Het nieuws van zaterdag 16 november 2002

Op het station van Enschede is kort na middernacht een intercity ontspoord na een botsing met een stootblok. De trein was door nog onbekende oorzaak doorgeschoten.

Topoverleg van 25 lidstaten van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) in het Australische Sydney heeft nog geen definitief akkoord opgeleverd over een betere toegang tot belangrijke…

De Amerikaanse luchtvaartmaatschappij Delta Air Lines gaat de komende drie jaar 2,5 miljard dollar bezuinigen. Dat bedrag komt bovenop de eerder aangekondigde 1 miljard dollar.

De beruchte Britse kindermoordenares Myra Hindley is gisteren in een ziekenhuis op 60-jarige leeftijd overleden aan een infectie aan de longen.

Een voortvluchtige maffiabaas heeft zichzelf, na het horen van de toespraak van paus Johannes Paulus II voor het Italiaanse parlement, aangegeven bij de politie.

De drie Nederlandse dammers in de kwartfinales van de Europese titelstrijd zijn gisteren uitgeschakeld. Gantwarg won in Domburg twee keer van Auke Scholma.

Het Amerikaanse softwarebedrijf Roxio heeft de bedrijfsmiddelen van Napster voor 5,3 miljoen dollar gekocht.

De Raad van Europa noemt de toestand in bepaalde Antilliaanse gevangenissen ,,onacceptabel''. Vooral de situatie in het cellencomplex op het hoofdbureau van de politie in…

Bijna drie miljoen kinderen zijn ingeënt tegen meningokok type C. In de tweede inentingsronde van de landelijke vaccinatiecampagne tegen de dodelijke bacterie konden kinderen in…

Vredesbesprekingen tussen de Ivoriaanse regering en rebellen in de Togolese hoofdstad Lomé zijn tot dusver op niets uitgelopen. Beide zijden weigeren op elkaars eisen in te gaan.

Generaal Musharraf begint vandaag aan een nieuwe ambtstermijn van vijf jaar als president van Pakistan.

De Amerikaanse speelgoedfabrikant Mattel stopt met de productie van een trillende Harry Potter bezemsteel.

In oktober zijn in de Europese Unie 2,1 procent minder nieuwe auto's verkocht dan in dezelfde maand vorig jaar, aldus brancheorganisatie van de autofabrikanten ACEA gisteren.

Stadsmensen boeken vaak een meer luxe vakantie en gaan ook vaker weg dan Nederlanders die buiten de stad wonen.

Het zo goed als bankroete Amerikaanse telecomconcern WorldCom heeft met Michael Capellas een nieuwe bestuursvoorzitter gevonden.

De regionale luchthaven Maastricht Aachen Airport (MAA) staat weer te koop. Volgens een woordvoerder van de luchthaven, die ook wel bekend staat als vliegveld Beek, wordt…

De producentenprijzen in de Verenigde Staten zijn in oktober 1,1 procent gestegen ten opzichte van de maand daarvoor.

Shell heeft gisteren voor de tweede keer binnen een week de adviesprijzen voor benzine en diesel verlaagd. Benzine is 2 cent goedkoper.

De automatiseerder Aino heeft gisteren faillissement aangevraagd bij de rechtbank in Utrecht. Daarmee is het doek definitief gevallen voor het noodlijdende bedrijf dat sinds…

ADO Den Haag won gisteren in eigen huis met maar liefst 7-1 van naaste concurrent Emmen. De ploeg passeerde na de zege Emmen op ranglijst van de eerste dvisie en staat nu tweede…

PSV heeft het 16-jarige Zwitserse talent Johan Vonlanthen van Young Boys gecontracteerd. De club heeft met de aanvaller, die ook over een Colombiaans paspoort beschikt, een…

Het Europees kampioenschap judo voor mannen wordt in mei 2005 in het Rotterdamse sportpaleis Ahoy' gehouden.

De Internationale Hockeybond (FIH) experimenteert vanaf 24 november tijdens het WK hockey voor vrouwen met het gebruik van tv-beelden voor de arbitrage.

Forensische experts van de Peruaanse overheid hebben in enkele dorpen in het Andesgebergte de overblijfselen van 62 mensen gevonden.

De eerste inspectie in Irak van massavernietigingswapens door wapeninspecteurs van de Verenigde Naties is op 27 november.

Voor de handballers van het Geleense V&L wordt het een lastige zaak de volgende ronde van de strijd om de EHF Cup te bereiken.

Baarle-Nassau moet een juridische status aparte krijgen. Daarover zijn de fracties in de Provinciale Staten van Noord-Brabant het gisteren eens geworden.

. Als er deze week verkiezingen voor de Tweede Kamer waren gehouden, zou GroenLinks er volgens de Politieke Barometer van Interview/NSS één zetel op achteruit gaan en uitkomen op…

De Nederlandse tennisser Martin Verkerk heeft de halve finale van het challenger-toernooi in het Amerikaanse Knoxville bereikt.

Petra Stavast krijgt het Steenbergen Stipendium voor een beginnende fotograaf. De organisatie van de jaarlijkse prijs (5.000 euro) heeft dat bekendgemaakt.

Bioscopen vertonen steeds meer Europese films. De afgelopen drie jaar steeg de vertoning van het aantal filmproducties uit EU-landen van 16 tot 23 procent.

De van terrorisme verdachte Tunesische ex-voetballer Nizar Trabelsi heeft vanuit zijn Brusselse cel met een journaliste kunnen bellen, omdat de gevangenisdirecteur dacht dat het…

De advies-kandidatenlijst voor de Tweede-Kamerverkiezingen die het partijbestuur van het CDA gisteravond vaststelde, bevat geen verrassingen.

De Groningse Marjo van Dijken gaat voor de PvdA ,,effe porren'' in de Tweede Kamer. Vandaag is het verkiezingscongres van de partij in Rotterdam.

Het optreden afgelopen week van demissionair staatssecretaris Nijs (Onderwijs) ,,verdient niet de schoonheidsprijs''. Dat zei minister-president Balkenende na afloop van de ministerraad. Nijs raakte deze week in botsing met zowel de Tweede Kamer als met demissionair minister Van der Hoeven (Onderwijs).

Een `nieuw beschavingsoffensief' als politieke missie, was afgelopen zomer haar persoonlijke evaluatie na de turbulente verkiezingen in mei. Femke Halsema (1966), aankomend lijsttrekker en het nieuwe politieke gezicht van GroenLinks wilde er zelfs een hele notitie over schrijven. Zelf had ze na de moord op Pim Fortuyn te maken gehad met bedreigingen in de privé-sfeer. En in de Tweede Kamer kreeg ze te maken met een verbale oprisping van LPF-Kamerlid F. Hoogendijk. ,,Wegwezen jij'', beet hij haar toe toen ze gebruik wilde maken van de interruptiemicrofoon.

Paul Rosenmöller vertrekt als partijleider op een moment dat GroenLinks in een politiek dal terecht is gekomen. De neergang begon bij de affaire-Singh Varma, en ook de ideologische spagaat inzake deelname aan de oorlog in Afghanistan deed de partij geen goed. Maar de echte klap was de opkomst van Pim Fortuyn.

Premier Balkenende zal voorafgaand aan het najaarsoverleg op 28 november individuele gesprekken voeren met de vakbonden. Hij zal de vertegenwoordigers van onder meer FNV en CNV begin volgende week ontmoeten. Dit zei hij gisteren na afloop van de ministerraad.

Het Hoogheemraadschap van Uitwaterende Sluizen voert reparaties uit in de duinen bij Petten. Een noodzakelijke ingreep, stelt het Hoogheemraadschap, het achterland zou in gevaar zijn omdat bij windkracht 12 de dijken zouden doorbreken.

Waarom werd Dutchbat luchtsteun onthouden? En had Dutchbat het scheiden van mannen in Srebrenica kunnen voorkomen? Prangende vragen zonder duidelijk antwoord.

. De apothekersorganisatie KNMP dreigt met juridische acties tegen het plan van waarnemend minister De Geus van Volksgezondheid om drastisch te korten op de bonussen en kortingen die apothekers van de farmaceutische industrie krijgen.

Het begrip voor Dutchbat groeit door de enquête Srebrenica, maar voor een rehabilitatie van het gehele Nederlandse militaire apparaat is het te vroeg.

Aan de website van NRC Handelsblad zijn deze week twee onderdelen toegevoegd: actuele weerinformatie uit de hele wereld, in samenwerking met Meteo Consult in Wageningen, en alle recente personeelsadvertenties uit de krant.

