Het nieuws van 28 februari 2003

Na de grondige bewerking van De slachting van Parijs van Christopher Marlowe vroeg Toneelgroep Amsterdam schrijver Hafid Bouazza wederom om een vertaling, van Shakespeare's Othello, het drama over de Moorse generaal die opgestookt door de schurk Iago zijn vrouw Desdemona van overspel verdenkt en haar wurgt in het huwelijksbed.

Zie de mensen.

In een volksbuurt, ergens in de grote stad, betrekken acht draagkrachtige middenklassers hun koopwoning in een modernistisch appartementencomplex. Geen van allen zijn ze gelukkig. Een ouder echtpaar met een Duits aandoende naam lijdt onder opspelende oorlogstrauma's. Een journaliste van een vrouwenblad komt niet los van haar onbetrouwbare grote liefde. Een teruggetrokken violist werkt met vallen en opstaan aan het verklanken van een gedicht. Een labiele schoonheid gaat gebukt onder de omvang van haar borsten. Een ingenieur probeert zijn woede over een mislukte relatie te sublimeren in een proefschrift. Twee academici hebben een huwelijk dat bedreigd wordt door een geheim dat de vrouw niet durft te openbaren.

Howard M. Federspiel: A dictionary of Indonesian Islam. Paperback, Ohio University Center 1995, van €30,– voor €8,95. Kloof Booksellers Amsterdam

Jonathan Petropoulos: The Faustian Bargain. Gebonden, Alle Lane 2000, van €41,50 voor €13,95. Kloof Booksellers Amsterdam (020-622.3828; e-mail: kloof@xs4all.nl)

Wie is er de `lkkr'-ste: Jim of Olivier? Douwe of Jamaj? De mailtjes van meisjes met meningen komen in hoog tempo binnen op www.vlinders4you, de nieuwe site van de `Vlinder-reeks'. Dat Jim en Jamaj echt bestaan en in het populaire tv-programma Idols meedingen naar de hoofdprijs, terwijl Olivier en Douwe fictieve jongens zijn, uit boeken van Daan Remmerts de Vries en Hans Kuyper, doet niet ter zake. Of toch, een beetje. De vraag of de personages uit de `vetchilluh'-Vlinderboeken echt bestaan, keert in de mailinglist telkens terug. Net als de waarschuwing van de beveiligingsdienst trouwens, dat woorden en tekens als `pijpen' en `[*]' niet op de site geduld worden.

Ik zat te bladeren in Translations of Eastern Poetry and Prose, een bloemlezing uit het werk van vijftig Arabische en Perzische dichters, in de vertaling van R.A. Nicholson, uit 1922. Helemaal achterin viel mijn oog op een weggedoken kort stukje proza. Daarin werd verteld hoe op een dag een sjeik, Abú Sa'íd, iemand in de verte een lied hoorde zingen over een onbereikbare geliefde. De zanger wilde zich verbergen in zijn eigen liefdeslied. Want alleen zo zou hij de aanbedene ooit nog eens kunnen kussen: als zij zijn lied zou gaan zingen. In het Engels: `I'll hide myself within my song of love, / That I may kiss thee when thou singest it.' De sjeik was opgetogen toen hij het hoorde. Hij vroeg naar de naam van de dichter van het lied. Men zei hem dat het Umára was. `Kom', zei hij toen tegen zijn leerlingen, `dan gaan we hem bezoeken.' En hij vertrok meteen, en allen volgden hem.

David Mitchinson (red.): Celebrating Moore. Gebonden, Lund Humphries 1998, van €76,80 voor €19,95. Premsela Amsterdam (020–6624266)

Peter Bootsma, Willem Breedveld: De verbeelding aan de macht. Paperback, Sdu 1999, van €18,10 voor €6,90. Steven Sterk Utrecht

Een koe op kinderhoogte, ofwel een minikoe. Als het fokprogramma slaagt, is het dier (schoft-hoogte één meter) over vijf jaar in Nederland te bewonderen.

De held van de nieuwe roman van Thomas Rosenboom is een scheepsbouwer die niet kan ophouden met praten. Maar zijn praten is Rosenbooms schrijven: een poging greep te krijgen op het leven.

Een advocatendroom is een ondernemersnachtmerrie.

Toby Litt (1968) is een van de rijzende sterren in de Britse letteren. Hij zet zich af tegen het retro-sentiment dat van de geschiedenis één lange pophistorie maakt.

In de serie vertaalde klassieken deze week `Samen op het eiland Zeekraai' van Astrid Lindgren (vert. Rita Törnqvist-Verschuur. Met illustraties van Alice Hoogstad. Ploegsma. Vanaf 9 jaar.285 blz. euro 17,95)

Griekenland heeft een contract gesloten voor de beveiliging van de Olympische Spelen van 2004 in Athene. De overeenkomst volgt een week na harde kritiek van voorzitter Jacques Rogge van het Internationaal Olympisch Comité (IOC). Rogge sprak zijn zorg uit over de voorbereidingen van de Spelen, en dan vooral over de beveiliging. Na lange onderhandelingen met verschillende kandidaten kreeg SAIC, een internationaal consortium geleid door een Amerikaans bedrijf, het contract. SAIC deed het goedkoopste voorstel. Het duurde maanden voor het contract rondkwam, tot ergernis van het IOC. De Griekse regering zegt de beveiliging van de Spelen zeer belangrijk te vinden en heeft daar een bedrag van zeshonderd miljoen euro voor gereserveerd. De kaartverkoop voor de Olympische Spelen begint op 12 mei. Er zijn 5,3 miljoen toegangsbewijzen beschikbaar.

De Unie MHP gaat weer vakcentrale MHP heten, zo zei de organisatie van vakbonden voor middelbaar en hoger personeel gisteren. De centrale wil zo de verwarring opheffen die regelmatig ontstaat met vakbond De Unie. De MHP voegde in 2000 het woord Unie toe.

Guy Cassiers is de eerste regisseur die het aandurft om `Op zoek naar de verloren tijd' van Marcel Proust te bewerken voor toneel. Erik de Kuyper nam de bewerking voor zijn rekening: `Proust schrijft meer over slapen dan over schrijven.'

Nu de kinderziektes zijn overwonnen, heeft Nederlands tweede prof- zwemploeg TZA het aloude credo in ere hersteld: ,,Geen concessies meer!''

Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Arnhem heeft gisteren besloten voetbalclub Vitesse één miljoen euro te lenen. Daarmee kan de door financiële problemen geplaagde club in maart aan zijn verplichtingen voldoen. Het geld is afkomstig uit het doorlopend krediet van 5,4 miljoen euro dat de gemeente Arnhem in april 2002 ter beschikking stelde aan Vitesse. De gemeente voert nog gesprekken met de eredivisieclub over andere maatregelen om Vitesse weer gezond te maken.

Transportbedrijf Frans Maas neemt een belang van 20 procent in de Litouwse expediteur Eurotolis. Hiermee zit de onderneming in alle Baltische staten. De Nederlanders kunnen hun deelname later verder uitbreiden, zo zei het bedrijf vandaag. Eurotolis heeft elf medewerkers en een jaarlijkse omzet van ongeveer 2 miljoen euro.

De rechtbank in Rotterdam heeft UPC gelijk gegeven in de zaak tegen de Opta over het doorgiftetarief voor Canal+. De telecomwaakhond besliste vorig jaar dat Canal+ niet hoefde te betalen voor de doorgifte van de programma's via het kabelnetwerk van UPC. De rechtbank vernietigde deze uitspraak, zo zei UPC gisteren. De wet zegt volgens de rechtbank niets over doorgiftetarieven, dus het staat UPC vrij om Canal+ te laten betalen. Ook was de Opta niet bevoegd UPC sancties op te leggen, wat vorig jaar wel gebeurde, stelt de rechter.

Argentinië was de afgelopen dagen het grote vraagteken in het debacle met Ahold. Gisteren liet het bedrijf weten dat de problemen bij dochter Disco niet zullen leiden tot grote financiële gevolgen. Maar wat er wèl aan de hand is, is onduidelijk.

Een inwoner van de Roemeense stad Botosani heeft een klacht ingediend tegen de producent van een stuk touw dat brak toen hij zich wilde ophangen. ,,Je kunt in dit land niet eens doodgaan'', zo zei hij.

De Arbeidsinspectie heeft vorig jaar 2.900 boeterapporten opgemaakt wegens gevaarlijke situaties op het werk. De boetes waren goed voor 5 miljoen euro, de helft meer dan was verwacht, zo blijkt uit een overzicht dat de Arbeidsinspectie vandaag publiceerde. In 2001 kregen nog 2.664 bedrijven een boete. Inspecteurs mogen boetes opleggen zodra zij een overtreding constateren. De meeste boetes zijn uitgedeeld wegens valgevaar.

Eriks, een technische handelsonderneming, heeft vorig jaar de winst zien dalen van 17,7 miljoen euro naar 10,7 miljoen. Dat heeft Eriks gisteren bekendgemaakt. De netto-omzet steeg wel, van 339,6 miljoen euro naar 358,1 miljoen. Eriks ondervindt naar eigen zeggen de gevolgen van de lagere industriële productie waardoor de winstgevendheid onder druk staat. Eriks doet geen uitspraken over de winst in 2003 wegens de onzekere economische omstandigheden.

Kaiserslautern verkoopt zijn stadion om uit de financiële problemen te komen. Het Fritz Walter-stadion komt in handen van een bedrijf, waarin de gemeente, de regio en banken participeren. De viervoudig Duits voetbalkampioen moet voor gebruik van het stadion huur gaan betalen. Het is onbekend hoeveel Kaiserlautern aan de verkoop overhoudt. De club heeft een geschatte schuld van dertig miljoen euro en moet aan de fiscus 12,9 miljoen euro betalen. Pas als Kaiserslautern die last afschudt, krijgt het een licentie voor komend seizoen. Volgens voorzitter Jaeggi kan de club alleen uit de problemen komen als degradatie wordt voorkomen. Kaiserslautern staat laatste.

Alain Finkielkraut: Een stem aan de overkant. Paperback, Contact 2001, van €15,84 voor €5,90. Steven Sterk Utrecht

De meeste rijke landen falen met hun beleid om arbeidsgeschikten aan het werk te helpen. Veel mensen die een WAO-uitkering krijgen zijn in staat om te werken, maar door dit falende beleid lukt dit niet.

Oud-minister Annemarie Jorritsma wordt commissaris bij Priority Telecom, de beursgenoteerde telecomdochter van kabelbedrijf UPC. Dit is gisteren bekendgemaakt.

Het vertrouwen van aandeelhouders moet dagelijks verdiend worden. Maar dan wel op goede gronden. Een overkill aan regels heeft een averechts effect, denkt VNO-NCW-voorzitter Jacques Schraven.

De gemeente Tilburg en het Nederlands Instituut Gezondheidheidsbevordering en Ziektepreventie (NIGZ) hebben afspraken gemaakt om de `bieroorlog' binnen de gemeente te beëindigen.

Voor het eerst in de geschiedenis heeft een Afro-Amerikaanse vrouw de lijst van wereldwijde miljardairs van het Amerikaanse zakenblad Forbes gehaald. Oprah Winfrey heeft volgens het tijdschrift een privé-vermogen van net iets meer dan 1 miljard dollar. Winfrey is eigenaar van een media-imperium waarvan The Oprah Winfrey Show het bekendste onderdeel is. Daarnaast geeft ze boeken en tijdschriften uit.

Biljana Plavšic, ex-president van de Servische Republiek in Bosnië, is gisteren door de rechters van het Joegoslavië-tribunaal veroordeeld tot een gevangenisstraf van elf jaar wegens vervolging van Bosnische moslims en Kroaten. Plavšic is tot nu toe de belangrijkste politicus die door het VN-hof is veroordeeld.

Op nummer 19 van de Top 40 staat deze week het liedje Not Gonna Get Us van het Russische duo Tatu. Het gebeurt niet vaak dat zangeressen uit Rusland hier een hit hebben.

De problemen bij de Argentijnse Ahold-dochter Disco zullen de resultaten van het concern als geheel niet negatief beïnvloeden. Dat heeft Ahold gisteren laten weten na een intern onderzoek in Argentinië.

