groten getale de verfilmingen van klassieke kinderboeken, op zoek naar een schoongeboend, veilig Nederland.

De effectenbeurzen in Europa openden vanmorgen iets in de min, leefden vervolgens wat op, maar stonden rond het middaguur vrijwel allemaal op een licht verlies. Uitzondering was de Amsterdamse AEX-index, die vrijwel onveranderd was op 324,75 punten. Veel richting was er niet, en beleggers negeerden dat de Amerikaanse Dow-Jonesindex gisteren een half procent hoger sloot op 9.680 punten. Dat is het hoogste niveau voor de toonaangevende index sinds 18 juni vorig jaar.

In Parijs laat een tentoonstelling over Jean Cocteau zien dat het moeilijk is vast te stellen of Cocteau nu een groot kunstenaar of een charlatan was.

Tussen Rotterdam en Parijs moet een betere binnenvaartverbinding komen. De huidige zigzagroute met smalle kanalen en riviertjes in vooral Noord-Frankrijk moet daartoe worden uitgebreid. Verkeersministers van Nederland, België en Frankrijk gaan hier samen aan werken, zo hebben ze gisteren afgesproken op een vergadering van Europese verkeersministers.

De Nobelprijs voor de Vrede voor het jaar 2003 is toegekend aan de Iraanse juriste en schrijfster Shirin Ebadi, activiste voor mensenrechten en democratie in haar land. Het Noorse Nobelcomité, dat de prijs vandaag toekende, prees Ebadi in een in Oslo uitgegeven verklaring als een vrouw die ,,zich als juriste, rechter, docente, schrijfster en activiste in haar land, Iran, en ver over de grenzen helder en krachtig heeft uitgesproken'' over de rechten van de mens en zich daarbij heeft ontpopt als ,,een gedegen professional en een moedig persoon'', die ,,nooit is teruggeschrokken voor het gevaar voor haar eigen veiligheid''. ,,We hopen dat de prijs een inspiratie vormt voor al diegenen die vechten voor mensenrechten en democratie in haar land, in de moslimwereld en in alle landen waar die strijd inspiratie en steun nodig heeft'', aldus het Nobelcomité.

Het geheim van creativiteit, schreef Albert Einstein, is weten hoe je bronnen te verbergen. In de journalistiek is dat normaal gesproken een doodzonde, maar in de kunst is de verborgen verwijzing naar of het spelen met bestaand gedachtegoed een vorm van voortbouwen aan het nooit voltooide scheppingsverhaal. De Vlaamse schrijver Yves Petry (1967) zal de bekende uitspraak van Einstein kennen. Hij studeerde filosofie en wiskunde in Leuven en gaf er in zijn vorige romans blijk van over een ruime eruditie te beschikken. Ook in De laatste woorden van Leo Wekeman, zijn derde roman in vier jaar tijd, strooit hij kwistig met bijbelwoorden en ideeën van grote denkers zonder ooit een bron te noemen. Dat hoeft ook niet – zo blijft er tenminste iets te raden en te zoeken over.

De druk op de Amerikaanse regering om een oplossing te vinden voor de ruim 660 vermeende Al-Qaeda- en Talibaanstrijders op Guantánamo Bay groeit.

De Duitse vakbond IG Metall, de grootste industriebond ter wereld, heeft tot nu toe dit jaar 90.000 leden verloren. Over heel vorig jaar kwam het ledenverlies uit op 66.000. De oorzaak is de daling van het aantal arbeidsplaatsen in de sectoren waarin de bond actief is. Ook lukt het niet om jonge leden aan te trekken. Bij de bond zijn nu 2,55 miljoen mensen aangesloten.

In zijn essays probeert Montaigne zichzelf te leren kennen. Voor zijn lezers fungeert hij als filosofische gids. ,,De essays zijn een poging tot vriendschap met het bestaan.''

De Raad van Bestuur van Ahold heeft A. Brouwer benoemd tot ,,Chief business support officer'', een nieuwe functie binnen het concern. Brouwer, die al sinds 1992 bij Ahold werkzaam is, rapporteert aan topman A. Moberg. In zijn nieuwe functie moet Brouwer ervoor zorgen dat bedrijfsonderdelen goed met elkaar samenwerken en dat diverse systemen goed op elkaar aansluiten. Dat moet leiden tot kostenbesparingen, aldus Ahold.

Print- en kopieerconcern Océ heeft voor het eerst in ,,zeker twintig jaar'' een kwartaalverlies geboekt. De rode cijfers zijn veroorzaakt door een buitengewone last, onder meer afkomstig van een mislukte overname in Engeland twee jaar geleden.

De Britse bank HSBC Holdings koopt de Braziliaanse operaties, inclusief de afdeling consumentenfinanciën, van haar rivaal, de Britse bank Lloyds TSB. Het overnamebedrag is 815 miljoen dollar (693 miljoen euro), meldden de twee bedrijven gisteren. Het grootste deel van de overname door de op een na grootste bank ter wereld, bedraagt de koop van Banco Lloyds TSB SA-Banco Multiplo en Losango Promotora de Vendas. De waarde van de twee banken wordt geraamd op 451 miljoen dollar. De koop moet nog goedgekeurd worden door de Central Bank of Brazil.

De olieprijs in de VS is plotseling met meer dan een dollar toegenomen en doorbreekt daarmee de drempel van 31 dollar (26 euro). De stijging is het gevolg van de vrees voor een tekort aan lichte stookolie voor de winter. De prijs per vat steeg 4 procent naar 31,01 dollar, de hoogste prijs in vijf weken. De Europese voorraad is ten opzichte van 2002 ook gedaald tot een tekort van 4,2 procent.

Het lezen verliest steeds meer terrein aan nieuwe media en vluchtig amusement. Maar zonder een gezonde dosis bezinning kan de mens zich geen identiteit vormen. Moeten we ons desondanks overleveren aan hologrammen en hyperteksten?

De twee Zwollenaren die supermarktconcern Ahold wilden afpersen, zijn door de Zwolse rechtbank veroordeeld tot gevangenisstraffen van zeven en vier jaar. Tegen de 32-jarige natuurkundeleraar Edwin W. en vertegenwoordiger Jochem van Z. (29) waren celstraffen van respectievelijk twaalf en negen jaar geëist. De rechtbank acht W. schuldig aan poging tot afpersing en poging tot moord. Van Z. is veroordeeld wegens medeplichtigheid.

De havens in Israël liggen al twee weken plat. De machtige Histadrut verzet zich tegen hervormingen van minister Netanyahu van Financiën. `Netanyahu is een fascist.

Hij denkt dat hij over alles en iedereen kan beslissen.'

Twee leden van de raad van bestuur van automatiseerder Getronics kunnen over het tweede halfjaar een bonus tegemoet zien van 250.000 euro per persoon. De twee bestuurders, A. Rückert en K. Wagenaar, ontvangen deze als ze aan bepaalde criteria voldoen. Welke dat zijn is onduidelijk. Eerder ontving het duo over het eerste halfjaar een bonus van elk 800.000 euro omdat ze volgens de commissarissen ,,de onderneming hadden gered''.

KPN heeft bij de rechtbank in Amsterdam een procedure verloren van telecomtoezichthouder Opta. KPN had deze aangespannen om een besluit van Opta op te laten schorten op het gebied van zogeheten interconnectietarieven, waarbij andere telecombedrijven gebruikmaken van het netwerk van KPN. Het telecomconcern moet nu de bezwaarprocedure afwachten bij Opta.

Adviescommissies van de regering hebben zelden zo'n grote invloed op het beleid gehad als de comissie onder leiding van mr. G.A. Wagner die in 1981 het rapport Een nieuw industrieel elan uitbracht. Wagner, oud-topman van Shell en eergisteren op bijna 87-jarige leeftijd in zijn woonplaats Wassenaar overleden, legde met zijn commissie de basis voor het economische herstelbeleid dat in de jaren tachtig werd ingezet. Wagner en zijn commissie onderstreepten dat het bedrijfsleven, in het bijzonder de industrie, onmisbaar is voor een gezonde economie en dat ingeslopen sociaal-economische arrangementen op de schop moesten, wilde Nederland zich ontworstelen aan de spiraal van werkloosheid en bedrijfssluitingen die de late jaren zeventig kenmerkten. Zijn aanbvelingen stonden haaks op het linkse sociaal-economische denken dat in die tijd overheerste.

De Nederlandse zee- en kustvisserij heeft vorig jaar de omzet 10 procent zien dalen tot 463 miljoen euro. Deze daling valt vooral toe te schrijven aan de Noordzeekotters, die minder vis vingen. De schepen waren gemiddeld negen dagen korter op zee dan een jaar eerder. Bovendien liep het aantal kotters iets terug tot 393. Dat blijkt uit cijfers van het Landbouw Economisch Instituut (LEI). De vloot van de Noordzeekotters was vorig jaar met een omzet van 254 miljoen euro nog goed voor 55 procent van de Nederlandse visserijopbrengst.

De voormalige directeur van World Online (WOL), Nina Brink, wordt definitief niet vervolgd door Justitie voor haar rol bij de geflopte beursgang van de internetaanbieder. Het advocatenduo Spong en Hammerstein had bezwaar gemaakt tegen een eerdere beslissing om Brink niet te vervolgen. Het gerechtshof in Amsterdam heeft een klaagschrift ongegrond verklaard, aldus de raadslieden van Brink gisteren. De Economische Controledienst heeft de zaak onderzocht.

De vier technologische topinstituten (voor telematica, voeding, polymeren en metalen) in Nederland zijn een uitstekend voorbeeld van publiek-private samenwerking. Dat stelt de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) in een vandaag verschenen rapport. De Nederlandse aanpak wordt als model genoemd om te voorkomen dat hoogwaardige kennisinstituten verhuizen naar Oost-Europa of China. De OESO adviseert het aantal topinstituten uit te breiden. De instituten hebben geen vaste vestiging.

Wat doen Nederlandse ondernemers zoal in deze herfstdagen?

Het Amerikaanse conglomeraat General Electric (GE) wil het Britse medische bedrijf Amersham overnemen. Het heeft een bod uitgebracht dat neerkomt op 800 pence per aandeel (11 euro). De totale overnamesom bedraagt 5,7 miljard pond (8,1 miljard euro). GE betaalt met eigen aandelen. Beide bedrijven maakten het bod vandaag voor opening van de beurzen bekend. De slotkoers van het aandeel Amersham bedroeg gisteren 660 pence. Het aandeel steeg vanmorgen op de Londense effectenbeurs 15 procent. Door de overname ontstaat het grootste bedrijf ter wereld in deze sector.

Minister De Geus (Sociale Zaken) laat onder druk van de Tweede Kamer nieuw onderzoek doen naar de huisvestingskosten van uitkeringsinstantie UWV. Het UWV krijgt een nieuw kantoor aan de La Guardiaplaza in Amsterdam. De inrichtingskosten zijn volgens een meerderheid van de Kamer veel te hoog. De Geus meldde op basis van informatie van het UWV dat de inrichtingkosten gemiddeld 656 euro per vierkante meter zijn, en het kantoor voor de UWV-top zou 923 euro per vierkante meter kosten. Volgens eigen onderzoek van de Tweede Kamer kost het kantoor 1.118 euro per vierkante meter.

