Het nieuws van 31 mei 2002

Amerikaanse bluesartiesten staan bepaald niet bekend om hun absorptievermogen waar het andere muzieksoorten betreft. Wie op de radio gedraaid wil worden – Robert Cray, Keb'Mo' – houdt zich angstvallig aan vastliggende normen. Corey Harris echter trekt zich verfrissend weinig aan van wat voor grenzen dan ook.

Het onderzoeksbureau Motivaction is weer in handen van de eigen directie. Het bureau fuseerde vorig jaar met het onderzoeksteam van Interview-NSS. Kort daarna kwam echter het moederbedrijf Emis in financiële problemen. Emis werd in april failliet verklaard. Motivaction, met circa honderd vaste werknemers, bleef buiten het faillissement.

Kameroen speelt morgen zijn eerste WK duel tegen Ierland. Het Afrikaanse elftal is kandidaat voor een hoge klassering. Bondscoach Winifred Schäfer ziet kansen. ,,Wij hebben de creativiteit en discipline die andere Afrikaanse landen missen.''

Het elektronicaconcern Philips gaat samen met het Amerikaanse Crest National in Hollywood een productielijn ontwikkelen voor de zogenoemde super audio cd (sacd). Deze schijfjes wordt een superieure geluidskwaliteit toegedicht, zowel in stereo als via meer kanalen. De productielijn in Hollywood komt dit najaar in gebruik, aldus Philips gisteren. De capaciteit is 3 miljoen sacd's per jaar. Crest National is gespecialiseerd in film, video- en geluidsproducten.

Choreograaf Jirí Kylián krijgt op 10 juni de Oeuvreprijs van de Vereniging voor Schouwburg- en Concertgebouw Directies (VSCD). Hij wint deze prestigieuze prijs, bestemd voor een persoon of organisatie die zich heeft ingezet voor gezichtsbepalende ontwikkelingen in de podiumkunsten, wegens zijn jarenlange inzet als inspirator van jonge choreografen aan het Nederlands Dans Theater. Dat heeft het Bureau Promotie Podiumkunsten bekendgemaakt. Kylián is onder meer oprichter van de dansgezelschappen NDT II en III. De prijs is voor het laatst uitgereikt in 1997, aan Dora van der Groen.

De Belg Xavier Matisse, de ex van Jennifer Capriati, versloeg op Roland Garros verrassend de Brit Tim Henman. Kan `X-man' de weelde van het succes nu wél dragen?

De wereldvoetbalbond FIFA gaat spelers die bewust vrije trappen of strafschoppen uitlokken een boete geven. Een Schwalbe wordt bestraft met een boete van 1.367 euro. Scheidsrechters hebben de instructie gekregen voor het uitlokken van een overtreding meteen een gele kaart te geven. De voetbalbond deelt ook boetes uit voor het trekken aan een shirt (1.367 euro) en een tweede gele kaart (683 euro).

Een nieuw centrum-rechts kabinet zal rond de tien miljard euro aan bezuinigingen doorvoeren. Dit zou de grootste ombuigingsoperatie zijn die ooit bij de vorming van een Nederlands kabinet is afgesproken.

Na het gedwongen vertrek van drie Italiaanse favorieten heeft de Italiaanse outsider Paolo Savoldelli zich opgeworpen als grootste kanshebber voor de eindzege in de Giro. De nieuwe, nationale wielerheld nam gisteren in de laatste bergetappe de roze leiderstrui over van de Australiër Cadel Evans, die in de slotklim zeventien minuten verspeelde op de Russische ritwinnaar Pavel Tonkov.

Hans van der Grinten, voormalig directeur van museum Schloss Moyland bij Kleve, is op 22 mei op 73-jarige leeftijd in Essen overleden. Van der Grinten, die van 1974 tot 1991 conservator was bij het Nijmeegse Museum Commanderie van St. Jan, verzamelde samen met zijn broer Franz Joseph sculpturen, schilderijen, aardewerk, grafiek en tekeningen die hij aanvankelijk onderbracht in een verbouwde boerderij in zijn geboorteplaats Kranenburg. In totaal verzamelden de broers 60.000 kunstwerken, waaronder 4.000 werken van de Duitse kunstenaar Joseph Beuys (1921-1986), met wie zijn bevriend raakten. Ze bezaten daarmee de grootste Beuys-collectie ter wereld. De collectie werd in 1997 ondergebracht in Schloss Moyland, een tot ruïne vervallen kasteel in het nabijgelegen Bedburg-Hau, dat opnieuw werd opgebouwd en als museum ingericht. Hans van der Grinten was tot 1999 directeur van dit museum.

Het Centraal Museum in Utrecht vult een kortstondig gat in de programmering met de Eerste Een Minuten Biënnale, een soort Eurovisie Songfestival van filmpjes van één minuut uit 21 landen. Het is een project van Jos Houweling, de onlangs geridderde directeur van de tweede fase-kunstopleiding het Sandberg Instituut in Amsterdam. Sinds 1998 worden op de Amsterdamse kabeltelevisie filmpjes van één minuut vertoond, en het genre leidt inmiddels wereldwijd tot creativiteit: in Utrecht draaien filmpjes uit onder meer China, Groot-Brittannië en Zweden. Elk land heeft zijn eigen `paviljoen' (lees: hoekje) gekregen in de Stallen. Nederland is met vijf deelgebieden (Utrecht, Bos en Lommer, etc.) vertegenwoordigd, dus de stoere vermelding van 26 deelnemende landen is een flauw grapje.

