Het nieuws van 3 april 2003

De Republikeinse Garde heet een elitekorps te zijn. Hoe elitair precies?

In de straten van de steden waar SARS heerst, vooral Hongkong en Singapore, lopen mensen met mondkapjes. Virologen vinden dat over het algemeen onzin. Op neushoogte boven de straat zweeft geen virus, en al helemaal niet het virus dat SARS veroorzaakt.

De Cubaanse openbare aanklager heeft levenslang geëist tegen zeker tien van de 78 dissidenten die de afgelopen weken in Cuba zijn gearresteerd. De dissidenten, onder wie journalisten, leiders van oppositiepartijen en bibliothecarissen, worden beschuldigd van samenzwering met als doel het communistische regime van president Fidel Castro omver te werpen.

Een 1-aprilgrap van de krant de Ware Tijd heeft in Suriname voor grote beroering gezorgd. De krant kopte dinsdag `Iraakse krijgsgevangenen tijdelijk naar Suriname'. Zowel lezers als politici als journalisten trapten in de grap, zo meldt de krant vandaag. Nadrukkelijk schrijft de hoofdredactie dat ,,president Venetiaan geen toestemming heeft gegeven voor het opvangen van krijgsgevangenen. De VS hebben daartoe ook geen verzoek gedaan. Nog minder zijn er bij Zanderij militairen van United States Southern Command (USSouthcom) neergestreken die samen met manschappen van het Nationale Leger een gevangenenkamp zouden hebben ingericht.''

Aanvankelijk viel de man met het hondje me nauwelijks op. Hij kwam in mijn straatbeeld voor zoals de lantaarnpaal op de hoek. Er was niets bijzonders aan hem te zien. Hij was een keurige, goed geklede man van een jaar of zestig, klein, grijs en altijd in het gezelschap van dat iele, witte hondje.

Bij het ministerie van Defensie zullen al dit jaar 600 staffuncties verdwijnen. Dit heeft staatssecretaris Van der Knaap vandaag in een brief aan de Kamer laten weten. De maatregel maakt deel uit van eerder aangekondigde bezuinigingsplannen, op grond waarvan de komende vier jaar 4.800 banen worden geschrapt. Door de bezuinigingen snel te realiseren hoopt Defensie te voorkomen dat in een later stadium nóg meer dan de geplande 4.800 banen weg moeten. Een complicatie voor het ministerie, dat jarenlang met personeelstekorten kampte, is dat het onlangs veel mensen heeft geworven. Daardoor zit het nu met een tekort van 70 miljoen euro.

Gezonde ouderen moeten, ongeacht hun financiële situatie, ook in de toekomst kunnen meeverhuizen naar een verzorgingstehuis als hun hulpbehoevende partner daar wordt opgenomen.

Vooral de dure mossel heeft vorig jaar de verkoop van vis, schaaldieren en schelpdieren fors gedrukt. De gestegen prijzen hebben er wel voor gezorgd dat Nederlanders meer geld hebben besteed aan vis. Maar het aantal verkochte kilo's is gedaald. In 2002 zijn 3 procent minder mossels verkocht dan een jaar eerder. ,,Mossels zijn echt een volumeproduct. Als mensen mossels eten rekenen ze een kilo per persoon. Dat we tegelijk 20 procent meer garnalen hebben verkocht, weegt niet op tegen de achteruitgang van de mossel. Garnalen gaan meestal per ons'', aldus directeur T. Sintnicolaas van het Nederlands Visbureau gisteren.

Hoe dringt `Irak' Nederland binnen? Over het voorrecht een Exxon-kind te zijn.

Minister Jaap de Hoop Scheffer (Buitenlandse Zaken) is er gisteren in Moldavië niet in geslaagd een doorbraak in het conflict tussen Moldavië en het rebellenrepubliekje Transnistrië te bewerkstelligen: de Moldavische president Vladimir Voronin kreeg geen toestemming naar de Transnistrische hoofdstad Tiraspol te reizen voor de voetbalwedstrijd Moldavië-Nederland en voor overleg met Smirnov en bemiddelaar De Hoop Scheffer.

Drie van de vier leerlingen die met gezichtssluier hun opleiding op het Regionaal Opleidingen Centrum van Amsterdam wilden volgen komen nu weer ongesluierd naar school. Dat heeft een woordvoerder van het ROC bevestigd. Eén meisje weigert haar sluier af te doen en is met haar opleiding gestopt.

De Turks-Cyprische leider Rauf Denktas heeft de Grieks-Cyprioten gisteren nieuwe voorstellen gedaan om de impasse op het sinds 1974 gedeelde eiland te doorbreken. Ze voorzien onder meer in territoriale concessies aan Grieks-Cyprus. Denktas zal de voorstellen binnenkort bespreken tijdens overleg in Belgrado met de onlangs gekozen Grieks-Cyprische president Tassos Papadopoulos. Denktas' initiatief komt aan de vooravond van Cyprus' toetreding tot de EU, waarbij zonder politieke regeling isolement voor Turks-Cyprus dreigt.

Bouwondernemer Dik Wessels vierde gisteren zijn 57ste verjaardag. Het grootste cadeau geeft hij zichzelf: voor bijna 600 miljoen euro koopt hij het beursgenoteerde Volker Wessels Stevin terug. Portret van een zakenman voor wie alles begint en eindigt in zijn dierbare Twente.

Mirko Šarovic, co-president van Bosnië, is gisteren afgetreden nadat zijn naam was gevallen in twee schandalen: hij was verantwoordelijk voor illegale wapenverkopen aan Irak en hij was verantwoordelijk voor illegale spionagepraktijken van de inlichtingendienst van het leger van de Servische Republiek in Bosnië. Šarovic, een Bosnische Serviër, deelde het presidentschap van

De gewaagde bevrijdingsoperatie door Amerikaanse commando's van de 19-jarige soldaat Jessica Lynch uit Iraakse handen, was rechtstreeks te zien op de televisieschermen van het Central Command in Doha. Generaal Tommy Franks, commandant van de coalitietroepen in Irak, zag samen met andere hoge militairen in Doha via een directe verbinding met de camera's van de Amerikaanse commando's op de grond in Nassiriya hoe Lynch uit het ziekenhuis in de belegerde stad werd bevrijd.

CDA en PvdA willen de wetten voor ziekte en arbeidsongeschiktheid in fasen hervormen. Vanaf volgend jaar zouden werkgevers zieke werknemers niet meer één maar twee jaar moeten doorbetalen. In 2006 is er een nieuwe WAO voorzien voor volledig arbeidsongeschikten en een waarschijnlijk private regeling voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten.

Edwin Starr, die gisteren in zijn huis bij het Engelse Nottingham overleed aan een hartaanval, was een bevlogen artiest met een stem van graniet. Zijn bekendste hit War (,,What is it good for?'') uit 1970 blijft relevant en werd gisteren nog in Paradiso gespeeld door rapgroep The Roots. Met The Temptations en Marvin Gaye behoorde Starr tot de artiesten van het Tamla Motown-label die begin jaren zeventig uit het keurslijf van Motowns consumptiepop braken en die hun maatschappelijk protest in hun muziek lieten doorklinken.

Onder de naam Platform Sport en Media wordt gewerkt aan plannen voor een of meerdere sportkanalen. Sport op televisie moet hierbij gedeeltelijk achter de decoder verdwijnen. Op initiatief van producent John de Mol en het marketingbureau Pro Sport zijn sinds eind oktober vijftien partijen met de plannen bezig. Andere partijen zijn de televisieconcerns NOS, HMG en SBS, de betaalzender Canal+ en de voetbalclubs Ajax, PSV en Feyenoord en de voetbalbond KNVB.

Ahold trekt zich volledig terug uit Zuid-Amerika. Het supermarktconcern, sinds 1996 aanwezig op dit continent, wil met de opbrengst van de ruim vijfhonderd supermarkten zijn schulden verminderen.

Een simulator van Formule I races. Volgens ontwerper Robert Hoevers is het een gat in de markt. Binnenkort levert hij een prototype af voor buitenlandse klanten.

De leider van de islamitische beweging Ansar alIslam, mullah Krekar, is gisteren door een Noors gerechtshof op vrije voeten gesteld. Krekar, die een Noorse vluchtelingenstatus heeft, werd onlangs opgepakt op verdenking van terroristische activiteiten. Maar daar zijn volgens het hof onvoldoende bewijzen voor. Krekar zat enkele maanden in Nederland vast voordat hij naar Oslo werd uitgezet. Noorwegen zei eerder dat Krekar het land uit moest omdat hij een gevaar voor de openbare orde zou zijn. Of dat na de uitspraak van het hof alsnog gaat gebeuren, is volgens zijn raadsman onduidelijk.

De Vrije Universiteit in Amsterdam wil twee stafleden psychologie ontslaan wegens integriteitsproblemen. Advocaten van beide partijen zijn in gesprek over een vertrekregeling.

Baggerbedrijf Ballast Ham Dredging (BHD) heeft een opdracht verworven voor landaanwinning in Dubai. De waarde van het contract is 40 miljoen euro. De klus vergt een jaar, zo maakte Ballast gisteren bekend.

Eén ding is zeker: zodra de oorlog in Irak is afgelopen zullen uitgeverijen en congresorganisatoren zich storten op het verhaal van Tommy Franks, de Amerikaanse bevelhebber in de woestijn. Tweeduizend dollar entreegeld voor een uurtje leiderschapstraining van deze en andere topmilitairen heet doodnormaal in de post-Irak wereld en er komt vast nog een drankje na. Ook managementjargon wordt verrijkt met nieuwe kreten. `Friendly fired' voor ontslag met wederzijdse instemming, `erin hameren' voor een beslissing doordrukken en `Republikeinse garde' voor stafdirecteuren die hun bestuurders effectief afschermen.

Je hoefde niet bang te zijn, o Kader. Mijn ouders en ooms en tantes hadden het, als ze over de bevrijding spraken, nooit over democratie. Ze hadden het over sigaretten. Op het woord Canadees volgde onmiddellijk een Engelse merknaam. Chief Wip, Three Castles, North State. Elke binnenrollende tank betekende nieuw rookgenot. De gespreide V en het rollen van een saffie, dat waren de gebaren van de bevrijding. Als kind had ik nog lang het idee dat oorlog een kwestie was van vloeitjes en tabak.

De resultaten van Samas zijn in de tweede helft van het op 31 maart geëindigde boekjaar negatief geweest. Hierdoor maakt de kantoorinrichter ook over het hele boekjaar 2002/2003 verlies, zo maakte het bedrijf gisteren bekend. Samas maakte in 2001/2002 nog een winst van 19,5 miljoen euro. Samas heeft 3.100 medewerkers en een omzet van meer dan een half miljard euro.

De patiënt die maandag is opgenomen in het UMC St Radboud in Nijmegen heeft geen SARS, maar een gewone luchtweginfectie. Dat heeft het ziekenhuis vandaag bekendgemaakt. De patiënt was na terugkeer uit het Verre Oosten voor de zekerheid opgenomen.

Het openbaar ministerie had de zaak rond levering van onzuivere glycerine door het bedrijf Bos aan Haïti niet met een schikking moeten afdoen, vindt het Haagse gerechtshof.

Op de financiële markten bleven beleggers vanmorgen optimistisch gestemd over de mogelijkheid van een snelle afwikkeling van de oorlog in Irak. Op het Damrak noteerde de AEX-index, graadmeter van 25 hoofdfondsen, daardoor ruim 1,73 procent hoger op 269,7 punten.

In een tijd waarin rock vooral bestaat uit hip geklede eendagsvliegen, is het genre van de progressive metal zo'n beetje de anti-muziek bij uitstek. Het trefwoord is dan ook niet `Idols', maar `kwaliteit'.

Bierbrouwer Heineken gaat zijn bier verkopen in een aluminium flesje van 0,33 liter. De fles komt te koop in honderdvijftig trendy disco's, clubs en strandtenten. Vorig jaar was het biertje al bij wijze van proef te krijgen in een strandtent in Bloemendaal. ,,Dat sloeg enorm aan'', zei een woordvoerster van Heineken Nederland. Het aluminium krijgt een speciale laag die smaakverlies moet voorkomen. Volgens Heineken past de fles binnen de afspraken over verpakkingen die de industrie en de overheid met elkaar hebben gemaakt.

Winkels voor het ziekenhuis waar in Singapore SARS-patiënten worden verzorgd, zien hun klandizie verdwijnen. ,,Hoe dichter bij de uitgang, hoe minder te doen.''

Een Iraanse cameraman voor het Britse televisienetwerk BBC is gisteren in Noord-Irak gedood toen hij op een mijn stapte. De 52-jarige Kaveh Golestan, die als freelancer al langere tijd werkzaam was voor de BBC, werd na aankomst in Kifri gedood toen hij uit zijn auto stapte en meteen op de mijn liep.

De overheid zou met een opkoopregeling moeten komen om `bloederige' toestanden bij de opfokleghennen op te kunnen lossen, vindt de Kamer. Maar de minister mag niet van Brussel.

De Koninklijke Nederlandse Gymnastiek Unie (KNGU) moet op last van de rechter de turnsters Patricia Lasomer (15) en Evi Neijssen (16) toevoegen aan de nationale seniorenselectie. De twee meisjes van de vereniging Patrick uit het Limburgse Echt, die deel uitmaakten van de nationale juniorenselectie, wonnen gisteren een kort geding dat was aangespannen bij de rechtbank in Zutphen.

