Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Milieu en natuur

Vereren van dieren

Met verbazing las ik de bijdrage van Sybrand Buve (NRC Handelsblad, 26 juni). Hij begint met te wijzen op het gevaar van fundamentalisme van welke soort dan ook, wat verstandig klinkt. Vervolgens echter begeeft hij zich op glad ijs door uitspraken te doen op terreinen waarvan hij geen verstand blijkt te hebben. Daarbij verstrengelt hij allerlei stromingen en disciplines, die weinig met elkaar van doen hebben, tot een onontwarbare kluwen. Zo beroept hij zich op de evolutietheorie van Charles Darwin, die God op een wetenschappelijke manier dood zou hebben verklaard, om vervolgens te fulmineren tegen degenen die de mens geheel in strijd met Aristoteles slechts als het slimste en machtigste dier beschouwen, hetgeen bij mijn weten juist rechtstreeks uit de evolutietheorie volgt.

Vervolgens wordt een merkwaardige godsdienst ten tonele gevoerd, die bestaat uit het aanbidden van bomen en het vereren van dieren. Wellicht dat een klein aantal mensen zich hiermee onledig houdt. Zo zijn er ook mensen die bijvoorbeeld geld aanbidden, of volksmenners vereren. Al deze eerbied kan, mits ze met het nodige fanatisme wordt beleden, tot afwijkend en misdadig gedrag leiden. Voor wat de godsvrucht voor de mammon betreft, hoef ik slechts te wijzen op de moord op veearts Van Noppen, die ten strijde trok tegen de hormonenmaffia en dit met de dood heeft moeten bekopen.

Op het einde van het betoog van Sybrand Buve wordt echter een standpunt naar voren gebracht dat op zijn minst hoogst ongebruikelijk is. ,,Wie werkelijk meent dat de mens een dier is en dat er geen principieel verschil tussen dier en mens is (..) ondermijnt de democratie.''

We ondermijnen blijkbaar de democratie als we afwijken van de simpele, rechtlijnige en autoritaire versie van christendom, zoals Sybrand Buve die het liefste zag gepraktiseerd. Propageren van de evolutietheorie en haar consequenties stuit in zijn ogen op de grenzen van de vrijheid van meningsuiting. In de democratie is geen plaats voor haar vijanden (sic!). Hiermee bevindt Sybrand Buve zich in verdacht gezelschap. Dit soort geluiden hebben we de afgelopen weken immers al vaker gehoord, maar ze bestaan al veel langer. Ooit hebben ze tot de inquisitie geleid.