Softwarebedrijf Newconomy heeft vorig jaar een verlies geleden van 1,7 miljoen euro. Dat voorlopige resultaat na belastingen is beduidend beter dan het verlies van 27,2 miljoen euro in 2001. Newconomy verwacht dit jaar een positief operationeel resultaat. Ondanks de moeilijke marktomstandigheden ziet het bedrijf mogelijkheden om te groeien. Dan kan zowel autonoom als door middel van overnames, zo verklaarde Newconomy vanmorgen in een persbericht.

Een Amerikaanse rechtbank heeft de reorganisatieplannen van detailhandelsketen Kmart goedgekeurd. Daarmee komt Kmart een stap dichter bij een doorstart. Het Amerikaanse concern vroeg begin 2002 uitstel van betaling aan na een verlies van 2,4 miljard dollar in 2001. Schuldeisers moeten komende maand uitsluitsel geven of Kmart uit de surseance mag komen. Kmart wil meer dan driehonderd van de 1.800 huidige zaken sluiten en 35.000 banen schrappen.

Nederland lapt Europese spelregels voor werkloze grensarbeiders aan zijn laars, vindt de advocaat-generaal bij het Europese Hof van Justitie in Luxemburg. Het hof beslist later dit jaar.

Niet VVD-fractieleider Zalm zou de ambassadeurs van Maleisië, Soedan, Saoedie-Arabië en Pakistan van repliek moeten dienen, zoals prof. Philipse stelt in zijn artikel `Zalm moet ambassadeurs grondig de les lezen' (NRC Handelsblad, 26 februari), maar mevrouw Ayaan Hirsi Ali zelf, geflankeerd door Zalm. Dat zou pas ècht opvoedend voor de heren en voor vele moslimmannen zijn.

Britse leraren zijn niet verplicht gewelddadige leerlingen klassikaal les te geven als ze niet willen en ze mogen er tegen in staking gaan. Dat heeft het Hogerhuis gisteren bepaald in een zaak die door twee leerlingen van verschillende scholen was aangespannen.

Ahold heeft zelf `eind vorige week' justitie benaderd over onregelmatigheden in de boekhouding bij cateringdochter US Foodservice. Hiertoe werd contact opgenomen met het parket in New York.

De Italiaanse oliemaatschappij Eni heeft in het vierde kwartaal van vorig jaar 58 procent minder winst geboekt dan een jaar eerder, toen het bedrijf een eenmalige bate had van 2,45 miljard euro. De nettowinst kwam uit op 1,4 miljard euro, aldus Eni vandaag.

Technologiebedrijf Docdata is het afgelopen jaar uit de verliezen gekomen. De media-dienstverlener maakte vanmorgen bekend over 2002 een nettowinst van 2,2 miljoen euro te hebben geboekt vergeleken met een verlies van 18,4 miljoen euro in 2001. De omzet nam wel af, met 21 miljoen euro tot 73,4 miljoen. De resultaten van Docdata zijn sterk verbeterd door vermindering van de kosten. De onderneming was in 2002 8,2 miljoen euro minder kwijt aan afschrijvingen.

Een Concorde van Air France verloor gisteren een stuk van zijn richtingsroer, maar landde veilig. Een Concorde van dezelfde maatschappij met motorproblemen maakte vorige week een noodlanding in Canada. De twee voorvallen in korte tijd hebben opnieuw de vraag doen rijzen hoe lang het verlieslijdende supersonische vliegtuig nog mee zal gaan.

Alle 56 Amelander asielzoekers mogen tot de zomer in de drie tijdelijke opvangcentra op het eiland blijven. Dit heeft algemeen directeur G. Wouters van het Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers (COA) gisteren bekendgemaakt. Hij nam het besluit na gesprekken met staatssecretaris Wijn, de Friese commissaris der Koningin Nijpels en de Friese gedeputeerde J. Ploeg (CDA). De laatste twee pleitten voor een langer verblijf van de asielzoekers op het eiland. Volgens Wouters, die het besluit gisteren voor Omrop Fryslân radio bekendmaakte, is de ,,eenmalige stap , gezet uit ,,coulance'' met de Amelander asielzoekers. Het COA kon de eenmalige stap zetten omdat ,,het hier om een eiland gaat'', aldus Wouters.

Meer nieuws over de duimboekjes (kleine langwerpige boekjes van gemiddeld vijf bij tien centimeter, met niet veel meer dan vijftig bladen, waarvan je met je duim, de inhoud kunt laten bewegen). Vier weken geleden heb ik er hier over geschreven, in de veronderstelling dat het een bijna vergeten genre was. Een vergissing. Het genre is niet vergeten; het is springlevend maar niet aangeraakt door de hype, de industrie van de publiciteit die zich toelegt op het maken van `wereldberoemdheid'. De duimboekjes bloeien in het betrekkelijk verborgene, op onverwachte plaatsen, waar ze soms een verrassend doel dienen.

Cap Gemini Ernst & Young, de grootste IT-dienstverlener van Europa, heeft vorig jaar een nettoverlies geleden van 514 miljoen euro, tegen een winst van 152 miljoen euro in 2001. Het verlies grotendeels veroorzaakt door reorganisaties, waarvoor een voorziening van 463 miljoen euro werd getroffen. De omzet van het Franse bedrijf zakte 16 procent tot 7,05 miljard euro. Cap Gemini waarschuwde dat de omzet de eerste helft van dit jaar mogelijk verder daalt.

De Zwitserse verzekeraar Zurich Financial Services heeft vorig jaar een miljardenverlies geleden als gevolg van reorganisatiekosten en minder inkomsten uit de beleggingsportefeuille. Het verlies kwam uit op 3,4 miljard dollar (3,1 miljard euro), tegen een verlies van 387 miljoen dollar over 2001. Zurich Financial zal dit jaar weer winstgevend worden, zo voorspelde bestuursvoorzitter James Schiro gisteren.

Het Zwitserse zeilteam is zo goed als zeker winnaar van de America's Cup, de prestigieuze zeilrace in Nieuw Zeeland. In de vierde race tussen de twee boten in de best-of-nine serie brak vanochtend de mast van titelverdediger Team New Zealand, dat de America's Cup acht jaar in bezit heeft. De Zwitsers hebben nog één overwinning nodig om de titel over te nemen.

De Europese Commissie heeft gisteren de weg vrijgemaakt voor de creatie van de grootste farmaceutische onderneming ter wereld. Het Amerikaanse Pfizer heeft toestemming gekregen om landgenoot en concurrent Pharmacia over te nemen. Wel moet de nieuwe combinatie een aantal onderdelen afstoten, omdat het duo anders een te sterke marktpositie zou krijgen. Zo moet de ontwikkeling van een concurrent van het middel Viagra (erectiestoornissen), waar Pharmacia mee bezig was, aan een ander bedrijf worden overgelaten. In Nederland stoot de nieuwe combinatie het product Ketensin (tegen hoge bloeddruk) af.

Belgacom, het Belgische telecombedrijf, heeft vorig jaar de omzet met 2,9 procent zien dalen tot 5,22 miljard euro. Dat komt door de verkoop van enkele dochterbedrijven, zoals het belang in het Nederlandse gsm-bedrijf Ben. Het bedrijfsresultaat voor afschrijvingen (ebitda) ging met 3 procent omhoog naar 1,99 miljard euro. Dankzij eenmalige baten uit het afstoten van dochters en belangen kwam de nettowinst uit op een record: 911 miljoen euro, tegen 499 miljoen in 2001, aldus het bedrijf gisteren.

Nu Nederland zijn eigen Enron-schandaal heeft in de vorm van de ineenstorting van Ahold, pleit Arjen van Witteloostuijn voor nieuwe spelregels en regelbewakers.

Arcelor, de grootste staalproducent ter wereld, heeft in 2002 minder verlies geleden dan het jaar daarvoor als gevolg van prijsstijgingen op de staalmarkt. Het Frans/Spaans/Luxemburgse concern zette het operationele verlies uit 2001 vorig jaar om in een positief bedrijfsresultaat.

Schering, 's werelds grootste producent van anticonceptiepillen, heeft in het vierde kwartaal van vorig jaar 18 procent meer winst geboekt. Het resultaat vóór eenmalige posten kwam uit op 103 miljoen euro. De omzet nam fractioneel toe tot 1,27 miljard euro. Over het lopende boekjaar handhaaft het Duitse farmacieconcern een geraamde winstgroei van nog geen 10 procent.

De werkloosheid in Frankrijk is in januari met 0,7 procentpunt gestegen. Dat komt neer op 17.000 extra werklozen, op een jaartotaal van 117.900 (5,3 procent). Frankrijk telt nu 2.323.800 werklozen.

De eis van de Organisation of the Islamic Conference dat VVD-leider Gerrit Zalm Hirsi Ali opdracht moet geven haar opmerkingen over de profeet Mohammed terug te nemen en excuses aan te bieden, is van een ongehoorde brutaliteit. Tot de ondertekenaars behoren vertegenwoordigers van landen waar de eerste beginselen van democratie nog moeten worden geleerd en waar het is toegestaan haatcampagnes te voeren tegen joden en alles wat westers is. De ambassadeurs van deze landen moet in klare taal duidelijk worden gemaakt dat hun actie volstrekt buiten de orde is.

Er is in de geschiedenis van de wetenschap bijna geen tragischer lot dan dat van Rosalind Franklin. Zij stond aan de wieg van de grootste ontdekking in de biologie de opheldering van de moleculaire structuur van DNA, de drager van de erfelijk informatie maar kreeg daarvoor nauwelijks eer. De Nobelprijs liep zij mis omdat zij voortijdig aan eierstokkanker overleed. Brenda Maddox beschrijft in The Dark Lady of DNA het tragische leven van deze vrouw, die ondanks alle tegenslagen dapper haar ambities bleef volgen.

Hulpverleners van het Rode Kruis wisten al in 1942 dat in Auschwitz gaskamers werden gebruikt. Maar ze zeiden niets. Uit angst dat ze de kampen niet meer in kwamen als ze wél wat zeiden. En ze dachten dat de nazi's toch wel doorgingen met de vernietiging van joden. Ze moesten neutraal blijven, vonden ze. Hun opdracht was: krijgsgevangenen helpen. `Dus hielden ze hun mond', schrijft David Rieff in A bed for the night. Humanitarianism in crisis, `tot hun eeuwige schande.'

Corus, ontstaan uit British Steel en Hoogovens, heeft sinds de fusie van vier jaar geleden nog nooit winst gemaakt. Terwijl concurrenten volop saneren, stapelen de verliezen bij Corus zich op. Een saneringsplan voor Port Talbot in Wales ligt al een jaar lang klaar. Toch durft het bestuur het niet aan. `Wij moeten vasthouden aan de lijn die bij de fusie is uitgezet.'

Hirsi Ali's openhartige woorden naar aanleiding van de haar voorgelegde Tien Geboden in Trouw van 25 januari, lijken een explosief effect teweeg te brengen. De ene belediging wekt de andere op en zo dreigt een, vooralsnog gelukkig verbale, geweldsspiraal te ontstaan.

De Britse restaurantketen PizzaExpress heeft gisteren een overnamebod gekregen van 367 pence per aandeel in contanten ofwel in totaal 263 miljoen pond sterling (384 miljoen euro) van mede-oprichter Luke Johnson. Hij wordt financieel gesteund door ABN Amro Capital. De beurskoers van PizzaExpress lag een jaar geleden boven de 900 pence en zakte na enkele winstwaarschuwingen tot een dieptepunt van 245 pence. Gisteren steeg de koers na het bod met 15 procent tot 380 pence.

Kabelbedrijf UPC schrijft 1,5 miljard euro af op de waarde van de activa. Dat bedrag komt ten laste van het resultaat over 2002, zo heeft het bedrijf vanmorgen voorbeurs meegedeeld. De afwaardering van 1,5 miljard vloeit voort uit een analyse van alle waarden en bezittingen per 1 januari vorig jaar. UPC is momenteel bezig op basis van de peildatum 31 december 2002 nog een herwaardering uit te voeren. De uitkomst van die meting wordt pas in de loop van maart bekend, maar UPC sluit niet uit dat ze zal resulteren in een extra last die ,,aanzienlijk'' van omvang is.

