Het nieuws van zaterdag 2 november 2002

De Amerikaanse actrice Winona Ryder moest dinsdag op haar 31ste verjaardag voor de rechtbank in Beverly Hills verschijnen.

In zijn seksleven lijkt de mens het meest op de gibbon de mensaap die het verst van ons afstaat. Primatoloog Jan van Hooff wijdde hieraan vorige week zijn co-referaat van de…

Jaguar heeft besloten met nieuwe coureurs aan het nieuwe Formule I-seizoen te beginnen. Eddie Irvine (36) en Pedro de la Rosa (31) zijn vervangen door Mark Webber (26) en Antonio…

In de aanloop naar het WK, eind deze maand in Perth, hebben de Nederlandse hockeysters gisteren in Bad Neuenahr de tweede oefenwedstrijd in en tegen Duitsland met 3-2 verloren.

Alle wedstrijden in het Italiaanse voetbal beginnen komend weekeinde met één minuut stilte. De voetballers herdenken de slachtoffers van de aardbeving in het zuidoosten van het…

De Thaise regering heeft de sportieve opmars van tennisser Paradorn Srichaphan beloond met een diplomatiek paspoort.

Het Nederlandse schaakteam heeft ook de zevende wedstrijd bij de schaakolympiade in het Sloveense Bled gewonnen. De ploeg versloeg Engeland gisteren met 3-1.

Fanatieke fans van voetballegende Diego Maradona hebben in Argentinië een `kerkgenootschap' opgericht om hun held te aanbidden.

De voetballers van Olympique l'Emyrne op het Afrikaanse eiland Madagascar zijn erin geslaagd de bal 149 keer in eigen doel te schieten.

Pakistan heeft vooruitgang geboekt in de richting van een herstel van de democratie, maar de vooruitgang is niet voldoende om het land weer het volledige lidmaatschap van het…

De regering van Tsjaad heeft gisteren die van het buurland Centraal Afrikaanse Republiek beschuldigd van het doden van 150 burgers uit Tsjaad tijdens gevechten tussen…

Een rechter in Orange County in Californië heeft bepaald dat een kind van amper een jaar met zware hersenbeschadigingen van de beademingsapparatuur mag worden gehaald.

De Nederlandse Spoorwegen (NS) gaan soepeler omspringen met de regeling om geld terug te geven bij vertragingen. Het bedrijf doet dat in verband met de problemen op het spoor.

Een veertienjarig meisje uit Nijmegen blijkt een groepsverkrachting door enkele mannen te hebben verzonnen. Dat heeft de Nijmeegse politie gisteren gezegd.

Staatssecretaris Van Ardenne (Ontwikkelingssamenwerking) wil Novib 26 miljoen euro minder subsidie geven dan de 123,8 miljoen euro die de hulporganisatie had aangevraagd.

De gemeente Rotterdam schaft per 1 januari gedeeltelijk de erfpacht af. Wie in een huis of appartement op erfpachtgrond woont, kan de grond vanaf dan kopen.

Ongeveer 30 procent van de bedrijven overtreedt de regels voor lozingen op oppervlaktewater. De meeste overtreders lozen meer of ander afval dan volgens de vergunning is…

De gemeente Enschede gaat de grond in de wijk Roombeek niet per kavel maar per vierkante meter verkopen.

Vinden.nl heeft Zoeken.nl overgenomen. De zoekmachine op internet nam de domeinnaam www.zoeken.nl over van het bedrijf Media Integration, maakte Vinden.nl gisteren bekend.

Economische tegenwind dwingt Nederlandse bedrijven steeds vaker tot een winstwaarschuwing. In het derde kwartaal lieten 21 ondernemingen weten dat de eerder gemelde…

De Amerikaanse beurstoezichthouder SEC is een onderzoek begonnen naar zorgverzekeraar Cigna. Dat bedrijf kwam vorige week op twee opeenvolgende dagen met een winstwaarschuwing.

Het pensioenfonds voor de zorg, PGGM, gaat volgend jaar de premies extra verhogen. In het voorjaar kondigde het op een na grootste fonds van Nederland al aan de premies met 20…

In Stadspaleis Het Markiezenhof in Bergen op Zoom opent zondag een kermismuseum. In drie zalen is een vaste expositie te zien met een overzicht vanaf het ontstaan van de kermis…

De Amerikaanse omroep Fox heeft de nieuwe tv-serie Girls Club van sterproducent David E. Kelley na twee afleveringen gestaakt.

Wanneer spreekt men van dementeren en wanneer van ouder worden met gebreken? Aan de hand van het indringende verhaal van een dochter over haar moeder wordt het verloop van de hersenziekte in beeld gebracht. Van de eerste verwarring begin jaren negentig tot de onontkoombare opname in het verpleeghuis nu.

Als burgers op straat een dief inrekenen, vatten omstanders snel sympathie op voor de dief. Dat ondervond schrijver Abdelkader Benali.

Twee oude mannetjes scharrelen voor een Londens theater waar de musical My Fair Lady draait. Meer dan veertig jaar geleden stonden ze hier ook, diep onder de indruk van wat ze die avond gezien hadden. Ze keken elkaar toen aan en zeiden: ,,waarom kan het in Nederland niet?''

WEER Het weerbeeld van de komende dagen valt als ronduit herfstig te omschrijven. De zon schijnt vooral achter de wolken en voorlopig zal het iedere dag enige tijd regenen of…

Dit jaar vond voor de eerste keer een Europa Cup bridge plaats voor landskampioenen. Sponsor was de CA-IB, een investeringsbank met vertakkingen in Oost-Europa, die zetelt in Warschau. In de Poolse hoofdstad streden vorige week acht landskampioenen om de dollars die deze nieuwe bridgesponsor ter beschikking had gesteld. Het wekte geen verbazing dat Team Lavazza uit Turijn er met de eerste prijs vandoor ging. De wereldkampioenen versloegen in de finale Tel Aviv met 83-34. Op de derde plaats eindigde het Noorse Heimdal met de befaamde Geir Helgemo aan boord, vierde de Bulgaren uit Plov-div en pas op de vijfde plaats Modalfa uit Amsterdam. De uitslag is een goede afspiegeling van de huidige verhoudingen binnen het Europese bridge. Nederland behoort tot de subtop, niet meer en niet minder. Modalfaspeler Gert-Jan Paulissen is de eerste om dat toe te geven: ,,De topteams spelen niet briljant, maar maken gewoon minder fouten dan wij. Op cadeautjes hoef je niet te rekenen.'' Ter illustratie laat Paulissen dit spel zien:

We hoeven niet bang te zijn dat FIDE-president Kirsan Iljoemzjinov niet meer met geld kan strooien, want de presidentsverkiezingen in Kalmukkië, waarover ik vorige week schreef, heeft hij afgelopen zondag gewonnen, dus voorlopig is hij nog niet blut.

Dat mannen altijd amusant en verfrissend bezig zijn in de keuken had ik laatst nét opgeschreven, of ik deed alweer een nieuwe observatie in dit kader. De heer in kwestie maakte zuurkoolstamppot terwijl zijn vrouw en ik op onze lauweren rustten aan de keukentafel met een fles wijn en toekeken. Toen het eenmaal op stampen aankwam, haalde mijn gastheer met een fluks gebaar een reuzenformaat koksmes kriskras ratseflats door de pan met zuurkool en aardappelen. Met deze grensoverschrijdende handeling verdeelde hij de piepers in kleine stukken – zo verklaarde hij nader – opdat hij minder kracht hoefde te zetten bij het eigenlijke stampen. Heb je nou ooit. Wel had hij de zuurkool een dag van te voren urenlang op een laag pitje gestoofd zodat hij lekker mals was.

Het er bij de VPRO uitgeknikkerde enfant terrible Rob Muntz heeft bij de RVU op buis en radio weer onderdak gevonden. Enige weken geleden met een hilarisch en bloederig tv-programma over jagers in Zuid-Afrika en sinds gisteren met het eerste deel van een vijfdelige serie Rob Muntz avonturier op 747AM. Daarin begaf hij zich al `bodybuildend' in de wereld van krachtige lichamen, anabole steroïden, dealers en spierversterkers.

Als gitarist behoort Buddy Miller al jaren tot de top van de achteloze gitaarhelden. Geen eindeloos en hoog op de gitaarnek gepakt nootjesgegil en ander vuurwerk van deze virtuoos: Echte Mannen soleren laag op de hals. Onverbiddelijk, onafwendbaar en dreigend legt Buddy een donkere gitaarwolk over het ooit door de Everly Brothers gezongen The price of love. Nota bene Millers echtgenote Julie vertolkt met een trashy, rechtstreeks uit het trailerpark gezongen tweede stem de aanstichtster van al dit leed. Het origineel was een traantje in de jongenskamer, deze versie belooft ons de goot. Al eerder werden op Millers platen klassiekers nieuw leven ingeblazen: That's how strong my love is en I'm gonna be strong bijvoorbeeld. Dat is de makke van deze plaat: inwisselbaar voor die van 7 jaar geleden. Maar dat is ruimschoots overkomelijk door een drietal wereldnummers: behalve The price of love zijn dat A showman's life en het huiveringwekkende prachtige Water when the well is dry.

Als je het eenmaal hebt gezien, begrijp je niet dat je zo lang verbaasd kon kijken naar het cd-boekje bij Viktoria Mullova's nieuwe opname van drie vioolconcerten van Mozart. De Russische violiste zit op een houten stoel en rust met haar blote voeten op een houten krukje. Geen viool te zien. Op de achterkant van het cd-doosje moet ze er zelf om lachen. Zou fotografe Sasha Gusov haar intussen hebben verteld dat ze daar zit te krukken? Vast, want waarom zou ze anders zó zijn gefotografeerd?

Er is jazz om op te dansen, jazz om leegte te vullen en jazz om ongewenst bezoek de deur uit te pesten. Er bestaat ook jazz om bij weg te dromen, men denke aan sommige platen van Chet Baker en Miles Davis. Een mooie cd in die laatste categorie is That's for Sure door een trio bestaande uit pianist Marc Copland, gitarist John Abercrombie en trompettist Kenny Wheeler. De tempi liggen laag, het melodisch gehalte is hoog en, misschien nog belangrijker, de muziek dwingt tot helemaal niets. Dat Abercrombie en Wheeler onder contract staan van het label ECM zegt sommigen waarschijnlijk al genoeg. Voor anderen is het nuttig te weten dat het hier gaat om musici, twee oude rotten en een jong talent, die hechten aan veel vrije ruimte. In oktober 2000, in de Hilversumse Wisseloord Studio's leidde dat tot fraaie, poëtische muziek. Wie wil ervaren of het `live' ook lukt moet vanavond naar de Doelen in Rotterdam.