De Rotterdamse danceclub Now&Wow; heeft de gesprekken met de Van Nelle Ontwerpfabriek definitief afgebroken. De club, die sinds eind vorig jaar geen locatie meer heeft, concentreert zich nu op een voormalige graansilo in Rotterdam-Zuid. De gesprekken tussen Now&Wow; en de Ontwerpfabriek, gevestigd in de voormalige Van Nelle-fabriek, liepen al eerder spaak. De rechter bepaalde dat de partijen opnieuw om de tafel moesten. De Ontwerpfabriek handhaaft de bezwaren met betrekking tot geluidsoverlast en het tekort aan parkeerplaatsen. Artistiek leider Ted Langenbach is onlangs uitgeroepen tot nacht-minister-president van Nederland door zijn collega-clubeigenaren.

UPC is landelijk een grootschalig intern onderzoek begonnen naar gesjoemel met modems. Het telecombedrijf vermoedt dat er ,,enkele duizenden'' illegale internetaansluitingen op zijn kabelnetwerk bestaan.

Gisteren maakte de gemeente Amsterdam bekend dat het afscheidsfeest van Rudi Fuchs, oud-directeur van het Stedelijk Museum, dat plaats zou hebben op 26 april, tot nader order is uitgesteld.

De Kredietbank Luxembourg (KBL), onderdeel van het Belgische Almanij, moet vijf voormalige cliënten ieder een schadeloosstelling betalen van 25.000 euro. Dat oordeel velde het Luxemburgse Hof van Beroep gisteren na tot de conclusie te zijn gekomen dat de bank zich niet aan het Luxemburgse bankgeheim heeft gehouden.

Isabel Hoving heeft woensdag de Gouden Zoen 2003 gekregen voor haar jeugdboek De gevleugelde kat. De Gouden Zoen is de prijs voor het beste jeugdboek voor jongeren van twaalf tot zestien jaar. Aan de prijs is een bedrag van 1.300 euro en een oorkonde verbonden. De gevleugelde kat is het debuut van Hoving als schrijfster. De Engelstalige vertaalrechten van het werk zijn voor een recordbedrag van 100.000 euro verkocht. Dat meldde de stichting Collectieve Propaganda voor het Nederlandse Boek (CPNB). Jongeren tussen de twaalf en zestien jaar kozen zelf als beste jeugdboek Paniek van Carry Slee. Aan die verkiezing deden ongeveer 5.000 jonge lezers mee.

Het jeugdelftal van de Belgische voetbalclub SK Lommel speelt zaterdag in de competitie toch niet tegen AA Gent. Waarnemend voorzitter Dirk Vanden Boer besloot dit gisteren na overleg met de Belgische voetbalbond. Daarbij bleek dat het reddingsplan waar Vanden Boer mee bezig was niet haalbaar lijkt. De failliete club kan al geen gewoon eerste elftal meer opstellen. AA Gent boekt zaterdag een 5-0 overwinning. De bond beslist volgende week of Lommel de competitie mag uitspelen. Mag dat niet, dan zullen alle gespeelde wedstrijden van de club worden geschrapt wat ingrijpende gevolgen heeft voor de stand in de competitie.

Burgemeester en wethouders van Waalwijk zijn bereid de in financiële problemen verkerende voetbalclub RKC Waalwijk 2,5 miljoen euro te lenen. Voorwaarde is dat de club voldoet aan de eisen die de gemeente stelt, zoals een nauwkeurig verslag van de financiële stand van zaken en het vragen – aan de gemeente – van toestemming voor het doen van uitgaven. Waalwijk wil ook dat de sponsors vijf jaar lang garant staan voor de exploitatieverliezen van de club. De gemeenteraad bespreekt het voorstel eind april. Als het wordt goedgekeurd krijgt de club ook nog eens 1,5 miljoen euro van sponsors. Het bestuur van RKC beraadt zich nog over het voorstel. De gemeente legde in februari al beslag op de televisiegelden omdat nog 60.000 euro aan stadionhuur moest worden betaald.

Het nieuwe museum bij de Zuidas van Amsterdam moet zich richten op vormgeving. Dit stelt Reyn van der Lugt in een notitie in opdracht van het Projectbureau Zuidas. Volgens Van der Lugt, hoofd presentatie van het Nederlands Architectuurinstituut, ontbeert vormgeving als kunstdiscipline een nationaal instituut, collectie of archief.

Ahold zet alle winkels in Argentinië, Brazilië, Peru en Paraguay in de etalage. `Het voortbestaan als concern is twijfelachtig geworden'.

CAO's niet algemeen verbindend verklaren, ofwel een CAO niet verplicht opleggen aan een hele bedrijfstak, is voor het kabinet niet het goede middel om loonmatiging af te dwingen. Het kan zelfs averechts werken, schrijft M.F.P. Rojer, werkzaam bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, in het economenvakblad ESB.

Zelfoverschatting of onderschatting? In elk geval maakte het Nederlands elftal zich bijna belachelijk. Een stel hardwerkende voetballers uit Moldavië met veel fysieke kracht en overlevingsdrang kon 84 minuten niet op achterstand worden gezet. Tot Mark van Bommel met een gelukkig schot, dat door de benen van een tegenstander iets van richting werd veranderd, een schande voorkwam.

Jean-Michel Houpline was de afgelopen drie weken als menselijk schild in Bagdad. ,,Als pacifist te midden van al dat geweld heb je helemaal geen overzicht meer.''

Bank en verzekeraar ING heeft een belang van 5 procent opgebouwd in chemieconcern DSM. Dat blijkt uit gegevens van beurstoezichthouder AFM. Het belang is op 21 maart ontstaan. ING heeft verder zijn belang in supermarktconcern Laurus verkleind van 12 procent tot 9,92 procent. Aandeelhouders zijn verplicht grote belangen in beursgenoteerde ondernemingen te melden bij de AFM. De ondergrens is 5 procent. Overschrijding van grenzen van onder meer 10, 25 en 50 procent moet ook worden gemeld.

Gepantserde eenheden van de Amerikaanse 3de Infanteriedivisie zijn vanmiddag – onder bescherming van zwaar artillerie- en mortiervuur – tot op tien kilometer van de zuidelijke rand van Bagdad gekomen.

Er branden weer oliebronnen in de Golfregio. De blussers van het Amerikaanse Boots & Coots zaten al een maand te wachten in Koeweit en waren snel ter plaatse. `They light them, we fight them.'

Het aantal faillissementen onder bedrijven in de Europese Unie (EU) is vorig jaar met 9 procent toegenomen tot 167.000, hetzelfde niveau als in 1997. Dit blijkt uit een studie die het bedrijfsinformatiebureau Dun & Bradstreet (D&B) gisteren heeft gepubliceerd. Tussen 1993 en 2000 is het aantal faillissementen steeds gedaald (van 192.000 tot 148.000). Het is pas weer toegenomen in 2001 (154.000). Vorig jaar is de situatie vooral verslechterd in Duitsland, Nederland en Portugal, in iets mindere mate in Groot-Brittannië en een beetje in Frankrijk.

Da Vinci en muziek De Italiaanse schilder Leonardo da Vinci (1452-1519) was niet alleen een begenadigd schilder, beeldhouwer, architect en uitvinder van ingenieuze machines, hij ontwierp ook muziekinstrumenten. Aan deze muzikale kant van Leonardo wijdt de Nationale Bibliotheek in Madrid een tentoonstelling die de komende vijf jaar nog over de wereld zal reizen. Da Vinci ontwierp uiteenlopende toets- snaar- en slaginstrumenten, waarvan de ontwerpen bewaard zijn gebleven. Hedendaagse instrumentmakers hebben aan de hand van deze ontwerptekeningen reconstructies van de instrumenten gemaakt. Deze zijn op de tentoonstelling te zien, samen met de ontwerpen.

Biblioteca Nacional, Paseo de Recoletos, 20, Madrid. T/m 17 april. ma-vr 10-21u, zo 10-14u. 0034 915807800/ www.bne.es.

Tenorsaxofonist Dick de Graaf heeft een tweede leven dat in het teken staat van de muziekculturele grensoverschreiding. In 1999 nam hij in Mali het beeldschone album Djigui: les Sofas de Bamako op.

DE REORGANISATIES bij de KLM komen niet onverwachts, maar wel laat. Ze zijn tekenend voor de slechte gang van zaken bij de luchtvaartondernemingen, die na de aanslagen van 11 september 2001 in een staat van voortdurende crisis verkeren. Een aantal bedrijven heeft het niet gered (Swissair en Sabena bijvoorbeeld) of greep de gelegenheid aan om te saneren en/of te fuseren – twee effectieve manieren om in moeilijke tijden het hoofd boven water te houden. De KLM deed het een noch het ander. Nu kan het bedrijf slechts rigoureus het mes in het personeelsbestand zetten. De onzekerheid over de oorlog in Irak en het verminderde aantal vluchten naar het Verre Oosten door de longziekte SARS dwingen dat acuut af. Het zou niet verbazen als de KLM binnenkort met nieuws over een fusie of een andere vorm van samenwerking komt. Eerdere fusiepogingen, met British Airways en Alitalia, ketsten af, maar de tijd is er niet naar om `solo' verder te vliegen. Schaalvergroting betekent in de luchtvaart kostenbesparingen.

De aandelenkoersen zijn vanmorgen in Europa over de hele linie gestegen, nadat gisteren op Wall Street de Dow-Jonesindex 2,7 procent hoger sloot uit optimisme over het verloop van de oorlog in Irak.

MOETEN SCHADECLAIMS van gehandicapten wegens hun geboorte na een medische fout onmogelijk worden gemaakt? In de Tweede Kamer gaan stemmen op voor een wettelijk verbod naar aanleiding van de uitspraak van het gerechtshof Den Haag in de zaak-Kelly. In Frankrijk is vorig jaar zo'n wet in werking getreden. Dat was een nogal overhaaste reactie op een uitspraak van de Franse Hoge Raad en stuitte op heftig protest van patiëntenverenigingen.

Het afscheidsfeest van Rudi Fuchs, oud-directeur van het Stedelijk Museum in Amsterdam, is tot nader order uitgesteld. Het uitstel houdt verband met een onderzoek naar de manier waarop vijf kunstwerken van Karel Appel naar Nederland werden gebracht.

Stichting Gironingen, de organisator van de start van de Giro d'Italia in mei 2002 in Groningen, kan alsnog het grootste deel van haar schuld van 113.000 euro betalen. De stichting kwam in de problemen toen de Nederlandse Wielrenunie subsidie die was toegezegd introk. Het ministerie van VWS, sportkoepel NOC*NSF en de wielrenunie hebben nu samen 85.000 euro gestort. Gironingen verwacht dat de schuldeisers het resterende bedrag zullen kwijtschelden.

Monet, Slevogt, Beckmann...

Het Suermondt-Ludwig-Museum in Aken ontdekte een Noordduitse privécollectie met meesterwerken van Claude Monet, Max Liebermann, Lovis Corinth, Max Slevogt, Ernst Barlach, Lyonel Feininger en Max Beckmann. De meeste doeken uit de collectie brengen een hommage aan het landschap. Slevogt schilderde zijn geboortestreek in de Pfalts, Corinth was weg van de kleuren van de Walchensee en Liebermann kreeg maar niet genoeg van het vastleggen van zijn tuin aan de Wannsee. Beckmann legde het strandleven aan de Noordzee vast.

T/m 15 juni in het Suermondt-Ludwig-Museum, Wilhelmstr. 18, Aken. Di-zo 12-18u, wo 12-21u. 00-492414798027.

Malevich Volgende maand opent in het Guggenheim Museum een tentoonstelling die bij voorbaat controversieel is, al zullen weinig bezoekers zich er iets van aantrekken: die verheugen zich werken van Kasimir Malevich te zien, die nooit eerder in het Westen getoond werden. Deze `nieuw ontdekte schilderijen zijn afkomstig uit de collectie van de befaamde Russische avant-garde criticus en verzamelaar, Nikolai Khardzhiev, die zich op 90-jarige leeftijd, in 1993, in Amsterdam vestigde waar hij drie jaar later overleed. Rondom zijn collectie en nalatenschap spelen zich intriges af, die materiaal kunnen zijn voor een spannende thriller.

Vanaf 13 mei in het Guggenheim Museum, Fifth Avenue bij 89th Street. Inl 001-212-423300.

De oorlog in Irak begon donderdag 20 maart rond 03.45 uur Nederlandse tijd met een luchtaanval op Bagdad. Een half uur later sprak de Amerikaanse president Bush: ,,We zullen vrijheid brengen.'' Donderdagavond rond 19.00 uur trokken de eerste Amerikaanse troepen Irak binnen.

THEATER

De Koe Vijfdaagse

Vlaamse theatergroep Cie. de Koe staat vijf dagen lang in de Brakke Grond te Amsterdam om eigen repertoire te spelen. Nieuw zijn Squirrels van David Mamet, waarin een oude en een nieuwe schrijver elkaar ontmoeten en Humus, waarin De Koe de stof toont waaruit de groep voorstellingen weeft. Oscar van Woensel schreef Drop Dead Money, waarin vier acteurs zich in reclameteksten uitdrukken. Als gouwe ouwe wordt My Dinner with André van Wallace Shawn gespeeld.

8-12 april in De Brakke Grond, Nes, Amsterdam. Inl 020-6227860 of www.nestheaters.nl

De Duitse bondskanselier Gerhard Schröder heeft gisteren een pleidooi gehouden voor een daadkrachtig Europees buitenlands beleid, geflankeerd door een nauwere samenwerking op defensiegebied en een verhoging van de militaire slagkracht.