Bij het Brits-Nederlandse staalbedrijf Corus ligt al ruim een jaar een scenario klaar voor sanering van de staalproductie in Wales. Met het plan is tot nu toe niets gebeurd, omdat het geen steun heeft binnen het Corus-bestuur.

De dreigende oorlog in Irak tempert de reislust van de Nederlanders. Het aantal boekingen voor de zomervakantie ligt vrijwel op hetzelfde niveau als vorig jaar toen consumenten nog aan het bijkomen waren van de aanslagen van 11 september 2001 in de Verenigde Staten. Aanvankelijk kwamen de vakantieboekingen voor de zomer goed op gang. Tot half januari verkochten reisbureau's nog 12 procent meer reizen dan een jaar eerder. ,,Inmiddels is dit teruggelopen tot een plus van 2 procent'', aldus het Algemeen Nederlands Verbond van Reisondernemingen (ANVR) vandaag.

Dante wordt algemeen beschouwd als de grootste dichter van de christenheid. In zijn goddelijk genoemde Komedie liet hij zich gidsen door hel, vagevuur en paradijs. Diep in de hel ontwaarde hij Mohammed die er zware straffen onderging voor ernstig wangedrag. Bij Dante speelde het zeker een rol, dat de profeet niet, zoals de grootste christelijke heiligen, uitblonk door kuisheid, maar het met diverse vrouwen hield en op de koop toe met een meisje. De grote Florentijn corrigeerde die gegevens in zijn monumentale dichtwerk waar juist de laatste jaren weer diverse vertalingen in het Nederlands van zijn verschenen. Zouden de geachte ambassadeurs van de OIC-landen willen, dat die vertalingen worden gekuist met excuses aan alle gekwetste moslims?

De Sportman van de Eeuw, een Friestalige film die volgend jaar wordt opgenomen, wordt van muziek voorzien door de Italiaan Ennio Morricone. Het is voor het eerst dat de 74 jarige Morricone, die muziek schreef voor vierhonderd Italiaanse en Amerikaanse films, meedoet aan een Nederlands project.

Bij `gewone' liedjes moet je eigenlijk al twee keer luisteren om er alles uit te halen wat er in zit: één keer voor de tekst en één keer voor de muziek. Bij de combinatie jazz en literatuur is dat zeker het geval aangezien je te maken hebt met twee autonome kunstvormen die het ook alleen afkunnen en allebei de voorgrond opeisen. Toch is er een lange samenwerkingsgeschiedenis, van de met boppers optredende beat-dichters tot een dadaïstische klankdichter met band als Jaap Blonk. Soms lukt die kruisbestuiving en levert ze een meerwaarde op, maar vaker zitten muziek en tekst elkaar in de weg. Die wetenschap heeft gitarist Corrie van Binsbergen er niet van weerhouden om een maand lang iedere week met een andere schrijver het BIMhuis-podium te betreden.

Samen met het nieuws over boekhoudfraude, het vertrek van de topman en een winstalarm, maakte supermarktconcern Ahold ook een nieuw miljardenkrediet bekend. Maar dat geld heeft een prijs.

In Neuken doe je zo!, het nieuwe seksprogramma van jongerenomroep BNN, wordt met poppen en veel expliciete taal geleerd hoe het moet; in The highest point, een nieuw videowerk van kunstenaar Julika Rudelius, wordt verteld hoe het gáát. Een stuk of zes vrouwen, in leeftijd en uiterlijk verschillend als dag en nacht, praten over wat zij het liefst doen, hoe ze het willen, en waarom. Ze worden in hun eentje gefilmd in een spaarzaam ingericht apartement en krijgen de tijd om na te denken, te aarzelen, iets al dan niet voor te doen. ,,Als het te lang duurt, dan pak ik z'n hand en is het zo bekeken'', zegt een serieuze jonge vrouw in spijkerbroek. ,,Dan stopt ze er twee vingers in, of drie, of vier...'' zegt een lesbienne, die lacht en zich geneert. ,,En vergeet m'n navel niet'', giechelt een oosterse met lang haar. De camera danst om ze heen en filmt ze van alle kanten, behalve één: hun gezichten krijgen we niet te zien. Dat is niet erg; we zijn al dichtbij genoeg gekomen.

3-D, ofwel Robert del Naja, was bij het maken van de nieuwe cd het enige actieve lid van Massive Attack. Op de cd, met de naam 100th Window, is het geluid weer meer uitgebeend dan op de vorige, Mezzanine uit 1998. Op zich is het te prijzen dat hij steeds verder durft te gaan. Maar het is jammer dat zijn proces is geëindigd op een punt dat ook voor de liefhebber nauwelijks meer houvast biedt.

Supermarktketen Albert Heijn heeft deze week al 13.000 telefoontjes gekregen van bezorgde deelnemers aan het Vaste Klanten Fonds, het beleggingsfonds waarvan de helft wordt belegd in aandelen Ahold. Om klanten gerust te stellen verspreidt Albert Heijn vanaf vandaag een brief onder zijn klanten over het fonds, over de zegeltjes van de winkels en over de Albert Heijn spaarrekening. ,,De waarde van de zegels is gegarandeerd door Albert Heijn'', meldt de folder. Maar ,,als u meerdere zegelboekjes wilt verzilveren, kan het voorkomen dat er om veiligheidsredenen niet voldoende geld in kassa is''. De medewerkers van Albert Heijn worden vooral geïnformeerd via het interne internet van het bedrijf.

Het Metropolitan Museum of Art heeft een schenking ontvangen van meer dan honderd werken van Henri Matisse en andere twintigste eeuwse kunstenaars. Volgens een woordvoerder van het New Yorkse museum is het een van de omvangrijkste giften ooit. De werken komen uit de collectie van Matisse's zoon Pierre en diens vrouw. Hun verzameling bestaat voor ongeveer de helft uit werk van Matisse en heeft een geschatte waarde van meer dan 100 miljoen euro.

De Duitse fotograaf Jürgen Teller heeft de Citibank Photography Prize gewonnen. De prijs van twintigduizend Engelse pond (omgerekend 29.200 euro), is gisteravond uitgereikt door BBC-presentator Jeremy Vine. De drie andere genomineerde fotografen, Jitka Hanzlová, Simon Norfolk en de Nederlandse fotografe Bertien van Manen, ontvingen elk een cheque van tweeduizend pond, omgerekend 2.920 euro. De 38-jarige Teller laat zich inspireren door de in Peru geboren fotograaf Mario Testino en is een veelgevraagd fotograaf van modellen en beroemdheden. De jury noemde zijn werk `intelligent en provocatief'. Teller portretteert zijn modellen soms als junks in een desolate omgeving.

De Raad voor Cultuur heeft terughoudend gereageerd op het plan van demissionair staatssecretaris C. van Leeuwen (Cultuur) om vijf soorten kunstinstellingen niet meer via de Cultuurnota te subsidiëren, maar via de kunstfondsen.

De Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Joschka Fischer, zei gisteren dat de komende weken bepalend zullen zijn voor het slagen of mislukken van de Conventie over de toekomst van Europa. Hij maakt zich grote zorgen.

In Nederland is deze week de laatste aflevering van de politieke thrillerserie 24 uitgezonden (zondagavond volgt nog de herhaling). Bij de Britse BBC-televisie is sinds twee weken het tweede seizoen te zien van opnieuw 24 afleveringen die elk de gebeurtenissen beschrijven van een uur uit het leven van anti-terreuragent Jack Bauer (Kiefer Sutherland). En in de VS heeft volgens het vakblad Variety de tv-zender Fox een derde seizoen besteld bij de makers Robert Cochran en Joel Surnow.

De OIC moet niet zeuren. Voor wie verlicht is, is alle geloof irrelevant. Wie verlicht is weet, dat in elk land waar democratie, vrije markteconomie, en emancipatie hand in hand gaan, het goed gaat. En dat geloof er franje is geworden. Franje betekent: ontkoppeld van rechtsstaat, bestuur en publieke ruimte. Men noemt dit ook wel: vooruitgang ook al is die vooruitgang bij tijd en wijle ruw en meedogenloos. Zo ver is de islam nog lang niet. Gelukkig omarmt een steeds groter deel van de wereld de vooruitgang.

De universiteit van Nijmegen heeft iets met kabinetsformaties. De Nijmeegse hoogleraar Duynstee schreef eind jaren zestig het standaardwerk over de naoorlogse kabinetsformaties. In de jaren zeventig produceerde zijn opvolger Peter Maas als directeur van het aan de universiteit verbonden Centrum voor Parlementaire Geschiedenis een vervolg op dit werk. In die traditie past ook de oratie die de huidige directeur van het Centrum, Carla van Baalen, vandaag hield naar aanleiding van haar benoeming als bijzonder hoogleraar parlementaire geschiedenis.

De reactie van de heer Zalm op het verzoek van 21 ambassadeurs van moslimlanden kan zowel voorspelbaar als behendig genoemd worden. Het verzoek van de ambassadeurs om een uitspraak van de VVD inzake de kwetsende uitspraken van Hirsi Ali over profeet Mohammed, pareert hij handig, maar tevens onlogisch.

De Amerikaanse scenarioschrijver en Oscarwinnar Daniel Taradash (90), is zondag in Hollywood overleden. Dat heeft het Amerikaanse vakblad Daily Variety bericht. Taradash schreef het scenario van de Hollywoodklassieker From Here to Eternity (1953) van Fred Zinnemann naar het boek van James Jones. Ook de scenario's van onder meer Knock on any door (1949) met Humprey Bogart, The Other Side of Midnight (1977) en Storm Center (1956) zijn van zijn hand. Die laatste film regisseerde hij ook.

De Iraakse Al-Samoud vliegt tientallen kilometers langer dan mag van de VN. Niet iets om erg ongerust over te zijn. Toch hebben de wapeninspecteurs een punt: Bagdad was gewaarschuwd tegen het ontwikkelen van verboden raketten.

Elf jaar celstraf kreeg Biljana Plavšic wegens misdaden tegen de menselijkheid. ,,Ik hoop dat later zal blijken dat er een deal is gesloten, want anders is dit vonnis een smet op het blazoen van het tribunaal.''

Het is niet uitgesloten dat straks een oorlog uitbreekt omdat Irak over raketten beschikt die enkele tientallen kilometers verder reiken dan is toegestaan. Op zoek naar verboden wapens hebben de inspecteurs tenslotte een overtreding geregistreerd die moet aantonen dat het regime van Saddam Hussein resoluties van de VN-Veiligheidsraad schendt. Saddam heeft inmiddels aangeboden met de inspecteurs te overleggen, maar president Bush heeft al laten weten dat zelfs vernietiging van die raketten voor hem niet meer voldoende is.

De Europese Unie en de Verenigde Staten hebben gisteren besloten sancties in de vorm van een reisverbod af te kondigen tegen de leiding van de rebelse `republiek' Transnistrië, die zich ruim tien jaar geleden na een korte oorlog van Moldavië afscheidde. De door Russische communisten bestuurde `republiek' wordt door niemand erkend.

De permanente rechters van het Joegoslavië-tribunaal hebben de Amerikaan Theodor Meron (72) gekozen tot hun president.Meron volgt per 11 maart de Franse voorzitter Claude Jorda op, die op die dag wordt beëdigd als rechter bij het Internatioaal Strafhof. Meron is in Polen geboren, studeerde in Jeruzalem en is sinds 1977 hoogleraar internationaal recht. Sinds 2001 is hij lid van de Kamer van Beroep van het Joegoslavië- en het Rwanda-tribunaal.

De 52-jarige Eowan Williams, een fel tegenstander van oorlog in Irak, is gisteren geïnstalleerd als 104de aartsbisschop van Canterbury. Daarmee werd hij de leider van de Anglicaanse kerk die over de hele wereld ruim zeventig miljoen leden telt. Behalve als pacifist staat Williams ook bekend als voorstander van de priesterwijding van praktiserende homoseksuelen en van toelating van vrouwen tot het bisschopsambt.

,,Alle Thai kijken op ons neer'', zeggen alle Cambodjanen. De aanval vorige maand op de Thaise ambassade in Phnom Penh moest er komen. Dat is nu eenmaal de uitkomst van de geschiedenis.