Omdat de familie van Christina Aquilera uit Ecuador stamt, nam zij enkele jaren geleden een Spaanstalig album op, want met zo'n achtergrond spring je natuurlijk in op de Latijns-Amerikaanse `boom'. Ze moest zich de teksten wel fonetisch eigen maken, want zelf spreekt ze geen Spaans. Dat is tekenend voor de wat gelikte manier waarop ze op trends inspeelt. In Make over speelt ze leentjebuur bij de Sugababes, Can't hold us down is een pittig r&b-nummer met assistentie van Lil' Kim, Fighter is een rauw bedoeld rocknummer in Anastacia-stijl, Impossible is neosoul uit de pen van Alicia Keys en zo gaat dat 77 minuten door. Die lange speelduur is bezwaarlijker dan die opportunistische aanpak, want die levert weliswaar vederlichte en bepaald niet onvergetelijke maar toch zeer vermakelijke hitparadepop op. Maar te midden van die vrolijke schuimpjes in geleende kleuren zitten te veel zwaar verteerbare zwakke broeders, vooral in het segment van de ballads die tranen oproepen om de verkeerde redenen.

CD VAN DE WEEK The Libertines zijn alles wat je van een debuterende Engelse band zou hopen. Ze zijn jong, komen uit East-Londen, hebben een fantastische eerste single gemaakt…

De kennis van vreemde talen loopt terug, maar het is zonde als de Jackson Pollock van het Vlaams daar de dupe van wordt. Aldus Pieter Steinz in de stoomcursus wereldliteratuur.

Amadeus, Director's Cut. Limited Edition.

Missy Elliott is niet alleen een van de grote vernieuwers in de r&b, haar clips trekken ook de aandacht. Zoals in haar nummers de stuiterbeats (fabrikaat: Timbaland, haar trouwe productiepartner) duizelingwekkende vormen aannemen, zo weet ze in haar clips werelden op te roepen die niet geheel van hier zijn. Ook Work it, de voorloper van haar nieuwe album Under Construction en een dikke hit-in-wording, heeft een filmpje om te zoenen.

Vogels zijn pioniers. Het nieuwe Amsterdamse stadseiland IJburg is nog onbewoond, maar vogels zijn er volop. Met een boot voer ik onlangs een rondje. Meeuwen, kraaiachtigen en steltlopers voelen zich op het opgespoten gebied vertrouwd. Met mijn veldkijker van 8 x 40 spotte ik een van de opgewekste vogeltjes (19 cm) van ons land, de witte kwikstaart. Familie van de rouw- en gele kwikstaart.

Joyce Roodnat wandelt door Nederland en de rest van de wereld. Deze week in het noorden van Friesland.

In Hoog Soeren ontdekt Joep Habets dat een wildrestaurant ook goed kan zijn in toetjes.

Bijbelse taferelen: terwijl vader met ezel voor de deur wacht, checkt moeder met de kinderen in bij het hotel. Monique Snoeijen over de charmes van wandelen met een ezel in Frankrijk.

Ook in Nederland kun je een ezel huren voor een wandeltocht. Bij Richard en Nossa Edeling uit Elburg kun je een ezel meekrijgen voor eendaagse picknicktochten of meerdaagse…

Ook in Nederland hebben wildvreemde mensen boeken achtergelaten voor toevallig passerende boekoppikkers.

Is het toch nog erger dan ik dacht. Een paar weken geleden schreef ik op deze plek dat vrouwen in Nederland structureel zo'n zeven procent minder verdienen dan mannen, zeven procent die niet kan worden wegverklaard door verschillen in leeftijd, opleiding, ervaring en dergelijke. Nu meldde deze krant vorige week dat volgens de nieuwste gegevens van het Amsterdams Instituut voor Arbeidsstudies (AIAS) dat verschil dichter bij de vijftien procent ligt. Nederlandse vrouwen doen het daarmee ongeveer even goed als de ergst achtergestelde groepen allochtonen, Turken, Marokkanen en Oost-Europeanen, die ongeveer vijftien procent minder verdienen dan de gemiddelde autochtoon. Surinamers en Antillanen daarentegen verdienen weer aanzienlijk beter, dus het is duidelijk dat John Lennon's beroemde tekst aan revisie toe is: woman is the kutmarokkaan of the world. En, nog het meest opmerkelijke aan het hele artikel, volgens een bedroevend grafiekje bleken de blanke, Nederlandse vrouwen minder te verdienen dan welke groep allochtone vrouwen (òf mannen) dan ook.

Via www.bookcrossing.com kun je gratis, wereldwijd boeken te vondeling leggen en uitwisselen, ontdekte Daphne van Paassen.

Bij de Robijn Fashion Award komen de Nederlandse modejournalisten in hun duurste designerkleren, zagen Jetty Ferwerda (tekst) en Peter Stigter (beeld). En meestal zelf betaald.

Bas en Aad van Toor, acrobaten op leeftijd, zetten eind jaren zeventig hun carrière voort als clowns. Een lucratieve keuze. Henk van Gelder over het afscheid van Bassie & Adriaan.

Ruziënde ouders maken zich extra druk als ze een conflict uitvechten voor de ogen van hun kinderen, las Ellen de Bruin.

Op de Reuters-foto van de afgelopen week bekijkt de Britse koningin Elizabeth een zwaardvis in het nieuwe Darwin Centrum van het Nationaal Historisch Museum in Londen. De redactie heeft de volgende inzendingen uitgekozen:

Dankzij rapper Raymzter lijkt de term `kutmarokkanen' een geuzennaam te worden. Nederlandse rappers nemen geen blad voor de mond als het om de multiculturele samenleving gaat. Vooral tijdens een `battle rap', een verbale wedstrijd opsnijden en beledigen, klinkt de multi culti hiphop.

BRAINPOWER De Nederlandse rapper Brainpower (Antwerpen, 1975) scoorde afgelopen zomer een nummer 1 hit met het nummer Dansplaat.

De bijlage Thema van 9 november gaat over de ISLAM. Nabestellen Bijlagen Thema zijn na te bestellen bi het Leggerarchief van NRC Handalsbldë, op werkdagen bereikbaar van 9 tot 15…

Het taboe op dementie begint langzaam te verdwijnen. Mensen met dementie blijken meer besef te hebben van hun ziekte dan vaak wordt aangenomen. En steeds meer patiënten krijgen de diagnose al in een vroeg stadium te horen.

Er zijn verschillende maatregelen om de rechtspositie van dementerenden te beschermen. Toch zijn er grenzen bij het beslissen voor een ander.

Een bezoekje, een luisterend oor, iemand die voor je opkomt. Een groot aantal vrijwilligers maakt het leven lichter van de demente medemens.

Alzheimer Nederland organiseert vakantieweken voor dementerenden en hun partners. Aan een half woord genoeg hebben – dat is een opluchting.

Dementerenden lijden onder hun eigen lijden, weten we sinds enkele decennia. Die wetenschap leidde tot een revolutie in de verpleeghuiszorg.

Volgens het medisch dossier van mevrouw is de diagnose ‘dementiesyndroom’ begin 1996 gesteld door een arts van de Riagg. Mevrouw verbleef toenin het verzorgingshuis.

Een (incompleet) overzicht van boeken over dementie:

De omgang met dementerenden vraagt veel van de omgeving. Voor kinderen en partners is het vaak een kwestie van slikken en steeds opnieuw zoeken naar de beste manier om te reageren. Een paar tips:

Mensen met (vermeende) dementieklachten kunnen terecht op de geheugen- poli. Daar kan blijken of hun verstandelijke vermogens zijn aangetast.

Ze vormen een kleine maar hulpbehoevende groep, waarvoor langzaam meer aandacht komt: jong dementerenden. ,,Met sommige ziektes kun je de tachtig halen.''

Een overzicht van organisaties die onderzoek doen naar dementie en/of hulp bieden aan dementerenden en hun verzorgers:

`Help! Mijn vrouw is van huis weggelopen. Wat moet ik doen?' `Mijn man heeft continu woedeaanvallen, hoe ga ik daarmee om?' Het zijn enkele van de vele vragen die jaarlijks binnenkomen bij de Alzheimertelefoon, een 24-uurs vraagbaak van Alzheimer Nederland voor partners en familieleden van dementerenden.

Dementengeneeskunde is een kwestie van care, niet van cure. Maar aan goede zorg ontbreekt het nogal eens. Een vroege diagnose moet uitkomst bieden.

Dementie kenmerkt zich door een geleidelijke achteruitgang van het geheugen. Taal, beweging, herkenning of planning- en organisatievermogen kunnen verstoord raken. De ene patiënt heeft meer last met planning en organisatie, de ander met het herkennen van voorwerpen. Karakter en gedrag kunnen veranderen. Patiënten worden prikkelbaar, agressief, of vertonen seksueel ongepast gedrag. Om de diagnose Alzheimer te mogen stellen moet de achteruitgang zo ernstig zijn dat het sociale- of het beroepsleven erdoor verstoord raakt. De dementie mag niet door vitaminegebrek of een ander tekort aan hormonen of voedingsbestanddelen (kalk, schildklierhormoon) worden veroorzaakt. Ook depressie, schizofrenie, en dementieveroorzakende ziekten als neurosyfilis en aids-dementie moet de arts uitsluiten.

Het geheugen van kleine kinderen is raadselachtig. Want het is vrijwel onmogelijk om later herinneringen te hebben die verder teruggaan dan de leeftijd van twee jaar en drie maanden. Maar tegelijkertijd is duidelijk dat kinderen onder die leeftijd wel degelijk enige vorm van lange-termijngeheugen hebben. Uit onderzoek door de Harvard-psychologen Jerome Kagan en Conor Liston blijkt nu dat dit lange-termijngeheugen zich in de loop van het tweede jaar stevig ontwikkelt. Kinderen van dertien maanden oud hebben nog geen goed geheugen voor zaken van vier maanden oud (toen ze dus 9 maanden waren), maar kinderen van 21 maanden en 28 maanden al wel die van 28 maanden iets beter dan die van 21 (Nature, 31 oktober). Uit eerder onderzoek was al bekend dat tussen de negen en tien maanden het geheugen snel steviger wordt. Precies in deze periode ontwikkelt een kind ook angst voor vreemdelingen en een gevoel voor de permanentie van objecten.