Op Schiphol geldt sinds gisteren een verbod op het ronselen van taxiklanten. Officiële chauffeurs strijden tegen de `kakkerlakken' die lucratieve ritten inpikken.

Zorgverzekeraar CZ haalt huisartsen uit België om zo het tekort in Nederland tegen te gaan. Een Belgische arts houdt inmiddels in het Limburgse Dommelen praktijk. Twee artsen vestigen zich binnenkort in steden in Zeeland en Brabant.

Het langstlopende wetenschappelijke experiment ter wereld bestaat uit een glazen trechter gevuld met pek. Na een enquête is de proef gered.

Een jongen zoekt iemand om samen zelfmoord te plegen. Hij plaatst een oproep op internet, een meisje reageert daarop en een week later vliegt ze naar hem toe. Samen springen ze van een rots. De twee vonden elkaar in de nieuwsgroep alt.suicide.holiday, kortweg `ash'. Een nieuwsgroep is een voor iedereen toegankelijk discussieforum op internet, waar bezoekers berichten naartoe kunnen sturen, waar anderen weer op kunnen reageren. Op die manier ontstaan vaak levendige discussies en soms zelfs virtuele gemeenschappen. Er zijn tienduizenden nieuwsgroepen over de meest uiteenlopende onderwerpen (zie http://groups.google.com voor een overzicht). Ash is er daar één van. De nieuwsgroep, waar zo'n 150.000 berichten in te lezen zijn, is een ontmoetingsplek van suïcidalen. Documentairemaker Walter Stokman ging op zoek naar de mensen achter de inzenders van de berichten. Hij plaatste zelf een oproep in de nieuwsgroep en kreeg een handvol serieuze reacties. In de met een Gouden Kalf bekroonde documentaire Ash, worldwide suicide zoekt hij hen op.

WEER

Afwijkend gedrag mag niet, maar is wel spannend. Afwijkend gedrag vertoonden twee deelnemers aan de Transfer Solutions Meesterklasse. Zij zaten noord tijdens Modalfa 1 tegen 't Onstein 2, twee weken geleden. De heren zondigden tegen de standaardtheorie:

Toen Rusland een tijdje geleden in Moskou van de rest van de wereld had verloren, wekten sommige Russische commentatoren de indruk alsof het hemeldak daar was ingestort. Aan de ene kant was er de vertwijfeling en het onbegrip. Hoe was het mogelijk dat een team met mannen als Kasparov en Kramnik die wedstrijd niet gewonnen had? Anderzijds werden Russische patriottische lezers gerustgesteld. Ze hoefden niet te wanhopen, want de commentatoren wezen er met klem op dat het maar rapidpartijen waren geweest, die niet zo ernstig moesten worden genomen.

Wild uit eigen land wordt steeds zeldzamer, en het meeste dat wij in de supermarkt of bij de poelier zien komt uit Oost-Europa, Groot-Brittannië en Australië. Dit geïmporteerde wild is prima van kwaliteit en goed van smaak, zodat wij niets te klagen hebben. Toch is het wel jammer dat wat vroeger een vanzelfsprekende rijkdom was, dreigt te verdwijnen. Minder bos en de manier van planten en oogsten van velden gras, graan en andere gewassen zijn onder andere oorzaken van deze situatie. Ik was daarom een tijdje geleden verbaasd toen ik bij mijn poelier een schitterend jong Nederlands wild zwijn zag. Ik aarzelde niet en kocht een paar grote stukken ontbeende bout. Dit heerlijke recept was uitermate geschikt voor een stuk, en het andere bewaar in de diepvries voor de kerst.

Sommige mensen kunnen zich zo genoeglijk bewegen. Kijk zondagavond naar het Britse schildertroetelkind David Hockney (1937), druk in de weer in Los Angeles, Parijs en Londen met de opera, met zijn operadecors althans. Kleur, ruimte, muziek, ideeën: zijn hele lichaam doet mee om zijn gesprekspartner(s) bij het onderwerp te betrekken, als een druk kind dat woorden tekort komt. Die beweeglijkheid is te relateren aan zijn doofheid, alsof hij dubbelgoed iets wil uitleggen omdat de woorden van anderen hem maar half bereiken. Maar eerder herken je in die gebarentaal `het jongetje Hockney', met zijn uilenbril, rode bretels en blond stekeltjeshaar, altijd `in' is voor iets geks.

One Flew Over the Cuckoos Nest (1975) is een van die onverbiddelijke klassiekers die 25 jaar later alleen omwille van kapsels, brilmonturen en jonge gezichten van nu beroemde sterren ouderwets aandoet. Het verhaal van de film naar het gelijknamige boek van Ken Kesey mag bekend worden verondersteld. Vechtjas en vrijbuiter Randle P. McMurphy (Jack Nicholson) wordt overgebracht naar een psychiatrische instelling, waar zijn onaangepaste en impulsieve gedrag de strikte regels en routines verstoort. Antipsychiatrisch manifest, vurig pleidooi voor het individu in een verkilde wereld, nauwelijks verholen maatschappijkritiek op het Tsjechoslowakije waar regisseur Milos Forman vandaan kwam, het zijn slechts enkele van de vele lezingen van de film die in de afgelopen kwart eeuw zijn gegeven.

In mode en muziek wordt druk teruggeblikt, dus waarom zou de clipcultuur achterblijven? Voor verwoede clipconsumenten is het een heimelijk genoegen filmpjes uit het begin van het MTV-tijdperk voorbij te zien komen, met gebleekte kleuren en technieken die we nu voor hoogst primitief houden. Maar zoals `ouderwetse' geluiden in hedendaagse muziek hun charme kunnen hebben – het `warme' geluid van de Fender Rhodes-piano die steevast naar de jaren zeventig verwijst, de primitieve ritmebox in Missy Elliott's veelbesproken nummer Work It – zo kennen ook sommige clips een nostalgisch bedoelde toepassing van oude technieken.

Ook in een versnelde cultuur draaien Vestdijks beste romans op het hoogste niveau mee, stelt Pieter Steinz in deel 46 van de stoomcursus wereldliteratuur.

CD VAN DE WEEK Missy Elliott: Under t Construction (Elektra R 7559-62813-2) distr. (Warner K Ge L Met de titel Under Construction bedoelt Missy Elliott dat ze constant aan…

Hans Moll bezocht ClubMed in Vittel, een kuuroord waar peuters hun neus ophalen voor oesters en kreeften.

Joyce Roodnat loopt door Nederland en de rest van de wereld. Deze week in de Waalse Ardennen.

In Spa ervaart Joep Habets de charme van het verval en het verdriet van het behoud.

Gelegenheidsrafter Edo Dijksterhuis kreeg meer Nijlwater binnen dan hem lief was. Over ademnood in een rubberboot in Afrika.

Is terrorisme gesublimeerde seks? Die vraag kwam op na het zien van de voorstelling van videokunstenaar en dj Chris Korda in Paradiso, afgelopen woensdag - al viel er aan zijn optreden weinig gesublimeerds te ontdekken.

Morgenavond, zondag 17 november, is het weer `Oomph!', de nieuwe lesbo-avond in de hippe Amsterdamse discotheek Mazzo. Het is een bescheiden trend, maar een trend: jonge lesbische vrouwen gaan graag glamourrijk uit, aldus Danielle Pinedo.

In Amsterdam opende deze week de eerste Nederlandse winkel van Louis Vuitton. Jetty Ferwerda (tekst) en Peter Stigter (beeld) onderzoeken wie er smaak en/of geld heeft.

De WFA-foto van afgelopen week is begin deze maand genomen op een gastronomische markt in Zuidwolde. Dames uit Staphorst proeven de zogeheten `proemenkreuze' een traditioneel gerecht dat bestaat uit bruine bonen en kapucijners met spekjes. De redactie heeft de volgende inzendingen uitgekozen:

Nu het herfst is gloeien de bomen en struiken goudgeel. Met diezelfde uitbundige kleur tooit zich de koperwiek, onze kleinste lijster van 21 centimeter, afkomstig uit Noord- en Oost-Europa. De stille, door struiken omsloten velden van de Hoge Venen (Hautes Fagnes) in Noord-België gaven mij de eerste vlucht koperwieken op een zonnige dag. Tientallen. Een dwarrelend gezelschap met snelle vleugelslag. Ze komen vaak tegelijk met die andere najaarsgast-op-doortocht, de kramsvogel.