De Duitse wielrenner Erik Zabel heeft gisteren de eerste etappe van de Ronde van Luxemburg gewonnen. Hij versloeg in Dippach in de massasprint de Italiaan Alberto Ongarato (tweede) en de Belg Gert Vanderaerden (derde). Erik Dekker, die na de beenbreuk zijn rentree maakte in een etappewedstrijd, had het zwaar. Hij finishte op ruim negen minuten achterstand van de winnaar als 115e.

De wereldvoetbalbond FIFA zal op het WK voetbal voor het eerst de bloedtest gebruiken om doping op te sporen. Spelers die weigeren mee te werken aan de test, zijn niet speelgerechtigd. Controleurs kiezen na elke wedstrijd uit beide teams twee spelers.

Willem II moet in de tweede ronde van de Intertoto Cup spelen tegen de winnaar van de wedstrijd tussen het Zwitserse Sankt Gallen en B68 Toftir uit de Faroer. De twee duels staan gepland op 6 of 7 en 13 of 14 juli. NAC komt pas in de derde ronde in actie. De winnaar van de wedstrijden tussen het Noord-Ierse Coleraine en Sint Julia uit Andorra treft in de tweede ronde het Franse Troyes. De beste van deze confrontaties moet het op 20 of 21 en 27 of 28 juli opnemen tegen NAC. Via de Intertoto kunnen Willem II en NAC deelname aan de UEFA Cup afdwingen.

Na de opdoffer van de verkiezingen proberen PvdA'ers te achterhalen hoe het zo erg mis kon gaan.

De Belgische tennisster Kim Clijsters is vanmiddag in de derde ronde van Roland Garros verrassend uitgeschakeld door de Argentijnse Clarissa Fernandez. Clijsters, die vorig jaar nog in de finale van het toernooi in Parijs stond, verloor kansloos in twee sets: 6-4 en 6-0.

De Europese voetbalunie UEFA heeft Bert van Marwijk (Feyenoord) en Ruud van Nistelrooy (Manchester United) genomineerd voor de titel van respectievelijk beste coach en waardevolste speler/beste aanvaller van het jaar. Het zijn de enige Nederlanders die in de zes categorieën zijn genomineerd.

Twee dagen na zijn herverkiezing als voorzitter van de wereldvoetbalfederatie FIFA is de strafklacht tegen Joseph Blatter ingetrokken. Ook stapt de grootste criticaster van de Zwitser, secretaris generaal Michel Zen-Ruffinen, direct na het vandaag begonnen WK op.

Nice mag komend seizoen van de Franse voetbalbond niet in de hoogste divisie uitkomen. De club kan een maand na het het bereiken van promotie geen bankgarantie overleggen. De Franse voetbalbond beslist binnenkort welke club de plaats inneemt. Metz en Le Mans zijn de voornaamste kandidaten.

De wereld maakt langzaam kennis met de kwinkslagen van president Poetin. Opmerkelijk, want humor is geen gebruikelijke eigenschap voor een Russische leider.

Inspecteur-generaal H. Kingma, hoofd van de Inspectie voor de Gezondheidszorg, heeft onder druk van gerechtelijke stappen moeten afzien van deelname aan een congres voor cardiologen. Een van zijn eigen inspecteurs, H. ter Steege van de Sector Reclametoezicht, dreigde alle deelnemers van een nascholingscursus aan de Côte d'Azur, met cardioloog Kingma als eregast, te laten vervolgen wegens overtreding van het Reclamebesluit.

Op het moment dat de belangstelling voor fotografie groter lijkt dan ooit, komt de AVRO met een serie Hollands zicht over Nederlandse fotografen. In zeven afleveringen worden werk en werkwijze van evenzoveel fotografen belicht en is geprobeerd een zo goed mogelijk beeld te geven van de verschillende richtingen binnen het medium. In de eerste aflevering wordt aandacht besteed aan het werk van documentair fotograaf Eddy Posthuma de Boer. Later volgen nog afleveringen over Hellen van Meene, Thom Hoffnam, modefotografe Wendelien Daan, kunstfotografe Desiree Dolron, reclamefotograaf Jaap Vliegenthart en sociaal-documentair fotograaf Kadir van Lohuizen.

Sport verbroedert. Het WK voetbal heeft Japan en Zuid-Korea nader tot elkaar gebracht.

De wereldwijde verkoop van computerchips is in april gedaald met 19,4 procent, de kleinste daling sinds juni vorig jaar. Dat meldt de Amerikaanse brancheorganisatie Semiconductor Industry Association vandaag. De omzet nam af van 13,74 miljard dollar in april 2001 tot 11,07 miljard (11,85 miljard euro). Ten opzichte van maart 2002 nam de omzet echter toe met 3,1 procent. Het is de tweede opeenvolgende maand dat de verkoop van computerchips stijgt ten opzichte van de voorgaande maand. Deze bescheiden groei zal zich ook de rest van het jaar handhaven, zo verwacht de SIA.

Een Marokkaan heeft mij eens gevraagd, met hem enkele kerkdiensten te bezoeken. Hij woonde al tien jaar in Nederland, kende de taal, had de nationaliteit en een baan, en beschouwde een overgang tot het christendom als het sluitstuk van zijn integratie.

Verbazingwekkend gedrag bij het Duitse mobiele-telefoniebedrijf Mobilcom. Niet zozeer dat van topman Gerhard Schmid, maar dat van de raad van commissarissen.