De Rabobank gaat inspelen op de vrees van huizenkopers. Steeds meer mensen wachten tot hun bestaande huis is verkocht, voordat ze een nieuw huis kopen. Ze willen niet lange tijd voor twee huizen betalen. Daarom biedt de bank tijdelijk uitstel van betaling voor een deel van de rente als kopers met een dubbele lening komen te zitten. De tijd dat huizen te koop staan, is opgelopen door terughoudendheid onder de kopers. Uit NVM-cijfers bleek dat een gemiddelde woning 73 dagen in de etalage staat, eenderde langer dan in 2002.

Hoe zou het zijn met Lemelen en Kasao, de twee Samburu-krijgers met wie Koert Lindijer – Afrika-correspondent van NRC Handelsblad – in zijn vorige boek Een kraal in Nairobi (1995) warme vriendschap sloot?

Schrijfster Augusta de Wit (1864-1939) koos treffende woorden toen ze over het voormalige Nederlands-Indië in 1903 schreef: ,,Het is geen kolonie, het is een wereld.'' Hiermee maakt ze duidelijk dat Indië veel meer is dan slechts een wingewest voor de Nederlanders, een hardnekkig beeld in de koloniale geschiedenis.

President Poetin heeft gisteren gezegd dat Rusland overweegt zijn olie niet langer in dollars, maar in euro's te verhandelen. Een dergelijke stap zou een opsteker voor de eurozone betekenen – en een tegenvaller voor de Amerikaanse economie.

De Schotse beroepswielrenner David Millar veroverde gisteren in Hamilton de wereldtitel tijdrijden, een stap op weg naar olympische glorie.

Anouar Diba heeft zich afgemeld voor Jong Oranje omdat hij in de toekomst liever voor zijn vaderland Marokko uit wil komen. Mocht Diba met Jong Oranje hebben gespeeld tegen Moldavië, zou zijn kans om ooit nog voor Marokko uit te kunnen komen, zijn verkeken.

Detailhandelsconcern Vendex KBB (Dixons, de Bijenkorf, Vroom & Dreesmann, Hema, Praxis) gaat zijn filialen beter wapenen tegen winkeldieven. Het concern zet mobiele ordeteams in die bendes opsporen, er komt meer cameratoezicht in veel vestigingen en rampalen voor winkelpuien.

Particulier huizenbezit is eigenlijk nergens voor nodig, schrijft de Amerikaanse oud-bankier Talbott in zijn boek over het dreigende inklappen van de woningmarkt. `Vertrouw alstublieft niet op partijen met een belang.'

De FNV is bereid om de lonen twee jaar te bevriezen, als het kabinet-Balkenende de ingrepen in onder meer het vervroegd pensioen, de WW en de WAO gaat verzachten.

Louis van Gaal is de nieuwe technisch directeur van Ajax. De ex-bondscoach gaat in Amsterdam een verbintenis voor onbepaalde tijd aan. Van Gaal volgt bij Ajax Leo Beenhakker op, die dit jaar naar Mexico vertrok. Van Gaal begint op 1 november.

De kans is groot dat de Amerikaanse sprintster Kelli White haar twee gouden medailles die ze won bij de WK atletiek moet inleveren. De internationale atletiekfederatie IAAF bevestigde gisteren dat ook in de B-test van de atlete sporen van het verboden middel modafinil zijn aangetroffen. White zegevierde in augustus in Parijs als eerste atlete op zowel 100 als 200 meter.

De Zwitserse wielrenner Daniel Gysling mag van de internationale wielrenunie UCI niet deelnemen aan het WK. Bij de renner, die uitkomt in de categorie neo's, werd gisteren een te hoge hematocrietwaarde gemeten, waardoor hij automatisch een rijverbod voor twee weken krijgt opgelegd. Gysling was één van de 37 coureurs die in Hamilton werd gecontroleerd.

AZ mag niet bouwen aan het nieuwe stadion KooimeerPlaza. Dit heeft de rechtbank in Alkmaar vandaag bepaald in een bodemprocedure. De rechtsgang was ingezet door ondernemers in de Alkmaarse binnenstad en het winkelgebied Huiswaard-Overstad. Zij kunnen zich niet vinden in de detailhandel die bij het nieuwe stadion komt. Het vonnis van de rechtbank staat haaks op de uitspraak die eerder bij de zogenoemde voorlopige voorziening werd uitgesproken. AZ beraadde zich vanmorgen nog op een reactie.

Na teamarts Piet-Hein Kolkman en fysiotherapeut Reinier van Dantzig stapt ook assistent Floris Jan Bovelander op uit de begeleiding van de Nederlandse hockeyploeg. De voormalige strafcornerschutter bracht niet wat er van hem verwacht werd. Assistent Hans Streeder heeft het verzoek om aan te blijven wegens privé-omstandigheden nog in beraad.

Ondanks zware kritiek vanuit de spelersgroep mag Joost Bellaart aanblijven als hockeybondscoach. De bond neemt een dubbel risico.

Arwin Kardolus heeft het verbruid bij Roel Verwijlen, bondscoach van de Nederlandse schermploeg. De veelvoudige nationale kampioen kon gisteren bij de wereldkampioenschappen in Havana de zege voor Nederland niet binnenhalen in de eerste ronde van het landentoernooi. Nederland verloor met 40-41 in de eerste ronde van Kazachstan.

Door gebrek aan sponsors was het doorgaan van het Dutch Open lange tijd zeer onzeker. Gisteren werd de eerste ronde van het golftoernooi dan toch gespeeld.

De verhalen zijn bekend: Zuid-Afrikaanse artsen vertrekken naar Europa omdat de werkomstandigheden hier comfortabeler zijn, en de mogelijkheid tot zelfontplooiing groter is. Journalisten die hun het vuur aan de schenen proberen te leggen door te vragen waar het idealisme is gebleven, krijgen een vage glimlach toegeworpen. Met aardige mensen kan je de grachten vullen en met idealisten kan je nog geen deuk in een pakje boter slaan.

Thera Coppens: Marie Cornélie. Dagboek van haar reis naar het hof van Sint-Petersburg. Meulenhoff, 320 blz. €24,50

In 1824 reisde Willem Frederik van Oranje met zijn gemalin Anna Paulona vanuit Brussel naar Sint-Petersburg. Een van de medereizigers was de hofdame Marie Cornélie gravin van Wassenaer Obdam. Zij hield een dagboek bij en maakte tekeningen. Dit boek, waarin de complete tekst is opgenomen, is verschenen bij de gelijknamige tentoonstelling in Museum Meermanno-Westreenianum in Den Haag.

Het openbaar ministerie (OM) eist vrijspraak voor de hoofdagent K., aan wie het overlijden van een dronken man in de politiecel te Kampen ten laste wordt gelegd. De familie van de overleden man eist voor de rechtbank van Zwolle een schadevergoeding van 35.000 euro. Het OM oordeelt dat K. geen nalatigheid verweten kan worden, omdat er geen aanwijzingen waren voor medische nood.

OMSTREEKS EEN DERDE van de stedelijke bevolking in de wereld woont onder erbarmelijke omstandigheden. Een miljard mensen beschikt over gebrekkig onderdak in buurten waar de eigendomsrechten van de grond niet zijn geregeld, de bouw zich onttrekt aan lokale voorschriften en de huizen geen directe aansluiting hebben op water, riool of elektriciteit. De miljoenensteden in ontwikkelingslanden zijn omringd met gordels van dergelijke wijken – in Argentinië treffend villas misérias genoemd. Soms liggen deze wijken in dorre vlaktes, soms zijn de huizen op elkaar gepakt tegen berghellingen, soms bestaan ze in symbiose met nabijgelegen welgestelde wijken, soms liggen ze op grote afstand van de centra van economische activiteit. Verbindingen met openbaar vervoer zijn slecht of afwezig; grote en kleine criminaliteit horen tot de dagelijkse risico's van het bestaan.

NEW YORK TIMES

De vraag of moslimvrouwen hoofddoekjes kunnen dragen in Europese staatsscholen komt steeds weer terug. Een Franse school heeft onlangs twee meisjes geschorst omdat ze hun hoofd bedekten, terwijl een Duitse rechter een lerares gelijk gaf die erop stond haar hoofddoek in de klas te dragen. Zaken als die in Frankrijk worden afgeschilderd als een verdediging van de seculiere staat de noodzaak om zichtbare religieuze symbolen uit staatsscholen te houden. Dat lijkt een vals voorwendsel. Het volgen van de kleding- en eetcodes van je geloof is een uitoefening van je gewetensvrijheid, zolang deze niet neerkomt op zieltjeswinnerij of op een andere manier inbreuk maken op de vrijheid van anderen.

De wetten [...] verschillen van land tot land, zelfs van school tot school. Maar feit is dat dergelijke regels [...] discriminerend werken omdat ze mensen treffen die waarschijnlijk een geloof aanhangen dat uiterlijke tekenen verplicht stelt. De sluier van een moslimvrouw, het keppeltje van een orthodoxe jood en de tulband van een sikh kunnen niet worden weggestopt.

In Frankrijk [...] geeft de grondwet scholen de bevoegdheid ieder religieus symbool uit te bannen dat wordt gedragen als een pressiemiddel of als daad van provocatie, bekering of propaganda. Maar dit alles heeft te maken met een lange en bittere strijd tussen kerk en staat. Het werkelijke motief achter de bezwaren tegen hoofddoekjes van moslims lijkt te vaak een uitdrukking van wrevel over de groeiende moslimbevolking. Deze wordt soms nog versterkt door feministen die de hoofddoek zien als symbool van de onderwerping van de vrouw.

Dit zijn geen juiste motieven. [...] Natuurlijk kan het dragen van een hoofddoek een politiek `statement' bevatten en het kan zelfs andere scholieren inspireren tot onderzoek van de radicale islam. Maar om te veronderstellen dat iedere gelovige moslim een extremist is, is een valse en gevaarlijke gedachte. En de strijd tegen het extremisme kan niet beginnen met de onderdrukking van persoonlijke religieuze uitingsvrijheid in scholen; dat is niet alleen een schending van fundamentele vrijheden, maar ook een goede manier om ideeën ondergronds te laten gaan en ze zo echt gevaarlijk te laten worden.

Het woord `lesbisch' valt nergens, maar alles wijst erop dat we in Zoë Hellers Notes on a Scandal te maken hebben met een gefrustreerde lesbiënne die nooit uit de kast heeft durven komen. De zestig-plusser Barbara Covett (`cove' betekent `kerel', `covet' is begerig en `to cover' verbergen) is geobsedeerd door Sheba Hart, een mooie, veertigjarige vrouw. Beiden werken op een middelbare school (`een soort hormonale soep'). Barbara is een vrijgezelle geschiedenislerares van eenvoudige komaf en de welgestelde getrouwde Sheba geeft een cursus pottenbakken. Met mannen heeft Barbara het nooit kunnen vinden, en als ze voor het eerst bij Sheba thuis gaat eten, gedraagt ze zich als een verliefde puber. Ze koopt nieuwe sandalen met een hakje, terwijl ze normaal altijd platte schoenen draagt, en bij het maken van de afspraak kijkt ze even in haar agenda omdat ze niet de indruk wil wekken dat ze het hele weekend nul afspraken heeft.

