Het nieuws van 26 september 2002

De witte haai, een blinde dolfijnsoort die in de Gangus voorkomt, een kameelsoort uit Tibet en de potvis behoren tot de diersoorten die gisteren door de UNEP, de VN-organisatie voor milieu, zijn toegevoegd aan de lijst van bedreigde diersoorten. Aan de UNEP-conferentie in Bonn nemen alle tachtig landen deel die de conventie voor bedreigde diersoorten uit 1979 hebben geratificeerd. Behalve de potvis en de witte haai, zijn ook de Noorde vinvis en de gewone vinvis op de lijst geplaatst. Noorwegen, dat tegen het verbod op walvisvangst is, steunt de bescherming. De kameelsoort die op de lijst is geplaatst is, waarvan nog minder dan 1000 exemplaren bestaan en die pas drie jaar geleden is ontdekt, is bijzonder omdat het dier kan leven op zout water. De meeste zoogdieren gaan dood als ze alleen zout water te drinken hebben. De blinde dolfijn, die zijn weg zoekt met een biologisch sonar-systeem, wordt bedreigd door de vervuiling van de Gangus en door de bouw van dammen in de rivier.

De beruchte Colombiaanse paramilitaire leider Carlos Castaño heeft zijn advocaat naar Washington gestuurd om te onderhandelen over zijn overgave aan de Amerikaanse autoriteiten. De 36-jarige Castaño, hoofd van de paramilitaire Verenigde Zelfverdedigingsgroepen van Colombia (AUC) waarin tientallen lokale privé-legertjes en doodseskaders samenwerken in de burgeroorlog tegen de linkse guerrilla, werd gisteren officieel door de VS in staat van beschuldiging gesteld wegens drugshandel.

In Kroatië is tussen de regering en president Stipe Mesic onenigheid gerezen over medewerking aan het Joegoslavië-tribunaal. President Mesic keerde zich gisteren tegen de weigering van zijn regering om mee te werken aan de overdracht van generaal Janko Bobetko (83) aan het tribunaal. De president wees zijn regering er gisteren op dat Kroatië als lid van de Verenigde Naties verplicht is mee te werken aan het Haagse tribunaal. Ook de aanklagers van het tribunbaal hebben de opstelling van de Kroatische regering rond hun aanklacht tegen Bobetko gisteren fel gekritiseerd.

Uit een vergelijkend onderzoek naar de kwaliteit van de civiele rechtspraak in 105 landen komt Nederland samen met Zweden als beste naar voren. Dit blijkt uit een studie die is uitgevoerd onder leiding van de Wereldbank.

De Franse politie heeft aan boord van een vliegtuig van de Marokkaanse luchtvaartmaatschappij 100 gram explosieven gevonden. Het toestel arriveerde vanmorgen op de luchthaven in de buurt van Metz. Het toestel was afkomstig uit Marrakech. Honden zouden de kneedbare explosieven hebben gevonden tussen twee passagiersstoelen. Er zou geen ontsteker bij de explosieven gevonden zijn. De politie heeft nog geen details gegeven over de herkomst van de explosieven.

De SPD en de Groenen zijn in Duitsland begonnen met lastige onderhandelingen over een nieuwe regering. Veel speelruimte biedt de kwakkelende economie ze daarbij niet.

Aan een oproep van hindoe-nationalisten om overal in India het werk neer te leggen als protest tegen de aanval op een tempel in de deelstaat Gujarat, is vandaag maar weinig gehoor gegeven. Ook bleef het vandaag relatief rustig in Gujarat, waar begin dit jaar ten minste duizend doden vielen bij slachtpartijen tussen hindoes en moslims. Bij de aanval op de hindoetempel vielen eergisteren ongeveer dertig doden. De twee daders werden later doodgeschoten.

De VS willen de dialoog met Noord-Korea hervatten. In een telefoongesprek met zijn Zuid-Koreaanse ambtgenoot Kim Dae-jung heeft president Bush laten weten van plan te zijn binnenkort een gezant naar Pyongyang te sturen.

In de VS is ineens een strijd losgebarsten over de vraag wie misbruik maakt van de `preventieve' oorlog en de oorlog tegen Irak. De gangmaker heet Al Gore.

Het Israëlische leger heeft vanmorgen twee Palestijnen gedood. Eén Palestijn werd in Jenin geraakt tijdens een vuurgevecht, waarvoor de aanleiding onduidelijk is. De andere zou hebben geprobeerd in het noorden van de Gaza-strook een joodse nederzetting binnen te dringen, zeer waarschijnlijk met de bedoeling een zelfmoordaanslag te plegen. Bij Tulkarem, in het noorden van de Westelijke Jordaanoever zijn een officier van het Israëlische leger en een Hamas-strijder in een vuurgevecht omgekomen. En in Hebron is een Palestijnse baby overleden na het inademen van traangas, nadat het Israëlische leger een betoging met traangasgranaten had beëindigd. Het totaal aantal doden in Israël en de Palestijnse gebieden is sinds het begin van de tweede intifadah in september 2000 opgelopen tot meer dan 2.500. Driekwart van de slachtoffers is Palestijn.

Een federale Amerikaanse rechter heeft gisteren drie verzekeraars in het gelijk gesteld die menen dat de terroristische aanval van 11 september vorig jaar op het World Trade Center in New York geen twee aanslagen maar één aanslag is. Die uitspraak deed de koers van de Zwitserse herverzekeraar Swiss Rück vandaag in Zürich met meer dan 6 procent stijgen.

Frankrijk zal niet eerder dan in 2007 een begrotingsevenwicht bereiken. De berekening is gebaseerd op een economische groei van 2,5 tot 3 procent vanaf volgend jaar, een cijfer dat critici optimistisch vinden.

Mobilkom Austria is gisteren als eerste Europese telecomconcern begonnen met het aanbieden van mobiel telefonieverkeer via UMTS-netwerken. In alle provinciehoofdsteden, met uitzondering van Salzburg, zijn zogeheten basisstations actief. Dankzij die stations kan een kwart van de bevolking worden bereikt. Eind van het jaar moet het netwerk uit circa duizend stations bestaan, een dekking van rond de 40 procent. Met UMTS is het mogelijk om snel op internet te komen via de mobiele telefoon. Het enige probleem is dat er nog geen telefoons te koop zijn die geschikt zijn voor het UMTS-netwerk. Die moeten binnen zes maanden in de winkels liggen, aldus Mobilkom.

De Spaanse regering heeft gisteren voor het tweede achtereenvolgende jaar een begroting ingediend die in evenwicht is. De begroting voor 2003 valt onder een nieuwe wet die zowel de centrale overheid als de regionale overheden verbiedt meer uit te geven dan er aan belastingen binnenkomt.

De Zweedse sociaal-democratische partij van premier Göran Persson wil niet langer onderhandelen met de Groenen over een nieuwe regering.

De nieuwe topman van mediaconcern Vivendi, J.R. Fourtou, weigert een vertrekpremie uit te betalen aan oud-topman J.M. Messier. Het gaat om een bedrag van enkele miljoenen dollars – het precieze bedrag is niet bekend. Reden is dat Messier het mediabedrijf naar de rand van de afgrond bracht en heeft opgezadeld met een torenhoge schuldenlast. Ook wil Fourtou dat Messier zijn salaris over de maand juli terugbetaalt, dat per ongeluk al was overgemaakt. Messier vertrok op 1 juli.

De Rabobank heeft opnieuw de rentetarieven voor hypotheken verlaagd. Het rentetarief voor leningen met een rentevaste periode van een tot en met zes jaar gaat vandaag met 0,2 procentpunt omlaag. Voor langere rentevaste perioden bedraagt de verlaging 0,1 procentpunt. Dat heeft de coöperatieve bank gisteren bekendgemaakt. Het tarief op een hypotheek met een rente die vijf jaar vaststaat, komt daardoor uit op 5,1 procent. De nieuwste verlaging is volgens de bank een gevolg van de ontwikkelingen op de kapitaalmarkt.

Aanhoudende terreuraanslagen van de ETA en bestuurlijke obstructie van het verbod op haar politieke tak, Batasuna, verzieken de politiek in Spaans Baskenland.

Een dip in de attractiemarkt en interne onenigheid deden Vekoma vorig jaar de das om. Nu maakt het bedrijf een nieuw begin, met steun van de overheid en in samenwerking met de Design Academy in Eindhoven. `Je moet toch wel elke vijf, zes jaar met een doorbraakattractie komen.'

De Italiaanse fabrikant van luxeartikelen Gucci heeft last van de teruglopende aankopen van consumenten. De nettowinst van Gucci, dat een notering heeft aan de beurzen van Amsterdam en New York, daalde in het tweede kwartaal met 55,1 procent tot 42,8 miljoen euro. In dezelfde periode vorig jaar was dat nog 95,4 miljoen euro.

Wat van ver komt, smaakt lekker, moeten de ondernemers in het midden- en kleinbedrijf (MKB) denken. Een kwart van hen importeert goederen en diensten uit het buitenland die ook hier te verkrijgen zijn. Dat meldt het onderzoeksbureau EIM vandaag.

Almere en Gemert-Bakel gaan inwoners die in hun gemeente een huis willen maar niet kunnen kopen, helpen met een zogeheten starterslening. De gemeenten reageren op de sterk gestegen huizenprijzen.

De FNV Horecabond nodigt de werkgevers in de horecabranche uit om een tijdelijke CAO af te sluiten met daarin afspraken over het loon en de pensioenen. Gisteren heeft de bond daarover een brief gestuurd aan Koninklijk Horeca Nederland (KHN). CNV Horeca sluit zich bij de FNV aan.

In een geldautomaat van een Fortis-bank in Brussel is onlangs een vals biljet van vijftig euro aangetroffen. Noch Fortis, noch de Nationale Bank van België of automatenbeheerder Banksys heeft een verklaring voor de aanwezigheid van het vervalste biljet. De vervalsing kwam aan het licht toen de cliënte die het biljet pinde, er in de buurt van de bank mee wilde betalen. Eerder ontdekte de café-eigenaar in dezelfde buurt ook al een vervalst biljet bij een cliënt. De cliënte die enkele dagen geleden het valse biljet pinde is inmiddels schadeloos gesteld. Zij heeft echter wel een klacht tegen Fortis ingediend.

Volgens het onderzoeksbureau Nyfer levert uitbreiding van Schiphol de regionale economie een grotere impuls dan eerder berekend is. Bij een toename van het aantal passagiers met 1 miljoen komen er in Noord-Holland na twee jaar 8.600 arbeidsplaatsen bij. Het regionale inkomen van deze provincie stijgt dan met 500 miljoen euro. Deze cijfers zijn driemaal zo hoog als eerdere onderzoeken hebben geconcludeerd. Uitbreiding van Schiphol trekt allerlei nieuwe bedrijven aan, die zich rond de luchthaven zouden vestigen.

De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) wil bestuurders van bouwondernemingen persoonlijk aansprakelijk stellen voor malversaties bij aanbestedingsprocedures.

Middelgrote Nederlandse ondernemingen zijn dit jaar somberder geworden over de economische vooruitzichten. Uit een rondvraag van onderzoeksbureau Motivaction onder bedrijven met maximaal vijfhonderd werknemers blijkt dat directeuren volgend jaar druk op de omzet, geen verdere groei van de investeringen en een marginale toename van de werkgelegenheid verwachten. Slechts 18 procent van de ondervraagden denkt dat de economische situatie volgend jaar zal verbeteren en 53 procent voorspelt een verslechtering.

Verizon Communications heeft zijn belang in Telecom Corp verkocht voor 749 miljoen dollar. Het Amerikaanse telecomconcern beëindigt daarmee zijn twaalfjarige investering in het grootste telefoniebedrijf van Nieuw Zeeland. Het 20-procentsbelang gaat naar zakenbank Merrill Lynch, die de 370 miljoen aandelen wil verkopen aan institutionele beleggers. De verkoopprijs waardeert het aandeel circa 10 procent onder de slotkoers van gisteren. Verizon is bezig belangen af te stoten om schulden van 61,6 miljard dollar af te lossen.

Fietsenmakers, klusjesmannen en andere leveranciers van arbeidsintensieve diensten mogen ook in 2003 het lage BTW-tarief van 6 procent blijven rekenen. Dat heeft Europees Commissaris Bolkestein (Interne Markt) voorgesteld. Oorspronkelijk zou eind dit jaar een driejarige proefperiode aflopen. Bolkestein vraagt de ministers van Financiën van de Europese Unie nu in te stemmen met een verlenging van een jaar om meer tijd te krijgen voor het opstellen van algemene BTW-regels.

Het door fraude en schulden geplaagde Amerikaanse concern Tyco gaat een voorziening treffen van 2,5 miljard dollar. Hierdoor zal de winst in het vierde kwartaal eenderde lager uitvallen dan was verwacht en uitkomen op iets meer dan 30 dollarcent per aandeel. De omzet van het Amerikaanse conglomeraat blijft op het niveau van rond de begrote 9,1 miljard dollar. Eerder beschuldigde justitie oud-topman Kozlowski en zijn mede-bestuurders ervan 600 miljoen dollar van de onderneming gestolen te hebben. Kozlowski is inmiddels weer op vrije voeten, nadat zijn ex-vrouw een borgsom had betaald.

De koerswinst in New York gisteravond vormde vanochtend een belangrijke inspiratiebron voor de Europese beurzen. In navolging van een 2 procent hoger slot van de Dow-Jonesindex stonden vanmorgen alle Europese beursgraadmeters op winst.