Als een beest is ze vaak voorgesteld, de Griekse koningsdochter Elektra uit de gelijknamige tragedie van Sophocles (414 v. Chr.). In toneel en opera heb ik haar talloze keren gezien als een van bloeddorst vervuld dierlijk wezen, gewapend met een bijl, dat haar moeder Klytaimnestra wil wreken omdat deze Elektra's vader vermoordde met behulp van een nieuwe minnaar, de nogal sukkelachtige Aigisthos. De vader heet Agamemnon, en alleen die naam zou elke Trojaan die verstrikt is geraakt in de eeuwigdurende Grieks-Trojaanse oorlog moeten doen sidderen. Maar niet Klytaimnestra en Aigisthos; zij doden de Griekse vorst koelbloedig.

Een sterke rand, de munteenheid van Zuid-Afrika, en trage economische groei kan de winst aantasten van Anglo American. Dat heeft het mijnbedrijf (goud, diamanten) vandaag gezegd. Anglo American boekte in de tweede helft van vorig jaar 10 procent meer winst dan een jaar eerder. Het nettoresultaat bedroeg 919 miljoen dollar (845 miljoen euro), zo becijfert persbureau Bloomberg. Het concern profiteerde van een stijging van de goudprijzen met 25 procent en een 16 procent hogere omzet bij diamantonderneming De Beers, waarin Anglo een belang van 45 procent bezit.

Eigenlijk gaan alle boeken van Imre Kertész over Auschwitz. `Onbepaald door het lot', is zijn enige boek waar af en toe wat te lachen valt.

Kenia en Zambia rekenen af met een duister verleden. Maar de vage lijn tussen gerechtigheid en wraak wordt makkelijk overschreden.

,,Deze mensen verdienen respect en steun en daar ga ik me voor inzetten''. De Amsterdamse advocaat Peter Nicolaï vindt dat er weer respect voor prinses Margarita en haar echtegoot Edwin de Roy van Zuydewijn moet komen, zowel bij ,,de kijker als bij de leden van het koninklijk huis'', zei hij gisteravond in het televisieprogramma NOVA.

De Cypriotische leiders geven secretaris-generaal Kofi Annan van de Verenigde Naties op 10 maart in Den Haag antwoord op de vraag of ze kunnen instemmen met het VN-voorstel voor hereniging van het gedeelde eiland. Dit meldde Annan vanmorgen na overleg met de twee leiders.

Wetenschappers die op verzoek van de Amerikaanse regering een Amerikaans onderzoeksplan analyseerden dat moet leiden tot alternatief voor het Kyoto-protocol, noemen het plan ,,waardeloos''.

Als er oorlog komt, gaat Bavaria er miljoenen aan verdienen met alcoholvrij bier. Topman Peter Swinkels: ,,Ik wil liever niet winst maken met oorlog. Dat geeft natuurlijk geen fijn gevoel.''

De Servische premier Zoran Djindjic heeft gisteren een `federalisering' van Kosovo voorgesteld. ,,Het Servische volk moet worden behandeld als een constituerend volk in de provincie, gelijk aan de Albanese meerderheidsbevolking'', aldus Djindjic. Eerder deze week hebben vier Servische gemeenten in Noord-Kosovo zich `soeverein' verklaard, een stap die door de Kosovo-Albanezen wordt gezien als een eerste stap op weg naar afscheiding. Djindjic dreigde vorig weekeinde dat hij een Servische ,,ministaat'' zal steunen als Kosovo zich onafhankelijk zou verklaren. Een Servisch verzoek om troepen naar Kosovo te mogen sturen om er de rechten van de Serviërs te garanderen, is deze week door het bestuur van de Verenigde Naties in Kosovo van de hand gewezen met het argument dat dat de regio zou destabiliseren.

In de sciencefictionfilm `Solaris' roept Steven Soderbergh filosofische en religieuze vragen op. Antwoorden geeft hij niet.

` `Solaris' is een metafoor voor alles wat je niet begrijpt.'

PvdA en CDA zijn elkaar gisteren genaderd op het punt van gesubsidieerde arbeid en de WAO. PvdA-leider Bos liet gisteravond op een partijbijeenkomst in Middelburg weten dat beide onderwerpen voor hem ,,hard'' zijn.

President P. Lampe van de Maastrichtse rechtbank is gistermiddag tussenbeide gekomen bij een vechtpartij in het overdekte winkelcentrum Brusselsepoort in de Limburgse hoofdstad. Lampe zag hoe twee ongeveer 30-jarige Antillianen, een stevige en een kleine man, elkaar woedend aanvlogen. De rechtbankpresident haalde het over de grond rollende duo uit elkaar, ging tussen beide kemphanen staan en kalmeerde hen met woorden. De een droop af, de ander likte zijn wonden.

Het Sloveense parlement heeft gisteren het referendum over de toetreding van Slovenië tot de Europese Unie en de NAVO, bindend verklaard. Het referendum wordt op 23 maart gehouden. Volgens de laatste peilingen wil een ruime meerderheid (62 procent) van de Slovenen wel toetreden tot de EU, maar is het percentage voorstanders van toetreding tot de NAVO vrijwel gelijk aan het percentage tegenstanders: 37 tegen 36. 71 van 's lands 90 parlementariërs besloten gisteren dat het referendum – aanvankelikjk bedoeld als consultatief van aard – bindend moet zijn.

Het gevangenispersoneel gaat actie voeren tegen de plannen om twee gedetineerden in één cel te plaatsen. De bewakers vinden dat er in de plannen van minister Donner (Justitie) te weinig rekening wordt gehouden met de veiligheid van het personeel. De eerste acties zullen waarschijnlijk over een maand beginnen.

Het college van burgemeester en wethouders van Rotterdam heeft besloten de omstreden opvang voor verslaafde randfiguren aan de Ohmstraat in de deelgemeente Delfshaven niet te openen. Omwonenden waren massaal in het geweer gekomen tegen de opvang, vlak bij de tippelzone aan de Keileweg.

De animo voor bedrijfskundige hbo-studies neemt af, zo blijkt uit nieuwe cijfers van de HBO-Raad. Studies als bedrijfseconomie, logistiek en de opleiding voor management, economie en recht kregen vorig jaar aanzienlijk minder aanmeldingen dan de jaren ervoor. Bedrijfseconomie kreeg in 2002 3.164 aanmeldingen, bijna een kwart minder dan het jaar ervoor. Dezelfde trend is zichtbaar bij de andere, algemene bedrijfskundige opleidingen. Meer gespecialiseerde studies scoren daarentegen goed.

Deze week verschenen twee voortreffelijke edities van handschriften van Constantijn Huygens (1596-1687). In een reisjournaal presenteert hij zich als een ambitieuze jongeman, in zijn latere levensbeschrijving als een wijze vader, die nipt aan het digestief van een drukbezet bestaan.

De pianola is een intrigerend instrument. Door de spookhandjes die de muziek ten gehore brengen, soms zelfs drie of vijf tegelijk, maar ook doordat de componist geen tussenpersoon meer nodig heeft om zijn werk uit te voeren. Hij kan zelf de muziek in de rollen slaan, zoals de Amerikaan Conlon Nancarrow, die vanaf 1949 tot zijn dood alleen nog maar pianolastukken maakte, zo'n vijftig in totaal.

Het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen gaat strengere eisen stellen aan het examen voor een groot rijbewijs. Leerlingchauffeurs moeten vanaf oktober ook examen doen in de vakken techniek en administratie. De nieuwe examenregels gelden voor `hobbychauffeurs', zoals mensen die paarden vervoeren, mensen die wagens besturen met een lading tussen de 3.500 en 7500 kilo, zoals campers, en chauffeurs van brandweer en politie die in zware voertuigen rijden. Buschauffeurs en vrachtwagenchauffeurs moeten de examens al vanaf 1980 afleggen.

Pakistan is, zo leren ons de media, het land waar woeste moslimhorden slechts met moeite in bedwang gehouden worden door een kleine kliek van verlichte en moderne legerleiders. Maar Pakistan is ook, zo leert ons de antropoloog Oskar Verkaaik, het land waar de mensen hun geiten een trui of jasje aantrekken wanneer het 's winters te koud wordt. Zijn boek Sayyid Pakistani en de bruiloft van de dood beschrijft een land dat beduidend ingewikkelder en interessanter is dan de clichés doen vermoeden.

SAÕ PAULO. Voor het Museu de Arte Sacra verkoopt een oude vrouw, een non misschien, beeldjes van heiligen, aanstekerhouders met engelen erop en afbeeldingen van de oprichter van het nabijgelegen klooster, een monnik met goedgekapte haren en een intens tevreden uitdrukking op zijn gezicht.

De Amerikaanse regering belooft Irak democratie te brengen. Volgens de Koeweitse antropoloog Khaldoun Al-Naqib kan dit niet lukken.

Bij de bevalling van onze derde was mijn man erg rustig. Hij wist dit keer precies wat hem te wachten stond.

Turkse theehuizen in Eindhoven blijken gebruikt te worden als dekmantel voor illegale prostitutie. De politie van Eindhoven heeft afgelopen week massaal invallen gedaan in theehuizen waar vrouwen onder dwang als prostituee werkten.

De zaadbank gaat sluiten en bezorgt een container met een restantje, nog te gebruiken sperma aan huis. Wat te doen met deze gevaarlijke cilinder met vloeibaar stikstof?

Bas Heijne heeft het over het `nihilisme' van de kraakbeweging begin jaren tachtig (Boeken, 21.1.02). Hij beschrijft `leeftijdsgenoten die nergens meer in geloofden, niet eens meer in de kunst'. Dat is een verbazende constatering. Blijkbaar zat Heijne toen in een andere scene. Immers op andere plaatsen in Amsterdam, nota bene in het net door deze krant verlaten Handelsbladgebouw en – in het nog steeds actieve – W139 in de Warmoesstraat leidde de verbinding tussen kunstenaars en kraakbeweging juist tot een uiterst bruisend kunstleven. In dit zelf gerunde `alternatieve circuit' verzetten kunstenaars zich tegen de lethargie van de Beeldende Kunstenaars Regeling en het ingeslapen galerie- en museumcircuit. Aorta (in het Handelsbladgebouw) W139 en V2 in Den Bosch hadden – wat je nu noemt – een `laboratoriumfunctie' en fungeerden als `broedplaats voor de kunst'. Wijlen Peter Giele, initiator bij Aorta, blijkt bij terugwerkende kracht eigenlijk een groot cultureel entrepreneur te zijn.

VVD-leider Zalm vindt de brief van de 21 ambassadeurs van islamitische landen tegen het VVD-Kamerlid Hirsi Ali ,,bizar''. De brief waarin zij eisen dat Hirsi Ali tot de orde wordt geroepen naar aanleiding van uitspraken over de profeet Mohammed, was mede ondertekend is door Libië en Irak. ,,Deze landen zouden beter in eigen land de vrijheid van meninsguiting in de praktijk kunnen brengen'', aldus Zalm in een vraaggesprek met deze krant.

Het college van B en W van de gemeente Deventer wil een lening van 2,1 miljoen euro aan Go Ahead Eagles verstrekken. De eerste divisieclub zit in financiële problemen. Het Deventer college wil de lening verrekenen met de gelden die gereserveerd zijn voor de bouw van een nieuw stadion. Dat betekent dat er geen extra financiële middelen naar de voetbalclub gaan. De lening wordt verstrekt omdat Go Ahead Eagles van grote sociaal-maatschappelijke betekenis is voor de stad en tevens de naamsbekendheid vergroot.

Met veel interesse heb ik uw stuk over de eetgewoonten en gezondheidsproblemen van de Amerikaanse bevolking gelezen (`Het laatste Happy Meal', Boeken, 7.02.03). Zelf heb ik met man en drie kinderen vier jaar doorgebracht als expat in de Verenigde Staten.

De banken die supermarktconcern Ahold afgelopen weekeinde een noodkrediet hebben gegeven, kunnen de komende twaalf maanden bijna 70 miljoen euro verdienen aan rentewinsten en provisies die het noodlijdende concern op de lening van 3,1 miljard euro moet betalen.