Het verhaal van de geboorte, volwassenwording en overwinning van de quantumtheorie is een zinderend epos. Natuurkundigen van alle rangen, standen, gezindten en nationaliteiten streden om de waarheid.

Zowel mannen als vrouwen verwachten het meest jaloers te zijn als hun partner seks met een ander heeft. De evolutionaire hypothese dat vrouwen emotionele binding erger zouden vinden, klopt niet.

De verwerkingsstappen die een stuk staal heeft ondergaan hebben grote invloed op de microstructuur en daarmee op de sterkte ervan. Hoewel op basis van praktijkervaring meestal wel duidelijk is hoe het staal behandeld moet worden om het geschikt te maken voor een bepaalde toepassing, is er nog verrassend weinig bekend over wat er zich op microschaal allemaal in het materiaal afspeelt. Onderzoekers van de Technische Universiteit in Delft zijn er onlangs in geslaagd om daar met behulp van intense röntgenstraling uit een synchrotron enig licht op te werpen. Ze bestudeerden de faseovergangen die optreden als een stuk staal afkoelt. De methode kan een belangrijke rol gaan spelen bij het ontwikkelen van nieuwe, verbeterde staalsoorten (Science, 1 november).

Bij de beëindiging van het gijzelingsdrama in Moskou zetten de Russen een fentanyl-achtige stof in. Voor insiders in het wereldje der `non-lethal weapons' kwam dat niet als een verrassing.

Nadat de fysicus Alan Sokal in 1996 furore maakte door zijn nonsensartikel `Transgressing the Bounderies: Towards a Transformative Hermeneutics of Quantum Gravity' in het tijdschrift Social Text gepubliceerd te krijgen, is het nu gelukt natuurkundigen er in te laten stinken. De gebroeders Igor en Grichka Bogdanov presteerden het op dubieuze fysica te promoveren aan de Universiteit van Bourgondië in Dijon. Hun proefschriften, getiteld `État topologique de l'espace temps à échelle 0' en `Fluctuations quantiques de la signature de la métrique à l'échelle de Planck' staan op het internet. De broers, veertigers, zijn semiotici die eerst diverse Franse snaartheoretici interviewden om zich het jargon eigen te maken.

Het is in de fonetiek een bekend gegeven dat voorspelbare woorden minder duidelijk worden uitgesproken dan onvoorspelbare woorden. In de zin `een goed verstaander heeft genoeg aan een half woord' heeft `woord' een voorspelbaarheid van honderd procent en zal in de regel niet overdreven duidelijk worden uitgesproken. Op klankniveau doen zich vergelijkbare processen voor. Vrijwel iedereen zegt `posbode' in plaats van `postbode': de `t' is in dit woord volledig voorspelbaar en dus overbodig. Het uitspreken van de `t' kost relatief veel inspanning, en die inspanning kan beter worden geïnvesteerd in belangrijkere delen van de uiting. Het is een kwestie van efficiëntie.

Natuurkundigen van de Technische Universiteit van Wenen zijn erin geslaagd om elektronen in een atoom op de foto te zetten. De ultrakorte belichtingstijd die het `bevriezen' van hun beweging vereiste, werd bereikt met laserflitsen van een miljardste van een miljardste seconde. Het produceren van deze flitsen is een technisch hoogstandje en markeert de start van het tijdperkt van de attoseconde-fysica (Nature, 24 okt).

Illegale kinderen in Nederland kunnen gewoon naar school. Maar stage lopen of examen doen is er niet bij.

Met de strekking van het artikel over tweetalig onderwijs (Een nieuwe impuls’, W&O, 26 nov.) ben ik het zeker eens, maar net als de hoogleraren Westhoffen Hulstijn vind ik dat…

Als een kind in de knel zit verdwijnt de zon achter de wolken. Met de workshop `De wereld dat ben jij' wordt getracht de zon weer te doen schijnen.

`Wij zijn de afgelopen dagen in de straten geweest waar zij wonen, dat groepje hangjongeren. We hebben met ze gesproken en wat vertellen ze? Ze kennen die jeugdhulpverleners wel en allemaal komen ze daarmee in aanraking, maar wanneer? Wanneer ze een feest organiseren of een voetbaltoernooi houden. De serieuze dingen, daar doen de jongeren veel minder aan mee. Ze shoppen als het ware in die hulpverlening naar de aangename dingen. Veel hulpverleners denken dat het probleem vooral is die jongeren te bereiken en dat lukt dus in toenemende mate, maar wat niet lukt is, om met dat bereiken, ook daadwerkelijk effect te sorteren want, nogmaals, de serieuze vragen, daar gaan die jongeren met een grote boog omheen.' Aldus verslaggever van het NOS-journaal Gerri Eickhof, vanuit Venlo.

Natuurkundigen van het Kamerlingh Onnes Laboratorium in Leiden zijn erin geslaagd de weerstand van één waterstofmolecuul (H2) te meten. Het eenvoudigste en kleinste molecuul uit de natuur blijkt een vrijwel perfecte stroomgeleider te zijn (Nature, 31 okt).

Roodborsten hebben tijdens het broedseizoen een scherp oor voor de onderlinge communicatie van hun buren. Uitingen van onvervulde verlangens door roodborstvrouwtjes stimuleren stiekeme bezoekjes van mannetjes aan buurmans territorium, ontdekten de ornithologen Joe Tobias en Nathalie Seddon van de Universiteit van Cambridge (Behavioral Ecology, sept).

Bestraling van betrekkelijk goedaardige hersentumoren kan beter achterwege blijven, zeker als de patiënt er nog geen of weinig last van heeft. De levenskansen nemen niet af en de patiënt lijdt niet onder cognitieve problemen die door bestraling van de hersenen kunnen ontstaan. Dat is de voornaamste conclusie van een onderzoek onder bijna 200 patiënten in vijftien Nederlandse ziekenhuizen, dat vandaag in The Lancet wordt gepubliceerd.

Een flinke duizendpoot lijkt in zijn glazen pot met alcohol nog angstaanjagender. Het net geopende Darwin Centre in Londen bevat een enorme `natte' collectie uit het National History Museum. In 2007 volgen de insecten en planten.

Robotgevechten zijn bijzonder populair. Het bouwen van geweldenaren met stootarmen of cirkelzagen is werk voor duizendpoten of uitgebalanceerde teams.

Naar aanleiding van het artikel Beitelballen’ in de rubriek Ophef (12 oktober) en de reactie daarop door briefschrijver Coops (19 oktober) graag het volgende.

Ooit kwam ik samen met mijn broer midden in de nacht na een lange vlucht in Las Vegas aan. Het had iets hallucinerends, al dat helgekleurde neonlicht tegen het droge zwart van de woestijnnacht, de ieder kwartier vuurspuwende nepvulkaan bij het Mirage-hotel, gigantische fonteinen in zuurstokkleuren en voor bijna niks onwaarschijnlijke hoeveelheden eten. We logeerden in het Stardust-hotel, waar ik de receptie maar niet kon vinden. Het heeft echt lang geduurd voor ik in de gaten had dat dit juist de bedoeling was. Voor ik ook maar mijn koffer had neergezet, moest ik al in de verleiding gebracht worden mijn geluk te proberen aan de honderden fruitautomaten en one-arm-bandits in de reusachtige lobby.

De storm van 28 oktober heeft opnieuw de vraag doen rijzen of de vele stormen van de laatste eeuwen te maken hebben met klimaatveranderingen die door menselijk handelen zijn geïnduceerd. Ook in de Verenigde Staten heeft men zich die vraag gesteld vanwege de vele stormen daar. Amerikaanse onderzoekers hebben nu overtuigende aanwijzingen gevonden dat de toename van de stormactiviteit past in het natuurlijke klimaatbeeld zoals dat vanaf het einde van de laatste ijstijd bestaat voor het dichtbevolkte noordoosten van de Verenigde Staten (Nature, 24 okt).

Het tekort aan goed opgeleide leraren leidt tot escalerende verloedering van het onderwijs aan de onderkant van de samenleving. De beste leraren gaan naar de betere scholen. Leo Prick luidt de noodklok en geeft een oplossing.

Genen die vogelveren hun fijnvertakte vorm geven spelen ook een rol bij vertakkingen van longen, nieren en ruggenmerg. Wie de veren-genen verstoort krijgt vreemde veren, maar ook inzicht.

Toen ik een oude hond had, keek ik met weemoed naar de jonge honden die we tegenkwamen. Argeloos, zelfzuchtig en onvermoeibaar – zo moesten honden toch bedoeld zijn.

Er wordt zwawe stowwum verwacht, zei de nieuwslezer precies een week geleden, met ingehouden opwinding. Goed nieuws voor de stukjesschrijver. Als er één dankbaar onderwerp is, dan is het wel de storm, vóór, tijdens en na. Terwijl ook ik de ontwikkelingen op de voet volgde, in de dampkring en de media, viel het me weer op, dat de oude r, brauwend of rollend uitgesproken, definitief op zijn retour is.

Johan Doesburg (47) is artistiek directeur van het Nationale Toneel te Den Haag. Vorige week zaterdag ging aldaar in zijn regie het omstreden toneelstuk `Het vuil, de stad en de dood' van Fassbinder in première.

Een rustig en veilig bezit is de rechtsstaat niet. Soms lijkt het recht weinig meer dan een laagje vernis dat nauwelijks de werkelijkheid van haat en wraak kan bedekken. Dat beeld is vooralsnog te somber. Toch hoeft er maar dát te gebeuren, of van het rechtsgebouw bladdert de verf af, het dak blijkt te lekken, boktorren en betonrot doen hun werk, de verkrotting slaat toe.

De Italiaan Carlo Ginzburg is een historicus van grote woorden: hij praat graag over kapitalisme, fundamentalisme en globalisering. Maar hij is wars van eindeloos getheoretiseer. Liever verdiept hij zich in een individu dat van de norm afwijkt. `Door erachter te komen hoezeer hij van zijn omgeving verschilt, hoop ik meer over zijn tijd te weten te komen.'

