Het nieuws van 15 februari 2003

Een meerderheid van de Europeanen is tegen een oorlog in Irak. Ook in de landen die zich tot nu toe achter de VS schaarden, zoals Spanje, Groot-Brittanië, Italië en Nederland, is het overgrote deel van de bevolking tegen een militaire interventie, zo blijkt uit opiniepeilingen in EU-lidstaten (de meesten door Gallup), die deze week, dus voor de bevindingen van VN-wapeninspecteur Blix, werden gehouden.

Het Joegoslavië-tribunaal heeft gisteren een aanklacht ingediend tegen de radicaal-nationalistische Servische politicus Vojislav Šešelj wegens misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden. Šešelj heeft steeds gezegd dat hij zich zal melden bij het VN-tribunaal in Den Haag wanneer hij wordt aangeklaagd, om de aanklacht te weerleggen. Šešelj (48), vice-premier onder Slobodan Miloševic, wordt beschuldigd van acht misdaden tegen de menselijkheid en zes oorlogsmisdaden tussen augustus 1991 en september 1993. Volgens de aanklagers is hij verantwoordelijk voor de etnische zuivering van grote delen van Kroatië, Bosnië-Herzegovina en Servië.

De chef-wapeninspecteurs hebben gisteren in de Veiligheidsraad minder uitdrukkelijk over Iraakse tegenwerking geklaagd dan zij eerder deden.

Naarmate een oorlog tegen Irak dichterbij komt, wordt het debat erover heviger. In een serie interviews vandaag W. Thoomes (71), vredesactivist sinds 1961.

De titel is poëtisch en vitaal: Sweet Bird of Youth, ofwel: Zoete Vogel van de Jeugd, het toneelstuk waaraan de Amerikaanse schrijver Tennessee Williams tussen 1948 en 1959 werkte. Ook poëtisch is de naam van het meisje om wie alles draait, Heavenly. `Hemeltje', ook vertaald als `Zoetje'. Maar een grimmiger stuk is nauwelijks voorstelbaar.

De Betuwelijn, de 160 kilometer lange spoorlijn die wordt aangelegd tussen de Rotterdamse haven en het Duitse Ruhrgebied, zal verliesgevend zijn. Volgens een onderzoek naar de rentabiliteit van de route kost de goederenlijn jaarlijks 15 tot 25 miljoen euro. De rentabiliteitsstudie naar de spoorlijn is gisteren door het kabinet besproken. De totale onderhoudskosten van de Betuweroute liggen nog miljoenen hoger, maar een deel ervan kan worden terugverdiend met de vergoeding die gebruikers van de Betuweroute moeten gaan betalen, waarschijnlijk ongeveer 40 eurocent per kilometer. Het departement heeft jaren volgehouden dat de kosten zouden wegvallen tegen de gebruikersvergoeding. Daarbij werd echter aangenomen dat bedrijven ook voor ruim 800 miljoen euro in de lijn zouden investeren, maar dat is nooit gebeurd. De Betuweroute kan waarschijnlijk vanaf 2007 gebruikt worden.

Zeven gemeenten dachten in de jaren negentig dat spreiding van leerlingen het ontstaan van zwarte scholen kon voorkomen. Het blijkt een illusie.

België vreest dat de eigen burgers de dupe worden van de groeiende stroom buitenlandse patiënten. Minister Vandenbroucke over de risico's van zorgtoerisme.

Vandaag wordt in Amsterdam gedemonstreerd tegen oorlog in Irak. Betekent dit protest dat Nederland genoeg heeft van Amerika? Op zoek naar de wortels van een pril anti-Amerikanisme.

De omvang van de ramp met de olietanker Prestige bij Spanje is groter dan tot nu toe werd gevreesd. Volgens een geheim regeringsrapport, dat gisteren in de krant El Pais werd geciteerd, is maar liefst 2.900 kilometer kust vervuild geraakt door de olie uit de Prestige. Dat is driemaal zoveel als steeds werd aangenomen. Alleen al de schoonmaak van de kusten en de zee kost een miljard euro. Daarvoor heeft de Spaanse regering een beroep gedaan op een internationaal fonds voor olievervuiling (IOPC). Dit fonds gaat echter uit van 900 kilometer vervuilde kust en een schade van 570 miljoen euro. De Prestige zonk in november.

Wat is het Fortuynisme? En van wie is het? Dat waren de vragen waaraan gisteravond het eerste debat werd gewijd in Café Leefbaar Rotterdam. Hingen dinsdagavond in het nieuwe politieke café alleen nog maar portretten van Pim Fortuyn, gisteren werd Pim Fortuyn's tafel er in gebruik genomen. De tafel (met familiewapen) stond eerder in het Haagse Nieuwspoort.

De relatie tussen de huidige regeringspartij in Zuid-Afrika, het ANC, en kernenergie kwam wat moeizaam op gang. In 1982 bezocht een team van het ANC de Koebergcentrale bij Kaapstad, liet er vier bommen achter en blies Zuid-Afrika's nucleaire programma aan stukken. Het ANC was toen nog een verzetsbeweging en vermoedde dat het apartheidsregime plutonium produceerde voor kernwapens.

Nu is het ANC als regeringspartij de enige aandeelhouder in Eskom, de grootste energieproducent in Afrika die kernenergie ,,de toekomst voor het continent'' noemt. Koeberg is Eskoms enige kerncentrale in Zuid-Afrika en produceert 1.840 megawatt. Dat is 6,7 procent van de totale energievoorziening in het land.

Eskom wil de kolencentrales die de rest van 's lands elektriciteit produceren zo snel mogelijk vervangen door de zogenoemde Pebble Bed Modular Reactors. Eskom zou tien PBMR's per jaar willen maken voor gebruik in Zuid-Afrika en nog eens twintig per jaar voor de export. Het hele project zou zo'n 200.000 banen moeten opleveren. Maar dan moet de regering eerst toestemming geven.

Het kabinet van president Mbeki twijfelt. Over de commerciële haalbaarheid: in de Verenigde Staten en Duitsland zijn PBMR's een mislukking gebleken. En over de risico's voor het milieu. Volgens Earthlife Africa produceren PBMR's 13 keer zoveel hoogwaardig radioactief afval als gewone kerncentrales. En dat is volgens de milieuactivisten slecht nieuws aangezien de opslag van het afval in de dunbevolkte Noord-Kaap nu al niet waterdicht blijkt. Lekkages hebben de afgelopen jaren herhaaldelijk tot onrust geleid.

Demissionair minister Veerman (Landbouw) heeft gistermiddag om vijf uur besloten per direct ongeveer honderd veebedrijven te blokkeren in verband met een nieuwe mogelijke besmetting met door dioxine verontreinigd veevoer. Afgelopen dinsdag blokkeerde de minister ook al 140 bedrijven. Het diervoer dat aan de honderd veebedrijven is geleverd is afkomstig van mengvoerbedrijven, die zogenoemd beschuitmeel hebben gekocht van het bedrijf Velthof in Borne. Dit beschuitmeel komt van het Duitse bedrijf Trockenwerk, waar eerder met dioxine verontreinigd broodmeel vandaan kwam. De minister blokkeert de bedrijven, omdat hij volgens het ministerie ,,het zekere voor het onzekere wil nemen''. De zending beschuitmeel is in dezelfde periode aan Velthof geleverd als het met het dioxine verontreinigde broodmeel. Het is niet duidelijk of de zending van honderd ton beschuitmeel ook dioxine bevat. Zowel Duitsland als Nederland hebben hier onderzoek naar ingesteld. Het verontreinigde broodmeel zou volgens het departement overigens geen gevaar opleveren voor de volksgezondheid. Daarvoor is het gehalte dioxine in het veevoer, dat gemengd wordt met andere grondstoffen, te laag.

Dolly is dood. Het schaap dat de wereld schokte als levend bewijs dat het klonen van volwassen individuen mogelijk was, kreeg gisteren een spuitje omdat het leed aan een ongeneeslijke longinfectie.

Toen in 1991 de Sovjet-Unie uiteenviel, dacht ik dat het met de grote sovjetschaakmachine ook wel snel gedaan zou zijn. Dat viel erg mee. Onder de beste tien schakers van de wereld zijn er zes uit de voormalige sovjetrepublieken, aan jonge talenten en trainers die hen willen opleiden is daar geen gebrek en belangrijke toernooien zijn er ook nog steeds.

Met de monsterhit `Get Ur Freak On' hebben Timbaland en Missy Elliott heel wat in beweging gezet. De opruiende tabla- en sitar-geluiden zorgden voor een kleine opleving van Aziatische invloeden in de dansmuziek. In dat klimaat kon ook het bhangra-nummer `Mundian To Back Ke' van Panjabi MC een hit worden, ook al is het al vier jaar oud. Overigens wordt diens Mahi wel als bron van de samples in `Get Ur Freak On' opgevoerd, al zijn de deskundigen het daar niet over eens.

Bij de VN blijft de crisis over Irak groot na de rapportage van Blix. Het woord is nu aan president Bush.

Het debat in het parlement over de juridische grondslag van de uitzending van een Patrioteenheid naar Turkije, berust op een onjuiste grondslag.

Spreiding van allochtone leerlingen om het ontstaan van `zwarte' basisscholen tegen te gaan, werkt niet. De zeven gemeenten die hebben geprobeerd allochtone leerlingen beter over scholen te verspreiden, hebben daar nauwelijks tot geen resultaten mee geboekt.

Op de WFA-foto van afgelopen week schrikt een hond op het strand van Oostende van een met olie besmeurde vogel, nadat olie uit de gestrande tanker Tricolor de kust had bereikt. Dat we dit tragische beeld hadden uitgezocht voor deze in wezen grappige wedstrijd, maakte lezeres Elly Meriwani (woonplaats onbekend) onwel en inspireerde haar tot het onderschrift `Immorele NRC-redactie verzint zwartgallige opdracht'.

Turks winkelen is niet zo goedkoop als je denkt, ontdekte Maartje Somers. Want je koopt geen zes tomaten, je wilt meteen een hele kist.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken adviseert Nederlandse reizigers in Marokko `extra voorzichtigheid' te betrachten: ,,In geval van een oorlog in Irak moet rekening worden gehouden met een ernstige verstoring van het openbare leven, hetgeen zich in de eerste plaats kan keren tegen Amerikanen en Westerlingen in dit land.'' Reizigers wordt verder aangeraden ,,indien mogelijk het nieuws te volgen''.

De controverse rondom kernenergie is gegroeid dezer dagen. Gevreesd wordt dat landen als Noord-Korea en Iran hun nucleaire programma's willen gebruiken bij de productie van atoomwapens. Wat is de status van kernenergie in de wereld? Het aantal centrales groeit nog steeds.

Op de première van Carmen van het Nationale Ballet kreeg danseres Igone de Jongh (1979) woensdag in Amsterdam de Alexandra Radiusprijs voor jong talent. Carmen, waarin zij de hoofdrol danst, is een choreografie van Ted Brandsen, die volgend seizoen artistiek leider wordt.

,,Kernenergie is de voornaamste hulpbron welke de ontwikkeling en de vernieuwing van de productie zal verzekeren en de vooruitgang van de werken des vredes mogelijk zal maken.''

De verdeeldheid onder de permanente leden van de VN-Veiligheidsraad over het rapport van de chefs van de VN-wapeninspecteurs is groot. Enkele citaten:

Hoewel de Communistische Partij Nederland al in 1960 demonstreerde tegen prof. Kistemaker en de door hem ontwikkelde ultracentrifugetechniek om uranium te verrijken, komt het verzet tegen kernenergie pas begin jaren zeventig echt op gang. Bij het in bedrijf nemen van de kerncentrale in 1973 werd in de gemeente Borsele (in tegenstelling tot de naam van de centrale met enkel s) huis aan huis een evacuatieplan verspreid. Niet veel later verschenen er plotseling verkeersborden langs de weg die het gebied rondom de centrale tot verboden gebied verklaarden voor zwangere vrouwen en kinderen. De Provinciale Zeeuwse Elektriciteitsmaatschappij PZEM reageerde op de aantijgingen van de actievoerders met een kleurige folder over kernenergie als schone energiebron voor de toekomst.

Polsstokhoogspringer Rens Blom heeft gisteravond in Leverkusen een internationale indoorwedstrijd gewonnen. De houder van het Nederlands record bleef met 5,60 meter de concurrentie minstens tien centimeter voor. De Rus Alexej Kanafin en de Duitser Michael Stolle werden tweede en derde, met beiden 5,50 meter.

Chef-wapeninspecteur Hans Blix presenteerde gisteren in de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties geen onmiddellijke aanleiding tot oorlog. Zijn sobere rapportage over Irak maakte tegelijk duidelijk dat Bagdad nog steeds niet onvoorwaardelijk en volledig meewerkt aan ontwapening, zoals VN-resolutie 1441 eist. Die twee zaken lijken in tegenspraak met elkaar, want niet meewerken kan een casus belli zijn. Maar Blix was gematigder dan op 27 januari, toen hij Irak ervan betichtte niet behulpzaam te zijn met het verschaffen van informatie. Dat was nu anders, en daarmee was de angel voor een deel uit Blix' presentatie. De beurzen concludeerden het al toen de Zweed was uitgesproken: het aftellen tot een oorlog was uitgesteld. De koersen stegen.

`Nulde' deel van A.F.Th. van der Heijdens nieuwe romancyclus Homo duplex, het eerste boek dat hij publiceert onder alleen zijn voorletters

De bijlage Thema van 22 FEBRUARI gaat over LOOPBAAN.