Een Nederlandse NAVO-functionaris is in Brussel aangehouden op verdenking van witwaspraktijken en valsheid in geschrifte. De man is inmiddels uitgeleverd aan Nederland, zei een woordvoerster van de fiscale opsporingsdienst FIOD-ECD gisteren. De aanhouding vond al op 3 februari plaats. Ook drie andere verdachten werden aangehouden. Welke nationaliteit zij hebben wil de woordvoerster niet zeggen. Volgens een hoge NAVO-functionaris is de Nederlander een assistent van een raadgever voor Centraal- en Oost-Europa van NAVO-baas Robertson. De verdachte heeft geen diplomatieke status.

De producent van versnellingsbakken Antonov heeft vorig jaar een nettoverlies geboekt van 2 miljoen pond sterling (2,96 miljoen euro). In 2001 was dit nog 2,2 miljoen pond. Dat heeft het aan de Amsterdamse beurs genoteerde bedrijf vandaag bekendgemaakt. De kosten daalden vorig jaar weer iets, maar de inkomsten bleven laag (200.000 pond).

Met de gezamenlijke brief van de ambassadeurs van vele islamitische landen zijn wij in Nederland tot geestelijk bezet gebied gemaakt.

Nederland mag eisen van burgers die willen trouwen of samenwonen met iemand van buiten de Europese Unie dat die partner ten minste 21 jaar moet zijn. Ook mogen eisen gesteld worden aan het laten overkomen van kinderen van boven de twaalf jaar. Dat is het gevolg van een akkoord dat de Europese ministers van Binnenlandse Zaken gisteren in Brussel hebben gesloten.

Zoals bekend heeft Bin Laden de kruistocht van de islam tegen het Westen uitgeroepen. De 21 leden van de OIC verkeren kennelijk in de veronderstelling dat, wat Nederland betreft, deze kruistocht reeds zegenrijk is afgerond.

Het Verzetsleger van de Heer heeft de afgelopen dagen zeker 22 schoolkinderen ontvoerd in het noorden van Oeganda. Het Oegandese leger heeft dat gisteren gemeld. De rebellen overvielen gisterochtend in alle vroegte een kostschool voor meisjes in Kitgum. Tien meisjes namen ze mee. Een dag eerder hadden ze al twaalf leerlingen van een basisschol in Gulu ontvoerd. De rebellengroep die zich zegt te baseren op de tien geboden, is al zeventien jaar in opstand tegen de regering. In die periode heeft ze al duizenden kinderen ontvoerd die worden opgeleid tot soldaat of meisje van plezier.

Jaap de Moor schrijft in zijn recensie van Teo van Middelkoops biografie van generaal H.H. Winkelman Een soldaat doet zijn plicht (Boeken, 07.02.03) dat het boek nieuwe informatie bevat over de familiegeschiedenis van Winkelman. Winkelmans familie zou terug gaan tot in de veertiende eeuw en tot zijn voorvaderen zou onder anderen een edelman, ambtenaar, ondernemer en predikant behoren.

Fiat heeft een grote boekhoudkundige schoonmaak gehouden in de hoop vanaf dit jaar opnieuw de weg terug omhoog te vinden. De crisis in de auto-industrie en ingrijpende reorganisatieprojecten hebben het verlies van het grootste Italiaanse industriële conglomeraat in 2002 doen oplopen tot meer dan vier miljard euro.

In de brief van de Organisatie van de Islamitische Conferentie (OIC) aan Gerrit Zalm wordt gesteld dat mevrouw Hirsi Ali haar inmiddels bekende opmerkingen over de profeet Mohammed maakte `als lid van het Nederlandse parlement'. Afgezien van het feit dat zij haar opmerkingen als privé-persoon maakte, moet worden geconstateerd dat de ambassadeurs die de brief (mede-)ondertekenden voor het merendeel de vertegenwoordigers zijn van landen waar iets als een parlement laat staan van het Nederlandse model onbekend is.

De Britse premier Blair werkt aan een ambitieus Europees asielplan dat hij op 21 maart de leiders van de EU wil voorleggen. Het voorziet in opvang van asielzoekers in hun regio en een grote rol voor de VN.

Ongeveer 300 van de 519 patiënten van het Martiniziekenhuis in Groningen, die een risico lopen op besmetting met hiv of hepatitis B of C, hebben inmiddels een bloedtest ondergaan. Het ziekenhuis riep dinsdag alle 519 patiënten die er tussen 23 december vorig jaar en 19 februari dit jaar een urologisch onderzoek ondergingen op bloed te laten prikken. Bij het blaasonderzoek waren cystoscopen gebruikt, die onvoldoende waren gedesinfecteerd. De kans op besmetting is volgens het ziekenhuis gering, maar het kan het risico op overdracht van virussen niet uitsluiten.

De Duitse Hypovereinsbank overweegt de plaatsing van een omvangrijke obligatielening om zo de balans van de door slechte resultaten geplaagde onderneming te versterken. De directie van de bank wees er echter ook op dat de kapitaalsbasis van het financiële concern niet kritiek is.

De daders van de spectaculaire roof twee weken geleden in het Antwerpse Diamond Center hebben een record van 100 miljoen euro aan diamanten, geld en waardepapieren buitgemaakt, aldus de politie gisteren. Onlangs werden vier verdachten gearresteerd: drie Italianen en een Nederlandse vrouw. Van de buit ontbreekt elk spoor. Hoofdverdachte Leonardo N. had al twee jaar geleden een kantoor in het Diamond Center gehuurd om de roof, waarbij na sabotage van de videobewaking kluisjes werden opengebroken, van binnenuit te plegen. De rovers gingen na de roof slordig te werk. In het Antwerpse appartement van Leonardo N. werd in een stofzuigerzak een diamant gevonden en naast de autoweg Antwerpen-Brussel is een vuilniszak bewijsmateriaal aangetroffen. De politie vermoedt dat de Italiaanse maffia achter de roof zit.

ACTUALITEITEN

Twee vandaag. Robert Baer, oud-CIA-agent in Noord-Irak, vertelt over zijn betrokkenheid in '95 bij een afgeblazen couppoging tegen Saddam Hussein. Verder zou Dirk Megchelse die als boordwerktuigkundige aan de Golfoorlog meedeed het weer doen als zijn leeftijd het toe zou laten. En Max van der Stoel over Irak. Ned.2, 17.30-18.43u.

Actueel. Gedragsbioloog Jan van Hooff (oud-hoogleraar), taalwetenschapper Arie Verhagen en filosoof René Gude (directeur van de Internationale School voor Wijsbegeerte) kijken vanuit hun discipline naar de mechanismen achter de dreigende oorlog tussen de Verenigde Staten en Irak. Ned.3, 20.38-21.00u.

Netwerk. Reportage over de UNPO, de organisatie die 53 volkeren een stem geeft bij de Verenigde Naties en aandacht voor mogelijke risico's van in-vitrofertilisatie. Ned.1, 20.30-21.00u.

Nova. Aandacht voor de mogelijke ontmanteling van wapens in Irak en Eurocommissaris Frits Bolkestein over het Ahold-debacle. Ned.3, 22.20-23.15u.

Nieuws aan tafel. Over het fiasco van Ahold en of een tweede resolutie in de VN-Veiligheidsraad een oorlog in Irak nog kan stoppen. RTL4, 22.30-23.30u.

De chef-wapeninspecteur van de Verenigde Naties, Hans Blix, zegt dat Irak nog steeds in gebreke blijft bij naleving van VN-resolutie 1441 inzake zijn ontwapening. In een nieuw tussentijds verslag noemt Blix de Iraakse medewerking aan ontwapening tot dusver ,,zeer beperkt''. Gisteravond zei hij tegen journalisten dat Irak nog steeds niet ,,de fundamentele beslissing'' heeft genomen te ontwapenen.

Philippe Ariès: Het uur van onze dood. Duizend jaar sterven, begraven, rouwen en gedenken. Vertaald uit het Frans door Renée de Roo-Raymakers. De Arbeiderspers, 677 blz. €19,95

John Updike: Rabbit rent (Rabbit Run). Vert. R. Germeraad, De Bezige Bij. 300 blz. €13,50. Rabbit geremd (Rabbit Redux). Vert. Dolf Koning, De Bezige Bij. 400 blz. €14,50

Richard Yates: Revolutionary Road (Revolutionary Road). Vert. Marijke Emeis, De Arbeiderspers, 324 blz. €23,95

J. Veld en L. van der Vliet: Versteend verdriet. Symbolen en gedichten op grafstenen. Aspekt, 135 blz. €17,–

Het verloochenen van de fundamentele waarden van het liberalisme is uit den boze, meent Paul Cliteur.

Pieter Hoexum: Gedenk te sterven. De dood en de filosofen. Athenaeum – Polak & Van Gennep, 186 blz. €12,50

F. X. Toole: Million $$$ Baby Verhalen uit de boksring (Rope Burns, Stories from the Corner). Vert. Janet van der Lee, Atlas, 256 blz. €19,90

Ben je op wintersport geweest? Of heb je lekker in het Hollandse zonnetje vakantie gevierd? Schrijf ons wat je hebt meegemaakt. Dan is het nieuws en zetten wij het in de krant!

Vermeld wel altijd je naam, adres en leeftijd.

Stuur je verhaal naar NRC Handelsblad, postbus 3372, 1001 AD Amsterdam.

Of e-mail naar cs@nrc.nl.

Ook tekeningen en foto's zijn erg welkom.

Dobby

Dobby is het liefste, schattigste wezentje in de Harry

Potter-boeken. In de film doet hij ook zo lief!

Eigen tekening van Ellen Frey uit Sappemeer (12 jaar)

Schrijver en filmmaker Peter Delpeut trok met zijn vriendin Céline drie maanden lang op de fiets door de Verenigde Staten. Met tent, luchtbedden en waterzakken achterop trapten de twee zich een weg van de oost- naar de westkust. De grote bocht. Kleine filosofie van het fietsen is het verslag van hun tocht, die begint in Disney World, Florida en eindigt tussen de gokkasten in Las Vegas. Delpeut en zijn vriendin fietsen waar normaal alleen auto's gaan, en dat is met opzet: doel van de reis is niet om te versnellen, maar juist om te vertragen, en om het indrukwekkende landschap behalve te zien ook te beleven. Bos, berg en woestijn doen iets met een mens, als hij zich er zo onbeschut aan overgeeft. Dat weet Delpeut, door een minutieuze weergave van het natuurschoon enerzijds en zijn eigen mentale en fysieke toestand anderzijds, heel aannemelijk te maken. Je krijgt er zin in ruimte van. En in zadelpijn.

Het Damrak was vanmorgen een uitschieter tussen de Europese beurzen. De effectenbeurs in Amsterdam noteerde tegen het einde van de ochtend een bescheiden, maar duidelijke plus. Handelaren in Franfurt, Parijs en Londen drukten de graadmeters in het rood.

Ik ben een heks

Ik ben een heks, ik ben een heks

Dat is relaxed, dat is relaxed

Wij heksen maken veel pret,

en spelen soms op een klarinet

Wij eten spinnenpoot, met slangenkruid,

en aubergine met fruit

Wij slapen in een bezemkast,

en hopen maar dat het past

Wij toveren vaak mensen om,

voor in de vissenkom

Eigen gedicht van Eline Boot (9 jaar) en Maria Rodriguez (8 jaar) uit Den Haag

Alexandre Dumas: De drie musketiers (Les Trois Mousquetaires). Vert. W. Scheltens, Athenaeum – Polak & Van Gennep, 720 blz. €34,95

Overheden moeten hun informatie toegankelijk maken. Nu is niet duidelijk wat mag en wat niet. Juristen adviseren uitbreiding van de Wet openbaarheid van bestuur.

Joost Zwagerman: Het wilde westen. Nederland 2001-2003. De Arbeiderspers, 207 blz. €12,50

Onder het motto `Eindelijk weer iets fatsoenlijks op tv' komt Veronica vanaf 15 maart met een nieuwe programmering. Seks en sensatie voeren de boventoon. Tachtig procent van de programmering is nieuw en Nederlands. Menno Buch keert terug op tv met een dagelijkse talkshow, over ,,politiek, lifestyle, erotiek, sport, media tot aan literatuur toe''. Presentator Mental Theo komt met de datingshow Vrouwen zijn beesten, waarin één man zich staande moet zien te houden tegenover een tribune met vrouwen. Schandaalschilder Peter Klashorst wordt gevolgd in een real life show, misdaadjournalist Bas van Hout presenteert elke vrijdag misdaadnieuws. Het programma Meekijken gewenst is bestemd voor ,,liefhebbers van ongecensureerde seks, botte slasher-movies en ander schokkend materiaal''.

