Het nieuws van vrijdag 20 december 2002

De Belgische prins Laurent, de 39-jarige zoon van koning Albert, zal op 12 april volgend jaar trouwen met de 28-jarige Claire Coombs.

Wrevel, luiheid, ontzag of juist hoogmoed. Dankzij deze sentimenten bleef menig meesterwerk ongelezen. De straf die de onwillige lezer hier voor kreeg is een schuldgevoel.

Feyenoorder Ferry de Haan keert terug naar Excelsior. De 30-jarige verdediger dient zijn contract tot medio 2004 op Woudenstein uit.

Tweevoudig olympisch zwemkampioen Tom Dolan heeft zijn loopbaan op het hoogste niveau beëindigd. De 27-jarige Amerikaan stopt op medisch advies.

Mark Bosnich is inderdaad betrapt op het gebruik van cocaïne. De contra-expertise heeft dat bevestigd.

Hideki `Godzilla' Matsui speelt komend seizoen in de Amerikaanse Major League voor de New York Yankees.

De Engelse voetbalbond heeft Dennis Bergkamp een boete van 8.000 euro opgelegd en bovendien een ernstige waarschuwing gegeven voor onbehoorlijk gedrag tijdens de wedstrijd…

Eerste vice-voorzitter Joan Castells van FC Barcelona heeft gisteren zijn aftreden bekendgemaakt. Hij deed dit nadat voorzitter Joan Gaspart had geweigerd acties te ondernemen om…

Auxerre heeft zonder te spelen drie punten verloren in de Franse voetbalcompetitie. Het Franse nationale sportcomité bepaalde gisteren dat het duel tussen Auxerre en Sedan, dat…

Het autobedrijf Stern Groep heeft het aantal uitstaande aandelen met bijna 10 procent verhoogd, zo meldde het bedrijf gisteren.

De Amerikaanse fruitconcern Dole Food Company zal van de effectenbeurs verdwijnen. Bestuursvoorzitter David Murdock koopt voor 2,5 miljard dollar het belang van 76 procent dat…

Het Amerikaanse conglomeraat Honeywell treft in het vierde kwartaal een voorziening van 1,9 miljard dollar.

Televisiemakers en kabelbedrijven in de VS hebben gisteren een doorbraak bereikt over digitale televisie.

De Amerikaanse zakenbank Morgan Stanley heeft in haar eind november afgesloten vierde kwartaal de nettowinst 16 procent zien dalen tot 732 miljoen dollar.

ING hangt in Japan een sanctie boven het hoofd wegens overtreding van de beursregels. De bank en verzekeraar zou een zakelijke klant op een oneigenlijke manier geholpen hebben…

De eurobiljetten en -munten worden nauwelijks nagemaakt door valsemunters. Dat concludeert de Europese Commissie in een gisteren verschenen rapport over de stand van zaken na een…

Guldenbiljetten en guldenmunten zijn alleen deze maand nog in te wisselen bij de gewone banken. Daar heeft De Nederlandsche Bank (DNB) vandaag nog eens op gewezen.

De Amerikaanse levensverzekeraar Prudential Financial neemt de Amerikaanse activititeiten van Skandia over voor 1,27 miljard dollar.

Het Franse parlement heeft gisteren ingestemd met een wijziging van de arbeidswetgeving. Deze heeft tot gevolg dat vele werknemers die nu 35 uur werken, de werkweek met vier uur…

Ingenieursbureau Fugro neemt de Britse Foundation and Exploration Services Group (FES) over voor 6,4 miljoen euro.

Het aantal vacatures neemt sterk af. Eind september stonden er 115.000 open, 56.000 minder dan een jaar eerder.

De Bulgaarse regering heeft gisteren besloten om twee van de zes kernreactoren op het Kozloduj complex, langs de Donau, stil te leggen. De reactoren worden niet ontmanteld.

Bij een zelfmoordaanslag in de Afghaanse hoofstad Kabul, nabij het basiskamp van de internationale veiligheidsmacht ISAF zijn gisteren zeker vier mensen om het leven gekomen…

De Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Italië hebben wegens ,,ernstige bedreigingen'' voor onbepaalde tijd hun ambassades in Colombia gesloten.

Irak zal de komende maand met Koeweit en Saoedi-Arabië overleggen over het lot van vermisten van de Golfoorlog (1990-1991).

De belangrijkste verdachte van de moord op de Amerikaanse journalist Daniel Pearl heeft gisteren waarschijnlijk zichzelf per ongeluk opgeblazen. Dat zegt de Pakistaanse politie.

Een rechter in de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen acht het niet in strijd met de wet om van internetproviders te eisen dat ze enkele neo-nazistische websites zouden blokkeren.

De Duitse Bondsdag is vanmorgen akkoord gegaan met het Duits-Nederlandse commando over de internationale troepenmacht ISAF in en rond de Afghaanse hoofdstad Kabul, te beginnen…

Het Amerikaanse defensieconcern General Dynamics koopt voor 1,1 miljard dollar GM Defense, de defensiedivisie van het autoconcern General Motors.

Cebeco heeft opnieuw een onderdeel verkocht. Het gaat om de Duitse vleeswarenfabriek Sickendiek. De verkoopprijs heeft de coöperatieve onderneming niet bekendgemaakt.

Schiphol Real Estate (SRE) heeft de helft van de aandelen van het door haar opgerichte luchthavenvastgoedfonds Acre Fund geplaatst bij institutionele beleggers.

Voormalig premier Wim Kok is door demissionair staatssecretaris Van Leeuwen (Cultuur) per 1 januari 2003 benoemd als lid van de Raad van Toezicht van het Rijksmuseum in Amsterdam.

UNESCO heeft het manuscript van de Negende symfonie van Ludwig van Beethoven (1770-1827) opgenomen op de lijst met `werelderfgoed van de mensheid'.

De filmversie van Ronald Gipharts roman Phileine zegt sorry gaat door. De cv voor de financiering van de door Robert Jan Westdijk te regisseren productie van Motel Film is…

Een groeiend aantal slachtoffers van de Enschedese vuurwerkramp doet een beroep op psychosociale nazorg.

In het bericht Plannen om deel WW te privatiseren (19 december, pagina 15) is sprake van een aanvulling op de WAO-uitkering, die nu wordt gegeven als een arbeidsongeschikte er…

Het Toneel Speelt heeft drie extra voorstellingen ingelast van het toneelstuk Cloaca. De al geplande 78 voorstellingen t/m 18 januari 2003 zijn uitverkocht.

Een 28-jarige man is gisteren in Sommelsdijk gewond geraakt door een vuurwerkongeval. De man raakte zijn hele rechterhand en een groot deel van zijn linkerhand kwijt.

Het literaire tijdschrift Raster bracht deze maand zijn honderdste nummer uit. ,,Eigenlijk het 124ste nummer, maar zoiets vier je niet.''

Bij de voorkenniszaak die het openbaar ministerie rond vermogensbeheerder Veer Palthe Voûte onderzoekt, blijken de beurs en de toenmalige Stichting Toezicht Effectenverkeer er met hun neus bovenop te hebben gezeten. Waarom dwong niemand betrokkenen tot openheid van zaken?Een reconstructie.

De culinaire bladen staan vol met kerstmenu's. De trend: snelle recepten voor lang tafelen. `Geen Kerst zonder Koopmans.'

Op mijn stukje van de vorige week heb ik nogal wat reacties gehad. Mijn stukje ging in op de opmerking van de paus Johannes Paulus II dat God zich in walging heeft afgewend van de wereld. Het lijkt wel of God zich heeft opgesloten in de hemel en niets meer met ons te maken wil hebben. Ik schreef dat de paus zich met deze opvatting in het voorportaal van het atheïsme bevindt. Van een zwijgende God glijdt men gemakkelijk af naar een afwezige God en van een afwezige God naar een niet bestaande God.

Omdat ik rond de feestdagen wat vrije dagen opneem, zijn er mensen die mij `een prettige vakantie' toewensen. Dit is een pijnlijk misverstand. Het wordt ook dit jaar weer keihard werken met de kerst en oudjaar.

,,De avonden worden langer!'', juicht ze elk jaar, op de dag dat de wintertijd ingaat. ,,Straks is het december! Gordijnen vroeg dicht, open haard, kaarsjes aan, de kinderen komen eten met kerst. Zo gezellig allemaal.''