Het ministerie van Volksgezondheid koopt extra medicijnen in die schadelijke bijwerkingen van het pokkenvaccin kunnen onderdrukken. De inkoop is een voorzorgsmaatregel voor het geval het kabinet overgaat tot een preventieve massavaccinatie. Het departement heeft dat gisteren bekendgemaakt.

De vibrafoon heeft een toekomst en die heet Stefon Harris. Sinds zijn solodebuut A Cloud of Red Dust uit 1998 heeft Harris zich bewezen als een opwindend instrumentalist die opereert op consequent hoog niveau. En hij is ambitieus, dat blijkt wel uit zijn nieuwe album The Grand Unification Theory. Het is een 70 minuten durende suite over de kwantumfysische theorie. Dat klinkt een beetje gezwollen en ook Harris' uitleg in het cd-boekje over het natuurkundige leerstuk als spiritueel containerbegrip voor zijn eigen muzikale ontwikkeling, is wat over the top. Maar wie gewoon de cd opzet en luistert, vergeeft het de jonge componist meteen. De elf stukken – ingeklemd tussen een licht euforische proloog en de introverte, aan muzikale voorvader Milt Jackson opgedragen, epiloog – zijn een feest. Ieder stuk heeft een duidelijk eigen verhaal en zwakke plekken zijn niet te ontdekken.

De Amerikaan Tom Foyer merkt vooral bij de lunch met zijn Nederlandse collega's dat er iets is veranderd in hun houding tegenover de Verenigde Staten en de Amerikanen. Zodra het onderwerp Irak ter sprake komt, houden zijn tafelgenoten hun mond dicht. ,,Ze kijken eerst de kat uit de boom,'' vertelt Foyer, die inmiddels tien jaar in Nederland woont en werkt bij een Amerikaanse multinational in Amsterdam.

Het nieuwe reddingsplan voor automatiseringsbedrijf Getronics levert de begeleidende banken meer geld op. Het vorige plan, onder verantwoordelijkheid van ING en ABN Amro, mislukte.

In het artikel Tachtig op de snelweg, en alleen om de dag (14 februari, pagina 1) staat dat een deel van de Nederlandse strategische oliereserves is ondergebracht in Duitse zoutkazernes. Bedoeld zijn Duitse zoutcavernes.

In de jaren twintig in rechtszaal en gevangenis spelende musical over roem en recht van Rob Marshall. Met Renée Zellweger, Richard Gere en Catherine Zeta Jones. In dertien categorieën voor een Oscar genomineerd,,

De zes Nederlandse F-16 gevechtsvliegtuigen die vanuit buurland Kirgizië worden ingezet boven Afghanistan, zullen in elk geval nog een half jar actief blijven. Dit gebeurt op verzoek van de VS

De droom van Rick Haythornthwaite is langzaam in een nachtmerrie veranderd. De destijds nog maar net aangetreden topman wist vorig jaar de financiële situatie van Invensys te stabiliseren door divisies voor contant geld te verkopen en flexibeler overeenkomsten met de banken te sluiten.

Het Iraanse Hooggerechtshof heeft gisteren het fel omstreden doodvonnis tegen de hervormingsgezinde schrijver en historicus Hashem Aghajari vernietigd.

Het kabinet geeft geen steun aan het plan van minister Nawijn (Vreemdelingenzaken en Integratie) om een grote groep asielzoekers alsnog een permanente verblijfsvergunning te verlenen. Nawijn mag hooguit enkele schrijnende gevallen met een permanente verblijfsvergunning helpen.

Meer dan 150 schuldeisers van FC Utrecht hebben eerder deze maand het dringende verzoek gekregen tot 1 mei van dit jaar geen geld te eisen. De financiële situatie van de voetbalclub is zo slecht dat alleen verplichtingen tot 100 euro worden voldaan.

Minister Veerman (Landbouw) heeft gistermiddag besloten om met onmiddellijke ingang ongeveer honderd veebedrijven te blokkeren in verband met een nieuwe mogelijke besmetting met door dioxine verontreinigd veevoer.

Het Joegoslavië-tribunaal heeft gisteren een aanklacht ingediend tegen de radicaal-nationalistische Servische politicus Vojislav Šešelj wegens misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden. Šešelj heeft steeds gezegd dat hij zich vrijwillig zal melden als hij wordt aangeklaagd.

5A.van Staden betoogt dat de Nederlandse regering ,,de Amerikanen niet in twijfel (mag) laten over onze uiteindelijke bereidheid een passende en evenredige bijdrage te leveren wanneer het uur van de waarheid zal hebben geslagen'' (NRC Handelsblad, 10 februari). De mistigheid van deze conclusie geeft aanleiding tot het delen van de vrees van het SP-Kamerlid H. van Bommel dat ,,Nederland de oorlog in gerommeld wordt''. Immers, wanneer heeft het uur van de waarheid geslagen? De strekking van het artikel doet vermoeden dat Van Stadens antwoord luidt: wanneer Amerika dat vindt. En ook: het liefst met, desnoods zonder, steun van de veiligheidsraad.

Dun is de argumentatie aangaande de effectiviteit van een aanval: ,,er bestaat een ernstig vermoeden dat dit land nog steeds beschikt over een vermogen tot aanmaak van chemische en biologische wapens, en het risico dat deze wapens in handen komen van terroristen is reëel. Tegen deze dreiging volstaat een politiek van indamming helaas niet.'' Welke politiek werkt wel? Bush' antwoord luidt: landen die terroristen herbergen of met hen sympathiseren moeten rekenen op een Amerikaanse aanval. Amerika vervreemdt zich met deze doctrine van een groot deel van de wereld.

Mijn oma (95) moet door de huidarts een plekje op haar wang laten weghalen. Nadat ze een verdovend prikje en uitleg heeft gekregen begint de arts zorgvuldig het plekje weg te branden.

In de spiegel zag ik een door bevalling, hormonen en borstvoeding geteisterd gezicht. Een grondige aanpak was nodig: wortelen eten en bruine boterhammen. Scrubben en smeren.

Het artikel in W&O van 18 januari over natuurbeheer gezien door de ogen van Rob Bijlsma zou ik geschreven kunnen hebben. Het zou dan niet gaan over Drenthe maar over het gebied tussen Boxtel en Oisterwijk, in het bijzonder Natuurmonumenten's Kampina.

Als adjunct artistiek directeur van Het Nationale Ballet beleefde Ted Brandsen deze week de première van Carmen. `Ineens valt Igone op de grond. Ziet Gary dan niks? Doek dicht!' Brandsen (43) woont samen met François-Noël Cherpin in Amsterdam.

Hendrik Spiering schreef zaterdag een informatief stukje over bemande ruimtevluchten onder de kop `crashkans 1 op 80'. Beter ware het hier van een opgewaardeerd mislukkingspercentage te spreken. Het is evenwel niet verstandig verschillende populaties van de ruimtetechnologie op een hoop te gooien en daar zo'n percentage voor te berekenen. Op basis van uitsluitend Space Shuttle- en Soyuz-vluchten is het empirisch mislukkingspercentage thans respectievelijk 1,77 procent en 1,16 procent. Oftewel, bij 1 op 56 (vóór de laatste Shuttle-vlucht 1 op 112) en bij 1 op 86 andersoortige vluchten is er in het verleden iets grondig misgegaan. Het schatten van mislukkingskansen voor toekomstige bemande ruimtemissies is een andere, zeer hachelijke opgave.

Verkeersvliegtuigen worden al tientallen jaren uitgerust met radar om de vliegers een beeld te geven van het weer voor hun toestel. Dat beeld was altijd vrij grof. Tot de komst van de MultiScan van Rockwell Collins eind vorig jaar. Dit apparaat laat veel meer details zien en kijkt verder vooruit. Daarmee draagt het bij aan de veiligheid. (Flight International, 21 januari 2003)

Rectrix Gaasbeek van het Stedelijk Gymnasium te Schiedam heeft een brief geschreven (`Bèta's', W&O 1 februari) waarin zij aangeeft het niet eens te zijn met de kritische wijze waarop bèta-nederland opkomt voor het naderende onheil. Waarom? Dat een inhoudelijk zo belangrijk vak als natuurkunde naar de vaantjes gaat, kan haar blijkbaar niets schelen, zij zegt er niets over. Ik vermoed dat haar collegae klassieke talen erg blij zijn met de uitbreiding van de studielasturen. Deze vakken zijn, net als wiskunde, scheikunde en natuurkunde inhoudelijk zo groot dat niemand eraan zou mogen twijfelen dat 600 studielasturen het minimale aantal is om deze vakken op behoorlijke wijze te geven. Juist daarover had mevrouw Gaasbeek iets moeten zeggen. In plaats van de inhoudelijke blunders van minister Van der Hoeven aan de kaak te stellen, komt zij met een rekensom die totaal niet klopt. Zij rekent voor dat bètavakken helemaal niet de dupe zijn: wiskunde levert niets in. Maar nergens vermeldt zij dat in het profiel natuur & techniek voor alle bètavakken in het verplichte deel 680 uur verdwijnen.

Nee, ze heeft geen behoefte om te praten met anderen die óók een demente partner hebben. ,,Allemaal zeurende ouwe wijven'', is het oordeel van mijn moeder.

Geograaf Henk Lutchman schenkt de Surinaamse scholen een nieuwe schoolkaart. De vorige was hopeloos verouderd en ook erg lelijk.

Met de nodige verbijstering nam ik kennis van reacties op het bewonersrapport uit Kralingen-West (Z, 8 februari). Zo was daar de brief van LPF-Kamerlid Joost Eerdmans, die een lans meende te moeten breken voor het door zijn partij zo gepropageerde bottebijlbeleid. Dat hij daarbij en passant zijn ex-partijgenote mevrouw De Faria zo ongeveer een dolkstoot in de rug toebrengt, maakt zijn bijdrage er helaas niet geloofwaardiger op.

Na Paul van den Berg is de verontwaardigde bevolking aan zet. De reacties lopen over van kortzichtigheden en stemmingsvolle uitspraken, zoals `een vloedgolf van allochtonen' en `veel criminelen in één cel'. De oplossing van volksvertegenwoordiger Eerdmans is het uit huis plaatsen en onderbrengen in een opvoedkundige inrichting. Precies de verhalen die je op elke verjaarpartij kunt aanhoren, en die behalve uitermate vervelend van alle tijden zijn. De stem van het Volk.

Lloyds TSB heeft beloofd, zij het in bedekte termen, om zijn dividenduitkering op peil te houden. Volgens bestuursvoorzitter Maarten van den Bergh heeft de bank vorig jaar slechts 127 miljoen pond verloren nadat voor 1,9 miljard pond aan dividenden was uitbetaald. En na het binnenhalen van 2,1 miljard pond aan leningen heeft Lloyds het jaar 2002 beëindigd met 1,8 miljard pond méér geld in kas dan het jaar daarvoor.

Het eerste gekloonde zoogdier ter wereld, het schaap Dolly, is dood. Dat heeft een vertegenwoordiger van het Roslin-instituut in Schotland bekendgemaakt. Dolly leed aan een longontsteking en moest worden afgemaakt.

Bij een explosie in de Zuid-Colombiaanse stad Nevia zijn gisteren zeker 15 mensen om het leven gekomen en 30 gewond. De explosie had plaats toen de politie een huis onderzocht op de aanwezigheid van explosieven. Onder de doden zouden zich zeker negen agenten bevinden. President Uribe zou vandaag Nevia bezoeken. Volgens een woordvoerder van de politie hadden de explosieven tijdens het bezoek moeten afgaan.

Na lange tijd als arts en psychiater in derdewereldlanden te hebben gewerkt, richtte Joop de Jong `Peace of Mind' op. Deze organisatie richt zich op traumabestrijding in de Derde Wereld bij mensen die gemoord hebben, verkracht zijn of die anderszins schade hebben opgelopen in oorlogen. `Waar ik cynisch van word, is het oeverloze gezeur in Nederland over de zorg en de veiligheid.'

Veel belangstelling voor de oorlog in Bosnië hadden de bewoners van Belgrado begin jaren '90 niet. Maar één ding wisten ze wel: het was Miloševic die de oorlog orkestreerde. `Het is een merkwaardige sensatie om juist hem nu net zo lang als ik wil te kunnen observeren.'

Resolutie 1441 schiet haar (vredes-)doel finaal voorbij en het is een gotspe dat niet-naleving daarvan (zoals acht Europese regeringsleiders ons in een open brief doen geloven) de wereldvrede aantast. Voor het bereiken daarvan wordt het tijd dat de producent van deze holle resoluties, de Veiligheidsraad, op de sterk water wordt gezet, met de gelijktijdige overheveling van zijn primaire verantwoordelijkheid de handhaving van de internationale vrede en veiligheid – naar de Algemene Vergadering.

3 De surrealistische en verschrikkelijke beelden van de inslag van twee vliegtuigen en het instorten van de Twin Towers in New York zullen velen nog heugen. De daarop volgende oorlog in Afghanistan was een doelgerichte actie die wereldwijd een groot draagvlak had. George Bush jr. groeide in zijn rol als president en aangejaagd door het `succes' in de strijd tegen het terrorisme werd de duivelse as gelanceerd. Hoewel het internationale draagvlak voor deze politiek zienderogen afnam bleef Bush hierin geloven. Met als gevolg dat de bondgenoten nu voor het blok worden gezet om Irak aan te vallen.

Er is maar één oplossing voor een stier die op drift is geraakt, en dat is geduld. Hij zal zichzelf uitputten om daarna weer tot bedaren komen, zich realiserend dat niets is bereikt maar dat veel schade is aangericht.