Uit de column van Margo Trappenburg, `Voor Ayaan' proefde ik een superioriteitsgevoel (NRC Handelsblad, 20 september). Zij achtte het niet mogelijk dat christenen in Nederland op de manier van moslims zouden reageren, namelijk met bedreiging van geweld, indien iemand hun religie zou willen bekritiseren, zoals Ayaan de islam kritiseert. Trappenburg vergelijkt hier appels met peren.

Vakbond FNV Bouw vindt dat een groter deel van het salaris van werknemers bestemd moet worden voor het opbouwen van pensioenen. De bond maakt zich ernstig zorgen over de huidige malaise in de aandelenkoersen, die de dekkingsgraad van pensioenfondsen onder druk zet.

Onbetwistbaar hoort het handhaven van de rechtsorde tot de kerntaken van de overheid. Bij de vervulling van die taak schieten politie en justitie vaak schromelijk tekort. De prestaties van de politie zijn onder de maat. Bij de rechterlijke macht hoopt het werk zich op.

G.J. Wolffensperger was gedoemd te mislukken als voorzitter van de raad van bestuur van de NOS. De omroepen hebben te veel macht gehouden.

Minister Bomhoff (Volksgezondheid) kan zich niet verenigen met de stringente regels van zijn voorganger Borst wat betreft het toezicht op de reclame van geneesmiddelen. Naar verluidt trekt de minister dat deel in van het verscherpte ontwerp Wet op de Geneesmiddelen, waarover al sinds 1995 wordt onderhandeld. Bomhoff zou volgende week de Tweede Kamer van zijn besluit op de hoogte stellen. De LPF-bewindsman hecht grote waarde aan zelfregulering door de farmaceutische industrie wat betreft het toezicht op de reclame- en marketingactiviteiten. Net als een meerderheid in Tweede Kamer van CDA, VVD en LPF bleek gisteren tijdens een door de SP aangevraagd interpellatiedebat met de minister over de werkzaamheden van de afdeling reclametoezicht van de Inspectie voor de Volksgezondheid. Volgens het Kamerlid Kant (SP) functioneert de afdeling sinds juli niet meer en heeft Bomhoff de Tweede Kamer begin september verkeerd voorgelicht. Hij berichtte toen dat het toezicht op de reclame voor geneesmiddelen ,,volledig'' functioneert. Bomhoff gaf gisteren toe dat zijn brief ,,aanleiding kan geven tot misverstanden'', maar dat in ,,procedurele zin'' nog steeds sprake is van een complete dekking van het toezicht.

Het kabinet-Balkenende kiest voor een `harde koppeling' tussen beëindiging van inkomenssteun aan Europese boeren en de uitbreiding van de Europese Unie. Critici voorspellen een onhoudbaar isolement.

De Belgische supermarktketen Delhaize verlaagt de nettowinstverwachting voor geheel 2002 tot een winstdaling van 7 tot 13 procent. Dat maakte het moederbedrijf van Amerikaanse ketens als Food Lion en Hannaford vanochtend bekend. Eerder stelde Delhaize nog dat de winst gelijk zou blijven. Door onvoordelige wisselkoersen zou de winst zelfs met een kwart lager kunnen uitvallen. De retailer is net als zijn Nederlandse branchegenoot Ahold voor een groot gedeelte van zijn omzet en winst afhankelijk van de VS en wijt de lagere winst aan de zwakke marktomstandigheden in de VS in het derde kwartaal.

Het beursgenoteerde marketingbedrijf Innoconcepts heeft de eerste zes maanden van dit jaar 1,16 miljoen euro nettowinst geboekt. Dat is een stijging van 63 procent vergeleken met dezelfde periode vorig jaar. De omzet verdubbelde ruim, van 8 miljoen euro naar 16,6 miljoen. Dat heeft het bedrijf vanochtend bekendgemaakt. De verpakkingsdochter I-Pac is het eerste halfjaar flink uitgebreid met nieuwe producten op het gebied van kunststof verpakkingen. De activiteiten van Inno-essentials, de divisie die consumentenproducten maakt, zijn eveneens verder toegenomen.

Er waart een spook door het kapitalisme. Het spook van schandalen en neergang. De grootste financiële luchtbel uit de geschiedenis – het begrip luchtbel dateert van de befaamde Engelse South Sea Bubble uit 1720 – is nog steeds bezig leeg te lopen. Zeven biljoen dollar is inmiddels van de totale waarde van de Amerikaanse aandelenmarkt afgeslagen, als percentage van het bruto binnenlands product méér dan ten tijde van de Wall Street crash van 1929. Ook in Amsterdam zijn de effectenkoersen gemangeld. De beursindex van de AEX is gedaald tot het niveau van zes jaar geleden, begin 1997. Dat wil zeggen: lager dan na de aanval van 11 september 2001, lager dan na de instorting van de internet- en telecommarkt in de zomer van 2000, lager dan na de paniek over het bankroet van het beleggingsfonds LTCM in 1998, lager dan na het bankroet van Rusland en de Azië-crisis in 1997-'98. Alsof in zes jaar geen enkele economische waarde is gecreëerd.

De Amerikaanse computer- en printerproducent Hewlett-Packard wil nog eens 1.800 banen schrappen. Het aantal komt bovenop de reductie met 15.000 banen die eerder aangekondigd was als onderdeel van de fusie met Compaq. De extra banenvermindering is het gevolg van de aanhoudend slechte marktsituatie, aldus het concern in een brief aan het personeel.

,,Op tal van punten wordt thans gezocht naar de antwoorden op de uitdagingen die het terrorisme stelt. Nederland houdt in die discussie vast aan het ideaal van ordening op basis van gemeenschappelijke normen en regels, en handhaving daarvan via internationale instellingen. Dit vanuit de overtuiging dat niet alleen de internationale rechtsorde, maar ook het Nederlandse belang daarmee meer gediend zijn dan met eigenrichting en het recht van de sterkste.''

Al ver voor de Spanjaarden tachtig jaar lang tevergeefs probeerden de opstandige Nederlanden te onderwerpen, hadden ze in de middeleeuwen een rijke cultuur – architectuur, religieuze kunst en muziek. Van de oude muziek bleef veel bewaard, zo weten we van de wereldberoemde groep Hesperion XX, die onder leiding van Jordi Savall talloze platen maakte en ook in ons land optrad. Maar er zijn meer Spaanse groepen, zoals Musica Antigua, dat 13de eeuwse volkse verhalende lofliederen zingt over de goede daden van de Maagd van Antocha. Er wordt suggestief gebruik gemaakt van het bijna even oude stereo-effect.

De tuinen van Mien Ruys in Dedemsvaart krijgen een eenmalige subsidie van 35.000 euro van de gemeente Hardenberg. Door een dalend aantal bezoekers zijn financiële problemen ontstaan. Een deel van het complex staat op de nominatie een rijksmonument te worden. Voor de gemeente in 2004 besluit over een blijvende subsidie, wil men duidelijkheid over de toekomstplannen van de stichting Tuinen Mien Ruys. Met het geld kunnen de huidige activiteiten worden voortgezet, aldus F. Looijestijn van de stichting. Voor overige plannen, zoals een museum, een laboratorium en educatieve activiteiten, is men afhankelijk van fondsen of andere financiers. Mien Ruys werd onder meer bekend doordat ze de biels in Nederlandse tuinen introduceerde.

De Italiaanse schrijver en schilder Emilio Tadini is dinsdagavond na een langdurige ziekte op 75-jarige leeftijd overleden. Tadini publiceerde in 1963 zijn eerste roman L'arme l'amore en later onder andere La lunga notte (1987) en La tempesta (1993). Ook schreef hij essays. Tadini verenigde in zijn schilderijen het tragische met het komische. Ook in Nederland, Oostenrijk en Frankrijk zijn exposities aan zijn werk gewijd. Milaan richtte vorig jaar een retrospectieve tentoonstelling in van het werk van Tadini, die wel de wispelturigste naoorlogse Italiaanse kunstenaar is genoemd.

Het Amerikaanse reis- en vastgoedconcern Cendant Corp. heeft een winstwaarschuwing gegeven over de periode juli tot en met september. Cendant verwacht dat de winst 175 miljoen dollar lager zal uitvallen dan eerder aangekondigd. Volgens het concern is een van de oorzaken dat huizenbezitters leningen eerder hebben afbetaald. Volgens Cendants financiële man K. Sheehan zijn de economische modellen die het concern gebruikt ,,niet zo effectief'' meer nu rentetarieven ongekend laag zijn.

Passages uit de bijdrage van de Democratische meerderheidsleider in de Senaat, Tom Daschle, over wat hij ziet als de politisering van de kwestie-Irak door president Bush.

Minister Bomhoff (Volksgezondheid) sommeert de voorzitter van de Raad van Toezicht van de Stichting IJselmeerziekenhuizen in Lelystad en Emmeloord per onmiddellijk op stappen.

Het Russische leger is in het dorp Galasjki in de Kaukasische deelrepubliek Ingoesjetië slaags geraakt met een rebellenleger van 150 man onder leiding van de 25-jarige krijgsheer Abdoel Malik.

De ontvoerde financiële topman van Lukoil, Ruslands grootste oliebedrijf, is terecht. De 48-jarige Sergej Koekoera werd gisteren uit een auto gezet vlakbij zijn huis bij het Moskouse voorstadje Vnoekovo. Er zou losgeld zijn betaald, de politie ontkent dat en Lukoil zwijgt. Onduidelijk is of de kidnappers toegang zochten tot Koekoera's bankrekeningen – zijn maandinkomen bedraagt 1,8 miljoen dollar – of informatie over de miljarden die hij voor Lukoil beheert.

De Amerikaanse regering lijkt zich op te maken om in het kader van haar plannen tot `regimewisseling' in Irak haar steun voor Iraakse oppositiegroepen uit te breiden.

Geert Dales, de Amsterdamse wethouder van financiën, kan ongelooflijk boos worden over de protesten tegen het Zuidas-museum (NRC Handelsblad, 23 september). Dit is opmerkelijk, want dat museum wordt een mislukking, ondanks de ,,tientallen miljoenen euro's'' die volgens de wethouder beschikbaar zijn. Het unieke van de drie belangrijkste musea van Amsterdam is nu juist dat ze op kruipafstand van elkaar liggen: het Rijksmuseum, het Stedelijk Museum en het Van Gogh Museum. Ongekend makkelijk voor elke toerist, die er in Amsterdam veel zijn.

Een rechtbank in Parijs heeft woensdag de veiling bij Christie's van 38 sculpturen van Alberto Giacometti (1901-1966) verboden. Met de geschatte opbrengst van 6 miljoen euro moesten de kosten van de al meer dan tien jaar durende juridische strijd over de nalatenschap van de kunstenaar worden betaald. De rechtbank oordeelde dat de veiling bij een commerciële onderneming als Christie's illegaal is, omdat het om een gedwongen verkoop gaat. Over de nalatenschap van de in Parijs overleden Giacometti wordt gestreden tussen voormalig minister Roland Dumas, de zaakwaarnemer van Giacometti's in 1997 overleden weduwe en de Giacometti Associatie. Die instelling is opgericht door Giacometti's vrouw en streeft naar een museum in Parijs voor de meer dan 700 beelden en schilderijen uit de nalatenschap.

In Groot-Brittannië is een rel uitgebroken over brieven die kroonprins Charles schrijft aan leden van de regering. In een brief van vorige week nam hij het op voor de Britse plattelanders, die in zijn ogen zwaarder werden gediscrimineerd dan bijvoorbeeld homoseksuelen. Hij vroeg de regering om af te zien van een verbod op de vossenjacht. In augustus vroeg hij de regering om meer steun voor Britten in Zimbabwe. Een woordvoeder van het Koninklijk Huis heeft bevestigd dat de prins regelmatig in brieven zijn mening geeft. Premier Blair verdedigt de brieven en zegt de mening van de prins op prijs te stellen. De kroonprins handelt is niet in strijd met de constitutie. Pas als hij de troon bestijgt, dient hij zijn mening voor zich te houden.

Er zijn allerlei standpunten waarmee je je kunt verzekeren van applaus. Je kunt tegen files zijn, tegen ongelukken, tegen overlijden in het algemeen en uiteraard voor gezondheid, voor zelfontplooiing en voor veiligheid. Het allermooiste om voor te zijn, is het kind. Kinderen figureren in reclames, terroristen schuilen in huizen met kinderen, een moordzuchtige dictator neemt een kind op zijn arm. Met het kind zet je je tegenstander definitief schaakmat.

Belgisch zelfportret

Er zijn weinig schildergenres intrigerender dan het zelfportret. Wat wilde de kunstenaar met zijn eigen kop op het doek, welke obsessie komt hier tot uiting?

In de Dexia Galerie in Brussel zijn tientallen zelfportretten verzameld van zo'n 40 belangrijke Belgische schilders vanaf het eind van de 19de eeuw tot nu. Van Léon Spilliaert, James Ensor en Gustaaf van de Woestijne via Rachel Baes en Gilberte Dumont tot Jürgen Voordeckers, Luc Tuymans en Robert Devriendt, allemaal waagden ze het.

Thema's zijn de blik, de pose, de spiegel, het masker, ik en de ander. En uiteraard Vanitas, waarin meestal niet wordt nagelaten ook de toeschouwer aan zijn sterfelijkheid te herinneren.

Ik of een ander. Zelfportretten van Belgische kunstenaars, Dexia Galerie, Passage 44, Brussel, t/m 26 jan, di t/m zo 11-18u. Inl 0032-2-2225737 en www.zelfportretten.be

In de jaren tachtig was New York hét centrum van de moderne dans. Daarvan waaide flink veel over naar Europa, met als eerste aanlegplaats vaak Rotterdam. De laatste jaren is het aanzienlijk rustiger geworden op die dansaanvoer. Maar nu heeft artistiek leider Ton Simons opnieuw een New Yorker uitgenodigd. Doug Elkins studeerde zijn Narcoleptic Lovers uit 1995 in, een speels, lichtvoetig en geestig werk zoals alleen Amerikanen dat kunnen maken.