Toen in mei 1982 Hammett zijn wereldpremière beleefde op het 35ste Filmfestival van Cannes, lag er een productieperiode van vier stressjaren achter regisseur Wim Wenders, die in interviews onderstreepte dat het ,,geen film van hem was, maar een film waarvan hij alleen de regie had gedaan''. Wenders, archetypisch voorbeeld van de Duitse Autorenkino, had zich in 1978 op uitnodiging van Francis Ford Coppola in het hol van de leeuw – het Amerikaanse productiesysteem – gewaagd en een harde les geleerd. Drie gecrediteerde scenaristen (en naar verluidt meerdere ongecrediteerde scriptdokters) hadden weinig heel gelaten van het oorspronkelijke verhaal naar Joe Gores' gelijknamige roman. Twee cameramensen deelden uiteindelijk de affiche, meerdere acteurs bleken vervangen, sommige rollen waren volledig verdwenen en de kunstenaar Wenders en zijn producent Coppola leefden een tijd lang op voet van oorlog. De film waarin biografisch materiaal en noir-fictie uit het leven van hardboiled-auteur en -innovator Dashiell Hammett (1894-1961) met elkaar zijn verweven, was niet bepaald geworden wat de eigenzinnige regisseur uit Düsseldorf zich ervan had voorgesteld. Maar Wenders zelf zag alles uiteindelijk van de zonzij: tijdens de gedwongen lange draaipauzes maakte hij met Lightning over water (1980; een portret van de terminaal zieke filmmaker Nicholas Ray) en Der Stand der Dinge (1981) twee films die wèl zijn stempel dragen. De tweede film, over een regisseur die met zijn geldschieters overhoop ligt, is Wenders' bespiegeling over de discrepanties tussen Amerikaanse en Europese filmproductie. Hammett is de facto Amerikaans noch Europees. Hoewel in Coppola's Zoetrope Studios voor veel dollars het San Francisco van 1928 werd nagebouwd, blijft de film opmerkelijk sfeerloos en is een `handschrift' in de regie nauwelijks leesbaar. Daarentegen speelt Frederic Forrest uitstekend de alcoholistische, aan tbc lijdende ex-Pinkerton-detective en pulpmagazineschrijver, al doen vooral de mimiek en de nog wat aangedikte kraak in z'n kraaienstem vermoeden dat hij Jason Robards' Hammett-vertolking in Fred Zinnemans Julia (1977) goed heeft bestudeerd. Let in de interessante mislukking Hammett nog even op de cameo van Samuel Fuller, tijdens zijn regisseursleven zelf de producentenvijand par excellence.

Het gebruik van het woord ,,leugenaar'' is niet voor niets zo onparlementair. Het sluit subtiele schaduwen en nuances uit. Het ontkent dat iemand een zaak anders kan zien. De politiek bestaat juist uit samenwerking van mensen die verschillende opvattingen hebben. Je moet altijd gevoelig zijn voor keerzijden en andere mogelijkheden. Je moet werken met mensen die tegen beter weten in blijven volhouden, hun ruimte geven en dan eventueel de feiten voor zich laten spreken. Dat is politieke strategie en die slaagt niet altijd. Iemand die gauw het woord ,,leugenaar'' hanteert verliest snel zijn geloofwaardigheid als politicus, omdat hij laat zien dat hij zich slechts één versie van de feiten kan voorstellen. Het woord ,,leugen'' brengt je in de sfeer van kinderen die over elkaar klagen bij de meester. Omdat beide kinderen het roepen, is de waarheid moeilijk te achterhalen.

WEER Het wordt wisselvallig en zacht, maar niet overal. Er blijven lang tegenstellingen tussen het noorden en zuiden van Nederland.

U kunt nu al voor het kerstdiner voorbereidingen treffen. Begin met het maken van een, twee of zelfs drie verschillende bouillons. U kunt de bouillons na het zeven laten inkoken tot wat profs een glace noemen. Een liter ingekookte bouillon levert 1,5 tot 2 deciliter geleiachtige glace op. Met een glace kunt u een professionele saus in enkele minuten klaarmaken.

De meeste Amerikanen wonen nu in de suburbs. Nederland kent geen suburbs met vrijstaande huizen, maar als de bouw van Vinex-wijken over een jaar of vijftien is voltooid, woont vermoedelijk ook het grootste deel van de Nederlanders in buitenwijken. Het is onder kenners bon ton om de Vinex-wijken en suburbs te hekelen. In Naar Buiten! laat Ileen Montijn zien dat deze kritiek een lange traditie heeft, die alleen ontbrak toen Amsterdamse rijken in de 17de eeuw hun buitens langs de Vecht lieten bouwen. Maar steeds als hun voorbeeld werd gevolgd werd daar met misprijzen op gereageerd. Montijn geeft er schitterende voorbeelden van. Toen de hogere middenklasse in het begin van de 20ste eeuw massaal villa's in het Gooi betrok, lieten schrijvers als P.H. van Moerkerken en Ina Boudier Bakker figuren in hun boeken uitgebreid klagen over de `huisjespest' die het aanzicht van Nederland voorgoed vergalde. Tegenwoordig heeft men een vermogen over voor zo'n Goois `huisje' en klaagt men in Gooise villa's over de Vinex-wijken die Nederland voorgoed verpesten.

Halverwege de jaren tachtig schrok televisiekijkend Nederland van de portrettering van de `Vader des Vaderlands' (door Jeroen Krabbé) als een rokkenjager. De seksuele uitspattingen van Willem van Oranje – vier vrouwen met tenminste vijftien kinderen (bastaarden uitgezonderd) – werden breed uitgemeten, terwijl de strijd voor onafhankelijkheid er daarentegen bekaaid vanaf kwam.

`Consensualiteit' is het jongste modewoord in het strafrechtsbedrijf. Het is juridisch potjeslatijn voor het `afrekenen op resultaat' dat zo'n belangrijke plaats inneemt in de nieuwe scenario's van het veiligheidsbeleid. Omzet draaien is het parool en dat kan alleen wanneer meer strafzaken buiten de rechter om worden afgehandeld. Want dat houdt alleen maar op.

Een van de meest geprezen Nederlandse sportboeken van de laatste jaren is De Zwarte Meteoor uit 1995, van Studio-Sport presentator Tom Egbers over Steve Mokone, de zwarte Zuid-Afrikaan die de provincieclub Heracles in 1958 naar het kampioenschap van de Tweede Divisie B leidde. Egbers spoorde Mokone, die inmiddels in New York woont, op en sloot vriendschap met hem. `De Zwarte Meteoor' werd als een verloren zoon in Almelo ontvangen, het boek werd in 2000 verfilmd en met grote regelmaat kreeg Egbers te horen dat hij dat vaker zou moeten doen, boeken schrijven.

Hubert Slings: Toekomst voor de Middeleeuwen. Paperback, Prometheus 2000, van €19,49 voor €7,50. Steven Sterk Utrecht

In een net vertaald geschrift maakt de Franse schrijver Léon Bloy korte metten burgerlijke gemeenplaatsen. En een Nederlandse encyclopedie laat weinig heel van vastgeroeste feiten en meningen.

Het laatste deel van het Geheim Dagboek van de dichter Hans Warren, een jaar geleden op tachtigjarige leeftijd overleden, is schokkende lectuur. Ook voor de gevorderde Geheim Dagboek-lezer is het nauwgezette verslag van Warrens laatste levensjaar een pijnlijke, vaak ronduit gênante ervaring. De fysieke en ook geestelijke aftakeling gaan steeds verder. De zeer gedetailleerde beschrijving daarvan met talloze intieme bijzonderheden waarover men niets wil weten, bezorgt de buitenstaander een deprimerend machteloos gevoel.

In het almaar uitdijende aanbod kinderkunstboeken die vaak op een aantrekkelijke en toegankelijke manier schilders en schilderijen onder de aandacht brengen, is het recent verschenen boek Schildpad met Roos en Mes een opmerkelijk buitenbeentje dankzij de eigen toon en oorspronkelijke opzet.

Ik was zelf nog te jong om het bewust mee te maken, maar de voetbalwedstrijd uit 1974 waarin `we van de Duitsers verloren' bleef jaren daarna nog een belangrijk gespreksthema, dat pas verstomde toen er `wraak' werd genomen op het EK in 1988. Guido van Driels vierde stripboek speelt zich af op dat moment suprême in juli 1974. De hoofdpersoon, het jongetje Jonas, heeft net de dramatische finale op televisie gezien. In de droom van die avond heeft de wedstrijd een heel ander verloop, maar de droom eindigt ruw als zijn moeder in beeld verschijnt. Zij vervloekt de Duitsers met een hartgrondige verwensing: `die rotmoffen'. Voor haar en vele anderen lag de Tweede Wereldoorlog nog vers in het geheugen. En deze wedstrijd betekende veel meer dan alleen het verliezen van een finale.

Het lijkt een prachtig plan: een nieuwe serie dichtbundels onder redactie van de Dichter des Vaderlands. Een reeks voor onbekende dichters. Onbekend omdat ze niet eerder publiceerden, of omdat ze vergeten zijn. `De tomeloze leesdrift van Komrij, zijn even beroemde als beruchte vermogen tot oordelen en bovenal zijn ondoofbare passie voor poëzie staan', aldus de uitgever, `garant voor opzienbarende verrassingen.'

Edna O'Brien woont al jaren niet meer in het Ierse graafschap Clare, waar ze opgroeide. Maar haar nieuwe roman In het woud laat wederom zien dat de streek haar nog na aan het hart ligt. En dat ze nog steeds grote beroering en verontwaardiging teweeg kan brengen bij de lokale bevolking.

Van alle Nederlandse uitgevers doet De Geus het meest aan moderne Franse literatuur: iedere paar weken ligt er in de boekhandel wel weer een van die stevig gebonden boeken met kleurrijke kaften waar de Tilburgse uitgever patent op lijkt te hebben. Daarbij gaat De Geus te werk zoals sommige vissers in derde-wereldlanden, die lukraak een staaf dynamiet in zee gooien: de dode vissen komen dan vanzelf boven drijven. Wat de visserij betreft een rampzalige methode, omdat driekwart van de vis zinkt en dus verloren gaat. Maar in de uitgeverij kan de dynamietstaaf voordelen hebben: soms komt er immers iets moois boven drijven dat anders onopgemerkt zou zijn gebleven. Zoals nu de eerste roman van Véronique Olmi: Bord de mer, vertaald als Geen gewone dag.

In een serie over vertaalde klassieken deze week `De klas' van Hermann Ungar (Vertaald door Angela Adriaansz. IJzer, 221 blz. euro 20,50)

De `sophomore curse' wordt het in Amerika genoemd, naar de problemen die sommige studenten krijgen in hun tweede jaar. Een jonge schrijver debuteert met een briljant boek en worstelt vervolgens met een geschikte opvolger; de angst dat het langverwachte Tweede Boek bij publicatie lauw zal worden onthaald, leidt in enkele gevallen zelfs tot een writer's block.