De Wilde Eend

Regisseur Gerardjan Rijnders heeft al een paar jaar een vrolijke bui. Zijn wereldbeeld is onverminderd pessimistisch, maar hij dient het tegenwoordig op een luchtige, niets-aan-de hand-manier op, wat het cynisme alleen maar vergroot. Met een uitgelezen cast brengt hij Ibsens naturalistische noodlotsdrama De wilde eend (1884) in een wervelende, energieke stijl, waarbij de zwaar aangezette personages - met nepbuiken en fopneuzen - vooral komisch zijn; op het kluchtige af. Rijnders heeft het stuk drastisch ingekort en gestroomlijnd. Maar Ibsen geeft, mede door zijn zwaar aangezette symbolisme, nog steeds meer dan genoeg hints om te snappen waar het naar toe gaat.

De tragedie richt zich op de vraag of de mens liever in de geruststellende leugen vertoeft of dat hij de waarheid onder ogen moet komen. Een redelijk gelukkig gezin stort zich in het ongeluk nadat de idealistische koopmanszoon het gezinshoofd op de waarheid heeft gewezen. De spelers strijden op briljante, verbale wijze met elkaar. De rol van waarheidsjager vertolkt Pierre Bokma in schitterende stijl. Hij wil goed doen en zaait dood en verderf. Met zuivere, treffende gebaren toont Marieke Heebink, als de moeder, de wanhoop van de stille armoede. Hajo Bruins is de logge, goedaardige nietsnut van een vader. Inl 020-5237800 of www.toneelgroepamsterdam.nl

3 april Gouda, Schouwburg. 4 april Delft, Theater De Veste. 5 april Den Haag, Koninklijke Schouwburg. 8-9 april Utrecht, Stadsschouwburg. 10 april Arnhem, Schouwburg.

Een Amerikaans konvooi heeft gisteren voor het eerst vanuit Turkije jeeps en andere militair materieel naar de troepen in Noord-Irak gebracht.

In een oorlog als deze een oorlog die voor gewone Irakezen een kwestie van nationale overleving is zijn alle middelen gerechtvaardigd. Als een guerrillatactiek de enige serieuze mogelijkheid is die hun openstaat, is het dom om ervan uit te gaan dat ze die niet zullen gebruiken. Als de Amerikaanse en Britse strategen er oprecht van uitgegaan zijn dat ze de oorlog zouden spelen volgens de regels van Westpoint en Sandhurst, is dat eens te meer een misrekening die op de lijst kan worden bijgeschreven.

TOEN WIM DUISENBERG in mei 1998 benoemd werd tot president van de Europese Centrale Bank, zei hij niet van plan te zijn de volledige termijn van acht jaar aan te blijven. Frankrijk eiste de tweede helft van de termijn op. De verwachting was dat Duisenberg op een zelfgekozen moment kort na de invoering van de euro zou plaatsmaken voor de Franse centrale bankier Jean-Claude Trichet. Inmiddels is Duisenberg bezig aan zijn vijfde jaar, wacht Trichet op een uitspraak in een Franse rechtszaak die tegen hem is aangespannen in verband met het financiële schandaal rond de bank Crédit Lyonnais en doen de Europese ministers van Financiën een klemmend beroep op Duisenberg om langer aan te blijven. Ook Frankrijk wenst mokkend en grommend dat Duisenberg zijn voorgenomen vertrek op 9 juli aanstaande uitstelt.

Het Nederlands elftal heeft gisteren in een kwalificatiewedstrijd voor het EK voetbal in 2004 met 2-1 van Moldavië gewonnen.

GEORGINA STARR

Als klein kind al was de Engelse kunstenaar Georgina Starr gefascineerd door de film Bunny Lake is Missing (1965) van Otto Preminger. In deze film is een moeder naarstig op zoek naar haar dochtertje Bunny Lake, maar niet iedereen gelooft haar. Voor haar tentoonstelling in de Annet Gelink Gallery nam Starr Premingers zwartwitfilm als uitgangspunt. Met haar serie, die bestaat uit t-shirts, tekeningen, foto's en video's, probeert de kunstenaar een antwoord te vinden op de vraag op Bunny Lake ooit bestond.

Installatie van Georgina Starr. Annet Gelink Gallery, Laurierstraat 187-189, Amsterdam. 5 april t/m 10 mei, di t/m vr 11-18u, za 13-18u.

Presentator Frits Barend merkte het gisteren op in een gesprek met viroloog Goudsmit: ,,In China en Hongkong zijn ze gespecialiseerd in mondkapjes.'' En inderdaad, ik zie die witte maskertjes al jaren in beelden van drukke Aziatische straten. De lucht is daar smerig. Soms zijn de lapjes nieuws. Dat was toen de grote zomerse bosbranden voor het eerst aan de orde kwamen. Inmiddels is de jaarlijkse rookmist daar normaal geworden. Maar nu dienen de mondkapjes als vignet voor de paniek over de ziekte SARS. Het zullen er vast meer zijn dan gebruikelijk, maar dat zou ik bij de uitleg willen horen. Elke actualiteitenrubriek brengt de nutteloze, witte smetvrees-niqaabjes in beeld. De hele avond door dienen massa's gemaskerde Chinezen op de metroroltrap als antireclame voor vakantie in het Verre Oosten. Kennelijk spreken de filmploegen geen Chinees. Er wordt nooit aan iemand gevraagd waarom hij zo'n mondkap draagt. En evenmin vertellen de ongemaskerde mensen waarom ze een mondkap onnodig vinden.

Art Deco

De periode tussen de `roaring twenties' en het begin van de depressie een kleine twintig jaar later is het nieuwste onderwerp van de grote tentoonstelling Art Deco 1910-1939 in het Victoria & Albert Museum in Londen. Art Deco, de glamour-achtige stijl die wereldwijd te vinden is in allerlei vormen van design, van gebruiksvoorwerpen tot mode, in architectuur, toegepaste kunst, fotografie en film is misschien wel een van de populairste stijlen ooit. Het is dus raadzaam deze blockbuster waarin honderden fascinerende objecten bij elkaar zijn gebracht, van te voren te reserveren.

T/m 20 juli Art Deco 1910-1939 in het Victoria & Albert Museum, Londen SW7. Dag 10-18u, wo 10-22u. Inl. 0044(0)2079422502, www.vam.ac.uk.

Horloges

Meer dan 100 zak- en polshorloges uit een particuliere verzameling, van Rolex tot Patek Philippe, Piaget, Cartier en Chopard komen op 13 april op de veiling van juwelen en horloges bij Christie's. De richtprijzen liggen tussen 800 en 12.000 euro. De juwelen in het aanbod gaan van de Romeinen tot en met Art Deco en Retro (jaren `40 en `50). Twee topstukken zijn een natuurlijk aflopend parelsnoer met diamanten slot, circa 1920 (8.000-12.000 euro) en een aflopend diamanten lavalière collier, circa 1900 (15.000-18.000 euro).

Christie's, Cornelis Schuytstraat 57, Amsterdam. Veiling: 15 april 10.30 en 14u. Kijkdagen: 11, 12, 13 april 10-17u, 14 april 10-16u. Tel. 020-5755255.

Ken ParkA

Ken Park mag dan een low-budgetfilm zijn, in Amerika had de financiering van een zo pervers verhaal nooit kunnen lukken. De Frans-Nederlandse coproductie van ex-fotograaf Larry Clark (en zijn co-regisserende cameraman Ed Lachman), gaat over de gruwelijke relaties tussen ouders en kinderen, in een Californisch woestijnstadje, Visalia, waar weinig valt te beleven, behalve een vitale skaterscultuur.

Niet de ouders zijn de monsters in deze vertelling, maar de samenleving die zich zo weinig bekommert om authentieke warmte. De seksscènes tussen de tieners onderling zijn niet pornografisch of ranzig, zoals Clark wel eens verweten wordt, maar schattig, als vorm van onbekommerde lust.

Regie: Larry Clark en Ed Lachman. Met: James Ransone, Tiffany Limos, Amanda Plummer. In: Amsterdam: Kriterion. Haags Filmhuis. Groningen: Images. Nijmegen: Lux. Rotterdam: Lantaren/Venster. Utrecht: 't Hoogt.

In het hoofdartikel van 25 maart staat dat Rusland zich slechts uit economische overwegingen tegen de oorlog heeft gekeerd. ,,Moskou telde zijn knopen en kwam tot de conclusie dat deelname aan een oorlog strijdig zou zijn met de investeringen die het in Irak heeft uitstaan.''

Luisteren naar opa

In het Legermuseum in Delft kunnen kinderen vanaf 6 jaar luisteren naar een oude meneer die veel heeft meegemaakt. De museum-opa is vroeger soldaat geweest in Nieuw-Guinea. Aan de hand van bijzondere voorwerpen haalt hij herinneringen op aan die tijd. Na het verhaal neemt opa de kinderen mee naar de expositie Afscheid van Nieuw-Guinea.

Legermuseum, Korte Geer 1, Delft. Zo 6 april, 14-15u. Kosten €1,50. Res. 015-2150549.

Passies

Toonkunst Gouda voert de Matthäus Passion van J.S. Bach uit op 4 april 19u30 in de St. Janskerk in Gouda. Res VVV Gouda 0182-584708..

Zettingen van het Stabat Mater door Des Prez, Vivaldi en Schubert worden uitgevoerd in de St. Petruskerk in Oirschot: 4, 5 april 20u30; 6 april 14u30. Res VVV Oirschot 0499-550599 www.stabatmater.nl

Het Combattimento Consort Amsterdam, het Nederlands Kamerkoor en twee jongenskoren voeren o.l.v. Jan Willem De Vriend de Matthäus Passion van J.S. Bach uit met Nico van der Meel als evangelist. 8 april 19u30 Concertgebouw Amsterdam res 020-6718345; 9 april 19u Muziekcentrum Enschede res 053-4858500; 10 april 19u Muziekcentrum Vredenburg Utrecht res 030-2314544; 12 april 19u Doelen Rotterdam res 010-2171717.

De Nederlandse Bachvereniging voert de Matthäus Passion van J.S. Bach uit o.l.v. Marcus Creed. 9 april 19u Muziekcentrum Vredenburg Utrecht res 030-2314544;

10 april 19u Bavokerk Haarlem res 023-5121212; 11 april 19u St. Baafskerk Aardenburg res 0117-491014.

Veiling André

Breton Het veilingkantoor Calmels et Cohen organiseert bij Drouot de verkoop van zo goed als alle voorwerpen en kunstwerken die André Breton (1896-1966), de theoreticus en leider van de surrealistische beweging, bijeenbracht in zijn appartement van de rue Fontaine nr 42. Alles wordt verkocht: 500 manuscripten waaronder die van Nadja (1928); boeken van Apollinaire t/m Sigmund Freud; 400 doeken waaronder Miró, Magritte, Doisneau-Rousseau en Picabia; 1500 foto's van Man Ray, Raoul Ubac en Alvarez Bravo; de collectie van primitieve kunst, Indiaanse poppetjes, Oceanische maskers, maar ook wafelijzers en andere gebruiksvoorwerpen.

La vente Breton, Drouot-Richelieu, 9, rue Drouot te Parijs, kijkdagen van het geheel t/m 6 apr, vervolgens per genre van 7 t/m 17 apr 10u30-20u, gratis toegang; veilingen per genre van 7 t/m 17 apr, inl 0033-148002008 en www.calmelscohen.com; cat. 8 delen €280 euros, DVD €50.

2003 Beaufort

De Belgische kust is tot eind september het toneel van een bijzonder en groots beeldenproject: 2003 Beaufort. Honderden kunstwerken rijgen de 65 kilometer kust aaneen. In Nieuwpoort lijkt een enorme bronzen vergulde schildpad met een dito Jan Fabre op zijn rug door de duinen te sjokken. Searching for Utopia heet het. Panamarenko's duikboot Nova Zemblya duikt op in Zeebrugge, en op het strand van De Panne staan zo'n honderd gietijzeren evenbeelden van beeldhouwer Anton Gormley prachtig te verroesten. Sommige gaan bij vloed bijna kopje onder. In de deelnemende gemeenten is telkens een documentaire tentoonstelling te bezichtigen omtrent het aldaar opgestelde beeld. Het Provinciaal Museum in Oostende biedt met Marines in confrontatie een grote verzameling zeegezichten van moderne en hedendaagse schilders uit België en daarbuiten.

2003 Beaufort, van De Panne tot Knokke-Heist. 6 april t/m 28 sept. Inl 0032-70-225004 en www.2003beaufort.be

De overheid wil kredietverlening aan particulieren in de toekomst beperken. Daarvoor moeten achterstanden in de betaling van huur, gas, water of elektriciteit bijvoorbeeld centraal worden geregistreerd bij het Bureau Kredietregistratie (BKR) in Tiel.

Pamela Hemelrijk hecht eraan te laten weten dat de column die onder haar naam op de Achterpagina van 1 april is gepubliceerd deel uitmaakte van een aprilgrap en niet door haar is geschreven.

In de Engelstalige Chinese zakenkrant The Standard beschrijft de arts Henry Chan hoe hij SARS opliep.