Een gymnasiumleerling die niet zingen kan, wordt dankzij het tv-programma `Idols' een popidool, schrijft Michiel van Nieuwstadt.

Roken mensen vooral als ze zich even niet zo lekker voelen? Dat denken ze zelf wel, maar het klopt niet, las Ellen de Bruin.

Ieder jaar trekt hij zich terug op zijn eenzame Schotse landgoed, om `de dagelijkse ruis' te ontlopen, zegt topondernemer Paul Fentener van Vlissingen. Hij is niet de enige. Voor veel mensen is tijdelijke afzondering een levensvoorwaarde. Michiel van Nieuwstadt over de genoegens van eenzaamheid.

UITBREIDING NAVO Op 21 en 22 november komt de NAVO in Praag bijeen om besluiten te nemen over de aansluiting van nieuwe lidstaten.

De bijlage Thema van 23 NOVEMBER gaat over STUDIEKEUZE.

Veel Europese marinewerven teren op orders ten behoeve van de thuismarkt. Die orders worden, met de krimpende defensiebudgetten, schaarser.

Wat voor de Europese gevechtsvliegtuigen geldt, is ook waar voor de producenten van zwaar materieel voor de landmacht: er zijn er te veel van.

De ruimte is lange tijd de gedeelde achtertuin geweest van de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie. Nu dat laatste land niet meer Eochar heeft de VS het zo goed als alleen voor het…

In Europa bestaan te veel producenten van jachtvliegtuigen. Het is dan ook wachten op een shake-out. De race om de opvolging van de F-16 jachtbommenwerers van de Koninklijke…

De defensie-industrie kent toeleveranciers en zogeheten system integrators, ondernemingen die onderdelen of modules monteren tot complete wapensystemen: vliegtuigen…

Goede voornemens ten spijt, is de defensieindustrie in Europa nog geen Europese defensieindustrie. Samenwerking wil niet vlotten.

Hoewel het Nederlandse defensiebudget niet bijzonder groot is, is de krijgsmacht in redelijk goede staat. Maar dan moet er niet veel meer bezuinigd worden.

Na een periode van ontwapening stijgen de uitgaven voor defensie wereldwijd weer. Alleen de uitgaven van de VS en China doen er echt toe.

Voor de VS is Europa op defensiegebied geen onmisbare partner meer. Europa mag wel meebetalen, maar verder doet Amerika het liever zelf.

De Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE), waarvan 55 kardon uit Europa, Noord-Amerika en Centraal-Azië lid zijn, is in 1994 in Boedapest opgericht.

Vanaf 1 januari is Nederland een jaar voorzitter van de OVSE. Gesprek met demissionair minister van Buitenlandse Zaken Jaap de Hoop Scheffer.

Het verschil in technoloisch niveau tussen de Verenigde Staten en Europa is groot. De Amerikanen besteden veel meer aan onderzoek.

De opbouw van een Europese defensiemacht gaat langzaam door. `Maar het blijft een oefening in virtuele werkelijkheid.'

Goede voornemens heeft Europa genoeg, maar van de uitwerking komt nog weinig terecht. Intussen beginnen de Amerikanen hun geduld te verliezen.

Een motor die als een polsgewricht kan draaien. De bolmotor van Duitse ingenieurs is de eerste in zijn soort.

St. Nick is terug! Vandaag gaat-ie in Zaltbommel aan land. Een goede gelegenheid om weer eens in de speculaasproblematiek te duiken, zoals hier al eerder is gedaan in 1983 en 1994, overigens zonder dat dat tot veel heeft geleid, behalve tot brieven en betweterigheid.

Twee Amerikaanse onderzoekers hebben na meer dan een eeuw het raadsel van de kanalen op Venus opgelost. Deze kanalen duiken in 1896 op in tekeningen die de Amerikaanse diplomaat en astronoom Percival Lowell maakte. Lowell, die in 1894 in Flagstaff een sterrenwacht bouwde, had eerder kanalen op Mars gezien, maar die op Venus waren veel breder en contrastrijker. Zijn leven lang hield Lowell vol op Venus steevast een centrale donkere vlek met een patroon van spaken of kanalen te zien. Hij dacht aan opgedroogde kanalen, in de loop der tijd sterk door de zon geërodeerd.

Voor een klein, maar intrigerend raadsel binnen de huidige broeikasproblematiek lijkt een oplossing gevonden. De `panverdampings-paradox' heeft een nieuwe verklaring gekregen (Science, 15 nov). Of de verklaring in brede kring geaccepteerd zal worden valt nog te bezien, maar twee door Science ingeschakelde deskundigen beschrijven het nieuws als een `waardevolle' en `interessante' bijdrage aan de controverse.

De laatste jaren zijn voor het hoger onderwijs in Afrika rampzalig geweest. De enige hoop op verbetering is gelegen in een toenemende democratisering op het continent.

De stichting 108+ en de club van bezorgde hoogleraren vinden, zo blijkt uit hun verhaal in W&O van 9 november, dat de kwaliteit van de eindexamens ernstig gevaar loopt. `Het laatste eindexamen voor wiskunde B was `volledig infantiel',' aldus prof.dr. J. van Lint, ex-voorzitter van de VSNU-visitatiecommissie wiskunde-onderwijs en dus iemand die weet wat er op de universiteiten nodig is. Volgens dr. J. van Maanen is deze alarmerende toon echter nergens voor nodig. De opmerkingen van de hoogleraren neemt hij niet serieus. `Het onderwijs verandert en de examens veranderen mee', redeneert hij.

Leerlingen van het vmbo kunnen een deel van het onderwijsprogramma volgen bij een erkend leerbedrijf. Voor nieuwkomers is zo'n leerwerktraject vaak de enige weg.

T wee jaar geleden publiceerde taalkundige Guus Extra samen met enkele collega's een manifest waarin werd bepleit om in het onderwijs meer aandacht te besteden aan de talen van minderheden. Het werkstuk was ondertekend door een honderdtal zeer- en hooggeleerde dames en heren, voornamelijk taalkundigen. Met de vraag of je een manifest wilt ondertekenen doe je een beroep op iemands ijdelheid. Zoiets moet het geweest zijn, want anders kan ik niet verklaren dat zo veel mensen hun handtekening hebben gezet onder zoveel onzin en misselijk makende demagogie. Laat ik enkele voorbeelden geven. (Fouten of slordigheden in de geciteerde teksten zijn voor rekening van de auteurs):

In een greppel rond de oudste wachttoren heeft Graafstal veel verbrand leem gevonden. De combinatie eerste eeuw en brand maakt het verleidelijk om aan een bepaald jaar te denken.

Het Verdrag van Malta (1992) bepaalt dat bodemverstoorders eventueel nodig archeologisch onderzoek moeten betalen.

In oktober arriveerden in Nederland zo'n 17 duizend kleine zwanen uit hun arctische broedgebied: tweederde van de Europese broedpopulatie. Zoals elke herfst streken ze neer in het Lauwersmeer om zich voor de winter vol te vreten met schedefonteinkruid, een waterplant met energierijke knolletjes. Maar dit keer was er nauwelijks fonteinkruid. De kleine zwanen (Cygnus bewickii) hebben zich inmiddels over het land verspreid, op zoek naar een alternatieve dis: suikerbieten. Dat melden Bart Nolet en collega-onderzoekers van het Nederlands Instituut voor Ecologie NIOO-KNAW.

Onderzoekers in Parijs hebben de hersencellen gevonden die epileptische aanvallen kunnen ontketenen. Alles blijkt te draaien om de `piramidecellen', zenuwcellen die de midden in de hersenen liggende hippocampus verbinden met de hersenschors. Sommige piramidecellen reageren abnormaal op impulsen van nabijgelegen schakelcellen. In plaats van het rustiger aan te doen, slaan ze op hol. Pogingen hen af te remmen, verergeren de situatie alleen maar (Science, 15 nov).

In 708 v.Chr., tijdens de achttiende klassieke Olympische Spelen, werden voor het eerst halters gebruikt bij het onderdeel verspringen. De halters, van steen of van lood en met een gewicht van twee tot negen kilo, zijn mogelijk de eerste voorwerpen uit de geschiedenis die speciaal zijn ontworpen om de menselijke bewegingssnelheid te vergroten. De atleten wisten met gebruikmaking van halters een sprong van drie meter met ten minste 17 centimeter te verlengen. Voor de goede orde: het ging hier om een sprong zonder aanloop (Nature, 14 nov).