Na de korte verhalen over Rotterdam, de stad van haar jeugd, haalt Tonny van der Horst herinneringen op aan Amsterdam, waar zij in 1938 ging wonen.

Nederland moet in navolging van Duitsland een kiesdrempel van 5 procent voor politieke partijen invoeren. De Tweede Kamer dient van 150 naar 100 leden te worden teruggebracht. Dat betoogt voormalig CDA-voorzitter Marnix van Rij.

,,We hebben u nodig, waarom bent u er niet meer?'', vragen mensen op straat hem. Het antwoord dat de Franse oud-premier Lionel Jospin dan geeft, luidt steevast: ,,Ik was er, op 21 april. U niet.'' Misschien nog veelzeggender dan haar boek Journal Interrompu, 24 janvier-25 mai 2002 zijn deze woorden, die Sylviane Agacinski, de vrouw van Jospin, aanhaalt in een interview in dagblad Le Monde.

Rotterdam gaat een aantal verloederde plekken in de stad aanpakken via een beleid van zero tolerance. Overlast wordt er rigoureus teruggedrongen.

Accountants weten steeds weer te verbazen.

De VS willen de dialoog met Noord-Korea hervatten. Dat heeft president Bush zijn Zuid-Koreaanse ambtgenoot Kim Dae-jung laten weten.

PSV heeft gisteren in eigen huis een zware nederlaag geleden in de Champions League. Tegen het Engelse Arsenal verloor de Eindhovense voetbalclub met maar liefst 0-4.

Het Koninklijk Ballet van Vlaanderen dreigt 10 procent van zijn subsidie te verliezen, waardoor enkele ballet- en musical-producties voor volgend jaar in gevaar komen.

TNW Export in Waalwijk heeft miljoenen euro's overheidssubsidie verspild. Het bedrijf kreeg in 1998 geld van Buitenlandse Zaken om machines te leveren voor technisch onderwijs in Ghana. Meer dan de helft ervan blijkt onveilig of niet goed bruikbaar.

Zwemster Edith van Dijk is gisteren bij de wereldkampioenschappen open water als vierde geëindigd op de 10 kilometer. Het goud was voor de Duitse Britta Kamrau in 1.56.57. Zilver en brons gingen naar de Italiaanse Viola Valli en de Duitse Angela Maurer. Etta van der Weijden werd vijfde. Van Dijk was wereldkampioen op deze afstand. Maandag eindigde zij als tweede op de 5 kilometer.

Voetbalclubs die vanaf het seizen 2004-2005 willen meedoen aan de Champions League of UEFA-Cup, moeten in het bezit zijn van een speciale licentie van de Europese voetbalbond UEFA. Dit heeft de bond gisteren bekend gemaakt. Bij de beoordeling wordt onder meer gekeken naar de staat van het stadion en de financiën. De UEFA is bang voor financieel wanbeleid. Veel clubs in Europa, waaronder ook veel toppers, kampen met hoge schulden. De UEFA verwacht volgens een woordvoerder dat de grote clubs niettemin aan de maatstaven kunnen voldoen.

De Duitse wielrenner Jan Ullrich (28) stapt op bij Telekom. De renner, al ruim zeven jaar rijdend voor de Duitse ploeg, stond nog tot eind 2003 onder contract. De uitbetaling van zijn salaris is echter in juli gestopt nadat op het gebruik van amfetamine was betrapt. Ullrich is tot 23 maart 2003 geschorst.

Vreemdste nieuws van de dag: PvdA wint zeven zetels in de peilingen.

Monument

Een `ander' permanent monument is zonder enige ophef verschenen aan de noordkant van Battery Park City op het zuidwestelijke puntje van Manhattan. An Gorta Mor (De Grote Honger) is ontworpen door Brian Tolle en gewijd aan de hongersnood in Ierland in het midden van de negentiende e eeuw, die het leven kostte aan bijna één miljoen mensen en die leidde tot de grote uittocht naar de Verenigde Staten. Het monument ligt zo dat het uitzicht biedt op het Statue of Liberty en Ellis Iland en het lijkt op een stukje Iers landschap, compleet met de ruïne van een boerenkrot gebouwd in die tijd en steen voor steen geïmporteerd, een voetpad langs velden met bloemen en grassen, en zelfs een aardappelveldje, omzoomd met die typische Ierse lage stenen muurtjes. In contrast hiermee zijn de informatieve tekstpanelen aan het begin van het monument, eerder minimalistisch.

Irish Hunger Memorial. Versey Street bij North End Avenue, Battery Park City.

Bij ongeregeldheden rond de wedstrijd PSV-Arsenal heeft de politie gisteren 23 mensen aangehouden. Het gaat om twaalf Nederlanders en elf Engelsen. De politie zette de Mobiele Eenheid in, aldus een woordvoerder. Tijdens de busrit van Amsterdam naar Eindhoven werden negen Arsenalfans gearresteerd omdat zij zich niet konden legitimeren. In de loop van de avond raakten supporters van beide ploegen slaags met elkaar in het centrum van Eindhoven.

Mr. Carel J.H. baron van Lynden ontving vandaag uit handen van de ambassadeur van Frankrijk, mevrouw Anne Gazeau-Secret, de onderscheiding behorende bij de benoeming tot Chevalier de l'Ordre National du Mérite. Deze onderscheiding werd hem onlangs door de Franse regering verleend. Van Lynden is sinds ruim tien jaar honorair consul van Frankrijk te Rotterdam.

Piratenpak dragen

De Kinderboekenweek die van 2 t/m 13 oktober wordt gehouden draait dit jaar om stoere kapiteins, woeste piraten en mooie zeemeerminnen. In Amsterdam begint Ay ay kapitein, boeken over boten al een dag eerder. In Kinderboekwinkel Helden & Boeven, Nieuwmarkt 11 wordt er (net als bij de grotemensenboekenweek) de avond voor de boekenweek een boekenbal georganiseerd (1 oktober) voor kinderen van 7 t/m 10 jaar van 18-21u. Trek een galajurk van je moeder aan of een oude smoking van je vader en je wordt op de rode loper ontvangen. Daarna wordt er gedineerd (3 gangen) en uiteraard geschreven; samen met Jacques Vriens, Francine Oomen en Anke Kranendonk worden er verhalen en brieven gemaakt. Per flessenpost worden die verhalen te water gelaten. Toegang €12,50. Res 020-6189065 of 4274407.

Arsenal nam niet de moeite het stadion van PSV te verkennen, want alle grassprieten in Europa lijken op elkaar. De verklaring van de Franse coach Wenger werd door zijn Nederlandse collega Hiddink als misplaatste arrogantie bestempeld. Hij zou hem wel een lesje leren. Na afloop reisde de Engelse kampioen meteen terug naar Londen, waar vandaag de voorbereiding op het komende competitieduel tegen Leeds begint. Business as usual.

De kans is groot dat de renner die zondag de Ronde van Spanje afsluit met de trui van de beste sprinter om zijn schouders, naar huis gaat zonder etappezege. Erik Zabel voert het puntenklassement aan, maar telkens grijpt hij in de ritten waar het op een massasprint aankomt naast de overwinning. Gisteren gebeurde dat in Salamanca, in de zeventiende etappe van de Vuelta voor de zoveelste keer. Angelo Furlan won.

Wielrenner Erik Dekker heeft zich afgemeld voor de tijdrit op de weg bij het wereldkampioenschap op 10 opktober in Zolder. Hij voelt zich er niet goed genoeg voor. Dekker rijdt wel de wegwedstrijd.

En wat ga je nou dóén in de vut, Pim?

`Lekker 130 rijden'

Borussia Dortmund boekte gisteren een belangrijke overwinning in Groep A van de Champions League. Tegen het Franse Auxerre werd het in Dortmund 2-1. Vorige week verloor Dortmund, volgende tegenstander van PSV nog met 2-0 van Arsenal. In Groep D herstelde Olympique Lyon zich van de nederlaag tegen Ajax. De Fransen gaven het Noorse Rosenborg Lyon gedurende een helft een pak rammel: 5-0. Rosenborg speelde eerder 1-1 tegen Internazionale.

Voorzitter en penningmeester Gerrit Bloemink van FC Utrecht stapt op per 1 oktober. Hij kan zijn werk in het zakenleven niet meer combineren met het voorzitterschap. Bloemink trad in 2001 aan als voorzitter. De taken van Bloemink worden waargenomen door de voorzitter van de Raad van Commissarissen, Erik-Jan Visser. Bloemink blijft betrokken bij de verbouwing van stadion Galgenwaard.

Afgelopen weekeinde opende het Antwerpse Modemuseum. De stad met een toonaangevende opleiding en oude traditie bevestigt zo zijn status als modemekka. In de presentatie mengen nieuw en oud zich naadloos.

ACTUALITEITEN

2 Vandaag. Discussie over de integriteitsnorm die bij politie en lagere overheden corruptie moet voorkomen. Verder blijkt dat autodiefstal geen prioriteit heeft bij de politie. Ned.2, 17.35-18.43u.

Netwerk. Gesprek met jonge Somaliërs over de enorme werkloosheid, jeugdcriminaliteit en de qat-verslaving. Verder aandacht voor de hervatting van het Milosevic-proces. Vandaag het openingspleidooi inzake oorlogsmisdaden in Kroatië en Bosnië. 0.30-21.00u.

Nova. Aandacht voor de problemen rond de pensioenfondsen. Hebben ze in het verleden feest gevierd van ons geld? Ned.3, 22.30-23.03u.

Barend & Van Dorp. Te gast is Bas Haring, wetenschapper en schrijver van Kaas en de evolutietheorie. RTL4, 22.30-23.30u.

Bierbrouwer Heineken is erin geslaagd de enige brouwerijgroep van Egypte over te nemen. Dat heeft het concern gisteren bekendgemaakt. Heineken bracht twee weken geleden een bod uit op alle aandelen van de Al Ahram Beverages Company. Tot en met vandaag was 97,8 procent van de aandelen aangeboden tegen 14 dollar per aandeel. De overnameprijs komt hiermee op 280 miljoen. Al Ahram Beverages Company (ABC) zet met 4.000 werknemers ruim 100 miljoen dollar per jaar om.

Een jaar later dan gepland begint morgen op The Belfry de 34ste Ryder Cup. Amerika is zwaar favoriet, maar niets is zeker in het tweejaarlijkse duel tussen de beste golfers van Europa en Amerika.

De werkgelegenheid in het bedrijfsleven wordt voor het eerst sinds 1994 kleiner. Dat het aantal banen nu toch hoger ligt dan vorig jaar, komt door de banengroei bij de zorg en de overheid.

Dresdner Bank is van plan nog eens 3.000 banen te schrappen, waarvan 1.200 bij de zakenbank Dresdner Kleinwort Wasserstein. Dat heeft Bernd Fahrholz, bestuursvoorzitter van de Duitse bank, vandaag bekendgemaakt. Dresdner, sinds vorig jaar in handen van verzekeraar Allianz, boekte in het tweede kwartaal van 2002 een verlies van netto 1 miljard euro. Gisteren werd bekend dat de topman van de slecht presterende zakendochter, Leonhard Fisher, is opgestapt wegens meningsverschillen over de te voeren koers.

Gruweldaden zijn een feest; mensen neerschieten en onherkenbaar verminken een kleinigheid. Maar laat mijn kat, mijn beste kameraad, de lieve `kleine Tommy', met rust. De Ierse toneelschrijver Martin McDonagh (1970) toont in De luitenant van Inishmore een bloedstollende wereld van Ierse vrijheidsstrijders. Hoewel de IRA met name wordt genoemd, is het toneelstuk eerder een metafoor over dood, verderf en geweld. Katten vervullen de rol van katalysator. In de genadeloze regie van Koos Terpstra is dit toneelstuk niet iets voor tere zielen. Stilering is uit den boze. Eerder zoekt Terpstra groteske effecten, waardoor rondspattende lichaamsdelen geen mededogen wekken, maar als slapstick werken.

Vision Networks, de kabeltelevisiemaatschappij van KPN, heeft zijn activiteiten in Polen verkocht aan een consortium waarvan 3TS Venture Partners de leiding heeft. Met deze transactie heeft KPN alle kabelactiviteiten verkocht, aldus het Nederlandse telecombedrijf vandaag. Voor de verkoop van de activiteiten in Polen en Tsjechië wacht KPN nog op goedkeuring van de autoriteiten. Vision Networks werd in 1997 opgericht omdat KPN de kabelactiviteiten moest verkopen. Destijds werd circa 771 miljoen euro in het bedrijf gestoken. Vision Networks wordt nu opgeheven, waardoor een lening van 630 miljoen euro aan KPN vervalt.

Op de autosalon in Parijs die zaterdag voor publiek opengaat, staan liefst zes nieuwe cabrio's. Ook in Nederland neemt het aantal topless-rijders toe, ondanks de weersomstandigheden. `Met een open dak wordt autorijden weer leuk.'

Eén onachtzaam moment werd Ajax tenslotte fataal. Trainer Ronald Koeman had er vooraf nog zo voor gewaarschuwd. Italiaanse ploegen geven hun tegenstanders de hele wedstrijd de indruk dat ze beter zijn, maar in de uitslag komt dat zelden tot uitdrukking. Het onervaren Ajax liep desondanks in de val van Internazionale. Een verre trap van de zijkant van invaller Almeyda werd een kwartier voor het einde door sluipschutter Crespo met het puntje van zijn schoen in de hoek getikt. Verdediger Pasanen kwam net te laat.