Hoewel het poldermodel allang geen dijken meer heeft, houden Nederlandse journalisten zich krampachtig vast aan de laatste halmen van het reeds overstroomde middenveld. Zo leek het gisteren of het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen namens ons heeft besloten dat het rijexamen wordt verzwaard en dat de leeftijd voor verplichte medische keuringen wordt verlaagd tot 60 jaar.

Bij Albert Heijn staat een bord bij de ingang. Moederconcern Ahold meldt zijn klanten dat zij beter alvast kunnen uitkijken naar een andere leverancier van melk en appels. Philips vraagt de consument vriendelijk om toch eens wat informatie over de televisies van Sony aan te vragen.

Jan Eijkelboom staat dit jaar centraal in het vertaalproject van Poetry International. Het verlangen te vertalen overviel hem bij John Donne.

Het is altijd een beetje eng voor een bestuursvoorzitter om afscheid te nemen van zijn bedrijf. Natuurlijk, eindelijk is er tijd om al die goede boeken te lezen, een verre reis te maken en zelf de ligusterhaag te snoeien. Maar ook wordt opnieuw de marktwaarde vastgesteld van de vaak gelauwerde bestuurder. Wordt het een commissariaatje bij een middelgroot handelshuis, dat je alle tijd laat om op de golfbaan je handicap te verlagen? Of een reeks functies bij goudomrande ondernemingen, die je tot een begeerd golfmaatje maken?

De Hogeschool Zeeland (HZ) in Vlissingen begint komend studiejaar een nieuwe opleiding voor de toeristensector. Studenten worden met de studie klaargestoomd voor marketing- en managementsfuncties in die branche. Aanleiding voor de uitbreiding is de groeiende vraag naar hoger opgeleid personeel in de toeristische sector, vooral op het gebied van marketing, verkoop en hotelmanagement. De bestaande opleiding richtte zich tot nu toe vooral op talen en economie.

Het particuliere opleidingsinstituut Schoevers Bedrijfsopleidingen (SBO) sluit al zijn zeven vestigingen. Dit heeft directeur Paul Verburgt van uitzendbureau Content, eigenaar van SBO, desgevraagd bevestigd.

De Poolse international Emmanuel Olisadebe heeft een contract voor drie jaar getekend bij Panathinaikos. De Griekse club huurde de spits de afgelopen anderhalf jaar al van Polonia Warschau.

De pensioenwereld is allergisch voor inmenging van ,,buiten''. Pensioen is van de CAO-partners, vakbonden en werkgevers. De controleur van hun tanende financiële soliditeit kwam gisteren gematigd uit de hoek.

De vakbond FNV Bondgenoten schrapt zeventig arbeidsplaatsen om de financiële tekorten te bestrijden. Dat heeft een woordvoerder gisteren gezegd. De vakbond wil door de reorganisatie 8,5 miljoen euro besparen. Het huidige tekort van 4,5 miljoen euro moet daardoor volgend jaar omslaan in een positief resultaat van 4 miljoen euro. De bond denkt dat gedwongen ontslagen niet nodig zijn, omdat werknemers al uit eigen beweging de bond verlaten. De bond heeft totaal 800 werknemers.

Chemieconcern Norit, onderdeel van Nuon, verhuist de pillenfabriek van Amersfoort naar Klazienaveen. De fabriek voor het halffabrikaat actieve koolstof is daar al gevestigd. Eén van de negen werknemers in Amersfoort verhuist mee. De anderen blijven werken in de fabriek die onder nieuwe eigenaars een andere bestemming zal krijgen.

Over het schrijverschap laat hij zich nauwelijks uit. Maar de genadeloos gedreven briefschrijver Gerard Walschap geeft des te meer prijs over wat hem innerlijk beroert, zoals het gemis van zijn `lieve antilope'. Tot het eind van zijn leven streed hij met kerk en God.

De nalatenschap van de timmerman en fotoamateur Jacob Olie (1834-1905) blijft een bestseller. De uitgaven van zijn eind-19de eeuwse Amsterdam-in-foto`s vlogen de afgelopen jaren over de toonbank, mede dankzij een tentoonstelling in het hoofdstedelijke Gemeentearchief. Uitgeverij De Verbeelding heeft nu weer een selectie gemaakt: latere, niet eerder gepubliceerde opnamen van Amsterdam en wijde omstreken, gezien door iemand die deed alsof hij alles voor het eerst zag.

De Franse auteur Victor Hugo, tweehonderd jaar geleden geboren, is een van de onontkoombare groten van de Europese literatuur. Ook in omvang: 150.000 dichtregels en vijftien delen verzameld werk. Een nieuwe biograaf duikt in het diepe.

Er bestaat geen genre waarin vrouwen zozeer de boventoon voeren als de misdaadliteratuur. `Sisters in crime' is dit jaar dan ook het thema van de Maand van het Spannende Boek. Vrouwelijke detectives roken zelden, joggen veel en hebben meer zelfkennis dan hun mannelijke collega's.

Het Duitse chemie- en farmacieconcern Bayer heeft het laatste deel van zijn aandelen in het Belgische fotografiebedrijf Agfa-Geveart verkocht. Die zijn in bezit gekomen van de Amerikaanse investeringsbank Goldman Sachs. Het gaat om 30 procent van het aandelenkapitaal van Agfa, waar Bayer 200 miljoen euro voor heeft gekregen. Agfa leed vorig jaar een verlies van 288 miljoen euro. Het was sinds 1952 een dochterbedrijf van Bayer.