,,Er is nog veel werk te doen. Wij hebben geen eind gemaakt aan de inspecties''. Dat heeft de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Powell, gezegd na afloop van het rapport van de VN-wapeninspectie.

In de Zuid-Chinese provincie Guangdong woedt een mysterieuze, virale longziekte die de laatste dagen vijf dodelijke slachtoffers heeft gemaakt. Daar zijn er gisteren nog twee bijgekomen: een 7-jarige jongen en een 18-jarig meisje. Zij stierven door de goede bedoelingen van hun ouders die 's nachts een pannetje azijn hadden laten pruttelen naast de bedden van hun kinderen. Chinezen geloven dat azijn besmetting met een virus kan voorkomen. Om de azijn zachtjes aan de kook te houden, zetten de ouders de pannetjes op kleine, open kacheltjes die branden op kolenbriketten van inferieure kwaliteit. Als vermoedelijke doodsoorzaak werd kolendampvergiftiging opgegeven.

4De zogenaamde `motor van Europa' heeft met het voorstel van twee presidenten al blijk gegeven bizarre schijnoplossingen niet te schuwen. Nu wordt een tweede `Bosnië' in het leven geroepen, inclusief onderhandelingen met een dictator, een `vredesmacht' en vooral tijdrekken. Wat had Amerika, bij monde van James Baker, een ongelijk toen ze in 1991 opriep (militaire) actie tegen Miloševic te ondernemen. De Europese Unie, met H. van den Broek en R. Lubbers voorop, lachte Amerika uit, Europa had immers één buitenlands beleid, wilde onderhandelen en het viel allemaal wel mee.

Uitsluitend militaire druk zal de dictatuur verdrijven. Niemand wil oorlog, alleen regimes zoals die van Saddam Hussein. Wie niet overtuigt is van de duivelse bedoelingen van het regime van Saddam, is medeplichtig, ziende blind of kwaadwillend. Niet Bush is doorgedraaid, maar Europa is totaal vastgelopen in politiek, economisch en moreel opzicht.

Ten minste de helft van de Amerikaanse bevolking gelooft dat de aanvallen op het World Trade Centre en het Pentagon in september 2001 werden uitgevoerd door handlangers van Saddam Hussein. Op deze aanname steunt de bereidheid de regering-Bush blindelings te volgen bij een militaire overval op Irak, zo blijkt uit een vrijwel onopgemerkte enquête.

In Engeland woedt de discussie of rapteksten geweld uitlokken. Volgens enkele vooraanstaande politici is het schrikbarend gestegen Britse wapenbezit gedeeltelijk terug te voeren op liedjes van rappers over `guns'. De eerste volwaardige cd van rapper 50 Cent, Get Rich Or Die Trying, biedt opnieuw stof voor dit debat. 50 Cent beschrijft zijn leven in de `hood' (neighbourhood), dat om weinig anders draait dan Glocks, dope en bitches: `You see me in the hood/ I got at least two guns', rapt hij in `U Not Like Me'.

,,De Nederlandse man hoeft zich niet te bewijzen. Alleen al door te bestaan zijn wij binnen.'' ,,Surinaamse mannen doen moeite voor vrouwen en wij zien er beter uit.'' Kiest u maar uit, mevrouw, de heren zijn allemaal vrij. Bereid om zichzelf aan te prijzen en o zo aardig en charmant.

2Het verwachte Frans-Duitse voorstel in de Veiligheidsraad om de VN-inspecteurs meer tijd te geven bij hun poging Saddam vreedzaam te ontwapenen, verdient steun van Nederland, via de NAVO en EU. Want inderdaad: ,,Wat tot op heden ontbreekt, is een duidelijke casus belli en de VS zijn er vooralsnog niet in geslaagd om aan iedereen duidelijk te maken waarom het noodzakelijk is Irak nu preventief aan te vallen'', aldus het hoofdredactioneel commentaar in deze krant van 10 februari. Er is echter een aantal factoren die zulk een verstandig beleid, helaas, waarschijnlijk zullen doorkruisen.

Voor- en tegenstanders van repressie moeten zich ontdoen van hun ideologische veren en zich laten leiden door de vraag welke vormen van repressie werken teneinde een dam op te werpen tegen onveiligheidsgevoelens. Het antwoord luidt: zinvolle repressie, meent Ybo Buruma.

De Pakistaans/Noorse cabaretière Shabana Rehman maakt harde grappen over mullahs, moslim- terroristen en islamitische leefregels. `Humor helpt om het wantrouwen ten aanzien van minderheden weg te nemen.'

Met drie mensen één liedje schrijven is, zou je zeggen, al moeilijk genoeg, maar op Tribalistas staan ook stukken op naam van vier of zelfs vijf verschillende mensen. Bij jazzmuziek betekent zoiets dat het ter plekke is geïmproviseerd, maar daar is hier geen sprake van. In tegendeel zelfs: elk detail van deze plaat lijkt gewogen en gewikt. Dat de muziek desondanks niet te bestudeerd klinkt, is te danken aan de sterke melodieën die soms een Beatles-achtige meezingbaarheid hebben. Waar je toch direct aan hoort dat deze liedjes alleen maar uit Brazilië kunnen komen is niet zo maar duidelijk. De taal geeft natuurlijk de eerste hint, maar het is dat wonderlijke mengsel van stemmingen dat waarschijnlijk de doorslag geeft. Alsof de `tristesse' van de fado uit Portugal en de morna uit Kaapverdië zijn gekleurd door een typisch Amerikaanse portie optimisme.

Waarom naar Tibet of Thailand reizen, als het avontuur vlakbij te vinden is? Stadsavonturiers beklimmen en onderzoeken bij voorkeur moeilijk toegankelijke bruggen, tunnels en fabrieksterreinen. Michiel van Nieuwstadt ging een nacht met hen op pad.

Lou Barlow is zoekende. Zijn wat al te dwars geworden rockbandje Sebadoh weet platenmaatschappij noch fan meer te boeien, zijn lofi project Sentridoh is voor de verzamelaars, en zijn `echte liedjes band' The Folk Implosion valt buiten alle modes. Wat te doen? Een nieuwe band beginnen. Dus hebben we nu The New Folk Implosion. Lofi collega John Davis is vervangen door gitarist Imaad Wasid en wellicht dat dit Barlow een vrijkaart gaf om ook de productie eens te herzien. Eerst de songs goed instuderen, en ze dan zo puur mogelijk op de plaat zien te krijgen, waar voorheen tijdens de opnames eindeloos werd geknutseld en herzien. Een mooi streven. Het resultaat is echter wel de meest gladde plaat die Barlow ooit gemaakt heeft. Gelukkig staan er een paar erg goeie nummers op en is de zang van Barlow prettig kalm. Maar sommige bruggetjes klinken wel heel erg bestudeerd. En dat vloekt met Barlows lyriek. Meer dan een wisselvallige plaat met een paar positieve uitschieters is het dan ook niet geworden.

Soloplaten van Keith Richards, Steve Cropper of George Kooymans hebben nooit zo tot de verbeelding gesproken als de muziek van de groepen waarmee ze bekend werden. Zo ook met Johnny Marr, de gitarist van The Smiths die vijftien jaar gewacht heeft om een album onder zijn eigen naam uit te brengen. Tussendoor speelde hij bij The The, Electronic en Neil Finn, maar Boomslang van de ad-hocformatie Johny Marr + the Healers is de eerste cd waarop hij de rol van frontman vervult. Nieuw is dat Marr nu ook de leadzanger is. Dat doet hij lang niet slecht, al is hij geen Morrissey. De wet van de remmende voorsprong heeft toegeslagen en de meest invloedrijke Britse gitarist van zijn generatie is een trendvolger geworden. Met zijn robuuste powerrock schurkt Marr aan tegen het Britpopgeluid van Oasis, de groep waarin hij een tijdlang als invalgitarist speelde. Het subtiele van The Smiths is er af en alleen in de rustige liedjes `Down on the corner' en `Another day' schemert iets van de oude magie door.

Deze week was Berlijn het centrum van de filmcultuur. In de literatuur draait Oost-Duitsland al eeuwen op het hoogste niveau mee, schrijft Pieter Steinz.

De Arabisch ogende man ligt op zijn rug op het strand. Zijn benen worden omhooggehouden door een oudere man in een wit hemd. Een blonde vrouw met korte spijkerbroek probeert hem te reanimeren. Vergeefs, de man is al dood.

Met de prachtige nieuwe Debussy-cd van de Berliner Philharmoniker onder leiding van de vorig jaar vertrokken chef-dirigent Claudio Abbado beleeft men een uitzonderlijke Franse dag. Die begint in het cd-boekje met het bekijken van een foto van Claude Debussy met zijn dochter Chou-Chou, beide met zonnehoed picknickend in een bos met sfeervol gefilterd licht, vast en zeker bij Fontainebleau. Het lijkt wel `Le déjeuner dans le bois', een onschuldige kindervariant op het schilderij Le déjeuner sur l'herbe van Manet met de blote dame.

Japan is een van de grootste voorstanders van kernenergie. Omdat er geen uitlaatgassen vrijkomen, werpt Japan kernenergie zelfs in de strijd als het beste middel om het broeikaseffect aan te pakken. Kernenergie is eigenlijk zeer milieuvriendelijk, is het motto.

Terwijl het debat over een oorlog tegen Irak in en buiten de Veiligheidsraad voortwoedt, gaan de militaire voorbereidingen in hoog tempo door.

De kernenergie in Midden- en Oost-Europa is voornamelijk een erfenis van de Russen. In de tijd dat de Sovjet-Unie nog heer en meester was, ontwierpen sovjetingenieurs de ene kerncentrale na de andere voor de satellietlanden. Het communistische Tsjechoslowakije bouwde centrales in Dukovany en Temelín (in het huidige Tsjechië), Mohovce en Bohunice (in Slowakije). De Donau werd gezien als ideaal afvoerkanaal van koelwater: in Hongarije werd in Paks een centrale gebouwd langs de rivier, in Bulgarije, honderden kilometers stroomafwaarts, een centrale in Kozlodoej en in het Roemeense Cernavoda werd een begin gemaakt met de bouw van een centrale.

Duitsland en België willen hun kerncentrales sluiten en binnen de EU komen er weinig nieuwe meer bij. Maar: ,,De kernindustrie is zeker niet dood.''

Werkloos? Emigreer. Steeds meer hoogopgeleiden verlaten ons land. Ze gaan naar Zuid-Afrika of Australiëvoor werk, zon en ruimte.

Het Internationaal Atoom Energie Agentschap is in het nieuws als controleur van kwade zaken, zoals nu in Irak. Maar dat is niet zijn eigenlijke taak.

In Harlingen toetst Joep Habets de innovaties in de nieuwe Michelingids.

De `onverwinnelijke' slagkruiser Bismarck die de nazi's in de Tweede Wereldoorlog inzetten om af te rekenen met de geallieerde Atlantische vloot, werd op 27 mei 1941 tot zinken gebracht door een spervuur van Britse schepen en vliegtuigen. De Britten zetten alles op alles om de Bismarck uit de weg te ruimen, nadat de Duitsers een paar dagen eerder met groot gemak de trots van de Britse vloot, de slagkruiser Hood, naar de zeebodem had gestuurd.

Het Lawrence Berkeley National Lab (LBNL) in Californië is er in geslaagd met behulp van ultraviolet-lithografie op een microchip draadjes naast elkaar te leggen met een dikte van slechts 39 nanometer (Journal of Vacuum Science Technology B, nov/dec 2002). De grens die nu in massaproductie gehaald wordt bedraagt 65 nanometer.

Mannetjes van de bedwants (Cimex lectularius) bevruchten vrouwtjes door hun penis als een injectienaald door de chitinewand van het onderlichaam van het vrouwtjes te steken. Daarna lozen ze sperma in haar buikholte. Maar voor ze dat doen voelen de mannetjes eerst met speciale orgaantjes op hun penis of het vrouwtje daarvoor al met een ander mannetje heeft gepaard. Als dat het geval is, copuleren ze maar kort. Ze sparen waardevol sperma uit als een ander hen voor was. (online publicatie, Proceedings of the Royal Society B).

Rusland springt slordig om met kernmateriaal. Toch importeert het extra nucleair afval met als oogmerk een plutoniumeconomie.

Canada is de grootste producent van uranium ter wereld. ,,Onze reserves zijn veel beter dan die van wie dan ook.''

Het artikel waarin Paul van den Berg verslag doet van zijn leven in Kralingen-West (Z, 1 februari) heb ik met zeer gemengde gevoelens gelezen. Zo vraag ik mij af of het publiceren van dit zwartboek een positief effect heeft op de toestand in de wijk. Naar mijn idee versterkt het de slechte verhouding tussen de auteur, enkele buren en de besturende instanties. Ik wil in geen geval afbreuk doen aan de ervaringen van Paul van den Berg. Mishandeling en het plaatsen van een brandbom in zijn auto vind ik zeer ernstig en ik kan mij verplaatsen in zijn onvrede wat betreft het politieoptreden. Maar ik twijfel aan de effectiviteit van zijn aanpak. Net als de auteur woon ik sinds 1995 in deze wijk, maar ik heb andere ervaringen met het plein waarop ik uitkijk. Zo zag ik daar scholen sportdagen organiseren. Een galerie uit de buurt realiseerde er een kinderkunstmiddag en er heeft een kunstijsbaan gelegen. Verschillende bevolkingsgroepen gebruiken het plein op verschillende manieren, maar er wordt voornamelijk gevoetbald door Turkse en Marokkaanse jongeren. Er is wel eens ruzie, maar die wordt meestal onderling opgelost.