Het Canadese Nortel Networks heeft een omzetwaarschuwing voor het derde kwartaal gegeven, dat aanstaande maandag afloopt. Dat meldde het telecomapparatuurconcern gisteravond. De omzet zal ongeveer 15 procent teruglopen ten opzichte van het tweede kwartaal. Eerder had het bedrijf aangegeven op een omzetverlies van 10 procent te rekenen. Nortel wijt de problemen aan de dalende uitgaven door telecomconcerns in met name de VS en Azië.

In vrijwel iedere platencollectie is een album te vinden met een solo of melodielijntje van Nigel Hitchcock. De Britse altsaxofonist is al sinds zijn zestiende beroepsmuzikant en heeft de afgelopen vijftien jaar studiowerk verricht voor uiteenlopende acts als Ray Charles, Tom Jones, Pink Floyd en Joe Cocker. Zelfs huurlingenwerk voor Boyzone, the Spice Girls en Take That staat op zijn cv. De saxofonist staat te boek als de ongekroonde koning van het Britse sessiecircuit.

De Europese Commissie wil de begrotingsregels versoepelen, voor onder meer Frankrijk en Duitsland. Minister Hoogervorst (Financiën) is diep ongelukkig. ,,De Commissie heeft zich laten intimideren.''

Over de nieuwe omroepvoorzitter als opvolger van Gerrit-Jan Wolffensperger moet nauw worden overlegd met LPF-staatssecretaris Van Leeuwen (Cultuur). Dat zei voormalig LPF-leider Mat Herben gisteren in een gesprek met Business News Radio. Volgens Herben moet de staatssecretaris zijn inbreng al kunnen hebben bij het opstellen van het profiel van de opvolger. De NOS wilde vanmorgen niet reageren. Een woordvoerder van de LPF zei dat Herben geen woordvoerder mediazaken is en op persoonlijke titel had gesproken.

Generaal-majoor der cavalerie J. van Diepenbrugge, tot voor kort commandant van de multinationale divisie Zuid-West Bosnië, wordt medio volgende maand plaatsvervangend bevelhebber der landstrijdkrachten.

Winterlandschappen

De winters zijn tegenwoordig minder wit, maar in Halberstadt sneeuwt het al. In het Städtische Museum naast de machtige dom, zijn nu de schilderijen van Carl Hasenpflug (1702-1858) te zien. Dik besneeuwde kruisgangen en kloosterkerkhoven: was zijn specialiteit. De Engelse koningin Victoria hield van zijn werk en de Amerikanen kochten het direct in zijn Halberstadtse atelier. Temidden van zijn beroemde collega's Schinkel en Friedrich zocht de romantische architectuurgek Hasenpflug met zijn stenen-tijdperkachtige en tegelijk hyperrealistische winterplaatjes een eigen weg.

T/m 3 nov, Städtisches Museum, Domplatz, Halberstadt. Ma-vr 9-17u, za en zo 10-18u. Inl 00-493941551474.

Almere en Gemert-Bakel gaan inwoners die in hun gemeente een huis willen maar niet kunnen kopen, helpen met een zogeheten starterslening. Hiermee hopen de gemeenten een antwoord te hebben op de sterk gestegen huizenprijzen, die het met name starters onmogelijk maken om nog een woning te kopen.

Een federale Amerikaanse rechter heeft gisteren drie verzekeraars in het gelijk gesteld die menen dat de terroristische aanval op 11 september vorig jaar op het World Trade Center geen twee aanslagen maar één aanslag is. Die uitspraak deed de koers van herverzekeraar Swiss Rück vandaag in Zürich met ruim 6 procent stijgen.

Matisse-Picasso

,,Wat een goed idee'' zei Guillaume Apollinaire in 1918 toen de eerste tentoonstelling aan de twee meesters werd gewijd. Matisse en Picasso waren bevriend, ze hebben elkaar bewonderd, benijd en bespioneerd. Maar nooit gekopieerd. Hun vriendschap die bestond uit respect, verwijderingen, verzoeningen en rivaliteiten, heeft zo goed als een halve eeuw geduurd. ,,Ik beheers het tekenen en zoek de kleur; U heeft de kleur en zoekt het tekenen'', zei Picasso tegen Matisse. En Matisse tegen Picasso: ,,We moeten zoveel mogelijk met elkaar praten; want als een van ons dood is zijn er dingen die de andere aan niemand meer kan zeggen''. Na Londen en voor New York `vertelt' de expositie in het Grand Palais aan de hand van 165 werken (doeken, tekeningen en beelden) over het meesterlijke artistieke dialoog tussen de twee `reuzen' van de moderne kunst. Een feest.

Matisse-Picasso t/m 6 jan dag beh di 10-20u, woe-22u in het Grand Palais te Parijs; met reservering 10-13u, zonder vanaf 13u, inl 0033-140134913 en 0033-144131710 en www.matissepicasso.com en www.matissepicasso.org; reserveren vanuit buitenland 0033-142313228.

Achtbaanfabrikant Vekoma heeft samen met de Design Academy Eindhoven een opleiding opgezet voor studenten in het bedenken van nieuwe vormen van amusement en experience. Beleef het FunLab.

BEELDENDE KUNST

Verborgen tekeningen

Oude tekeningen leiden wegens hun kwetsbaarheid en lichtgevoeligheid vaak een verborgen bestaan in prentenkabinetten. Dubbel nieuwsgierigmakend is dan ook de aankondiging van een tentoonstelling van zelden te bezichtigen tekeningen van grote kunstenaars als Michelangelo, Rubens en Poussin, afkomstig uit particuliere collecties. In samenwerking met de Belgische Association des amis du dessin, presenteert de Kunsthal in Rotterdam met 130 bladen een overzicht van de tekenkunst in Italië, de Nederlanden en Frankrijk, van de 15de tot de 18de eeuw.

Van Michelangelo tot Rubens. Verborgen meestertekeningen uit Belgisch particulier bezit. Kunsthal, Museumpark, Westzeedijk 341, Rotterdam. 28 sept t/m 8 dec. Inl 010-4400301.

De koerswinst in New York gisteravond vormde vanochtend een belangrijke inspiratiebron voor de Europese beurzen. In navolging van een 2 procent hoger slot van de Dow-Jonesindex stonden vanmorgen alle Europese beursgraadmeters op winst.

De veiling van een gitaar die Jimmy Hendrix ooit in brand stak is mislukt. De gitaar had 340.000 pond moeten opbrengen, maar het hoogste bod was 300.000 pond. De huidige eigenaar, Frank Zappa's zoon Dweezil, beslist binnen een week of hij dit bod of een iets hoger eerder Amerikaans bod alsnog accepteert. Hendrix stak de Fender Stratocaster uit 1963 in brand tijdens een concert in het London Astoria in 1967 of tijdens een festival in Miami in 1968. Een gedicht van Doorszanger Jim Morrison bracht 9375 euro op. Een zelfportret van gitarist Eric Clapton ging weg voor 4063 euro.

Rondom Reinbert

De serie Rondom Reinbert de Leeuw, dit seizoen in het Utrechtse Vredenburg, begint met een concert dat met een wat gewijzigd programma wordt herhaald in het Amsterdamse Concertgebouw.

In beide concerten klinkt het monumentale werk De Staat (1976) van Louis Andriessen. Vooraf spelen het Asko Ensemble en het Schönberg Ensemble muziek van György Ligeti, in Amsterdam deels vervangen door muziek van Boulez en Berio.

Vredenburg Utrecht: 30 sept (20u15). Concertgebouw Amsterdam: 1 okt (20u15).

Rijkswaterstaatwandeling

In de Week van het Landschap (georganiseerd door provinciale Landschappen) en de Groene Maand (initiatief van milieuorganisaties), kunnen wandelaars op 28 en 29 september kennismaken met de landschappen die zijn ontstaan door ingrijpen van Rijkswaterstaat. De negen wandelingen zijn beschreven en voorzien van detailkaarten, verkrijgbaar bij de startpunten. Bij enkele wandelingen vertellen gidsen over de specifieke landschappen. Op het programma staan o.m. een sluizenwandeling bij IJmuiden, een uiterwaardewandeling bij Wijk bij Duursteden en een rivierwandeling bij Stein in Limburg.

Inl 0320-298026 of 0320-298359 of www.riza.nl Check altijd op de dag van vertrek de laatste informatie.

Vergeten slachtoffers

De Spaanse Burgeroorlog (1936-39) veroorzaakte de grootste exodus uit de geschiedenis van het schiereiland. In totaal 600.000 personen ontvluchtten de oorlog, van wie 200.000 permanent in het buitenland bleven. Veel vluchtelingen leefden onder erbarmelijke omstandigheden in interneringskampen in Frankrijk en 7.000 Spanjaarden kwamen terecht in de concentratiekampen van Dachau en Mauthausen. De expositie Exilio in het Palacio de Cristal, is opgezet als eerbetoon aan al die vrijwel vergeten slachtoffers van de Spaanse Burgeroorlog. Foto's van kinderen die naar verre opvanglanden werden gestuurd, kampkleding uit Mauthausen, een koffer die in een Frans kamp als wiegje voor een baby werd gebruikt, herinneren aan de persoonlijke tragedie. De tentoonstelling bestaat uit vierhonderd objecten en beslaat de periode van de oprichting van de republiek in 1931 tot en met de nieuwe grondwet van 1978.

Exilio, Palacio de Cristal, Retiro, Madrid. T/m 28 okt.

The Sound of Music

De musical die volgens menigeen de moeder aller musicals mag heten, is terug op de Nederlandse podia. De kloosterklokken beieren, de aankomende non Maria zingt verlangend over de Oostenrijkse bergen, de moeder-overste stuurt haar als gouvernante naar de strenge kapitein Von Trapp met zijn zeven kinderen – en na allerlei verwikkelingen laat ze niet alleen die kinderharten smelten, maar ook het zijne. Als nieuw gezin weten ze zich tenslotte een weg naar de vrijheid te banen, want het is 1938 en hun geliefde land is onderdeel van het Derde Rijk geworden. Maaike Widdershoven is een hartveroverende Maria, die van schattig nonnetje uitgroeit tot een vrouw vol zelfvertrouwen. Hugo Haenen laat genuanceerd zien hoe de kapitein in haar ban geraakt. De bijrollen van Anne-Mieke Ruyten en Dick Cohen zijn gaaf en grappig en er stonden nog zelden zulke volleerde kinderen op het Nederlandse toneel.

T/m 13 okt Carré Amsterdam.

David Cerny

In 1991 werd David Cerny, destijds nog student aan de kunstacademie in Praag, in één klap wereldberoemd toen hij een Russische tank roze schilderde. Het oorlogsmonument stond op een hoog voetstuk in het centrum van Praag en eerde de Sovjet-troepen die de stad op 9 mei 1945 van de nazi's hadden bevrijd. Pink Tank haalde de voorpagina's van alle belangrijke internationale kranten. Het Engelse dagblad The Guardian noemde het een ingenieus kunstwerk en een welkome humoristische bijdrage aan een gespannen en serieuze maatschappij. Alleen de Tsjechoslowaakse autoriteiten en de Russische regering waren minder van het kunstwerk gecharmeerd. Cerny werd veroordeeld wegens vandalisme en de tank werd zo snel mogelijk weer in zijn originele, olijfgroene kleur overgeschilderd. Inmiddels is Cerny de bekendste vertegenwoordiger van de hedendaagse Tsjechische kunst en geniet hij in eigen land een popsterachtige status. Cerny's tentoonstelling in Rotterdam, georganiseerd door kunstenaarsinitiatief MAMA, zal voor het grootste deel in de openbare ruimte plaatsvinden. De gouden Trabant staat in de Westersingel, aan de gevel van Museum Boijmans Van Beuningen hangt een levensgrote man en in het Museumpark rijdt een futuristische auto rond die op afstand bestuurbaar is.

In de tentoonstellingsruimte van TENT worden vier speelgoedpistolen van fiberglas neergezet die zo groot zijn dat de bezoeker rechtstreeks de loop in kan kijken.

Circus Cerny t/m 3 nov op 9 locaties in Rotterdam (o.a. in MAMA, TENT., Museum Boijmans Van Beuningen en het NAI). Inl 010-4330695 of 010-4332511.

Met name in de Arabische wereld wordt vaak gewezen op de dubbele standaard die het westen zou hanteren ten aanzien van Israël en Irak. Waar Irak wordt gestraft omdat het resoluties van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties weigert uit te voeren, mag Israël ze straffeloos negeren, luidt de klacht.

Het Leidse biotechnologiebedrijf Pharming heeft ruim 8 miljoen euro extra financiering weten aan te trekken. Dat heeft het bedrijf vanochtend bekendgemaakt. Pharming, dat een jaar geleden uitstel van betaling aanvroeg, hoopt dat het hiermee van de ondergang is gered.

LEON ADRIAANS

Hij is een schilder zoals romantici dat graag zien, Leon Adriaans. Gewapend met een Cézanneske baard struint hij door de velden en dreven op zoek naar onderwerpen voor zijn schilderijen. Zijn atelier is een boerenschuur waar de oude paardenkar tegen de strobalen staat. Voor filmer Pieter Verhoef moet dit aanleiding zijn geweest om de documentaire Eigen Weg over Adriaans te maken. De film gaat op het Nederlands Filmfestival in première en is op 2 oktober om 20u30 te zien op televisie. Ter gelegenheid hiervan toont Galerie De Zaal in Delft een speciale selectie uit Adriaans' werk.

Leon Adriaans. Galerie De Zaal, Koornmarkt 4, Delft. T/m 13 okt. Do t/m za 12-17u zo 14-17u.