Volgens alle opiniepeilingen gaat de partij die voortkomt uit de moslimfundamentalistische bloedgroep, morgen de parlementsverkiezingen in Turkije winnen. Staat Turkije aan de vooravond van een revolutie? `Het Westen, en dan met name de Europese Unie, zal de toekomst van de islam in Turkije bepalen.'

De eerste buit is binnen: Ayaan Hirsi Ali gaat van de PvdA naar de VVD. Na de verkiezingsnederlaag van mei proberen beide partijen om het hardst hun fractie te vernieuwen. Hoe doen zij dat? En wat is nieuw? Hoe de liberalen en sociaal-democraten weer naar elkaar toegroeien. Ruud Vreeman: `Ik ben niet van plan kandidaten op hun politieke opvatting te gaan beoordelen.'

Bij het lezen van het artikel ‘Zinloos geweld in woorden’ van Herman Vuijsje (Z, 25 oktober) was ik aangenaam verrast.

Ten minste 119 doden kostte de bestorming van het Moskouse theater waar Tsjetsjenen 58 uur lang achthonderd bezoekers gijzelden. Hoe kon dat gebeuren? Ooggetuigen vertellen over de bestorming en wat daaraan voorafging. `Voortaan heb ik twee verjaardagen.'

Het was duidelijk geen goed idee te denken dat Deutsche Bank ongeschonden zou kunnen ontkomen aan de problemen waarmee zijn niet-winstgevende binnenlandse concurrenten te kampen hebben. Ook de grootste bank van Duitsland heeft in het derde kwartaal een groter verlies geboekt. Dat ligt voor een deel aan de inzinking van de markt; de omzet van de zakenbankdivisie van Deutsche is met 16 procent gedaald ten opzichte van het vorige kwartaal.

Het aandeel KPN is in een jaar tijd niet zoveel waard geweest. Dat is mede dankzij buitenlandse telecomfondsen als Deutsche Telekom en France Telecom.

Ik ben 35 en heb zeven jaar aan een pensioenregeling deelgenomen. Nu werk ik bij een bedrijf dat geen regeling biedt. Onlangs erfde ik 60.000 euro. Die staan op een spaarrekening. Ik wil op mijn zestigste extra geld hebben als pensioenaanvulling. Ondanks de belastingaftrek, wegens mijn pensioengat, heb ik het idee dat een lijfrentepolis erg duur is voor een persoon alleen. Daarom overweeg ik (een deel van) mijn geld in een beleggingsfonds te investeren. Is dit verstandig en zo ja, welke fondsen kan ik dan het beste kiezen?(M.A.)

Wat is er voor een autoliefhebber leuker dan in een klassieke Austin Healey over mooie binnenwegen toeren? Alleen moet je wel op de benzinemeter blijven letten. Wat kost dat nou, zo'n oldtimer?

Nederland lijkt toe aan een nieuwe eerste levensbehoefte: de levensloopregeling, als opvolger van de spaarloonregeling. Of die regeling er komt, wanneer en hoe, is nog de vraag. Werkers schijnen toe te zijn aan een langere periode voor ontspanning, zorg, studie en bezinning, om hun batterij op te laden. Omdat je in die periode ergens van moet leven, dien je van tevoren geld opzij te leggen, liefst met wat belastinghulp van de overheid. Maar wanneer die zich er mee bemoeit, is zo'n opzet al snel dichtgetimmerd met regels. Een flexibeler alternatief is dat je zelf in bijvoorbeeld zeven jaren een vette reserve opbouwt voor een mager jaar.

Per 1 januari 2003 verandert het erfrecht. Voortaan wordt de langstlevende beter beschermd ten opzichte van de kinderen. Het nieuwe erfrecht houdt ook rekening met het uitgebreide scala aan gezinsvormen dat Nederland tegenwoordig kent. Stiefkinderen en -ouders komen dan ook uitgebreid aan bod. Wat verandert er voor hen?

JÉCÉ

Met de Duitse economie gaat het slecht, met de Nederlandse nog slechter. En volgend jaar sukkelt de Nederlandse weer achter de Duitse aan, voorspellen de voorspellingen. Nieuwe, forse bezuinigingen zijn onontkoombaar, zegt de Nederlandse minister van Financiën. Winnen wij dan van Duitsland?

Karteltoezichthouder NMa wil Heijmans een forse boete opleggen wegens het maken van kartelafspraken. De bouwer is nu ,,een beetje boos''.

Binnen twee weken is het lot bepaald van Het Parool. Tussen uitgever PCM en aandeelhouder Stichting Het Parool is een fel pingpongspel aan de gang. En daarnaast strijden twee partijen om de krant. Een tussenstand.

De Telegraaf bestudeert de mogelijkheden om de in Amsterdam en omgeving verspreide exemplaren van de krant, circa 200.000 stuks, te voorzien van extra redactionele pagina's over de hoofdstad. Op dit moment heeft de krant al een pagina over Amsterdam onder de naam Metropool, die ontstaan is toen het concern besloot te stoppen met het op Amsterdam gerichte middagblad Nieuws van de Dag. Volgens Ton Boerma, directeur van De Telegraaf, studeert de krant op een aantal opties. Boerma zegt niets over de inhoud daarvan. ,,Maar over enkele weken zal de lezer wel iets nieuws tegenkomen.''

Het kabinet wil met bedrijven en werknemers een breed sociaal akkoord afsluiten waarin loonmatiging centraal staat. Dat heeft minister De Geus (Sociale Zaken) gisteren aan de werkgevers en bonden gemeld.

Twintig jaar geleden werd het Akkoord van Wassenaar gesloten. Daarin spraken vakbonden, werkgevers en overheid af de lonen te matigen in ruil voor de herverdeling van werk. Twee decennia later lijkt de economische situatie op die ten tijde van `Wassenaar'. Wat valt er nu te leren uit de situatie toen? Gesprekken met de hoofdpersonen van toen.

De koers van de euro is gisteren voor het eerst sinds 26 juli even boven die van de Amerikaanse dollar uitgekomen. Het hoogtepunt was gisteren 1,003 dollar per euro.

Optiekketen Pearle Europe heeft 175 winkels in Finland, Estland, Zweden en Rusland van het Finse bedrijf Instrumentarium overgenomen voor 124,4 miljoen euro in contanten.

De executeur testamentair verdwijnt. Met de invoering van het nieuwe erfrecht, per 1 januari 2003, gaat degene die belast is met de uitvoering van een testament voortaan gewoon `executeur' heten.

De markt voor lease-auto's groeit na jaren van onstuimige expansie nauwelijks meer. Het aantal contracten voor geleasde personenwagens is ten opzichte van het voorgaande kwartaal met 0,1 procent gestegen. De stijging met enkele honderden auto's brengt het aantal geleasde personenauto's op 472.500.

Het Algemeen Dagblad en drie regionale kranten, waaronder het Rotterdams Dagblad, moeten samensmelten. Op deze manier wil krantenconcern PCM, de uitgever van de vier dagbladen, de huidige positie in zuidwest Nederland behouden.

Het ultieme middel om de buitenwereld te laten zien dat er een nieuwe, frisse wind over de burelen waait? Gooi je merknaam weg.

Vorige week stelde supermarktbedrijf Ahold opnieuw teleur met onverwacht slechte omzetcijfers. De financiële wereld stelt de positie van de topman ter discussie. ,,Cees van der Hoeven is niet meer de oude''.

Carlos Moya heeft de halve finales bereikt van het Masters-toernooi in Parijs. De Spaanse tennisser ontdeed zich gisteren in twee sets van Andre Agassi: 6-4 en 6-4.

Vanaf de eretribune van de club waar hij ooit begon als coach in het betaalde voetbal moest Co Adriaanse gisteren lijdzaam toezien hoe zijn nieuwe werkgever AZ werd vernederd. De avond vóór zijn eerste werkdag als hoofdtrainer verloren de duurbetaalde profs uit Alkmaar met maar liefst 5-1 van het bescheiden FC Zwolle.

De volgende alinea's leveren geen bijdrage aan het debat over de wetteloosheid van enkele decennia geleden, die onze maatschappij in het verderf heeft gestort. Deze ideologische orkaan met windkracht nul gaat de sportgeschiedenis tot ieders tevredenheid voorbij. Gewoon omdat ik in mijn huis opeens notulen van de Maagdenhuisbezetting aantrof en `het proletennummer' van de Provo uit 1966, was een nieuw onderwerp gevonden dit keer dus de jaren zestig. Waar opruimen goed voor is.

Zaal- en veldhockey zijn twee onverenigbare disciplines, zo ondervond Roger van Gent. Nog voor hij goed en wel begonnen was, bedankte de kersverse zaalbondscoach voor de eer.

Nederland wil zich de komende jaren profileren als een skinatie. De boegbeelden van de Nederlandse Ski Vereniging (NSV) krijgen op weg naar de Olympische Winterspelen in Turijn (2006) dezelfde, maximale ondersteuning als de wereldtoppers uit erkende wintersportnaties als Zwitserland en Oostenrijk.

De financiële nood van sponsor SpaarSelect werkt vooralsnog eerder positief dan negatief op de prestaties van de schaatsers uit het in zijn voortbestaan bedreigde team. Tijdens de eerste dag van de NK afstanden in Utrecht werden gisteren alle beschikbare titels opgeëist door leden van de bedreigde schaatsploeg. Erben Wennemars en Marianne Timmer wonnen op de 500 meter, Gianni Romme pakte het goud op de vijf kilometer.

Frédérique Ankoné (20) kon de druk van het schaatsen niet meer aan, twee wereldtitels allround bij de junioren en andere successen ten spijt, en stopte. ,,Naast het schaatsen had ik helemaal niks. En als je daar niet je geluk uit kan halen, blijft er zo weinig over.''