Het zijn toch weer de geslachtsdelen die de meeste indruk maken: een door de duivel bezeten vagina, die je in close-up de oren van het hoofd kletst (in de pornofilm Angel Above, The Devil Below, Dominic Bolla, 1974) en de door een vrolijk Italiaans popcornliedje begeleide snelle montage van documentair gefilmde besnijdenissen in Shocking Africa/Africa dolce e selvaggia (Alfredo en Angelo Castiglioni, 1982).

Hoe weet een kameel in de uitgestrekte woestijn een verborgen waterbron te vinden? Zijn neus wijst hem de weg. De kameel ruikt op afstand de vluchtige stof geosmine, een product van de bodembacterie Streptomyces coelicolor. Zelfs de veel minder gevoelige mensenneus kan geosmine ruiken; het is de muffe geur van vers omgespitte aarde. Biochemici van het John Innes Centre in Norwich hebben een cruciaal bacterieel gen geïdentificeerd dat verantwoordelijk is voor de geosmine-productie (advanced online publicatie, Proceedings of the National Academy of Sciences 31 January).

Er rijst twijfel of IJsland wel zo'n genetisch uniforme bevolking heeft zoals het IJslandse bedrijf Decode heeft doen geloven. Veel andere mitochondriaal dna-studies berusten eveneens op drijfzand.

De risico's op ongelukken met kerncentrales worden nauwkeurig berekend. Als er toch iets misgaat, helpen weerkundigen met voorspellingen over de verspreiding van radioactieve deeltjes.

In de trein vertellen de mensen elkaar over hun avonturen in de trein. Als u visser bent, spreekt u misschien visserslatijn; als jager begrijpt u het jagerslatijn. Baron von Münchhausen sprak uitsluitend jagerslatijn. Denk aan hoe hij een beer laat ontploffen, een koppel eenden in een vliegtuig verandert, een hert een kersenboompje tussen zijn gewei bezorgt. Zo ontstaat nu in Nederland het treinlatijn. In een van de laatste rookcoupés, altijd vol, zitten ze met hun zessen. A moest 's avonds om zes uur in Leeuwarden zijn, bleek omgeleid te worden, via Oberhausen, Leer en Sappemeer, en kwam in de vroege ochtend van de volgende dag op zijn plaats van bestemming. B heeft een beetje minzaam zitten luisteren. Opeens springt hij erin. Ik moest naar Tilburg, en ik geef je te raden waar ik terechtkwam. Berlijn!, roept C. Hoe weet u dat? Toevallig zat ik in dezelfde trein. De rest kan iedere gebruiker van het openbaar vervoer zelf verzinnen. Allemaal treinlatijn.

Burgers moeten waakzaam zijn tegen aanslagen, zei premier Balkenende vorige week. Maar hoe waakzaam is de overheid zelf? Absolute veiligheid is een illusie, zegt de hoogste ambte- naar voor veiligheid. Maar je kunt meer doen dan nu gebeurt. `Moeten we de Patriots niet in Nederland opstellen?'

Er bestaat een kernreactor die van nature veilig is: de ballenbakreactor. Sinds kort produceert China er elektriciteit mee. Zuid-Afrika is dat van plan.

,,Ik hoor de meeuw langszoeven. Zo'n gedrongen korte zeevogel die dagen met je mee zeilt. Namen ken ik niet. Een zeevogel is het. Met weinig wind onder de vleugels en toch hoor ik het zoeven ervan.'' Dit schrijft solozeiler Henk de Velde in zijn nieuwe boek Een vermoeden van vrijheid (2002). De eenzame zeiler krijgt hier gezelschap van de Noordse stormvogel, niet vreemd want De Velde zeilt voor de Noorse kust op weg naar Moermansk. De noordelijke zeeën zijn het territorium van deze zwerver. In wetenschappelijk opzicht is de stormvogel een wonder: zijn leven brengt hij zwevend en scherend door boven volle zee, aan land komt hij alleen om te broeden. Op datzelfde klifrijke land beweegt hij zich onhandig, steunend op het gehele loopbeen en zelfs met behulp van vleugels.

ACTUALITEITEN

Twee vandaag. De uitslag van de NIPO-peiling over de mogelijke aanval op Irak en reacties van oud-PvdA-minister Jan Pronk en historicus Arend Jan Boekestijn. Ook een reportage over de protestdemonstratie in Amsterdam en aandacht voor de vraag of het vredesgevoel en pacifisme zijn verdwenen. Ned.2, 18.20-19.05u.

De overheid kan vitale infrastructurele objecten niet beschermen tegen terroristische aanslagen zolang er geen concrete dreiging bestaat. Daartoe ontbreken de middelen en het personeel. Dat zegt B.R. Visser, directeur-generaal Beveiliging en Crisisbeheersing van het ministerie van Binnenlandse Zaken.

,,Hoeveel nieuwe Bin Ladens is de Amerikaanse president nu al bezig te baren?'' Columnist Sylvain Ephimenco, vandaag in dagblad Trouw.

,,Het heeft geen enkele zin om met een tiran als Saddam zoete broodjes te bakken.'' Mient Jan Faber van het IKV, deze week in Vrij Nederland.

Mensen die een voedselvergiftiging doormaken die ernstig genoeg is om de dokter te raadplegen, hebben een driemaal hogere kans om het jaar daarna te overlijden, dan mensen die geen ernstige darmproblemen door een bacteriële besmetting hebben gehad. In een Deens onderzoek overleed binnen een jaar 2,2% van 48.000 ex-lijders aan bacteriële buikloop. In een vergelijkingsgroep van 480.000 mensen overleed 0,7% in een jaar tijd.

De Britse premier Tony Blair zal, nu zijn bevolking zich in de crisis rondom Irak van hem afwendt, ongetwijfeld wensen dat hij de diepe innerlijke wijsheid en de overtuigingskracht van Winston Churchill had, meent

De oorlog die de Verenigde Staten tegen Irak willen voeren is ,,immoreel, onrechtvaardig en illegaal'', zo zei de Iraakse vice-premier Tariq Aziz gisteravond in Rome, waar hij paus Johannes Paulus II en een aantal Italiaanse politici heeft ontmoet. Volgens Aziz is Amerika een ,,imperialistische agressor die Irak wil koloniseren en overheersen om bezit te krijgen over de oliebronnen''. Hij waarschuwde westerse landen dat een oorlog de relaties met de Arabische wereld zal vergiftigen.

De billen van George Clooney moeten mensen naar zijn nieuwste film lokken. Dana Linssen ziet in Berlijn dat Clooney zelf zich druk maakt om de wereldvrede.

De Amsterdamse groep fysici die zich met snaartheorie bezighoudt behoort tot de beste ter wereld. Robbert Dijkgraaf, die aan de wieg stond, kan sinds kort aan supersymmetrie rekenen.

Sedert een paar jaar voeren wij laparoscopische radicale prostatectomie uit in zowel het Streekziekenhuis Coevorden/Hardenberg als het Scheperziekenhuis Emmen. Tevens worden routinematig grote laparoscopisch urologische operaties verricht, zoals het verwijderen van niertumoren, lymfeklieren bij prostaatkanker, aangeboren afwijkingen van het nierbekken en het niet ingedaald zijn van de testikels bij kinderen en volwassenen.

Bepaalde aspecten van de persoonlijkheid van vrouwen (met name achterdocht en lichtgeraaktheid) houden verband met de lengte van het gen voor een oestrogeen-receptor. Dit blijkt uit een onderzoek onder 172 Zweedse vrouwen van 42 jaar oud. De leeftijd van de vrouwen in de onderzoeksgroep was gelijk (allen geboren op oneven dagen in 1956) om de invloed van leeftijd op de persoonlijkheidstest zo klein mogelijk te houden (Molecular Psychiatry, januari).

Ieder mens heeft `recht' op 70 levensjaren. Mensen die voor die leeftijd overlijden creëren verloren potentiële levensjaren voor hun land. Een vijfjarig kind dat wordt doodgereden telst voor 65 verloren levensjaren. Een man die meteen na zijn pensioen door een hartaanval doodblijft draagt nog 5 verloren levensjaren bij.

Het was donker, eind oktober 2000, op de terugweg. Hij zag haar zitten in het licht van zijn koplampen: een kip op de vluchtstrook van de A28.

Een van de helderste sterren van het sterrenbeeld Cassiopeia zal in de toekomst verdwijnen. Dat concludeert een internationaal team van astronomen dat deze ster in de afgelopen tien jaar heeft bestudeerd (Astrophysical Journal, 1 februari). De ster, Rho Cassiopeiae, bevindt zich in een zeer onstabiele toestand en staat in feite op het punt te ontploffen. Omdat de afstand ongeveer 10.000 lichtjaar bedraagt en het licht dus 10.000 jaar nodig heeft om ons te bereiken, is er een grote kans dat de ster nu al niet meer bestaat en het licht van de explosie al naar ons onderweg is. In dat geval zal deze ster op een bepaald moment in de toekomst opeens als supernova opvlammen, om vervolgens geleidelijk uit te doven en uit het sterrenbeeld te verdwijnen.

Amerikaanse studenten menen dat ze ongeveer even intelligent zijn als Bill Clinton, bericht Ellen de Bruin.

Vandaag wordt in de hele wereld gedemonstreerd tegen de dreigende oorlog in Irak. Ook in Amsterdam gaan naar verwachting duizenden mensen de straat op. De inzet van de demonstranten loopt sterk uiteen. Ik voel me aangesproken door de humanitaire en morele motieven van de overgrote meerderheid van de deelnemers aan de protesten, van Tokio tot Kaapstad, in de Arabische landen maar ook in Israël, in Europa zowel als in de VS zelf. Het schrikbeeld van de gruwelen die een oorlog teweegbrengt voor een onbeschermde burgerbevolking is nauwelijks te verdragen. Het is dan ook ver van me de betogers te willen associëren met de islamitische extremisten die in Gaza ritmisch schreeuwen: ,,Lieve Saddam, geliefde Saddam, maak dat de gasbommen op Tel Aviv neerdalen.''

In een pas vertaald boek schrijft de Britse journalist Toby Young over de almacht die sterren willen hebben over wat de media over hen publiceren. Paul Steenhuis spreekt met de auteur.

Zijn Bos en Balkenende nu wel of niet aan het onderhandelen? En doen fractiespecialisten van CDA en PvdA al zaken over het nieuwe zorgstelsel? Het is formatietijd, en dus gelden geen wetten voor verantwoording, controle of openbaarheid. Een handboek voor de kabinetsformatie. Regel 1: `Vergeet de verkiezingen, win de formatie.'

Het oude standaardmodel voor het ontstaan van de melkwek, uit één uniforme gaswolk, gaat niet meer op. Rondcirkelende sterbollen wijzen op een veel geleidelijker proces.

Nachtclub Panama in Amsterdam organiseert vrijdag een chocolade-feestnacht. Kledingvoorschrift: `hot chocolate'. Bestaat er chocola om aan te trekken, vraagt Paul Steenhuis zich af.

Ze studeerden in de meeste gevallen Frans, de meisjesstudenten uit de jaren zestig. Zo herinner ik me dat althans. En ze zwijmelden bij de Franse chansons die ze ingetogen meelispelden. Ik stond daar nogal wantrouwend tegenover, want ik kon me niet voorstellen dat ze werkelijk in staat waren die teksten te verstaan. Zij studeerden dan wel Frans, maar toch, ik althans herkende niet meer dan enkele losse woorden.

Drieëneenhalf miljoen mensen doen vrijwilligerswerk. Meestal doen ze het voor het goede doel, de gezelligheid of om hun expertise te kunnen gebruiken. Soms ontvangen ze een onkostenvergoeding. Wie te veel krijgt, moet belasting betalen.

1,5 Miljoen mensen in Nederland hebben hoge bloeddruk. Ongeveer de helft weet het niet. Artsen hebben het te druk om iedereen op te sporen.

Op honderden plaatsen in de wereld demonstreren vandaag tegenstanders van een oorlog tegen Irak. Wat doet de Nederlandse vredesbeweging? In de jaren '80 ging Nederland voorop in het internationale protest tegen de kruisraketten. Maar nu is van `Hollanditis' tegen Irak nog geen sprake. Over bange burgers, morrende donateurs, en het verschil tussen `tegen' en `een beetje tegen'. `Men vraagt nu: is dit wel onze core business?'

Mijn ouders zijn 81 en wonen in een huis waarvan ik de enige erfgenaam ben. Wanneer zij allebei overleden zijn en het huis wordt verkocht, ben ik een aanzienlijk deel van de opbrengst kwijt aan successierechten. Bestaat er een constructie waardoor ik toch een behoorlijke erfenis overhoud?

(J. van U.)

Mijn moeder van 83 jaar heeft 35.000 euro spaargeld bij de Finansbank (Holland) NV. Deze Turkse bank valt onder het toezicht van De Nederlandsche Bank. Is het verstandig om in deze tijden van crisis en eventueel oorlog geld bij een Turkse bank te hebben uitstaan? Ik veronderstel dat in oorlogstijd het gegarandeerde bedrag van 20.000 euro niet altijd terugbetaald kan worden. Is het aan te bevelen haar geld geheel of gedeeltelijk naar een andere bank te brengen? Of versnellen wij daarmee de neergang van de Turkse bank? Of is afwachten het beste?

(Z. J.)