In het bericht Slachtoffers Enschede teleurgesteld (25 september, pagina 2) staat dat afgifte van vergunningen en toezicht op naleving van daarin gestelde regels volgens de Belangenvereniging Slachtoffers Vuurwerkramp Enschede en advocaat G. Meijers een taak is die aan overheden is voorbehouden. Zij vinden dit juist geen exclusieve overheidstaak.

Vakbonden en het Rotterdams Philharmonisch Orkest zijn het eens geworden over een nieuwe CAO voor de musici. Het salaris van de orkestleden stijgt met 5 procent en komt daarmee op 15 procent boven het landelijk CAO-loon. Het orkest wil de beloning uiteindelijk op hetzelfde niveau brengen als de betaling bij het Koninklijk Concertgebouw Orkest (132 procent).

De kinderboekenweek is dit jaar gewijd aan alles wat met zee en water te maken heeft: schepen, sloepen, schuiten, meerminnen, piraten. In de Kunsthal Rotterdam begint de grote tentoonstelling Wonderland, van Pietje Bell tot Harry Potter, waarop de helden uit driehonderd jaar jeugdliteratuur tot leven komen aan de hand van een boekenwand van 160 meter met thematische paviljoentjes. Een overzicht van alle landelijke activiteiten is te vinden op www.cpnb.nl/kinderboekenweek.

Boekenweek - `Ay, ay kapitein'. Van 2 t/m 12 okt. In boekhandels en bibliotheken.

De Europese Commissie is ,,bezorgd'' over gisteren gepresenteerde plannen van Frankrijk om pas in 2007 begrotingsevenwicht te bereiken. Dat zei Commissaris Solbes (Economische en Monetaire Zaken) vanmiddag in een ongebruikelijk snel uitgegeven verklaring. De EU-commissie stelde deze week voor Frankrijk, Duitsland, Italië en Portugal uitstel te gunnen tot 2006 om hun tekorten weg te werken.

De emoties rond de oorlogen tegen Irak en het terrorisme hebben in de Verenigde Staten plotseling geleid tot een botsing tussen de Democraten en president George W. Bush.

Il mio viaggio in Italia

Bevlogen, vier uur durende documentaire van de Amerikaanse regisseur Martin Scorsese over de hoogtijdagen van het Italiaanse neorealisme (1945-1952). Scorsese geeft inzichtelijke analyses van de stilistische en thematische preoccupaties van regisseurs als Rossellini, De Sica, Visconti, Fellini en Antonioni. Ook plaatst hij de films in het licht van de omstandigheden waaronder hij ze zelf zag, vaak als kind in het New-yorkse Little Italy. Door zijn scherpzinnige, gepassioneerde en persoonlijke benadering wordt Scorsese de ideale filmdocent, de man die je leert met andere ogen te kijken. In het Filmmuseum en het Haags Filmhuis zijn ook een aantal films te zien .

Martin Scorsese's reis door de Italiaanse filmgeschiedenis. T/m 30 okt. Filmmuseum, Amsterdam, Haags Filmhuis, Den Haag; 't Hoogt, Utrecht (3 okt.); Filmhuis Arnhem (6 okt.); Lux, Nijmegen (15 okt.).

Op het platteland van Zimbawe weten ze weinig van politiek. Van de gevolgen des te meer. Hoe te overleven met niks.

Het Waalwijkse bedrijf TNW Export heeft miljoenen euro's aan overheidssubsidie verspild. TNW kreeg in 1998 subsidie van het ministerie van Buitenlandse Zaken om apparaten te leveren aan technische scholen in Ghana. Meer dan de helft van de machines blijkt echter onveilig of niet goed bruikbaar te zijn.

Het front tegen Bagdad begint met de dag minder hecht te ogen. Er dreigt iets mis te gaan in de politieke voorbereiding van een mogelijke oorlog tegen Irak. Dat is van belang omdat oorlog niet alleen een militaire aangelegenheid is waarbij objectieve kracht de beslissende factor is, maar evenzeer een politieke strijd die met politieke middelen wordt gestreden. Die politieke component lijkt nu onderschat te worden.

Het gaat even niet goed met Heerenveen. De erkende subtopper in de eredivisie staat na vijf wedstrijden met één punt voorlaatste. Geen reden voor paniek, vindt de clubleiding.

Slobodan Miloševic had een ,,cruciale rol in een gemeenschappelijke criminele organisatie'' die verantwoordelijk is voor de genocide in Bosnië waarbij duizenden moslims zijn vermoord. Dat betoogde openbaar aanklager Geoffrey Nice van het Joegoslavië-tribunaal vanmorgen in zijn openingspleidooi inzake de aanklachten over Kroatië en Bosnië.

Rabobank heeft opnieuw een hypotheekoffensief gelanceerd. De banken raken steeds vaker hypotheekklanten kwijt aan tussenpersonen. Met de beschermingshypotheek wil de bank nieuwe cliënten lokken.

Het Stedelijk Museum moet naar de Zuidas, een toplocatie met straks nauwelijks geëvenaarde kwaliteit. Daar wordt in korte tijd 1 miljoen m2 `uit, in en onder de grond gestampt': werken, wonen en welzijn.

De veiligheid van de kernreactor in Petten kan eenvoudig worden verbeterd, zeggen oud-medewerkers van de centrale. Maar zo eenvoudig is dat niet, zeggen de huidige verantwoordelijken.

Wethouder Dales maakt zich ,,ongelooflijk boos'' over de kunstwereld die niet enthousiast reageert op de voorstellen van wethouder Belliot voor een nieuw museum aan de Zuidas in Amsterdam. Wat een gotspe. Als er iemand boos moet zijn, dan zijn het de architecten die 13 jaar lang betrokken zijn geweest bij de uitbreiding van het Stedelijk Museum, de huidige directeur, Rudi Fuchs, en de vorige, Wim Beeren, die zich wel in zijn graf zal omdraaien.

De crisis in het Britse vwo is gisteren verder geëscaleerd na beschuldigingen dat de minister van Onderwijs, Estelle Morris, een onafhankelijk onderzoek naar haar optreden manipuleert.

De Zimbabweaanse oppositiepartij MDC zegt niet langer de confrontatie met het regime van president Mugabe uit de weg te willen gaan. De leider van de Beweging voor Democratische Verandering (MDC) kondigde gisteren aan Zimbabwes strenge veiligheidswetten te gaan negeren en politieke bijeenkomsten te organiseren zonder te wachten op de toestemming van de politie. De wetten werden voor de presidentsverkiezingen in maart ingevoerd en hebben campagnevoeren voor de MDC ernstig bemoeilijkt.

In zijn column `Godsdienstoorlog' demonstreert Max Pam een opmerkelijke onkunde van het christelijk geloof (NRC Handelsblad, 20 september). Hij blijkt de mening toegedaan dat enerzijds het geloof in God en anderzijds de sterke motivatie van waaruit Volkert van der G. tot zijn lugubere daad kwam, één en hetzelfde geloof zouden zijn. De moordenaar zou men evenzeer de zegen van God mogen toebidden als het politieke bedrijf dat weer in de startblokken staat.

In het artikel `Mediation is vandaag al heel gewoon' blijft een belangrijk aspect onderbelicht (NRC Handelsblad, 20 september). Voor het bedrijfsleven heeft mediation haar waarde ruimschoots bewezen. Het slagingspercentage ligt bij bedrijfsgeschillen bijna 30 procent hoger dan bij de mediations die via de rechtbanken hebben plaatsgevonden, namelijk 86 procent.

Vijf jaar nadat een aardbeving de basiliek van Franciscus in Assisi trof, is de geheel verbrokkelde plafondschildering van Giotto grotendeels hersteld.

De Nederlandse politiek heeft een opknapbeurt nodig. Alleen dan kan de band tussen kiezer en gekozene worden versterkt. Helaas is het nieuwe kabinet zich daar onvoldoende van bewust, vindt Marnix van Rij. Het Duitse democratische model kan volgens hem uitkomst bieden.

Bondskanselier Schröder is in de kwestie-Irak net zo recht door zee als de regering-Bush dat van zichzelf graag ziet. Schröder en Bush kunnen nu het beste maar zo snel mogelijk de verstoorde Duits-Amerikaanse betrekkingen weer normaliseren, meent Ivo H. Daalder.

Het artikel van Benali is een typisch bewijs van hoe goed geïntegreerd deze Marokkaan al is (NRC Handelsblad, 19 september). Op typisch Nederlandse wijze zegt deze schrijver te spreken namens een kleine kaste van door de media aangestelde, meest agnostische betweters. In zijn artikel gaat hij nergens concreet in op een issue dat bij moslims speelt. Als hij het over `modale' tegenover `fundamentalistische' moslims heeft, speelt hij in op autochtoon protestantse modellen. Of in moskeeën een dergelijke tegenstelling bestaat, hoeft niet te worden aangetoond, want dat ligt voor de hand, en dus zuigt men het uit de duim.

Er is weer een lichte stijging, maar dat is het enige positieve dat over de stand van de effectenbeurzen gezegd kan worden. De lange trend is al twee jaar naar beneden, in Amsterdam staat de graadmeter van de AEX op hetzelfde niveau als begin 1997, voor de koersexplosie van internet- en telecomaandelen begon. De ICT-luchtbel is leeggelopen, maar ook de koersen van gevestigde beursfondsen zijn in elkaar gezakt. Het afgelopen jaar zijn herstelbewegingen kortstondig gebleken en telkens gevolgd door diepere dalingen.

De kerken in Duitsland waarschuwen de bevolking tegen ,,vijandigheid en wrok'' jegens moslims. Ze doen dat in een gemeenschappelijke oproep ter gelegenheid van de `Week van de buitenlandse medeburger', die komende zondag begint.

Elektronicabedrijf Saronix uit Doetinchem is failliet. Bij het bedrijf werken 88 mensen. Het bedrijf is in de problemen gekomen door de ingestorte markt voor telecommunicatie. Vorige week kreeg Saronix uitstel van betaling. Omdat vrij snel hierna het faillissement is uitgesproken, is de CNV Bedrijvenbond niet optimistisch over een doorstart. Door overcapaciteit op de markt en de algehele economische malaise is de kans klein dat er een financier wordt gevonden die wil investeren in het bedrijf.

De rol die Nederland kan claimen op het gebied van veiligheid en defensie is een afspiegeling van haar militaire vermogen en haar internationale reputatie. Die nopen tot bescheidenheid, meent Ingo Piepers.

Met verbazing heb ik kennisgenomen van het tumult dat in de Amsterdamse kunstwereld is uitgebroken. Het Stedelijk Museum mag niet uitbreiden. Maar waar praten we over: een paar extra zaaltjes. En dat moet het Stedelijk weer op de kaart zetten en laten concurreren met de wereldmusea. Wat een onzin. Dat lukt alleen met een eigentijds gebouw dat allure heeft.

De Europese Unie ziet voorlopig af van vergeldingsmaatregelen tegen Amerikaanse importheffingen op staal. De EU-lidstaten steunen een voorstel van Eurocommissaris Pascal Lamy (Handel) om in elk geval te wachten tot een uitspraak van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) in maart volgend jaar. Diplomatieke bronnen in Brussel hebben dit vanmorgen bevestigd. De EU-ministers van Buitenlandse Zaken zouden maandag hun fiat geven aan het besluit, dat is voorbereid door de permanente vertegenwoordigers van de lidstaten in Brussel.

De publieksactie tegen de verhoging volgend jaar van de prijs van het treinkaartje is een groot succes, zegt reizigersorganisatie Rover. Zij schat dat zo'n driekwart van haar 80.000 protestformulieren al is ingevuld. Op de website www.reizigersprotest.nl zijn volgens een woordvoerder van Rover nog eens ,,enkele duizenden reacties'' binnengekomen. De actie loopt tot en met zaterdag. Vanmiddag liggen de protestformulieren in Amsterdam, morgen in Rotterdam en Leeuwarden en zaterdag in Arnhem en Nijmegen.

Rotterdam gaat een aantal zwaar verloederde plekken in de stad aanpakken via een beleid van zero tolerance. Overlast door verslaafden, jongeren en criminele illegalen, overbewoning, drugspanden, hennepkwekerijen en illegale seksinrichtingen worden op deze hot spots rigoureus teruggedrongen. ,,Alle gemeentelijke diensten, de politie en het openbaar ministerie geven vanaf nu prioriteit aan de onveilige wijken.''

Meet het kabinet met twee maten, wanneer het gaat om Israël en Irak? Daarover debatteerde gisteren de Tweede Kamer.

De PvdA-top moet het voortouw nemen om de macht aan de partijleden te geven, zegt een tweede intern evaluatierapport over de crisis in de PvdA.

Het herstel van de wereldeconomie gaat langer duren dan verwacht. Als er nog meer gegevens komen waaruit economische stagnatie blijkt, dan moeten de centrale banken in de Verenigde Staten en Europa hun rentes verder verlagen.

Mijn gedistingeerde tante van 85 is in de war als ik haar in het ziekenhuis opzoek. Ze wil naar huis.

De afwijzende reacties in PvdA-kring op het rapport-De Boer bevestigen volgens Paul Kalma van de Wiardi Beckmanstichting de juistheid van de analyse van het rapport.

Bij werkzaamheden 's nachts aan de spoorlijn tussen Alphen aan den Rijn en Leiden zijn deze week al vier ongelukken gebeurd. Vanmorgen ontspoorde een onderhoudsmachine doordat de stenen balken onder de spoorstaven op een bepaalde plaats niet stabiel genoeg lagen. De overige ongevallen, onder meer die van afgelopen maandag, waren te wijten aan menselijke fouten met de handmatige bediening van de wissels. Daardoor ontspoorde drie keer een werktrein. Persoonlijke ongevallen deden zich niet voor.