Over identiteit en leven van Jezus wordt al eeuwen gespeculeerd. Maar in de populaire cultuur van tegenwoordig zijn die hersenspinsels pas echt in het babbelstadium beland. Jezus als voer voor talkshows.

Er is weinig meer over Anthony Burgess gesproken en geschreven in de jaren sinds zijn dood in 1993. Zo vergaat het de meeste romanschrijvers: hun werk wordt, als zij er niets meer aan toevoegen, uit de aandacht verdrongen door dat van jongere tijdgenoten. Misschien winnen zij later een nieuwe bekendheid als klassieke auteurs; het gebeurt nooit meteen.

Waarheid heeft een slechte naam in de filosofie. Een goede definitie ervan is niet te geven, en objectieve waarheid is al helemaal een illusie. Of niet? Bernard Williams rehabiliteert waarheid en de bijbehorende intellectuele en morele deugd, waarachtigheid.

Theun de Vries: Het motet voor de Kardinaal. Querido, 268 blz. €32,–

Schrijver en journalist Henk Hofland heeft een advies voor ons allen. Hij sluit er zijn inleiding mee af in het fotoboek De Hollandse metamorfose (voorheen hen poldermodel), dat zo'n veertig spectaculaire opnamen te zien geeft van stad en land. Het luidt als volgt: `Nederland is prachtig. Ga kijken. Neem de bus van Lelystad naar Enkhuizen. Vermijdt de fun. Ga op een winterdag naar het strand, neem uw hond mee, en zet het even op een rennen. [...] U knapt ervan op.'

Het is een mooi begrip, generatie, maar het is ten prooi gevallen aan inflatie. De laatste jaren zijn er net iets te veel generaties benoemd en uitgevonden. Een paar weken geleden nog in Vrij Nederland, waar de `grenzeloze generatie' van twintigers en dertigers werd uitgeroepen tot de `smaakmakers van de toekomst'. Vaak hoor je nooit meer iets van zo'n collectief van hemelbestormers. Dat ligt voor de hand, want een generatie lost meestal op. Verschillende generaties laten zich wel in een familieverband onderscheiden, maar veel moeilijker in een samenleving.

Afrika zou gemakkelijk voor zichzelf kunnen zorgen, zelfs als het aantal Afrikanen zou verdubbelen. Dat is een van de provocerende stellingen in een onorthodoxe studie van het Afrikaanse continent. Niet de westerse overheersing is de oorzaak van de armoede, maar de verstikkende netwerken.

`Ik wil Maria zijn!' roept Henriette.

Vloeken in boeken

Jonathan Raban zeilt schrijvend de wereld rond. Zijn grote boeken zijn een mengeling van dagboek, reisverslag, essayistiek, verhaal, biografie en poëzie.

De persoonlijkheid van het wilde dier verscheen in de boekencultuur en raakte weer uit zicht. In vertrouwd contact met hem meevoelen doen we niet meer.

Miljoenen lezertjes sloegen Tibor Gergely's platen voor de Gouden Boekjes op in het hart van hun geheugen. De platen tonen een avontuurlijke, veilige wereld.

In de komische horrorserie `Buffy the Vampire Slayer' is het onwereldse kwaad vermomd als doodgewone tienerangst. Bondage wordt er evenwel niet uit de weg gegaan.

De geschiedenis van de westerse schilderkunst begint bij Giotto's schilderingen in Padua. Het is het werk van een genie.

Biesheuvel Brieven aan het Cultureel Supplemet (met.300 woorden metvermelding van naam en woonplaats) sturen naar:Postbus 3372, 1001 AD Amsterdam.

,,Nadenken heeft geen enkele zin. Alleen kijken heeft zin'', zegt Rudi Fuchs in een interview in Vrij Nederland van vorige week. Fuchs heeft het over kunst, hoe je kunst moet beleven. Je moet er de tijd voor nemen, vooral jezelf niet haasten. Op een bijna afgunstige toon noemt hij het gedicht van alle kunstvormen `het meest langzame'. Hij verzucht: ,,Dat beweegt niet meer, ligt daar maar op die bladzij. De wijnzwarte zee van Homerus, de snotgrijze zee van Ulysses.''

The Libertines zijn de grote belofte van de Britse popmuziek. Ze zwelgen in losbandigheid en bezingen de arbeidersklasse.

Marathonschaatser Henk Angenent rijdt komend weekeinde bij het NK allround in Assen buiten mededinging de 5 en 10 kilometer.

Go Ahead Eagles viert zijn honderdjarig bestaan. De klompenjongens uit Deventer hebben een roemrucht verleden. Het heden is tamelijk anoniem en de toekomst is onzeker. De Adelaarshorst brokkelt langzaam af.

In 1959 werd een jongere nog een nieuwe volwassene genoemd. Het gebruik van dat begrip wijst op een uitdaging voor een generatie, een hoop op iets moois en beters. Deze groep mensen tussen de achttien en dertig jaar werd door Vrij Nederland de hemd van het lijf gevraagd over uiteenlopende zaken als idealen, ergernissen, opleiding en toekomstvisies. Er blijkt in de ruim veertig jaar daarna van alles en niets te zijn veranderd. Het schiet eigenlijk niet op en als we dat weten zijn we een stuk verder. De ondervraagden voelden zich bijvoorbeeld te veel in een hoekje gedrukt door de oude volwassenen en baalden verder van de enorme regelzucht van dit land. `Nederland is inderdaad een vrij land', merkte een 24-jarige stenotypiste op, `hoewel van alles wat je doet en zegt, moet je je vantevoren vergewissen of er niet ergens een burgemeester, een commissie of een instantie is die het niet goed vindt'. De uitspraak zou ook van nu kunnen zijn, net als de verzuchting van een 27-jarige student: `Het is hier een zooitje.'

Zenuwslopend zijn ze. Strafschoppen. Slecht voor het hart. Iedere voetbalsupporter, trainer of speler weet dat eigenlijk al vele jaren, maar nu is ook het wetenschappelijke bewijs geleverd.

De hockeyregels voor de strafcorner en het verdedigen van een schot op doel veranderen op 1 januari. Na die datum moet een aangeslagen bal bij de corner nog wel buiten de cirkel worden gespeeld, maar hoeft deze niet meer te worden gestopt voordat een doelpoging wordt gewaagd. Verder mogen veldspelers, zoals de doelman nu al mag, voortaan een hoge bal in de doelmond met hun stick boven de schouder stoppen.

Sinds Lazio Roma financieel in zeer grote problemen is geraakt, presteert de voetbalclub uitstekend in de Italiaanse Serie A. `Dit Lazio kan eigenlijk alleen nog door zichzelf worden gestopt.'

De effectenbeurzen in Europa hebben zich vrijdagochtend weinig gelegen laten liggen aan Wall Street. In de meeste gevallen wisten ze de winst van de opening vast te houden.

Het Twentse textielconcern Van Heek-Ten Cate heeft in zijn eind juli afgesloten boekjaar de omzet zien stijgen met 8 procent tot bijna 42 miljoen euro.

Opta denkt dat TPG niet voldoet aan de minimumnorm voor het tijdig bezorgen van brieven. Maar de toezichthouder op de postmarkt weet dat niet zeker, omdat TPG de drukke…

Een woestijnrat als huisdier, Shirley Temple; letterlijk alles is er voor de rechter bijgesleept om Liesel Pritzker, telg van één van de rijkste families in de VS, van haar fortuin te `beroven'. Liesel eist ter genoegdoening 6 miljard.

De Belgische bierbrouwer Interbrew, de belangrijkste Europese concurrent van Heineken, heeft een nieuwe topman. Het bedrijf maakte vanmorgen bekend dat Hugo Powell opstapt en wordt vervangen door de Amerikaan John Brock.

Amsterdam heeft in twee jaar 6.000 banen verloren doordat zo'n 1.400 werkgevers vertrokken uit de stad. Wethouder Dales heeft nu één prioriteit: ruimte zoeken.

Producenten van printers als het Amerikaanse Hewlett-Packard en het Japanse Canon moeten vanaf 2006 inktpatronen op de markt brengen die opnieuw zijn te gebruiken. Dat wil het Europees Parlement. Het is nu niet mogelijk om lege inktpatronen van deze fabrikanten opnieuw te vullen.

Nederland krijgt het economisch de komende jaren zwaar te verduren. Te weinig werkenden, een scherp oplopende werkloosheid en een achterblijvende productiviteitsgroei zijn de voornaamste boosdoeners.

Niet alleen bouwers en installateurs, maar ook ingenieursbureaus maken zich schuldig aan kartelpraktijken. De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) verdenkt onder meer het beursgenoteerde ingenieursbureau Arcadis en branchegenoot Oranjewoud, samen met de bouwers Volker Wessels Stevin, Heijmans en Van Gelder Cultuurtechniek, verboden prijsafspraken te hebben gemaakt.

Citigroup, Credit Suisse First Boston en acht andere zakenbanken hebben een schikking van 1 miljard dollar getroffen met de Amerikaanse beurswaakhond, de Securities and Exchange Commission. De banken worden er onder meer van beschuldigd koopadviezen te hebben gegeven van bepaalde aandelen van bedrijven, om die als klant binnen te kunnen halen.

TPG gaat zijn expertise inzetten voor de bestrijding van honger. Gisteren sloot het bedrijf daartoe een convenant met zijn logistieke evenknie bij de Verenigde Naties. De postbodes popelen al om naar Afrika af te reizen.