Hans van Bentem

Beeldhouwer Hans van Bentem (Den Haag, 1965) laat in het keramiekmuseum Princessehof zien hoe veelzijdig hij zich als ruimtelijk kunstenaar ontwikkelt. In zijn materiaalkeuze is hij een alleseter. Naast de kroonluchters van geslepen kristal staan op de tentoonstelling voorwerpen van geblazen glas en drie van zijn imposante keramische heldenbeelden. Van Bentem wil niet de werkelijkheid afbeelden, maar laat zich leiden door stripverhalen en andere populaire cultuur. Een van de drie meer dan levensgrote beelden is een zwarte koningin des doods – haar boezem getooid met gouden noppen - om haar hals en aan haar oren draagt ze sieraden van doodshoofden. Met getuite rode lippen en grote ogen als een negroïde mangameisje blikt ze trots de ruimte in. Ze komt zo uit het Afrikaanse oerwoud, maar door haar te lieve gezicht is E.V.E. (2003) ondanks alles in wezen een lief maar erg groot R&B-poppetje, zoals je ze bij tientallen tegenkomt in videoclips op TMF. Toch is E.V.E. met haar barokke overdaad aan kleuren en vormen een wonder van eigentijdse beeldhouwkunst. Om bij haar te komen moet je langs twee indrukwekkende krijgers. Het zijn strijders zoals we die kennen uit Amerikaanse comics over mutanten en transformers. Deels robot, gladiator en reptiel. Wapens is wat je nodig hebt in het heftige universum van Van Bentem en die zijn in de kleine zaal ruim voorradig. De vlammende, glazen zwaarden zijn prachtig door het contrast tussen het kwetsbare materiaal en de brute uitstraling. Ook de vijf ceremoniële glazen helmen zijn martiaal, alsof Van Bentem ze heeft meegenomen uit een Alice in Wonderland-versie van het Duitse keizerrijk.

New Works van Hans van Bentem t/m 11 mei in Princessehof, Gr Kerkstraat 11, Leeuwarden. Di t/m zo 11-17u.

Met enige verbazing las ik in NRC Handelsblad van 25 maart, dat Max van der Stoel de oorlog tegen Irak moreel gerechtvaardigd vindt. Verbazing, omdat ik altijd een goede indruk had van Van der Stoel. Onlangs liet Van der Stoel zich, m.i. terecht, kritisch uit over Balkenende. Nu heeft hij de PvdA geadviseerd zich aan te passen aan meneer Balkenende.

Vijf gruwelijke taferelen binnen één maand. In Tsjechië waart een mysterieuze neiging tot zelfverbranding rond. Drie jonge studenten maakten op deze manier een einde aan hun leven. Twee anderen werden door omstanders uit het zelf aangestoken vuur gered en liggen zwaar verbrand in ziekenhuizen. De zelfmoordenaars laten opmerkelijke brieven achter: ze kunnen zich niet langer vinden in deze wereld.

De spotprent van Ruben L. Oppenheimer (NRC Handelsblad, 25 maart) waarop een vliegtuig en een raket kruiselings twee televisieschermen inschieten, geeft een veelgehoord statement weer: de oorlog in Irak wordt uitgevochten in de media.

In de stad Najaf merkten de Amerikanen gisteren voor het eerst iets van enthousiasme. Ze hopen dat het shi'itische heiligdom model staat voor Bagdad.

In `Bommen scheppen verplichtingen' (NRC Handelsblad, 21 maart) verdedigt Paul Scheffer dat de Amerikaans/Britse oorlogvoering in Irak gerechtvaardigd is.

Hoewel de oorlog tegen Irak bedoeld was om een regime tot de orde te roepen dat over massavernietigingswapens zou beschikken, kan de Amerikaans-Britse militaire actie wel eens een onveiliger wereld opleveren. Terroristen en regimes die kwaad willen en zich niets aantrekken van bestaande internationale akkoorden, lijken meer ruimte te krijgen, meent Peter van Ham.

Alles krijgen we te zien: de vreselijke beelden van de burgerslachtoffers in Al-Hillah, de strijd om Najaf, Kerbala en Nassiriya, het trommelvuur van de Republikeinse Garde ten zuiden van Bagdad, de bommen op de hoofdstad en Basra, de bevrijding van de jonge Amerikaanse soldate Jessica Lynch. In de omgeving van Mosul rouwt de kleine christelijke stad Bartala om haar doden, die bij een bombardement om het leven zijn gekomen. We horen een paar voornamen: Madeleine, Valentine, Marie.

Oorlog leent zich niet voor reality tv. Beelden moeten redactioneel verwerkt worden vóór zij worden uitgezonden, meent Jan van Dijk.

Een van de redenen waarom Saddam moet verdwijnen en deze oorlog door Bush verdedigd wordt, is het wrede Iraakse regime waarover door onder meer Amnesty International al jaren gerapporteerd wordt. De Amerikanen hebben echter alle recht van spreken verloren vanaf het moment dat zij hun nieuwe versie van Nacht und Nebel hebben losgelaten op de gevangenen van Guantanamo Bay.

De benzineprijzen hebben de inflatie over maart in toom gehouden. De gemiddelde prijsstijging in Nederland kwam uit op 2,7 procent, evenveel als de inflatie in februari. Dat blijkt uit vandaag gepubliceerde cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De prijs van benzine steeg ten opzichte van een jaar eerder met 4,4 procent. Dit had een drukkend effect op de inflatie omdat de prijzen aan de pomp in februari met liefst 9,2 procent stegen.

De Poolse premier, Leszek Miller, heeft gisteren voorgesteld de parlementsverkiezingen een jaar te vervroegen. Hij deed dat nadat gisteren opnieuw een minister was afgetreden.

Het Italiaanse parlement heeft gisteren een amendement op de radio- en televisiewet aangenomen dat privé-personen verbiedt om meer dan twee televisienetten te bezitten.

Op de financiële markten bleven beleggers vanmorgen optimistisch gestemd over de mogelijkheid van een snelle afwikkeling van de oorlog in Irak. Op het Damrak noteerde de AEX-index, graadmeter van 25 hoofdfondsen, daardoor 1,7 procent hoger op 270 punten.

Michail Gorbatsjov, ex-president van de Sovjet-Unie, zet zich in voor de verdwenen Nederlandse coördinator van Artsen zonder Grenzen (AzG) in Dagestan, Arjan Erkel (33). Dat heeft zijn woordvoerder gisteren bevestigd.

Het schilderij L'oiseau du Ciel van surrealist René Magritte gaat onder de hamer wegens het faillissement van Sabena. De Belgische luchtvaartmaatschappij is eigenaar van het werk dat een vogel in wolken gehuld voorstelt. Het schilderij wordt wel beschouwd als de icoon van de Belgische schilderkunst. De gestileerde vogel werd gebruikt als Sabena-embleem, onder meer op de staarten van vliegtuigen.

Geen politici van de Partido Popular, noch van de Catalaanse nationalistische CiU zijn vandaag welkom op de uitvaartplechtigheid van de schrijver Terenci Moix, die gisteren op 61-jarige leeftijd in Barcelona overleed.

OORLOG IN IRAK

Twee vandaag. Overzicht van de ontwikkelingen van de 15de dag van de oorlog in Irak en een reportage over het Colombiaanse advocatencollectief Jose Alvear Restrepo dat mensenrechten-activisten juridisch bijstaat in de Colombiaanse rechtbanken. Ned.2, 17.30-18.43u.

Netwerk. Reportage over de weerstand van de Irakezen tegen de coalitietroepen en een gesprek met cultuurhistoricus Charles Tripp en defensiespecialist van de Daily Telegraph John Keegan. Verder aandacht voor het al twintig jaar lopende onderzoek naar te vroeg geboren kinderen. Deze kinderen blijken minder op school te presteren. Ned.1, 20.30-21.05u.

Nova. Aandacht voor de training van Nederlandse militairen in stadsguerrilla en commentaar van Rob de Wijk en Bertus Hendriks. Ned.3, 22.20-23.15u.

Het principe `wie faalt, wordt betaald' blijkt vorig jaar ook op te zijn gegaan voor `J2M', voormalig topman Jean-Marie Messier van Vivendi Universal. Dit valt op te maken uit het voorlopige jaarrapport dat de groep gisteren overhandigd heeft aan de Commissions des Opérations de Bourse (COB).

[...] Ik verzeker u dat ik noch de Amerikaanse interventie in Vietnam, noch het feit dat Amerikanen despotische anticommunistische regimes in Latijns Amerika ondersteuning verleenden, ben vergeten gebeurtenissen waar westerse linkse intellectuelen ons zonder oponthoud aan blijven herinneren.

Lloyd's of Londen heeft na twee jaren van kolossale verliezen opnieuw winst gemaakt, maar begon gisteren een arbitragezaak die de verzekeraar opnieuw 290 miljoen pond (464 miljoen euro) kan kosten.

Bij Israëlische militaire acties op de Westelijke Jordaanoever en in de Gazastrook zijn vannacht vijf Palestijnen gedood.

Voetbalclub FC Twente zit in acute geldnood. De Enschedese club heeft op korte termijn 1,5 miljoen euro nodig om de rest van het seizoen de salarissen te kunnen betalen. De gemeente Enschede heeft gisteren besloten om tegen een marktconforme rente 350.000 euro als overbruggingskrediet te lenen. Ook investeringsmaatschappij Reggeborgh, eigendom van de familie van FC Twente-voorzitter Wessels, is bereid een krediet te verstrekken. Reggeborgh heeft FC Twente eerder al geld geleend voor het opzetten van een spelersfonds. De totale schuld van FC Twente is door een tekort op de begroting en een claim van de fiscus opgelopen tot 14 miljoen euro. Over twee weken presenteert het bestuur van FC Twente een schuldsaneringsplan. Er zal onder meer bezuinigd worden op de spelerssalarissen.

Wie bestuurt straks Irak? Ook daar is oorlog over, zij het met andere middelen.

In al de jaren dat ik deze rubriek schrijf, heb ik slechts tweemaal hoofdredactionele censuur moeten ondergaan. De eerste keer was in 1960, toen ik een stuk geschreven had waarin ik het betreurde dat koning Boudewijn van België een Spaanse als echtgenote had gekozen. Ter wille van de eenheid der Lage Landen zou het mooier zijn geweest als zijn keuze was gevallen op een meisje uit de Nederlandse natuurlijk rooms-katholieke adel.

Een Europese aanpak van Rijn en Maas ontbreekt. Lidstaten geven elkaar van overstromingen de schuld. Toch is er wel iets bereikt. Europa betaalde mee aan extra ruimte voor de rivier.

Bagdad lijkt, uit zelfvertrouwen of grootheidswaan, voorbereid op de komende strijd. Notities, gisteren opgetekend in een omsingelde stad.

In Iran heeft de conservatieve Raad van Hoeders van de Grondwet gisteren een door het parlement aangenomen hervormingswet getorpedeerd. De wet zou, als hij van kracht was geworden, de Raad de bevoegdheid hebben ontnomen kandidaten bij parlements- en presidentsverkiezingen te diskwalificeren. De Hoeders vinden de wet ,,strijdig met de shari'a [islamitische wet] en de grondwet'', zo meldde radio-Teheran. De maatregel is een zware tegenvaller voor president Chatami, wiens plannen voor hervormingen door de conservatieve Hoeders van de Grondwet regelmatig worden gedwarsboomd.

Franse ambtenaren staken opnieuw tegen de regeringsplannen om het pensioenstelsel te hervormen. De staking leidde vanmorgen tot vertraging in het luchtverkeer, bij de metro en bij de spoorwegen.

De detailhandel in Europa heeft meer verkocht in januari. Ten opzichte van januari 2002 ging het verkochte volume 2,7 procent omhoog, gemiddeld in de twaalf eurolanden, en 3 procent in de EU als geheel. Vooral de verkopen van voedingsmiddelen stegen. Ook kleding ging meer over de toonbank (plus 2,6 procent in het eurogebied). Huishoudelijke goederen werden minder verkocht.

Bij DSM in Geleen is begonnen met de voorbereiding op de berging van de drie mensen die dinsdag omkwamen bij een ontploffing in de melaminefabriek van het bedrijf. Een deel van een oven van de fabriek is daarvoor ontmanteld. Volgens een woordvoerder van DSM zijn de drie slachtoffers mogelijk in een brandende ketel gevallen.

De Amsterdamse brigadier George van Stek moet opnieuw worden gehoord over zijn rol in het onderzoek naar de Chinese mensensmokkelaar Sister P.. Dit heeft de rechtbank in Rotterdam gisteren gelast.

In Servië is gisteren Dragoljub Milanovic opgepakt, ex-directeur van de Servische televisie. Hij dook in februari onder, na te zijn veroordeeld tot tien jaar gevangenisstraf wegens zijn schuld aan de dood van zestien tv-medewerkers tijdens de NAVO-oorlog tegen Joegoslavië in 1999. Het tv-station werd door NAVO-vliegtuigen gebombardeerd. Hoewel Milanovic wist dat het bombardement zou komen, beval hij de medewerkers op hun post te blijven en niet naar de schuilkelders te gaan. Milanovic werd sinds februari verborgen door leden van de bende van Zemun, die de moord op premier Djindjic zou hebben beraamd.

Het Amerikaanse Tyco eist in een rechtszaak 400 miljoen dollar (370 miljoen euro) van zijn voormalige financiële bestuurder Mark Swartz, die zich schuldig zou hebben gemaakt aan het plunderen van de onderneming. Tyco heeft de juridische procedure, die in New York is aangespannen, gisteren bekendgemaakt. Swartz en Dennis Kozlowski, de voormalige bestuursvoorzitter van Tyco, zijn al strafrechterlijk aangeklaagd. Het tweetal zou voor 600 miljoen dollar van Tyco hebben gestolen door illegale betalingen en aandelenverkoop.

De Britse regering probeert de relaties met het Europese vasteland, die ernstig zijn beschadigd door de oorlog in Irak, te repareren en doet dat door afstand te nemen van de Verenigde Staten.