In allerlei dagbladen wordt een forse daling van de huizenprijzen beschreven. Makelaars, banken en bekende accountants spreken zelfs over dalingen tot 30 procent. De Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM) daarentegen verwacht dit jaar een lichte stijging, terwijl er overal in Nederland duizenden huizen langdurig te koop staan. Wie moet ik nou geloven?

(R. van G.)

De beleggerswereld wacht op een herstel van de aandelenkoersen nadat de kwestie-Irak is opgelost. Dat suggereert dat er een hoger niveau is waarop de

koersen eigenlijk zouden moeten staan. Maar welk?

ACTUALITEITEN

Buitenhof. Discussie tussen de Engelse ambassadeur Colin Budd en zijn Russische collega Alexander Khodakov over de dreigende oorlog in Irak. Verder een gesprek met VVD-leider Gerrit Zalm over de moeizaam verlopende formatie en de economische tegenvallers. Ned.3, 12.07-13.02u.

Het was een bijzonder betoog, waarmee de Leidse ecoloog Herman Berkhoudt vorige week vrijdag de LSR-onderwijsprijs voor de beste docent aanvaardde. Nadat Piet Borst in een feestelijke Pieterskerk ter gelegenheid van de Dies Natalis tot eredoctor was gepromoveerd en in zijn dankwoord de Leidse alma mater prees dat zij die eer toekende aan iemand die de universiteit meermalen als `provinciaal' had bestempeld, stond de uitreiking van de onderwijsprijs op het programma. Winnaar Berkhoudt, voor de derde keer voorgedragen, kreeg 5000 euro, te besteden aan onderwijs.

De Nederlandsche Bank (DNB) heeft aangifte gedaan bij het openbaar ministerie tegen het bedrijfje Amber. Deze besloten vennootschap trekt in brede kring geld aan, maar handelt volgens de centrale bank in strijd met de Wet toezicht kredietwezen. Dat heeft DNB gisteren bekendgemaakt. DNB heeft Amber vorig jaar al gesommeerd de aangetrokken gelden terug te betalen aan degenen die het kapitaal hebben ingelegd. Dat is volgens de bank niet gebeurd. Amber heeft geen vergunning voor haar activiteiten.

De belangstelling voor de studies bedrijfskunde en economie neemt af. Dat blijkt uit vooraanmeldingen bij de Informatie Beheer Groep (IBG) voor het komende studiejaar. Vorig jaar om deze tijd bedroeg het aantal vooraanmeldingen voor bedrijfskundige studies nog 1.300, op dit moment zijn dat er 700. Bij de economische studierichtingen is het aantal aanmeldingen teruggelopen van 750 naar 500. Volgens een woordvoerder van de IBG is het wegens ,,pieken en dalen in de belangstelling'' echter nog te vroeg om te concluderen dat economie en bedrijfskunde als universitaire studies definitief uit de mode zijn.

Geboren in District Six in Kaapstad kwam Dik Abed (56) via Engeland in Nederland terecht. In 1982 en 1983 speelde hij acht wedstrijden als aanvoerder voor het Nederlands elftal. Voor het WK cricket is hij terug op de plek waar zijn geboortehuis stond.

De inventarissen van Amerikaanse ondernemingen zijn in december met 0,6 procent gegroeid vergeleken met dezelfde periode een jaar eerder. In november bedroeg die stijging nog 0,3 procent. Dat heeft het Amerikaanse ministerie van Handel gisteren bekendgemaakt. Volgens economen is het percentage gezien de economische dip nog steeds acceptabel.

Het Nederlands elftal is na de zege in het oefenduel tegen Argentinië acht duels op rij ongeslagen. Is het geschonden blazoen van Oranje onder bondscoach Advocaat opgepoetst?

Een stadionverbod op bridge? Integendeel, volgens IOC vice-voorzitter Marc Hodler zou bridge als olympische sport probleemloos kunnen worden weggestopt in de ijspaleizen van de Winterspelen. Die staan 's avonds toch leeg. Een paar jaar geleden vond een voorronde van het ING Bank Topcircuit plaats in de Rotterdamse Kuip en vorige zaterdag was het de beurt aan het PSV-stadion in Eindhoven. Om het bedrijfsleven te interesseren (geen makkelijke opgave in deze economisch zware tijden) had de nieuw opgerichte Stichting Topbridge daar een prominentendrive georganiseerd. De daarbij gehanteerde Pasta-formule (www.nrc.nl/bridge) zorgde voor een bijzondere interactie tussen topspelers, zakenlieden en politieke kopstukken. Na afloop kregen de deelnemers een boekje met spelverdelingen voorzien van commentaar door kernploegtrainer Henk Schippers. Maar zelfs deze doorgewinterde analist had de briljante ingeving niet voorzien die het jeugdige kernploeglid Niels de Groot op een problematische 3SA aan de dag legde:

Een miljoen Britten van alle gezindten wordt vandaag in Londen verwacht. Ze demonstreren tegen de dreigende oorlog in Irak. `Waarom heeft Blair wel geld voor oorlog en niet voor lerarensalarissen?'

In Nederland grijpt de overheid pas in in de opvoeding als het heel erg mis is gegaan

Woensdagavond. Terwijl ik dit schrijf is het nog geen oorlog, dus ik maak gauw nog even van de gelegenheid gebruik om het over een luchtig onderwerp te hebben: de economische crisis.

Het opruimen van de olie op de Nederlandse stranden zoals dat deze weken plaatsvindt kost ruim 1 miljoen euro. Met name het verwerken van de olie en de inzet van gemiddeld tachtig schoonmakers per dag dragen bij aan de kosten. Dat heeft Rijkswaterstaat gisteren bekendgemaakt. Rijkswaterstaat gaat er vanuit de kosten te kunnen verhalen op de eigenaar of verzekeraar van het gezonken autotransportschip Tricolor in het Nauw van Calais of eventuele andere vervuilers. Monsters moeten aantonen uit welk schip de olie komt. In totaal hebben schoonmakers 140 tot 160 kuub olie verwijderd.

Niet alleen Dolly is dood, ook Australiës eerste gekloonde schaap `Matilda' is afgelopen zaterdag plotseling overleden. Daags daarvoor leek het bijna drie jaar oude kloonschaap nog kerngezond en levenslustig. De verzorgers staan voor een raadsel. Voor het eerst is er een volwassen kloonschaap overleden, zonder dat de doodsoorzaak vaststaat.

De Filippijnen kunnen sancties tegemoet zien als het land geen maatregelen neemt tegen witwaspraktijken. Dat heeft het OESO-orgaan Financial Action Task Force (FATF) gisteren bekendgemaakt. De FATF telt 29 leden, waaronder Nederland. Oekraïne boekt volgens het orgaan vooruitgang in de strijd tegen witwassen, maar blijft vooralsnog toch nog op de zwarte lijst staan. Grenada is van de lijst gehaald omdat het er in geslaagd is ,,belangrijke hervormingen'' door te voeren om het witwassen tegen te gaan. Op de zwarte lijst van de FATF staan nu nog de Cookeilanden, Egypte, Indonesië, Birma, Nauru, Nigeria, Guatemala en St. Vincent en de Grenadines.

Uit Irak gesmokkelde olie verandert voor Turkse vrachtwagenchauffeurs bij het overgaan van de grens in het spreekwoordelijke zwarte goud. Maar de weg naar rijkdom is geplaveid met hindernissen. Want iedereen ziet goud.

Voetbalclub Ajax doet zijn meerderheidsbelang in de Ghanese voetbalclub Ashanti Goldfields Sporting Club van de hand. Het beursfonds zet hiermee een eerste stap in het afstoten van buitenlandse deelnemingen.

Deutsche Post neemt de Nederlandse pakketvervoerders Expresse Partners en Routing Partners over. Dat hebben de bedrijven gisteren bekendgemaakt zonder een prijs te noemen. De twee hebben samen 188 werknemers en een jaaromzet van 11 miljoen euro. Expresse Partners is gespecialiseerd in de fijndistributie van medische producten. Routing Partners houdt zich bezig met het vervoer van documenten, vooral voor het financiële concern Fortis. De twee worden opgenomen in de pakketvervoerder Correct Express, onderdeel van Deutsche Post-dochter Van Gend & Loos.

Europa en de Verenigde Staten hebben verschillende opvattingen over de noodzaak van een oorlog tegen Irak. In eigen land kan president Bush rekenen op veel steun, bijvoorbeeld van zakenman John Jaeger. `Dit huis is een manifestatie van mijn succes.'

Het advies- en ingenieursbureau DHV heeft in 2002 een omzet geboekt van 321 miljoen euro. Dat is een stijging van 7 procent ten opzichte van 2001. De nettowinst nam met 13 procent toe tot 5,9 miljoen euro. De winst steeg volgens het bedrijf uit Amersfoort ondanks de instabiele politieke situatie in Nederland, waardoor besluitvorming werd vertraagd. Vooral het onderdeel Milieu en Infrastructuur deed het goed. DHV blijft zoeken naar overnamekandidaten.

Philips, dat met verliezen eigen records breekt, kampt met een nieuwe tegenvaller: asbestclaims. Voorlopig valt de schade mee, maar dat dacht ABB ook, dat er al twee miljard dollar aan kwijt is. Hoewel Philips erin slaagde zijn operationele verlies om te buigen in een (bescheiden) winst, wordt het concern door afboekingen geplaagd. Bijna twee miljard euro op Vivendi, waaraan het Polygram verkocht in ruil voor aandelen (dat wil zeggen aandelen in Seagram, dat door Vivendi werd overgenomen). Waarom verkocht Philips die aandelen niet? Drong de megalomanie van het Franse Vivendi tot iedereen behalve Philips door?

Geef een treinconducteur aandelen in een geprivatiseerde NS om de kwaliteit van de Nederlandse spoorwegen te verhogen. Het is een ideetje dat leeft op het ministerie van Financiën, de formele beheerder van de staatsdeelnemingen in onder meer NS en Schiphol.

Het kabinet geeft geen steun aan het plan van demissionair minister Nawijn (Vreemdelingenzaken en Integratie) om een grote groep asielzoekers alsnog een permanente verblijfsvergunning te verlenen.

De regellast moet minder worden, maar voor de horeca komen er juist steeds meer wetten en bepalingen bij. Koninklijke Horeca Nederland heeft een zwartboek gemaakt. Door de tegenstrijdige regels doet de ondernemer het altijd fout.

De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties heeft gisteren uiterst verdeeld gereageerd op het verslag over Irak van de chef-wapeninspecteurs van de VN, Blix en ElBaradei. Blix verklaarde dat Irak meewerkt, maar nog steeds geen sluitend bewijs heeft geleverd dat het niet beschikt over massavernietigingswapens.

De Verenigde Staten, de Europese Unie en Nederland zijn vorig jaar grote afnemers geweest van olie uit Irak. Gisteren gepubliceerde cijfers van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) geven aan dat Irak in de eerste acht maanden van 2002 voor 5,25 miljard dollar aan olie heeft uitgevoerd, waarvan de helft door de VS werd afgenomen. De EUkocht in die periode van Irak olie voor 999 miljoen dollar. Dat is goed voor de tweede plaats. De EU nam 19 procent van de Iraakse olie-export af. De cijfers werden openbaar gemaakt door Frankrijk.

De beurzen in Europa reageerden gisteren positief op de rapportage van VN-wapeninspecteur Blix aan de VN-Veiligheidsraad. Aan het begin van diens betoog schoten de verschillende indices omhoog. Hoewel ze daarna weer een deel van de koerssprong moesten inleveren, sloten de Europese beurzen de week toch met flinke winsten.

De kunststofproducent Nyloplast heeft een slecht jaar achter de rug. De nettowinst viel terug 70 procent terug van 1,3 miljoen naar 0,4 miljoen euro. Daarbij nam de omzet af met 12 procent tot 17,7 miljoen, zo maakte Nyloplast gisteren bekend. Voor het lopende jaar wil de onderneming geen winstverwachting uitspreken. Dat vindt Nyloplast onder de huidige onzekere omstandigheden onverantwoord. Het bedrijf maakt onder meer verbindingen voor ondergrondse afwatersystemen en naamplaten.

De verschillen in de prestaties van scholieren op de cito-toetsen, in groep 8 van de basisschool, zijn voor ongeveer 60% te herleiden op erfelijke verschillen. Dit blijkt uit een onderzoek van biologisch psychologen van de Vrije Universiteit onder ongeveer 700 tweelingparen uit het Nederlandse Tweeling Register (Twin Research december 2002). Volgens de auteurs, onder leiding van Meike Bartels van de VU, maakt deze relatief grote invloed van de aangeboren vermogens van de leerlingen de cito-toets minder geschikt als instrument om de kwaliteit van de school als geheel te beoordelen. De school kan in theorie dus maar op veertig procent van de cito-prestaties invloed hebben, maar in de praktijk natuurlijk veel minder, omdat de kinderen ook allerlei andere invloeden ondergaan.

Een rechtbank in Milaan heeft een fraudezaak tegen de Italiaanse premier Silvio Berlusconi verjaard verklaard. Dat meldden Italiaanse media gisteren. Berlusconi en een twintigtal medewerkers waren aangeklaagd wegens onregelmatigheden in de boekhouding van het zakenimperium Fininvest. Het concern zou de belasting tussen 1989 en 1996 voor 1 miljard euro hebben opgelicht. Het geld werd illegaal doorgesluisd naar rekeningen in het buitenland. De Italiaanse premier heeft de aantijgingen altijd ontkend.