Het Zwitserse voedingsconcern Nestlé eist 6 miljoen euro terug van Ethiopië, het land dat momenteel een hongersnood probeert te bestrijden. Hulporganisaties willen dat Nestlé van de claim afziet.

Aanhoudende verliezen brengen Exendis ertoe zich alleen nog op de Europese markt te richten. Dat heeft het elektronicabedrijf gisteren bekendgemaakt.

Het Franse mobieletelecomconcern Orange trekt zich terug van de Zweedse markt. Dat heeft Orange, een dochter van France Telecom, gisteren bekendgemaakt.

De goudprijs schiet omhoog en heeft het hoogste niveau sinds 1997 bereikt. Vanaf het tweede kwartaal van het vorige jaar is de opmars begonnen en sindsdien is de prijs van goud met 30 procent gestegen. Volgens analisten kopen niet alleen professionele beleggers goud, ook particulieren doen dat.

De olieproductie van Venezuela ligt door een nationale staking waarbij het aftreden van president Chávez wordt geëist al achttien dagen grotendeels plat. Het land verandert in een militaire zone.

Henning Schulte-Noelle stapt op als bestuursvoorzitter van de Duitse verzekeraar Allianz. Eind april wordt hij opgevolgd door Michael Diekmann, die nu nog de activiteiten van Allianz in Noord- en Zuid-Amerika leidt. De overname vorig jaar van Dresdner Bank had de bekroning van Schulte-Noelle's lange carrière aan het roer van Allianz moeten worden, maar in plaats daarvan heeft die tot een voortijdig einde van zijn loopbaan geleid. Schulte-Noelle's bewering dat hij zijn functie neerlegt om een schadelijk debat over zijn opvolging te vermijden, snijdt weinig hout. Tenslotte duurt het nog maar vier jaar voordat hij wettelijk verplicht is met pensioen te gaan.

Oostenrijk heeft geen kotters en geen vissers op zee. Toch zit ook de Oostenrijkse vertegenwoordiger Günter Walkner al vijf dagen achterelkaar bij de Europese visserijraad. Wat is het Oostenrijkse belang bij deze marathonsessie over vergaande hervorming van de visserij? De jonge diplomaat denkt niet lang na. ,,Het is net zo belangrijk als een andere raad, omdat het om gemeenschappelijk beleid gaat. Dit is de filosofie van elke lidstaat. Het zou dat in elk geval moeten zijn, ook als het onderwerp je niet direct raakt.'' De Oostenrijkers hebben geen grote delegatie zoals bijvoorbeeld de Britten, die een dozijn technische ambtenaren uit Londen hebben meegenomen.

Brussel is bereid tot verdere versoepeling van de vangstbeperkingen voor de met uitsterven bedreigde kabeljauw. Hiertoe is een nieuw compromisvoorstel ingediend dat gunstig is voor Nederland.

Het boek The New Imperialists, over zes topmannen uit het bedrijfsleven, vergroot hun eigenaardigheden uit tot karikaturen. De biografie Bad Boy Ballmer, over Bill Gates' rechterhand bij Microsoft, hoeft dat niet te doen: de man is zelf al bigger than life.

Amsterdam is de afgelopen twee jaar 6.000 banen kwijtgeraakt. Dat komt doordat er in die tijd 1.400 meer bedrijven uit de hoofdstad zijn vertrokken dan er zich vestigden. Dit blijkt uit onderzoek van de gemeente. Het is voor het eerst dat de stormachtige groei van het aantal werkgevers in Amsterdam van de laatste zeven jaar, is omgeslagen in verlies.

De Amerikaanse economie zal zich pas duidelijk herstellen als de internationale spanningen verminderen. Dat heeft de Alan Greenspan, de voorzitter van de Federal Reserve, het stelsel van Amerikaanse centrale banken, gisteren gezegd in een toespraak in New York.

De toezichthouders op de financiële markten waren al maanden op de hoogte van verdachte aandelentransacties rondom vermogensbeheerder Veer Palthe Voûte (VPV). Maar zij grepen bewust niet in, omdat zij daartoe geen mogelijkheden zagen.

Het beursfonds Crucell, dat pioniert in de biotechnologie, sloot gisteren een alliantie met chemieconcern DSM. Samen op pad in een markt van 30 miljard die met 20 procent per jaar groeit.

Flink gaan speculeren op de Oost-Europese beurzen, nu de kogel in Kopenhagen door de kerk is? Zoals gebruikelijk waren de anderen weer eerder. Want op de toetreding van de tien kandidaten tot de Europese Unie in 2004 is al volop geanticipeerd.

De Pensioen- en Verzekeringskamer (PVK) blijkt het aantal pensioenfondsen met acute problemen en de omvang van de tekorten schromelijk te hebben overschat.

Producenten van printers als het Amerikaanse Hewlett-Packard en het Japanse Canon moeten vanaf 2006 inktpatronen op de markt brengen die opnieuw zijn te gebruiken. Dat wil het Europees Parlement. Het is nu niet mogelijk om lege inktpatronen van deze fabrikanten opnieuw te vullen.

Het Hooggerechtshof van Venezuela heeft gisteren de werknemers van staatsbedrijf Petroleos de Venezuela SA (PDVSA) opgedragen om de olieproductie te hervatten. Bij het olieconcern wordt al weken gestaakt om de Venezolaanse president Chávez tot aftreden te dwingen. Volgens het hof is de staking `illegaal'. Stakingsleiders hebben al aangegeven de uitspraak van het hof te zullen negeren.

Zoals sommige mensen een uitvouwbare picknicktafel hebben, zo heeft Mambo Kurt een uitklapbaar huiskamerorgel. Uit de bovenklep tovert hij zijn microfoonstandaard en disco-lamp, uit het krukje zijn fles water. Dat maakt deze Duitse Kurt in alle opzichten zelfvoorzienend, want behalve zijn attributen haalt hij uit dit orgel ook het geluid van een complete band – met drummachine, bas en keyboard in één.

Kettel maakte in kleine kring al enige indruk met fijnzinnige elektronische platen op Amerikaanse en Engelse labels. Groot was de verrassing toen achter deze naam de 20-jarige Reimer Eising bleek schuil te gaan, een tweedejaars student Nederlands te Groningen die zijn muziek maakt in zijn ouderlijk huis in het Friese dorp Ureterp. Cenny Crush is zijn tweede album en zijn eerste release op een Nederlands platenlabel, hetgeen zijn werk in eigen land een ruimere verspreiding garandeert dan bij eerder werk het geval was. Het is een sterke introductie tot zijn muziek, die verwant is met zulke gerenommeerde leveranciers van `intelligente techno' als Boards Of Canada, Plaid en Black Dog.

OMA, het bureau van architect Rem Koolhaas, heeft vandaag een contract getekend voor de nieuwbouw van de Chinese staatstelevisie. Koolhaas bouwt liever in Peking dan in New York.

Een van de beroemdste beelden uit de film American Beauty is de dwarrelende plastic zak. Personage Ricky kan uren kijken naar de door hem gefilmde zak, die willoos maar vredig is overgeleverd aan de nukken van de wind. Het werd een veelbesproken zak. Sommige toeschouwers zagen een rijk, poëtisch beeld, anderen vooral holle pathetiek. Dat was ook de kracht van de zak: die vormde een prachtige lakmoesproef van de gevoeligheid van de toeschouwer voor zulke symbolen.

In Amsterdam-Oost komt een grote danswerkplaats: het Huis voor de Dans. Het Amsterdamse college van B en W heeft gisteren besloten hiervoor twee miljoen euro uit te trekken.

Drummer Jack DeJohnette is de efficiëntie zelve. Van zijn armen beweegt alleen het deel onder de elleboog, hij drukt zijn stokken eerder op de vellen dan dat hij er op slaat. Zijn gezichtsmimiek is beperkt tot een frons en een naar binnen getrokken bovenlip. Maar ondanks, of misschien dankzij, die onderkoelde présence is hij één van 's werelds creatiefste en intelligentste postbop drummers. Hij heeft een dertigjarige carrière bij Miles Davis, Keith Jarrett en tal van eigen bands achter de rug om dat feit te staven. En gisteren bewees hij het nog eens tijdens een eenmalig concert in een uitverkocht BIMhuis.

Nu het niet mogelijk is dat Nederland nadere afspraken met de Verenigde Staten maakt over berechting van eigen onderdanen, moet op Europees niveau actie worden ondernomen, vinden Femke Halsema en Kathalijne Buitenweg.

De ministers van Binnenlandse Zaken en Justitie van de Europese Unie hebben gisteren op hun bijeenkomst in Brussel het recente vonnis van de rechtbank in Rotterdam niet kunnen ontlopen. Want het feit dat de rechtbank woensdag vier van terrorisme verdachte mannen heeft vrijgesproken, is een ernstig probleem voor Nederland en voor Europa als geheel. Degenen die de gewoonte hebben de lakse houding van Nederland aan de kaak te stellen, zullen er een nieuw argument aan ontlenen. Maar de Rotterdamse rechtbank die voor het eerst sinds de aanslagen van 11 september 2001 een uitspraak heeft gedaan in een zaak van islamitisch terrorisme, stelde zich er niet tevreden mee af te wijken van de principes van de onaantastbare Nederlandse tolerantie. De rechtbank riep op krachtige wijze het openbaar ministerie tot de orde, en daarachter allen die verwikkeld zijn in de strijd tegen het terrorisme. Het onderzoek naar de activiteiten van bepaalde groeperingen is nuttig, maar alleen een zuiver juridisch onderzoek, dat een combinatie bevat van elementen van getuigen à charge en à décharge en dat de grondwettelijke vrijheden respecteert, kan de basis van een proces zijn, zo is verklaard.