Een leven zonder water? Ondenkbaar. Sinds kort is oud-topzwemmer Marcel Wouda (31) assistent- en jeugdbondscoach. ,,Ik wil mijn eigen loopbaan niet verheerlijken.''

Europees commissaris Monti (concurrentiebeleid) heeft zes Franse boerenbonden en organisaties van vleeshandelaren en slachthuizen een boete van 16,7 miljoen euro opgelegd wegens verboden kartelvorming. Zij maakten onderling afspraken over minimumprijzen en beperkingen voor de import van rundvlees uit het buitenland. Het is voor het eerst dat de Europese Commissie nu ook boerenorganisaties boetes oplegt. De boerenbonden spelen in Frankrijk een belangrijke rol bij de bepaling van handelsprijzen. De zes organisaties hebben volgens Monti op 24 oktober 2001 een serie verboden onderlinge afspraken gemaakt.

Luchtvaartbedrijf KLM heeft in maart totaal 3 procent minder passagiers vervoerd en 1 procent meer vracht dan dezelfde maand vorig jaar. Dat heeft het bedrijf vandaag bekendgemaakt. De toestellen waren gemiddeld voor 78,4 procent bezet. In maart vorig jaar was dat nog 83,0 procent. KLM heeft eind maart de capaciteit verlaagd.

Demissionair minister Donner (Justitie) heeft de Tweede Kamer in januari onvolledig geïnformeerd. Hij antwoordde toen op Kamervragen van GroenLinks dat de Koninklijke Marechaussee geen gegevens bijhoudt van passagiers die geweigerd worden op een vlucht naar Curaçao. Uit antwoorden op nieuwe Kamervragen van GroenLinks blijkt nu dat de marechaussee wel een register bijhoudt van deze reizigers.

Het wordt een Rob de Nijs-voetje, grapt de chirurg terwijl hij de zaag in mijn botten zet. Ik zie en voel niets, maar snap onmiddellijk wat hij bedoelt. Na de operatie zal er een behoorlijke spleet zichtbaar blijven tussen de grote en de tweede teen.

De Engelse danser en theaterman Lindsey Kemp (1939) werd in de jaren zestig en zeventig bekend met onderhoudende shows die bestonden uit een mix van dans, mime en clownerie. Echt beroemd werd hij als regisseur van de extravagante Ziggy Stardust concerten, met David Bowie als superster. Nu die woelige jaren voorbij zijn, heeft hij een ballet voor Introdans gemaakt, voor het programma Teatralia. Dat is geen doorsnee werk geworden.

De Chinese minister van Gezondheid Zhang Wenkang heeft vandaag verklaard dat heel China veilig is voor bezoekers uit het buitenland.

De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) vermoedt dat acht apotheken in en rond Assen de onderlinge concurrentie hebben beperkt. Dit meldt de NMa in een gisteren uitgebrachte verklaring. Patiënten zouden overdag alleen bij hun vaste apotheek terecht kunnen, omdat de apothekers een onderling uitwisselingssysteem met medische gegevens bewust niet gebruiken. De nieuwkomer Wilhelmina Apotheek bij het ziekenhuis in Assen werd bovendien de toegang tot het netwerk tijdens de reguliere uren geweigerd.

Het aantal werklozen in Duitsland is de afgelopen maand uitgekomen op iets meer dan 4,6 miljoen, 11,1 procent van de beroepsbevolking. Dat blijkt uit cijfers die het Bundesanstalt für Arbeit, het federale arbeidsbureau, vandaag heeft bekendgemaakt. Duitsland telt hiermee 440.000 meer werklozen dan in maart 2002.

Tsjechië heeft gisteravond een ruime zege behaald op Oostenrijk. De grootste concurrent van het Nederlands elftal in de strijd om de eerste plaats in groep 3 van het EK-kwalificatietoernooi won in Praag met 4-0. De Tsjechen, die evenveel punten als Nederland haalden, hebben nu wel een beter doelsaldo dan Oranje.

Onder druk van de Europese Commissie ziet Frankrijk af van een speciale belasting op zware bieren. Dit heeft het Franse ministerie van Financiën gisteren bekendgemaakt. Frankrijk was van plan bier met een alcoholpercentage van 8,5 of meer te belasten met een heffing van twee euro per liter, een vertienvoudiging van de accijns. Daarmee wilde Frankrijk de volksgezondheid beschermen, luidde de officiële verklaring. Ongeveer vijfentwintig Belgische brouwers hadden geklaagd dat hun zware bieren hard zouden worden getroffen door de heffing.

De helft van de grote ondernemingen in Duitsland schrapt in zijn personeelsbestand. Dit blijkt uit een vandaag gepubliceerd onderzoek van de zakenkrant Handelsblatt onder de ondernemingen die deel uitmaken van de belangrijkste index van de beurs van Frankfurt, de DAX-index. In totaal verdwijnen volgens deze peiling dit jaar ten minste 30.000 van de twee miljoen arbeidsplaatsen die deze concerns bieden. Bovendien zijn de bedrijven van plan meer banen te schrappen als de oorlog in Irak langer gaat duren. Bedrijven drukken de loonkosten daarnaast ook met een personeelsstop en het verplicht korten op de werktijd.

Bolivia krijgt een stand-by-krediet van 118 miljoen dollar (110 miljoen euro) om zijn economische hervormingsprogramma te ondersteunen. Dit heeft het Internationale Monetaire Fonds (IMF) gisteren bekendgemaakt. La Paz kan daarbij nu onmiddellijk beschikken over een bedrag van 59 miljoen dollar. Volgens het IMF kan Bolivia met het hervormingsprogramma een economische groei realiseren van 3 procent in 2003 en van 4 tot 5 procent op de middellange termijn. De economie groeide vorig jaar met 2,5 procent.

De Iraakse autoriteiten hebben een verslaggever van het Arabische televisienetwerk Al-Jazira het land uitgezet. Het in Qatar gevestigde satellietstation heeft gezegd de beslissing te betreuren en heeft alle directe verslaggeving uit Irak opgeschort. Voorlopig zal het netwerk alleen nog eerder opgenomen materiaal uitzenden.

In twee en een halve week heeft de Nederlandse filmkomedie Liever verliefd van debuterend regisseur Pim van Hoeve de grens van 100.000 bezoekers overschreden en daarmee de status van `gouden film' behaald.

Moet president-directeur Leo van Wijk van KLM over twee weken nog wel commissaris worden bij verzekeraar Aegon?

De internationale autosportfederatie FIA gaat voor het Europees Hof van Justitie in Luxemburg de ingangsdatum van het verbod op tabaksreclame aanvechten. Doordat de Europese Commissie het verbod op reclame bij onder meer de Formule-I-races heeft vervroegd van 2006 naar 2005 kunnen renstallen de reclamecontracten die ze met de tabaksfabrikanten voor de periode tot 2006 hebben gesloten in Europese wedstrijden niet nakomen. De FIA voorziet dat door het verbod het aantal Europese wedstrijden in de Formule I aanzienlijk zal dalen. Dit jaar worden nog 10 van de 16 races in Europa gereden. De Grand Prix van België is al geschrapt, volgend jaar wordt ook die van Oostenrijk niet meer gereden.

Over Europa denken (oud-)staatssecretarissen voor Europese Zaken heel verschillend, bleek gisteren tijdens een debat.

Papier- en kartonfabrikant Kappa Packaging gaat 630 arbeidsplaatsen schrappen, waarvan circa tweehonderd in Nederland. Dat heeft het in Eindhoven gevestigde bedrijf gisteren bekendgemaakt.

Door het sluiten van twee vestigingen dreigen 250 medewerkers van Vodafone hun baan kwijt te raken. De klantenserviceafdelingen in Eindhoven en Almere gaan per 1 juli dicht, zei een woordvoerder van het mobiele belbedrijf gisteren. Alle medewerkers mogen mee naar de hoofdvestiging van Vodafone in Maastricht. Als ze dat niet willen, krijgen ze volgens een woordvoerder twaalf maanden salarisgarantie en gaat Vodafone actief ander werk voor hen zoeken.

De gemeente Den Haag heeft deze week de verkeersbeperkingen in het centrum versoepeld. Het Lange en Korte Voorhout en verschillende andere wegen rondom de Britse en Amerikaanse ambassades zijn weer opengesteld voor verkeer. Er geldt nog wel een parkeerverbod. De verkeersbeperkingen en veiligheidsmaatregelen in het centrum van Den Haag werden enkele weken geleden ingesteld wegens de vrees voor spanningen naar aanleiding van de oorlog in Irak. De gemeente wil niet zeggen op welke aanwijzingen de verminderde vrees voor ordeverstoringen gebaseerd is.

Organon, het farmaceutisch bedrijf van Akzo Nobel, schrapt opnieuw banen bij de vestiging in Oss. Dit keer gaat het om ongeveer zestig werknemers die betrokken zijn bij de productie van Nuvaring, een nieuw anticonceptiemiddel. Gedwongen ontslagen zijn niet aan de orde. De reorganisatie heeft te maken met de moeizame introductie van Nuvaring in de Verenigde Staten. De vraag blijft achter bij de verwachtingen. Daarom wordt de productiecapaciteit tijdelijk aangepast. Momenteel werken er nog circa 3.400 mensen bij Organon in Oss.

De Russische regering heeft formeel geprotesteerd tegen Amerikaanse bombardementen op een woonwijk van de Iraakse hoofdstad Bagdad waar zich de Russische ambassade bevindt. De Amerikaanse ambassadeur in Moskou kreeg gisteren te horen dat de Amerikaanse bommen de levens van ambassadepersoneel in gevaar brengen. President Poetin zag gisteren het Russische verzet tegen de oorlog in Irak gerechtvaardigd door het grote aantal slachtoffers dat in de oorlog valt. Maar hij voegde daaraan toe dat een Amerikaanse nederlaag in Irak niet in het belang van Rusland is. ,,Wat in ons belang is, is dit thema onder te brengen in het kader van de Verenigde Naties'', aldus Poetin.

Hiphop-puristen kunnen met enig recht volhouden dat het een waterig compromis is, rap met `echte' instrumenten. Een knieval voor het traditionele muzikantenschap dat de pioniers van het genre met hun drumcomputers, samplers en draaitafels juist zo succesvol achter zich lieten. Aan de andere kant: na net iets te veel matige hiphopshows met schreeuwende mc's onder begeleiding van een rigide, voorbespeelde tape komen The Roots als een regelrechte verademing.

De politie heeft vorige week een 35-jarige man aangehouden als verdachte van de moord op Jessica Richel in 1991. De DNA-structuur van de oud-inwoner van Etten-Leur komt overeen met sporenmateriaal dat indertijd op het lichaam van Jessica werd aangetroffen. Dat heeft justitie vandaag bevestigd. Jessica Richel is op 12 juni 1991 voor het laatst gezien toen zij in Etten-Leur de laatste trein naar Breda nam. De volgende morgen werd de 18-jarige vrouw dood gevonden bij een vuilstortplaats De Kragge in Bergen op Zoom. Het onderzoek naar de moord is in de loop der jaren herhaaldelijk heropend. De politie hield enkele keren verdachten aan, die steeds weer moesten worden vrijgelaten. Onder hen was ook de stiefvader van Jessica.

De Tweede Kamer wil dat het mogelijk wordt plegers van huiselijk geweld snel uit huis te plaatsen. Ook moeten er meer opvangplaatsen komen voor vrouwelijke slachtoffers die door geweldsdreiging niet in huis kunnen blijven. Op dit moment is voor uithuisplaatsing een straatverbod of een andere uitspraak van de rechter nodig. Het komende najaar zal het ministerie van Justitie een uitgewerkt plan aan de Kamer voorleggen, waardoor het mogelijk moet worden daders sneller aan te pakken. Tweede-Kamerlid A. Hirsi Ali (VVD) wil daarnaast dat er een controlesysteem opgezet wordt om vrouwenbesnijdenis te voorkomen.

St. Petersburg heeft er een attractie bij: het Baksteen- museum. Tussen vele honderden Russische bakstenen ligt een geheimzinnige achttiende- eeuwse Nederlandse steen.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Powell, is vandaag in Brussel met zijn Europese collega's begonnen aan een lastige discussie over de rol van de Verenigde Naties bij het bestuur en de wederopbouw van naoorlogs Irak. Amerika en Europa zijn behalve over de oorlog ook daarover verdeeld.

Nedschroef, fabrikant van schroeven en bevestigingsmiddelen, maakt weer winst. Over 2002 heeft het bedrijf 3,2 miljoen nettowinst geboekt, tegen een nettoverlies van 2,3 miljoen in het voorgaande jaar. Vorig jaar zijn 188 banen geschrapt, circa 10 procent van het totaal. Ook is minder geïnvesteerd. De omzet bleef stabiel op 282 miljoen euro. Het bedrijf verkoopt hoofdzakelijk bevestigingsmiddelen aan de auto-industrie.

Delft Instruments neemt Smit Gas Systems over. De Delftse fabrikant van apparatuur voor de medische sector en de industrie wil de transactie deze maand afronden. Een overnamebedrag wordt niet bekendgemaakt, meldde Delft Instruments vandaag. Smit Gas Systems levert inert gas en stikstof aan de scheepvaart. Het bedrijf uit Nijmegen had vorig jaar een omzet van 30 miljoen euro en heeft zestig mensen in dienst. De aandelen van Smit Gas zijn momenteel nog in handen van Kroymans Corporation (75 procent) en Terlago's (25 procent).