Een flinterdun laagje perspex met daarin opgelost een rode kleurstof kan het versturen van informatie via glasvezels in de toekomst enorm versnellen. Onderzoekers van Bell Labs, het onderzoekslaboratorium van Lucent Technologies in New Jersey, laten zien dat door gebruik te maken van dat materiaal de bandbreedte, het aantal bits dat per seconde door een glasvezel kan worden verstuurd, zeker met een factor twintig en wellicht zelfs meer kan toenemen (Science, 15 nov).

De bacterie Mycoplasma genitalium leeft met 547 genen en een genoom van 580.000 basenparen. Met minder genen lijkt leven nauwelijks mogelijk.

Tien jaar libellenonderzoek, geïnitieerd door de jeugdbonden voor natuurstudie, leverde een indrukwekkend standaardwerk over de Nederlandse libellen op.

Massale verplaatsing van materiaal was er de oorzaak van dat de aarde in het geologische verleden enkele malen sneller om zijn as ging draaien. Dat blijkt uit berekeningen van de Franse onderzoekers Philippe Machetel en Emile Thomassot (Earth and Planetary Science Letters 202, blz. 379).

Vier jaar lang kreeg Jan Hendrik Schön oogverblindende resultaten. De ene schone ontdekking na de ander wist de jonge Duitse postdoc vanuit de fameuze Bell Laboratories in de VS te melden. Zijn stukken werden in de meest prestigieuze internationale tijdschriften gepubliceerd, hij kreeg een prijs voor zijn onderzoek en de Duitse Max Planck Vereniging ging al op zoek naar een directeursplaats voor hun briljante 32-jarige landgenoot. Directeur van een Max Planck Instituut, dat is één van de beste banen die je in de Europese wetenschap kunt krijgen. Toen ging er iets mis: een oplettende collega zag dat een figuur van een nieuwe proef wel erg leek op een figuur van een andere proef die Schön eerder had gepubliceerd. Schön reageerde prompt en adequaat: ``Foutje, twee figuren verwisseld'' en de fout werd rechtgezet. Schön publiceerde in die periode bijna 1 artikel per week. Wie zoveel ontdekkingen doet verwisselt wel eens twee gegevens.

Farmaceutisch fabrikant Merck betaalde een onderzoek waarin zijn nieuwe bloeddrukverlagende medicijn losartan (merknaam Cozaar, een angiotensine II receptor antagonist) is…

Wie in Nederland het nut van medicijnen wil onderzoeken is op financiering door de farmaceutische industrie aangewezen. Brandende vragen van artsen en patiënten blijven daardoor onbeantwoord.

Migrainelijders gebruiken al een eeuw aspirine. Met een hoge dosis kregen velen er hun hoofdpijn mee weg.

Wie met een door bacteriën veroorzaakte hersenvliesontsteking (nekkramp) in het ziekenhuis komt, moet, behalve bacteriedodende antibiotica, direct dexamethason krijgen.

xVrouwen in de overgang kunnen rustig een half jaar, of een jaar geslachtshormonen slikken of plakken (hormoonpleisters zijn populairder) om opvliegers te onderdrukken.

Gretta Duisenberg (60) zou deze week naar Israël en de Palestijnse gebieden gaan met haar actiegroep `Stop de Bezetting'. Maar de reis ging om veiligheidsredenen niet door en ze belandde in Mexico-stad. Duisenberg is getrouwd met Wim, president van de Europese Centrale Bank.

Het leek wat op een oude steelpan, maar het had een half bolvormige bodem. Lag op het strand, was niet lang geleden aangespoeld want nog nat. Zonder die puntige steel had het een Franse helm uit de Eerste Wereldoorlog kunnen zijn. Van Osama hadden de meeste mensen nog nooit gehoord, maar ook toen al maakte zo'n onbekend voorwerp een verdachte indruk. Misschien toch van een andere planeet?

Dumeco staat voor Dutch United Meat Company, de grootste varkensslachter van ons land, de tweede van Europa. Zelf hebben ze het liever over de productie van vlees dan over het slachten van varkens. Maar als ze ergens weten dat het één onlosmakelijk met het ander verbonden is, is het hier wel.

Annette Nijs, Mark Rutte en Melanie Schultz van Haegen zegden dit jaar hun baan op om staatssecretaris voor de VVD te worden. Ze zijn jong, ambitieus en ze willen het anders doen. Over Fortuyn: `Politici hebben de neiging te denken: dat waait wel weer over. Maar het is niet over.'

De SP scoort goed in de peilingen. Dat is niet onbegrijpelijk. De partij vertolkt een helder sociaal geluid. Marijnissen is rechtlijnig zonder fanatiek over te komen. Bovendien zitten er veel actieve mensen in met het hart op de goede plaats, die onbaatzuchtig de belangen van de minder bevoorrechten in de graaisamenleving behartigen. De SP is mij dus niet onsympathiek, maar toch zal ik er niet zo gauw op stemmen.

Publicatie van een gestolen dagboek op internet veroorzaakte begin deze maand de nodige ophef. Twee Utrechtse studentes beschreven daarin hun seksleven. De dief van het dagboek wacht mogelijk zes maanden cel. Over webloggers, digitale voyeurs en normen en waarden op internet. De studentes: `We willen een voorbeeld stellen.'

Politiek en pers zijn in België nauw verstrengeld. Premier Verhofstadt belt regelmatig journalisten om ze uit te foeteren of te sturen. Doen ze niet wat hij wil, dan dreigt uitsluiting. `De druk om inschikkelijk te zijn is onder deze regering enorm', zegt Rik van Cauwelaert van het Vlaamse opinieweekblad Knack.

Moed moet in een weerbare democratie, vindt de Amsterdamse socioloog Abram de Swaan – `Ik ben een schrijftafelheld'. Maar als het leger moed moet tonen, blijft het in gebreke. Over Van Speijk versus antiheld Karremans en de ondoordachte preutsheid van de krijgsmacht. `Vrij veilig, vecht veilig.'

Het was een succesverhaal, zeggen de jongerenwerkers in Venlo-Oost. De hele zomer was er ruzie tussen de bewoners van de Papegaaistraat en de jongens die daar rondhingen. Maar met een paar gesprekken was alles opgelost. En toen ging Khalid met Sylvio naar de supermarkt en sloeg hij René Steegmans dood.

Niemand kan HSBC van gebrek aan moed betichten. Met de overname voor 14,2 miljard dollar van Household International koopt de Britse bank een Amerikaanse kredietverlener die op alle fronten tegenslagen kent. Household, dat de afgelopen jaren hard is gegroeid, vertoont tekenen van indigestie. Bijna 5 procent van de uitstaande leningen rendeert slecht en dat percentage stijgt snel.

Van de postzeepbelervaring in Japan is veel te leren. Ook voor beleggers.

Onze ouders bezitten veel aandelen. Nu die zo laag staan, is het idee om de blote eigendom van de `lage' aandelen over te hevelen naar de kinderen (via vrijgestelde schenkingen) en het vruchtgebruik bij onze ouders te laten. Dit om de successiebelasting te drukken. Mijn ouders zijn zeer oud. Is dit een goed idee?(M. van den B.)

Per 1 januari 2003 treedt het nieuwe erfrecht in werking. Daarin wordt de positie van de langstlevende sterker. Maar ook voor samenwoners verandert er het een en ander. Heeft Koos na de dood van Kees wel recht op diens postzegelverzameling?

Bij de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie in Den Haag is de gratis brochure verkrijgbaar ‘Voor het leven geregeld’ over het nieuwe erfrecht.

Successierechten veranderen niet in het nieuwe erfrecht. Hoe zijn die geregeld voor samenwoners? Als een stel minimaal vijf jaar samenwoont en ouder is dan 22 jaar, heeft het…

Jaren geleden raakten Helma van Offeren en Peter Jöris in de ban van Afrika. Sindsdien gaan ze er elk jaar heen. Wat kost dat nou, zo'n reis naar Afrika?

Een lezer schrijft: ,,In uw antwoorden kom ik een netto spaarrente van 4 procent tegen. Dat betekent een bruto rente van 5,2 procent, want in de box 3 van de inkomstenbelasting betaal je over je bezittingen minus schulden de heffing van 1,2 procent, en 4 procent plus 1,2 procent is 5,2 procent. Kan je dat tegenwoordig maken op je spaargeld?''