Staatsgeheim: in antwoord op de verzuchting van minister Donner in de ministerraad dat de beschaving op de radio dient te worden teruggebracht, schijnt minister Hoogervorst gezegd te hebben: ,,Leef jij nog in de tijd van Avro's Bonte dinsdagavondtrein, of nee, daar mocht je natuurlijk niet naar luisteren.'' Bron: het gisteren binnen enkele uren uitverkochte boek Blinde Ambitie.

Het grootste gevaar voor de wereld schuilt niet in de massavernietigingswapens waarover Irak, Iran en Noord-Korea (zouden) beschikken. Het risico zit veel meer in de arsenalen van de voormalige Sovjet-Unie. Die arsenalen en de geleerden die ze hielpen aanleggen, vormen het reservoir aan middelen en kennis waaruit staten en groepen kunnen putten die om welke reden dan ook sterkere staten met deze wapens willen imponeren. Vanaf de val van de Muur en de implosie van de Sovjet-Unie is dit gevaar onderkend. Geld en energie is gestopt in programma's en projecten om deze schat aan vernietigend vermogen onder controle te brengen en zoveel mogelijk in omvang te verminderen. Het initiatief daartoe werd in 1991 vastgelegd in een wet die de geschiedenis is ingegaan als het Nunn-Lugar Cooperative Threat Reduction programma, vernoemd naar de twee indieners, respectievelijk een vooraanstaand Democratisch en Republikeins lid van de Amerikaanse Senaat.

Op 8 november nam de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties resolutie 1441 aan, waarin de sleutelpassage luidt dat de raad valse verklaringen of weglatingen in de stukken die Irak overhandigt zal opvatten als een ,,verdere wezenlijke schending van Iraks verplichtingen''. In die woorden schuilt voor de Verenigde Staten een casus belli, een directe aanleiding voor oorlog. Irak overhandigde net voor het verstrijken van de tijdslimiet van 8 december aan de VN in New York een 12.000 pagina's dikke lijst waarin 's lands wapenarsenalen zijn geïnventariseerd. Washington kreeg een kopie.

Het devies van de brandweer op luchthavens is: blussen en daarna mensen redden. Een beproefde doctrine die in zeldzame gevallen faalt.

De buurtschap Zuuk gaat gebukt onder dreigbrieven en brandstichtingen. Wie de dader is weet de politie niet.

De Tweede Kamer heeft gisteren een motie van GroenLinks-fractievoorzitter Halsema afgewezen, die stelde dat ook afgewezen asielzoekers ten minste moeten kunnen rekenen op een sobere opvang.

De kinderen van gescheiden ouders worden bijna altijd aan de moeder toegewezen. Als de vader omgangsrecht heeft, kan de moeder dat effectief saboteren.

Het rechercheteam dat de moord op Marianne Vaatstra onderzoekt blijft nog een half jaar in volle omgang actief. Het heeft meer tijd nodig voor het onderzoek. De komende maanden zal een aantal mannen gevraagd worden vrijwillig wangslijm af te staan voor DNA-onderzoek. Om hoeveel mensen het gaat wil het openbaar ministerie niet kwijt. Verder worden enkele tientallen personen gehoord en nog een honderd nieuwe tips nagetrokken. Dit heeft het OM in Leeuwarden gisteren bekendgemaakt.

De tijdelijke opvang van drugskoeriers in noodgevangenissen kan leiden tot onveilige en onbeheersbare situaties.

Tot onvrede van de Amerikaanse regering houdt niet de oorlog maar het racistisch verleden de gemoederen in de VS bezig. Het gevolg van een `verspreking' door de belangrijkste Republikein in de Senaat.

Nabestaanden van de slachtoffers van de massamoord op duizenden Bosnische moslims in Srebrenica, de door Nederlandse VN-militairen bewaakte moslim-enclave, hebben gisteren bij de…

TEL AVIV/EILAT De nachtvlucht vanuit Zürich arriveert om drie uur op het vliegveld van Tel Aviv. Voor de bagageband staan wat vrome joden, vrouwen op familiebezoek en twee medewerkers van de Verenigde Naties, hip en toch doortastend.

Iraks wapenlijst deugt niet, zeggen de VS en de inspecteurs. Maar de VS nemen nog zeker een maand de tijd.

Het is een nieuwe traditie in het Poetin-tijdperk. Gisteren sloot de president het politieke jaar voor de tweede maal af met een vraag-en-antwoord sessie met het Russische volk. Poetins bescheiden boodschap: ,,De financiële situatie van de meerderheid van de burgers is verbeterd, zij het niet veel.''

Europol, het Europese politie-agentschap, gaat persoonsgegevens van terroristen en zware criminelen uitwisselen met inlichtingendiensten in de VS.

Sluimerende conflicten met een raciale en religieuze ondertoon spelen bij de verkiezingen van volgende week vrijdag in Kenia een sleutelrol. De oorspronkelijke bewoners voelen zich door Arabieren en inlanders overheerst.

Van arme boerenzoon met principes tot president. Dat is in het kort het levensverhaal van Roh Moo-hyun, die gisteren werd gekozen tot de nieuwe Zuid-Koreaanse president.

Tienduizenden weduwen en wezen zijn achtergebleven op het slagveld van de Afghaanse burgeroorlog. Sommigen hebben nog een beetje geluk en verdienen hun dagelijks brood in speciale bakkerijen.

De nieuwe Zuid-Koreaanse president wil de ontspanningpolitiek met het noorden voortzetten, en tegelijkertijd de relatie met de VS gelijkwaardiger maken. Het is de vraag of de Amerikanen zijn idealisme zullen begrijpen.

Drie Chinese dissidenten die al enige tijd vermist waren, zijn door de Chinese politie gevonden. Een van hen, Wang Bingzhang, is meteen ook gearresteerd op beschuldiging van spionage. Hij zou begin jaren tachtig staatsgeheimen hebben verkocht aan Taiwan.

Een Australisch hof heeft goedkeuring gegeven voor een rechtszaak tegen de Australische en Britse vliegmaatschappijen Qantas en British Airways.

De Turkse president Ahmet Sezer, heeft zijn veto uitgesproken over de grondwetswijzigingen die de weg zouden effenen voor Recep Tayyip Erdogan, de leider van de AK-partij, om premier van Turkije te worden.

Het Openbaar Ministerie in Maastricht gaat de directeur en de beheerder van zwembad De Mechelerhof in het Zuid-Limburgse Mechelen strafrechtelijk vervolgen wegens dood door schuld.

De gedempte oude haven van Breda mag weer open. Bovendien keert rivier de Mark gedeeltelijk terug in de de oude binnenstad.

Twee hulpverleners van het Gelders centrum voor verslavingszorg De Grift worden verdacht van handel in harddrugs.

Slachtoffers van ernstige misdrijven krijgen spreektijd in de rechtzaal. De Tweede Kamer is gisteren akkoord gegaan met een initiatiefwetsvoorstel van D66 en LPF dat dit mogelijk maakt. Verdachten hebben al de mogelijkheid om aan het slot van een strafproces hun zegje te doen. Het initiatiefwetsvoorstel moet het mogelijk maken dat de officier van justitie en de rechters ook de visie van het slachtoffer vernemen. De indieners van het wetsvoorstel denken dat het slachtoffers helpt om het misdrijf te verwerken als zij hun zegje mogen doen. De advocaat van de verdachte mag overigens geen vragen stellen aan het slachtoffer.

Tot 2015 moet circa 350.000 hectare land een waterbergende en vasthoudende functie krijgen. Dat areaal dient in 2050 te zijn vergroot tot 500.000 hectare. Deze oppervlakte is vergelijkbaar met die van een grote provincie.

Nederland en de Verenigde Staten zijn vorige week in botsing gekomen over geboortebeperking op een conferentie van het VN-Bevolkingsfonds (UNFPA) in Bangkok.

Meer politiebudget leidt niet tot meer opsporing door de politie. De productiviteit van de Nederlandse politie is de afgelopen jaren zelfs fors gedaald.

Een `antisemitische' Egyptische soapserie trekt miljoenen kijkers in Arabische landen. Ook in Nederland is `Ruiter zonder Paard' te ontvangen. Minister De Hoop Scheffer roept de Egyptische ambassadeur op het matje.

Van kleuterjuf tot hoogleraar, tussen nu en tien jaar verdwijnen tienduizenden oudere leraren. Deel 1 in een tweeluik: het basis- en voortgezet onderwijs.

Een op de drie burgemeesters zegt na de gemeenteraadsverkiezingen in maart onvoldoende betrokken te zijn geweest bij de collegeonderhandelingen. Dat blijkt uit een enquête van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters (NGB), die gepubliceerd is in het decembernummer van het Burgemeestersblad.

De Tweede Kamer hield gisteren haar laatste debat, en wel over de moord op Fortuyn, de gebeurtenis die haar samenstelling had bepaald.

De Tweede Kamer steunt unaniem de opvatting van de commissie-Van den Haak dat Pim Fortuyn in de aanloop naar de verkiezingen van afgelopen mei ten onrechte geen persoonsbeveiliging heeft gehad.

Morgen in het noorden opklaringen, in het zuiden bewolkt en mogelijk wat regen, bij een maximumtemperatuur tussen 4 en 9 graden. Weinig wind.