Oud-makelaar Terlingen voelt zich `financieel en geestelijk geruïneerd' door vijftien banken en de staat. Volgens de banken speelt de zaak zich af in zijn hoofd.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Colin Powell, heeft gisteren tijdens een kort bezoek aan Belgrado de autoriteiten in de unie Servië en Montenegro (SeM) verzekerd dat betere samenwerking met het Joegoslavië-tribunaal de weg naar NAVO en EU aanzienlijk zal verkorten. Washington, zei hij, vindt met name de uitlevering van drie verdachten zeer belangrijk: Ratko Mladic, oud-legerleider van de Bosnische Serviërs, en twee vroegere Joegoslavische officieren, Veselin Šljivancanin en Miroslav Radic. Zij zijn medeverantwoordelijk voor de massamoord op tweehonderd zieke Kroaten in Vukovar in de herfst van 1991.

Een groep gewapende Cubanen heeft gisteren een veerboot gekaapt. De kapers eisen brandstof om naar de VS te kunnen varen. De boot ligt momenteel in internationale wateren. De kapers dreigen opvarenden overboord te gooien als ze hun zin niet krijgen. Er zouden ongeveer vijftig mensen aan boord zijn. Het is de derde kaping in Cuba in enkele weken. De Amerikaanse vertegenwoordiger in Havana waarschuwde gisteren op de Cubaanse staats-tv dat kapers niet automatisch asiel krijgen in de VS.

Oud-Kamerlid (CDA) mr. P.J. Biesheuvel is benoemd tot voorzitter van de Stichting Bureau Architectenregister. Het register is in 1988 opgericht ter bescherming van de titels architect, stedebouwkundige, tuin- en landschapsarchitect en interieurarchitect. Biesheuvel was als Kamerlid woordvoerder volkshuisvesting.

Met de derde serie, over de evolutie van de mens, begint de prehistorische documentairereeks van de BBC Walking with.... steeds meer op een echte parodie van de gebruikelijke natuurdocumentaires te lijken. De eerdere series over dinosauriërs en zoogdieren hadden al de Serengeti-achtige verhaallijntjes over eenzame vliegende dino's op zoek naar een wijfje of over bedreigde sabeltandwelpjes. Maar in Walking with cavemen, waarvan vanavond het tweede deel wordt uitgezonden, rijdt er zelfs een presentator in een Landrover rond, volgeladen met hominidenfossielen. Ongegeneerd loopt de besnorde presentator met embonpoint rond tussen onze vroege voorouders. Zachtjes fluistert hij zijn commentaar, om de computergeanimeerde aapmensen niet al te veel te storen in hun natuurlijke habitat – 3,5 miljoen jaar geleden. En deze sympathieke snor is niet te beroerd om ook eens zelf een boom in te klimmen.

De geruchtmakende zaak rond levering van onzuivere glycerine aan Haïti, die zeker zestig kinderen het leven kostte, had niet met een schikking mogen worden afgedaan. In een recente uitspraak heeft het Haagse gerechtshof het openbaar ministerie hiervoor op de vingers getikt.

Vodafone heeft zich terughoudend getoond bij het teruggeven van geld aan zijn aandeelhouders. Tot nu toe wordt dat geld vooral aan andere zaken besteed. In de tweede helft van het huidige boekjaar heeft het mobieletelefonieconcern de minderheidsaandeelhouders van zijn dochterondernemingen Libertel, Europolitan, Telecel en Panafon uitgekocht.

Drie van de vier grootste wereldwijde accountantskantoren bekritiseren de beslissing van Deloitte & Touche om zijn adviesafdeling niet te verkopen. Deloitte zegt geen financiers te kunnen vinden.

De unie Servië en Montenegro (SeM) is vandaag officieel het 45ste lid van de Raad van Europa geworden. Svetozar Marovic, president van SeM, ondertekende vandaag in Straatsburg de Europese conventie voor de rechten van de mens. Voor de toelating van SeM, het vroegere Joegoslavië, was op 26 maart al toestemming verleend door het Comité van Ministers, het uitvoerend orgaan van de Raad.

De Belgische telecommaatschappij Belgacom ziet het zoeken naar een partner niet langer als prioriteit. Dat heeft de nieuwe topman, Didier Bellens, gisteren tijdens een persconferentie gezegd. Belgacom was bijna twee jaar geleden nog in gesprek met KPN over een fusie. Onlangs ketsten gesprekken met het Franse Cegetel af. ,,Laat ons nu proberen operationeel sterker te worden om vanuit deze sterkte in een latere fase zelf het initiatief te kunnen nemen'', aldus Bellens. Belgacom is schuldenvrij en heeft geld in kas om eventuele acquisities te doen.

`Het is belangrijk dat een kok intelligent is, bekend is met de regels van de kookkunst en belangstelling heeft voor kunst. Hij moet altijd kortgeknipte nagels hebben die hij niet mag verwaarlozen en niet te lang mag laten groeien zodat er vuil onder kan komen. Hij moet bij voorkeur in stenen potten koken, eventueel in aardewerken potten en als laatste redmiddel zijn toevlucht nemen tot vertinde koperen potten. Hij moet droog hout uitzoeken dat geen sterke en scherpe rook geeft, zoals bijvoorbeeld olijvenhout. Het hout van de vijgenboom moet vooral vermeden worden, want dat geeft heel veel rook, zoals alle houtsoorten die sap bevatten. Hij zal vooral grof zout gebruiken, zonder stof. De uiterste zorg moet worden besteed aan het schoonmaken en fijnmaken van kruiden. De volgende regel moet altijd in acht worden genomen. Als de sauspan kookt, moet alle schuim en vuil en alles wat boven komt drijven worden weggenomen.'

Een Haarlems project dat justitie dicht in de buurt moet brengen verdwijnt. De meeste buurtbewoners kenden het niet eens.

De internationale banksector wil dat de grote industrielanden hun eensgezindheid tonen en gezamenlijk optreden om de wereldeconomie te behoeden voor een nieuwe terugval.

Alle kippen in de Gelderse Vallei worden afgemaakt. Dat heeft demissionair minister Veerman (Landbouw, CDA) vanochtend aan de Tweede kamer meegedeeld. Het gaat om 130 pluimveebedrijven die nog niet geruimd waren. Veerman noemde het een ,,triest maar noodzakelijk besluit''.

In deze cartoon zitten een man en een vrouw tegenover elkaar aan tafel. De één zegt tegen de ander: ,,Nooit gedacht dat vaderlandsliefde zo gecompliceerd kon zijn.'' In The New Yorker van 7 april. Volgens de laatste peilingen staat 77 procent van de Amerikanen achter de president.

Jonge werknemers laten de vakbeweging links liggen. Zet die trend door, dan verpulvert het draagvlak van de vakbonden in het overleg met werkgevers. ,,Vroeger werden jongeren aan de koffietafel in de bouwkeet lid gemaakt door oude rotten. Dat mis je in de moderne economie.'' Is het tij nog te keren?

In Museum Meermanno in Den Haag staat het typografische werk centraal van een van de meest visionaire architecten van Nederland, H.Th. Wijdeveld (1885-1987). Voordat Wijdeveld onder de invloed van het functionalisme kwam te staan, drukte hij zijn stempel op de Nederlandse typografie. In de jaren net na de Eerste Wereldoorlog was hij verantwoordelijk vormgever van Wendingen (Maandblad voor Sieren en Bouwen), dat sterk de ideeën van de Amsterdamse School uitdroeg en een rol speelde in de introductie van het werk van Frank Lloyd Wright in Nederland. Hij bleef er hoofdredacteur tot begin jaren dertig.

Dagje Amsterdan met mijn niet meer zo piepjonge man. Stedelijk, Rijks, een paar winkels, weer naar huis. Vlakbij de parkeerplaats lopen we een winkel binnen. Wachtend op zijn beurt kijkt mijn man naar buiten.... en ziet iemand aan de deur van onze auto morrelen. Zonder iets te zeggen sprint hij naar buiten en rent in hoog tempo naar de plaats van het onheil, mij en andere winkelbezoekers in grote verbazing achterlatend.

De Europese Commissie heeft vandaag de `rode kaart' getrokken voor Frankrijk, omdat het budgettekort van 3,1 procent van het bbp in 2002 de norm van 3 procent van het Stabiliteitspact heeft overschreden. Eurocommissaris Solbes (Economische en Monetaire Zaken) had de zogenoemde excessief-tekort-procedure al aangekondigd. Volgens prognoses komt het Franse tekort in 2003 op 3,7 procent en in 2004 op 3,6 procent zonder beleidswijziging.

De getuigenverhoren in Uruguay over Grupo Velox, de voormalige partner van Ahold, zijn gisteren met een week uitgesteld. Onderzoeksrechter P. Eguren kampt met hartklachten. Als eerste getuige zou vandaag E. Orteu gehoord die als hoogste man bij de Argentijnse Ahold-dochter Disco tot februari een sleutelrol speelde. Volgens de Uruguayaanse aanklager Kneit heeft het supermarktconcern Ahold doelbewust meegewerkt aan fraude van de Velox Groep, de oude eigenaar van Disco. Ahold betaalde vorig jaar 492 miljoen dollar, waar spaarders van een aan Velox gelieerde bank nu aanspraak op maken. Velox is eigendom van de familie Peirano, van wie een aantal leden gearresteerd of voortvluchtig is. Rechter Eguren verklaarde gisteren dat de voormalige Ahold-top, C. van der Hoeven en M. Meurs, de verzochte komst naar Uruguay nog niet bevestigd heeft.

De Europese Commissie heeft vandaag besloten een formeel onderzoek te openen naar staatsgaranties voor het Franse Electricité de France (EdF), dat in overheidshanden is. Eurocommissaris Monti (Mededinging) erkent ,,bepaalde verplichtingen'' van EdF voor het verlenen van publieke diensten. Hij wil onderzoeken of de staatsgaranties een ,,overcompensatie'' zijn voor EdF. Monti wijst op activiteiten van EdF in het buitenland in productie en distributie van elektriciteit, waarbij de verplichting van publieke dienstverlening niet speelt. EdF ligt in andere EU-lidstaten onder vuur, omdat het elders op overnamejacht is terwijl het in eigen land van een bijna-monopolie kan profiteren.

De traditionele pijlers van het Nederlandse buitenlandse beleid – VN, NAVO en EU – liggen aan scherven, meent J.L. Heldring. En hij vraagt zich af of de regering en het ministerie van Buitenlandse Zaken zich daarvan voldoende bewust zijn (Opiniepagina 20 maart).

Acht provincies wijzen in een brief aan staatssecretaris Van Geel van VROM de opslag van radioactief afval in hun zout- en kleilagen van de hand. Het kabinet besloot tien jaar geleden voor bovengrondse opslag, maar eind vorig jaar bepaalde de Europese Commissie dat berging van radioactief afval het beste in diepe ondergrond kan. De acht provincies, Groningen, Friesland, Drenthe, Overijssel, Gelderland, Flevoland, Noord-Brabant en Limburg, zijn hier fel op tegen. Ze menen dat Nederland over goede bovengrondse opslag beschikt en dat ondergrondse berging niet nodig is, ook gezien de risico's hiervan op lange termijn. Er zijn nog geen locaties aangewezen.

Om achterstanden in milieucontroles weg te werken trekt Delfzijl dit jaar 1,3 miljoen euro uit. In februari bleek uit een VROM-rapport dat de gemeente al geruime tijd geen milieucontroles uitvoert bij zware industrieën. Het was een van de redenen voor het vertrek van burgemeester E. Haaksman (VVD).

Er komt geen onafhankelijk onderzoek naar de uitbraak van de besmettelijke veeziekte mond- en klauwzeer (MKZ) in Kootwijkerbroek. Minister Veerman (Landbouw) wilde een commissie met internationale deskundigen een bindend oordeel laten geven. Maar belangenorganisaties uit Kootwijkerbroek weigeren in te stemmen met de uitkomsten, als niet ook DNA-onderzoek wordt gehouden. Zo'n onderzoek is volgens hen noodzakelijk. Veerman vindt dat met deze voorwaarde de onafhankelijkheid van de commissie wordt aangetast. De commissie moet zelf bepalen of DNA-onderzoek noodzakelijk is. De bevolking van Kootwijkerbroek twijfelt nog steeds aan de diagnose dat in maart 2001 een kalverhouderij besmet was met het mond- en klauwzeervirus. Volgens het het ministerie staat dit `onomstotelijk' vast. Nadat de diagnose door het diergeneeskundig instituut ID-Lelystad was gesteld, werden in de omgeving tweehonderd bedrijven met samen 50.000 dieren geruimd.

Volkert van der G. hoorde gisteren levenslang tegen zich eisen, de zwaarste straf. Rechters in Nederland hebben deze straf nog maar zelden opgelegd. En nog nooit aan iemand die één moord pleegde zonder eerder veroordeeld te zijn.

Amerikaanse troepen en vliegtuigen, die afgelopen maand zijn ingevlogen voor oefeningen, blijven voorlopig in Zuid-Korea. Dit berichten Amerikaanse media vandaag. Reden zou zijn de instabiele situatie op het Koreaanse schiereiland. Het gaat om enkele duizenden soldaten, boven op de 37.000 man die normaliter al in Zuid-Korea zijn gelegerd.

Zeven kleine landen van de Europese Unie, waaronder Nederland, verzetten zich gezamenlijk tegen het voorstel van zes andere EU-landen om een vaste president van de Europese Unie te benoemen. Dat hebben de regeringsleiders van de zeven EU-landen gisteravond in Luxemburg afgesproken.