,,Bij ons spreken de vissen geen Hebreeuws.'' Dat is ook een manier om te zeggen dat het geen goed idee is vis te eten die voor de Israëlische kust in de Middellandse Zee wordt gevangen. Miljoenen kubieke meters rioolvuil hebben door falend onderhoud van de rioolbuizen in Tel Aviv een groot deel van de zee vergiftigd.

Als gevolg van een nieuwe registratiewet in de Verenigde Staten, vluchten honderden illegalen naar Canada. Maar dat land stuurt de asielzoekers weer terug. ,,We konden de plotselinge toestroom niet aan.''

De beurzen in Europa reageerden gisteren positief op de rapportage van VN-wapeninspecteur Blix aan de VN-Veiligheidsraad. Aan het begin van diens betoog schoten de verschillende indices omhoog. Hoewel ze daarna weer een deel van de koerssprong moesten inleveren, sloten de Europese beurzen de week toch met flinke winsten. De AEX-index op de effectenbeurs in Amsterdam sprintte door Blix in ruim twintig minuten tijd 4,6 procent omhoog naar 288,32 punten.

Met veel nieuwe managers wil topman Bennink Numico op orde krijgen. Een lage opbrengst voor vitaminedochter Rexall Sundown komt slecht uit. Misschien biedt het Franse Danone uitkomst.

De meest gestelde lezersvraag luidt: `wat is wijsheid?'. Altijd ter afsluiting van een relaas vol ellende of twijfels. Op nummer één van de huidige wat-is-wijsheid topvijf staat het voorstel dat de Dexia Bank voorlegt aan leasedeelnemers met (dreigende) schulden. Die kunnen, wanneer hun overeenkomst afloopt, kiezen uit vier opties wanneer ze ingaan op het aanbod en daarmee afzien van juridische acties tegen de bank.

De beleggerswereld wacht op een herstel van de aandelenkoersen nadat de kwestie-Irak is opgelost. Dat suggereert dat er een hoger niveau is waarop de koersen eigenlijk zouden moeten staan. Maar welk?

Japanse tekenfilms als Pokémon en Gundam Wing zijn populair bij kinderen. De volwassener tekenfilms verdienen meer aandacht, vindt Niels Viveen. Volgend weekeinde organiseert hij een festival in Haarlem.

De bakker in de straat gooit er met zijn pet naar. De klachten over zijn brood nemen dagelijks toe. Op de dag dat de Consumentenbond met een vernietigend oordeel komt, besluit de bakker zijn leven te beteren. Vroeger op, beter bij de les.

Het Amsterdamse gerechtshof deed gisteren een baanbrekende uitspraak in de Clickfondszaak. Niet alleen het openbaar ministerie, ook de rechtbank kreeg een tik op de vingers van het hof.

De Argentijnse middenvelder Juan Sebastian Veron van Manchester United kan als gevolg van een blessure drie weken niet spelen. Hij keerde met een teenblessure terug na de oefenwedstrijd van Argentinië tegen Nederland, woensdag in de Arena in Amsterdam. Veron mist enkele belangrijke wedstrijden, waaronder in de Champions League.

Het nieuwe reddingsplan voor automatiseringsbedrijf Getronics levert de begeleidende banken aanzienlijk meer geld op. Het vorige plan, onder verantwoordelijkheid van ING en ABN Amro, mislukte.

Het Zweedse concern Saab (defensie, lucht- en ruimtevaart) heeft in het vierde kwartaal van vorig jaar een stijging van de nettowinst geboekt met 31 procent van 245 miljoen kroon tot 322 miljoen kroon (35 miljoen euro). De omzet nam af met 5 procent tot 4,83 miljard kroon (526 miljoen euro). Saab verwacht dit jaar een verdere stijging van de winst.

Na decennia politieke strijd en een onderhandelingsmarathon van drie jaar heeft Duitsland in juni 2001 besloten met kernenergie te stoppen. In een complex akkoord tussen energiebedrijven en overheid werd vastgelegd dat de bestaande centrales stuk voor stuk van het net genomen worden, een proces dat ongeveer 20 jaar in beslag zal nemen. Dit jaar gaat de centrale in Stade waarschijnlijk als eerste dicht. Duitsland heeft in totaal 19 operationele kernreactoren in 14 centrales.

Het Spaanse hooggerechtshof heeft oud-voorzitter Jesus Gil y Gil van Atletico Madrid gisteren in Madrid tot 3,5 jaar gevangenisstraf veroordeeld. Hij moet ook een boete van 16 miljoen euro betalen. Gil werd schuldig bevonden aan fraude en valsheid in geschrifte. Gil kan tegen het vonnis in beroep bij de Hoge Raad. Zijn zoon Miquel Angel Gil werd veroordeeld tot achttien maanden celstraf, clubdirecteur Enrique Cerezo tot één jaar cel. Daarnaast moet Gil (68) zijn aandelenpakket van Atletico aan het gerechtshof overhandigen. Het hof heeft een onderzoek ingelast naar de gang van zaken rond de beursgang van de club. Gil bezit 95 procent van alle aandelen.

Zowat de helft van de Nederlandse voetbalclubs is op sterven na dood, maar op het veld gloort de toekomst. De tieners komen er aan en overbluffen vriend en vijand. Tijdens de kraker Ajax-Feyenoord zette Wesley Sneijder een Noerejev-stempel op zijn spel en positie en speelde Robin van Persie zich met brille vrij uit het juk van zijn puberale humeurigheid. In Eindhoven juicht de aanhang al iets langer bij de dribbels van Arjen Robben `die razendsnel een vent is geworden'. En dan is er nog de blessuregevoelige Rafael van der Vaart die in charme, klasse en nuchterheid iedereen overtreft. Er is in het Nederlandse voetbal een generatiewissel met Europese allure aan de gang.

Kees van den Boer, voorzitter van de Raad van Commissarissen van voetbalclub Sparta, is gisteren afgetreden. Hij heeft zijn functie neergelegd in het belang van de club, zo liet de directie van Sparta in een persbericht weten. Van den Boer heeft vier jaar een bestuurlijke rol op het Kasteel vervuld. De andere twee leden van de RvC van de in financiële problemen verkerende club, Pieter Struijs en Bart in 't Hout, hebben hun zetel om dezelfde reden eveneens ter beschikking gesteld. Zij blijven hun functie voorlopig echter nog demissionair uitoefenen. Leo de Jong is bij Sparta benoemd tot voorzitter van het dagelijks bestuur.

Meer dan 150 schuldeisers van FC Utrecht hebben eerder deze maand het dringende verzoek gekregen tot 1 mei van dit jaar geen geld te eisen. De financiële situatie van de voetbalclub is zo slecht dat alleen verplichtingen tot 100 euro worden voldaan.

Zonder goed voetbal te spelen heeft FC Utrecht gisteravond met 1-0 gewonnen bij RBC. De ploeg uit Roosendaal creëerde in eigen stadion nauwelijks kansen. In de twintigste minuut kopte de Utrechtse spits Kuyt raak. Hij stond totaal vrij bij een hoekschop van Van den Berg. Negen minuten eerder had RBC al achter kunnen staan. De Fin Roiha knalde van twintig meter tegen de onderkant van de lat. De kleine doelman De Ron sloeg steil achterover, maar had het geluk dat de bal terugstuitte. van de Brabantse aanvallen ging weinig dreiging uit. RBC, zonder de geschorste spits Vos, kwam zelden verder dan de 16-meterlijn. In de slotfase kon Den Ouden de gelijkmaker binnenschieten, maar hij richtte te hoog.

Jacques Rogge wil als voorzitter van het IOC de Olympische Spelen verkleinen, zodat ooit Afrika en Zuid-Amerika voor de organisatie in aanmerking komen. Maar het veranderingsproces verloopt langzamer dan hem lief is. ,,De scheidslijn in de wereld is nog steeds horizontaal, niet verticaal.''

Joyce Roodnat wandelt door Nederland en de rest van de wereld. Deze week van Drenthe naar Friesland.

Voor de tweede keer binnen een week heeft Raemon Sluiter verloren van Roger Federer. De Rotterdammer, 78ste van de wereld, verloor gisteren met 4-6, 6-4 en 4-6 in de kwartfinales van het tennistoernooi in Marseille. De Zwitser, nummer zes van de wereld, is daar eerste geplaatst. Vorige week verloor Sluiter kansloos in drie sets van Federer in de openingswedstrijd van de Daviscupwedstrijd van Nederland tegen Zwitserland in Arnhem. De Zwitsers wonnen dat duel met 3-2.

Voetbalclub ADO Den Haag heeft gisteren het ontwerp van een nieuw stadion gepresenteerd. Het complex van de huidige koploper van de eerste divisie zou gebouwd moeten worden op het bedrijventerrein Forepark nabij het Prins Clausplein. Volgens de plannen kunnen 15.000 mensen geheel overdekt de thuisduels gaan bezoeken. Naast een gezinstribune wordt gedacht over het inrichten van een blindentribune. Het stadion, ontworpen door het architectenbureau Zwart & Jansma, kost circa 27 miljoen euro. Als alles volgens plan verloopt zal ADO Den Haag medio 2005 het huidige stadion in het Zuiderpark verlaten. De Haagse gemeenteraad moet het plan nog goedkeuren.

Het autoconcern DaimlerChrysler roept ongeveer 1,2 miljoen auto's van zijn Chrysler-divisie terug. Het gaat om bepaalde modellen uit de jaren 1998 tot en met 2002. De bevesting van de bestuurdersstoel wordt vervangen, omdat die te snel slijt. Het overgrote merendeel van de betreffende auto's is in Noord-Amerika verkocht.

In een voorstad van Sydney heeft de politie originele opnames van de Beatles gevonden die in 1969 uit de Abbey Road-studio's waren gestolen. Het gaat onder meer om delen van de lp's Abbey Road en The White Album. Een Brits detectivebureau dat de diefstal uit de Beatles-studio onderzoekt kreeg een tip dat de banden in een Australische krant te koop werden aangeboden. Het bureau liet vorige maand in Nederland banden van de `Get-Back'-sessie uit 1969 in beslagnemen.

Martijn Oosterhuis was, zegt hij, een van de eerste stand-up comedians van Nederland – toen daar nog nauwelijks brood in zat, en je net zo goed kon beweren dat je beroepskorfballer was. Maar intussen is er veel veranderd. Zo veel, dat hij nu toe is aan zijn eerste avondvullende voorstelling.

Het toneelstuk Vincent in Brixton – waarin de Nederlander Jochum ten Haaf (23) de hoofdrol speelt – heeft gisteren in Londen twee Laurence Olivier Awards gewonnen. Het stuk kreeg de prijs voor het beste nieuwe toneelstuk. Ten Haafs tegenspeelster Clare Higgins won de prijs voor de beste actrice. Het toneelstuk over Van Goghs jonge jaren is inmiddels naar Broadway in New York verhuisd. Regisseur Sam Mendes schreef geschiedenis door drie prijzen tegelijk te winnen: voor de beste regisseur, voor het beste repertoire toneelstuk (Twelfth Night en Uncle Vanya); en een speciale prijs voor zijn tienjarig leiderschap van het Donmar Theatre. De uitreiking is vanavond op BBC2 te zien.

In de week dat bondskanselier Schröder met Fidel Castro werd vergeleken, bracht Oliver Stone een documentaire over de Cubaanse leider naar Berlijn.

Na dit seizoen zullen honderden voetballers werkloos raken. De Federatie Betaald Voetbal Organisaties (FBO) voorspelt een ware ,,ontslaggolf'', waarbij het volgens manager algemene zaken Juan Schot gaat om 250 spelers. In samenwerking met de overheid is de FBO al bezig met herscholingsprojecten voor ex-profs.

Roemenië heeft zijn koning Carol II gisteren opnieuw begraven, vijftig jaar na zijn dood in ballingschap. Ruim 200 mensen, onder wie overheidsfunctionarissen en nabestaanden, woonden de plechtigheid in een kloosterkerk nabij Boekarest bij. Carol II regeerde het land van 1930 tot 1940, het jaar dat hij vluchtte naar Portugal. Daar stierf hij in 1953. De koning stond bekend om zijn affaires en liefde voor snelle auto's, maar ook om zijn fascistische sympathieën. Hij regeerde Roemenië tot hij, in het zicht van de oorlog, de kroon overgaf aan zijn zoon Michael I. Roemenië sloot zich daarna aan bij nazi-Duitsland.

De zes Nederlandse F-16 gevechtsvliegtuigen die vanuit buurland Kirgizië worden ingezet boven Afghanistan, zullen in elk geval nog een half jaar actief blijven. Dit gebeurt op verzoek van de Verenigde Staten.

Het lidmaatschap van de Europese Unie kan Kroatië helpen het verleden van oorlog en het ontbreken van democratie achter zich te laten, zegt minister Picula van Buitenlandse Zaken.

De stemming in Iraks buurland Koeweit lijkt er een van onderdrukte angst, politieke apathie en berusting. Maar men staat achter de oorlog.

Het Iraanse Hooggerechtshof heeft gisteren het fel omstreden doodvonnis tegen de hervormingsgezinde schrijver en historicus Hashem Aghajari vernietigd.

Ondanks geruzie over Irak spraken CDA en PvdA deze week `professioneel' verder over een nieuw kabinet. Maar zonder `harde' resultaten.

Het voortbestaan van FC Utrecht is direct in gevaar. Zonder gemeentelijke of bedrijfsmatige steun is het einde verhaal. Hoe kon het zo mis gaan met de volksclub? Over naïviteit en grootheidswaan.