Omdat ik een tijdje niet in staat was een bijdrage aan het huishouden te leveren, heeft mijn vrouw een kordate maatregel genomen. Onze eerste au pair kwam uit Litouwen. Zij was intelligent, sprak uitstekend Duits en leerde Nederlands in ras tempo. Bovendien, en dat was natuurlijk het belangrijkste, kon zij bijzonder goed overweg met onze kinderen. Toen zij weer terug moest naar Litouwen om haar studie af te maken, werden er bij het afscheid tranen geplengd. Ik had haar zo willen aannemen als mijn dochter.

De aanval van de Organisation of the Islamic Conference (OIC) en ambassadeurs van diverse islamitische landen tegen mevrouw Hirsi Ali gaat voorbij aan de situatie in de echte wereld.

De DDR werd dertien jaar geleden gedemonteerd, maar de fascinatie met het voormalige Oost-Duitsland lijkt ongebroken. Een nieuwe film over de Duitse Democratische Republiek breekt bezoekersrecords, in Berlijn werd een winkel geopend met Oost-Duitse producten en een jonge kunsthistorica wil de communistische staat nu laten herleven in een pretpark, compleet met een racebaan voor Trabantjes.

De werkloosheid in Frankrijk is in januari met 0,7 procentpunt gestegen. Dat komt neer op 17.000 extra werklozen, op een jaartotaal van 117.900 (5,3 procent). Frankrijk telt nu 2.323.8000 werklozen. Dit komt neer op 9,1 procent van de beroepsbevolking. Premier Jean-Pierre Raffarin noemde 2003 ,,een moeilijk jaar voor de werkgelegenheid''.

Het Damrak was vanmorgen een uitschieter tussen de Europese beurzen. De effectenbeurs in Amsterdam noteerde tegen het einde van de ochtend een bescheiden, maar duidelijke plus. Handelaren in Franfurt, Parijs en Londen drukten de graadmeters in het rood.

Op het DEAF-festival in Rotterdam rennen kunstenaars met walkietalkies over de Kop van Zuid en branden `gamers' hun vingers aan de laatste computerspelletjes.

,,Ik moet me wel heel erg vergissen als het verzet van Frankrijk in de Irak-crisis standhoudt. De Franse politieke klasse buigt altijd – vandaar ook dat Franse boeren en vrachtwagenchauffeurs zo graag blokkades opwerpen.''

Columnist Dirk-Jan van Baar in HP/De Tijd

Bij een aanslag op een politiepost bij het Amerikaanse consulaat in de Pakistaanse stad Karachi zijn vanmorgen drie politiemensen omgekomen. Zes agenten raakten gewond. Dat heeft de Pakistaanse politie gemeld. Een politiewoordvoerder zei dat vanaf een of meerdere motoren het vuur op de politiepost werd geopend. Ook zou een politieman zijn wapen zijn ontfutseld, waarmee vervolgens geschoten werd. Eén verdachte is opgepakt. In juni vorig jaar werd ook al een aanslag op het Amerikaanse consulaat in Karachi gepleegd. Daardoor kwamen twaalf Pakistanen om het leven. Drie militante moslims zijn in staat van beschuldiging gesteld.

DEMOGRAFISCHE ONTWIKKELING tikt aan. Veranderingen in het aantal mensen op aarde hebben invloed op de meest uiteenlopende elementen van het bestaan. De verhouding tussen jong en oud, het beslag op natuurlijke hulpbronnen, de kloof tussen arm en rijk, de migratiestromen, de economische welvaart, het geopolitieke gewicht van de bevolkingsomvang, de openbare financiën, de vergrijzing, de effecten van epidemieën, de pensioenen, de techniek, de cultuur – er is nauwelijks een terrein denkbaar waarop de demografie niet van betekenis is. Groei, opbouw en spreiding van de wereldbevolking zijn in hoog tempo aan het veranderen. Volgens de jongste prognoses van de Verenigde Naties (www.un.org/esa/population) zal in 2050 de wereldbevolking zijn toegenomen van de huidige 6,3 miljard mensen tot 8,9 miljard. Dat is een stijging van bijna 50 procent, maar de stijging vlakt in hoog tempo af en de prognose voor 2050 is lager dan twee jaar geleden werd verwacht. Het nieuwe inzicht is gebaseerd op twee veronderstellingen: een verdere daling van het geboortecijfer en de verwoestende effecten van sterfte door aids.

De werkloosheid in Frankrijk is in januari met 0,7 procentpunt gestegen. Dat komt neer op 17.000 extra werklozen, op een jaartotaal van 117.900 (5,3 procent). Frankrijk telt nu 2.323.800 werklozen.

Ahold heeft zelf `eind vorige week' de Amerikaanse justitie benaderd over onregelmatigheden in de boekhouding bij de Amerikaanse cateringdochter. Mede hierdoor zouden de algemeen directeur en de financieel directeur van US Foodservice nog op hun positie zitten.

Onder de ingezonden brief Spreiding van leerlingen (25 februari, pagina 8) wordt Jan Erdtsieck Lid Tweede Kamer voor de SP genoemd. Hij is onderwijsadviseur Tweede-Kamerfractie SP.

Het bijschrift bij de foto van de Hiswa (26 februari, pagina 18) meldt dat deze watersporttentoonstelling maandag begint. Het evenement vindt deze week plaats.

De Cyprische leiders geven secretaris-generaal Kofi Annan van de Verenigde Naties op 10 maart in Den Haag antwoord op de vraag of ze kunnen instemmen met het VN-voorstel voor hereniging van het gedeelde eiland.

De Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Joschka Fischer, zei gisteren dat de komende weken bepalend zullen zijn voor het slagen of mislukken van de Conventie over de toekomst van Europa. Hij maakt zich grote zorgen.

`Lust ik niet!' roept Rintje. Mama heeft net een bordje met dampend eten voor zijn neus gezet.

In de brief van de ambassadeurs wordt een verkeerd woord gebruikt dat voor de verdere houding tegenover de ambassadeurs van fundamenteel belang is. Hirsi Ali wordt aangeduid met `public official' en dat is zij niet! Zij is volksvertegenwoordiger en haar taak bestaat uit het kritisch volgen en controleren van alle `public officials'. Ze vertegenwoordigt niet de overheid maar de mensen die op haar gestemd hebben.

Een Concorde van Air France verloor gisteren een stuk van zijn richtingsroer, maar landde veilig. Een Concorde van dezelfde maatschappij met motorproblemen maakte vorige week een noodlanding in Canada. De twee voorvallen in korte tijd hebben opnieuw de vraag doen rijzen hoe lang het vliegtuig nog mee zal gaan.

Het hoofd van Opus Dei Nederland, regionaal-vicaris dr.ir. G. Schnell, is benoemd tot kapelaan van de paus. Dit betekent dat hij de titel monseigneur mag dragen. De in Madrid geboren Schnell (66) kwam in 1961 als pas afgestudeerde ingenieur naar Nederland. Hij werkte in Amsterdam in de scheepsbouw. Daar raakte hij betrokken bij de opbouw en het bestuur van Opus Dei, dat kort daarvoor in ons land was begonnen. In 1989 werd hij tot priester gewijd.

In het hoofdartikel Ayaan vs Mohammed 2 (27 februari, pagina 7) staat dat Turkije de brief van de Organisatie van de Islamitische Conferentie, waarin de VVD excuus wordt gevraagd voor opmerkingen van Kamerlid Ayaan Hirsi Ali, heeft ondertekend. Dat stond ook onder de brief zelf, afgedrukt onder de kop Hirsi Ali zou uitlatingen moeten herroepen (26 februari, pagina 9). Turkije zegt de OIC-brief niet te hebben ondertekend.

De provincie Zuid-Holland zal de beschuldiging intrekken dat het ministerie van Landbouw ondertekende contracten niet nakomt.

Wetenschappers die op verzoek van de Amerikaanse regering een Amerikaans onderzoeksplan analyseerden dat moet leiden tot alternatief voor het Kyoto-protocol, noemen het plan ,,waardeloos''.

De komende oorlog tegen Irak past in een grote strategie van Amerika om overal `open samenlevingen' naar eigen snit te vestigen. Nu is het Midden-Oosten aan de beurt. Hoe in de Amerikaanse buitenlandse politiek economie en moraal hand in hand gaan.

IJsbrand Chardon is door een vakjury gekozen tot de beste ruiter van 2002. Dat is gisteren bekendgemaakt op een persconferentie van Indoor Brabant, het hippische evenement dat van 20 tot en met 23 maart in de Brabanthallen in Den Bosch wordt gehouden. In de 37-jarige geschiedenis van de verkiezing is het al de derde keer dat Chardon de eer te beurt valt.

In zijn Kellendonklezing (Boeken, 21.O2.03) houdt Bas Heijne een pleidooi voor de terugkeer van een bepaald soort realisme in de literatuur . `Mijn postmodernisme erkent wel degelijk het bestaan van de werkelijkheid, ongrijpbaar als die is, en verloochent haar niet langer, en ziet het als een opdracht van de kunst om zich er hartstochtelijk mee bezig te houden. [...] We moeten de werkelijkheid tegemoet treden als de bibberende gelovigen in aanwezigheid van een mysterie.' Hij zet zijn visie af tegen die van het literaire tijdschrift De Revisor, dat `pleitbezorger' zou zijn van de opvatting dat `kunst helemaal geen verhouding tot welke werkelijkheid dan ook hoeft aan te gaan.' Dit vraagt om een reactie.

Jacques Tardi staat al jaren eenzaam aan de top op het gebied van de zwart-witstrip. Soms maakt hij een frivool uitstapje naar kleur (zoals met zijn vorige boek De Verloedering), maar uit zijn nieuwste serie De stem van het volk blijkt weer eens dat hij dat eigenlijk niet zou moeten doen en keert hij op meesterlijke wijze terug naar de puurste grafische vorm waar striptekenaars over beschikken en bovendien ook weer terug naar het Parijs uit de negentiende eeuw.

PvdA en CDA zijn elkaar gisteren genaderd op het terrein van de gesubsidieerde arbeid en de WAO. PvdA-leider Bos liet gisteravond op een partijbijeenkomst in Middelburg weten dat beide onderwerpen voor hem ,,hard'' zijn.

Moet het opbreken van Ahold geen makkie zijn als vijf bieders om de Britse branchegenoot Safeway heencirkelen? Dat staat nog te bezien.

Na de vrijpartij in de smerige wc maakt de barman een overwinningsdansje. Zijn langbenige meisje met witte pumps en draadjeskleding wankelt naar voren en stamelt dat ze sneller wil dansen dan haar hart kan bijhouden, erg blij kijkt ze niet.

Onder Peter de Grote raakte de Russische elite in de ban van de westerse cultuur. Maar steeds eiste ook het `andere Rusland' zijn rol op, zo laat de Britse historicus Orlando Figes zien. Het debat tussen westerlingen en slavofielen is nog altijd actueel.

Ongevraagde post heeft vaak hetzelfde effect als het verzoek van de netjes geklede man die je op straat staande houdt met de beschaafd uitgesproken woorden: ,,Mag ik u iets vragen?''

In Groenekan mislukte gisteren de ontruiming van een azc. Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers delfde het onderspit tegen asielzoekers, beheerder/vastgoedman, buurtbewoners en burgemeester.

Een commissie van het Nigeriaanse parlement wil dat energiegigant Koninklijke/Shell een compensatie betaald van 1,5 miljard dollar (1,39 miljard euro) voor het vermeende schadelijke effect van zijn activiteiten op het milieu. Shell is al tientallen jaren actief in Nigeria en produceert er momenteel 800.000 vaten olie per dag. Het advies van de commissie moet nog worden geaccepteerd door het parlement. Als deze het advies in een wetsvoorstel omzet zou Shell, dat nog geen commentaar geeft, zou direct 500 miljoen moeten betalen en de resterende een miljard in tien termijnen. In het verleden hebben bewoners van de Niger Delta personeel van Shell, juist gestuurd om olielekken op te ruimen, gegijzeld voor losgeld.