De voormalige fabrikant van de Oost-Duitse Trabant, Sachsenring Automobiltechnik, heeft financiële problemen. De onderneming vroeg na twee verliesgevende jaren gisteren uitstel van betaling aan bij de rechtbank in Chemnitz. Topman U. Rittinghaus stapt op omdat hij zich verantwoordelijk voelt voor de financiële chaos. Sachsenring maakte tot 1991 de Trabant. Daarna ging de onderneming verder als toeleverancier van de auto-industrie.

Het geld was op. Uitgegeven. Aan huizen en vrouwen, bewakers en zakenpartners, beveiligingsapparatuur, auto's, een wijncollectie en reizen. Martin (`Marty') Frankel schreef wanhopige briefjes. Wat kon hij doen? Geld witwassen, dollars naar Israël sturen? Hij kocht een partij diamanten en raadpleegde zijn astrologische kaarten om antwoord te vinden op dringende vragen: Ga ik naar de gevangenis? Moet ik vertrekken? Zal ik veilig zijn?

Pim Fortuyn was vooral op zoek naar `liefde', zei zijn intellectuele mentor en vriend professor Roel in 't Veld, toen de politieke hemelbestormer in opkomst een paar jaar geleden centraal stond in het tv-programma Het Zwarte Schaap. In 't Veld poneerde die stelling met hetzelfde aplomb waarmee hij later, toen Fortuyn het land in rep en roer had gebracht, in kleine kring zei een moordaanslag op deze `Tijl Uilenspiegel' te verwachten, gezien zijn polariserende effect op het Nederlandse electoraat en zijn onvermogen om te deëscaleren. Toen leek het een dolle suggestie, achteraf gezien was het een angstaanjagend scherpe diagnose.

John Gooders: Veldgids voor de vogels van Europa. Gebonden, Tirion 1997, van E34,– voor E12,50. Steven Sterk Utrecht

De Nederlandse strijdmacht publiceert steeds vaker jubileumuitgaven over het zoveeljarig bestaan van een onderdeel, of naar aanleiding van een missie. Check the Horizon, een verslag over het optreden van de Koninklijke Luchtmacht boven de Balkan in de eerste helft van de jaren negentig is daar een voorbeeld van. Meestal is dit soort militaire boeken, gezien de aanleiding voor hun verschijnen, nogal particulier en daarmee net zo weinig opwindend als hun civiele tegenhangers `Vijfenzeventig jaar Gemeentereiniging Ommen' of `De Tielse Perenoogst in de jaren negentig'.

Noel Malcolm: Kosovo. A short history. Paperback, Papermac 1998, van E22,05 voor E9,50. Scheltema Amsterdam

In `Een seizoen met Hellas Verona' beschrijft de Engelse schrijver Tim Parks een jaar tussen de gevreesde en geminachte fans van een kwakkelende Italiaanse voetbalclub. ,,Supporter zijn verbeeldt je leven zoals je het graag wil zien: een worsteling omhoog.'

Seymour Schwartz and Ralph Ehrenberg: The mapping of America. Gebonden, Wellfleet Press 2001, van E87,30 voor E42,50. De Boekenmarkt Den Haag

Berenice Abbott: Changing New York. Photographien aus den 30er Jahren. Paperback, Schirmer/Mosel 1999, van E34,80 voor E16,–. Roelants Nijmegen

Jane Austen: Emma. Gebonden, Atheneum – Polak & Van Gennep 1996, van €27,50 voor €12,50. De Slegte

Jonge kunstenaars bouwen lege ruimtes om tot galeries. `De gemeente waarschuwt mij als er winkelpanden leeg komen te staan.'

Wie nu de uitbreiding van de Europese Unie in gevaar brengt, zet de toekomst van de Europese eenwording op het spel, schaadt de belangen van de EU als geheel en van Nederland in het bijzonder, vindt Ben van der Velden.

Rob van de Meeberg speelde Wim Kan, Carmiggelt en Hitchcock en schittert nu in de theaterversie van de populaire tv-serie uit 1969 `'t Schaep met de 5 Pooten'.

Weten we nog hoe we op 12 september 2001 overal hoorden, zagen, lazen en misschien ook dachten dat na 11 september `de wereld niet meer dezelfde zou zijn', dat alles anders was geworden? Op welke manier anders, wist niemand, maar de rauwe werkelijkheid was terug, dat was zeker.

Kooplustige particulieren malen niet om authentieke kunstwerken. De kunstenaars evenmin.

In de Amerikaanse staat Oregon was gisteren live op televisie te zien hoe een helikopter verongelukte bij een poging negen bergbeklimmers uit een bergspleet te redden.

Europa heeft een verrassende winnaar gekozen van het Eurovisiezangfestival. Tegelijk met het Songfestival voor mensen is er in Estland ook zo'n wedstrijd voor vogels gehouden. Het werd georganiseerd door de Vogelbescherming in Estland en een internationale televisiemaatschappij, en klonk een stuk beter. Elk land mocht een deelnemer met een liedje inzenden. Via internet kon je stemmen op de vogels van 21 landen. Nederland mocht – net als bij het gewone songfestival – dit jaar niet meedoen.

Irina Antonowa und Jörn Merkert: Berlin, Moskau 1900-1950. Gebonden, Prestel 1995, van E67,50 voor E24,–. Roelants Nijmegen

De Argentijnse senaat heeft vannacht met nipte meerderheid de controversiële Wet op de `economische subversie' verworpen. Dit was een voorwaarde van het Internationale Monetaire Fonds (IMF) voor hervatting van de financiële steun aan het in grote problemen verkerende Argentinië.