Meer dan 60.000 mensen hadden zich op 3 maart 1988 op en rond de Grote Markt in Haarlem verzameld om er de `Koningin van de Winterspelen' toe te juichen. Ook werd ze ontvangen in de Tweede Kamer, door minister-president Lubbers en de koningin. Een ongekend eerbetoon aan Yvonne van Gennip. Maar een koningin? Zo werd haar succes hier ingeschat. Wereldberoemd in Nederland was ze even dankzij de drie gouden medailles die zij bij de Olympische Spelen in Calgary tot veler verrassing bij elkaar schaatste. In de maanden voor de Spelen was de tv-kijker en krantenlezer uitentreuren geïnformeerd over haar vele twijfels, haar ongemakjes en pijntjes. `Twijfelkontje' werd ze ook wel genoemd. Calgary was de top in haar sportcarrière. Daar bleef het ook bij. Daarna kwam ze nooit ook maar in de buurt meer van haar olympische vorm.

Alkmaar was wel het laatste dorp waar ik Co had verwacht. Dan nog liever de Langeleegte in Veendam mythische naam, magische klank. Zelfs de wind is er menslievender dan in Alkmaar. Nu lijkt het alsof Co zijn verdere leven gaat slijten tussen een kronkelige vijver en een waserette. Gedragen door de gefiguurzaagde singelachtige glamour van Alkmaar. Maar het uitzicht verandert niet: koolschuren.

Achttien Europese topclubs, verenigd in de G14, komen volgende week in Brussel bijeen om te praten over een salary cap. Hoe realistisch is invoering van een salarisplafond voor topvoetballers?

Overzicht van opvallende kunstuitingen die de afgelopen week in NRC Handelsblad zijn besproken. Het Vuil, de Staden de Dood Moralistisch toneelstuk over de zelfkant van de…

Culturele gemeentelijke instellingen in Almere, Den Haag, Amsterdam en Rotterdam zijn op zoek naar tientallen kunstenaars die vliegende brigades voor het onderwijs kunnen vormen.

Het Antwerpse gezelschap Het Toneelhuis speelt Racine's Andromaque als een zwart gedicht. De voorstelling is fascinerend èn volledig in zichzelf besloten. Meer dan anders concentreert regisseur Luk Perceval zich op de vorm, die nagenoeg abstract is.

Fluitist Chris Hinze is van oudsher een jazzmusicus. Daarna ontwikkelde hij zich met The Chris Hinze Combination in de richting van fusion. In de jaren tachtig verliet hij het West-Europese en Amerikaanse jazzidioom en richtte hij zich op muziek waaraan dat lelijke woord roots is vastgeknoopt: Hinze zocht etnische invloeden uit Afrika en India. Het dwingende, krachtdadige ritme van de jazz maakte plaats voor `wereldmuziek'.

Wanneer Idamante na tien jaar zijn doodgewaande vader Idomeneo terugziet, wordt hij onmiddellijk door hem verstoten. Hij begrijpt niet waarom, maar in de zaal weten we het wel. De Kretenzische koning Idomeneo heeft, om aan de dood op zee te ontkomen, gezworen om de eerste die hij aan land zou zien, te offeren aan de zeegod Neptunus. En dat is zijn zoon Idamante.

De SGP/ChristenUnie in Gouda protesteert tegen het toneelstuk Adam, Eva enzovoort van de Jeugdtheaterschool Zuid-Holland (JTSZH) omdat het `godslasterlijk' zou zijn. De partij, die ook in het college van B en W zit, wil dat de subsidie van de school wordt ingetrokken. De voorstelling, die vanavond in de Goudse Schouwburg in première gaat, laat zeven verhalen uit de bijbel zien, van het scheppingsverhaal tot de Openbaring aan Johannes, gespeeld door 32 kinderen en twee acteurs.

Het publiek heeft altijd gelijk, zegt Wim Pijbes, directeur van de Kunsthal in Rotterdam. De snel wisselende exposities trekken meer dan 150.000 bezoekers per jaar.

Theaterproducent Joop van den Ende neemt met zijn bedrijf Stage Holding het legendarische Theater des Westens aan de Berlijnse Kantstrasse over en ziet definitief af van renovatie van het Metropol Theater in het oostelijke deel van de stad. Het Huis van Afgevaardigden van Berlijn heeft de transactie gisteren goedgekeurd, nadat bedrijf en gemeente eind september al tot overeenstemming waren gekomen. Het Theater des Westens is het achtste podium dat Stage Holding in Duitsland exploiteert en het vijftiende wereldwijd. Het heeft plaats voor 1300 toeschouwers.

Bijna een week hebben de Russische autoriteiten gezwegen over de wijze waarop ze de gijzeling in Moskou zaterdagmorgen vroeg hebben beëindigd. De opluchting over de bevrijding van zeshonderd bezoekers aan de musical 'Nord-Ost' oversteeg de wroeging over de dood van zeer veel gijzelaars. Dat is begrijpelijk. De terroristen hadden met hun geweld de staat nagenoeg in het hart geraakt. Die provocatie moest snel worden beantwoord. De gewisse executie van de gijzelnemers speelde, ondanks kritische kanttekeningen van Amnesty International, in het beleidscentrum van president Poetin geen rol. Maar ondanks deze opluchting zijn er toch talloze ongemakkelijke vragen gerezen.

Verkiezingsprogramma's zijn meestal geen vrolijkmakende lectuur. Na het democratisch Manifest, waarmee D'66 het leven begon en dat nog altijd een plaatsje heeft onder mijn meer geliefde paperassen, heb ik nog zelden de moeite genomen deze schrifturen te bekijken. Ze zijn meestal al verouderd voordat de inkt droog is. Maar nu, in deze tijd waarin alles anders lijkt, dacht ik toch: ik klik eens op de PvdA. Het resultaat is twaalf bladzijden verkiezingsmanifest en meer dan tachtig bladzijden verkiezingsprogramma. Voorzichtig wordt nog gewaarschuwd: ,,waar het manifest afwijkt van het verkiezingsprogramma, geldt het manifest.''

Conservatieve politiek is bij uitstek geschikt om de burger het verloren gewaande gemeenschapsgevoel terug te geven. Het conservatisme kan hem toerusten voor de technologische uitdagingen van de eenentwintigste eeuw en ook de democratie versterken, meent Paul Nolte

In 1998 haalde de VVD de oud-wethouder voor die partij in Amsterdam-Zuidoost mevr. P. Remak binnen. Ook zij was naar haar achterban toe een wel heel kritisch persoon. Ook zij kwam hoog op de kandidatenlijst te staan en werd uiteindelijk gekozen. Helaas heeft niemand de jaren dat zij in het parlement zat, iets van haar gehoord. Ze is met wel zeer stille trom vertrokken.

Ayaan Hirsi Ali heeft de uitstraling die Zalm mist en die de PvdA heel goed had kunnen gebruiken, vindt Pauline Genee.

1Wat de AH-kwestie en het trieste lot van René Steegmans gemeen hebben, zijn de vragen of en in hoeverre je als getuige moet dan wel mag ingrijpen.

De politie moet zo min mogelijk duidelijkheid verschaffen over de vraag achter welk misdrijf zij aangaat teneinde het eigen initiatief van burgers in te dammen, vinden Hans de Bruijn en Ernst ten Heuvelhof.

Artikel 41 van het Wetboek van Strafrecht moet zodanig gewijzigd worden dat een slachtoffer van een misdrijf dat zich verweert een grotere kans op rechtsbescherming geboden wordt, meent T.J. Koelmans.

Natuurlijk is taxichauffeur A'iesa uit bezet Oost-Jeruzalem bang voor Palestijnse bomaanslagen. De 31-jarige christelijke Palestijn met de Arabische naam voor Jezus slaat meteen af als hij op de weg voor hem een bus ontwaart. De talloze malen getroffen Yaffastraat in het joodse gedeelte van Jeruzalem mijdt hij zoveel mogelijk, en winkelen doet hij alleen nog in Arabische wijken, ook al hebben ze daar allerlei dingen niet. ,,In de joodse gedeeltes van de stad let ik voortdurend op of ik geen Arabier in een lange jas zie'', vertelt hij. ,,Ik ben altijd gespitst op achtergelaten tassen, verdachte objecten. In joodse restaurants kom ik al helemaal niet meer... Te gevaarlijk.''

Op de VN-klimaatconferentie in New Delhi is gisteren toch nog overeenstemming bereikt over een gemeenschappelijke slotverklaring. Daarin wordt aangedrongen op de noodzaak om de uitstoot van broeikasgassen, met name CO2, te beperken en om arme landen te helpen de invloed van de klimaatverandering te verminderen.

De butler heeft het niet gedaan – de koningin zelf heeft hem vrijgepleit. Ze kwam gisteren niet zelf naar de rechtbank, maar ze werd toch de cruciale getuige.

In Macedonië heeft de nieuwe regering van sociaal-democraten en Albanezen de macht overgenomen van de centrum-rechtse regering van Ljubco Georgievski, die bij de verkiezingen van midden september een zware nederlaag leed.

Er is gouverneur Jeb Bush, broer van de president, veel aan gelegen om dinsdag in Florida de verkiezingen te winnen. Maar de Democraten willen hem graag de verkiezingschaos van twee jaar geleden betaald zetten.

Door een onzer redacteuren DEN HAAG. 2 NOV. De Joegoslavische ex-president Slobodan Milo-Sevic, die voor het Joegoslavië-tribunaal terecht staat voor oorlogsmisdaden, is opnieuw…

Slechts 72 Afghaanse vluchtelingen hebben in Denemarken gebruik gemaakt van een aanbod van de Deense regering, met een geldbedrag op zak naar Afghanistan te worden teruggebracht.

In Nepal zijn twee oud-ministers gearresteerd en voor 23 dagen in hechtenis genomen. Ze worden beschuldigd van corruptie.

In Bosnië en Servië wordt het ene na het andere wapenschandaal onthuld: na Irak zouden de Serviërs ook zaken hebben gedaan met Libië.

Een van de meest controversiële deelnemers aan de Turkse parlementsverkiezingen van morgen is mediamagnaat Cem Uzan, oprichter en leider van de Partij van de Jeugd. Tijdens bijeenkomsten in het kader van zijn verkiezingscampagne laat Uzan (42) zich graag omringen door een zee van Turkse vlaggen. In zijn toespraken, die steevast worden voorafgegaan door concerten van beroemde Turkse artiesten, fulmineert Uzan met name tegen het Internationale Monetaire Fonds (IMF). Volgens de mediabaron zuigt dat alle bloed uit Turkije en is het zo verantwoordelijk voor de bittere armoede die veel Turken ervaren. Uzan mag daarnaast graag fijne dingen beloven aan zijn toehoorders. Zo zegde hij in Sapanca binnen tien minuten toe het aantal universiteiten te verviervoudigen, grond van de staat beschikbaar te stellen voor sociale woningbouw en schoolboeken gratis te leveren.