Franse soldaten hebben gisteren ongeveer 200 schoolkinderen en stafleden van een missionarissenschool in de Ivoriaanse stad Bouaké ontzet. De buitenlanders, overwegend Amerikanen, zijn inmiddels overgevlogen naar buurland Ghana.

Roemenië wil op korte termijn verbindingsofficieren naar Nederland sturen om de problemen met criminele landgenoten aan te pakken. Ook wil de Roemeense regering een informatienetwerk opzetten tussen het eigen ministerie van Binnenlandse Zaken en de departementen in de EU-lidstaten om verdere problemen te voorkomen. Dat heeft de Roemeense premier Nastase vandaag in Brussel gezegd, na afloop van overleg met de Europese Commissie over het door Roemenië gewenste EU-lidmaatschap. Nastase onderkent dat Nederland en andere lidstaten grote problemen hebben met uitgeweken landgenoten die tot criminaliteit vervallen.

De vijf grote Brabantse gemeenten (Eindhoven, Tilburg, Breda, Den Bosch en Helmond) willen uitgeprocedeerde asielzoekers opvangen. Dat stond gisteren in een oproep van de colleges van burgemeester en wethouders van de vijf gemeenten aan het kabinet-Balkenende. Voorwaarde voor de opvang is dat de asielzoeker meewerkt aan zijn terugkeer naar het land van herkomst. Volgens de vijf Brabantse gemeenten kan ongeveer de helft van de uitgeprocedeerden niet terug naar het thuisland. Deze mensen belanden op straat en verdwijnen in de illegaliteit.

In de top van de PvdA gaan steeds meer stemmen op om de verkiezing van de partijleider door de leden uit te stellen.

Meer dan 8.000 veroordeelde verdachten ontlopen dit jaar een kleiner of groter deel van hun detentie wegens een cellentekort. Het aantal voortijdige heenzendingen wegens gebrek aan celruimte stijgt daarmee explosief. Vorig jaar werden om die reden 446 verdachten eerder weggestuurd.

Kunstenaar Edward (Tonio Arango) heeft een probleem: hij kan maar geen schilderij voltooien. Lastig wanneer de oude plattelandsherberg waar hij woont in de verkoop gaat, de verdiende centen nauwelijks toereikend zijn om de kunstenaarsboterham te beleggen en Edwards malafide galeriehouder Poser (Maximilian Schell) voor kunstvervalsing de bak indraait. Onconventionele actie is geboden, oftewel: if you can't beat 'em, join 'em.

In het centrum van Amsterdam zijn in de nacht van woensdag op donderdag twee mannen doodgeschoten. In totaal werden drie mannen neergeschoten van wie er een ter plekke overleed. Een ander stierf later in een ziekenhuis. De schietpartij had plaats in een café aan de Korte Leidsedwarsstraat. Twee groepen mannen kregen daar ruzie, aldus de politie. De twist eindigde in de schietpartij.

Zanger en acteur Ramses Shaffy kreeg op de openingsavond van het Nederlands Film Festival in Utrecht een koninklijke onderscheiding uitgereikt.

Elf mannen, onder wie een paramilitair en een acteur, hopen aanstaande zondag tot president van Servië te worden gekozen. De huidige president van Joegoslavië maakt de meeste kans.

Lucia de B. is de eerste noch de enige. Een paar jaar geleden was er de ziekenverzorgende Martha U., die het verzorgen van vier bejaarden zo ver doorvoerde dat ze ervoor veroordeeld werd. In de jaren tachtig van de vorige eeuw hielp zuster Waltraud Wagner in Wenen honderden patiënten aan hun einde. In dezelfde periode maakte zuster Michaela Broeder in Duitsland zeker zeventien slachtoffers. In 1976 was broeder Frans H. voorpaginanieuws: in het `proces van de eeuw' stond hij terecht voor het doden van minstens negen bejaarden (maar wellicht een veelvoud daarvan) tijdens zijn werk in de Lückerheidekliniek in Kerkrade.

Liverpool Biennial

Komende acht weken is de stad Liverpool voor de tweede keer het Britse centrum van moderne kunst. Behalve `officiele' exposities in Tate Liverpool en de nieuwe Walker Art Gallery vindt de Liverpool Biennial ook plaats in minder conventionele plekken van de stad. In nachtclubs, vervallen kerken, voormalige kantoren en scholen, garages, oude pakhuizen en scheepswerven exposeren jonge beeldende kunstenaars hun nieuwste werk. Onbekend talent uit alle uithoeken van de globe in de onbekende uithoeken van Liverpool. Zo gaat de Biennial ook een beetje over stad zelf. T/m 24 nov Liverpool Biennial. Informatie 0044-1517097444 & www.biennial.org.uk

Hoe mistroostiger de kudde wordt, des te groter de kans voor dwarse beleggers om hun slag te slaan. Nu de Londense FTSE 100 deze week is gekelderd naar zijn diepste punt sinds zes jaar – 47 procent lager dan de piek van begin 2000 – is de Britse aandelenmarkt op een niveau beland voor koopjesjagers.

Britse strijdkrachten worden verder in staat van paraatheid gebracht voor een mogelijke oorlog in Irak. Het ministerie van Defensie kondigde gisteren aan dat zo'n 3.000 soldaten niet langer beschikbaar zijn om bij te springen in het geval van een landelijke brandweerstaking. Ze moeten zich voorbereiden ,,op potentiële militaire operaties''.

De politie heeft dinsdag in een huis in Hoogvliet het lichaam van een twee jaar geleden overleden man aangetroffen. Het gaat om een 56-jarige man uit de Desdemonastraat. Hij is volgens een politiearts een natuurlijke dood gestorven. Buurtbewoners belden de politie wegens stankoverlast. Volgens hen leefde hij als een kluizenaar. Hij was niet als vermist opgegeven.

Het herstel van de wereldeconomie is aanstaande, aldus het Internationaal Monetair Fonds. Als de dalende beurskoersen, het tanende vertrouwen in de economie en de dreigende aanval op Irak niet worden meegeteld.

Voor het maken van olijvenpesto zijn smaakrijke, zwarte olijven met pit nodig; kant-en-klare ontpitte zwarte olijven zijn meestal smaakloos. Ga voor een ruime keuze naar winkels waar verschillende soorten olijven los worden verkocht: goede delicatessenwinkels, gespecialiseerde kaaswinkels met een mediterraan assortiment, winkels gespecialiseerd in oliën en azijnen, zuur- en olijvenkramen op dagmarkten of Griekse, Marokkaanse, Portugese, Spaanse en Turkse winkels. Koop zwarte olijven nooit zonder eerst geproefd te hebben of ze niet te bitter of te zout zijn. De smaak moet plezierig in de mond blijven dralen.

De regering wil de bouw van windmolenparken in Nederland stimuleren, maar het is de vraag of de beoogde doelstellingen worden gehaald. De windmolens op boerderijen zijn in ieder geval niet langer populair.

,,Ik ben blij dat wij ook eens in het nieuws staan'', zei de oude man die ik af en toe opzoek, ,,het geeft je het gevoel dat je er weer helemaal bijhoort. Heb je gemerkt dat ik mijn gebit al in heb? Dat is om alvast te wennen aan mijn functie in de crèche. Die kinderen kunnen je niet volgen als je met een tandeloos mondje over normen en waarden begint.

Herinnert u zich Salomon Brothers nog? Ieder kwartaal was de verrassing voor beleggers weer compleet bij het onsamenhangende Amerikaanse effectenhuis. De ene keer werd er geld als water verdiend, de andere keer was het huilen met de pet op. Afgezien van een paar dollar uit de olieraffinage en de begeleiding van fusies en overnames, kwamen de verdiensten van het oude Salomon Brothers vooral uit de grote, risicovolle posities die zijn legendarische handelaren innamen op de kapitaalmarkten.

De Iraanse president Khatami heeft gisteren zijn conservatieve tegenstanders uitgedaagd door een wetsontwerp in te dienen dat zijn bevoegdheden uitbreidt.

Twee accountants van Ernst & Young zijn berispt omdat zij ten onrechte de jaarrekeningen van 1995 tot en met 1998 van Zuid-Holland hebben goedgekeurd. Volgens de tuchtrechter had het duo onvoldoende zicht op geheime bankactiviteiten van de provincie.

De Belangenvereniging Slachtoffers Vuurwerkramp Enschede (BSVE) en de advocaat van S.E. Fireworks-directeur W. Pater bekritiseren de beslissing van het gerechtshof in Arnhem om de staat, de gemeente en individuele ambtenaren niet te vervolgen voor hun rol in de vuurwerkramp.

De PvdA is niet de enige partij die een verkiezingsnederlaag laat volgen door zelfanalyse. Na de verkiezingen van 1994, waarbij het CDA 20 van zijn 54 zetels verloor, kwam een commissie onder leiding van oud-minister Til Gardeniers met een kritisch rapport over de eigen partij. Anders dan de PvdA nu, was het CDA toen nog formeel in de race voor regeringsdeelname: op het moment van publicatie van het rapport (begin juli) was de kabinetsformatie in volle gang en de eerste paarse formatiepoging net mislukt. Lijsttrekker Brinkman was nog partijleider.

De belangrijkste passages uit het rapport-De Boer over de oorzaak van de verkiezingsnederlaag op 15 mei van dit jaar.

Loek Hermans, ex-minister van Onderwijs, is verkiesbaar in de Eerste Kamer, zo blijkt uit de vandaag gepubliceerde VVD-groslijst van kandidaten voor de senaat.

Oksana Fjodorova heeft gisteren de titel van Miss Universe opgegeven. Miss Rusland zegt van de eer af te zien omdat ze zich wil voorbereiden op de verdediging van haar dissertatie. Politie-officier Oksana hoopt op een baan bij de politieacademie van Sint Petersburg. Dit weekend kroonde Donald Trump de nummer twee van de competitie, miss Panama, al tot de nieuwe Miss Universe. Zijn organisatie liet aan de New York Post uitlekken dat Oksana niet aan de verplichtingen van haar contract voldeed. Ze zou zeven kilo zijn aangekomen en wellicht zelf zwanger zijn, een doodzonde voor een Miss Universe. De krant noemde haar een verwaand nest.

De Amsterdamse cultuurwethouder H. Belliot staat positief tegenover de plannen van theatermagnaat Joop van den Ende en zijn Stage Holding Entertainment om geld te steken in het Nieuwe de la Mar Theater en het aangrenzende bioscopencomplex Calypso/Bellevue-Cinerama aan de Marnixstraat in Amsterdam.

Na duizenden oneliners op de voorpagina van NRC Handelsblad gaat redacteur Pim Vermaat met vut. In het Persmuseum in Amsterdam wordt morgen een expositie over de oneliners en deze krant geopend. Vanaf maandag staat op de voorpagina dagelijks een cartoon van Kamagurka.

De Wiardi Beckman Stichting heeft particulier beveiligingspersoneel ingehuurd voor de bewaking van haar met de dood bedreigde medewerkster Ayaan Hirsi Ali. Dat is gebeurd op advies van de politie, nadat het ministerie van Binnenlandse Zaken had besloten om geen permanente politiebewaking voor haar beschikbaar te stelllen.

Alle Europese beurzen toonden vanochtend een licht herstel na de zware aandelenverliezen van de afgelopen dagen. Rond het middaguur noteerde de toonaangevende beursgraadmeter van Amsterdam, de AEX-index, 10 punten hoger op 304.

De NAVO-ministers van Defensie hebben positief gereageerd op een Amerikaans plan voor een snelle `aanvalsmacht' binnen de NAVO, van 5.000 tot 20.000 man, die wereldwijd inzetbaar is.

Een oud-directeur van supermarktketen Albert Heijn gaat de duizend winkels leiden die Vendex KBB in mei van dit jaar heeft afgestoten. In dit nieuwe concern, Retail Network, worden de zes voormalige winkelbedrijven van Vendex KBB ondergebracht.

Zes dagen na het gelijkspel tegen Feyenoord (1-1) heeft Juventus gisteren korte metten gemaakt met Dinamo Kiev: 5-0. In het opvallend lege Delle Alpi-stadion in Turijn kregen de Oekraïeners geen schijn van kans. Het vierde doelpunt van de Italianen kwam op naam van Davids, de Nederlandse international die in de 67ste minuut na een fraaie solo doelman Reva passeerde.

De Europese Commissie wil per november een eind aan staatsgaranties voor luchtvaartmaatschappijen bij verzekeringen tegen risico's van aanslagen. Volgens Brussel is de invloed van `11 september' op de verzekeringsmarkt voldoende verminderd.

ACTUALITEITEN

2 Vandaag. De uitslag van de eerste peiling na de troonrede. Ook aandacht voor het rapport van de commissie-De Boer over het falen van de PvdA bij de verkiezingen. Ned.2, 17.30-18.55u.

Netwerk. Reportage over verslaafde straatprostituees, en aandacht voor de rol van de Raad van Arbitrage in de bouwwereld, een instantie die bemiddelt bij conflicten tussen aannemer en opdrachtgever. Ned.1, 20.30-21.07u.

Nova. Reportage uit Irak, en een debat over meertalig onderwijs. Ned.3, 22.30-22.57u.

Barend & Van Dorp. Te gast is Trude Maas, Eerste-Kamerlid voor de PvdA en commissaris bij ABN Amro, Schiphol en Philips. RTL4, 22.30-23.30u.

De Europese Commissie wil Frankrijk, Duitsland, Italië en Portugal meer tijd geven om hun begroting in evenwicht te krijgen. Zij stelt nu voor dat dit uiterlijk in 2006 het geval moet zijn.