Waren dat nu militaire satellietfoto's die minister Colin Powell op 5 februari in de Veiligheidsraad liet zien, of waren het gewoon opnames van commerciële satellieten? Satellieten van het soort IKONOS of QuickBird? Nederlandse Pentagon-watchers hadden voorspeld dat de Amerikanen nooit met genuine militair materiaal op de proppen zouden komen. En als ze het toch zouden doen, dat ze dan de foto's op zijn minst flink `out of focus' zouden afdrukken. Zodat we er niet achter zouden komen wat de werkelijke resolutie is van de `Advanced KH-11'-satellieten die ons in de gaten houden.

Nederland slaat zijn radioactieve afval tijdelijk bovengronds op in een bunker in Zeeland. Over honderd jaar moet er een definitieve oplossing zijn.

Mijn twee zonen, nu 17 en 13 jaar, zijn opgegroeid in de wijk Middelland-Zuid in Rotterdam. De eerste keer dat de oudste, toen 4 jaar oud, een voet op straat zette, werd hij bedreigd met een mes door jongetjes die iets ouder waren dan hij. De keren dat ik en mijn buurvrouw uitgescholden zijn voor teringhoer en kankerhoer, omdat wij iets zeiden van hun buitengewoon brutale gedrag, zijn ontelbaar. Mijn kinderen konden niet, ook niet toen ze al ouder waren, met een bal in een openbaar parkje gaan spelen. De bal is binnen een minuut gepikt door allochtone groepjes kinderen. Mijn zoon is twee keer in de stad, overdag, bedreigd en geslagen door allochtone kinderen. Het vriendje van mijn zoon werd onder het oog van iedereen beroofd van zijn fiets. Mijn jongste zoon is verschillende keren zomaar geslagen. Het resultaat hiervan is dat, ondanks mijn pogingen te relativeren, deze kinderen een enorme angst hebben om op straat te komen (en terecht) en een enorme haat ontwikkeld hebben (goed voorstelbaar). Wat het effect hiervan zal zijn op de lange termijn is oorlog.

Het voortbestaan van de kerncentrale Borssele staat voortdurend ter discussie. Over de toekomst wordt beslist door het nieuwe kabinet.

Een klein Amerikaans vliegtuig met vijf inzittenden dat donderdag in het zuiden van Colombia is neergestort, is neergehaald door rebellen. Dat hebben betrokkenen bij het onderzoek gisteren gemeld. Volgens hen zijn twee Amerikanen om het leven gekomen, en zijn drie overlevenden, twee Amerikanen en een Colombiaan, ontvoerd door de marxistische rebellen van de FARC. Volgens president Uribe echter zijn een Amerikaan en een Colombiaanse soldaat door de rebellen vermoord en is het lot van de overige drie onbekend. Het vliegtuig, een Cessna, was ingezet in de strijd tegen drugs, waarvoor de VS in 2000 een hulpprogramma hebben opgesteld. De Cessna vloog boven cocaïneplantages in rebellengebied, 600 kilometer ten zuiden van Bogotá.

Een bistecchiera is onmisbaar kookgerei voor wie thuis snel en lekker wil eten. Het is een gietijzeren grillplaat met ribbelprofiel voor op het gas, voorzien van een inklapbare handgreep zodat hij weinig ruimte inneemt in de pannenkast. Verder heeft hij een schuin opstaand randje dat uitsmeltend vet van vlees tijdens het grillen binnenboord houdt in een gootje dat rondom loopt en aan een kant een uitgang heeft in de vorm van een schenktuut. Uitgesmolten vet kan er zonder knoeien uit worden gegoten als het niveau te hoog dreigt te worden waardoor het vlees niet meer grilt, maar bakt in eigen vet. De bistecchiera is in alle Italiaanse huishoudens te vinden. Italiaanse vrouwen zweren bij fettine - dunne lappen vlees die snel om en om worden gegrild als tweede gang na de pasta. Om de schaars gefourneerde keuken van de gemeubileerde monolocale (studio) die ik tijdelijk bewoon in Italië op peil te brengen, kocht ik meteen een bistecchiera. Hier denkt een makelaar dat je met een pan voor de pasta, een pieperig pannetje voor de saus, een vergiet en een kurkentrekker wel in leven blijft. Dat is natuurlijk ook zo, maar toch mijn bistecchiera is dagelijks in gebruik. Zo leg ik vaak salsiccette – duimdikke verse varkensworst die als een slang is gewikkeld om een hoge draadijzeren piramide in de slagersetalage en op gewenste lengte voor je wordt afgesneden – in allerlei combinaties met groente op die grilplaat. Het lekkerst vind ik de combina'ie met radicchio rosso di Treviso (roodlof). Die groente is steeds beter verkrijgbaar in Nederland bij goede groentewinkels. Lekkere verse varkensworst is in Nederland een schaars artikel. Nederlandse varkensfokkers en slagers zouden verplicht op excursie moeten naar hun Italiaanse vakbroeders. Dan zou het leven van de Nederlander aan tafel er veel rooskleuriger uitzien. Bereiding: Leg de varkensworst op een hete grillplaat en gril de stukken rondom tot ze vrijwel gaar zijn; temper het vuur enigszins. Snijd de radicchio overlangs in kwarten, schuif de worst naar de buitenkant van de grilplaat, leg de kwarten roodlof in het midden en gril ze om en om bijtgaar. Bestrooi met zeezout en geef de groente op het bord nog een drupje olijfolie mee.

Met groeiende gelatenheid wordt nu overal vastgesteld dat een oorlog tegen Irak onvermijdelijk is. Hier en daar weet men zelfs al meer: de oorlog is al begonnen. De meeste Nederlanders vinden dat best, zo blijkt uit onderzoek. Van alle Europeanen blijken wij er de minste moeite mee te hebben wanneer Amerika met een VN-mandaat tot de aanval overgaat. Bijna zeventig procent van de bevolking is voor. Ach, wat is een oorlog? Lichtjes boven Bagdad, schimmige filmfragmenten van precisiebommen die arsenalen en hangars vernietigen, zelfverzekerde woordvoerders, af en toe een tragische afzwaaier of nog tragischer, een handvol slachtoffers van een ongelukkig friendly fire. Het staat bij voorbaat vast wie er gaat winnen. Wij kunnen het weten, wij hebben de vorige oorlog tegen Irak meegemaakt. Hier geen al te heftige debatten en geen felle stellingnamen, geen acteurs die zich tegen de oorlog uitspreken, geen dichters die petities opstellen, geen modeontwerpers die hun modellen met anti-oorlogstickers de catwalk opsturen. Op de demonstratie vandaag in Amsterdam worden tien- tot dertigduizend betogers verwacht. Niet echt een volksbeweging. Lee Towers brengt meer mensen op de been.

`Wat denk jij van dat verhaal?' Gespannen wachtte ik het antwoord van Max Kuperus op Henk van Bueren's vraag af. Van Bueren's studeerkamer keek uit op een prachtig stuk van het Servaas Bolwerk, maar daar had ik geen oog voor. Net twintig jaar was ik, en mijn eerste voordracht zat erop. Zo'n studentencolloquium moest beoordeeld worden. Omdat Max mijn onderzoekbegeleider was, mocht hij het eerste oordeel vellen. Kuperus keek op van zijn aantekeningen, en zei: `Erg goed.' Ik begon weer adem te halen. Toen keek professor Henk mij aan met dat sarcastische en toch vrolijke lachje dat zijn handelsmerk is. `Mmmm. Ja. Jaja. Maar wát een vlerk.'

Berry Dongelmans (red. e.a.): Dierbaar magazijn. Gebonden, Amsterdam University Press 1995, van €44,– voor €6,50. Roelants Nijmegen (024–3221734; www.roelants.com)

De participatie van zwarten in de Zuid-Afrikaanse economie moet worden vergroot, vindt de regering van Thabo Mbeki. Maar zwarten worden armer; hun bedrijven presteren slecht.

Denis Donoghue: The practice of reading. Gebonden, Yale University 1998, van €39,71 voor €10,99. Nayler & Co Den Haag (070–3605454; www.naylerco.nl)

Bies van Ede is een veelzijdig man. Een hardcore Haarlemmer, die zijn liefde voor zijn woonstad in veel van zijn boeken laat doorschemeren. Een muzikant, die meespeelt als gitarist in een band met collega auteur Paul van Loon. En een prominent lid van het Griezelgenootschap, het zo tot de (kinderlijke) verbeelding sprekende `geheime' verbond van griezelboekenschrijvers. Van Ede schreef, sinds zijn debuut in 1983, ruim zestig boeken voor kinderen van alle leeftijden. Ook maakt hij scenario's voor de televisie, voor kinderprogramma's als Koekeloere en Vroeger & zo, maar ook voor volwassenen. En hij is een `Schrijver van de Ronde Tafel'.

Michael Paterniti: De hersenen van Einstein. Paperback, Atlas 2000, van €18,11 voor €7,90. Steven Sterk Utrecht

Jan Baptist Bedaux, Rudi Ekkart: Pride and Joy. Gebonden, Ludion Press Ghent 2000, van €76,80 voor €19,95. Premsela Amsterdam (020–6624266)

Wie heeft het woord `God' verzonnen? Theologen hebben er diepzinnige theorieën over, maar de Galicische auteur Manuel Rivas houdt het bij een alledaags alternatief: een timmerman die met zijn hamer op zijn vinger sloeg of een boer die dankbaar was voor regen na lange droogte. Het personage dat hij die mijmering in zijn roman In wild gezelschap in de mond legt twijfelt. `Was er eerst het gebed of de vloek?'

Per postboot, stoomschip, op de rug van een werkolifant en tenslotte op de schouders van zes dragers, komt in maart 1866 een kostbare Erard-vleugel aan in een van de meest veraf gelegen posten van het Britse imperium, de zogeheten Shan-staten in Opper-Birma. Het instrument is besteld door de mysterieuze majoor-arts Anthony Caroll. Zijn superieuren bij het ministerie van Oorlog in Londen hebben aan zijn excentrieke verzoek voldaan, omdat de majoor een cruciale rol speelt in het Shan-gebied, een onherbergzame streek die wordt geteisterd door krijgsheren en betwist door de Fransen, die het nabij gelegen Siam in handen hebben. Door de hitte en de luchtvochtigheid raakt de piano al snel ontstemd. De arts dient vervolgens het verzoek in of het ministerie ook een pianostemmer kan sturen. De rustige, onopvallende specialist in Erard-piano's Julius Drake – 41 jaar, bebrild, ribfluwelen jasje, versleten wollen broek – neemt de opdracht aan.

De enige goede schrijver, verklaarde de Amerikaan Norman Mailer veertig jaar geleden, is een schrijver met een imago. Literair talent is niet genoeg. Om overtuigend over te komen, moet de auteur met zijn werk samenvallen – zoals Edgar Allan Poe, die net zo grotesk en neurotisch leefde als de personages in zijn verhalen, of Ernest Hemingway, die de stoere macho's uit zijn verhalen in het echte leven naar de kroon stak. Grote schrijvers, kortom, lijken bij voorkeur weggelopen uit hun eigen boeken.

George Bush junior trad aan te midden van scepsis en protesten. Inmiddels heeft hij zijn rol gevonden, schrijven twee insiders: de plaats van christelijk Amerika veilig stellen als enige supermacht in een vreemde wereld.

Beethoven verbroedert. Dat was het loffelijke streven van een workshop die in 1999 werd gehouden in het Duitse Weimar. Israëlische en Arabische jonge musici speelden daar samen Beethovens Zevende symfonie. Het orkest werd geleid door de joodse dirigent en pianist Daniel Barenboim, de discussie stond onder leiding van de Amerikaans-Palestijnse literatuurwetenschapper Edward Said, zelf een groot muziekliefhebber en verdienstelijk amateurpianist. Said was in datzelfde jaar een van de organisatoren van het concert dat Barenboim, als eerste prominente Israëlische musicus, gaf in Ramallah op de bezette Westelijke Jordaanoever.

De stad van Pietje Bell en Kruimeltje bestaat niet meer. Het vooroorlogse Rotterdam, zo levendig beschreven in de boeken van Chris van Abkoude, is weg. En heel lang was ook Van Abkoude zelf uit de geschiedenis verdwenen. In het Gemeentearchief viel nauwelijks iets over hem te vinden, en ook zijn boeken ontbraken er. Net als in de Openbare Bibliotheek ter stede. Ze waren, aldus een bibliothecaresse, onpedagogisch en verwerpelijk. Pas nu, eindelijk, lijkt het tij te keren. Er bestaan zelfs vergevorderde plannen voor een standbeeld van Van Abkoude, met Pietje Bell aan de ene en Kruimeltje aan de andere hand. Aan de drukke Hoogstraat, waar ze alle drie zo veel avonturen hebben beleefd.

Richard Ovenden: John Thomson, photographer. Gebonden, National Library of Scotland 1997, van €64,32 voor €15,–. Het Martyrium Amsterdam

Naarmate een oorlog tegen Irak dichterbij komt, wordt het debat erover heviger. In een serie interviews vandaag Alfons Lammers, emeritus hoogleraar Amerikaanse geschiedenis.

Vorig jaar was anders dan 2001 geen jaar met een alles overheersende nieuwsgebeurtenis. Naast leed dat van alle jaren is – plaats en personen wisselen – en de gebruikelijke sporthoogstandjes zijn er slechts enkele foto's bekroond die specifiek verslag legden van unieke nieuwsfeiten. De internationale jury van World Press Photo koos als `beste foto' de foto die de Armeense fotograaf Eric Gregorian afgelopen zomer maakte bij de aardbeving in noordwest Iran. In de andere categorieën eerde de jury foto's van de gijzeling van de musical in Moskou, het afscheid van de Franse modeontwerper Yves Saint Laurent en de gevluchte Palestijnen in de Geboortekerk in Jeruzalem.