JÉCÉ

Tegenwind?Geen tegenwind. Voor politici die de andere kant op kijken is het wind in de rug.Voor het vijfde achtereenvolgende kwartaal groeit de Nederlandse economie niet meer. De loonkosten zijn te hoog, de arbeidsproductiviteit is te laag. Nederland is op de concurrentielijst van het World Economic Forum gezakt van de 8ste naar de 15de plaats in de wereld.De uitvoer slinkt, de invoer slinkt harder – totdat straks op de binnenlandse markt de concurrentieslag met het buitenland ook wordt verloren – en de investeringen krimpen almaar sneller.Voor premier en vakbeweging allemaal geen reden om niet met elkaar te bakkeleien.

De Belgische brouwer Interbrew trekt bijna 500 miljoen euro uit voor de overname van het in het Duitse Hannover gevestigde Gilde Brauerei. Als de aankoop rond komt, heeft het concern zijn positie op de Duitse biermarkt fors versterkt. Eerder kocht het concern al Beck's en de particuliere brouwerij Diebels op.

Topman L. van Wijk (KLM), R. Eddington (British Airways), J. Spinetta (Air Fr. ance) en G. Bisagni (IATA) praten tijdens de pauze van een bijeenkomst van branche-organisatie…

KPN-topman Scheepbouwer maakte gisteren de eerste winst in twee jaar tijd bekend. Maar nu de erfenissen uit het verleden zijn opgeruimd, breekt een onduidelijke toekomst aan.

Bij het tanken van kerosine in en uit verkeersvliegtuigen in hangars op Schiphol worden regelmatig de regels overtreden. Volgens medewerkers van de KLM kunnen daardoor zeer gevaarlijke situaties ontstaan.

FNV Bondgenoten, de grootste bond van de FNV, wordt geplaagd door een bestuurlijke crisis en grote financiële problemen. Tussen de twee is een kostbare competentiestrijd ontbrand. Staat de toekomst van de vakbeweging op het spel?

Hoe groot de financiële malaise bij FNV Bondgenoten is, laat zich nog het beste aflezen aan het eigen vermogen. Aan het einde van 2001 was dit nog 182 miljoen euro groot.

De Amerikaanse effectenbeurzen kenden gisteravond na een slechte start een positief einde. Tegenvallende economische cijfers, afwaarderingen en angst voor aanslagen drukten eerst de stemming, maar de Dow-Jonesindex sloot 36,13 punten hoger (0,42 procent) op 8578,26 punten. De technologiebeurs Nasdaq verloor een minimale 0,99 punten (0,07 procent) op 1410,53 punten. Chipmaker Intel en General Electric werden afgewaardeerd door een zakenbank. Mede daardoor daalden hun koersen respectievelijk 2,8 en 2,6 procent.

Bij het tanken van kerosine in en uit verkeersvliegtuigen in hangars op Schiphol worden regelmatig de regels overtreden. Volgens medewerkers van de KLM kunnen daardoor zeer gevaarlijke situaties ontstaan. De Divisie Luchtvaart van de Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW) ontkent dat er wordt afgeweken van de regels. Ook KLM ontkent.

KPN heeft gisteren bekendgemaakt dat de Belg Guy Demuynck binnenkort zal toetreden tot de raad van bestuur van het telecombedrijf. De 51-jarige Demuynck wordt bij KPN verantwoordelijk voor de divisie voor mobiele telefonie, de oude positie van voormalig bestuursvoorzitter en inmiddels ook ex-bestuurder Paul Smits. Demuynck is afkomstig van Philips Electronics, waar hij sinds 2000 leiding gaf aan de divisie consumentenelektronica. Hij heeft economie, marketing en distributie gestudeerd in Antwerpen en Gent.

Vakbondsleden bij autofabriek Fiat blokkeerden gisteren de haven van de Siciliaanse stad Messina als protest tegen plannen van de directie om duizenden banen te schrappen.

Automatiseerders stellen dat de klant nauwelijks meer geld uitgeeft aan IT. Herstel komt in 2004, roepen zij. Klanten denken daar anders over.

De industriële productie in de Verenigde Staten is in oktober onverwacht sterk gedaald. Ten opzichte van de vorige maand zakte de productie met 0,8 procent in.

Miljardentekorten bij pensioenfondsen. Pijn in de portemonnee. Kamerleden in debat: ,,Zonder gepensioneerden is geen pensioenfonds nodig.''

Wat een timing. Minister Hoogervorst van Financiën kwam donderdag met nieuwe maatregelen ,,om het vertrouwen in de financiële markten'' te herstellen. Zo dient de financiële toezichthouder AFM voortaan de accountants scherp in de gaten te houden. En belangenconflicten moeten worden voorkomen door aandeelhouders in speciale gevallen niet mee te laten stemmen bij aandeelhoudersvergaderingen.

De Amerikaanse beurstoezichthouder Securities and Exchange Commission (SEC) doet onderzoek naar mogelijke onregelmatigheden bij computermaker Gateway. Volgens een mededeling van Gateway in het SEC-register is het onderzoek al in december 2000 begonnen.

Voor de vakbond FNV Bondgenoten, die in een diepe bestuurlijke en financiële crisis verkeert, dreigen extra tegenvallers van in totaal 32,6 miljoen euro. Dit heeft ex-voorzitter H. de Vries bevestigd.

Juan Carlos Ferrero heeft zich als laatste geplaatst voor de halve finales in de Masters Cup. De Spanjaard verzekerde zich van een plek bij de laatste vier door zijn overwinning…

Carl Verheijen heeft gisteravond in Erfurt de 3.000 meter gewonnen. Hij verbeterde in de Gunda-Niemann-Stirnemann-Halle het baanrecord (3.47,10) en bleef daarmee Jochem…

Het was vijftig jaar geleden dat een aantal biljarters, onder wie de grote Nederlandse speler Piet van de Pol, een aantal setjes met ballen kreeg om eens uit te proberen. De vraag naar ivoor was te groot geworden en daarom werd gezocht naar een alternatief, dat het oorspronkelijke materiaal zo dicht mogelijk naderde. Nadat iedereen klaar was, werden de bevindingenverzameld en doorgegeven aan TNO. Die stuurde uiteindelijk de conclusies naar de Belgische fabrikant en zo was aan de hegemonie van het ivoor een einde gekomen.

De regatta om de Louis Vuitton Cup in de Hauraki Golf bij Nieuw-Zeeland is in volle gang. Het Zwitserse jacht Alinghi heeft de halve finale bereikt. De Nederlander Rolf Vrolijk werkt als ontwerper voor die boot. Zijn werk maakt in een wedstrijd hooguit 20 seconden verschil.

Nieuwe spelregels moeten het dammen verlossen van het stoffige imago. Het Europees kampioenschap in Domburg geldt als proeftuin. ,,Die bobo's hebben geen idee wat voor ellende ze aanrichten.''

,,Je bent in dit land toch niet verplicht fiscale stommiteiten uit te halen? Nog steeds heb ik het gevoel: Wat heb ik toch in hemelsnaam fout gedaan?'' Dat zei Jorien van den Herik, de voorzitter van Feyenoord, gisteren in zijn laatste woord tot de rechtbank.

Willem II heeft gisteren tegen RKC voor de vierde keer op rij verloren. De voetbalploeg van coach Jol zegevierde in Tilburg met 1-0. Willem II is na een sterke seizoensopening teruggevallen naar de tiende plaats.

Ooit, nog eens niet zo heel lang geleden, waren rijpaarden er voor de kerels. Nauwkeuriger: voor de kerels uit de betere standen. Zoals voor het bevolken van de officiersrangen in de cavalerie, een legeronderdeel dat zelfs nu het in tanks is verpakt nog altijd een wat elitair imago heeft.

Harry Groen staat ter discussie als voorzitter van de atletiekunie KNAU. Het gevolg van een omstreden declaratie als commissaris van NV Omniworld in Almere. Hijzelf wil aanblijven. ,,Ik heb niks in mijn zak gestoken.''

Niet de uitschakeling van PSV en Feyenoord in de Champions League maakte de week zo dramatisch. Het verdriet zat in een kleiner hoekje, in de personele sfeer.

Voormalig Engels voetbalinternational Jeff Astle overleed op 59-jarige leeftijd aan hersenletsel, waarschijnlijk veroorzaakt door het veelvuldig koppen van de bal. Hoe gevaarlijk is koppen?