De Europese Commissie, het dagelijkse bestuur van de Europese Unie, heeft een hachelijke bocht genomen. De doelstelling dat de lidstaten van het eurogebied hun begrotingen in 2004 op orde moeten hebben (neergelegd in het zogeheten Stabiliteitspact), is losgelaten. Onder druk van de onvermijdelijke constatering dat vier lidstaten – Duitsland, Frankrijk, Italië en Portugal – zich dit jaar niet aan de afspraken van het stabiliteitspact zullen houden, heeft Pedro Solbes, de Eurocommissaris voor Monetaire Zaken, gekozen voor realiteit boven doctrine. Het doel van begrotingsevenwicht wordt verplaatst naar 2006. En de wijze waarop tekorten worden berekend, zal worden aangepast: zo wordt overschrijding van het maximale tekort van drie procent van het bruto binnenlandse product dit jaar – althans voor het oog – voorkomen. Hiermee hoopt de Commissie zo niet de letter, dan toch de geest van het Stabiliteitspact te redden.

De Amsterdamse politie `veegde' 210 illegalen op, die zij verantwoordelijk hield voor criminaliteit en overlast. Maar ze pakte ook schoonmaaksters en kinderen op.

Het rapport van de interne partijcommissie-De Boer en de reactie daarop van het PvdA-bestuur hebben de crisis in de partij verder verscherpt. Fractievoorzitter Jeltje Van Nieuwenhoven besloot zich gisteren niet kandidaat te stellen voor de verkiezing van de partijleider in november dit jaar. Op dit moment is Kamerlid Wouter Bos formeel de enige kandidaat voor het leiderschap van de PvdA. Ook is de discussie over de inhoudelijke koers van de grootste oppositiepartij opgelaaid.

Er komt dan wel geen regeringscommissie voor, maar het normen en waardenoffensief gaat volop voort. Derde deel van een serie over gedragsregels in de buitenlucht.

De kernreactor in Petten kampt sinds de jaren tachtig met een technische onvolkomenheid waardoor een klein risico bestaat op het droogvallen van de reactorkern. Dat is het grootst denkbare nucleaire ongeluk waarbij de koepel zou kunnen barsten en zich radioactiviteit over de omgeving kan verspreiden.

,,De kaasstolp aan diggelen'', is de welluidende titel van de PvdA-commissie die onder leiding van oud-minister De Boer een onderzoek deed naar de desastreuze verkiezingsnederlaag van de sociaal-democraten bij de verkiezingen van 15 mei. Het is een titel die bedoeld is om op twee manieren te kunnen worden uitgelegd: als constatering, en als opdracht. Dat laatste heeft het partijbestuur van de PvdA niet begrepen, getuige de snelle, afkeurende reactie op het moedige rapport van De Boer.

`Crowdsurfen' mag dan verboden zijn door concertmonopolist Mojo, in het Groninger rockhol Vera werd die regel met voeten getreden tijdens het concert van Green Lizard. De muziek van de jonge rockleveranciers uit Tilburg geeft alle aanleiding voor zulk soort fysieke activiteiten. De groep gaat misschien niet verschrikkelijk oorspronkelijk te werk, maar met nauwelijks in te tomen energie en enthousiasme kun je ook een heel eind komen.

Het ministerie van Binnenlandse Zaken maakt bijna 500.000 euro aan subsidie over aan de Vereniging Lijst Pim Fortuyn. Een woordvoerder bevestigt dat de aanvraag van de LPF wordt gehonoreerd na te zijn getoetst aan de wet. De overheid geeft elke serieuze politieke partij een financiële bijdrage voor onder meer personeel dat zich bezighoudt met scholing en vorming. Vastgoedhandelaar Ed Maas, tijdelijk bestuurder van de LPF ziet de toekenning van de subsidie als een belangrijke stap. De subsidie zal worden gebruikt voor het opzetten van afdelingen, het opleiden van de 26 Kamerleden en de uitgave van een partijblad.

Advocaat A. Visser van de Haagse verpleegkundige Lucy de B., de 41-jarige verdachte van dertien moorden en vijf moordpogingen, zette gisteren in zijn pleidooi een groot aantal vraagtekens bij het verloop van het onderzoek tegen zijn cliënt.

Bij een aanval op een hindoetempel in de Indiase deelstaat Gujarat zijn gisteravond ongeveer dertig mensen gedood en raakten zeker honderd anderen gewond. Indiase veiligheidstroepen vielen afgelopen nacht de belegerde tempel in de hoofdstad Gandhinagar binnen en schoten de twee aanvallers dood. De mannen behoorden waarschijnlijk tot een islamitische terreurgroep. Zij hadden brieven bij zich waarin stond dat ze leden waren van de `Tehreek E Kasas', een tot nog toe onbekende organisatie.

Minister Donner van Justitie heeft een eerder afgekondigde vacaturestop op zijn ministerie voorlopig opgeschort. Hij is daartoe gedwongen door een uitspraak in kort geding van de Haagse rechtbank. Die oordeelde in een door de ondernemingsraad aangespannen procedure dat Donner over die vakaturestop intern beter overleg had moeten plegen. Volgens rechtbankpresident R. Paris moet Donner eerst overleggen met vakbonden en de ondernemingsraad voordat dergelijke besluiten genomen kunnen worden. Het ministerie wil de uitspraak in een nieuwe procedure aanvechten.

Voor Amsterdammers met interesse voor hedendaagse vormgeving waren de afgelopen tien, vijftien jaar barre tijden. Ze moesten naar het Design Museum in Londen, het Vitra Museum in Weil am Rhein, het Groninger Museum of het Bonnefanten Museum in Maastricht, want in hun eigen Stedelijk Museum werd niets gedaan aan de design avantgarde. Maar met het aantreden van Ingeborg de Roode als conservator industriële vormgeving is de tijd voorbij van historisch verantwoorde, maar wel erg veilige tentoonstellingen over Streamline, een eeuw keramiek of grafisch ontwerp van een decennium terug. Dat het museum nu de eerste solo-presentatie van aanstormend talent Satyendra Pakhalé organiseert, is tekenend voor het nieuwe elan.

Nederland is gisteren in verlegenheid gebracht door de Duitse minister van Defensie Peter Struck. Op een NAVO-bijeenkomst in Warschau verklaarde deze tegenover journalisten dat Nederland en Duitsland begin volgend jaar gezamenlijk de leiding over de ISAF-vredesoperatie in Afghanistan op zich zullen nemen.

Nederland en Duitsland gaan waarschijnlijk samen het opperbevel voeren van de vredesoperatie in Afghanistan. Maar had het kabinet eerder niet gezegd het juist rustiger aan te willen doen met vredesmissies?

Een 14-jarige meisje dat maandag dood in bad in haar ouderlijke woning in het Groningse Wildervank werd aangetroffen, is door geweld om het leven gekomen. Dat heeft sectie uitgewezen. Een woordvoerder van de politie wil niet zeggen hoe het meisje om het leven is gebracht. Wel bevestigt hij dat het slachtoffer uiterlijke kenmerken van geweld vertoonde. Er is nog geen spoor van een dader.

Gerrit Jan Wolffensperger, voorzitter van de Raad van Bestuur van de Publieke Omroep, legt per 1 februari volgend jaar zijn functie neer. De Publieke Omroep geeft in een schriftelijke verklaring als reden ,,dat de huidige bestuurlijke structuur van de Publieke Omroep het naar zijn mening voor de Raad van Bestuur onmogelijk maakt het slagvaardige en toekomstgerichte beleid te voeren dat hij noodzakelijk acht''. Per 1 februari 2003 loopt de vijfjarige bestuurstermijn van Wolffensperger af. Wolffensperger ambieert geen tweede termijn, zo heeft hij in een brief van 3 september jl de voorzitter van de Raad van Toezicht van de Publieke Omroep laten weten.

Staatssecretaris Phoa (Sociale Zaken) heeft gisteren tijdens het vragenuurtje in de Tweede Kamer afstand genomen van het idee van minister Heinsbroek (Economische Zaken; CDA) om crèches te openen in bejaardentehuizen. Heinsbroek deed het voorstel afgelopen vrijdag, om zo het tekort aan kinderopvangplaatsen weg te werken. Volgens hem zouden ouderen bovendien normen en waarden goed kunnen overdragen aan kinderen.

Het dodelijke West-Nijlvirus, mogelijk in 1999 via een mug in een vliegtuig in New York aangekomen, rukt op in de Verenigde Staten.

Ex-president Miloševic zou voor het Joegoslavië tribunaal op straf-vermindering hebben kunnen rekenen als de `vrienden van het hof' beter hadden opgelet, meent jurist Göran Sluiter.

De NAVO-ministers van Defensie hebben gisteren positief gereageerd op een Amerikaans plan voor een snelle `aanvalsmacht' binnen de NAVO, van 5.000 tot 20.000 man, die wereldwijd inzetbaar is. De Amerikaanse minister van Defensie, Rumsfeld, waarschuwde zijn collega's dat de NAVO kan wegkwijnen als zij zich niet instelt op moderne oorlogsvoering en nieuwe dreigingen zoals terrorisme.

Volgens de regering in Peking gebruiken aanhangers van de verboden spirituele beweging Falun Gong Taiwan als uitvalsbasis voor het inbreken in televisieuitzendingen die via de satelliet het platteland van China bereiken. Peking zegt bewijzen te hebben dat televisiesignalen waarmee recentelijk verschillende malen reguliere uitzendingen werden weggedrukt, vanuit het noorden van Taiwan zijn verstuurd. Een Taiwanase functionaris noemde de beschuldigingen vanochtend ,,vergezocht''. Wel heeft Taiwan gezegd naspeuringen te zullen doen.

De Verenigde Staten hebben Colombia gevraagd om de uitlevering van de beruchte paramilitaire leider Carlos Castaño wegens drugshandel. Dat heeft de Amerikaanse minister van Justitie, John Ashcroft, gisteren bekendgemaakt. Castaño en twee medewerkers worden ervan beschuldigd sinds 1997 ten minste 17 ton cocaïne naar de VS en Europa te hebben gesmokkeld. Castaño is als organisator van de doodseskaders de belangrijkste paramilitaire leider in Colombia. Eerder liet hij weten vrijwillig naar de VS te zullen gaan omdat dat de beste manier zou zijn om zich te verdedigen. Gisteren kwam een medewerker van hem evenwel terug op de eerder gedane mededeling dat Castaño reeds onderweg was naar de VS.

De Duitse politie heeft gisteren een Russische bus van de weg gehaald die zoveel mankementen vertoonde, dat de twintig inzittenden in levensgevaar verkeerden. Van de meer dan dertig gebreken aan het voertuig was een aantal zo ernstig dat het onbegrijpelijk is dat de bus nog tot aan Mannheim gekomen is. De remmen en assen waren kapot, stabilisatoren en stuurinrichting gebroken of doorgeroest. Er zat een grote scheur in de voorruit en op de banden zat vrijwel geen profiel meer. Dragende delen vertoonden ernstige roest. De Russische toeristen hebben in een Duitse bus hun reis voortgezet.

Een 14-jarige jongen heeft in het westen van Oostenrijk een granaat uit de 17e eeuw gevonden. Hij nam het ding mee naar huis. Deskundigen noemen het een wonder dat de jongen nog leeft. De granaat stond op scherp, maar ontplofte niet omdat hij nat was geworden. De jongen vond de granaat op de bodem van een riviertje waarin hij aan het zwemmen was. Hij wikkelde zijn handdoek er omheen, liep ermee naar huis en legde het voorwerp in de linnenkast. Zijn vader toonde het later aan een bevriende douanebeambte, die meteen een explosievendeskundige inschakelde. Het projectiel bleek een kwart kilo kruit te bevatten. Een militair museum schat dat de bom afkomstig is uit de Dertigjarige Oorlog, van 1618 tot 1648. Het museum noemde de vondst ,,zeer belangrijk voor de militaire geschiedenis''.

De Chinese autoriteiten hebben afgelopen maand een man gearresteerd wegens publicatie van meer dan 110 ,,reactionaire'' artikelen en essays op het internet. De arrestatie van Chen Shaowen werd gisteren bevestigd door een functionaris in de stad Lianyuan, in de provincie Hunan. Volgens een lokale krant wordt Chen beschuldigd van het vervalsen van informatie en het belasteren van de communistische partij. Eerder al werd in China een activist voor aidsbestrijding opgepakt wegens de verspreiding van een overheidsrapport over de ziekte op het web. Hij werd vorige week vrijgelaten nadat hij had bekend de wet te hebben overtreden door staatsgeheimen in de openbaarheid te brengen. Ook blokkeerden de Chinese autoriteiten begin deze maand zoekprogramma's als Google en AltaVista.

In Noord-Spanje zijn gisteren door bomexplosies drie doden gevallen, onder wie zeker één lid van de terroristische Baskische afscheidingsbeweging ETA. De explosies zijn vermoedelijk het werk van de ETA. Gisterenmiddag kwam bij de plaats Leiza een lid van de Guardia Civil om toen hij met drie collega's een reclamebord met de leuze `Lang leve de ETA. Een lid van de Guardia Civil zal hier sterven' wilde verwijderen. Toen de vier bezig waren, ontplofte achter het bord een bom. De drie anderen raakten zwaar gewond. Eerder op de dag ontplofte in Bilbao een auto met explosieven. De twee inzittenden kwamen om. Een van de twee is inmiddels geïdentificeerd als lid van de ETA. De springstof is volgens de politie vermoedelijk voortijdig ontploft omdat die ,,in slechte staat verkeerde''.

