De `onbekende' beroemde pianist Moravec is fascinerend

In zijn vaderland ontving hij de hoogste onderscheidingen, en in januari 2002 werd hij onderscheiden met de Cannes Classical Award for Lifetime Achievement. Ivan Moravec (1930), geboren in Praag maar vanaf de jaren zestig vooral concerterend in de Verenigde Staten, verving zijn Poolse collega Krystian Zimmerman in de Serie Meesterpianisten met een programma dat volledig gewijd was aan de muziek van Chopin.

Ingetogen opende Moravec met de Mazurka in e op. 41 nr. 2, waarin hij een archaïsche wereld opriep van verfijnde poëzie en muzikale filosofie. Zo benaderde de Tsjechische maestro ook de zeven mazurka's die volgden, met serene beschouwelijkheid en een intiem kleurenpalet, alsof hij verstilde nostalgische `taferelen' schilderde, bijna ontheven van de dramatische spanningsopbouw en emotionele ontladingen.

Die esthetische distantie werd doorbroken tijdens Moravecs wat meer beweeglijke weergave van de Fantasie in f op. 49, waarin hij de oude kunst van het rubato tot grote hoogte opvoerde, en waarin hij respect afdwong met de sonore helderheid van zijn stemvoering, zijn ouderwetse pedaalgebruik en de originaliteit waarmee hij Chopins harmonische wendingen accentueerde.

Ook de Ballade nr. 4 in f op. 52 benaderde Moravec met een rijpe expressiviteit, een uitgebalanceerde spanningsopbouw en timing, en een zorgvuldig afgewogen rijkdom aan nuanceringen.

Moravecs weloverwogen vertolking van Chopins Sonate nr. 2 in bes op. 35 `Marche Funèbre', waarin stormachtige passages werden afgewisseld met momenten van teder omfloerste lyriek, getuigde van intense innerlijke bewogenheid, die echter als een zorgvuldig in banen geleide rivier geen moment uit zijn voegen barstte om de toehoorder mee te sleuren in bedwelmende draaikolken van hartstocht en verlangen.

Indrukwekkend was de weergaloos gave en sonore uiteenzetting van de spookachtige finale, waarin volgens Chopin `de linker- en rechterhand met elkaar roddelen', een onderonsje waaraan veel planisten zich vergalopperen. Zo niet Ivan Moravec, die zich inderdaad in alle opzichten als een meesterpianist manifesteerde, behalve dan misschien dat hij meer wist te imponeren en fascineren dan werkelijk diep te raken.

Concert: Ivan Moravec (piano). Programma: werken van Chopin. Gehoord: 9/6 Concertgebouw Amsterdam. Radio 4: 28/6, 13.30 uur.