Fiats openbare zoektocht naar een nieuwe baas voor zijn autodivisie is voltooid. Het Italiaanse industrieconcern is erin geslaagd een directeur te vinden met een bescheiden internationale reputatie. Herbert Demel heeft in betrekkelijke rust in de bedrijfstak voor auto-onderdelen gewerkt. Maar in Europese autokringen staat hij nog steeds bekend om zijn stuurmanskunsten bij Audi midden jaren negentig. Volgens sommigen verkreeg hij zelfs een reputatie van onafhankelijk denker, die de heerszuchtige Volkswagen-topman Ferdinand Piëch ertoe aanzette Demel naar Brazilië te verbannen – voor velen in de bedrijfstak een groot bewijs van eer.

Jeugdtheater de Krakeling bestaat 25 jaar. Marla Kleine werkt er lange tijd en maakte opvallende koerswijzigingen mee.

Farrukh Ismailov, spits van Azerbeidzjan, is bij een auto-ongeluk levensgevaarlijk gewond geraakt. De spits kreeg woensdagnacht een ongeluk met zijn BMW. Zijn passagier kwam om het leven bij de crash. Ismailov, speler van het Ukrainse Volyn Lutsk, was de afgelopen maanden de succesvolste aanvaller van zijn land.

Fiep Westendorp (geboren in 1916) noemde Annie M.G. Schmidt (1911-1995) `Anna', Annie M.G. Schmidt noemde Fiep Westendorp `Fiepie'. In Getekend: Fiep Westendorp gaat het over de unieke samenwerking tussen de dames, maar ook over veel onbekendere kunstwerken die Fiep Westendorp maakte. Van jongsaf aan deed Westendorp niets liever dan tekenen en schilderen, hierin gesteund door haar familie. Getekend: Fiep Westendorp, dat bij de tot medio januari lopende tentoonstelling in de Rotterdamse Kunsthal verscheen, is vooral een heerlijk `kijkboek'. Zo staan er afbeeldingen in van de wand van het gemeentehuis te Lekkerkerk, waarop Westendorp in 1939 een kolonie aalscholvers schilderde op een houten paneel. De gracieuze vogels doen nog in niets denken aan de wijd uiteenstaande oogjes, de neus met inkijk in de neusgaten, de bungelende korte ledemaatjes en de grote bolle hoofden van dier en mens die heel Nederland zo goed van haar kent.

Op de ochtend van 4 april 1908 vulde het toen beroemde theater Femina aan de Champs-Elysées zich tot aan de nok. Op initiatief van de invloedrijke, populaire acteur Edouard de Max werd een hommage gebracht aan Jean Cocteau: de symbolistische dichter Laurent Tailhade nam het woord en brandde alle levende dichters af, met uitzondering van het wonderkind Cocteau. Die riep hij vanwege zijn `bittere conceptie' van de dichtkunst en dankzij zijn `jeugdig pessimisme' uit tot de `nieuwe Rimbaud', waarna de toptalenten van de Académie Française en de beste stemmen van de Opéra Cocteau's gedichten voordroegen.

Met gewapende invallen voert president Poetin deze week de oorlog tegen de oligarchen op. Na een reeks malafide privatiseringen in de jaren negentig trekken zij, Yukos-topman Chodorkovski voorop, de politieke macht naar zich toe. De politici en de roofbaronnen vechten om de herverdeling van Ruslands rijkdommen.

Paarden zijn duur. Tenminste, dat zeggen ouders altijd tegen kinderen die zeuren om een eigen pony.

Een beetje gelijk hebben ze natuurlijk wel. Want met een pony alleen ben je er nog niet.

Op nummer 1 van de Top 50 staat deze week het liedje Papi Chulo van Lorna. Wie afgelopen zomer op vakantie was in Spanje heeft het nummer vast al vaak gehoord.

Zo bliksemsnel als zijn racecarrière begon, zo roemloos is de Canadese coureur Jacques Villeneuve nu uit de Formule I vertrokken. De rebelse oud-wereldkampioen is boos vertrokken uit Japan, waar dit weekeinde de laatste race van het seizoen wordt gereden, na een breuk met het middelmatige BAR-Honda team. Het ziet er niet naar uit dat een andere renstal volgend seizoen van Villeneuve's diensten gebruik wil maken; zijn veelbelovende loopbaan lijkt te zijn uitgelopen op een DNF Did Not Finish.

In Stuttgart wordt de 99-jarige zanger Johan Heesters geëerd met de voorstelling `Heesters, eine musikalische Hommage' waarin hijzelf een half uur optreedt.

Je hoeft niet goed te kunnen spellen om in geschrifte goed te worden begrepen. Als je de eerste en de laatste letter van het woord maar op de juiste plaats hebt gezet, komt het meestal wel goed. Dat komt doordat de `leesblik' eerst het woord in zijn geheel herkent, en pas daarna, eventueel, aandacht schenkt aan de volgorde van de letters. Van deze ontdekking door `geleerden in Cambridge' heb ik twee weken geleden melding gemaakt, met een demonstratie in het Engels en mijn Nederlandse vertaling. In het Engels zat een fout, misschien opzettelijk gemaakt. Acht lezers hebben me een vriendelijke of minzame mail gestuurd om me daarop attent te maken. Hiermee lijkt me bewezen dat deze geleerden op het goede spoor zitten.

Een schilderij van Rubens heeft het dispuut over de zogeheten `trofeekunst' nieuw leven ingeblazen en een smet geworpen op de verder harmonieuze top tussen de president Poetin en bondskanselier Schröder.

De Iraanse advocate Shirin Ebadi voert een volstrekt compromisloze strijd voor mensenrechten en democratie. Volgens haar moet de shari'a aan de moderne tijd worden aangepast.

Niet de veiligheid op straat stond centraal bij de behandeling van de begroting van Binnenlandse Zaken, maar modernisering van het openbaar bestuur. Verantwoordelijk minister De Graaf kreeg zelfs van zijn critici lof voor zijn voortvarendheid en visie.

Het prettige van affaires waarbij het koninklijk huis een rol speelt, is dat deze een redelijk aantal vaste ingrediënten kennen. Allereerst beginnen de zaken bijna altijd met een onthulling in één van de media. De Greet Hofmans-affaire in de jaren vijftig kwam aan het licht dankzij publicaties in het Duitse weekblad Der Spiegel, de overstap van prinses Irene naar het katholieke geloof moest in 1964 naar buiten worden gebracht nadat een Spaanse fotograaf een foto had gemaakt van de voor een altaar knielende prinses, de ophef over kroonprinses Beatrix en haar Duitse vriend Claus von Amsberg ontstond nadat in het geheim genomen foto's van het gearmde stel in de tuin van kasteel Drakestein waren gepubliceerd, het bekend worden van de naam van Máxima en het verleden van haar vader was een gevolg van journalistiek spitwerk.

Aan de betrouwbaarheid van het leeftijdsonderzoek waarmee de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) bepaalt of jonge asielzoekers ouder of jonger zijn dan 20 jaar, hoeft niet getwijfeld te worden.

Sinds kanselier Schröder vorig jaar zomer Duitslands buitenlandse politiek tot inzet van de Bondsdagverkiezingen maakte, is de vraag gerechtvaardigd waarheen die politiek het land voert en wat de invloed zal zijn op het gemeenschappelijke buitenlandse beleid van de Europese Unie. Een antwoord op die vraag blijft een kwestie van speculatie, zeker zolang het onduidelijk is wat voor de regering in Berlijn strategie is en wat tactiek, wat het product van overwogen beleidswijzigingen en wat voortspruitend uit kortstondig electoraal opportunisme.

Jaap Mulders, zakelijk directeur van het Nationale Ballet en directeur van het Muziektheater te Amsterdam, neemt per april volgend jaar ontslag. Mulders laat via het ballet weten na zeven jaar weer eens aan iets anders toe te zijn. Zijn beslissing heeft volgens de Amsterdamse dansgroep niets te maken met de wisseling in de artistieke leiding waar Ted Brandsen de omstreden Wayne Eagling vervangt. Het Nationale Ballet roemt de wijze waarop Mulders in een moeilijke tijd een stabiele organisatie en een gezonde financiële bedrijfsvoering tot stand wist te brengen. De dansgroep maakt verder bekend dat oud-premier en balletliefhebber Wim Kok bestuurslid wordt van Het Nationale Ballet en Het Muziektheater.

Het sprookjesachtige Erik of het klein insectenboek van Godfried Bomans wordt verfilmd. De film wordt geregisseerd door Gidi van Liempd, die sinds de jaren zestig honderden commercials heeft gemaakt, maar niet eerder een bioscoopproductie. Voor de hoofdrol is inmiddels de 11-jarige Jasper Oldenhof gevonden, en de dierenrollen worden gespeeld door acteurs als Alfred van den Heuvel, Georgina Verbaan, Johnny de Mol, Serge Henri Valcke, het cabaretduo Plien & Bianca en de komiek Jörgen Rayman. De film gaat circa 4,3 miljoen euro kosten, deels gefinancierd door het Fonds voor de Film, het Stimuleringsfonds en de AVRO die er een tv-serie van wil maken. Voor de rest is een cv opgericht. Egmond Films hoopt Erik in december 2004 in première te laten gaan.

Afgewezen asielzoekers die nog niet zijn uitgeprocedeerd, moeten worden ondergebracht in gesloten uitzetcentra.

`Muziek en dans' luidt deze week het thema van de Dansweek. Dat geldt eveneens voor het nieuwe programma van Introdans, dat draait om Bach. De jonge Amerikaanse choreograaf Adam Hougland, voor de tweede keer te gast bij Introdans, koos Bachs Suites voor cello solo. Cellist Detmar Leertouwer brengt deze op het podium ten gehore. De suites bevatten weerbarstig notenmateriaal dat bij uitstek geschikt is voor een choreograaf die zich graag op ruw en oneffen terrein begeeft. Dat blijkt bij Hougland niet het geval te zijn. De mannensolo waarmee zijn Bitter Suite opent is nog wel robuust, krachtig en toch ook fraai gepolijst en biedt krachtig tegenspel aan de muziek. Maar het volgende sextet van drie paren en het duet blijven steken in braaf passenmateriaal. Dat is zo keurig en ambachtelijk gevlochten in nette patroontjes dat het de emotionaliteit in de muziek volledig smoort. Ook de kostumering van Keso Dekker, herfstig getinte jurkjes naar het model van Kylián uit de jaren zeventig, werkt niet mee om de indruk van passé en tweede garnituur weg te krijgen.

De witte ster van de dierentuin is moe. Hij ligt ruggelings verzonken in een vroeg middagdutje en wuift in zijn halfslaap geroutineerd wat vliegen weg. De jonge gorilla die net nog op zijn rug mocht zitten, laat de ouwe nu even met rust en probeert zichzelf af te dekken met stro, zo te zien ook een leuk spelletje. Aan de andere kant van het glas probeert de dierentuinsuppoost vergeefs de verzamelde meute bezoekers in bedwang te houden. ,,Geen flitslicht, flitslampen met uw vinger afdekken'', klinkt het vermoeid. Schoolkinderen worden vermanend toegesproken nadat zij gillend en bonkend op het glas hadden geprobeerd de aandacht van de ouwe aap te trekken.

Museum Het Valkhof heeft gisteren een complete briefwisseling van Jan Toorop verworven. De correspondentie met een tante van de schilder werd tijdens een kijkdag aangeboden door een 78-jarige man uit Apeldoorn. Het museum spreekt van een vondst. In het Nijmeegste museum is momenteel een expositie te zien van de werken van Jan Toorop (1858-1928). De kijkdag leverde ook drie orginele werken van Jan Toorop op.