Slachtoffers van ernstige misdrijven krijgen spreektijd in de rechtzaal. De Tweede Kamer is akkoord gegaan met een initiatiefwetsvoorstel van D66 en LPF dat dit mogelijk maakt.

De Turkse president Sezer heeft zijn veto uitgesproken over de grondwetswijzigingen die de weg zouden effenen voor Erdogan, de leider van de AK-partij, om alsnog premier van Turkije te worden.

De Pensioen- en Verzekeringskamer (PVK) blijkt het aantal pensioenfondsen met acute problemen en de omvang van de tekorten te hebben overschat, zo blijkt uit een brief van de PVK aan demissionair staatssecretaris Rutte van Sociale Zaken.

Hoewel het politiebudget tussen 1996 en 2001 met 17 procent is gegroeid, zijn de opsporingsresultaten in die periode met 12 procent gedaald. Dat blijkt uit een analyse van het openbaar ministerie.

Amsterdam is de afgelopen twee jaar 6.000 banen kwijtgeraakt. Dat komt doordat in die tijd 1.400 bedrijven meer uit de hoofdstad zijn vertrokken dan zich er hebben gevestigd. Veel bedrijven verlaten de stad omdat ze er niet kunnen uitbreiden.

Minister Remkes (Binnenlandse Zaken) heeft voorgesteld om referenda bij de benoeming van burgemeesters uit de wet te schrappen. Hetzelfde geldt voor de openbare voordrachten voor dit ambt. Dit wetsvoorstel zou vandaag in de ministerraad worden besproken.

In België heeft de vrijspraak van de vier `terroristen' voor commotie gezorgd. Komt hun verdachte ook vrij?

Asielzoekers kunnen in de toekomst in alle lidstaten van de Europese Unie op een soort `basispakket' van opvang rekenen. Dat hebben de vijftien EU-ministers van Binnenlandse Zaken gisteren in Brussel besloten. Met deze maatregel willen zij het verschijnsel `asielshopping' tegengaan. Omdat asielzoekers nu in sommige EU-landen betere opvang krijgen dan in andere landen, trekken zij naar landen die hun de beste voorzieningen bieden.

De Verenigde Staten hebben Irak gisteren beticht van `wezenlijke schending' van de VN-resolutie 1441, waarin Irak een `laatste' kans heeft gekregen zich volledig te ontdoen van massavernietigingswapens.

Boven artikelen in de krant worden namen vermeld van redacteuren, soms staat er `door onze correspondent' of `door één onzer redacteuren'. Maar van al deze mensen tref ik nergens iets aan over hun achtergronden in termen van opleiding en loopbaan. De journalist maakt zichzelf hiermee niet transparant, terwijl hij dit in de vrijheidsgedachte die hij voorstaat wél verlangt van anderen. Ik roep daarom de redactie op tot een zelfonderzoek op dit punt, vertrouwde gewoontes ter discussie te stellen en de lezer in de gelegenheid te stellen de bijdragen in de krant te situeren tegen de persoonlijke achtergronden van de journalist als individu. De journalist krijgt daarmee een persoonlijk gezicht en de krant zal als geheel daardoor ook een duidelijk profielgezicht krijgen, waardoor de lezerbinding versterkt wordt.

Jezus moet een jonge, slanke dertiger zijn geweest, met een sereen gezicht en een ernstige, soms droevige oogopslag. Een wijs man, even ingetogen en streng als onverzettelijk en rechtvaardig. Omdat zijn blik vertelt dat hij voor zichzelf geen raadsel meer is, geen mens met een ballast, is er ruimte voor andermans zorgen. En zo staat het ook in Mattheüs 11:28: `Komt tot Mij, allen die vermoeid en belast zijt, en ik zal u rust geven.'

Ik weet al jaren uit mijn hoofd hoe je Bret Easton Ellis schrijft. Niet omdat ik een letter van hem had gelezen, maar omdat zijn naam, vaak met een `t' te veel of een `l' te weinig, een van de frequentst aangehaalde is in recensies van ándere boeken. Meestal boeken waarin jongeren, seks, geweld, verveling en drugs in de een of andere combinatie een rol spelen. En de generatie die jong en wild was in de jaren tachtig en negentig.

Hella S. Haasse is, zegt men, een van de grootste Nederlandse schrijvers van de afgelopen eeuw; ze wordt ten onrechte niet gezien als een van de Grote Drie; en haar beste boeken geven als weinig andere een beeld van de koloniale en postkoloniale verhoudingen tussen Nederland en Indië. In het licht van al deze aanprijzingen is het geen wonder dat ik me schaamde dat ik tot dit jaar nooit wat van deze Grote Oude Dame gelezen had. Vooral haar debuut Oeroeg keerde me al jaren vanuit de boekenkast verwijtend de rug toe. Een smalle rug, en dat maakte het erger. Oeroeg, dat in 1948 anoniem als boekenweekgeschenk verscheen, beslaat met een normale bladspiegel nog geen negentig bladzijden. In de kwart eeuw sinds de novelle me op school was aangeraden, had ik de benodigde twee uur leestijd kennelijk nog steeds niet kunnen vrijmaken.

Michael D. Googan: The Oxford History of the Biblical World. Gebonden, OUP 1998, van €59,10 voor €29,95. De Boekenmarkt Den Haag (070–3658226)

`En wie krijgt die prijs dan wel?' zegt mijn vriend Robert. `Het Wouterste Pietertje?' Ik lach hem uit, tracht niet te blozen. Ik geef zo zelfverzekerd mogelijk antwoord. Woutertje. Pieterse. Beroemd ehh, boek van Multatuli, voorloper van Kees de Jongen. Ode aan de fantasie. Of zo.' Eigenlijk weet ik niet waarover ik praat.

Diane Cole Ahl: Benozzo Gozzoli. Gebonden, Yale University Press 1996, van €92,– voor €35,–. Premsela Amsterdam (020–6624266)

Lois N. Magner: A History of the Life Sciences. Gebonden, Marcel Dekker 1994, van €64,– voor €14,95. Scheltema Amsterdam

Om je heen wordt over een boek gesproken en je hebt het niet gelezen. De noodtoestand treedt in. Dit zijn de verschijnselen: krachtiger hartslag, duizeligheid, kritisch zweet, stijging der respiratiefrequentie, pijn in de benen, zwabberende golven in de pols. Je koopt het boek de dag daarna, je zet het op de schuldplank en daar staat het dan. Als je er naar kijkt doen de verschijnselen zich meteen opnieuw voor. Er ontstaat daarbij druk onder het middenrif, de zetel van de schuld. Op mijn plank staan voornamelijk dikke boeken. Frazers Gouden tak, verkorte editie weliswaar, maar negenhonderd bladzijden. Colonna's Hypnerotomachia Poliphili in het Engels, groot corps weliswaar, maar vijfhonderd pagina's. Burtons Anatomy of Melancholy (meer dan duizend bladzijden), de helft gelezen, schuld oningelost.

Hans Fey (e.a.): Ensor. Gebonden, Kunthalle München 1989, van €41,50 voor €22,90. Roelants Nijmegen (024–3221734)

Mijn leeslijst Engels op de middelbare school werd geboren uit een halsstarrige weigering de Dead White Males te lezen. In plaats daarvan las ik Anne Tyler (The Accidental Tourist), Lisa Alther (Kinflicks), Erica Jong (Fear of Flying), Alice Walker (The Color Purple), Fay Weldon (The Life and Loves of a She Devil), Alice Adams (Superior Women), Sylvia Plath (The Bell Jar), Margaret Drabble (The Millstone), Doris Lessing (The Golden Notebook). En D.H. Lawrence (Lady's Chatterley's Lover), want ik wist geen tiende vrouw en was stiekem toch wel nieuwsgierig naar de tuinman.

Tijn Hottinga: De Katholieke Illustratie. Gebonden, Tirion z.j., van €22,50 voor €6,95. Roelants Nijmegen (024–3221734)

pagina 4: portret en achtergrond

De War Poets.

Omdat ik vergeten was waarom ik nooit verder ben gekomen dan de eerste twintig bladzijden in Orientalism van de Palestijns-Amerikaanse auteur Edward Said, pakte ik het boek uit de kast en waagde een nieuwe poging.

Discussies over de Nederlandse documentaire worden vaak gekenmerkt door een hoge zuurgraad. Tijdens een IDFA-bijeenkomst spande Raymond van den Boogaard (lid van de documentairecommissie van het Filmfonds) de kroon door te stellen dat Nederlandse documentairemakers alleen maar films willen maken over de eigen zieleroerselen, en te lui, laf en labbekakkerig zijn om de wereld in te trekken om brandhaarden te verslaan. Filmmakers dienen zich ook niet te laten ontmoedigen door de onwil van fondsen om mogelijk controversiële films te financieren: desnoods maakte je je film toch zeker zelf, op eigen kosten? Je had toch gekozen voor een avontuurlijk beroep?

Waarom heb ik de poëzie van Arthur Rimbaud niet gelezen? Waarom las ik wél Baudelaire en Mallarmé en zelfs Marinetti, waarom wel Faverey en Lucebert, en liet ik hun aller voorvader ongelezen?

Jerry Hopkins: Strange foods. Gebonden, Periplus 1999, van €29,50 voor €12,–. Donner Rotterdam.

Gemeten naar de betekenis die wordt toegekend aan Ulysses van James Joyce is het aantal mensen dat het boek werkelijk heeft gelezen te verwaarlozen. ,,Na tien bladzijden heb ik het weggelegd', zeggen de meesten en een enkeling mompelt dat-ie alleen de monoloog van Molly Bloom heeft doorgenomen. Dat had ik ook wel eens gedaan. Eindelijk weet ik nu waarom de interpunctieloze monoloog van Molly, waar het boek mee eindigt, totaal onbegrijpelijk is. Pas als je het hele boek hebt gelezen, kun je aan dat bekende slot een touw vastknopen.

