Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

Beeldende kunst

Staf British Museum legt werk neer

Het British Museum, de grootste archeologie- en etnograficaverzameling ter wereld, gaat voor het eerst in zijn bestaan een dag dicht. Het personeel staakt vanwege dreigend dreigend ontslag.

Het door geldgebrek geplaagde Londense museum is volgende week maandag gesloten door een staking tegen het aangekondigde ontslag voor 150 van de 1.100 personeelsleden. De ontslagen maken deel uit van een reeks bezuinigingen om te voorkomen dat het museum jaarlijks vijf miljoen pond (acht miljoen euro) te kort komt. Het geldgebrek komt volgens het museum voort uit de terugval in het aantal buitenlandse toeristen, vorig jaar, door de mond- en klauwzeercrisis en `11 september'. In plaats van ruim vijf miljoen bezoekers kwamen er vorig jaar niet meer dan vier miljoen. Ook zou de overheiddsubsidie de afgelopen tien jaar netto met eenderde zijn afgenomen.

Het British Museum wil ook geld besparen door een reeks specialistische collecties voor het publiek te sluiten, waaronder afdelingen met Vlaamse en Nederlandse tekeningen en collecties met artefacten uit Afrika en het Midden-Oosten. Eerder al werd een personeelsstop afgekondigd en werd de bouw van een studiecentrum ter waarde van 80 miljoen pond afgeblazen. De financiële crisis dreigt de viering van de 250-ste verjaardag van het museum in juni 2003 te overschaduwen en leidt tot een moeizame start voor de nieuwe directeur, Neil MacGregor, afkomstig van de National Gallery, die per 1 augustus aantreedt.

Het British Museum bevat onder meer mummies, de omstreden Elgin Marbles, christelijke schatten en Oosterse kunst. Het heft geen toegang en is voor zijn inkomsten afhankelijk van subsidies, sponsoring en omzet uit café's, winkels en verhuurde ruimtes. De terugval in bezoekers, met name Amerikanen, leverden het museum vorig jaar een kastekort van 1,4 miljoen pond op.

Volgens vertrekkend directeur Robert Anderson balanceert de financiering van kunstinstellingen ,,op het randje van de afgrond''. De Britse regering schafte vorig jaar de toegangsprijzen af voor de meeste grote musea die nog niet gratis te bezoeken waren. In ruil daarvoor hoeven ze geen BTW meer af te dragen en kunnen ze inkomsten uit speciale exposities en andere eigen activiteiten houden. Ze werden daardoor ook afhankelijker van de `omzet per bezoeker'. In het British Museum spendeert elke bezoeker gemiddeld 2,5 pond.

Anderson is overigens verweten een slecht financieel beleid te voeren. Hij kreeg daarom een zakelijk leider naast zich, oud-Financial Times-directeur Suzanna Taverne, die echter boos vertrok nadat ze Andersons functie misliep. De crisis toont volgens een van de betrokken bonden aan ,,dat musea van wereldklasse niet gefinancierd kunnen worden uit café's en souvenirwinkels alleen''. Volgens Josie Appleton, auteur van Museums for the People?, een boek over openbaar kunstbezit, ,,stuurt de regering geld naar sexy nieuwe projecten en krijgen oudere collecties en stijlen van museumbeheer niet dezelfde waarde.'' In december 2000 werd de nieuw-overkapte binnenplaats van het British Museum opgeleverd, na een verbouwing van 100 miljoen pond. Het centrale plein kwam vrij na de afsplitsing van de British Library.