Het Nederlands cricketelftal speelt vandaag in en tegen Zimbabwe. De omstreden wedstrijd levert goodwill op voor een omstreden bewind.

,,And then to the sound of obscure harmonies there floated into that room from the deep all the dreams and memories of earth's sunken Mighty Ones.'' Aldus beschreef dark fantasy-auteur Howard Phillips Lovecraft (1890-1937) in zijn verhaal The strange high house in the mist (1926) niet alleen een onheilspellende manifestatie van oude goden, maar tevens een archetypische mensenangst: schuilt achter de dagelijkse realiteit een kosmische gruwel die erop wacht om tevoorschijn te treden?

Theo Janssen: Communiceren. Paperback, Sdu Uitgevers 1997, van €18,04 voor €6,90. Steven Sterk Utrecht

Kees Fens, Uta Janssens: Poseren voor de bladspiegel. Paperback, Querido 1999, van €16,50 voor €4,99. De Slegte (www.deslegte.com)

Halverwege de jaren negentig zei A.F.Th. van der Heijden in een interview dat hij voornamelijk nog `ontalenten' zag verschijnen die hem het gevoel gaven `als schrijver in hun vieze badwater te stappen'. Tijdens de presentatie van zijn nieuwe boek gaf Van der Heijden opnieuw af op zijn vakbroeders. Wat er deze keer speelt wil echter maar niet duidelijk worden.

`We gaan fantastische tijden tegemoet. Voor columnisten', schreef cultuurhistoricus Thomas von der Dunk juli vorig jaar in zijn column op de newssite van Planet Internet. Nu is het tijd voor columnisten om de oogst van die fantastische tijden binnen te halen, ook voor Von der Dunk. Hij bundelde zijn internetcolumns, samen met enkele verspreide artikelen, in De Vader, de Zoon en de Geest van Pim.

De muziekindustrie verhardt en ook veelbelovende bands komen tegenwoordig moeilijk aan een contract.

De Amsterdamse kapelaan L.P.A. Gompertz schreef in 1872 naar aanleiding van een veiling van onder meer schilderijen van Andrea del Sarto en Jusepe de Ribera: `Gij ziet dat die meesters niet van de strenge school zijn; dunkt het u ook niet beter om de duiten te bewaren alleen voor de Gothische exemplaren?'. Gompertz was betrokken bij de opbouw van een collectie kerkelijke kunst in het bisdom Haarlem. Goede katholieke kunst moest volgens Gompertz streng zijn. Die religieuze kwaliteit achtte hij kennelijk een kenmerk van de kunst van de gotiek, en niet van alom gewaardeerde werken van Italiaanse en Spaanse renaissancemeesters.

VVD-leider Zalm vindt het ,,bizar'' dat de Organisatie voor de Islamitische Conferentie (OIC) ophef maakt over uitspraken van VVD-Kamerlid Hirsi Ali. ,,Ook een Kamerlid heeft vrijheid van meningsuiting.''

Turkse theehuizen in Eindhoven blijken gebruikt te worden als dekmantel voor illegale prostitutie. De politie van Eindhoven heeft afgelopen week massaal invallen gedaan in theehuizen waar vrouwen onder dwang als prostituee werkten.

Ernst Timmer: Zwarte ogen. Bert Bakker, 378 blz. €24,95

De Kamoro snijden al eeuwenlang beelden, schilden, prauwkoppen. `Elke snijder is ervan doordrongen dat hij gebaard is en ooit met een navelstreng aan zijn moeder vastzat.'

Het is hopen dat Zalm toont hoe liberaal hij is. Waarom zou Hirsi Ali niet mogen zeggen wat ze heeft gezegd met een beroep op haar gezonde verstand (ook al had ze het diplomatieker kunnen verwoorden) als imams volgens Nederlandse rechters onze cultuur mogen verachten en mensen mogen aanduiden als lager dan honden en varkens? (Overigens een verkeerde vertaling, want El-Moumni bedoelde: de meest onreine beesten die er in zijn optiek zijn. Dat zou dus voor onze cultuur moeten zijn: ratten en kakkerlakken.)

Ik zat te bladeren in Translations of Eastern Poetry and Prose, een bloemlezing uit het werk van vijftig Arabische en Perzische dichters, in de vertaling van R.A. Nicholson, uit 1922. Helemaal achterin viel mijn oog op een weggedoken kort stukje proza. Daarin werd verteld hoe op een dag een sjeik, Abú Sa'íd, iemand in de verte een lied hoorde zingen over een onbereikbare geliefde. De zanger wilde zich verbergen in zijn eigen liefdeslied. Want alleen zo zou hij de aanbedene ooit nog eens kunnen kussen: als zij zijn lied zou gaan zingen. In het Engels: `I'll hide myself within my song of love, / That I may kiss thee when thou singest it.' De sjeik was opgetogen toen hij het hoorde. Hij vroeg naar de naam van de dichter van het lied. Men zei hem dat het Umára was. `Kom', zei hij toen tegen zijn leerlingen, `dan gaan we hem bezoeken.' En hij vertrok meteen, en allen volgden hem.

Tim Mackintosh-Smith: Jemen. Paperback, Atlas 1998, van €22,64 voor €8,90. Steven Sterk Utrecht

In de noordelijkste regio's van Italië, waar de aanzet van de Alpen begint, worden in de vele valleien de heerlijkste kazen gemaakt. Zoals Robiola of de veelzijdige Toma, die meestal vernoemd is naar de vallei waar hij geproduceerd wordt en natuurlijk Fontina, de koning van de Italiaanse Alpenkazen. Vaak worden ze door ambachtelijke kaasmakers verkocht op boerenmarkten die maandelijks in de stadjes in de laagvlakte worden gehouden en waar een ongelofelijke keuze aan lokale kazen is. Zo kocht ik van een coöperatieve kaasmakerij uit de hooggelegen Valchiusella een potje Bruss, zeer pikante kaascrème gemaakt van restjes wrongel uit de kaasmakerij die vermalen worden en een tweede gisting krijgen om daarna vermengd met witte wijn of grappa te rijpen in een stenen pot. Een lepeltje Bruss door de tomatensaus doet wonderen voor de pasta maar smeer je deze kaas op warme crostini dan eet je buitenaardse broodjes.

Als je als Colombiaan zomaar ergens in Colombia wordt doodgeschoten, doet er niet toe door wie, een rebellengroep, het leger, een groepje gemaskerde paramilitairen, gewoon wat boeven of de boze buurman, is het geen nieuws. Als je daar met gezin en al wordt uitgemoord in je huis eigenlijk ook niet. 's Lands wijs, 's lands eer. Maar als je daar als Amerikaan, als Duitser of als Nederlander wordt doodgeschoten of ontvoerd, ja dat is wereldnieuws. Maar ook daarin is een rangorde. De Amerikaan komt eerst, dan de Duitser, dan de Nederlander. Daarna de Braziliaan en de Indiër. Dat zal in Brazilië of in India niet zo zijn, maar in de verangelsakste wereld wel.

Art Rotterdam op de Rotterdamse Kop van Zuid is een kunstbeurs voor actuele kunst. Ter gelegenheid van de opening sprak Anna Tilroe gisteren onderstaande lezing uit.

De staat daagt op 13 maart in kort geding de Nederlandse Spoorwegen over de mogelijke prijsverhoging van het treinkaartje in juli dit jaar. Dit heeft het ministerie van Verkeer en Waterstaat vanochtend bevestigd.

HET PROBLEEM van een oorlog tegen Irak is de publieke opinie – met name buiten de Verenigde Staten. Zelfs de loyaalste bondgenoot van Washington, de Britse premier Tony Blair, worstelt ermee. Zijn optreden gisteravond in het Lagerhuis was sterk, en hij kan inmiddels bogen op een meerderheid in het parlement die zijn Irak-beleid steunt, maar de Britse bevolking is allerminst overtuigd. Hetzelfde geldt voor Blairs rebellerende partijgenoten, die de premier gisteren de lastigste uren uit zijn loopbaan bezorgden. Het soort oorlog dat de VS willen voeren – een preventieve, zonder dat sprake is van een duidelijke casus belli – roept wereldwijd alleszins begrijpelijke weerstanden op. Ook in Groot-Brittannië, dat zich nimmer heeft gedrukt om de wapens ter hand te nemen als dat nodig was. Mocht de strijd dadelijk beginnen, dan kan juist het aspect van de afkerigheid van het Britse publiek van deze oorlog een bedreiging voor de motivatie te velde vormen. Het vecht anders als militairen weten voor wie ze vechten, en voor welke zaak en met steun van het thuisfront.

Aan de vooravond van een mogelijk militair conflict in Irak is de prijs van de Amerikaanse olie gestegen tot het hoogste niveau sinds de vorige Golfoorlog. De prijs wordt vooral opgestuwd door de dreigende aanval op olieproducent Irak.

Voormalig oorlogsverslaggever en thans directeur van SBS (SBS6, Net5, V8) Fons van Westerloo, is als journalist benieuwd hoe het afloopt, in Irak. Als mens vindt hij oorlog weerzinwekkend.

Twee dagen voor het verstrijken van het ultimatum van zijn plan is secretaris-generaal Kofi Annan van de Verenigde Naties gisteren in Cyprus aangekomen voor een ultieme poging het sinds 1974 verdeelde eiland te verenigen. ,,Ik hoop dat de leiders van de Grieks- en de Turks-Cyprioten het in de nog resterende tijd eens worden'', zei Annan. Hij lanceerde een enigszins aangepaste versie van zijn plan en sprak van ,,een laatste kans''.

21 LIDSTATEN van de Organisatie van de Islamitische Conferentie hebben vorige week bewezen dat ze geen moderne westerse democratieën zijn met een strikte scheiding tussen kerk en staat. In een brief verzochten hun vertegenwoordigers VVD-leider Zalm om fractielid Ayaan Hirsi Ali te dwingen tot excuses voor haar opmerkingen over de profeet Mohammed in een interview in Trouw. Zij had gezegd dat Mohammed ,,gemeten naar westerse maatstaven een perverse man' en ,,een tiran' was door te trouwen met Aïsja, de negenjarige dochter van zijn beste vriend.

Justitie moet in de strafzaak tegen Clickfonds-hoofdverdachte Adri Strating niet ontvankelijk worden verklaard. Het openbaar ministerie (OM) heeft dermate onzorgvuldig geopereerd dat het zijn recht op vervolging heeft verspeeld.

De provincie is een `tussenlaag' in het openbaar bestuur, die vooral fungeert als regisseur in het overleg tussen rijk, gemeenten, waterschappen, bedrijfsleven en andere instellingen. Haar belangrijkste taken liggen op het gebied van ruimtelijke ordening. De provincie maakt bijvoorbeeld streekplannen, waarin op hoofdlijnen is bepaald waar huizen mogen komen en waar landbouw, natuur, bedrijfsterreinen en wegen. De provincie zorgt ook voor aanleg en onderhoud van wegen en fietspaden, sanering saneren van vervuilde bodems, verlening van milieuvergunningen en de ontwikkeling van natuurgebieden. Andere taken zijn stimulering van de provinciale economie en bevordering van welzijn en cultuur. De provincie verstrekt daarvoor subsidies en heeft ook de zorg voor de inrichting van het regionale publieke omroepbestel.

CDA en PvdA zijn er gisteren bij hun formatieonderhandelingen niet in geslaagd afspraken te maken over de gezondheidszorg. CDA-leider Balkenende wil vasthouden aan het voornemen het zorgstelsel te hervormen, terwijl PvdA-leider Bos meent dat dat niet kan.

In de column In de steeg naar de oorlog van H.J.A. Hofland (26 februari, pagina 9) staat de zin `Er is evenveel voor te zeggen, Koeweit in 1998 als Saddams Sudetenland te beschouwen,[...]'. Dit moet zijn 1991.

In het beursverslag Stemming beurs blijft negatief (26 februari, pagina 19) staat dat kredietbeoordelaars hun waardering voor DSM die ochtend verlaagden. Het was de Amerikaanse zakenbank Merrill Lynch die zijn advies voor DSM verlaagde van `kopen' naar `houden'.

