Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

Media

Kan geen afstand nemen van partij

,,John Dost kan geen afscheid nemen. Afstand van de partij, dat is voor hem dezelfde emotie als het doorknippen van een navelstreng.'' Gerard van As, Tweede-Kamerlid van de Lijst Pim Fortuyn, weet wel waarom Dost bestuurder van de LPF wil blijven. Tussen de zondag in februari dat Fortuyn Leefbaar Nederland moest verlaten en de maandag in mei dat hij werd doodgeschoten, was Dost ,,elke dag naast hem''. De bestuursfunctie neerleggen zou voor Dost opnieuw een klap zijn.

Maar Dost is helemaal geen bestuurder. Hij is ondernemer, investeerder in vastgoed in Rotterdam en hij was vriend van Fortuyn. In maart gingen beiden een paar dagen naar Cannes voor een internationale vastgoedbeurs. Dost stond niet geregistreerd als betalende bezoeker; Fortuyn en hij brachten de dagen door op Dosts jacht in de haven. Vanaf het dek van zijn boot belde Dost naar Nederland om ,,vijftien mooie kandidaten'' door te geven aan de snel groeiende, maar slecht bestuurde organisatie in Nederland.

De luxe levensstijl die de Rolls-Royce-rijdende Dost eigen is, brak hem al eerder op. Diverse media meldden half mei dat de Belastingdienst eind vorig jaar beslag legde op Dosts woonhuis en het kantoorpand de Spaanse Kubus, tevens partijkantoor van de LPF. Dost zou al jaren overhoop liggen met de fiscus.

Daags nadat Fortuyn Leefbaar Nederland moest verlaten, meldden zijn vrienden Dost, De Booij en Langendam (die elkaar nauwelijks kenden) zich bij de controversiële politicus. Na een bezoek aan de notaris is de Lijst Pim Fortuyn geregistreerd. Dost, later in deze krant terugblikkend op die gelegenheid: ,,Wij waren de vier belangrijkste mannen van de partij.'' Dosts Rotterdamse bedrijvencomplex, inclusief de met een podium en zitjes als nachtclub aandoende verdieping, werd ingericht als partijkantoor. ,,Ik heb de meubels uit de kast gehaald en in drie dagen zijn tien telefoonlijnen aangelegd. Dat was mijn werk.''

Maar verder ,,werd het besturen van de organisatie amateuristisch gedaan'', zegt Van As. Dost had volgens hem niet de kwaliteiten ,,de kar te trekken'' en een duidelijke communicatie met de leden en de fractie te voeren. Dat werd vlak na de moord op Fortuyn heel duidelijk. In het televisieprogramma Nova wierp Dost zich, als de vice-voorzitter van de partij zonder voorzitter, op als de nieuwe leider. Dat terwijl Peter Langendam, zijn toenmalige concurrent maar huidige bestuursgenoot, al de dag na de moord was verkozen tot voorzitter.

Mat Herben benadrukte daarop direct dat er géén machtsstrijd was binnen de partij. De verklaring voor de claim op het leiderschap was eenvoudig, volgens Herben. Omdat de familie van Fortuyn Dost niet zou hebben uitgenodigd voor de begrafenis van Fortuyn, had hij zijn uitspraken gedaan ,,in een emotionele opwelling''.