Twee versterkende spiralen in de markt

Neem de spiraal van de aandelenmarkt. De onthulling van de boekhoudige fraude bij Worldcom is de zoveelste negatieve factor. Beleggers vragen zich af hoeveel andere schandalen nog geopenbaard zullen worden; kelderende aandelenkoersen maken het moeilijker voor ondernemingen met schulden om hun balans te repareren. De verkoop van niet-strategische bedrijfsonderdelen levert door geldgebrek geplaagde concerns als France Telecom en Vivendi niet zoveel liquide middelen op als zij hadden gehoopt. En, omdat de tegenspoed toeneemt, moeten er nog meer bezittingen verkocht worden, waardoor de koersen alleen maar verder dalen. Zelfs plannen om kapitaal binnen te halen kunnen nu in gevaar komen.

Het verhevigde crisisgevoel in sommige sectoren van het bedrijfsleven kan leiden tot een snellere oplossing van balansproblemen. En als er oplossingen gevonden zijn, zullen de markten opleven. Maar vóór het zover is, zullen de koersen waarschijnlijk nog verder dalen, niet in de laatste plaats omdat aandelen in paniek verkocht zullen worden.

En kijk nu eens naar de dollar. Het is al lang bekend dat de Verenigde Staten op geleend geld leven. Maar buitenlandse beleggers zijn zich ervan bewust geworden dat de Verenigde Staten hun geld niet alleen hebben geleend, maar ook misbruikt hebben. Er is nu het ziekmakende gevoel dat het zogenaamde Amerikaanse wonder niet alleen een hype was, maar in sommige gevallen ook een kaartenhuis van boekhoudkundige trucs.

Japan ligt nog steeds in de lappenmand en in Europa draait het ook niet soepel. Maar beleggers concluderen dat het wellicht beter is om hun geld thuis te houden dan het in Amerikaanse effecten te beleggen. Dit is het punt waarop de twee spiralen elkaar versterken. Niet-Amerikaanse beleggers lopen het risico dubbel getroffen te worden als ze vasthouden aan Amerikaanse effecten: zowel door de daling van de dollarkoers als door die van de Dow Jones. Maar als ze steeds minder genegen zijn hun geld in Amerikaanse effecten te beleggen, kan de dollar een nog veel grotere smak maken. Als de euro pariteit bereikt met de dollar, kan dat een grote psychologische klap zijn. Maar als de dollar blijft dalen, zullen beleggers nog minder belangstelling hebben voor Amerikaanse aandelen. Geen wonder dat murw gebeukte beleggers vluchten in het oudste beleggingsobject aller tijden: goud.

Onder redactie van Hugo Dixon.

Voor meer commentaar: zie www.breakingviews.com.

Vertaling Menno Grootveld.