Het Turkse Constitutionele Hof zal pas lang na de verkiezingen van morgen een definitief vonnis vellen over de eis van de hoogste aanklager om de AK-partij van Recep Tayyip Erdogan te verbieden. Dat bleek vanmorgen na de eerste sessie die aan de zaak werd geleid. Volgens alle opiniepeilingen gaat de AK-partij morgen bij de verkiezingen een grote overwinning boeken.

De sociaal-democratische partij, al decennia de grootste partij van Oostenrijk, heeft bijna geen leden meer van onder de veertig. Met alle gevolgen voor de campagne voor de verkiezingen deze maand.

Het dorp San Giuliano di Puglia, dat donderdag werd getroffen door een zware aardbeving, is gisteren na een nieuwe aardschok geëvacueerd.

Het Russische parlement, de Doema, heeft gisteren in derde lezing een nieuwe mediawet aangenomen, die voorziet in een beperking van de persvrijheid tijdens ,,antiterroristische operaties''.

Het kabinet gaat door met de voorbereidingen voor de verdeling van de FM-frequenties onder commerciële radiozenders, ondanks de uitspraak van de Tweede Kamer dat dit een…

Sinds deze week zijn voor islamitische doven in Nederland 163 islamitische gebaren beschikbaar. Het gebaar voor `vasten' wordt voortaan gemaakt door het `dichtritsen' van de mond. Om Allah aan te duiden volstaat een wijsvinger die naar boven wijst. Meer gecompliceerde gebaren zijn er ook, zoals het islamitische gebod om een deel van je inkomen af te staan aan de armen. Eerst wordt met de vingers van één hand aangegeven welk van de vijf zuilen (pijlers van de islam) het gebod betreft. Daarna wordt het begrip uitgelegd door met één hand iets in de, tot kom gevormde, andere hand te stoppen.

Het VVD-voorstel om de maximumsnelheid te verhogen naar 130 kilometer per uur krijgt veel kritiek. Meer ongelukken en dus meer files kunnen het gevolg zijn.

Het staatsbezoek van de Russische president Poetin aan Nederland, dat op 13 en 14 november zou plaatshebben, is op Russisch verzoek voor onbepaalde tijd uitgesteld. Op het programma van Poetin stond onder meer een ontmoeting met koningin Beatrix.

Het openbaar ministerie gaat een vijftienjarige vmbo-leerling uit Hilversum vervolgen voor zware mishandeling. De jongen had in juni, op de laatste schooldag, xtc-pillen in de thee van een lerares gedaan. De vrouw heeft een dag in het ziekenhuis gelegen en is nog steeds niet aan het werk.

Op de beurs Spellenspektakel in Eindhoven innen bezoekers kennismaken met nieuwe spelletjes. Het evenement begon gisteren en duurt nog vandaag en morgen.

CDA-leider en demissionair minister-president Balkenende wil na de verkiezingen de voorgenomen beperking van de onroerendezaakbelasting en de rechtstreeks gekozen burgemeester weer ter discussie stellen.

Maandag gaat het proces tegen de verdachte van de moord op Pim Fortuyn verder. De inhoudelijke behandeling van de zaak laat nog tot begin volgend jaar op zich wachten.

Fractieleider Paul Rosenmöller van GroenLinks wil met de PvdA en de SP een lijstverbinding aangaan voor de verkiezingen van 22 januari, opdat de drie partijen van elkaar profiteren bij de verdeling van de restzetels. Hij heeft hiervoor een brief gestuurd naar beide partijen.

Vandaag en morgen `promoveren' aan de Universiteit van Utrecht vijf mensen op hun hobby. In een zaal met familie, vrienden en wetenschappers laten ze zien hoeveel ze weten en worden ze ondervraagd door hoogleraren of andere deskundigen. Na afloop krijgen ze een bul, maar die heeft volgens de universiteit geen wetenschappelijke waarde. De plechtigheid is een van de festiviteiten rond de heropening van het gerestaureerde Academiegebouw op het Domplein, waar alle echte promoties plaatshebben. Het Academiegebouw werd 108 jaar geleden door de Utrechtse burgerij aan de universiteit geschonken. Acht jaar geleden konden enkelen ook promoveren op hun hobby. Iemand werd toen `doctor' in Elvis Presley.

De afkeurende uitspraken van prins Bernhard over de strafrechtelijke vervolging van twee Albert Heijn medewerkers die deze zomer in Amsterdam een winkeldief met geweld oppakten, laten volgens minister-president Balkenende zien dat ,,het koningshuis midden in de samenleving staat''.

Als er deze week verkiezingen zouden worden gehouden, had D66 nog maar vier van de huidige zeven zetels in de Tweede Kamer overgehouden. Dat blijkt uit een opiniepeiling van gisteren van het bureau Interview/NSS in opdracht van het tv-programma NOVA. De LPF daalt van 26 naar vier zetels.

Veel had het niet gescheeld of Wim Kok had vandaag zijn eigen afscheidsfeest gemist. Een smak met de fiets, nadat hij in een Amsterdamse tramrail was gereden, bezorgde de 64-jarige ex-premier deze week een hoofdwond, gekneusde ribben en gedwongen rust.

Niet alleen rivieren mogen weer meanderen. In het Drents-Friese Wold wordt een klinkerweg aangelegd, kronkelend door een natuurgebied.

Asielzoekers die in een aanmeldcentrum moeten wachten op de uitslag van hun asielvraag, worden ten onrechte van hun vrijheid beroofd. Hun detentie is in strijd met het Europees verdrag inzake de rechten van de mens. Dat heeft het gerechtshof in Den Haag bepaald. De Nederlandse staat moet van het Hof binnen 30 dagen een einde maken aan de huidige asielaanvraagprocedure in aanmeldcentra.

De schade door de zware zuidwesterstorm van afgelopen zondag beloopt niet de eerst geraamde 100 miljoen euro maar 200 miljoen. Dat blijkt uit een peiling door het Verbond van Verzekeraars.

Vanmiddag in het noorden bewolkt en af en toe regen. In het zuiden en zuidwesten droog. Vanavond regen, morgenmiddag opklaringen.

Schaatser Gianni Romme heeft gisteravond de 5.000 meter gewonnen bij de NK afstanden in Utrecht. Eerder op de dag wonnen zijn SpaarSelect-ploeggenoten Erben Wennemars en Marianne Timmer de nationale titel op de 500 meter.

Het voorstel van het VVD-Kamerlid G. Oplaat om op snelwegen de maximumsnelheid onder voorwaarden te verhogen is op veel kritiek gestuit. Gevreesd wordt voor meer ongelukken en daardoor meer files.

Het staatsbezoek dat de Russische president Poetin op 13 en 14 november aan Nederland zou brengen is op Russisch verzoek voor onbepaalde tijd uitgesteld. Als reden gaven de Russen op dat Poetin zoveel mogelijk in eigen land wil blijven na het gijzeldrama in Moskou van vorige week.

Fractieleider Paul Rosenmöller van GroenLinks wil met de PvdA en de SP een lijstverbinding aangaan voor de verkiezingen van 22 januari, opdat de drie partijen van elkaar profiteren bij de verdeling van de restzetels.

Wim Pijbes, directeur van de Rotterdamse Kunsthal, hekelt de bouwwoede bij Nederlandse musea. Volgens hem wordt het vloeroppervlak van musea voor moderne kunst de komende jaren bijna verdubbeld.

Paul Burrell, de voormalige butler van de verongelukte Britse prinses Diana die werd beschuldigd van diefstal van enkele honderden voorwerpen van zijn werkgeefster, is door koningin Elisabeth vrijgepleit. Het proces tegen hem werd gisteren direct gestopt.

Het Russische parlement heeft gisteren een mediawet aangenomen, die de persvrijheid beperkt tijdens `antiterroristische operaties'.

CDA-leider en demissionair premier Balkenende wil na de verkiezingen de voorgenomen beperking van de onroerendezaakbelasting en de rechtstreeks gekozen burgemeester ter discussie stellen. Hij zegt dit vandaag in een interview met regionale dagbladen.

Inwoners van het Italiaanse San Giuliano di Puglia vluchten nadat hun dorp voor de tweede achtereenvolgende dag werd getroffen door een aardbeving.

De jarenlang voortslepende mededingingszaak tegen softwareproducent Microsoft lijkt voorbij. De Amerikaanse rechter heeft gisteren een eerdere overeenkomst tussen Microsoft en het ministerie van Justitie goedgekeurd. De koers van het aandeel schoot gisteravond in de nabeurse handel meteen met 6 procent omhoog.

Het regeerakkoord hindert het kabinet volgens oud-premier W. Kok (PvdA) bij het sluiten van een akkoord over loonmatiging. ,,Het kabinet heeft zichzelf nogal vastgenageld met het Strategisch Akkoord'', zegt Kok vandaag in deze krant.

De topman van Ahold ligt onder vuur. De geloofwaardigheid van Cees van der Hoeven, een van de langst zittende bestuursvoorzitters van Nederland, staat ter discussie in de financiële wereld.

Twee oudere Kamerleden van de VVD zijn in woede ontstoken toen ze hoorden dat PvdA'er Ayaan Hirsi Ali een hoge plaats op de VVD-kandidatenlijst voor de Tweede-Kamerverkiezingen is beloofd. Volgens bronnen in de VVD-top trokken deze critici een vergelijking met het voormalige Kamerlid De Milliano die in 1998 als Haagse outsider hoog binnenkwam in de CDA-fractie en reeds na enkele maanden met ruzie vertrok.

Onze vader van in de zeventig woont al heel lang in Frankrijk. Na het overlijden van onze moeder hebben wij, de kinderen, hem volgens het Franse erfrecht alles laten erven, maar wel in de geest van een oud Nederlands testament. Een Nederlands testament is ongeldig in Frankrijk. Nu wil hij naar Nederland komen. Zijn Franse huis van minimaal 125.000 euro staat inmiddels te koop. Dit is het enige bezit van pa. Verder ontvangt hij AOW. Een adviseur stelde voor om een lijfrente te kopen voor 75.000 euro met een maandelijkse uitkering van 300 tot 400 euro. Ik denk zelf: hele bedrag op een spaarrekening zetten en (bijvoorbeeld een notaris) maandelijks een uitkering laten doen. Zo bereiken we dat hij verstandig omgaat met zijn bezit.(N. den H.)