De Amerikaanse cultuurcriticus Neil Postman die afgelopen zondag op 72-jarige leeftijd is gestorven aan longkanker, schreef scherpe essays en boeken over onderwijs en moderne technologie. Deze universiteitshoogleraar aan New York University bestreed de hedendaagse obsessie met technologie. Het bekendst was zijn in 1985 gepubliceerde polemiek tegen televisie en infotainment, Amusing ouselves to death; public discourse in the age of show business dat over de hele wereld werd vertaald en verkocht.

Columniste Maartje Duin stond deze week op het podium met Arnold Schwarzenegger toen de acteur werd gekozen tot gouverneur van Californië.

Wie Werken van barmhartigheid uit heeft, kan meteen weer opnieuw beginnen. Want dan pas, bij herlezing, vallen allerlei duistere zaakjes min of meer op hun plaats. Hoe het precies zat met die zelfmoord. Wat die narrige, oude baas voor ogen stond toen hij zich ontfermde over een zielige vrouw. Wat dat nou voor gangenstelsel was onder Haarlem, waar een plaatselijke journalist in ronddoolde op onderzoek naar een nooit opgehelderde moordzaak. Zo heeft men dus als het ware twee romans voor de prijs van één. De vraag is of de gemiddelde lezer, om in hetzelfde jargon te blijven, daar iets voor koopt.

De Veiligheidsraad van de VN heeft de Liberiaanse ex-president Charles Taylor gisteren na een besloten zitting gewaarschuwd dat hij niet moet proberen om zijn land te blijven leiden vanuit ballingschap. Hij moet zich houden aan de afspraak zich buiten de politiek te houden. Die afspraak werd in augustus gemaakt toen hem een vrijgeleide werd geboden naar Nigeria. Het contact met zijn politieke aanhang moet worden verbroken, desnoods met dwang, vindt de Veiligheidsraad.

De stoet drijft traag de kerk uit. Als een droeve, zwartbekorste lavastroom. De kerkklokken klinken als mokerslagen. Het is alsof ik de grond ingeheid word. Alsof degene die aan het touw trekt de klokken tot razernij jaagt om het snikken te overstemmen. Hij mishandelt de klokken en ik sluit mijn ogen. Om het niet aan te hoeven zien. Omdat ik de jongen ken die nu begraven wordt. Bastiaan heet hij en hij is 21 jaar geworden.

Geboeid las ik het artikel van David Rijser naar aanleiding van de vertaling van Miltons Paradise Lost (Boeken, 26.09.03). Wat mij daarbij enigszins bevreemdde was zijn visie op Miltons Satan: Rijser beschrijft hem als `een meeslepend, energiek, romantisch, brutaal en verleidelijk individu'.

De ramen van showroom MaMa zijn afgeplakt tot op kindhoogte, zo'n anderhalve meter. Zo wordt jonge voorbijgangers het zicht ontnomen op het werk van James Barrett en Robin Forster, twee levensgrote foto's uit de Lads Series. Op nummer een proppen zes mannen met vertrokken koppen een bos witte lelies in de anus van een zevende, die met geweld tegen de grond is gewerkt. De andere foto toont een vergelijkbaar hardhandig ontgroeningsritueel.

De gegevens die de heer Meihuizen bijeenbracht getuigen van een enorme inspanning. Mag ik er echter op wijzen dat economische collaboratie géén zaak van `de elite' was, zoals nadrukkelijk gesteld werd. Voor meer dan 95 procent van de bevolking ging het leven onder de bezetter tot aan de hongerwinter `gewoon' door, al was er geen koffie of thee. Dit kon ook moeilijk anders; er waren in 1944 nog kunstveilingen bij Mak van Waay in Amsterdam, en de vrijwillige aanbiedingen van kunstwerken aan het Hitler-museum te Linz in hetzelfde jaar zijn ook heden nog een taboe.

Rebellen in Burundi hebben woensdag een militaire controlepost in Mbuye aangevallen en acht mensen gedood, onder wie vier soldaten. Ze gingen er vandoor met vijftien koeien. De aanslag werd gepleegd op de dag dat de regering een vredesakkoord sloot met de grootste rebellengroep FDD. De FDD zegt dat ze niets met de aanslag te maken heeft. De FDD had vorig jaar december ook al eens een staakt-het-vuren beloofd, maar daar is weinig van terechtgekomen.

De centrale ondernemingsraad van Air France heeft zich met een grote meerderheid van stemmen tegen de overname van KLM verklaard. Steen des aanstoots is de automatische privatisering die de overname inhoudt. Door de in de overeenkomst voorziene uitruil van aandelen tussen KLM en Air France verliest de Franse staat zijn meerderheidsbelang (nu nog 54 procent). De regering-Raffarin heeft steeds gezegd Air France te willen privatiseren en daarvoor slechts op een gunstig moment te wachten.

`Na 1 januari moeten alle ambtenaren geheel europeesch gekleed gaan; het bevel daartoe is aangeplakt op verschillende plaatsen met een tekeningetje erbij van een jas, broek en vest, en een hoogen hoed.'

In het artikel `Luie schilders' (Cultureel Supplement, 26 september) spreekt auteur Hans den Hartog Jager zijn ergenis uit over de overkill van fotografie op festivals, beurzen en in musea. Den Hartog Jager ziet visieloze fotomusea als paddestoelen de grond uitschieten, fotografen zichzelf tot kunstenaar uitroepen, gemakzuchtige conservatoren die rijp en rot door elkaar hangen, meutes fotokopers die langs fotobeurzen trekken, krantenredacties die gaan voor lonkende voorpaginaplaten, kritische vermogens van recensenten die het raam uitwaaien – en dat alles onder het oog van een schaapachtig toekijkend publiek.

De opvolging van de leiding van grote theatergezelschappen verloopt moeizaam. Durven jongere regisseurs de grote zaal niet aan? Of is het idee van één artistiek leider achterhaald?

De Europese Unie gaat financiële sancties nemen tegen luchtvaartmaatschappijen uit derde landen die door subsidies oneerlijke concurrentie bedrijven. De EU-transportministers werden het gisteren eens dat de EU een instrument moet krijgen om zulke oneerlijke concurrentie aan te pakken. Eurocommissaris De Palacio (Transport, Energie) sprak van een ,,zeer belangrijk'' akkoord. ,,Onze luchtvaartmaatschappijen zullen voortaan op gelijke voet staan met hun concurrenten'', zei ze.

Bij de instanties die met het voorgenomen huwelijk van prins Johan Friso met Mabel Wisse Smit te maken hebben, tekent zich een tamelijk grote verwarring af. Van buitenaf gezien is de essentie van deze uiterst ongelukkige en in menselijk opzicht treurige kwestie toch eigenlijk de volgende:

Vrouwen die zijn geopeerd aan borstkanker en vijf jaar het medicijn tamoxifen hebben geslikt, kunnen daarna de kans op terugkeer van kanker halveren met het medicijn latrozol. Het nieuwe middel kan een uitkomst zijn voor jaarlijks honderden borstkankerpatiënten die de maximumperiode van vijf jaar het beschermende tamoxifen hebben geslikt.

Het omstreden Britse bouwbedrijf Jarvis levert zijn contract voor het dagelijks onderhoud van het spoorwegnet in, uit vrees voor verdere schade aan reputatie en beurswaarde. Jarvis staat in het brandpunt van de problematische privatisering en hernationalisering van het Britse spoor, temidden van een reeks dodelijke treinongelukken en een miljarden kostende renovatie van het spoor, die opnieuw dreigt vast te lopen.

Jammer dat de koppenmaker van het genuanceerde stuk van Arnold Heumakers over Heidegger in de aankondiging op de voorpagina heeft voorzien van de kop `de verweesde pupillen van nazi-filosoof Heidegger' Boeken, 26.09.03). Noch in citaten uit het besproken boek van Wolin noch in Heumakers' eigen tekst wordt Heideggers relatie met het nazisme gepresenteerd alsof hij een tweede Rosenberg zou zijn geweest. De nuance is misschien even zoekgeraakt voor een scandaleus kopje.

De Oezbeekse krijgsheer Rashid Dostum en zijn Tadzjiekse rivaal Mohammad Atta zijn gisteren een staakt-het-vuren overeengekomen, na twee dagen van gevechten in het noorden van Afghanistan waarbij vele tientallen strijders zijn gesneuveld. Het bestand kwam tot stand na interventie door de Afghaanse minister van Binnenlandse Zaken, Ali Ahmad Jalali, en buitenlandse diplomaten. Zij waren gisteren spoorslags van de hoofdstad Kabul naar de noordelijke stad Mazar-i-Sharif afgereisd. Troepen van Dostum en Atta zijn de afgelopen twee jaar herhaaldelijk met elkaar slaags geraakt.

Twee Amerikaanse militairen zijn gisteravond gedood bij een hinderlaag in Bagdads shi'itische sloppenwijk Sadr City, zo heeft het Amerikaanse leger bekendgemaakt. In totaal zijn nu 94 Amerikaanse soldaten door geweld gedood sinds de gevechtsfase van de oorlog in Irak op 1 mei voor beëindigd werd verklaard. De hinderlaag gisteren volgde op een schotenwisseling in Sadr City tussen Amerikaanse militairen en zwaar gewapende leden van de militie van de radicale geestelijke Muqtada Sadr. De botsing, waarbij een militielid werd gedood, was de eerste tussen de Amerikanen en Sadrs fel anti-Amerikaanse strijdgroep. Gisterochtend werden in Sadr City in totaal tien mensen gedood bij een zelfmoordaanslag op een politiebureau, dat eerder dreigementen vanuit een naburige shi'itische moskee had ontvangen.

Tien jaar cel en tbs is de eis in hoger beroep tegen de 27-jarige Wanda R., de moeder van `het meisje van Nulde'.

In Europa leven drie miljoen mensen als vluchtelingen in hun eigen land. Dat meldde gisteren de mensenrechtenorganisatie Internally Displaced Persons Project (IDP), die aantekende dat de publieke opinie zich vrijwel nergens nog met deze interne vluchtelingen bezighoudt. In dertien landen leven de drie miljoen vluchtelingen vaak in ellendige omstandigheden. De grootste groep wordt gevormd door de één miljoen Koerden, die tussen 1994 en 1999 vluchtten voor de oorlog tegen de Koerdische organisatie PKK. In Azerbajdzjan gaat het om 575.000 vluchtelingen uit Nagorny Karabach. Andere landen met grote groepen binnenlandse vluchtelingen zijn Bosnië, Cyprus, Georgië, Rusland en Servië-Montenegro.

Het zou al te optimistisch zijn om te verwachten dat garagerockpionier Iggy Pop ooit nog eens een plaat kon maken die zo goed is als Fun House van zijn invloedrijke sixties-groep The Stooges, of The Idiot en Lust For Life die hij eind jaren zeventig met David Bowie opnam. In zijn fabelachtige, meer dan twintig cd's omvattende oeuvre doen zich pieken en dalen voor, en de voorlaatste Beat Em Up was ondanks de compromisloze ruigheid geen hoogtepunt. Daarom was het een bevlogen idee om de 56-jarige James Jewel Osterberg op Skull Ring te koppelen aan de jonge punkpopgroepen Green Day en Sum 41, zijn eigen liveband The Trolls en de onlangs voor enkele optredens herenigde Stooges.