Mijn moeder was verrukt over Villa des Roses (1913) van Willem Elsschot. Ze droomde weg bij de onthechte sfeer van dit pension met dolende gasten. Dolend waren ze ook in hun eigen leven. Een mooie metafoor, die villa. Als middelbare scholier las ik het met haar mee en ik was gewonnen voor Elsschot althans, dat dacht ik. Maar achtereenvolgende leraren Nederlands roemden Elsschot als de grootste Nederlandstalige prozaïst. Elsschot en ook Nescio: altijd die twee in één adem. Eenvoudig, onopgesmukt proza. Gewoon alleen al dat woord. De roem van Elsschot lag in de welbewust beperkte woordenschat waarvan hij zich bediende: ,,Zeshonderd.'' Ik hoor het mijn leraar nog zeggen.

Een van de boeken die ik allang gelezen had moeten hebben is George Orwells Nineteen eighty-four uit 1949. Iedereen heeft het allang gelezen misschien ben ik er daarom wel nooit aan begonnen. Wat het voor roman is (anti-utopie, satire op en veroordeling van het sovjetcommunisme, verdediging van het individu en van de menselijke waardigheid, etc.) meende ik ook zo wel te weten, uit alles wat ik erover had gelezen en gehoord. Als het een goed boek is zou het niet mogen uitmaken dat de zaak waartegen Orwell zich keerde (het communisme) tegenwoordig op sterven na dood is. Een goed boek trekt zich van dit soort historische bijzonderheden niets aan. Het exemplaar van Nineteen eighty-four dat mij jarenlang vanuit de boekenkast heeft aangestaard, zit niet voor niets in de reeks `Penguin Modern Classics'.

Alles wat ik over het boek had gehoord, blijkt waar. Het is beklemmend, het is geestig, treurig, ontregelend. Dus waarom nu pas?

H.B.G. Casimir: Het toeval van de werkelijkheid. Paperback, Meulenhoff 2000, van €23,50 voor €8,90. Steven Sterk Utrecht

Selma Lagerlöf: Het kerstcadeau en andere verhalen. (Julklappsboken och andra berättelser). Vert. Elina van der Heijden. Atlas, 104 blz. €15,–

Paul Frentrop: Ondernemingen en hun aandeelhouders sinds de VOC. Corporate governance 1602-2002. Prometheus, 512 blz. €40,–

Jeroen Kemperman (samenstel.): De Japanse bezetting in dagboeken. Tjideng. Bert Bakker, 439 blz. €29,50

Eduard J. Bomhoff: Blinde ambitie. Mijn 87 dagen met Zalm, Heinsbroek & Balkenende. Balans, 176 blz. €12,95

ACTUALITEITEN2 Vandaag. Strafrechtdeskundigen uiten kritiek op de werkwijze van Justitie en pleiten voor een onafhankelijke toetsing van het dossier van het 16 jaar geleden vermoorde 7-jarig meisje Cheryl Morriën uit IJmuiden. Volgens justitie staat vast dat Michel Stokx de moordenaar is. Maar omdat deze een paar jaar geleden is overleden, wordt de zaak tegen de wens van de familie gesloten. Ned.2, 17.30-18.43u.

Vaderschap. Nieuwe verhalen van Nederlandse schrijvers. Prometheus, 168 blz. €12,50

Ovidius: Metamorphosen. (Metamorphosen). Vert. M. D'Hane-Scheltema. Athenaeum – Polak & Van Gennep, 506 blz. €75,–

Ulysses is zo'n boek dat ik graag gelezen zou willen hebben. Of De Toverberg. Of Reis naar het einde van de nacht. Allemaal boeken waar ik ooit vol goede moed aan begon, maar waar ik al na een paar bladzijden hopeloos in vastliep. Dat was onmacht. Soms is er onwil in het spel. Dan meen je te weten waarom je een boek niet zou hoéven lezen. Jarenlang heb ik gedacht dat Kees de jongen, van Theo Thijssen, niks voor mij was. Een sentimentele roman over een sentimentele Amsterdamse jongen. Dat maakte ik op uit de vaak wat dweperige beschouwingen over het boek, geschreven door groot geworden jongens die zich moeiteloos met Kees Bakels meenden te kunnen identificeren. Nu ik het eindelijk toch gelezen heb, moet ik vaststellen dat ik gelijk had, en ook ongelijk. Kees de jongen ís een sentimentele roman over een sentimentele jongen. Maar het sentiment verbergt zich geniepig tussen allerlei ingetogen, opgeruimde, broodnuchtere, geestige en relativerende opmerkingen over het leven van alledag, in een levendige, sprekende en zelfs sprankelende stijl. Uitdrukkingen als `bij iemand op de kerstboom gevraagd worden', of `dooie' voor een saai persoon, of `ophakken' voor opscheppen zou ik zo willen herinvoeren. Ook ben ik blij dat ik nu eindelijk weet wat de zwembadpas is: een iets voorovergebogen snelwandelpas met flink zwaaiende armen, tegenwoordig ook wel `briskwalking' genoemd en niet meer beoefend door schooljongens, maar door dames die willen afvallen.

Kerstverhalen. Atlas, 388 blz. €16,50

Het was een populair spel in de Staff Common Rooms van de colleges in Oxford en Cambridge: noem het belangrijkste en beroemdste boek dat je nog nooit hebt gelezen. De winnaar was degene die de meest beschamende bekentenis wist op te dissen. Het spel werd in Oxford verboden in 1963 nadat het op een mistige novemberavond was gespeeld in Magdalen College. De dons zaten bijeen met hun avondport en speelden het spel in gezelschap van de jonge, ambitieuze hoogleraar Engelse letterkunde, professor David Dingley, die net die dag daarvoor was aangesteld. Dingley ging zozeer op in het spel en was zozeer onder de indruk van zijn eigen voorspoedige carrière, de port en het eminente gezelschap waarvan hij nu deel uitmaakte, dat hij per se wilde winnen om bewondering af te dwingen van zijn collega's. Hij bekende naar waarheid dat hij nog nooit Hamlet had gelezen. Daar kon niemand overheen. Hij won. De volgende ochtend werd hij ontslagen. Het spel is sindsdien in Oxford nooit meer gespeeld.

Henry Petroski: The Book on the Book shelf. Paperback, Alfred A. Knopf 1999, van €15,60 voor €6,50. Scheltema Amsterdam

Maarten Biesheuvel is een groot schrijver. Hij was ooit ook matroos en werkte een tijd lang als bibliotheekmedewerker bij het Vredespaleis. In een interview met Biesheuvel (CS 6/12) staat te lezen dat hij ,,in 1967 hoofdredacteur van het Leids Universiteitsblad was''. Biesheuvel als hoofdredacteur van het Leids universiteitsblad, een verre voorganger van het huidige Mare: dat zou mooi geweest zijn. Ik vrees echter dat die mededeling op een misverstand berust. Biesheuvel zat niet in de redactie van het Leids Universiteitsblad (LUB) in de jaren 1966-1968; noch in de Docenten-redactie, noch in de Studenten-redactie. (In het jaar 1967-68 was de hoofdredacteur van deze Studenten-redactie overigens de nieuwe voorzitter van het College van Bestuur van de Universiteit Leiden: A.W. Kist). Ook in het colofon van het blad Acta et Agenda, opgericht in 1968, komt de naam Biesheuvel niet voor.

Als je verder niet kunt leven

Voetbalclub Heerenveen heeft gisteren in het Abe Lenstrastadion enigszins geflatteerd met 2-0 gewonnen van FC Zwolle. Denneboom opende de score al na zes minuten.

De Spaanse club FC Barcelona gaat met de Braziliaanse voetballer Romario (36) praten over een hernieuwd dienstverband. Romario zit momenteel zonder club en is transfervrij.

Het nationale voetbalelftal van Azerbajdzjan moet alle thuiswedstrijden buiten de landsgrenzen spelen, zo heeft de wereldvoetbalbond FIFA gisteren besloten als reactie op de…

Oud-hockey-international Jacques Brinkman wordt volgend seizoen trainer van de mannenploeg van de hoofdklasser SCHC.

De Amerikaanse drievoudig olympisch kampioene Marion Jones en haar vriend Tim Montgomery, wereldrecordhouder op de 100 meter, werken samen met sprinttrainer Charlie Francis.

De voetbalclubs in de hoogste afdeling (Serie A) van het Italiaanse voetbal hebben in het seizoen 2001-2002 een verlies van 948 miljoen euro geleden, veertig procent meer dan in…

Voormalig staatssecretaris en wethouder Hans Simons is benoemd tot voorzitter van het Fonds voor Amateurkunst en Podiumkunsten. Dat heeft de organisatie vandaag bekendgemaakt.

NDT III, de seniorenafdeling van het Nederlands Dans Theater, verandert per 1 januari van een vast gezelschap in een losser projectgezelschap.

De hoogste Amerikaanse gezant voor de mensenrechten, Lorna Craner, is gisteren naar de westelijke Chinese provincie Xinjiang afgereisd om te proberen kritiek van…

Generaal Gennadi Trosjev, bevelhebber van het Russische leger in Tsjetsjenië, heeft de woede van zijn superieuren gewekt door te weigeren het veld te ruimen.