In Requiem voor een vriend vertelt Voskuil het verhaal van de bijna vijftig jaar durende haat-liefdeverhouding met een schoolvriend die aan psychische problemen ten prooi valt. Het als roman aangekondigde non-fictieboek is te lezen als een parallelgeschiedenis bij Bij nader inzien en Het Bureau.

De Belg Charles Dupuis, jarenlang drijvende kracht achter het stripweekblad Robbedoes, is donderdag op 84-jarige leeftijd overleden.

Toen Xzibit in 1995 aan het front van de West Coast hiphop scene verscheen ontstond er heel even de hoop dat deze getalenteerde rapper in staat zou zijn een brug te slaan tussen de uniforme gangsta rap en de progressieve scene. Tenslotte trok hij ook op met vernieuwers en intellectuelen, en was hij nog niet door een hitfabriek ingelijfd. Maar in 1998, toen zijn tweede album verscheen, bleek het pleit beslecht. We hadden er een gangsta rapper bij, en dat Dr. Dre hem uiteindelijk zou gaan produceren leek onontkoombaar.

De hele wereldgeschiedenis van de fotografie is vertegenwoordigd op Paris Photo, maar het Nederlandse aandeel ontbreekt bijna geheel.

Twee toneelstukken en een roman lanceert hij. Oscar van den Boogaard schrijft over het verlangen naar eenwording en de noodzaak van eenzaamheid. ,,Ik aanvaard de breuk tussen mij en de wereld niet, ik wil ermee samenvallen.'

Het moet gezegd worden. De Amerikaanse choreograaf Bill T. Jones weet altijd te verrassen. Met Still/Here, een provocatief werk over aids, met zijn versie van Schwitters Ursonate, of met zijn epische You Walk? dat een geëngageerd pamflet over slaven en indianen was. En net nu je na de grote aanslag een ferm politiek statement van deze liberale Afro-Amerikaan zou verwachten, komt hij met een volledig aan muziek gewijd dans-dans-programma.

Vormde de Rijn in de Romeinse tijd een natuurlijke barrière die geen bewaking behoefde? Nee, zo blijkt uit de vondst van resten van twee Romeinse wachttorens in Leidsche Rijn.

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) neemt juridische stappen tegen tabaksfabrikanten die sponsor blijven van prijzen en evenementen hoewel dat sinds vorige week door de nieuwe tabakswet wordt verboden.

Eigenlijk was het zeer verrassend dat GroenLinks-leider Paul Rosenmöller na de aankondiging van de vervroegde verkiezingen zichzelf opnieuw kandideerde voor het lijsttrekkerschap van de partij. Volgens de reglementen van GroenLinks zat hij immers al een periode te lang. De partij had een uitzondering op de statuten toegepast omdat hij alom als hét gezicht van GroenLinks werd beschouwd. Maar ondanks lijsttrekker Rosenmöller viel de partij bij de verkiezingen van 15 mei terug van elf naar tien zetels, terwijl enkele maanden daarvoor nog een flinke winst werd voorspeld. Het `Rosenmöller-effect' was kortom uitgewerkt.

Onderwijstoezicht is een gevoelig terrein. Toch vraagt een Kamermeerderheid per motie om toegang van de onderwijsinspectie tot de godsdienstles in het bijzonder onderwijs. Aanleiding is een recent rapport over islamitische scholen. In drie van de 37 scholen van deze nieuwe zuil zag de inspectie tekenen van fundamentalisme en segregatie, over 15 was er twijfel. De inspectie kon dat echter niet uit eigen waarneming vaststellen. Deze onbevredigende situatie wil de Kamermeerderheid nu veranderen.

Veel moslimvrouwen zitten gevangen in een web dat hun mannelijke geloofsgenoten gespannen hebben. Het `leerstuk' van de maagdencultus en het seksueel beschikbaar moeten zijn, maakt hun leven niet zelden tot een hel. Het wordt tijd dat de mannen hun vrouwen de grondrechten geven die zijn neergelegd in de koran en de hadith, de overleveringen van de profeet, vindt Naima El Bezaz.

,,Turkije ligt dichtbij Europa'', zei Valéry Giscard d'Estaing vorige week in Le Monde. Maar dus niet erin. Of hoogstens een beetje. Die onverwachte maar goed-getimede stellingname bracht een gesmoord debat weer op gang. De krant sprak bij voorbaat van ,,een steen in de vijver van politiek-correctheid''. De voorzitter van de Europese Conventie verklaarde namelijk dat de toetreding van Turkije het ,,einde van de Unie'' zou betekenen.

De voedingsindustrie verwacht dat steeds meer mensen kant-en-klaarmaaltijden zullen gebruiken. Gaandeweg verdwijnt ons smaakvermogen en wordt onze eetcultuur bedreigd, vindt Florine Boucher. Volgens Anne Scheepmaker ontstaat smaakvervlakking: bij het moderne gemaksvoedsel denkt de industrie voor de consument.

De voedingsindustrie verwacht dat steeds meer mensen kant-en-klaarmaaltijden zullen gebruiken. Gaandeweg verdwijnt ons smaakvermogen en wordt onze eetcultuur bedreigd, vindt Florine Boucher. Volgens Anne Scheepmaker ontstaat smaakvervlakking: bij het moderne gemaksvoedsel denkt de industrie voor de consument.

Het voorstel voor een nieuwe Europese `grondwet' dat de Europese Conventie onlangs naar buiten heeft gebracht, kan leiden tot een Europa van verschillende snelheden, meent Alfred Pijpers.

In NRC Handelsblad van 1 november stond een verhelderend maar verontrustend artikel van Salomon Bouman uit Tel Aviv ‘Transfer’ zit nu in de lucht’.

Het gevaar dat de tanker Prestige, die woensdag voor de noordwestkust van Spanje in de problemen kwam, zinkt, is gisteren in de loop van de dag afgenomen. Naarmate er meer olie uit het vaartuig lekt, maakt de tanker volgens het bergingsbedrijf steeds minder slagzij. Het schip was geladen met 77.000 dieselolie. Niet bekend is hoeveel er in zee is gestroomd.

De pygmeeënstam Batwa in Oeganda wordt met uitsterven bedreigd. Volgens een volkstelling telt de stam nog maar 75 leden; bij de vorige telling in 1993 waren er nog 150 Batwa-stamleden. Dat meldde het Japanse persbureau Kyodo gisteren.

Tien landen die op het punt staan om toe te treden tot de Europese Unie willen in de laatste fase van de onderhandelingen een gemeenschappelijk front vormen.

Er tekent zich een verharding af in de Amerikaans-Canadese betrekkingen. Canada houdt van terughoudendheid, maar in Verenigde Staten is zweverigheid uit.

Elke dag als we onze dochter Bregtje – ,,Brekkie'' in het Italiaans – naar school brengen, knallen de bevelen van juffrouw Christina en juffrouw Giuglia in primaire kleuren van een schoolbord dat zo staat opgesteld dat je er als ouder niet om heen kunt. Kleuteronderwijs in Italië is intensief. Niet alleen voor de kinderen die lange dagen van half negen tot half vijf maken, maar ook voor de ouders.

Hij is een Balinees, hij was pas 48 toen hij zijn eerste ster kreeg, heeft ruime recherche-ervaring en spreekt goed Engels. Vier redenen waarom Indonesië en de wereld repten van een gelukkige keuze toen hij de leiding kreeg over een internationaal gezelschap politiemannen dat de bomaanslag van 12 oktober op het vakantie-eiland Bali moet onderzoeken.

In Azerbajdzjan wordt het fundamentalisme als alibi voor politieke onderdrukking gebruikt. Het Westen doet er weinig tegen.

Naar schatting twaalfduizend journalisten van vrijwel alle media staken vandaag in Italië. Er zijn geen radio- en televisiejournaals, en morgen (zondag) zullen er geen kranten uitkomen.

Bij het artikel Het wantrouwen tegen conservatieve moslims (15 november, pagina 8) stond in plaats van een foto van Haci Karacaer, voorman van Milli Görüs, een foto van Ayhan…

Gretta Duisenberg, voorzitter van het platform Stop de Bezetting, zal van 5 tot 11 januari met een kleine delegatie een bezoek brengen aan Israël en de bezette Palestijnse gebieden. De leden van de delegatie – schrijfster Anja Meulenbelt, de Palestijnse chirurg Tariq Shadid en Hans de Boer, secretaris van het platform – betalen hun reis zelf. Duisenberg zegt dit in het Hollands Dagboek, dat ze afgelopen week voor deze krant bijhield. Ze wil naar Israël en de bezette gebieden om aandacht te vragen voor ,,de ellendige omstandigheden'' waarin de Palestijnen leven.