Mariane Pearl, de weduwe van de in Pakistan vermoorde Amerikaanse journalist Daniel Pearl, heeft gisteren in Parijs een zoon gekregen. Daniel Pearl verdween in januari in de havenstad Karachi terwijl hij voor de Amerikaanse krant The Wall Street Journal onderzoek deed naar moslimextremisten. Later bleek dat hij was ontvoerd door radicale moslim-fundamentalisten die hem daags na zijn verdwijning hebben vermoord. Thans wordt in Lahore een proces tegen vier verdachten gehouden.

`Turandot' begint aan een tweede leven met een nieuwe slotscène. Componist Berio: `Puccini's probleem was dat hij een commercieel man was'. Dirigent Chailly: `Er leven twee componisten in deze finale'

Fred Halliday schreef een voortreffelijk boek over de achtergronden en gevolgen van 11 september, de politieke ambities van het fundamentalisme, de islamofobie in het westen en gemakzuchtig anti-Amerikanisme.

De weg naar democratische oplossingen is lang.

Ex-president Moussa Traore van Mali, die sinds 1993 gevangen zit, heeft gisteren een aanbod om te worden vrijgelaten, geweigerd. De huidige president Alpha Oumar Konare bood Traore gratie aan, maar deze zei de gevangenis pas te willen verlaten wanneer hij zijn privileges terugkrijgt.

De gisteren overleden Cornelis Boertien belandde in 1975 na een korte loopbaan in de landelijke politiek in Zeeland als commissaris van de koningin. Erg welkom was de oorspronkelijk uit het oosten van het land afkomstige Boertien er niet. De Zeeuwse afdeling van zijn eigen Anti-Revolutionaire partij (ARP) stuurde na zijn benoeming zelfs een boze protestbrief naar Den Haag, omdat ze de voorkeur gaf aan ander. Niettemin zou Boertien de functie 17 jaar lang vervullen.

De strijd in woorden neemt wat af, het acute oorlogsgevaar lijkt iets geluwd. Maar India en Pakistan blijven met getrokken messen tegenover elkaar staan: twee atoommachten in een hoogst explosieve regio. Hoe lang gaat dat nog goed? Beide landen voerden drie keer oorlog met elkaar, sinds Pakistan zich op 14 augustus 1947 officieel van India afscheidde. Als het tot een vierde treffen komt, kunnen voor het eerst nucleaire raketten worden ingezet – een onheilspellend vooruitzicht voor het Indische subcontinent en de rest van de wereld. Honderdduizenden manschappen staan al maandenlang aan beide zijden van de Indiaas-Pakistaanse grens te wachten op een bevel van hun machtshebbers. Tot nu bleef het bij schermutselingen en verbaal wapengekletter. Dat was genoeg om de spanning flink te laten oplopen. Internationale bemoeienis – Rusland, Amerika, Engeland en Japan riepen op tot kalmte – en het inzicht van twee leiders die ook wel weten dat beheersing uiteindelijk meer oplevert dan de onvoorspelbaarheid van een oorlog, deden de rust enigszins weerkeren.

Een uitgestorven diersoort kan weer tot leven worden gebracht. Dat was de gedachte achter het boek (en de film) Jurassic Park, waarin dinausarussen uit fossiel DNA werden gereconstrueerd. Met de snel voortschrijdende expertise op het gebied van klonen hoeft dit binnenkort niet langer sciencefiction te zijn. Australische wetenschappers hebben deze week bekendgemaakt dat zij er in geslaagd zijn het DNA te reconstrueren van de Tasmaanse tijger, een diersoort waarvan het laatste bekende levende exemplaar in 1936 is gestorven. De Australiërs verwachten binnen tien jaar Tasmaanse tijgers te hebben gekloond.

ACTUALITEITEN

2 Vandaag. Reportage over het Tunesische terreurnetwerk van Osama bin Laden. De dader van de aanslag op een synagoge in Tunesië bleek connecties in Duitsland te hebben. Ned.2, 18.15-18.43u.

Reporter. De Britse campagnestrateeg Derek Draper en de Amerikaanse historicus en Nederlandkenner James Kennedy gaan in op de ongekende emoties die de moord op Pim Fortuyn hebben losgemaakt. Ned.3, 21.15-21.50u.

Kredietverzekeraar NCM en de Argentijnse staat hebben vanmorgen een akkoord bereikt over een schuld van Argentinië aan Stork-onderdeel Fokker Services. Het Argentijnse regeringsvliegtuig Tango 03 dat deze week in Nederland aan de ketting was gelegd, mag nu vertrekken.

Shell-directeur Harry Roels wordt president-directeur van het Duitse energieconcern RWE. Roels (53) volgt in februari Dietmar Kunt op die met pensioen gaat. Dit heeft RWE gisteren gezegd. Roels diende in januari zijn ontslag in bij Shell na dertig dienstjaren bij het Nederlands-Britse bedrijf, maar staat nog tot eind juni op de loonlijst. Onduidelijk is waarom Roels Shell verlaat na slechts twee jaar groepsdirecteur te zijn geweest. De bestuurder zei om persoonlijke redenen vertrekken. Met de benoeming krijgt RWE voor het eerst een buitenlander als hoogste baas. RWE is één van de grote stroom- en gasbedrijven in Europa met 154.000 werknemers. Het bedrijfsresultaat in het eerste kwartaal was 1,3 miljard euro op een omzet van 14,7 miljard.