Een vriend vertelde mij over het beleggen van de overwaarde van zijn huis via Elsuvest. Dat bedrijf investeert de overwaarde tegen een gegarandeerd rendement van 10 procent in vanille plantages in Costa Rica. Zijn winst is het verschil tussen de 10 procent rendement en de rente op de extra hypotheek die je op je huis verstrekt. Daarmee kun je je woonlasten verlagen en blijft er aan het eind van de rit nog een extra bedrag over. Mijn vriend was zo overtuigd dat hij zijn spaarhypotheek ongedaan heeft gemaakt en met het Elsuvest Profit Plan meedoet. Hij betaalt nu lagere maandlasten. De website van Elsuvest komt op mij niet betrouwbaar over door de vele taalfouten en een onduidelijke uitleg. Is het verantwoord om mijn spaarhypotheek om te zetten en mee te doen?(W.V.)

Ik ben 19 jaar en woon bij mijn zus. Ik betaal haar 300 euro per maand kostgeld. Dat zijn mijn totale lasten. Ik werk bijna acht maanden voor een bedrijf en kan goed opschieten met mijn werkgever. Hij wil mij niet kwijt, maar ik krijg pas over vijf maanden een contract voor onbepaalde tijd. Ik heb nu wat schulden en wil gaan verbouwen. Ik wil 6.000 euro lenen, maar ik heb begrepen dat dit moeilijk is omdat ik geen vast dienstverband heb. Ik verdien 1.000 euro netto per maand. Daar komt provisie bij. Kunt u mij adviseren waar ik wel kan lenen?(V. van S.)

De vrouw die alles had is de opvolger van Kees van Beijnums succesroman De oesters van Nam Kee. Hoofdpersoon is een uitgebluste scenarioschrijfster die haar mislukte leven als burgermansvrouw aan haar geestesoog voorbij laat trekken.

In de vorige aflevering: Vaste klanten van weleer verbaasden zich over de veranderingen in 'hun' Hotel City in Scheveningen. De nieuwe Chinese werknemers begrijpen niets van de polonaise.

Het kabinet-Balkenende, LPFminister van Volksgezondheid Eduard Bomhoff voorop, wilde zo snel mogelijk van de wachtlijsten af. De bureaucratie moest worden teruggedrongen, de patiënt moest meer te vertellen krijgen.Maar kan dat? M zocht naar een antwoord en volgde drie neurologiepatiënten op hun tocht langs de loketten van de ziekenhuisbureaucratie.

Dit voorjaar begon een stormloop op het Haagse politieke establishment. En bij de verkiezingen op 15 mei stemden meer dan anderhalf miljoen Nederlanders op de Lijst Pim Fortuyn.Nu weten die kiezers dat ze dat net zo goed niet hadden kunnen doen: het kabinet-Balkenende leefde maar 87 dagen.Van Den Haag heb je niks te verwachten, zo bleek maar weer eens. Maar wie waren het, die anderhalf miljoen?Wat bezielde hen?

Het was een van de open deuren van Pim Fortuyn: we moeten de bureaucratie te lijf.Wie wil dat niet? Wie is er nooit vermalen geraakt in de papierwinkel en lokettenmentaliteit van onze overgeorganiseerde maatschappij? Helemaal vreselijk is het wanneer je gezondheid in het geding is. Als je ziek word, wil je zo snel mogelijk worden geholpen. Mensen zijn immers geneigd bij elk pijntje onmiddellijk te denken dat hun laatste uur geslagen heeft.

Europese coproductie van regisseur Paula van der Oest over een meisje van twaalf dat in de schuur een gewonde drugskoerier vindt die even oud is en met hem op de vlucht slaat. Met Laurien van der Broeck en Hunter Bussemaker.

Moralistisch toneelstuk over de zelfkant van de maatschappij van Duitse cineast R.W. Fassbinder, geregisseerd door Johan Doesburg bij Het Nationale Toneel. Zijn eerdere poging tot opvoeren in 1987 gaf aanleiding tot een langdurende rel wegens vermeend antisemitisme.

pagina 4

In een stukje Algerijnse woestijn zitten 1.300 Marokkanen gevangen. Sommigen al meer dan twintig jaar.Ze zijn het slachtoffer van een conflict tussen Marokko en de bevrijdingsbeweging Polisario. Niemand kijkt naar ze om. De gevangenen kunnen alleen maar wachten, samen met hun cipiers.

Collega Thijssen slaat de plank mis in zijn brief van 19 oktober. Als reactie op de zorg van prof. H. van den Akker (`Help, natuurkunde verzuipt', W&O, 12 oktober) dat natuurkunde niet meer verplicht is voor het profiel natuur en gezondheid haalt hij er het `scherpen van de geest' bij en het `op gedegen wijze zicht geven op basale principes'. Zeker voor leerlingen die later geen technisch vak kiezen toekomstige medici is dat ook bij natuurkunde niet het hoofddoel. Kennelijk heeft hij er geen oog voor dat zijn Kreide und Schwamm-afleidingen het vak natuurkunde zijn slechte naam hebben bezorgd: natuurkunde wordt vaak saai en moeilijk gevonden omdat er veel te snel allerlei wiskunde bijgehaald wordt, die het zicht op interessante natuurkunde eerder verduistert dan verheldert.

Een succesvolle, in Parijs uitgevoerde gentherapie tegen de ziekte SCID-X1 (X-linked severe combined immune deficiency) heeft bij één van de elf behandelde jongetjes leukemie veroorzaakt. Dat hebben de onderzoekers vorige week bekendgemaakt. Is het toeval dat één van de elf behandelde jongetjes leukemie kreeg? Of wordt dit de regel bij één op de tien patiënten? Daarover breken de deskundigen zich nu het hoofd.

Ondeugdelijke onderdelen voor het Internationale Ruimtestation, diefstal van maanstenen: de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft het aflopen jaar tientallen keren te kampen gehad met ongeoorloofde praktijken. Een onderzoek van Associated Press, afgelopen woensdag gepubliceerd in The New York Times bracht aan het licht dat vooral bedrijven waaraan de NASA zaken uitbesteedt in de fout gaan. Met reparaties was van alles mis, testrapporten bleken fake en er is slordig omgesprongen met het computersysteem.

ACTUALITEITENBuitenhof. Onder meer een gesprek met de voorzitter van de Raad voor de Rechtspraak, mr. Bert van Delden over waar het met ons recht naar toe moet nu prins Bernhard in AH-aanhoudingszaak partij gekozen heeft en minister van Binnenlandse Zaken Johan Remkes de `rotschop' bepleit. Ook praat minister van Financiën Hans Hoogervorst over de tegenvallende economie. Ned.3, 12.08-13.02u.Netwerk. Reportage over het Servische plaatsje Pancevo, de smerigste plek van Europa. Ruim drie jaar na de NAVO-bombardementen op chemische installaties worden steeds meer mensen en dieren ziek. Door het bombardement is blijkbaar gif in bodem en water terechtgekomen. Ned.1, 20.15-20.50u.Tegenlicht. Debat over de haalbaarheid van een multiculturele samenleving. Wat doen de overheden ter plaatse om dit mooie ideaal te realiseren? En hoe bereidwillig zijn 1.600 Turken, 60 Somaliers, 1.400 Molukkers, 200 Marokkanen en 14.500 Nederlander om écht te integreren? Ned.3, 21.05-22.00u.De spiritualiteitstest. Test voor kijkers om te weten hoe spiritueel ze zijn en of ze al of niet open staat voor het hogere. In de studio worden vijf bekende Nederland en publiek aan 21 meekeuzevragen onderworpen. Ook kijkers kunnen via sms meedoen. Ned.1, 22.37-23.30u.

Je ziet het steeds vaker: een paar bloemen, een steen of een kruis aan de kant van een provinciale weg. Spontane monumenten op de plek waar iemand in het verkeer het leven liet. De overheden gedogen de gedenktekens, maar de ene provincie is veel strenger dan de andere.

Cubanen leven op twee plaatsen: op Cuba en in ballingschap in Miami. Robert van der Hilst maakte foto's van deze gespleten cultuur. 'Van der Hilst heeft de hiëroglyfen van de Cubaanse ziel ontcijferd', vindt de Cubaanse schrijfster Zoé Valdés.

Bruid Marzia Bella (30) doet wat ze kan om de vier fotografen en de cameraman te behagen. Ze draait en zwaait met haar sluier. Toont haar met een zilveren tandperforatie verfraaide glimlach. Trappelt met haar benen, in de armen van haar kersverse echtgenoot. Bruidegom Marco Spina (39) bezwijkt zowat. Halverwege de pirouetten wordt hij overvallen door een hoestbui. Hij vraagt verlegen om een time-out. De fotosessie, misschien wel het meest sacrale moment in de Italiaanse huwelijksceremonie, wordt even stilgelegd. Want een rood aangelopen bruidegom is geen gezicht.

ACTUALITEITENNova. Verslag van de afscheidsbijeenkomst voor Wim Kok in Carré, het CDA-congres en een gesprek met VVD-leider Gerrit Zalm. Ned.3, 22.15-22.45u.

De Britse zanger Tom Jones heeft zich beklaagd over de onderbroeken die vrouwelijke fans naar hem gooien.

De Nigeriaanse overheid heeft eerder deze week laten weten dat de steniging van een overspelige 31-jarige moslimvrouw, Amina Lawal, niet mag doorgaan, nadat verschillende…

De opwinding over Hirsi Ali vind ik zwaar overdreven. Ik zou pas bedroefd en verbaasd en geschokt zijn als de politicologe Femke Halsema ineens het licht zou zien en zou weten…

Ik heb ernstige bedenkingen bij de keuze van de VVD om Hirsi Ali aan te bieden met de VVD de verkiezingen in te gaan. Ze moet geen politicus van de VVD worden, ook al is zij een echte liberaal en hoort ze thuis in deze partij. Haar kracht ligt niet in het zitting nemen in het parlement (of kabinet), haar kracht ligt in de wetenschappelijke onderbouwing en verdediging van de liberale democratie. Dat is niet omdat ik denk dat zij het niet goed zal doen in de politiek. Integendeel.