. Paul Rosenmöller stapt op als leider van GroenLinks en heeft Tweede-Kamerlid Femke Halsema voorgedragen als zijn opvolger. Halsema stond nummer twee op de concept-kandidatenlijst. Tijdens een persconferentie gistermiddag kondigde Rosenmöller aan dat hij na de verkiezingen van 22 januari de Tweede Kamer verlaat.

Het opvangkamp in Sangatte zit tjokvol en de kerk van Calais zijn ze uitgezet, maar `Ingiltirra' blijft lokken.

Bij een aanval van gewapende Palestijnen in de stad Hebron op de Westelijke Jordaanoever zijn gisteravond zeker twaalf Israëliërs om het leven gekomen en meer dan twintig gewonden gevallen.

Vanmiddag een enkele opklaring. Langs de oostgrens kans op een beetje regen. Weinig wind, rond 6 graden. Morgen veel bewolking en een enkele bui. Iets zachter.

Naar schatting twaalfduizend journalisten van vrijwel alle Italiaanse media staken vandaag. Er zijn geen journaals op radio en televisie, en morgen zullen er geen kranten verschijnen.

Bij het tanken van kerosine in en uit verkeersvliegtuigen in hangars op Schiphol worden regelmatig de regels overtreden. Volgens medewerkers van de KLM kunnen daardoor zeer gevaarlijke situaties ontstaan.

Tien landen die op het punt staan toe te treden tot de Europese Unie willen betere financiële voorwaarden en een stem in de opstelling van een toekomstige constitutie voor de EU. Ze eisen onder meer hogere inkomenssteun voor hun landbouwers.

De apothekersorganisatie KNMP dreigt met juridische acties tegen het plan van waarnemend minister De Geus van Volksgezondheid om drastisch te korten op de bonussen en kortingen die apothekers van de farmaceutische industrie krijgen.

Voor de vakbond FNV Bondgenoten dreigen extra tegenvallers van ruim 30 miljoen euro. De vakbond lijdt dit jaar volgens eerder gepubliceerde berekeningen een verlies van 91 miljoen euro.

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport neemt vanaf 1 januari juridische stappen tegen tabaksfabrikanten die sponsor blijven van prijzen en evenementen. Sinds vorige week is dergelijke sponsoring door de nieuwe tabakswet verboden.

In M, het magazine van deze krant, werd Cecilia Bartoli ooit geportretteerd als `de huishoudster van Vivaldi'. Ze ontdekte onder het stof der eeuwen allerlei nooit eerder opgenomen vocale Vivaldi-muziek en poetste die kwinkelerend op tot tierelierende Vivaldi-Vivalda.

Zorgverzekeraar CZ haalt huisartsen uit België om zo het tekort in Nederland tegen te gaan. Een Belgische arts houdt inmiddels in het Limburgse Dommelen praktijk. Twee artsen vestigen zich binnenkort in Zeeland en Brabant.

Maarten Huygen vraagt zich in zijn column `Geen vrouwelijke haantjes' (NRC Handelsblad, 13 november) af, waarom Nederland geen Angela Merkel, Margaret Thatcher of Mary Robinson bezit.

Tweede verfilming van een Kluitman-klassieker door regisseur Maria Peters, die met Kruimeltje een miljoen bezoekers naar de bioscoop kreeg. Ook Pietje Bell is een pittoreske schelm met een gouden hartje.

ACTUALITEITENBuitenhof. Eurocommissaris Frits Bolkestein laat zijn licht schijnen over de uitbreiding van Europa, de toelating van Turkije, de arbeidsmigratie, het stabiliteitspact en het nieuwe buitenlandbeleid van Nederland. Ned.3, 12.08-13.02u.Andere ogen. Buitenlandse correspondenten in Nederland discussiëren over de parlementaire enquête over de val van Screbrenica, de hobbydrukte van Nederlandse pubers en de boeken van Annie M.G. Schmidt. Ned.1, 14.30-15.00u.

Ik ben een alleenstaande, werkende vrouw met een eigen huis en een geringe hypotheek. Dat huis wil ik per se verkopen en kleiner gaan wonen. Ik kan een appartement kopen voor 110.000 euro, die ik makkelijk kan betalen uit de verkoop van mijn huidige woning. Verwachte opbrengst na aftrek de hypotheekschuld circa 150.000. Over vijftien jaar wil ik vertrekken naar het buitenland om daar van mijn pensioen te genieten. Dat is niet riant, maar voldoende. Is het nu verstandig om dit appartement te kopen, of kan ik beter tot mijn emigratie gaan huren? Ik kan een huis huren voor 450 euro per maand.(S. ter K.)

Ik heb vorig jaar een huis gehuurd voor mijn twee studerende kinderen. Nu gaat mijn zoon het huis verlaten en mijn dochter wil een nieuwe huisgenoot zoeken. Die moet natuurlijk huur betalen. Ik wil die aan mijn dochter laten toekomen, zodat ik minder hoef te betalen voor haar levensonderhoud. Moet zij die huur aangeven?(H.P.- H.)

Enige jaren geleden ben ik ernstig ziek geworden en in de WAO beland, met een uitkering op bijstandsniveau. Ik heb wat geld op de bank. Mijn levenskansen zijn onzeker, maar misschien haal ik de 65 jaar wel. Ik ben alleenstaand, heb geen kinderen, woon in een huurhuis en heb geen pensioen opgebouwd. Mijn spaargeld wil ik aan de familie nalaten. Is het handig om een testament te laten maken? Moet ik me ergens voor verzekeren, naast de uitvaartverzekering? Of gewoon alles opmaken en oud worden zonder sou? Van mijn vader krijg ik binnenkort 5.000 euro. Hoe kan ik die het best besteden? Sparen voor de toekomst, beleggen in aandelen of leuke onnodige dingen doen?(D. van S.)

Nieuwe voorstelling van toneelgroep Jonghollandia over een asociale minimumfamilie, gemaakt op basis van gesprekken met een politieagent en een maatschappelijk werkster.

Uit een leeszaal van de Russische Nationale Bibliotheek in St. Petersburg is op 6 november een zeldzame eerste druk van Isaac Newtons Principia gestolen, zo meldt de BBC. Dit monument van de klassieke mechanica, voluit Philosophiae Naturalis Principia Mathematica geheten, verscheen in 1687 en bevat behalve de drie wetten van Newton ook zijn universele gravitatiewet. Het behoort tot de beroemdste boeken uit de geschiedenis van de wetenschap. De eerste druk van de Principia telde circa 250 exemplaren, waarvan er naar schatting nog zo'n 200 circuleren.

Is het mogelijk om een Spaarbrief (soort obligatie waarvan de hoofdsom en alle rentebetalingen tegelijk worden uitgekeerd) in het buitenland uit te laten keren? Zo ja, wat doet de fiscus?(R. van de M.)

Het succes van Flip Kowliers verrassende debuut als singersongwriter zal de aandacht voor de nieuwe plaat van zijn hiphopcrew 't Hof Van Commerce ongetwijfeld goed doen. Maar het gevaar Rocky 7, 't Hofs derde album, wat al te welwillend te benaderen wordt daardoor wel erg groot, ook al omdat Nederland aan Belgenpop-fetisjisme lijdt.

Europa verkeert in een identiteitscrisis op defensiegebied. Komende week moeten de Europese NAVO-landen op een top in Praag hun militaire vermogen bijspijkeren.

Hoe oud de in Londen geboren, in Nigeria getogen en in Amsterdam woonachtige zangeres Yinka is, wil niemand verklappen. Maar haar debuut-cd 2nd Skin doet wel vermoeden met welke muziek ze groot is geworden: de zwarte dansmuziek uit de jaren 1975-'85.

ACTUALITEITENIntocht Sinterklaas. Rechtstreeks verslag van de aankomst van Sinterklaas met zwartepieten in Zaltbommel. Na de aankomst en het welkomstwoord van de burgemeester maakt de sint een rijtoer door het stadje. Ned.2, 12.00-13.30u.

De Amerikaanse actrice en popzangeres Jennifer Lopez (J-Lo) gaat voor de derde keer trouwen. Ze bevestigde deze week geruchten dat ze verloofd is met acteur Ben Affleck, die ze…

Halle Berry wordt misschien de nieuwe vrouwelijke James Bond. In de nieuwe Bondfilm Die Another Day, die in Engeland op 20 november in première gaat (in Nederland volgend jaar)…

In NRC Handelsblad van 8 november stond een gedeelte van de tekst die demissionair minister van Justitie Donner gebruikt heeft ter verdediging van zijn begroting.