De Verenigde Staten hebben Israël gisteren gevraagd een resolutie van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties uit te voeren die de onmiddellijke opheffing van het beleg van het hoofdkwartier van de Palestijnse leider Yasser Arafat in Ramallah eist. De resolutie werd gisteren aangenomen met 14 stemmen voor. De VS onthielden zich. Het Israëlische leger startte het beleg donderdag na twee Palestijnse zelfmoordaanslagen die door moslim-extremisten werden opgeëist, maar door Jeruzalem aan Arafat werden toegeschreven.

De Verenigde Staten krijgen het moeilijk om een resolutie over de ontwapening van Irak in de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties aangenomen te krijgen voordat chef-wapeninspecteur Hans Blix maandag in Wenen met een Iraakse delegatie praat.

`Nationale Veiligheidsstrategie' is een bescheiden naam voor dit document. Als de naam niet belast was met de herinnering aan een mislukking, zou het De blauwdruk voor de Nieuwe Wereldorde genoemd kunnen worden. Niet een blauwdruk, niet een wereldorde, maar twee maal de. Het bevat een analyse van de verhoudingen tussen staten en andere machten, waarin interessante denkbeelden verwerkt zijn. Er is een filosofische grondslag waar niemand in het westen tegen kan zijn – de filosofie van de democratische vrijheid – en het geeft een schets van de manier waarop de wereldorde moet worden bereikt; de praktijk van de buitenlandse politiek. Deze schets, de kern van het document, maakt de Bush-doctrine imperatief.

Na Frankrijk overwegen ook de Verenigde Staten troepen naar Ivoorkust te sturen om zonodig onderdanen uit het land te evacueren. Een woordvoerder in Washington zei gisteren dat bijna tweehonderd Amerikaanse soldaten naar buurland Ghana worden gevlogen. Franse troepen en versterkingen zijn al in Ivoorkust aanwezig. Hun aandacht richt zich vooral op de stad Bouaké, in het centrum van het land. Het grootste deel van de stad is nog steeds in handen van muitende soldaten die vorige week donderdag een mislukte greep naar de macht deden. In Bouaké verblijven naar schatting enkele honderden Fransen en Amerikanen. Onder de Amerikanen zijn veel kinderen die op een plaatselijke missionarissenschool zitten. De afgelopen dagen werd in de buurt van de school geschoten tussen rebellen en regeringssoldaten.

Peter Paul Muller, Carice van Houten, Halina Reijn en Jan Decleir spelen belangrijke rollen in de verfilming van Karel Glastra van Loons De passievrucht door debutant Maarten Treurniet.

De Amerikanen zijn niet van plan Gerhard Schröders harde kritiek op hun Irak-beleid zomaar te vergeten nu de Duitse verkiezingen achter de rug zijn. `Hitlers kinderen' heten Duitsers nu al op de radio.

De Amsterdamse wethouder van Cultuur Hannah Belliot en de directie van het Stedelijk Museum zijn het na ,,een constructief gesprek'' eens geworden over de toekomst van het museum. Hoe die toekomst is er precies uit zal zien is nog onduidelijk.

Villa Zebra, het enige museum dat is gericht op kunst voor kinderen, gaat dicht. Op 1 november sluiten de deuren, ,,om geen verdere kosten en schulden te maken'', aldus directrice Jet Manrho. Villa Zebra is een jaar geleden geopend en ligt aan hetzelfde plein als de Rotterdamse Kunsthal en museum Boijmans van Beuningen.

Directeur Chris Dercon (44) van Museum Boijmans Van Beuningen, wordt per 1 juni volgend jaar directeur van het Haus der Kunst in München. Boijmans maakte dat dinsdag officieel bekend. Dat Dercon zou vertrekken, werd vorige week bekend voor zijn benoeming in Duitsland rond was.

De Britse positie in de kwestie-Irak zou sceptische Europese bondgenoten, zoals Frankrijk en Duitsland, dichterbij de Verenigde Staten brengen.

De serie Reisverhalen berust op een sterk idee, ontwikkeld door de Humanistische Omroep en producent Pieter van Huystee. Zestien Nederlandse filmmakers kregen elk de opdracht om een videodocumentaire van vijftig minuten te maken over een treinreis naar keuze. Als het gekozen traject een persoonlijke betekenis had: des te beter. Vaak bedienden de regisseurs voor het eerst sinds lang weer eens zelf de camera, wat bijvoorbeeld Peter Delpeut (zijn In Loving Memory over de lijn Leeds-Carlisle werd vorig jaar voor een Gouden Kalf genomineerd) deed verzuchten dat het voelde als een nieuw begin.

De dit jaar in Cannes met een juryprijs bekroonde documentaire Bowling for Columbine van de Amerikaanse regisseur Michael Moore is aangewezen als openingsfilm van het International Documentary Filmfestival Amsterdam (IDFA). Dat maakte de Nederlandse distributeur van Bowling for Columbine deze week bekend. Moore onderzoekt mede naar aanleiding van de schietpartij op de middelbare school van Columbine in Littleton, Colorado op 20 april 1999 de wortels van het geweld in de Amerikaanse samenleving. De vijftiende editie van IDFA duurt van 20 november tot 1 december.

In de films van Pedro Almodóvar loopt altijd wel iemand zomaar onder een auto, raakt in coma of lijdt aan een ongeneeslijke ziekte. Die hang naar melodrama is niet wat het werk van de Spaanse Oscarwinnaar (Todo sobre mi madre, 1999) tot nu toe voor mij zo onverdraaglijk maakte. Ook zijn neiging tot kitscherige hyperbolen, en tot aan reclame- en modefotografie ontleende visuele symboliek went uiteindelijk. Ergernis wekte vooral iets anders: de krampachtige en ostentatieve bewijzen dat Spanje in seksueel opzicht een liberale en verlichte natie vormt.

Feyenoord heeft zichzelf gisteren een uitermate goede dienst bewezen door de uitwedstrijd in de eerste ronde van de Champions League tegen Newcastle United met 1-0 te winnen. De Rotterdammers staan met vier punten uit twee duels op de tweede plaats in groep E, vlak achter Juventus. Feyenoord heeft nu een dubbele ontmoeting met Dinamo Kiev in het vooruitzicht, en treft de Oekraïners dinsdag eerst in eigen stadion.

Bos Bros., de productiemaatschappij van familiefilms als Abeltje, Minoes en Ja zuster nee zuster, heeft de filmrechten verworven van De griezelbus van Paul van Loon. Het bij kinderen uiterst populaire boek met enge verhalen zou zich volgens producent Burny Bos goed lenen voor een griezelfilm voor kinderen, een genre dat nog niet erg ontwikkeld is. Bos denkt dat de opnamen zo snel plaats kunnen vinden dat de film eind 2003 al in de bioscoop zou kunnen komen. Over regisseur en scenarioschrijver is nog niets bekend. Eerder dit jaar werd De griezelbus ook al bewerkt tot een theatermusical.

In een land waar het verschil tussen allochtonen en autochtonen al jarenlang politiek wordt uitgebuit, is een zondebok snel gevonden. Ivoorkust is voor buitenlanders niet meer veilig.

Na drie opera's van Gerard Ammerlaan in zeven jaar lijkt er sprake van een Groninger school in het Nederlandse muziektheater. Van alle tijden, van alle streken (1998) over Reinaert de Vos, schreef Ammerlaan samen met de componisten Jacob ter Veldhuis en Boudewijn Buckinx. Ontstaan in grote nood (1995) over de Groninger graficus H.N. Werkman, en De Satansfles, dat vrijdag in première ging, componeerde Ammerlaan op libretto's van Jo Willems.

De Amerikaanse actrice Gwyneth Paltrow (Oscarwinnares voor Shakespeare in Love) heeft de filmrechten verworven van Donna Tartts eerste succesroman Secret History. Tartts Nederlandse uitgever Robbert Ammerlaan meldde dat deze week in Amsterdam. Paltrow zou zelf een hoofdrol willen spelen in de filmversie.

Het zusje van Patrick Smash heeft het goed bekeken. Ze leest The Borrowers, het klassieke kinderboek waarop de vorige film van regisseur Peter Hewitt was gebaseerd. Het zou, zo in het begin van de film, nog kunnen doorgaan voor een zelfrelativerend grapje van de regisseur. De hoofdpersoon is nog niet eens geboren, maar Hewitt houdt de toeschouwer bij de les. Deze film zal minstens even fantastisch worden als The Borrowers (1997) waarin piepkleine wezentjes achter de plinten van onze huizen een hele wereld hadden gebouwd van onze verloren sokken en kwijtgeraakte prullaria.

Als zelfs de machtigste sportondernemer geld tekort komt om sporters te betalen, is er iets wezenlijk mis. ,,Ook sportsterren hebben een sociale verantwoordelijkheid.''

Minority Report is de zesde sciencefictionfilm van Steven Spielberg. Eerder maakte hij Close Encounters of the Third Kind, E.T., twee Jurassic Parks en, vorig jaar, A.I. Van al deze films is Minority Report, dat zich net als A.I. in de toekomst afspeelt, de saaiste. Het verhaal is in theorie interessant. Het is een variant op het oude gegeven dat in het gedicht van P.N. van Eyck over de tuinman die vlucht als hij de dood ontmoet zo mooi is verbeeld. De dood heeft het laatste woord: `Ik was verrast,/ toen 'k 's morgens hier nog stil aan 't werk zag staan,/ Die ik 's avonds halen moest in Ispahaan.' Kijken naar de film van Spielberg duurt veel langer dan het lezen van het gedicht van Van Eyck.

Max von Sydow, de serene Zweedse acteur die bij Bergman schaakte met de dood en die Christus speelde, is nu te zien als duistere genius in Steven Spielbergs `Minority Report'.

Martha Coolidge, regisseur en voorzitter van het Directors Guild of America (DGA), heeft gewaarschuwd dat het auteursrechtelijk niet toegestaan is om gekuiste versies van bestaande films in omloop te brengen. Verschillende Amerikaanse firma's, zoals CleanFlicks, houden zich bezig met het op video en dvd in omloop brengen van bioscoopfilms, waaruit geweld, seks en krachttermen verwijderd zijn. Samen met regisseurs als Spielberg, Altman, Soderbergh en Scorsese begint de DGA een proefproces.

Steve Earle heeft een volle baard, rookt pijp en mag graag met zo'n vlijmscherp schaartje al peinzend z'n bonsaiverzameling bijpunten. Dat hij niet is ingedut bewijzen de vier onverbiddelijke songs waarmee Jerusalem opent. Met een dreigend, dwingend Ashes To Ashes schetst hij een onheilspellend beeld van oorlog en vernietiging.

De Iraanse president Mohammad Khatami heeft gisteren zijn conservatieve tegenstanders de handschoen toegeworpen.

De advocaten van Scott Volkers gaan morgen bij de rechter financiële genoegdoening eisen. De Australische zwemcoach werd beschuldigd van ontucht met minderjarige pupillen in de jaren tachtig. Het bewijs was echter te mager voor een veroordeling. Volkers, voormalig coach van onder anderen wereld- en olympisch kampioene Susie O'Neil, eist nu smartengeld wegens gederfde inkomsten en de geleden `emotionele schade'.

Voormalig bondscoach Roelant Oltmans is de belangrijkste kandidaat om de zondag opgestapte Martijn de Greve op te volgen als coach van de hockeysters van hoofdklasser HCKZ. Voorzitter Ties Kruize trad maandag in contact met de onlangs bij voetbalclub NAC vertrokken algemeen directeur, die vier jaar geleden het hockey voor het voetbal verruilde. ,,Wij zoeken een topper en dan kom je al snel bij Roelant uit'', zegt Kruize. Nog deze week hoopt hij overeenstemming te bereiken met Oltmans, die anderhalf jaar geleden bij Bloemendaal (mannen) al eens korte tijd met succes (winst Europa Cup I) aantrad als interim-coach. De Greve stapte zondag, na de 2-0 zege op Push, op omdat hij het coachen niet blijkt te kunnen combineren met zijn dagelijkse werkzaamheden.

De Finse autocoureur Timo Häyma is gisteren overleden nadat hij op het circuit van Le Castellet, in het zuiden van Frankrijk, met zijn Formule 3000-wagen tegen een muur was gereden. Hij was 35 jaar.

Dennis Bergkamp keert vanavond na een afwezigheid van ruim twee jaar terug op Nederlandse voetbalbodem. De aanvaller van Arsenal die na Euro 2000 afscheid nam van het Nederlands elftal, reisde gisteren op eigen gelegenheid per auto via de Kanaaltunnel van Londen naar Eindhoven. Hij staat in het tweede duel in groep A van de Champions League vermoedelijk in het basiselftal tegen PSV.

Met een etappezege in Leon heeft Santiago Botero gisteren zijn stijgende vorm in de Ronde van Spanje onderstreept. In een duel vlak voor de eindstreep van de 154,7 kilometer lange etappe versloeg de Colombiaanse wielrenner de ongelukkige Luis Perez. Die heeft in zijn achtjarige loopbaan als profrenner nog geen wedstrijd gewonnen en eindigde voor de tweede keer in deze Vuelta op de tweede plaats.

Een rode kaart in het voetbal betekent met ingang van volgende maand automatisch een schorsing voor ten minste één wedstrijd, ook als tv-beelden of uitspraken van spelers achteraf anders uitwijzen. Alleen in het geval dat de scheidsrechter naderhand zijn ongelijk erkent, is de maatregel niet van kracht. Het uitvoerend comité van de wereldvoetbalbond FIFA heeft dat besluit gisteren in Zürich genomen.

Met ingang van dit jaar komen niet alle en Nederland gemaakte films meer in aanmerking voor een Gouden Kalf. Wie dan wel en wie dan niet ? En waarom?