May Woods: Visions of arcadia. European gardens from Renaissance to Rococo. Gebonden, Aurum 1996, van E40,25 voor E13,35. De Boekenmarkt Den Haag

Het Amerikaans-Nederlandse telecombedrijf KPNQwest, exploitant van het grootste datanetwerk van Europa, heeft zijn klanten gewaarschuwd noodplannen gereed te houden. Het is er niet in geslaagd kopers te vinden voor een `substantieel deel' van zijn activiteiten.

South African Breweries (SAB) heeft in zijn eind maart afgesloten boekjaar de winst voor belastingen verhoogd van 606 miljoen dollar naar 646 miljoen (648 miljoen euro). De omzet steeg 4 procent tot 4,36 miljard dollar. De Zuid-Afrikaanse bierbrouwer maakte gisteren bekend de Amerikaanse brouwer Miller Brewer Company over te nemen voor 5,6 miljard dollar van het Amerikaanse Philip Morris.

Het particuliere opleidingsinstituut Schoevers Bedrijfsopleidingen (SBO) sluit al zijn zeven vestigingen. Dit heeft directeur P. Verburgt van uitzendbureau Content, eigenaar van SBO, desgevraagd bevestigd.

Israëlische troepen zijn vanochtend de stad Nablus en het nabij gelegen vluchtelingenkamp Balata op de Westelijke Jordaanoever opnieuw binnengevallen om aanslagen in Israël te voorkomen. Militairen hadden vanochtend al enkele arrestaties verricht.

Grote klanten van KPNQwest als ABN Amro, de Amsterdamse beurs en KLM zeggen zich geen zorgen te maken over hun telecomverbindingen. KLM zegt garanties te hebben gekregen van hoofdleverancier KPN dat er geen problemen zullen ontstaan. ,,Wij zijn klant bij KPN en zij maken op hun beurt gebruik van het netwerk van KPNQwest buiten de Benelux'', aldus een zegsman van KLM. ,,Maar specificaties van welke leveranciers wij verder nog gebruik maken, kan ik niet geven.'' Volgens een woordvoerder van Euronext kan er weinig mis gaan. ,,Wij zijn een goede klant van Atos-Euronext en van KPN, en die hebben beide gegarandeerd dat er vervangende capaciteit beschikbaar is, als het nodig is. Dus maken we ons geen zorgen''.

Oprichter, grootaandeelhouder en commissaris E. Albada Jelgersma staakt zijn verzet tegen de overname van supermarktbedrijf Laurus door het Franse Casino.

Bedrijven mogen niet langer commerciële e-mails (spam) sturen zonder toestemming vooraf van gebruikers. Een uitzondering geldt voor bestaande klanten. Het Europarlement stemde gisteren alsnog in met telecomwetgeving die eind 2003 ingaat. Aanvankelijk wilde het Europarlement tegen de zin van Europese Commissie, EU-ministers en consumentenorganisaties een zogenoemde opt-out, waarbij consumenten pas achteraf aangeven de e-mail niet te willen. Het bedrijfsleven had hiervoor sterk gelobbied. Voor cookies (ongevraagde bestandjes die gegevens van internetgebruikers opslaan) was al voor opt-in gekozen. Ongevraagde e-mail kost consumenten volgens de Europese Commissie miljarden aan telefoontikken.

Judy Budnitz: Sprong in het diepe (Flying Leap). Vert. Rob van Erkelens, Querido, 286 blz. €17,95

Het ministerie van Defensie in Den Haag leent Turkse Nederlanders 6.000 euro om hun dienstplicht in Turkije af te kopen, als ze een contract tekenen als militair of burgerambtenaar.

De Italiaanse langlaufster Stefania Belmondo heeft besloten haar loopbaan te beëindigen. Belmondo won bij de Olympische Spelen in totaal negen medailles. In Salt Lake City veroverde ze drie maanden geleden goud en zilver. Belmondo zal zitting nemen in het organisatiecomité van de Winterspelen in 2006 in Turijn.

Gnuivend van de voorpret hield de directeur van de Pall Mall Export Stichting begin deze maand zijn inleidende praatje bij de uitreiking van de Pall Mall Exportprijs voor jong, veelbelovend amusementstalent. Die prijs werd ditmaal voor 24ste keer uitgereikt, en dus was er alle reden om alvast uit te kijken naar volgend jaar. Let maar op, zei hij: de 25ste uitreiking wordt ,,een speciale viering''.

Rusland is trots op de Oksana Fjodorova, die eergisteren in Puerto Rico tot Miss Universe werd gekozen. Een 24-jarige luitenant van de politie, juridisch geschoold en afgestudeerd op het onderwerp `burgerrecht en de regulering van particuliere veiligheidsdiensten'. Intelligent en goed in gevechtsporten. Hobby's: aerobics, lezen, honden en koken. Favoriete recept: kalfsvlees op zijn Nederlands. Werkzaam in Sint Petersburg.

Twee dagen na de herverkiezing van Sepp Blatter als voorzitter van de wereldvoetbalfederatie FIFA is een strafklacht tegen hem ingetrokken. Elf leden van het uitvoerend comité van de FIFA hadden Blatter aangeklaagd wegens ambtsmisbruik en financieel wanbeleid.