Eerwraak is het topje van de ijsberg die vrouwenonderdrukking heet. Maar in Turkije komen ook steeds meer vrouwen voor zichzelf op.

De 35-jarige Bea C. uit Den Haag is gisteren door de rechtbank in Leeuwarden schuldig bevonden aan de verdrinkingsdood van haar bijna zeven maanden oude baby. Hoewel de rechtbank dood door schuld bewezen acht, krijgt de vrouw, conform de eis, geen straf of maatregel opgelegd. Die zou geen verder doel dienen, meent de rechtbank, omdat de vrouw moet leven met het verlies van haar kind en met het gegeven dat dat door haar schuld is overleden. Ook werd meegewogen dat de vrouw zich voor de rechtbank publiekelijk heeft moeten verantwoorden voor haar handelen.

De Nederlandse ambassade in Peking heeft jarenlang de hand gelicht met de voorschriften bij de verstrekking van visa. Daardoor zijn duizenden Chinezen op oneigenlijke wijze Nederland binnengekomen.

De schrijver van het hoofdartikel `Mabels contacten' (NRC Handelblad, 4 oktober) had er goed aangedaan de tekst van de Grondwet bij de hand te houden.

De vorming van een nieuwe Palestijnse regering is gisteren geëindigd in een politieke chaos.

Hoe lang gaat een europarlementariër mee? Het werk in het Europees Parlement is hectisch en het parlement is behoud- zuchtig: opstekers zijn er niet veel. Michiel van Hulten (PvdA) houdt het volgend jaar na vijf jaar voor gezien.

Het eerste rechtstreekse overleg tussen Servië en Kosovo, op 14 oktober, is in gevaar gekomen als gevolg van de weigering van het parlement van Kosovo over de zaak te praten.

Een groep juristen wil de zaak van de Guantánamo-gevangenen voor een internationaal tribunaal brengen. Rechtspraak in de VS leidde tot dusver tot niets.

De gemeente Nijmegen mag van parkeerders in het stadscentrum niet verlangen dat zij de parkeerbelasting uitsluitend met een chipknip betalen. Dit heeft het gerechtshof in Arnhem beslist in een proefproces dat advocaat P. Wessing had aangespannen. Hij had zijn auto geparkeerd bij het kantongerecht in Nijmegen maar kon de de verschuldigde 1,50 euro niet betalen omdat hij geen chipknip had. Hij kreeg een boete (formeel een naheffing) van 41 euro en besloot het tot een proces te laten komen. De gemeente Nijmegen gaat in cassatie tegen het vonnis van het gerechtshof.

De Tweede Kamer krijgt een eigen raad van economische adviseurs. Deze raad zal de Kamer van advies voorzien over economische vraagstukken en ramingen van bijvoorbeeld het Centraal Planbureau en De Nederlandsche Bank duiden.

Nederland is veruit de grootste producent van xtc-pillen door de lage strafmaat. Maar China levert de grondstof. Gezamenlijke bestrijding kan niet door een politiek verbod.

In de zaak van de door geweld om het leven gebrachte Amsterdamse Anja Joos zijn gisteren nog twee mannen aangehouden. Het betreft een 21-jarige man, die na verhoor weer is heengezonden en een 18-jarige man die om één uur 's nachts door de politie is aangehouden. De laatste zit nog vast. Er zitten nu zes mannen vast.

Drie portiers van de discotheken The Talk of the Town en F.I.O.D. in Tilburg zijn gisteren door de politierechter in Breda vrijgesproken van discriminatie van allochtone bezoekers. Het onderzoek van de gemeente Tilburg en het Anti-Discriminatie Bureau van december was volgens de rechter ondeugdelijk en niet representatief voor het `deurbeleid' van de betreffende discotheken.

De advocaten van sluipschutter Lee Boyd Malvo zullen voor de rechter beargumenteren dat de jongen tijdens de moord op 13 mensen in november vorig jaar ontoerekeningsvatbaar was. De reeks aanslagen op schijnbaar willekeurig gekozen mensen hield Washington en omgeving wekenlang in een greep. Malvo's rechtszaak begint in november. De 18-jarige jongen was volgens zijn advocaten volledig geïndoctrineerd door pleegvader John Allen Muhammed, de tweede schutter.

Twee van de drie coalitiepartijen zijn tegen het afschaffen van de medicijnknaak. Toch gingen zij akkoord met een kabinetsvoorstel om van de eigen bijdrage af te zien.

De Orde van Advocaten staat achter het plan van minister Donner (Justitie, CDA) om de gesubsidieerde rechtsbijstand te hervormen.

Een meerderheid in de Tweede Kamer heeft staatssecretaris Schultz van Haegen (Verkeer en Waterstaat) gemaand om Schiphol aan de wet te houden als volgend jaar blijkt dat er minder moet worden gevlogen. Dit bleek gisteren tijdens een overleg met de Tweede-Kamercommissie voor Verkeer en Waterstaat over de door Schiphol gemaakte rekenfout.

Kinderen moeten weer leren dat het niet leuk is om dik te zijn, zegt hoogleraar De Ridder. Maar ook de voedselindustrie heeft een belangrijke rol.

Op de boekenbeurs in Frankfurt moet een film over Cees Nooteboom concurreren met Muhammad Ali.

De politie heeft deze week opnieuw twee aanhoudingen verricht in verband met de moord op het 7-jarige meisje Kumral Bagci in 1995. Het gaat om twee mannen uit Den Haag. Eerder hield de politie al een 20-jarige Hagenaar aan en zijn 48-jarige moeder. De vrouw pleegde zelfmoord in haar cel.

In Amstelveen zijn vanmorgen twee doden gevallen bij een schietpartij. De slachtoffers, een man en een vrouw, reden in een auto toen zij onder vuur werden genomen door twee schutters op een scooter.

Hulporganisaties lanceerden gisteren in 65 landen een campagne tegen de verkoop van kleine wapens. In Afrika zijn de wapens overal.

Neostijlen grijpen terug op de traditie, maar dat sluit originaliteit niet uit. In het Centraal Museum in Utrecht zijn zowel kitscherige nabootsingen als schitterende hernemingen te zien.

PRAAG/ NEW YORK. Ondanks de voorspelling van de loketbeambte dat reserveren niet nodig is, wordt het behoorlijk druk in de trein van Wenen naar Praag. Een groep Engelse toeristen; twee Japanners, moeder en dochter. De dochter voelt ingespannen en onophoudelijk aan haar pukkeltjes. Bij het station van Hohenau haalt ze een zakspiegel tevoorschijn. Je merkt dat ze in wonderen gelooft en dat haar spiegelbeeld haar iedere dag opnieuw teleurstelt.

Het is nooit goed; ze mag niks en ze moet van alles. Dat is geen werken zo. President Megawati Soekarnoputri van Indonesië vond het gisteren dan ook weer eens tijd haar critici ferm de les te lezen. Getergd door recente cijfers over de corruptie in haar land zei ze, voor de vuist weg: ,,Nu vraag ik u. Als ik een omkoopbare politicus of ambtenaar tegenkom en ik schiet hem ogenblikkelijk, pang, dood, dan weet ik zeker dat jullie morgen allemaal schrijven dat de president van Indonesië de mensenrechten schendt.'' Ze wees naar de verzamelde pers, die, zoals bekend, het werkklimaat ten paleize verziekt.

De twee jongens van zestien en zeventien jaar oud uit Zoetermeer die in Tsjechië in een jeugdgevangenis zaten, zijn gisteren teruggekeerd naar Nederland. De jongens waren in Tsjechië veroordeeld tot een celstraf van een jaar, omdat ze een vrouw hadden geslagen en beroofd. Dat gebeurde tijdens een schoolreis nadat ze te veel hadden gedronken. De jongens werden eind juni door een Tsjechische rechter veroordeeld tot een jaar cel. Minister Donner van Justitie deed in september een beroep op zijn Tsjechische collega Pavel Rychetsky om de twee scholieren hun resterende straf in Nederland te laten uitzitten. Het Openbaar Ministerie gaat ervan uit dat de jongens de cel niet meer in hoeven.

,,Geen imitatie, geen (her)interpretatie, maar een authentieke hommage'', luidt het motto van het programma Hommage à Brel, waarmee de Belgische zanger Filip Jordens de komende maanden door Nederland reist. Gisteravond, precies 25 jaar na de dood van zijn grote voorbeeld, begon die tournee in het Nieuwe de la Mar-theater in Amsterdam – waar Brel zelf in 1954 zijn Nederlandse debuut maakte in het voorprogramma van twee allang vergeten grootheden uit Frankrijk.

Is groepsliefde pervers en moeten we evenveel van de hele mensheid houden?

De filosoof Avishai Margalit ontwikkelt een ethiek van het haalbare: onze naasten krijgen zorg en liefde, de rest van de mensheid kan aanspraak maken op respect en het vermijden van vernedering.

Iain Duncan Smith, leider van de Britse Conservatieven heeft gisteren geen einde kunnen maken aan de verdeeldheid binnen de partij over zijn leiderschap.

Het Europarlement heeft gisteren geëist dat de Europese Commissie een eind maakt aan schending van Europese privacyregels bij de overdracht van gegevens van luchtvaartpassagiers aan de Verenigde Staten.

Voor mensen die van vers roomijs houden, maar die het vervelend vinden om eerst een custard te maken en die dan af te laten koelen is dit recept misschien een goed idee. Met dit recept is er in ieder geval een stap minder in de bereiding. In plaats van een custard van eierdooiers, melk, suiker en een smaakgever gebruikt u er heel eenvoudig gecondenseerde melk voor in de plaats. Het resultaat vind ik even smakelijk, en omdat gecondenseerde melk al gezoet is hoeft u geen extra suiker te gebruiken. Wat ik wel adviseer is alle ingrediënten en mengkommen van tevoren in de koelkast te zetten zodat ze goed koud kunnen worden. Daarna is het maken van het roomijs in een wip gedaan. U kunt ook andere vruchten in plaats van aardbeien gebruiken, maar denk aan pitjes als u frambozen of aalbessen gebruikt en passeer die vruchten daarom eerst door een zeef.

De Japanse premier, Junichiro Koizumi, heeft vandaag het parlement ontbonden en vervroegde verkiezingen uitgeschreven voor 9 november. Daarmee probeert hij mede te voorkomen dat de omstreden uitzending van Japanse soldaten naar Irak inzet van de stembusgang wordt.

Bijna zesduizend jaar geleden, rond 3900 voor Christus, gingen de eerste mijnwerkers in Nederland aan het werk. In Limburg woonden toen al boeren.

Met nog meer regels en met meer toezicht neemt de kwaliteit van de gezondheidszorg af, niet toe. Er moet meer keuzevrijheid voor patiënten komen, dus moet de politiek leren loslaten, vindt H.M. le Clercq.

Een belangrijk aspect van de no cure no pay-betaling van advocaten blijft buiten beschouwing In het hoofdredactioneel commentaar (NRC Handelsblad, 4 oktober). Het gaat om de vraag waarom patiënten eigenlijk procederen? Er is weinig onderzoek gedaan naar deze vraag.

Arbeidsmigratie is misschien wel een van de meest doeltreffende manieren om de armoede in de wereld te overwinnen, meent Johan Norberg.