Over vijftig jaar lijden in Nederland ruim 400.,000 mensen aan dementie. Een ouderdomsziekte die eindigt in vergetelheid. Voor de omgeving is het zwaar.

Het lijkt er min of meer op dat de kiezers steeds weer worden bedrogen door politiek actieve allochtonen. Nu is de PvdA weer onder vuur gekomen doordat Hirsi Ali uithaalt naar de PvdA en overstapt naar de VVD.

Als er één vrouw in Nederland is die op dit moment de aandacht weet te trekken, is het wel Ayaan Hirsi Ali.

Wat de AH-kwestie en het trieste lot van René Steegmans gemeen hebben, zijn de vragen of en in hoeverre je als getuige moet dan wel mag ingrijpen. Bij René ondernam het publiek helaas niets, daarentegen gaven de AH-medewerkers kennelijk iets te veel blijk van hun geestdrift. Waar ligt de scheidslijn?

Hans Moll schrijft op de opininiepagina van 30 oktober dat justitie de straatcriminaliteit alleen uit het wetboek kent. Ik vind het merkwaardig, om niet te zeggen ergerlijk dat ook de NRC nu al het gesunde Volksempfinden blijkt te vertolken dat je iemand die zich misdraagt best een rotschop mag geven, of de neus mag breken. Ik denk dat het goed is als justitie de rug recht houdt en onverkort vasthoudt aan de aloude regel dat eigenrichting niet mag, ook niet een beetje eigenrichting. Noodweer mag wel, je mag zelfs iemand doden als dat echt noodzakelijk is. En we staan ook nog noodweerexces toe voor het geval er door de emoties van het moment beoordelingsfouten worden gemaakt. Dat is allemaal wettelijk vastgelegd. Maar het is niet toegestaan om iemand weloverwogen een mep te geven om hem een lesje te lezen.

Na de commotie rondom de twee AH-medewerkers en na de uitspraken van de voorzitter van het college van procureurs-generaal J. de Wijkerslooth, kan men niet anders dan tot de conclusie komen dat de magistraten van het openbaar ministerie en van de rechterlijke macht onder eenzelfde glazen stolp leven als de politici van Paars in het vorige kabinet.

Hulde en beloning voor de twee AH-medewerkers. Jammer dat ze in hun emotie een schop te ver gingen.

De vervolging van de twee AH-medewerkers voor het door hun stevig in de kraag grijpen van een winkelovervaller, is een buitengewoon slecht signaal naar onze samenleving toe.

Met de opkomst van Fortuyn en diens aanhang verloederde de maatschappij in hoog tempo. Bedreigingen, verdachtmakingen en op niets gefundeerde meningen kwamen in zwang. Het verlies van normen is kennelijk ook tot het hof en de premier doorgedrongen. Tot voor kort zouden de volgende punten onbestaanbaar zijn.

Het OM zit met de strafvervolging tegen de twee Amsterdamse AH-medewerkers in zijn maag aldus het artikel `We worden hysterisch in dit land' (NRC Handelsblad, 30 oktober). Maar dat had het OM in Amsterdam kunnen voorzien.

Op het nieuws zag ik hoe een lid van de raad voor de rechtspraak zijn ongenoegen kenbaar maakte over de kritische uitlatingen van de burgemeester van Venlo over de gerechtelijke beslissing de medeverdachte van doodslag in zijn gemeente op vrije voeten te stellen. De burgemeester, als hoogwaardigheidsbekleder, zou met zijn uitlatingen het vertrouwen in de rechtspraak hebben ondermijnd.

Mijn dank en hulde voor het uitstekende artikel van F. Kuitenbrouwer (NRC Handelsblad, 25 oktober) over de vergeldingsactie van de AH-medewerkers.

Bij de Azteken was chocolade voer voor stoere krijgers, in Europa wordt het zoete goed veelal met vrouwen geassocieerd. Voor de hele mensheid geldt: maat houden.

De overstap van Hirsi Ali van de PvdA naar de VVD wekt verbazing. De redenen die zij geeft voor haar overstap zijn flauwekul. De PvdA zou in een wurggreep zijn van moslimconservatieven en softe multiculti's.

The Libertines zijn alles wat je van een debuterende Engelse band zou hopen. Ze zijn jong, komen uit East-Londen, hebben een fantastische eerste single gemaakt (What a waster) en vervolgens een nog betere eerste cd. Ze zijn opruiend, melodieus en scherp. The Libertines klinken alsof ze de Engelse popgeschiedenis in drie slokken achterover hadden geslagen en in de vorm van twaalf eigen liedjes hebben teruggespuugd. Ze werkten met voormalig Clash-gitarist Mick Jones als producer en namen hun debuut-cd `live' in de studio op. Op dit moment touren ze als beesten door Engeland. De groep schijnt soms van interne spanningen al bijna uit elkaar te barsten. Het is te hopen dat zanger Peter Doherty, gitarist Carl Barât, bassist John Hassall en drummer Gary Powell het nog even met elkaar uithouden. Op zijn minst lang genoeg om volgende week zaterdag op het London Calling-festival in Paradiso hun Nederlandse debuut te komen maken.

Bij het lezen van het artikel `Zinloos geweld in woorden' van Herman Vuijsje (Z, 25 oktober) was ik aangenaam verrast.

`De Hollandse school' (W&O, 26 oktober) dat ik met veel genoegen gelezen heb, bevat een klein vergissinkje: het kookpunt van chloormethaan is -24,2 graden C. en niet -90 graden C.

Het is misschien nuttig om eens na te gaan wíé zich aan dergelijk `verbaal vandalisme' schuldig maakt. Het lijkt te gaan om op het eerste gezicht `zwakke', over weinig macht beschikkende figuren en groepen: clowns (zoals Paul de Leeuw en Theo van Gogh), cabaretiers, arme studenten, rechteloze leerlingen en de anonieme massa in het voetbalstadion.

Het zinloos geweld rukt op, zelfs in NRC Handelsblad. Neem bijvoorbeeld de zogenaamd `grappige bijdragen' van Youp van 't Hek.

De traditionele `sick joke' en de wrede absurde Witz zijn standaard geworden in plaats van een randverschijnsel van echte humor, waarbij een grap juist door een onverwachte of komisch-inventieve wending gewaardeerd kan worden. Ik denk dat deze betreurenswaardige ontwikkeling (waaraan ook NRC Handelsblad op de achterpagina zijn steentje bijdraagt) haar oorzaak vindt in het gebrek aan eerbied, wellevendheid en bescheidenheid dat tegenwoordig kenmerkend is voor de hedendaagse omgangsvormen.

Het beste dat kan worden gezegd over de wijze waarop Harvey Pitt invulling heeft gegeven aan zijn ambt als voorzitter van de Securities and Exchange Commission (SEC, de Amerikaanse beurswaakhond), is dat hij consequent blijk heeft gegeven van zijn slechte oordeelkundige vermogen. Een aantal van zijn eerdere slippertjes - te denken valt aan zijn verzoek om een salarisverhoging en een opwaardering tot minister - waren misschien nog lachwekkend. Maar zijn jongste misser, het ongenoemd laten van relevante details over de loopbaan van de door de SEC aangestelde nieuwe toezichthouder op het accountantswezen, William Webster, is gewoon dom.

Doordat ik zelf ben gaan studeren in een tijd dat jonge vrouwen en kinderen uit de kleinere burgerij pas begonnen met een plaats in te nemen onder de studenten, voelde ik me aangesproken door de brieven in W&O van 26 october in reactie op de column van Piet Borst, `Meer domme studenten' van 19 oktober).

Hoogleraar Borst schrijft in W&O van 19 oktober dat er veel te veel domme studenten op onze universiteiten zitten. Eerlijk gezegd is zijn boodschap nogal vaag. Want wat is er nu eigenlijk mis op onze universiteiten? Briljante studenten zijn er nog steeds en zij krijgen alle kans te excelleren en excellente hoogleraren zijn nog even zeldzaam als toen hoogleraar Borst zelf studeerde. Als universiteiten te weinig geld krijgen om hun studenten een behoorlijke opleiding te geven ontstaat een probleem. Maar het is de vraag of dat probleem opgelost moet worden door de toegang tot het hoger onderwijs te beperken. Of door derderangs tertiair onderwijs te organiseren.

Het verlies van waarden en normen, vind ik, begint met de verloedering van onze mooie taal. Onduidelijk en onzuiver taalgebruik kom je elke dag tegen bij de mensen om je heen, je familie, buren, vrienden en collega's. Men neemt spreekwijzen en gezegden, welke inhoud verzwakken, van elkaar over en dit heeft een grote invloed op onze communicatie en dus onze samenleving.

Met verbazing las ik `Biobak en babypoep' (W&O, 19 oktober). Daarin wordt gesteld dat boeren compost als hoogwaardige meststof hebben ontdekt. Dat vind ik een belediging voor de boeren. Zij zijn al decennia lang vertrouwd met compost. Het was en is in de regel een recycling-product van het eigen bedrijf. Afvallen uit de stal, het erf en de huishouding werden verzameld en veelal vermengd met stalmest. Dat mengsel was een grondverbeteraar van de eerste orde. Het gaf een goede structuur en het zorgde, aangevuld met mineralen (kunstmest), op het juiste moment en de juiste hoeveelheid, voor een optimale opbrengst.

Naar aanleiding van het artikel `Beitelballen' in de rubriek Ophef (12 oktober) en de reactie daarop door briefschrijver Coops (19 oktober) graag het volgende.

Met de strekking van het artikel over tweetalig onderwijs (`Een nieuwe impuls', W&O, 26 nov.) ben ik het zeker eens, maar net als de hoogleraren Westhoff en Hulstijn vind ik dat ons land zich te veel blindstaart op het Engels. Beter is alle zaakvakken over de moderne vreemde talen Frans, Duits en Engels te verdelen. Zo kunnen bijvoorbeeld wis-, natuur-, scheikunde en biologie in het Frans gegeven worden, omdat deze taal veel woorden van Grieks-Latijnse herkomst kent.

Het is goed om te lezen dat er een serieus artikel gewijd wordt aan `verbaal' zinloos geweld. De manier waarop hierbij Anneke Grönloh versus Paul de Leeuw wordt aangehaald doet mij als zusje van Anneke dan ook meer dan deugd.