Demissionair minister Netelenbos (Verkeer) heeft in een brief aan informateur Donner bezwaar gemaakt tegen de afwijzing van de kilometerheffing waarover de onderhandelaars van CDA, LPF en VVD eerder deze week overeenstemming hebben bereikten.

Paule Constant: De dochter van de gouverneur (La fille du Gobernator). Vert. Leo Gillet, De Geus, 188 blz. E 20,–

`U krijgt dan een prik in uw bips', zegt de arts en door dat woord ben ik op slag verzoend met die prik. Als mijn zoon het 'savonds heeft over `van die spuiten die ze van een afstandje gooien' werkt het zelfs nog een beetje na. Niks geen slapstickgeweld aan mijn lijf. Bij een prik in je bips ben je veilig.

Raoul Heertje: Meester interviewer / Legendarische ontmoetingen / Het kladblok van de bondscoach / Columns die de wereld veranderden / Het mooiste embryo van het heelal. Vassallucci, alle boeken ca. 150 blz. en €11,–.

Hoe is het toch zover gekomen met de Bridget-Jonesmeisjes van deze wereld? Wachtend bij de telefoon, dagboeken volschrijvend over vriendjesleed, kasten vol zelfhulpboeken over mannen die van Mars komen en over de Rules die opgaan als je ze wilt krijgen en houden.

Het Engelse High Court heeft een beslissing van de gemeente Birmingham bekrachtigd om drie alleenstaande moeders met in totaal dertien kinderen terug te sturen naar Nederland, zo bericht de BBC. Het gaat om vrouwen van Somalische afkomst die al de Nederlandse nationaliteit hadden verworven.

Peter de Wit: Sigmund Negende Sessie. De Harmonie, 48 blz. E8,15

Samuel Taylor Coleridge en Oscar Wilde: Twee balladen. De ballade van de oude zeeman. De ballade van Reading Gaol (The Rime of the Ancient Mariner en The Ballad of Reading Gaol). Vert. B. Blok, Athenaeum – Polak & Van Gennep, 156 blz. €20,50

Gretta Duisenberg, de echtgenote van de president van de Europese Centrale Bank, is gisteren per brief met de dood bedreigd. Dat heeft een woordvoerder van de Amsterdamse politie bevestigd. De brief is volgens hem op haar huisadres in Amsterdam-Zuid bezorgd.

Het aantal uitingen van antisemitisme in Nederland is het afgelopen jaar aanzienlijk toegenomen en de zwaarte van deze uitingen is verergerd. Dat meldt het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) in zijn jaarverslag.

Pascal Bruckner: Gij zult gelukkig zijn! Vertaald uit het Frans door Walter van der Star. Boom, 221 blz. E19,50

Anderhalf jaar geleden debuteerde Alfred Schaffer met Zijn opkomst in de voorstad. De jury van de C. Buddingh'-prijs vond die bundel een nominatie waard, maar niet de prijs. De jury van de Jo Peters Poëzie-prijs zette dat verzuim in april jongstleden recht. Intussen is er alweer een nieuwe bundel, waarin de dichter zijn in het debuut begonnen kijk- en luisteroefeningen voortzet. Ook in Dwaalgasten lijken de gedichten niet bedacht of verzonnen, maar simpelweg genoteerd. Elk vers suggereert een momentopname van het heuse leven, een fragment dus, zonder context, en daardoor vreemd en vervreemdend. De lezer krijgt ook niet meer dan scherven. Schaffer lijkt wel een verhaal te willen vertellen, maar zijn vertelsels stokken halverwege, blijven hangen in een overweging, of verstijven midden in een beeld. `De situatie tegen sluitingstijd' is een fraai voorbeeld van dit procédé:

Mieke Koenen: Stralend in gestrenge samenhang. Ida Gerhardt en de klassieke oudheid. Historische Uitgeverij, 286 blz. €24,95

Zijn er inderdaad joden in Amsterdam die niet meer met een keppeltje de straat op durven? Vast. Maar is die angst ook terecht? Ik moest denken aan een tante die als overlevende tien jaar na de oorlog weer in Nederland aanspoelde. Een keer in de maand kwam ze bij ons eten. Dan stond zij krijtwit voor de deur, ontdaan over wat haar nu weer was overkomen: iemand in de tram had een antisemitische opmerking gemaakt. Als klein jongetje vond ik dat vreemd. Ik had van thuis de opdracht streng op dat soort verschijnselen te letten, maar ik maakte nooit wat mee. Later ook niet, en ik kan verklaren dat ik in Nederland nimmer een antisemitische ervaring heb gehad. Waar je in Nederland wel veel op hoort kankeren, dat is op Turken en Marokkanen, maar op joden eigenlijk nooit.

Kinderboerderijen gaan met hun tijd mee, zo bleek gisteren tijdens de Internationale Kinderboerderijenconferentie. Het aaien van een cavia kan onderdeel zijn van milieu-educatie.

`Gaat u even ergens anders staan', klonk het. Ik keek rond. Waar kwam die stem vandaan?

Voor hij doorbrak in Hollywood speelde de Engelsman Jim Broadbent excentriekelingen in soaps en toneelstukken. Zijn rol als de echtgenoot van de schrijfster Iris Murdoch in de film `Iris' leverde hem een Oscar op.

De gemeente Boskoop moet een trouwambtenaar aanstellen die gewetensbezwaren heeft tegen het sluiten van homohuwelijken. Dat vindt de fractie van ChristenUnie/SGP in die gemeente.