Het commentaar `Tegen krengen' lijkt niet te berusten op een weloverwogen redenering over wat `natuur' is in dit land, al wekt de hoge toon de suggestie dat dat wel zo is. In de huidige natuurbescherming gaat het om het scheppen van condities voor een breed scala aan natuurlijke processen.

De auteurs Van Grumbkow en Wismeijer schetsen in het artikel `Geef maar toe dat je kwetsbaar bent' (NRC Handelsblad, 4 oktober), een dermate gesimplificeerd en achterhaald beeld van het denken over risico's, dat het vermoeden opkomt, dat zij dit alleen maar geschreven hebben om een discussie aan te zwengelen. Het tot twee maal toe gebruiken van het woord `nuchter' in normatieve zin is in dit verband indicatief, alsof rationaliteit het hoogst behaalbare ideaal der mensheid is.

Rusland heeft voor het eerst in zijn geschiedenis een positieve beoordeling van zijn kredietwaardigheid gekregen. Kredietbeoordelaar Moody's waardeerde Rusland gisteren op tot Baa3, de laagst mogelijke positieve beoordeling die als investment grade geldt.

Het hoofdartikel `Tegen krengen' in NRC Handelsblad van 6 oktober, geeft op schitterend beknopte wijze aan hoezeer een waarschijnlijk kleine groep verlichte ecologen en biologen kans ziet zich in hobby's uit te leven in Nederlandse natuurgebieden. Het modieus spelen met `omgaan met de dood' is daarbij een geliefd thema. Daarnaast wordt de natuur in Nederland graag vergeleken met die in grote natuurparken in het buitenland.

Een schokkend voorbeeld is de manier waarop Staatsbosbeheer omgaat met de grote hoefdieren in de Oostvaardersplassen. Daar moet de voedselsituatie bepalend zijn voor het overleven. Een functionaris van die organisatie bestond het te wijzen op het recht van een dier om van ziekte of ouderdom te sterven.

Frankrijk heeft volgens de Europese Commissie ,,geen effectief gevolg'' gegeven aan de aanbevelingen op 3 juni van de EU-ministers van Financiën om het budgettekort in 2003 ,,aanmerkelijk'' te verbeteren en uiterlijk in 2004 een eind te maken aan het excessieve tekort. Het verwachte tekort van 3,6 procent in 2004 overschrijdt de 3-procentsnorm van het Stabiliteitspact. Het tekort in 2003 zou op 4 procent uitkomen.

Vandaag rijd ik met Arie mee door Amsterdam. Ineens duikt naast de auto een agent op een brommertje op. Hij prikt met een vinger naar rechts: aan de kant. ,,U heeft geen gordel om'', zegt hij tegen Arie. ,,Ik ga een bekeuring uitschrijven.''

Tot nu toe waren acties tegen zinloos geweld altijd bedoeld als aansporingen om harder op te treden tegen wetsovertreders. Mensen werden ook aangemoedigd zelf in te grijpen als de politie er niet bij was. Maar voor het eerst zijn afgelopen dagen de rollen omgedraaid en werden de traditionele kaarsjes opgesteld als protest tegen te hard optreden van burgers tegen een wetsovertreder, de Duitse verslaafde dakloze Anja. Zij overleed nadat winkelbedienden van de Amsterdamse supermarkt Dirk van den Broek haar hadden achtervolgd en in elkaar hadden geschopt. Dit laat zien hoe gemakkelijk eigenrichting uit de hand kan lopen.

Het Franse mediaconcern Vivendi Universal heeft de onderhandelingen over verkoop van zijn amusementsactiviteiten in de Verenigde Staten aan het televisienet NBC afgerond. Dat heeft Vivendi gisteren bekendgemaakt. De bedrijven hebben ruim een maand overleg gevoerd. NBC, onderdeel van het conglomeraat General Electric, betaalt 3,8 miljard dollar (3,2 miljard euro) voor een belang van 80 procent in de amusementstak van Vivendi en neemt 1,6 miljard dollar aan schulden over. Het Franse concern houdt een belang van 20 procent en heeft een optie om dat tussen 2006 en 2008 in stappen af te stoten. De transactie omvat pretparken, filmstudio's en tv-zenders.

De Europese afspraken voor een behoedzaam begrotingsbeleid liggen in duigen nu Frankrijk voor het derde achtereenvolgende jaar een groter begrotingstekort heeft aangekondigd dan is toegestaan. Ook volgend jaar zal het Franse tekort boven de limiet van 3 procent liggen. Grimmig gingen de Europese ministers van Financiën en de Europese Commissie hiermee akkoord – zonder Frankrijk de boetes op te leggen die in het Stabiliteitspact zijn opgenomen om overtreders te straffen die drie jaar achter elkaar een financieringstekort hebben van meer dan 3 procent.

Philips is duidelijk in zijn nopjes met de prijzen die producenten van halfgeleiders (chips) vandaag de dag op de markt opbrengen. Waarom zou het concern anders een deel van zijn belang in Taiwan Semiconductor te koop aanbieden? Door vijfhonderd miljoen aandelen te verkopen, kan Philips bijna 1 miljard euro aan kasgeld binnenhalen.

De chemische industrie eist van de Europese Commissie een onafhankelijk onderzoek naar de economische kosten van een omstreden plan voor registratie en toelating van chemische stoffen. Volgens de industrie moet er een Europees agentschap met bevoegdheden komen.

De Duitser Herbert Demel wordt de nieuwe topman van Fiat Auto, de autodivisie van het Italiaanse Fiat-concern. Demel volgt over een maand Giancarlo Boschetti op, die ,,uit leeftijdsoverwegingen'' zijn functie neerlegt, zo heeft Fiat gisteren bekendgemaakt. Het industriële concern verkeert in financiële problemen, met name door slechte prestaties van de autodivisie. In de eerste helft van dit jaar leed het bedrijf een verlies van 367 miljoen euro, in dezelfde periode vorig jaar was dat 426 miljoen euro. Het bedrijf gaat in de komende drie jaar 12.300 mensen ontslaan. De 49-jarige Demel komt van het Oostenrijkse Magna Steyer, dat voor diverse autoproducenten auto's assembleert. Daarvoor werkte hij bij Volkswagen.

De Franse premier Jean-Pierre Raffarin is voorstander van een referendum over de Europese Grondwet. ,,Er zal een referendum moeten komen om de Europese Grondwet te bekrachtigen'', zei hij deze week. ,,Een echte Europeaan kan zich niet permitteren een referendum niet te willen.''

De twee grootste chipproducenten ter wereld hebben in september hun omzet sterk zien stijgen. Dat hebben Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC) en United Microelectronics (UM), allebei uit Taiwan, bekendgemaakt. TSMC boekte in september een omzet van circa 19 miljard nieuwe Taiwanese dollar (477 miljoen euro), bijna 50 procent meer dan in dezelfde maand vorig jaar. UM boekte een omzet van 7,5 miljard nieuwe Taiwanese dollar, vorig jaar 6 miljard. De bedrijven maken chips voor onder meer computers en mobiele telefoons.

Als het Europese octrooirecht in staat is `Amerikaanse toestanden' met betrekking tot software octrooien te voorkomen, is een Europese software richtlijn niet nodig. Dit is de boodschap van het hoofdartikel `Pact met de duivel' in NRC Handelsblad van 2 oktober.

De effectenbeurzen in Europa hebben vanochtend een wisselend beeld laten zien. De Amsterdamse AEX-index behoorde met de Franse CAC-40 tot de beurzen die een lichte stijging te zien gaven. De Britse beurs leed een klein verlies.

Het Amerikaanse biotechnologiebedrijf Genentech heeft in het derde kwartaal een omzet geboekt van 817 miljoen dollar. In dezelfde periode vorig jaar was de omzet 650 miljoen dollar. Dat blijkt uit de cijfers die het bedrijf gisteren heeft gepresenteerd. De winst bedroeg 152 miljoen dollar, vorig jaar was dat 89 miljoen dollar. De winststijging komt met name door een gunstige schikking van een patentzaak met het Amerikaanse Amgen. Daarvoor ontving Genentech 132 miljoen dollar.

Het pensioensysteem in veel rijke industrielanden staat onder druk. Mensen leven steeds langer en er worden onvoldoende kinderen geboren om in de toekomst de voor een vergrijzende bevolking benodigde pensioenpremies op te brengen. Overheden doen pogingen de demografische scheefgroei recht te trekken.

Honderden Griekse politiemannen en -vrouwen, leden van de Havenpolitie en brandweermannen hebben gisteravond het gebouw van het ministerie van Financiën in het centrum van Athene bestormd, dat werd beschermd door honderden hunner collega's. De acties maken deel uit van een stakingsgolf die al een week het land in haar greep houdt.

Meer dan Twee vandaag en Nova reflecteert Netwerk een politieke identiteit. De uitzending van gisteren was typisch NCRV. In een reportage over het doodslaan van een winkeldievegge in Amsterdam prevaleerde human interest boven de echte problemen, die meer met openbare orde dan met junkieverdriet te maken hebben. Er werd geen verband gelegd met een ander item, dat toch ook in De Pijp was gesitueerd. Een deelraadslid van het CDA boog zich – letterlijk – over een functionaris van de daar gevestigde Arrahmane-moskee, om hem te manen tot het openen van een aparte gebedsruimte voor vrouwen. Het leek een poging tot harde aanpak, maar de lichaamstaal van het deelraadslid verried dezelfde zalvende neerbuigendheid die ooit ten grondslag heeft gelegen aan de huidige problemen met sommige jonge moslims.

Aandeelhouders met een meerderheid in een Amerikaans bedrijf moeten nieuwe bestuursleden kunnen aanstellen. Een voorstel daartoe is gisteren aangenomen door de Amerikaanse beurstoezichthouder SEC. Het plan moet ertoe leiden dat zittende bedrijfsbesturen meer verantwoordelijkheid tonen voor de gang van zaken op hun bedrijf. Het voorstel van de SEC is het gevolg van een aantal fraudegevallen bij bedrijven als Enron en Worldcom. Bestuursvoorzitters verenigd in de Business Roundtable zijn fel tegen het voorstel. Pensioenfondsen beweren dat de regels nog niet ver genoeg gaan.

De lonen stijgen dit jaar gemiddeld met 2,8 procent. Vorig jaar kwam de gemiddelde loonstijging uit op 3,7 procent. Dat blijkt uit de Najaarsrapportage van de Arbeidsinspectie over de CAO-afspraken, die minister De Geus van Sociale Zaken gisteren naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. In het Najaarsakkoord was voor dit jaar een maximale loonstijging tot 2,5 procent afgesproken. In 2002 kende 80 procent van de CAO's een flexibele pensioenregeling. De gemiddelde leeftijd waarop werknemers van flexibele pensionering gebruik maken, ligt op 61,3 procent. Bij de VUT is dat een jaar eerder.

De rechtbank in de Amerikaanse staat Columbia heeft een schikkingsvoorstel van het softwarebedrijf Baan Company en enkele oud-bestuurders bekrachtigd. Amerikaanse beleggers, die sinds 1999 procederen tegen de onderneming, krijgen een bedrag van 32,5 miljoen dollar uitgekeerd. Dit is de hoogste schikking ooit van een Nederlands bedrijf met beleggers. De Amerikaanse beleggers vonden dat Baan het publiek had misleid met te hoog voorgestelde winsten. Partijen willen schikken zonder erkenning van enige aansprakelijkheid. Ook Nederlandse beleggers hebben Baan en oud-bestuurders van het bedrijf aangeklaagd.