Oplettende burgers in het district Breda die een misdrijf signaleren en doorgeven aan de politie kunnen vanaf maart een bos bloemen of en fles wijn krijgen. Twee dagen later valt er een persoonlijke brief van de districtschef op de deurmat waarin deze zijn waardering uitspreekt voor de actie van de burger.

De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) is tegen de wetswijziging waarin waarnemend en demissionair minister De Geus (Volksgezondheid) voorstelt dat verzekerden zich in een ziekenhuis met een paspoort moeten legitimeren. Met dit voorstel beoogt De Geus om de fraude met zorgpassen tegen te gaan. De NVZ voorziet dat als toegang tot ziekenhuiszorg wordt gekoppeld aan een paspoort, onverzekerden het ziekenhuis gaan mijden.

Het ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij (LNV) is bezig een ,,spoedwetje'' te maken nu de rechtbank in Groningen heeft bepaald dat de ruilverkaveling Sauwerd onrechtmatig is. In afwachting van de spoedwet zijn alle bezwaarprocedures stilgelegd. In heel Nederland lopen hierdoor maximaal enige tientallen `landinrichtingen' vertraging op, van ,,minimaal enkele maanden'', zo heeft LNV vanmorgen laten weten.

De rechtbank in Arnhem heeft vanmorgen heropening bevolen van de strafzaak tegen vier boeren die actievoerden in Kootwijkerbroek tijdens de mond- en klauwzeercrisis twee jaar geleden. De rechtbank wil meer informatie over de rol van het openbaar ministerie (OM) bij beloften aan de boeren dat zij niet vervolgd zullen worden voor de gijzeling en bedreiging van medewerkers van de Rijksdienst voor de Keuring van Vee en Vlees (RVV) en een dierenarts.

De politie heeft in september een moordaanslag op de voormalige lijsttrekker van de VVD, Hans Dijkstal, voorkomen.

,,De SP dient een motie in over gewetenbezwaarden die niet willen meewerken aan deze transporten [van Amerikaans militair materieel]. De SGP spreekt naar aanleiding daarvan over gewetensbezwaarde ambtenaren die geen homohuwelijken willen sluiten. Zou er één ander parlement in de wereld zijn waar tijdens een Irak-debat over het homohuwelijk wordt gesproken?'' Kamervoorzitter Weisglas in zijn weekboek op Internet.

Stel: je bent een gepensioneerd ingenieur, alom gerespecteerd lid van de Rotary in Bristol en je reist soms naar het buitenland voor een beschaafde wijnproefvakantie. Maar dan valt de politie je hotel binnen en smijt je de cel in om uitgeleverd te worden aan de Verenigde Staten, omdat je je daar schuldig hebt gemaakt aan grootschalige fraude.

Astronaut spelen

Om het publiek van actuele ontwikkelingen op de hoogte te brengen zijn er gedurende enkele weken gratis rondleidingen over de permanente tentoonstelling van Space Expo. Bezoekers maken een reis door de geschiedenis van de ruimtevaart. Van de lancering van de Spoetnik 1 in 1957 via het historisch hoogtepunt, de maanwandeling van Neil Armstrong en Buzz Aldrin in 1969, tot en met de laatste ontwikkelingen rondom het International Space Station. In de expositieruimte in Noordwijk staan testmodellen van satellieten en levensgrote schaalmodellen van raketten en de Hubble Space Telescoop. Er is aandacht voor de rol en het belang van satellieten; bij ruimteonderzoek, weersvoorspellingen, moderne communicatiemiddelen en bij spionage zoals recent weer bleek bij de foto's van Irak die Colin Powell presenteerde. Onder leiding van een gids maken jong en oud een lancering van de Europe Ariane 4 draagraket mee, kruipen ze in de huid van een astronaut en repareren met een robotarm een door een meteoriet beschadigd station.

Space Expo, Keplerlaan 3, Noordwijk. Inl 0900-87654321 of www.space-expo.nl. Gratis rondleidingen dag t/m zo 9 maart.

Fortuna Sittard is afgegleden naar de marge van het betaalde voetbal. De nummer laatst van de eerste divisie heeft bovendien een schuld van 18 miljoen.

De politie van Helmond heeft gisteravond laat drie stoffelijke overschotten gevonden in een woning in de nieuwbouwwijk Brandenvoort. De identiteit van de slachtoffers is nog niet met zekerheid vastgesteld, aldus de politie, die in het belang van het onderzoek niets kwijt wil over de wijze waarop de mannen om het leven zijn gebracht.

Prinses Margarita heeft een gesprek met koningin Beatrix, over de familieruzie, heimelijk opgenomen. Dat heeft prof.mr. Slagter, juridisch adviseur van de prinses en haar man, Edwin de Roy van Zuydewijn, vanmorgen bevestigd.

In het artikel Is deze krant een Franse Pravda? (26 februari, pagina 4) is de laatste zin verminkt. Die moet zijn: Hun optimisme [van de auteurs van La Face Cachée du Monde] wordt gerechtvaardigd door de paginalange `bespreking' van hun boek in Le Monde door de ernstig in diskrediet gebrachte Edwy Plenel zelf. Plenel gaat geen moment in op beschuldigingen, maar volstaat met citaten waaruit de haatdragende toon van het boek zou moeten blijken.

Twee op de drie Nederlanders willen een minder hard asielbeleid. Dit blijkt uit een representatief opinieonderzoek uitgevoerd door het onderzoeksbureau NIPO in opdracht van VluchtelingenWerk. Volgens de organisatie heeft de politieke roep om een strenger asielbeleid geen draagvlak onder de bevolking. De uitkomsten van het onderzoek worden aan onderhandelaars Balkenende en Bos overlegd.

De LPF wil dat de eindeloze stroom debatten, overleggen, mondelinge en schriftelijke vragen in de Tweede Kamer aan banden wordt gelegd. Zo wil de partij onder andere dat elke partij per jaar nog maar 75 schriftelijke vragen mag stellen. Voorts moeten de spreektijden beperkt worden en aanvragen voor spoeddebatten mogen slechts worden gehonoreerd bij de steun van minimaal drie fracties of ten minste vijftig Kamerleden. De LPF wil zo de ,,bureaucratische werkwijze'' van de Kamer doorbreken.

Noord-Korea heeft de omstreden kerncentrale in Yongbyon in werking gesteld. Een Amerikaanse regeringswoordvoerder heeft de stap veroordeeld als ,,een escalatie bedoeld om concessies te krijgen''.

De Amerikaanse Immigratie- en Naturalisatiedienst (INS) slaagt er niet in illegalen uit te zetten, ook al wordt vermoed dat zij mogelijk terroristen zijn. Dat stelt het ministerie van Justitie. Van de 355.000 illegalen die vorig jaar de VS uit gezet hadden moeten worden, is 87 procent nog in het land aanwezig. Van de illegalen uit risico-gebieden - waaronder Saoedi-Arabië en Pakistan – is slechts 6 procent uitgezet. De INS slaagt er wel in illegalen uit te zetten die worden vastgehouden voor bijvoorbeeld visumfraude en kleine vergrijpen.

Kurt Masur

De legendarische Duitse dirigent Kurt Masur staat de komende dagen voor het Koninklijk Concertgebouworkest. Masur was in Leipzig actief tijdens het vallen van de `Muur' en was tot half vorig jaar chef-dirigent van de New York Philharmonic. Bij zijn afscheid kreeg Masur de eretitel `director emeritus'. Masur dirigeert een concert met een klassieke opbouw: de Symfonie nr 36 `Linzer' van Mozart, gevolgd door de Vierde symfonie van Bruckner.

Concertgebouw Amsterdam 5, 6, 7 maart 20u15; 9 maart 14u15. Res. 020-6718345.

De man die op 16 januari een 80-jarige Hagenaar zou hebben doodgeschoten, was een maand eerder gevlucht tijdens een paar uur verlof van een tbs-kliniek. Dat zei een woordvoerster van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) gisteren. De politie hield vorige week de verdachte 30-jarige Hagenaar aan. Hij heeft de moord bekend.

Het weigeren van asielzoekers in een winkel is discriminatie en daarmee strafbaar. Dat heeft de kantonrechter in Apeldoorn vandaag beslist in een zaak tegen twee winkeliers in Wapenveld (gemeente Heerde). Ze zijn overigens wel vrijgesproken, omdat het niet bewezen is dat ze daadwerkelijk mensen hebben geweigerd. De slijterij en elektronicazaak in het Veluwse dorp plaatsten vorig jaar bij de ingang bordjes met teksten als `Wij laten één asielzoeker per keer binnen'.

Riccardo Chailly heeft voor het volgende seizoen, zijn laatste als chef-dirigent van het Koninklijk Concertgebouworkest, een aantal dirigeerbeurten in Amsterdam afgezegd.

In het artikel Hoogleraar: tbs bij verkrachters is nauwelijks effectief (26 februari, pagina 1) staat dat meer dan de helft van de veroordeelde verkrachters opnieuw een seksueel misdrijf pleegt. Dit moet zijn: een gewelddadig en/of seksueel misdrijf.

Gynaecologen van het Elkerliek Ziekenhuis in Helmond gaan wekelijks hun eigen patiënten opereren in het St. Bernhard-hospitaal in het Duitse Kamp-Lintfort, bij Duisburg. Het gaat om niet-spoedeisende ingrepen met een laag risico, zoals sterilisaties, het verhelpen van verzakkingen, verwijderen van baarmoeders en incontinentieoperaties.

Wat moet ik kiezen op 11 maart, als de Provinciale- Statenverkiezingen worden gehouden, zo vraagt menigeen zich af. Op zoek naar politieke tegenstellingen in de provincie. Vandaag het eerste deel van een serie: de Zuid-Hollandse worsteling met verstedelijking en glastuinbouw.

De kosten van de Wet Arbeidsongeschiktheid (WAO) zijn de afgelopen jaren naar verhouding sterk gedaald. In het jaar 2001 bedroegen de uitgaven voor de WAO-uitkeringen 2,15 procent van het bruto binnenlands product (bbp), het laagste niveau sinds 1974.

Aan de vooravond van een mogelijk militair conflict in Irak is de prijs van de Amerikaanse olie gestegen tot het hoogste niveau sinds de Golfoorlog.

De val van de Iraakse leider Saddam Hussein zal democratisering bevorderen in het hele Midden-Oosten en ook de weg bereiden voor vrede tussen Israël en de Palestijnen.

De Amsterdamse AEX-beursindex is vanmorgen door de grens van 250 punten gezakt, na nieuwe koersdalingen van de grote verzekeraars die kampen met beleggingsverliezen. Het is voor het eerst sinds september 1996 dat de beursindex zo laag stond.

In Oost-Slowakije, zo beweren organisaties voor de mensenrechten, worden Roma-vrouwen onder dwang gesteriliseerd. De `blanken' ontkennen. De ruzie is de zoveelste in een regio waar de verhoudingen ernstig verstoord zijn.

AS Roma heeft gisteren een verrassende 3-0 overwinning behaald op Valencia. De Spanjaarden waren in het eigen Mestalla-stadion al drie jaar in de Champions League ongeslagen. De Romeinen, die in de voorgaande drie wedstrijden geen enkel punt wisten te halen, doen door de zege weer mee in groep B.

CDA en PvdA zijn er gisteren bij hun formatieonderhandelingen niet in geslaagd afspraken te maken over de gezondheidszorg. CDA-leider Balkenende wil vasthouden aan het voornemen het zorgstelsel te hervormen, terwijl PvdA-leider Bos meent dat dat niet kan.

Het openbaar ministerie geeft de politie toestemming bepaalde misdrijven door de vingers te zien als zij daar wegens capaciteitsgebrek niet aan toekomt. Dat blijkt uit een `aanwijzing voor de opsporing' die het College van Procureurs-Generaal gisteren heeft bekendgemaakt.

De brief die de Organisatie van de Islamitische Conferentie over VVD-Kamerlid Hirsi Ali stuurde kan spanningen tussen moslims en de Nederlandse samenleving aanwakkeren.

De volkstuinders van Hoge Weide in Utrecht moeten verkassen naar Papendorp. Maar het Gemeenteplan voor een nieuw, modern complex met standaardhuisjes `onder architectuur' slaat niet aan.