Wat een prachtige foto van het meisje in de Omayyad-moskee in Damascus. Triest te bedenken dat ook dit meisje niets over haar eigen toekomst te zeggen zal hebben,

Bij de begeleiding van overnames en fusies duiken steevast vertrouwde gezichten op. Verborgen in de kleine lettertjes van de overname-overeenkomst tussen HSBC en Household International worden de adviseurs van beide bedrijven opgesomd. Dat de zakenbanken Morgan Stanley en Goldman Sachs in dat lijstje staan hoeft geen verbazing te wekken. En Keefe, Bruyette & Woods, dat Household met een oordeel over de hoogte van het bod van HSBC terzijde stond, is ook geen onbekende in deze wereld. Maar bij nadere lezing blijkt de Britse bank door nog een andere naam te zijn geadviseerd: Rohatyn Associates. Zou het kunnen dat de grootste internationale overname van het jaar is begeleid door een nieuweling? Niet helemaal.

De analyse van Couwenberg dat er een rol is weggelegd voor vernieuwingsgezinde partijen als D66 en Leefbaar Nederland is juist (NRC Handelsblad, 11 november). Maar waar halen die dan hun electoraat vandaan? Die moet dan wel komen van vrijzinnig sociaal-liberalen vanuit de rechterflank van de PvdA en de linkerflank van de VVD. Iedere VVD-er noemt zich bijna te pas en te onpas liberaal. Maar de vraag is of de VVD in de huidige vorm, zeker als zij naar rechts wordt geduwd, nog wel een echte liberale partij is. En daar ligt de kans voor D66.

Ik moet de NRC prijzen met de prachtige foto op de voorpagina van 9 november, voorstellende een moslimmeisje bij het eerste vrijdaggebed in de maand ramadan in Damascus.

In NRC Handelsblad van 1 november stond een verhelderend maar verontrustend artikel van Salomon Bouman uit Tel Aviv `Transfer' zit nu in de lucht'.

Het artikel over wiegendood in NRC Handelsblad van 9 november maakt melding van het feit dat het vertoeven in een kinderdagverblijf kennelijk een vergrote kans geeft op wiegedood.

Degene die conservatiever is dan ik moet nog geboren worden. Daar kan het dus niet aan liggen dat ik bezwaren heb tegen het betoog van Bart Jan Spruyt van de Edmund Burke Stichting (NRC Handelsblad, 14 november).

Het valt mij op dat onze politici, zoals de heer de Hoop Scheffer één dezer dagen nog deed tijdens zijn verhoor door de parlementaire enquêtecommissie Srebrenica, hardnekkig…

Met de titel Under Construction bedoelt Missy Elliott dat ze constant aan zichzelf werkt, zegt ze in een toespraakje dat aan het eerste nummer voorafgaat. Dat bedoelt ze vooral in de Oprah Winfrey-zin van het woord, want haar spirituele welbevinden is het afgelopen jaar stevig op de proef gesteld door de voortijdige dood van Aaliyah en TLC-zangeres Lisa `Lefteye' Lopes, getalenteerde zangeressen met wie Missy als songschrijfster en producer nauw samenwerkte. Haar stevig afgeslankte gestalte zou niet in een aflevering van Oprahs talkshow misstaan, maar haar muzikale ontwikkeling is ook al under construction. Haar vierde album trekt de stijgende lijn van de voorgangers indrukwekkend door.

De Engelse zanger Badly Drawn Boy, alias Damon Gough, revancheert zich met zijn nieuwste, derde cd op de voorganger. Al telde die tweede cd misschien niet als volwaardig mee, want dat was de soundtrack van de film About A Boy, met Hugh Grant. Net als de film was de soundtrack te flauwtjes. Nu is Damon Gough ook niet iemand die in liedjes zijn ziel er uit gooit. Zijn liedjes zijn welwillende schetsen van het moderne leven, die hij op ironische toon laat ontsnappen.

De demissionaire staatssecretarissen Van Geel (VROM) en Rutte (Sociale Zaken) willen een aantal normen voor asbest in grond en puingranulaat aanpassen.

De gemeente Amsterdam heeft een nieuwe betalingsregeling getroffen met Ceres Paragon, huurder van de vorig jaar opgeleverde container terminal in de Amerika-haven.

Iedereen kan vanaf 29 januari volgend jaar een domeinnaam registreren die eindigt op .nl, maakte de Stichting Internet Domeinregistratie Nederland gisteren wereldkundig.

De zogenoemde efficiency-kortingen voor 2001, 2002 en 2003 die de DTE (de toezichthouder voor de energiesector) oplegt aan elektriciteitsbedrijven zijn in strijd met de…

Het Haarlemse detacheringsbureau DPA zag in het derde kwartaal de winst met 78 procent dalen tot twee ton bij een omzet van 8,1 miljoen euro.

De Amerikaanse halfgeleiderfabrikant Advanced Micro Devices (AMD), een concurrent van Intel, gaat 2.000 banen te schrappen. Dat komt neer op 15 procent van het personeel.

Het Franse mediaconcern Vivendi Universal heeft beleggers opgeschrikt door aan te kondigen een converteerbare obligatielening uit te schrijven ter waarde van 1,3 miljard euro.

Tegen de Amerikaanse belegger en filantroop George Soros is voor een rechtbank in Parijs een boete geëist van 2,2 miljoen euro.

De oprichter van de Duitse mobiele aanbieder Mobilcom geeft zijn belang van 32 procent in handen aan een vertrouwenspersoon.

Computerfabrikant Dell heeft in het boekhoudkundige derde kwartaal de winst met 31 procent zien stijgen tot 561 miljoen dollar.

Softwarebedrijf Baan, onderdeel van het Britse industriële concern Invensys, sluit dit jaar vrijwel zeker af met verlies.

De tuchtcommissie van de Koninklijke Nederlandse Wielren Unie heeft de wielrenners Martin Benjamin en Theo Bos voor een maand geschorst.

Schaatsstadion Thialf kampt met een tekort van 1,25 miljoen euro. Dit heeft interim-directeur J. van Bekkum gisteren gezegd.

Voetballer Alan Smith heeft gisteren Leeds United naar de derde ronde van de UEFA Cup geschoten. De aanvaller scoorde vier keer tegen het Israëlische Hapoel Tel Aviv. Het werd 4-1.

Lleyton Hewitt, Carlos Moya en Roger Federer hebben zich geplaatst voor de halve finales van de Masters Cup in het Chinese Sjanghai.

De Vereniging Academische Ziekenhuizen (VAZ) spant een kort geding aan om te voorkomen dat medisch specialisten woensdag 27 november zondagsdiensten gaan draaien.

De sollicitatieplicht voor mensen van 57,5 jaar en ouder per 1 januari 2003 gaat niet door. Dat heeft demissionair minister De Geus (Sociale Zaken) bekend gemaakt.

De Kamer is ontevreden over hoe staatssecretaris Van der Knaap (Defensie) de kwestie-Spijkers wil afwikkelen.

Een Zuid-Afrikaanse rechter heeft vanochtend de het laatste voortvluchtige lid van het Symbionese Bevrijdingsleger (SLA) vrijgelaten.

De VVD-fractie in de Tweede Kamer neemt de Leidse politicologe Ayaan Hirsi Ali per vandaag in dienst als fractiemedewerkster.

Nederlandse werven verwachten 2002 af te sluiten met 1 miljard euro aan orders voor zeeschepen, meldde de Vereniging Nederlandse Scheepsbouw Industrie (VNSI) gisteren.

Oud-bewindsman Willem Vermeend is aangetreden als commissaris bij de Free Record Shop Holding, zo heeft dit bedrijf gisteren bekend gemaakt.

Participatiemaatschappij NIB Capital Private Equity moet op last van de rechter een partner toelaten die deze zomer was gedegradeerd. De partner, C.

Op 4 januari 2004 zal de Opera Romana in Maastricht een Nederlandse opera opvoeren waarvan de muziek decennia lang onvindbaar was.

Het Bonnefantenmuseum in Maastricht toont vanaf zondag praktisch alle belangrijke gravures en etsen de Italiaanse meester Titiaan (1488-1576) en de kring kunstenaars rondom hem…