De een laat zijn geld zingen, de ander laat zijn centen zweten.

De coalitiepartijen CDA, VVD en D66 verzetten zich tegen een boete voor werkgevers die personeelsleden van 57,5 jaar of ouder ontslaan.

Met de toekenning van de Nobelprijs economie aan de Amerikaan Robert Engle en de Brit Clive Granger kiest de Zweedse Academie voor wetenschappen voor de traditionele koers. De Nobelprijs voor de economie werd voor het eerst in 1969 uitgereikt aan de Nederlander Jan Tinbergen en de Noor Ragnar Frisch. Ze kregen de prijs, die is ingesteld door de centrale bank van Zweden, voor het ontwikkelen van dynamische modellen en de toepassing daarvan op de analyse van economische problemen.

De werkloosheid in Duitsland is licht gedaald. Over de maand september nam het aantal werklozen met 107.400 af tot 4.206.800. Dat zijn er nog wel 265.000 meer dan in dezelfde maand van vorig jaar. Het werkloosheidspercentage kromp van 10,4 procent naar 10,1 procent.

De groei van de Franse economie zal dit jaar uitkomen op 0,2 procent. Daarmee ontsnapt het land ternauwernood aan een recessie. Dat blijkt uit cijfers die het Franse bureau voor de statistiek Insee vandaag heeft gepubliceerd. In juni ging het bureau nog uit van een groei van 0,8 procent. Volgens Insee is het resultaat te danken aan de groei in de Verenigde Staten. De Franse economie zou langzaam weer aantrekken door de stijging van de euro.

Beschuldigingen over seksueel en ander geweld, drugsgebruik, orgiën en openbare dronkenschap hebben het imago van de Engelse nationale sport, voetbal, zwaar beschadigd.

Zeilers Pim Nieuwenhuis en Pieter Lantermans stoppen met hun olympische campagne in de 49er-klasse. Het duo, onlangs nog vijfde bij de pre-olympische wedstrijden in Athene, heeft besloten de driejarige samenwerking te beëindigen na een teleurstellend seizoen. Vorige maand eindigde het tweetal bij de WK in Cadiz op de 31ste plaats. Daardoor verspeelden zij hun A-status bij NOC*NSF.

De Duitse schermer Peter Joppich heeft in Havana de wereldtitel op het onderdeel floret behaald. De juniorenwereldkampioen (2001) was in de finale met 15-14 te sterk voor de Italiaan Simone Vanni. De laatste schakelde eerder de Nederlander Sebastiaan Combé uit op Cuba. Bij de vrouwen ging de titel op het onderdeel sabel naar de Roemeense Dorina Mihai.

Werken in het museum

In het Nederlands Openluchtmuseum kunnen kinderen van 6 t/m 12 jaar allerlei museumklussen doen, zoals touw draaien, dieren verzorgen, handcrème maken bij de apotheker, meehelpen in het Brabantse café of graan dorsen met de boer op Staphorst. Allemaal werk dat normaal gesproken door volwassenen wordt gedaan. Kinderen mogen van 11 t/m 26 oktober twee weken lang assisteren. Bij het kinderuitzendbureau op het Kindererf kunnen de kinderen zich aanmelden voor een karwei. Ze krijgen dan een `werkvergunning', zodat iedereen goed kan zien dat ze echte medewerkers zijn. De klussen worden gedaan in vijf rondes per dag, die beginnen om 11u30, 13 u, 14u en 15u en als het druk is ook om 16u. Per ronde kunnen de kinderen kiezen uit een tiental baantjes die elk ongeveer een 30 minuten in beslag nemen. Iedereen krijgt na het gedane werk zijn verdiende loon.

Het Nederlands Openluchtmuseum is tijdens de herfstvakantie geopend van 10 tot 17u. Entreeprijzen: volw.€11,20, kinderen 4 t/m 12 jaar €7,50 en 65+ €10,70. Reserveren is niet mogelijk. Nederlands Openluchtmuseum, Schelmseweg 89, Arnhem, Tel:0263576111, www.openluchtmuseum.nl.

Nokia heeft in de eerste helft van dit jaar in West-Europa 27,3 miljoen mobiele telefoons verkocht. Dat aantal is 27 procent hoger dan in dezelfde periode van vorig jaar. Het aandeel van de Finse producent op de West-Europese markt nam daardoor toe van 44 tot 49,6 procent. Dat heeft het Britse onderzoeksbureau Strategy Analytics berekend. In totaal werden 55,5 miljoen mobiele telefoons verkocht. Dat is een toename van 11 procent ten opzichte van de eerste zes maanden van vorig jaar.

Nederland houdt er rekening mee dat een meerderheid van de Europese landen Frankrijk niet zal willen dwingen het begrotingstekort al volgend jaar in de pas te laten lopen met de Brusselse begrotingsregels.

Veldrijder Mario de Clercq moet zijn carrière noodgedwongen met enkele maanden verlengen. De Belg, in eigen land liefkozend Super Mario genoemd, wilde zondag afscheid nemen, maar moet op last van een sponsor doorfietsen. ,,Op 1 november verschijnt de naam van die geldschieter op de truitjes van Palmans-Collstrop. En die werd binnengehaald met mijn naam. Als ik nu afhaak, zit de ploeg zonder sponsor.''

Nu de Tweede Maasvlakte er zeker komt, kan Rotterdam plannen maken voor de aanleg van een nieuwe haven in zee.

De stad mag geen dag meer verliezen, zegt directeur Scholten, die nu wegens ruimtegebrek klanten nee moet verkopen. `We voegen nu per container 600 euro toe aan de economie.'

De amateurs van Zwart Wit'28 mogen komend weekeinde weer competitiewedstrijden spelen. De Rotterdamse voetbalclub heeft dinsdag een groot deel van zijn betalingsachterstand weggewerkt en kreeg gisteren daarom van de bond toestemming om weer aan de competitie deel te nemen. Vorige week had de gemeente Rotterdam de huur opgezegd wegens wanbetaling. Daarop besloot de voetbalbond om Zwart Wit'28 uit de competitie te halen. Dinsdag maakte de club echter ongeveer 15.000 euro over aan de gemeente en werd afgesproken maandelijks 1.800 euro te betalen om de huurachterstand weg te werken.

Joost Bellaart blijft aan als bondscoach van de Nederlandse hockeyploeg, maar krijgt vermoedelijk `een sterke man' naast zich op de bank.

Een trofee van de voormalige voetbalvedette George Best heeft bij een veiling van sportattributen bijna 250.000 euro opgebracht. De 57-jarige Noord-Ier had zijn beker voor de eretitel `Europees Voetballer van het Jaar 1968' te koop aangeboden. Een anonieme liefhebber deed per telefoon het hoogste bod. Best beschouwt dat geld als ,,money to enjoy'', zo liet de om zijn drankzucht bekendstaande ex-prof eerder al weten.

Sjeng Schalken is uitgeschakeld in de tweede ronde van het tennistoernooi in Wenen. De als vierde geplaatste Limburger verloor gisteravond van de Engelsman Tim Henman: 2-6, 6-2 en 2-6. Rainer Schüttler heeft zich als zesde tennisser geplaatst voor het toernooi om de prestigieuze Masters Cup, van 10 tot en met 16 november in Houston. Na de afzegging van de Argentijn David Nalbandian voor het toernooi in Madrid is de Duitser verzekerd van een topachtklassering in de zogeheten Champions Race, en dus van deelname aan het officieuze WK tennis. Eerder plaatsten Andre Agassi, Juan Carlos Ferrero, Roger Federer, Andy Roddick en Guillermo Coría zich al.

Joane Somarriba Arrola is gisteren bij de WK wielrennen in Hamilton wereldkampioene tijdrijden geworden. De 31-jarige Spaanse, drievoudig winnares van de Tour Feminin, legde het 20,8 kilometer lange parkoers af in 28,23 minuut, met een gemiddelde snelheid van 43,96 kilometer per uur. De Duitse Judith Arndt werd tweede, op tien seconden. De Russische titelverdedigster Zoulfia Zabirova werd derde, de Nederlandse Mirjam Melchers veertiende en Loes Gunnewijk 34ste. Bij de junioren won de Rus Michail Ignatiev de tijdrit.

De Nederlandse Museumvereniging moet nadere richtlijnen opstellen voor onderzoek naar de herkomst van aanwinsten van openbare collecties als duidelijk bewijs daarover ontbreekt.

Van de emotionele crisis die Mariah Carey twee jaar geleden beleefde, is vandaag de dag weinig meer te merken. De zangeres, die instortte tijdens een kappersbezoek, warrige berichten de wereld instuurde, een tijdje rust nam en daarna haar comeback maakte met de grootste flop uit haar geschiedenis (Glitter), is sterker uit de strijd gekomen.

Het Nederlands elftal speelt zaterdag de laatste groepswedstrijd in de EK-voorronden tegen Moldavië. Het duel is niet van belang, Oranje wordt tweede. Maar de `affaires' blijven een rol spelen.

Internetbedrijf Yahoo heeft de afgelopen drie maanden de winst weten te verdubbelen. De in Silicon Valley gevestigde onderneming profiteert van de aangetrokken online mediabestedingen, nadat deze begin 2000 als een ballon leegliepen.

Uit het Legermuseum in Delft is de afgelopen zes jaar voor een bedrag tussen de 2 en 4 miljoen euro aan boeken, prenten en schilderijen gestolen. Hoofdverdachte is de 37-jarige oud-conservator van het Legermuseum A.P. uit Leiden. Dat heeft het Openbaar Ministerie in Den Haag gisteren meegedeeld tegenover de tv-rubriek Nova. Eerder werd gesproken van een bedrag van 400.000 euro. Volgens directeur G. Groenendijk van het museum is het juiste schadebedrag moeilijk te schatten, omdat de waarde van dergelijke objecten sterk schommelt.

Johnny Hoes, die als schrijver, zanger en producer meer dan 5000 liedjes heeft gemaakt, is gisteravond onderscheiden met een Edison voor zijn totale oeuvre. Hij kreeg het beeld, tot zijn verrassing, uitgereikt tijdens een uitzending van het tv-programma Barend & Van Dorp, waar hij te gast was – samen met zijn nieuwste protégé Harmina, die volgens Hoes in de voetsporen moet treden van de Zangeres zonder Naam, zijn grootste ontdekking.

Pablo Montoya heeft de internationale autosportfederatie (FIA) flink bekritiseerd in een reactie op de tijdstraf die de Formule I-coureur kreeg tijdens de Grote Prijs van de Verenigde Staten. ,,De FIA wil dat wij inhaalmanoeuvres maken'', sprak een geïrriteerde Montoya vandaag in Suzuka. ,,Maar wanneer we coureurs passeren, krijgen we een straf.''

Naar aanleiding van het samengaan van Air France en KLM zijn er nogal wat artikelen verschenen waarin de nadruk wordt gelegd op de cultuurverschillen in de Franse en de Nederlandse manier van zakendoen en tot beslissingen komen. De meeste van die artikelen eindigen in mineur: dat zal nooit goed gaan of: de kleinere KLM wordt door de grotere Air France ingepakt.