Een vrouwelijke tijgerpython in de Amsterdamse dierentuin Artis heeft zichzelf gekloond. Ze legde eieren met daarin jonge slangetjes die genetisch een exacte kopie van haarzelf waren. Dat hebben biologen van de Universiteit van Amsterdam vastgesteld aan de hand van DNA-onderzoek.

Nieuw Zeeland heeft de eerste zege in groep B behaald op het wereldkampioenschap cricket. De Nieuw-Zeelanders versloegen West Indies gisteren in Port Elizabeth met 20 runs. Nieuw Zeeland scoorde 241 runs in 50 overs voor het verlies van zeven wickets, West Indies was na 221 runs all out.

In een poging de neerwaartse spiraal te doorbreken, heeft het Nederlandse ijshockey de hoop gevestigd op een Neder-Duitse competitie. ,,Niets doen betekent de ondergang.''

Erik Dekker start zondag niet in de Spaanse rittenkoers Ruta del Sol. De Rabobank-wielrenner heeft nog altijd last van een pijnlijke knie. De ploegleiding heeft Remmert Wielinga aangewezen als vervanger voor Dekker. Teamarts Geert Leinders van Rabobank kan de hardnekkige kwaal van de Drent niet plaatsen. Uitvoerige medische onderzoeken tonen geen enkele afwijking in gewrichten, spieren of weefsels. Dekker stootte enkele weken geleden zijn knie tegen een deurkozijn. De voormalig winnaar van de wereldbeker heeft daarna niet meer goed kunnen fietsen.

Minister Veerman (Landbouw) heeft de Tweede Kamer beloofd niet meer te zullen spreken van mestvarkens en mestkippen, maar de dieren in het vervolg aan te duiden als vleesvarkens en vleeskippen. Ook zal de bewindsman zijn ambtenaren opdracht geven deze verandering in de officiële stukken van het ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij door te voeren. Veerman deed zijn belofte gisteren tijdens een algemeen overleg met de Tweede Kamer na kritische opmerkingen van Kamerlid Wien van den Brink (LPF), voormalig voorzitter van de Nederlandse Vakbond voor Varkenshouders. ,,Je houdt geen varkens voor de mest maar voor het vlees. Het ministerie moet ook met de ontwikkelingen meegaan'', aldus Van den Brink. Het Kamerlid is blij met de toezegging van minister Veerman en hoopt dat de wijziging in de benaming van de dieren ten goede komt aan het imago van de landbouwsector.

Met de ruim zevenhonderd pagina's van de net verschenen roman `De Movo Tapes' staat de nieuwe cyclus van A.F.Th. alleen nog maar in de steigers.

Zeker is dat het groot en veel zal worden, groter en meer dan ooit te voren – binnen het oeuvre van Van der Heijden, maar ook binnen de Nederlandse literatuur.

Manchester City neemt geen juridische stappen tegen Roy Keane, speler van stadgenoot United, wegens diens tackle op Alf-Inge Haaland bijna twee jaar geleden. De Noorse middenvelder en zijn club hadden eerder gezegd dat ze wilden onderzoeken of ze Keane konden vervolgen voor die actie. Keane bekende in zijn vorig jaar verschenen autobiografie dat hij de `doodschop' bewust had uitgedeeld om wraak te nemen op Haaland voor een oud akkefietje. De Engelse bond (FA) bestrafte de Ierse international wegens `het in diskrediet brengen van het voetbal' met een fikse boete en vijf duels schorsing. Hoewel Haaland zelf nog naar mogelijkheden zoekt Keane aan te klagen, heeft City besloten het te laten bij de maatregelen van de FA. De club nam die beslissing na bestudering van de medische rapporten. Op grond daarvan denkt de club niet veel kans te maken Keane te vervolgen.

Op het terrein van een voormalige garage in Amsterdam wordt een monumentale moskee gebouwd, ontworpen door twee Frans-joodse architecten. ,,De vernieuwing van de islam komt uit het westen.''

Het werk van Fiona Tan straalt een verlangen uit naar een wereld voorbij die van hier en nu. Ze exposeert in De Pont in Tilburg .

Vastgoedbelegger Evert Kroon wil stadion Nieuw-Galgenwaard kopen. Hij heeft 20 miljoen euro over voor het onderkomen van FC Utrecht. Voorwaarde daarbij is wel dat de gemeente of een andere kapitaalkrachtige huurder tien jaar garant staat voor de maandelijkse huur. De koop van het stadion zou FC Utrecht bijna uit de schulden helpen. De club stevent af op een tekort van circa 21 miljoen euro. Als gevolg van de problemen dreigt een leegloop van spelers. FC Utrecht wil voorlopig niet reageren op het aanbod van Kroon. Dat komt voor de vastgoedbelegger niet als een verrassing. Het oud-bestuurslid van FC Utrecht vermoedt dat de club wacht op een beter aanbod van de gemeente of de provincie.

Els Barents, directrice van het particuliere fotomuseum Huis Marseille in Amsterdam, voorspelde het al zo'n twee jaar geleden in een interview met deze krant. Pas op voor die jonge Duitse fotograaf Elger Esser (1967), want die gaat het helemaal maken. Na het verschijnen van zijn eerste fotoboek kon Huis Marseille ternauwernood een panorama van hem kopen, want de belangstelling die andere musea en particuliere verzamelaars voor deze aanstormende Duitser aan de dag legden, dreef de prijs razendsnel op.

Honoré Rottier: Onder dak. Gebonden, Davidsfonds 1988, van €49,50 voor €9,50. Steven Sterk Utrecht

In superieure stijl gleed Anja Paerson gisteren in St. Moritz naar de wereldtitel op de reuzenslalom. Haar souplesse riep herinneringen op aan de dagen van Ingemar Stenmark, de Zweedse skilegende die Paerson in hun beider woonplaats Tärnaby de skibeginselen bijbracht.

De Europese effectenbeurzen stonden de hele ochtend op winst, maar of die winst tot het eind van de dag wordt vastgehouden is de vraag. Tegen het eind van de middag verschijnt het rapport van de VN-wapeninspecties dat mogelijk zicht biedt op de kansen op een oorlog tegen Irak. Dit nieuws kan de beursdag maken of breken.

Hugo Wolf stierf een eeuw geleden in een gesticht. Bariton Dietrich Fischer-Dieskau: `Een zanger zonder duidelijke uitspraak was voor Wolf uitsluitend geschikt voor solfège en jodelen.'

Blueszanger Charley Patton was beroemd in de jaren twintig, maar daar bleef het bij. Dankzij een zevendelige cd-box is hij alsnog te horen.

Prolion, producent van onder meer melkrobots, heeft in het eerste halfjaar van het boekjaar dat op 1 juli vorig jaar begon een nettoverlies geboekt van 7,8 miljoen euro tegenover 4,7 miljoen euro een jaar eerder. Dat heeft Prolion vandaag bekendgemaakt. De toename van het verlies wordt onder meer veroorzaakt door het afschrijven van de participaties in, leningen aan en vorderingen op de Duitse dochters. Het concern is in gesprek met banken om het verzwakte eigen vermogen aan te vullen. De omzet is met 315 procent gestegen naar 18,3 miljoen euro. Die stijging komt vooral door de aankoop, in april vorig jaar, van Gascoigne Melotte.

De omzet van de Frans-Nederlandse ICT-dienstverlener Atos Origin is met een jaaromzet van 3,043 miljard euro nauwelijks toegenomen in vergelijking met de omzet van 3,038 miljard euro in 2001. Het resultaat is conform verwachting. Dat heeft het bedrijf vandaag bekendgemaakt. In de voor Atos belangrijkste markten Frankrijk en Nederland nam de omzet nog wel duidelijk toe. In de Verenigde Staten daalde de omzet met bijna 29 procent. In de omzetcijfers zijn ook vier maanden van de overgenomen Brits-Nederlandse kantoren van KPMG Consulting meegenomen. De winstcijfers worden 12 maart bekendgemaakt.

Het farmaceutisch bedrijf OPG heeft vorig jaar een winst geboekt van 63,9 miljoen euro, een daling van 7,6 procent ten opzichte van het nettoresultaat over 2001. De daling werd veroorzaakt door boekwinst op de verkoop van de Gammaster-bedrijvengroep, de afschrijving van goodwill en reorganisatievoorzieningen. Dat heeft OPG vandaag voorbeurs bekendgemaakt. Gecorrigeerd voor deze buitengewone resultaten is sprake van een stijging van de nettowinst van 1,1 miljoen euro. De omzet steeg van 1,9 miljard euro naar 2,1 miljard euro.

Papierproducent Crown Van Gelder heeft vorig jaar een nettowinst behaald van 9,8 miljoen euro, 19 procent hoger dan in 2001. De omzet steeg in volume met 6 procent tot 185.000 ton papier, een record. Door lagere verkoopprijzen daalde de omzet in waarde van 153 naar 151 miljoen euro. Door teruglopende bedrijvigheid in de verschillende afzetmarkten van Crown Van Gelder en onduidelijkheid over de ontwikkeling van de prijs van celstof onthoudt het bedrijf zich van een prognose voor 2003.

De verzelfstandiging van de Rotterdamse haven tot overheids-NV kan rekenen op de steun van een meerderheid van de Rotterdamse gemeenteraad. Dat bleek gisteren bij een vergadering van de raad.

Dexia Bank verkoopt de `private brokerage'-activiteiten aan Rabo-dochter Stroeve. Daarover hebben de twee bedrijven gisteren een intentieverklaring getekend. Een overnamesom wordt niet bekendgemaakt. Private brokerage is het handelen in en bewaren van effecten en geld voor derden. Er moet nog een boekenonderzoek plaatshebben. Dexia verkocht eerder de elektronische aandelenhandelaar Alex. Zakenbank Kempen werd vorig jaar verzelfstandigd.

De Amerikaanse speelgoedproducent Hasbro heeft het vierde kwartaal van het gebroken boekjaar 62,2 miljoen dollar (57,4 miljoen euro) winst gemaakt, tegen 52,5 miljoen in dezelfde periode een jaar eerder. Vooral de merken Transformers, Play-Doh en de soldatenpoppen van G.I. Joe droegen bij aan de winststijging. Hasbro, na Mattel Amerika's grootste speelgoedproducent, moest een voorziening nemen van 7,6 miljoen dollar na een boete van de Britse mededingingsautoriteiten.

Fietsenfabrikant Accell overweegt een bod uit te brengen op de fietsendivisie van de in surseance verkerende Amerikaanse fietsen-, motoren- en sportkledingfabrikant Cannondale. Dat heeft het in Heerenveen gevestigde bedrijf vanmorgen bekendgemaakt.

De rechtbank in Groningen heeft gisteren horecaondernemer S. Kooistra, die bedrijven heeft in onder meer Groningen, Amsterdam en Nijmegen, veroordeeld tot het alsnog betalen van premies volksverzekering over fooien die werknemers in zijn bedrijven van 1993 tot 1997 ontvingen. Kooistra moet een achterstallig bedrag van 1,2 miljoen gulden (ongeveer 550.000 euro) betalen aan het UWV, het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen.

Acht Nederlandse beheerders van beleggingsfondsen hebben de Dutch Fund Association (Dufas) opgericht om onder meer hun gemeenschappelijke belangen te behartigen. Dat hebben de fondsen van ABN Amro, Delta Lloyd, Fortis, ING, Lombard Odier, Optimix Vermogensbeheer, Robeco en Wereldhave gisteren bekendgemaakt. Er is behoefte ontstaan aan een brancheorganisatie nu er steeds meer aanbod van belegginsinstellingen komt en het toezicht op de financiële instellingen wordt hervormd. Ook op Europees niveau komt meer regelgeving. De eerste voorzitter is G. Daeninck, bestuursvoorzitter van Robeco.

Grote verliezen, grote omzichtigheid bij de grote bedrijven. ,,En dan nu onze vooruitzichten die geen vooruitzichten zijn.'' Toch gaat het beter dan het lijkt.

American International Group, 's werelds grootste verzekeraar, heeft in het vierde kwartaal een verlies geleden van 103,8 miljoen dollar (95,8 miljoen euro), het eerste kwartaalverlies sinds 1990. In dezelfde periode in 2001 boekte het bedrijf een nettowinst van 1,9 miljard dollar. Het resultaat werd gedrukt door asbestclaims en claims als gevolg van Amerikaanse bedrijfsschandalen. Over heel 2002 boekte AIG 5,5 miljard dollar nettowinst.

Het Amerikaanse mediaconcern AOL Time Warner ziet af van het samenvoegen van zijn nieuwszender CNN met de Walt Disney-divisie ABC News. Dat heeft de concernleiding vanochtend bevestigd. De gesprekken verliepen al een jaar uiterst moeizaam. De mediagigant ziet weliswaar grote voordelen in een fusie, maar vreest de problemen die ontstaan bij de integratie van de twee bedrijven.

Het Duitse staalconcern ThyssenKrupp heeft in het eerste kwartaal van zijn gebroken boekjaar de winst zien stijgen van 28 naar 141 miljoen euro. Dat heeft de derde staalproducent van Europa vanmorgen bekendgemaakt. De omzet steeg met 4 procent tot 8,7 miljard euro. Ondanks de slechte economische vooruitzichten verwacht ThyssenKrupp ook in het tweede kwartaal een aanzienlijke verbetering van het resultaat vergeleken met 2002.