De eigenaar van de grootste Spaanstalige krant ter wereld, de Argentijnse krant Clarín, is gisteren gearresteerd op verdenking van het illegaal adopteren van kinderen tijdens het…

Een Amerikaanse rechtbank heeft Iran gisteren veroordeeld tot het betalen van 330 miljoen dollar schadevergoeding aan de Amerikaanse hoogleraar John Cronin die in 1984 in de…

Een op de drie jonge wintersporters gebruikt zelden of nooit zonnebrandcrème. Jongeren denken bij risico's op huidkanker vooral aan de zomervakantie.

De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) heeft Edon, onderdeel van energiebedrijf Essent, een boete opgelegd van 22.500 euro wegens het overtreden van fusievoorschriften.

Unilever blijft bij zijn winstverwachting voor dit jaar. Het voedings- en levensmiddelenconcern herhaalde gisteren dat de winst per aandeel vóór bijzondere posten en afschrijving…

De Amerikaanse softwarefabrikant Oracle heeft in zijn tweede kwartaal een winst geboekt van 534,9 miljoen dollar.

Vopak verkoopt voor circa 37 miljoen euro zijn belang van 50 procent in het Chemicals and Oil Storage Managemant (COSM) aan Siena Investments.

Telecomconcern KPN ontvangt 150 miljoen euro van het mobielebelbedrijf Quam in Duitsland na het beeïndigen van een overeenkomst tussen het Spaanse Telefónica en het Finse Sonera.

Het Italiaanse modehuis Gucci, onderdeel van de AEX-index op de Amsterdamse beurs, heeft in het derde kwartaal (augustus tot oktober) de nettowinst zien dalen met 14 procent tot…

Het gebruik van alle soorten asbest is vanaf 2005 verboden in de Europese Unie. Daarover hebben het Europees Parlement en de Europese Commissie gisteren overeenstemming bereikt.

De bestuursvoorzitter van de Duitse verzekeraar Allianz, Henning Schulte-Noelle, stapt in april op. In een verklaring zei hij gisteren zijn functie om persoonlijke redenen neer…

Het consumentenvertrouwen is in december licht gestegen. Het producentenvertrouwen, de stemmingsindicator van de ondernemers in de industrie, is in november 2002 licht…

In Ivoorkust wordt nog voor het eind van het jaar een West-Afrikaanse vredesmacht gestationeerd van 1.500 man.

Ruim twintig Nederlandse dichters brengen vandaag een bundel uit met herinneringsgedichten aan prins Claus. Dat heeft uitgeverij Passage bekendgemaakt.

De Iraakse wapenverklaring zit vol lacunes, maar dat vormt op zichzelf nog geen `wezenlijke schending' van resolutie 1441 van de VN-Veiligheidsraad, aldus de Britse minister Jack Straw.

De paus heeft er ook een. Na een lang, lang leven van bidden en onthouding mag hij zich al twee jaar de trotse eigenaar noemen van een automobiel waarvan er maar een is gemaakt, de Lancia Giubileo. De fabrikant heeft hem aan het Vaticaan geschonken en voorzien van het nummer 841 L, waarbij de L staat voor het met zestig centimeter verlengde koetswerk. 8 plus 4 plus 1 maakt 13. Als dat maar goed afloopt, want de kerkvorst is heilig van plan om de langst zittende paus ooit te worden. Zeven jaar scheiden hem nog van zijn doel.

In Nederland leven meer dieren dan mensen. De Partij voor de Dieren, die vandaag haar verkiezingsprogramma presenteert, vertegenwoordigt mensen die voor de belangen van dieren willen opkomen. Vijf vragen aan lijsttrekker Marianne Thieme.

Lijn dertien bij het Centraal Station van Amsterdam liep langzaam vol, terwijl buiten de schemering inviel. Wegzinkend in vage gedachten staarde ik vanuit de tram naar het pleintje voor het station. Toen hoorde ik een jongen van tegen de twintig met stekeltjeshaar op het bankje voor me uitroepen: ,,Hé, Sander, ken je me nog?''

McDonald's in Deil, even stoppen voor een hamburger. Ik kies voor de efficiënte Amerikaanse manier van bestellen – vanuit de auto en doorrijden naar het loket, waar twee vrolijke meisjes mij al staan op te wachten. Terwijl de een mijn hamburger in een papiertje wikkelt, hoor ik haar via de koptelefoon tegen haar collega zeggen: ,,Ik baalde toch zo gisteravond. Wil ik net uitgaan, word ik ongesteld.''

Wat dit land nodig heeft, is een goede comédienne. Ik zie er wel een paar en die trekken bij bepaalde jonge, ambitieuze vrouwelijke doelgroepen volle zaaltjes met humoristisch bedoeld zelfbeklag, maar ze hebben niet de enorme impact die Lucille Ball had in haar tijd. Of de invloed van haar hedendaagse Amerikaanse opvolgsters die we hier in geïmporteerde situation comedies kunnen zien.

Tien jaar geleden kwam de regering van president George Bush tot de conclusie dat de VS genoeg goede kernwapens hadden. De Koude Oorlog was voorbij, er lagen links en rechts van het oude IJzeren Gordijn duizenden en duizenden atoombommen en waterstofbommen. Voortaan zouden de VS geen nieuwe kernwapens meer ontwerpen en er kwam een moratorium op ondergrondse kernproeven. President Clinton continueerde dit moratorium de facto toen hij in 1996 het alomvattende verdrag tegen kernproeven tekende, zoals ook Rusland deed.

WEER Na een nacht met lichte vorst enplaatselijk mist is het morgen nog rustig winterweer. Er zijn wolkenvelden en er ook een beetje zon. Het blijft op de meeste plaatsen droog.

Met hun eigen rode wijn, geroosterd brood, salie en amandelen maken oudere bewoners van Piemonte 's winters nog wel eens een rodewijnsaus die geserveerd wordt bij wild. Wie voor een van de beide kerstdagen reebiefstuk, hazenrug of ander haarwild op het oog heeft, die zou kunnen overwegen deze Piemontese wijnsaus daarbij te serveren. De saus kan van tevoren worden gemaakt en vlak voor het serveren worden opgewarmd. Het is zaak goede rode wijn te gebruiken, aangezien de smaak van de wijn ook die van de saus bepaalt. In Nederland ontbeert voor deze saus dat grauwe Italiaanse waterbrood met harde korst, dat maar niet door Nederlandse bakkers wordt opgepakt. Het aantrekkelijk van deze pane casereccio – dat vroeger thuis werd gebakken van niet al te zeer uitgezeefd tarwemeel, water en gist – is dat het brood door gebrek aan zout en allerlei broodverbeteraars eerlijk uitdroogt en daardoor makkelijk krokant geroosterd kan worden op een gietijzeren grillplaat op het gas. Maar in de oven of in een broodrooster kan oud (bruin)brood natuurlijk ook krokant geroosterd worden.

OutsidersTot voor een goed bewaard geheim is de jaarlijkse Outsider Art Fair, in de Puck Building in Manhattan. Anders dan bij de Affordable Art Fair, waar het gebodene veelal van mindere kwaliteit is, maakt men hier voor circa 400 dollar een goede kans op een authentiek en fascinerend kunstwerk, zij het dat de maker zelden een Art Star zal worden. (een uitzondering is Henri Darger, wiens werk bij kunsthandelaren snel in prijs stijgt.Visionairy Art en Intuitive Art. Outsider Art Fair. The Puck Building, Houston Street bij Lafayette Street. 23 t/m 26 jan 2003. Inl 001-212-977 7170 ext 308.

The Lord of the Rings 2: Two TowersThe Two Towers, het tweede deel van Peter Jacksons verfilming van Tolkiens The Lord of the Rings, begint waar het eerste deel, The Fellowship of the Ring, ophield. De reis die de hobbits Frodo, Sam, Merijn en Pepijn, de mens Aragorn, de dwerg Gimli en de elf Legolas voortzetten, nadat zij in The Fellowship van Gandalf gescheiden zijn, vereist van de toeschouwer enige voorkennis van Tolkiens epos over een utopisch verleden waarin mensen en fantasiewezens strijden om het goede in de wereld te behouden. The Two Towers heeft als bindend thema dat van natuur versus techniek. Voor zover er een vergelijking gemaakt moet worden, is The Two Towers groter en genialer dan The Fellowhip, omdat Jackson in het tweede deel op thematisch gebied zijn fascinatie voor Tolkien beter openbaart. Niet alleen deelt hij Tolkiens zorgen, maar ook zijn plezier in verhalen die Shakespeare, mythologie en de Gebrs. Grimm bijeenbrengen.Regie: Peter Jackson. Met: Elijah Wood, Ian McKellen, Liv Tyler, Viggo Mortensen, Sean Astin, Cate Blanchett. In 148 bioscopen.

DANICA PHELPSVoor haar project Walking 9 to 5 liep de Amerikaanse kunstenaar Danica Phelps (1971) dertien dagen lang, steeds vertrekkend vanuit Amsterdam, in een zo recht mogelijke lijn door Nederland. De wandelingen brachten haar tot o.a. Zandvoort, Woerden, Hilversum en Almere-Stad. Onderweg maakte ze notities voor tekeningen die ze later in haar studio in New York uitwerkte. Ontmoetingen, financiële transacties en andere bijzonderheden zijn op deze tekeningen vastgelegd. Phelps reflecteert zo op subtiele wijze op de mechanismen van onze consumptiemaatschappij.Walking 9 to 5 Amsterdam, tekeningen van Danica Phelps. Annet Gelink Gallery, Laurierstraat 187-189, Amsterdam. T/m 18 jan, di t/m vr 11-18u, za 13-18u.