Er zijn verschillende finales denkbaar voor de onvoltooide Negende symfonie van Anton Bruckner. Een slecht idee is het zijn Te Deum als slotdeel na het immense Adagio uit te voeren. Een andere optie is de gereconstrueerde finale door musicoloog Gunnar Cohrs. Maar geen van die eindes is zaligmakend, en des te belangwekkender is dus de opname die dirigent Nikolaus Harnoncourt nu uitbracht voor RCA. De cd bevat een magistrale, woeste en structureel volmaakt afgewogen uitvoering van de onaffe Negende door de glanzend spelende Wiener Philharmoniker. Daaraan gaat een `gespreksconcert' vooraf, waarin Harnoncourt Bruckners finalebrokstukken (soms volledig orkestraal, soms halfaf en kaal) toelicht met soevereine kalmte, bezieling en eruditie.

Harrie Geelen schreef de tv-serie `Kunt u mij de weg naar Hamelen vertellen, meneer?' Maandag gaat daarvan een musicalversie in première. `Ik ga me laten verrassen.'

Het Chileense Hooggerechtshof zal opnieuw bekijken of oud-dictator Augusto Pinochet van zijn immuniteit ontdaan kan worden. De Communistische Partij heeft hierom verzocht. Tijdens de regering van Pinochet (1973-1990) verdwenen tien partijleden, en de communisten willen opnieuw proberen hem aan te klagen wegens schendingen van mensenrechten. Pinochet werd in 1998 gearresteerd, maar vrijgelaten wegens zijn slechte gezondheid. Als oud-president is hij immuun voor vervolging. Meer dan 3.000 Chilenen zijn tijdens zijn bewind verdwenen.

De grote Franse kunstbeurs FIAC verliest aan belang. Vooral de concurrentie uit Londen wordt sterker. Toch is er van vandaag tot en met maandag weer veel fraais te zien en te koop.

TONEEL

De bruiloft Het Ro Theater speelt Bruiloft van Elias Canetti, een groteske satire over de ondergang van de mensheid. Een groep bruiloftsgasten gaat zo zeer op in eigen wellust en hebzucht dat ze niet zien dat hun huis instort. De joods-Bulgaars-Duitse Nobelprijswinnaar schreef het in 1932, vóór de machtsovername van Adolf Hitler in Duitsland. Regisseuse Alize Zandwijk wil ons met het stuk wijzen op onze eigen onverschillig egoïsme en hebzucht.

T/m 25 okt in de Rotterdamse Schouwburg. Inl 010-4118110.

Tung Chee-hwa, de door Peking aangewezen leider van Hongkong, heeft een motie voor zijn aftreden overleefd. De indirect gekozen leden van de wetgevende raad, het parlement, stemden met 31 tegen 21 stemmen tegen een door de oppositie ingediende motie waarin werd aangedrongen op het aftreden van de chief executive. Als Tung was weggestemd zou dat voor problemen met Peking hebben gezorgd, dat ondanks de relatieve autonomie van Hongkong de macht over de hoogste autoriteit in de voormalige Britse kroonkolonie in handen wenst te houden.

De Amerikaanse dierenactivist Timothy Treadwell hield van grizzlyberen. Op de website van de door hem opgerichte organisatie Grizzly People schrijft hij dat hij wenst dat ,,de mens in vrede leert leven met de beer''. Zelf gaf Treadwell daar gevolg aan door de wilde dieren voortdurend op te zoeken.

Bernsteins Broadway

Het Rotterdams Philharmonisch Orkest wijdt met Bernsteins Broadway een festival aan Leonard Bernstein als musicalcomponist met delen uit On The Town en Westside Story, twee liedprogramma's en een uitvoering van Candide in de complete versie uit 1989. Scott Terrell dirigeert en verzorgt pianobegeleidingen, er wordt gezongen door Amerikaanse en Nederlandse zangers en het koor van de Nationale Reisopera.

Bernsteins Broadway:

9 t/m 18 okt in Grote Zaal en Jurriaanse Zaal De Doelen Rottterdam res 010-2171717.

Bijna een op de vijf Amerikanen spreekt van huis uit een andere taal dan Engels. Volgens het Amerikaanse Bureau van volkstelling, dat zich baseert op onderzoek uit 2000, spreken meer dan 47 miljoen Amerikanen ouder dan vijf jaar thuis geen Engels. De meesten van hen spreken Spaans, Chinees of Russisch. Tien jaar geleden sprak een op de zeven Amerikanen een andere moedertaal; sindsdien is het Spaanssprekende bevolkingsdeel met 62 procent toegenomen.

Het lot van de ontwerpresolutie voor een grotere rol van de Verenigde Naties in Irak is zeer onzeker, nu de Verenigde Staten gisteren hebben gezegd dat er `geen radicale' veranderingen in de tekst moeten worden verwacht. De Amerikaanse regering is op zoveel verzet bij andere landen tegen de tekst gestuit dat zij voorlopig afziet van het snel in stemming brengen van de resolutie en die mogelijk zelfs intrekt, aldus regeringsfunctionarissen tegenover The New York Times.

De Amerikaanse regering heeft een beloning van vijf miljoen dollar uitgeloofd voor informatie die leidt tot de aanhouding van de Kroatische generaal Ante Gotovina, die wordt beschuldigd van oorlogsmisdaden jegens Kroatische Serviërs tijdens de oorlog van 1991 tot 1995. Gotovina leeft ondergedoken sinds 2001, toen het Joegoslavië-tribunaal hem aanklaagde. Hij bevindt zich volgens Zagreb ergens buiten Kroatië. Gotovina is na de Bosnische Serviërs Radovan Karadzic en Ratko Mladic de derde verdachte van oorlogsmisdaden in ex-Joegoslavië op wiens hoofd de Amerikanen een prijs stellen.

De Spaanse politie heeft gisteren 29 vermeende leden van de Baskische terreurbeweging ETA gearresteerd. In Frankrijk werden vijf vermeende ETA-leden opgepakt. Volgens de Spaanse minister van Binnenlandse Zaken waren de 34 onder meer betrokken bij de recrutering van nieuwe leden.

Een in juli uit een zwaarbeveiligde Filippijnse gevangenis ontsnapte moslimextremist is opgepakt. Omar Opik Lasal werd aangehouden in het zuiden van de Filippijnen na een tip van de lokale bevolking. Bomspecialist Fathur Rohman al-Ghozi die samen met Lasal ontsnapte, is nog voortvluchtig.

Cees Nooteboom krijgt de Oostenrijkse Staatsprijs voor Europese literatuur. Dat heeft de Oostenrijkse staatssecretaris voor Kunst Franz Morak (ÖVP) gisteren in Frankfurt bekendgemaakt. De prijs (22.000 euro) is de grootste literaire onderscheiding van Oostenrijk. Eerdere winnaars zijn Marguerite Duras, Milan Kundera, Salman Rushdie en Umberto Eco.

Iain Duncan Smith werd partijleider van de Britse Conservatieven omdat er niets tegen hem pleitte. Maar pleit er wel iets voor hem, vragen de Tories zich inmiddels af.

Rusland is tegen preventieve militaire aanvallen, maar het behoudt zich het recht voor zulke aanvallen te plegen als die praktijk door andere landen wordt toegepast. Dat zei president Vladimir Poetin gisteren tijdens een ontmoeting met de Duitse bondskanselier Gerhard Schröder in Jekaterinenburg. De opmerking wordt gezien als een nauwelijks verhuld verwijt aan de Amerikanen, die Irak hebben aangevallen ondanks verzet van Rusland en andere leden van de Veiligheidsraad van de VN.

De werkloosheid in Duitsland is licht gedaald. Over de maand september nam het aantal werklozen met 107.400 af tot 4.206.800. Dat zijn er nog wel 265.000 meer dan in dezelfde maand van vorig jaar.

Het Zweedse technologieconcern Saab (defensie, lucht- en ruimtevaart) heeft zijn winst in het derde kwartaal zien dalen tot 87 miljoen Zweedse kroon (9,6 miljoen euro), 147 miljoen Zweede kroon minder dan dezelfde periode vorig jaar. De oorzaak van de winstdaling is een eenmalige voorziening van 80 miljoen kroon voor een reorganisatie. De omzet steeg met 0,7 procent naar 3,45 miljard kroon. De orderportefeuille beliep eind september in totaal 46,4 miljard kroon (5,1 miljard euro).

Het `Hörbuch' krijgt veel aandacht op de Buchmesse van Frankfurt. Dankzij compressietechnieken als MP3 gaan tegenwoordig hele boeken op een schijfje.

Is het `done' of niet wanneer een letselschadeadvocaat zijn of haar diensten aan slachtoffers aanbiedt op basis van no cure no pay? `Not done' zeg ik wanneer bij een ongeval de tegenpartij zeker of zo goed als zeker voor de letselschade zal moeten opdraaien. In Nederland is die tegenpartij dan meestal een verzekeringsmaatschappij en in de wet is geregeld dat de kosten van de advocaat van het slachtoffer (op `urenbasis') moeten worden betaald door die aansprakelijke verzekeraar.

Minister Hoogervorst en staatssecretaris Ross van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, willen vaste subsidies voor organisaties in het WVS-domein schrappen of vervangen door projectsubsidies.

Premier Zoran ˇZivkovic van Servië heeft gisteren de oppositie beschuldigd van het ,,kopen van stemmen in het parlement'' om zijn regering met een motie van wantrouwen ten val te brengen.

De Zweedse politie heeft de officier van justitie gevraagd om een verlenging met twee weken van het voorarrest van Mijailo Mijailovic (24), die vastzit wegens de moord op minister van Buitenlandse Zaken Anna Lindh. Volgens de politie heeft de DNA-test de verdenking tegen de man versterkt. De krant Aftonbladet meldt dat uit onderzoek zou blijken dat de man geestelijk gestoord is. De verdachte, een Zweed van Joegoslavische afkomst, ontkent iedere betrokkenheid.

In de zaak Tomy versus Tempo staan de zakenman en de dichter tegenover elkaar. Hoe vrij kan de pers in Indonesië opereren?

Bij een zelfmoordaanslag op een politiebureau in de Iraakse hoofdstad Bagdad zijn vanochtend tien Irakezen om het leven gekomen inclusief de dader en een medeinzittende van de auto die hij voor zijn actie gebruikte. Elders in Bagdad werd een Spaanse diplomaat vermoord.

In het noorden van Afghanistan zijn hevige gevechten uitgebroken tussen troepen van de rivaliserende krijgsheren Abdul Rashid Dostum en Mohammad Atta. Er zouden al tientallen doden zijn gevallen.

De rechts-extremistische Groot-Roemenië Partij (PRM) boycot het referendum over grondwetswijzigingen dat op 19 oktober in Roemenië wordt gehouden en dat volgens premier Adrian Nastase dezelfde waarde heeft als het referendum over toetreding tot de Europese Unie in andere kandidaat-lidstaten. De volksstemming wordt gehouden onder de leuze `Ja tegen Europa'.

Het openbaar ministerie (OM) heeft de hersenen van een van de Turks-Nederlandse slachtoffers van het ongeval in de Amercentrale laten verwijderen. Volgens de woordvoerster van het OM was dit nodig in verband met het strafrechtelijk onderzoek naar het ongeval.

Coalitiepartijen CDA, VVD en D66 steunen schoorvoetend de plannen van minister Hoogervorst (Volkgezondheid, Welzijn en Sport) om tot 2007 circa 130 miljoen euro te bezuinigen op subsidies aan maatschappelijke organisaties.