De kwalificatiewedstrijden die de Nederlandse tennisploeg voor de Fed Cup moet spelen worden verplaatst van Antalya in Turkije naar Estoril in Portugal. De internationale tennisfederatie ITF heeft daartoe besloten omdat de bond door de oorlog in Irak de veiligheid van de speelsters in Turkije niet langer zegt te kunnen garanderen. Het toernooi wordt van 21 tot en met 26 april gehouden. Tegen welke landen Nederland moet aantreden wordt daags voor het toernooi bekend. Dan heeft de indeling in groepen plaats. Elise Tamaela debuteert in de ploeg waarin verder Kristie Boogert, Amanda Hopmans en Miriam Oremans.

Beleggers hoeven zich niet al te veel zorgen te maken over het eerste verlies dat Benetton ooit heeft geleden. Door in de rode cijfers terecht te komen wordt Benetton met zijn demonen geconfronteerd – en neemt het concern wellicht stappen om die te bestrijden.

Heineken heeft een belang van 68,8 procent van de aandelen van de Kroatische brouwer Karlovacka Pivovara verworven van Southern Breweries Establishment. De aandelen zijn gekocht voor 234,61 euro per stuk Karlovacka Pivovara is met een marktaandeel van 19 procent de tweede brouwer in Kroatië en verkocht vorig jaar 820 duizend hectoliter bier. De brouwer heeft 595 mensen in dienst. Met de acquistitie wil Heineken zijn positie in Midden-Europa versterken.

Jos de Putters film over Tsjetsjenië Dans Grozny dans heeft de Grand Prix gewonnen van het Chicago International Doc Film Festival.

Opiniepeiling. Drie musea zoeken een nieuwe directeur. Op de website van deze krant een opiniepeiling: Wie moeten de nieuwe directeuren worden van het Stedelijk Museum in Amsterdam, het Boijmans Van Beuningen in Rotterdam en het Van Abbe Museum in Eindhoven?

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Colin Powell, brengt vandaag een kort vantevoren aangekondigd bezoek aan Turkije om de verstoorde verhoudingen te verbeteren.

Hieronder volgen letterlijke citaten uit het pleidooi van de advocaat van Volkert van der G., A. Franken.

Hieronder volgen letterlijke passages uit het requisitoir van officier van justitie K. Plooy in het proces tegen Volkert van der G.

Volkert van der G. voerde gisteren het laatste woord. Hieronder volgen letterlijke delen uit de verklaring die hij voorlas.

EEN PAKKET OMBUIGINGEN van ruim negentien miljard euro getuigt in alle opzichten van ambitie. De politieke leiders van het CDA en de PvdA, Balkenende en Bos, hebben het voorstel van de kabinetsinformateurs aanvaard en hun fracties ervan overtuigd dat dit de inzet van het financiële beleid moet zijn in de komende kabinetsperiode. Negentien miljard, waarvan vijf à zes miljard wordt vrijgemaakt voor extra uitgaven en ruim veertien miljard wordt ingezet om te bereiken dat de begroting in 2007 in evenwicht is. Die twee piketpalen zijn de opgetelde politieke eisen van het CDA en PvdA. De eerste wil een tekort van nul in 2007; de laatste wil 5 à 6 miljard extra uitgaven.

In het artikel Miniruzie over mobieltjes voor Irak (1 april, pagina 15) wordt de Amerikaanse politicus Darrell Issa aangeduid als senator. Hij is lid van het Huis van Afgevaardigden.

De Algemene Inspectiedienst (AID) heeft vandaag een kliklijn geopend voor mensen in de Gelderse Vallei die illegaal `hobbypluimvee' zien lopen. Ook dit pluimvee wordt sinds gisteren massaal geruimd, maar omdat het niet is geregistreerd, rest de AID niets anders dan te vertrouwen op de medewerking van de hobbyboeren zelf. Voor de AID is het ondoenlijk alle woningen af te gaan met de vraag of er pluimvee losloopt. Daarom is er nu een kliklijn en een internetsite om `verdachten' aan te geven.

Voormalig VVD-leider Hans Dijkstal (60) wordt de belangrijkste man in de Nederlandse afvalbranche. Hij gaat vanaf vandaag, in ieder geval voor een jaar, leiding geven aan de fusie tussen de Vereniging van Afvalverwerkers (VVAV) en de Vereniging Nederlandse Afvalondernemers (VNAO), die uitmondt in de nieuwe Vereniging Afvalbedrijven. In deze organisatie zal tweederde van de afvalbedrijven in Nederland opgaan. De fusie is ook bedoeld om beter in te spelen op de Europese afvalmarkt, die ondernemingen de mogelijkheid biedt onderling sterker te concurreren. Het is de bedoeling om na de voltooiing van de fusie in 2004 een permanente voorzitter te benoemen.

Het heeft er alle schijn van dat Amerika zich niet alleen opwerpt als soevereine wereldmacht, maar die macht ook naar eigen inzicht wil aanwenden, meent S.W. Couwenberg.

De Canadese luchtvaartmaatschappij Air Canada heeft gisteren surseance aangevraagd om te kunnen blijven vliegen terwijl het bedrijf zijn schulden en kosten herstructureert om faillissement af te wenden.

De oorlog in Irak begon donderdag 20 maart rond 03.45 uur Nederlandse tijd met een luchtaanval op Bagdad. Een half uur later sprak de Amerikaanse president Bush: ,,We zullen vrijheid brengen.'' Donderdagavond rond 19.00 uur trokken de eerste Amerikaanse troepen Irak binnen.

Bij een ontploffing in een fabriek van DSM in Geleen zijn gisteren drie mensen om het leven gekomen. Een van hen is een personeelslid van het concern, de andere twee zijn medewerkers van firma's die onderhoudswerk verrichtten.

Alle kippen in de Gelderse Vallei worden afgemaakt. Dat heeft demissionair minister Veerman (Landbouw, CDA) vanochtend aan de Tweede Kamer meegedeeld. Het gaat om 130 pluimveebedrijven die nog niet geruimd waren.

De Nederlandse staat gaat zich als grootaandeelhouder bemoeien met de bonussen van topbestuurders van bedrijven.

The Magdalene Sisters is het soort film dat je twee uur meesleept, raakt in je rechtvaardigheidsgevoel en boosheid oproept. De vraag of het ook een goede film is, volgt dan meestal (veel) later. Regisseur Peter Mullan putte inspiratie voor het maken van zijn vorig jaar in Venetië met een Gouden Leeuw onderscheiden film uit de Channel 4 documentaire Sex in a Cold Climate (onlangs ook uitgezonden op de Belgische televisie). Hierin doen Ierse vrouwen verslag van belevenissen in kloosters waar zij dag in dag uit de was verzorgden. Aan de reden van hun gedwongen verblijf in de kloosters van de Magdalener Orde ontleent Mullans film zijn boosheid.

De garnalensector heeft een boete gekregen van 13,8 miljoen euro van de kartelwaakhond NMa. Maar zonder afspraken komt de helft van de vissers in problemen, waarschuwt de vissersbond.

Al-Saadi Gaddafi, zoon van de Libische leider Muammar al-Gaddafi, heeft voor 300.000 euro een oefenwedstrijd voor zijn voetbalclub Al Ittihad tegen het Spaanse Barcelona gekocht. Al-Saadi Gaddafi is behalve voorzitter en trainer ook linkermiddenvelder bij zijn club.

Technisch dienstverlener Imtech heeft leningen aan drie (voormalige) bestuurders gedeeltelijk kwijtgescholden. De schuldsanering kost Imtech 37.777 euro voor bestuursvoorzitter R. van den Bruggen, 93.592 euro voor voormalig bestuurslid M. van Alphen en 93.592 euro voor ex-bestuursvoorzitter P. Groenenboom, die nu commissaris is.

Het aantal winstprognoses van ondernemingen met een notering in de AEX-index of Midkap-index van de effectenbeurs in Amsterdam is fors gedaald, van 76 procent in 2001 naar 34 procent in 2003. Dit blijkt uit onderzoek van adviesbureau Ernst & Young. Vooral de in de AEX genoteerde hoofdfondsen waren aanzienlijk voorzichtiger. In 2001 waagde 81 procent zich aan het uitspreken van een winstverwachting tegen 29 procent in 2003.

Het Brits-Nederlandse staalbedrijf Corus hanteert met ingang van dit jaar een nieuw bonussysteem voor het topmanagement. Bonussen zijn niet langer uitsluitend afhankelijk van de resulaten van de onderneming als geheel, maar ook van behaalde resultaten van individuele bestuurders. Dat blijkt uit het gisteren verschenen jaarverslag.

KLM schrapt dit jaar tussen de 2.000 en 3.000 arbeidsplaatsen. Het betreft vooral het niet opvullen van vacatures, maar er zullen ook gedwongen ontslagen vallen. Dat heeft het bedrijf gisteren meegedeeld.

Leraren in het basis- en voortgezet onderwijs krijgen een loonsverhoging van 2,25 procent en een verhoging van de eindejaarsuitkering.

Sjeng Schalken (26) is de valse bescheidenheid voorbij. De tennisser hoopt binnenkort de sprong naar de eerste tien van de wereldranglijst te maken.

Consumenten worden geregeld het slachtoffer van aanbieders van goedkope leningen. Vaak verbinden de aanbieders aan een leenovereenkomst de voorwaarde dat een verzekering wordt gesloten bij een met name genoemde verzekeraar. Minister Hoogervorst van Financiën schrijft in antwoord op vragen van Kamerleden van de SP dat zo'n koppelverkoop in strijd is met de Wet op het consumentenkrediet. De verstrekker van de lening moet de klant vrij laten in de keuze van de verzekeraar. De consument die van zo'n onwettige overeenkomst af wil, is op de strafrechter aangewezen om zijn gelijk te halen.

De Franse acteur Jean Reno is op vele manieren Frans, in Amerikaanse actiefilms en in Franse producties, zoals nu als korzelige Franse chef-kok uit New York in `Jet Lag'.

Door een grote sanering bij KLM moet wellicht 10 procent van de 33.000 banen verdwijnen. Economische crisis, concurrentie van prijsvechters, de oorlog tegen Irak en de longziekte SARS eisen hun tol.

De Canadese luchtvaartmaatschappij Air Canada heeft gisteren surseance aangevraagd om te kunnen blijven vliegen terwijl het bedrijf zijn schulden en kosten herstructureert om faillissement af te wenden.

Petroplus heeft het belang in de onbemande tankstations van Tango uitgebreid met 95 procent, via een overname van 24 procent van de aandelen van de familie Van den Donk. Dit heeft het olieconcern vandaag bekendgemaakt. Petroplus heeft van dezelfde familie ook oliehandelaar Gedo, bevoorrader van onder meer Tango, overgenomen. Voor beide aanwinsten betaalt Petroplus 13 miljoen euro.

DE AUTORITEITEN hielden rekening met veel publiek bij de zogeheten ,,bunker'', de extra beveiligde rechtszaal in Amsterdam-Osdorp. Daar stond Volkert van der G. de afgelopen dagen terecht voor de moord op Pim Fortuyn, nu bijna een jaar geleden. De drukte achter de dranghekken bleef uit na een oproep van de LPF om stemmingmakerij over het proces achterwege te laten. De partij voelde de maatschappelijke betekenis van dit proces goed aan. Het gaat om wat wordt genoemd de eerste politieke moord in Nederland in vier eeuwen.

OORLOG IN IRAK

2 Vandaag. Over de aanwijzingen dat Saddam Hussein Iraakse burgers inzet als menselijk schild voor militaire doelwitten. Verder een reportage over een kunstschilder, een boer en een dominee die bewust niet meer naar het oorlogsnieuws kijken en de mening van schrijver Karel Glastra van Loon over de oorlog. Ned.2, 17.30-18.43u.

Netwerk. Reportage over de training van Irakezen met een Nederlands paspoort door het Amerikaanse leger. Verder aandacht voor luchtvaartmaatschappijen die door Amerikaanse autoriteiten worden gedwongen de gegevens van creditcards en medische gegevens van hun passagiers af te staan. Ned.1, 20.30-21.07u.

Nova. Defensiespecialist Rob de Wijk analyseert de vorderingen van Amerika in Irak. Ook een reportage over de besmettelijke longziekte SARS. Ned.3, 22.20-23.15u.

Barend & Van Dorp. Gast is archeologe Lucinda Dirven die zich zorgen maakt over de Iraakse kunstschatten. RTL4, 22.30-23.30u.

De Nederlandse Mededingsautoriteit (NMa) stelt geen onderzoek in naar kartelafspraken in de cd-branche omdat het geen aanwijzingen heeft dat platenmaatschappijen illegale prijsafspraken maken over de verkoop van cd's. Dit heeft het gisteren bekendgemaakt. Volgens de NMa zijn de cd's in Nederland wel duurder dan in het buitenland, maar dat verschilt per winkel. Het gemiddelde verschil tussen de hoogste en de laagste prijs is volgens de NMa 14 euro. De hogere prijzen komen volgens de NMa door de vele verkooppunten waarvan veel in handen zijn van de kleiner detailhandel. Bovendien is de markt voor cd's beperkt, waardoor de distributiekosten hoger zijn en de schaalvoordelen kleiner.

Ex-Beatle Paul McCartney moet rekening houden met de nachtrust van zijne heiligheid Johannes Paulus II als hij op 11 mei een drie uur durend openluchtconcert geeft bij het Colosseum in Rome. De slaapkamer van Johannes Paulus II kijkt uit op het Colosseum en dat is hemelsbreed niet ver verwijderd van de plek waar het gratis concert zal plaatsvinden.

Na de Oscar voor Jerry Maguire (1996) is het met acteur Cuba Gooding jr. snel bergafwaarts gegaan. Wie dacht dat Gooding met rollen in Zoolander en Snow Dogs de bodem bereikt had, heeft buiten de waard gerekend. Boat Trip, het regiedebuut van zelfbenoemde `script doctor' Mort Nathan, is een door de Keulse filmindustrie – producent Gerhard Schmidt – gefinancierde quasi-Amerikaanse filmklucht, die de serie Love Boat kruist met De tante van Charly.

De Oostenrijkse regering heeft gisteren een privatiseringsprogramma goedgekeurd, dat onder meer voorziet in de verkoop van het nationale postbedrijf en van Telekom Austria. Dit heeft de minister Grasser (Financiën) gisteren bekendgemaakt. Volgens Grasser zal het staatsbelang in Telekom Austria (nu 47,2 procent) bijna volledig worden verkocht, terwijl voor het postbedrijf een strategische partner wordt gezocht. Verder worden de staatsbelangen in de metaalbedrijven Boehler Uddeholm (25 procent) en Voestalpine (34,7 procent) verkocht, net als die in energiebedrijf VA-Tech (24 procent) en mijnmaatschappij Bergbauholding (100 procent).

De Wereldbank steunt het vredesproces op Sri Lanka met garanties en leningen ter waarde van 800 miljoen dollar (738 miljoen euro) om het zwaar getroffen land te helpen opbouwen. Dit heeft de Wereldbank vandaag bekendgemaakt. Het steunpakket is het grootste sinds de regering van Sri Lanka en de rebellengroep Tamil Tijgers een jaar geleden een bestand sloten. Gedurende de burgeroorlog van negentien jaar is de economie van het eiland diep in het slop geraakt en is de ontwikkelingshulp vrijwel stilgevallen.

Zesenvijftig landen werpen oneerlijke handelsmuren op tegen Amerikaanse producten. Dat staat in het jaarlijkse overzicht over handelsbarrières, dat de regering-Bush gisteren heeft gepubliceerd. ,,De regering heeft beloofd om oneerlijke muren voor Amerikaanse exporteurs op te sporen en om die muren met onze handelspartners voortvarend omver te werpen'', zei de Amerikaanse handelsvertegenwoordiger Robert Zoellick gisteren. Onder de handelsmuren die zijn gevonden bevindt zich ook de maatregel waarmee de Europese Unie (EU) genetisch gemodificeerd voedsel weert. Volgens het rapport is de export van maïs met 55 procent gedaald sinds de EU in 1998 de maatregel invoerde.

Hoewel de feiten me tegenspreken, denk ik nog steeds dat vrouwen niet ten oorlog zouden moeten trekken. Ongeveer vijftien procent van de Amerikaanse troepenmacht die nu in de Golf is gestationeerd is vrouw. Bijna alle posities in het leger staan open voor vrouwen – alleen bij de infanterie, de artillerie en in de onderzeeërs worden ze (nog) niet ingezet. Wel zitten ze bij de marine, bij de luchtmacht en natuurlijk bij alle toevoer- en hulpverleningsonderdelen. Bij het front worden ze weggehouden, maar omdat er in deze oorlog nog geen sprake is van een echt front, loopt iedereen gevaar, ook als je schone-handen-computerwerk doet en toevallig in handen van de vijand verzeild raakt.

Het Franse parlement heeft gisteren ingestemd met het plan van de regering om meer dan de helft van het staatsbelang in luchtvaartmaatschappij Air France (54,4 procent) te verkopen. De goedkeuring van de Senaat kwam gisteren, nadat eerder de Nationale Assemblé had ingestemd met de privatisering. Vakbonden verzetten zich fel tegen de privatisering, die volgens hen zal leiden tot banenverlies.

Griekenland, dat op dit moment voorzitter is van de Europese Unie (EU), zal Wim Duisenberg vragen om maximaal zes maanden langer aan te blijven als president van de Europese Centrale bank (ECB). Dit zal volgens goed ingevoerde bronnen komend weekeinde gebeuren bij de bijeenkomst van de ministers van Financiën van de vijftien EU-lidstaten. Door langer aan te blijven kan Duisenberg de weg vrijmaken voor zijn beoogde opvolger, de Fransman Jean-Claude Trichet. Trichet is nu nog verwikkeld in een strafzaak rond Crédit Lyonnais en kan om die reden niet al in juli Duisenberg opvolgen. Duisenberg zal worden gevraagd om minimaal twee maanden en maximaal zes maanden.

Angst kennen we allemaal. Volgens zielknijpers is dat een gezond signaal. Maar als angst en paniekstoornissen geen relatie hebben met een directe dreiging of gevaar en allesoverheersend worden, zijn we ziek. Dat hebben de 43-jarige Roos Vossen en Peter Smeets uit het Limburgse Stein, die jaren van paniek, dwangneuroses en langdurige stress achter de rug hebben, ervaren. In de documentaire Ziek van angst van Marijke de Val die vanavond bij de RVU wordt uitgezonden vertellen zij over hun kwaal en vooral over hoe zij hun fobie weer te boven kwamen.

Mevrouw Nicole van Poelvoorde houdt van kippensoep. Ze houdt van zonsopgang en zonsondergang en ze houdt van de hond, ook al is die dood. Mevrouw van Poelvoorde is met zijn drieën. Dat verwondert haar zelf nog het meest.

De Europese Unie wil dat Australië de zeer strikte eisen aan voedselproducten afzwakt. Volgens de EU zijn de eisen onredelijk hoog en hinderen ze de export naar het land. Als Australië weigert zich aan te passen, vraagt de EU om een oordeel van de Wereldhandelsorganisatie WTO, zo maakte de Europese Commissie gisteren bekend. Australië zegt zich te willen beschermen tegen dier- en plantenziektes. Volgens de EU is export van groenten en fruit daardoor bijna onmogelijk.

Overboekingen door werknemers vanuit het buitenland zijn een van de belangrijkste bronnen van internationale financiering voor ontwikkelingslanden geworden, stelt de Wereldbank. Maar er blijft onderweg nog veel geld aan de strijkstok hangen.

Al Gore, de voormalige vice-president van de Verenigde Staten, heeft 30.000 aandelenopties gekregen van computerbedrijf Apple, waar hij vorige maand is aangetreden als commissaris. Volgens Apple is dit een standaardregeling voor commissarissen. De uitoefenprijs van de opties, die Gore ontvangt in drie tranches van 10.000 stuks, is 14,95 dollar. Het aandeel Apple sloot gisteren op 14,16 dollar

Hoe dringt `Irak' Nederland binnen? Koppige Judith verliest door de oorlog een platencontract.

Het Amerikaanse ministerie van Transport heeft gisteren toestemming gegeven voor de alliantie van Delta, Northwest en Continental Airlines. Met zijn drieën zijn de maatschappijen goed voor een derde van het binnenlands vliegverkeer in de Verenigde Staten. De samenwerking betekent onder meer dat de drie maatschappijen `gates' en vluchten delen. De alliantie mag meteen beginnen.

Luchtvaartbedrijf Martinair bekijkt nog of het op korte termijn zijn organisatie zal aanpassen. Dat heeft een woordvoerder vandaag gezegd in een reactie op het besluit van KLM, 50 procent eigenaar van Martinair, om duizenden banen te schrappen. ,,Het zijn hele sombere tijden. We kijken hoe de markt zich gaat ontwikkelen'', aldus de zegsman.

De Italiaanse premier balanceert tussen de VS en de Italiaanse publieke opinie. Tot zijn ergernis stemt nu ook zijn vrouw in met acties tegen de oorlog in Irak.

Beleggers in Europa putten vanmorgen hoop uit de snelle opmars van de Amerikaans-Britse coalitie in Irak. De toonaangevende Europese beurzen lieten allen een opleving zien. Het Damrak behoorde tot de uitschieters. In Amsterdam noteerde de AEX-index, barometer van 25 hoofdfondsen, tegen het middaguur ruim 3,3 procent hoger op 260,98 punten.

Binnen Accenture, het adviesbureau voor management en technologie, krijgt Irine Gaasbeek (32) een andere functie. Ze geeft vanaf nu leiding aan de nieuwe Utility Solutions groep binnen het bedrijf, een groep die zich richt op de energie- en waterbedrijven in Nederland. ,,Ik zat meer in de consultancy en had verantwoordlijkheid per klant'', vertelt Gaasbeek ,,Nu ben ik verantwoordelijk voor een afdeling van honderd mensen en moet de werkzaamheden uitbouwen'', zegt Gaasbeek, die zes jaar geleden begon bij Accenture.

Cees Vis houdt het na nog geen drie jaar voor gezien bij PCM Uitgevers. De bestuurder van de uitgever van onder meer NRC Handelsblad en de Volkskrant stapt over naar de Publieke Omroep (NOS), waar hij ook een zetel in de raad van bestuur krijgt. Vis was sinds vorig jaar verantwoordelijk voor de landelijke dagbladen van PCM Uitgevers. ,,Er zit geen conflict achter. Maar de structuur van PCM is aan veranderden, waarbij de dagbladbedrijven een zelfstandiger rol krijgen. Als dat rond is, kan je de vraag stellen wat straks je toegevoegde waarde nog is. En toen kwam de functie bij de NOS voorbij'', zegt Vis. Bij de NOS krijgt hij de portefeuille financiën en organisatie. De overstap moet voor 1 oktober zijn afgerond. Ook Ruud Bierman (50) treedt toe tot het hoogste echelon van de Publieke Omroep als bestuurder. Hij is nu directeur NOS Radio en TV. Vis en Bierman vormen samen met voorzitter Harm Bruins Slot de top van het omroepbedrijf.

De nieuwe burgemeester van Antwerpen, Patrick Janssens, wacht een helse taak. Met een operatie `Schone Handen' wil hij fraude en corruptie te lijf.

Tevergeefs zocht ik gisteren naar een live uitzending van het requisitoir van de officier van justitie. Zo nu en dan zag ik een fragment uit het requisitoir, nader verklaard door een verslaggever, een hoogleraar of een beroemde advocaat. En afgezien van die ene boze demonstrante voor de deur die het krantenportret van Van de G. in de fik stak, waren vrijwel allen sussend. De gebroeders Fortuyn gaven de toon aan met hun tevredenheid over de eis van levenslang. Een sfeer van opluchting. Het volk hoeft niet in opstand te komen, voor zover er al plannen waren. ,,Het klinkt raar, maar het is eigenlijk een hele saaie zaak'', concludeerde presentator Jaap Jongbloed van Twee vandaag.

De Poolse regering, geleid door premier Leszek Miller, strompelt van de ene crisis naar de volgende. Miller wil echter van geen opgeven weten.

Op de dag dat Philips zei dat het meer vrouwen in topfuncties wil krijgen, maakte Inge Wallage (38) bekend dat zij vertrekt als directeur bedrijfswoordvoering voor Europa, het Midden-Oosten en Afrika bij het elektronicaconcern. Wallage ruilt Philips per 1 juni in voor het internationale communicatie-adviesbureau Burson-Marsteller, waar zij algemeen directeur Nederland wordt. ,,Het was inderdaad een interessante samenloop van omstandigheden'', lacht Wallage, die echter zegt dat de twee berichten niets met elkaar te maken hebben. ,,Ik stap over omdat ik de kans krijg een eigen bureau te runnen en meer bezig kan zijn met entrepeneurschap'', zegt Wallage die de leiding krijgt over twintig mensen. ,,Bij Burson heb ik bovendien te maken met een groot aantal bedrijven, terwijl je bij Philips uiteraard maar één klant hebt.''

De Russische filmmaker Aleksandr Sokoerov (1951) ervaart het voorbijgaan van de tijd als een stroom. Of beter gezegd: als de minutenlange wervelende dans waarin Russian Ark uitmondt: zijn 96 minuten durende, in één ononderbroken camerabeweging opgenomen tocht door tweehonderd jaar Russische geschiedenis. Vanaf de première tijdens het filmfestival van Cannes vorig jaar, geldt Russian Ark als een mijlpaal in de filmgeschiedenis.

Staatssecretaris Van Eijck van Financiën heeft een regeling getroffen die de werkgever in staat stelt om werknemers korting te geven op producten uit het eigen bedrijf zonder dat ze daarvoor belasting hoeven te betalen. De korting mag dan 20 procent van de prijs in de winkel bedragen en mag per jaar niet 450 euro overschrijden. Tot dusver was het voor de werkgever niet aantrekkelijk om korting te geven, omdat de regels daarover ingewikkeld waren. De nieuwe regeling is al dit jaar van kracht.

Een rijzige, gedistingeerde man die, wanneer hij zijn bezoek uitlaat, met de lift mee naar beneden gaat om nog wat na te praten. En om buiten even een sigaret te roken. Dat was vorig jaar zomer in Hongkong. Johan A. Splunter (58) stond toen op het punt Philips-topman voor Azië te worden. Hij had zijn kamer, negenentwintig verdiepingen hoog aan Kennedy Road, al betrokken. Nog geen jaar later keert hij naar Nederland terug. Standplaats Amersfoort.

Bedrijven die in surseance van betaling verkeren, moeten personeel makkelijker kunnen ontslaan. Ook moeten ze simpel de werkweek kunnen verkorten. Dat is een van de adviezen die ondernemersorganisatie MKB-Nederland gisteren heeft gepresenteerd voor een betere surseance- en faillissementsregeling.

Bestuurder Cees Vis van PCM Uitgevers (onder meer NRC Handelsblad en de Volkskrant) wordt lid van de raad van bestuur van de Publieke Omroep (NOS). Ook Ruurd Bierman, directeur radio en tv van de NOS, wordt lid van het bestuur van de publieke omroep.