Jan Willem Regenhardt: In de schaduw van de Dom. Overleven in de stad van de NSB. Bas Lubberhuizen, 248 blz. E19,90

In 1969, direct na de maanlanding van de Apollo 11, maakte Pieter Laurens Mol een pirouette op een foto van de ruimte. De punt van zijn draaiende schoen liet een lichtende kosmische werveling na in de zwarte duisternis. Deze euforische en triomfantelijke Outer Space Pirouette is te zien op de tentoonstelling Crafting Space in het Amsterdamse kunstenaarsinitiatief Smart Project Space, samengesteld door Alice Smits.

Kansspelorganisatie De Lotto heeft vorig jaar 224 miljoen euro omgezet. Dat is 11 procent meer dan in 2000. De winst steeg 13 procent tot 52,7 miljoen euro. Sinds de oprichting in 1974 heeft De Lotto meer dan 1 miljard euro aan goede doelen afgedragen. De sport heeft daarvan het meest geprofiteerd. Het NOC/NSF kreeg liefst driekwart van dat miljard en heeft het bestemd voor de top- en de amateursporters. Tot de merken van De Lotto behoren Lotto, Toto, De Nederlandse Krasloterij en Lucky Day.

Vrouwelijke personages zijn aan een inhaalslag bezig. Vrouwen zijn detective en zelfs minister, maar vaker dochter of moeder. Of ze zijn een Zus.

De Duitse sociaal-democraten zijn door het presidium van de Duitse Bondsdag wegens het incasseren van ongeoorloofde campagnegelden veroordeeld tot een boete van 493.000 euro. De SPD-afdeling in Keulen heeft in de jaren 1994-1999 de wetten voor partijfinanciering overtreden door 428.110 mark in ontvangst te nemen maar die niet als schenking te melden. In verband met het Keulse schandaal rond partijfinanciering moest een aantal regionale SPD-kopstukken het veld ruimen.

In Vlissingen is gisteren oud-minister dr. C. Boertien (74) overleden. Boertien was in de kabinetten-Biesheuvel van 1971 tot 1973 minister voor Ontwikkelingssamenwerking. In 1975 werd hij commissaris van de koningin in Zeeland.

Even aandacht voor een vorm van sociale onrust die in Nederland wel degelijk heerst, maar die in deze nerveuze tijden wat naar de achtergrond is gedrongen. Het is de situatie rond de derde zoen.

De Engelse varkensfokker op wiens boerderij vorig jaar als eerste mond- en klauwzeer werd vastgesteld, wist dat de ziekte aanwezig was en had dat aan de veterinaire inspectie moeten melden. Dat heeft een Britse rechter gisteren bepaald. Bobby Waugh uit Heddon-on-the-Wall in Northumberland heeft zijn varkens vermoedelijk besmette etensresten gevoerd en verzwegen dat hij zieke dieren had toen hij varkens aan een slachthuis leverde. Dat werd de bron voor de epidemie die aan zes miljoen dieren het leven heeft gekost en miljarden schade heeft opgeleverd. Op 28 juni hoort hij wat zijn straf is.

Met de komst van een nieuw kabinet begint de `ontpaarsing'. CDA, VVD en LPF bepleiten `hardere' maatregelen ter verhoging van de veiligheid.

Henning Mankell: Dwaalspoor (Villospår). Vert. Bertie van der Meij, De Geus, 542 blz. €22,50

Hester Knibbe: Verstoorde grond. De Prom, 60 blz. €13,50

Een van de daders die in mei 1995 betrokken was bij de moord op de Nederlandse Marijke van Dijk en de verkrachting van twee van haar vriendinnen in de Turkse badplaats Alanya, is op weer vrije voeten. Een Turkse cameraploeg liep hem bij toeval tegen het lijf, meldde het SBS6 Nieuws donderdagavond.

De historische verdragen tussen België en Nederland zijn geen ,,juridisch deugdelijke basis'' voor de Belgische eis tot heropening van de IJzeren Rijn. Dat is de vandaag gepresenteerde conclusie van een onderzoek in opdracht van het Samenwerkingsverband IJzeren Rijn, waarin gemeenten, milieugroepen en Kamers van Koophandel zitten. Volgens de onderzoekers wordt de stelligheid waarmee België zich op de verdragen beroept ,,niet gerechtvaardigd door de feiten''.

Ook in het nieuwste boek van het schrijversduo Nicci Gerrard en Sean French is de hoofdpersoon een vrouw. `De vrouwelijke ervaring in deze turbulente tijd interesseert ons het meest.'

De Zuid-Afrikaanse biergigant SAB werd groot dankzij de opkomende markten. Kan het ook de gesofisticeerde Amerikaanse markt aan?

Om de overlast door vliegverkeer voor Amsterdam te verminderen stelt minister Netelenbos (Verkeer en Waterstaat) de Buitenveldertbaan gedurende de nachtelijke uren weer open. Ze schrijft dat aan de Tweede Kamer. De ingreep is nodig, zo blijkt uit de brief, door groot onderhoud aan de Zwanenburgbaan. Dat werk wordt onder meer in de nachtelijke uren gedaan. Veel vliegverkeer wordt daardoor afgehandeld op de Kaagbaan en de Schiphol-Oostbaan, waardoor veel vluchten recht over de stad gaan.

Anderhalve maand eerder dan verwacht kwam gisteren met een ingetogen ceremonie een einde aan de opruimwerkzaamheden op Ground Zero, het terrein waar tot de aanslagen van 11 september 2001 het World Trace Center stond.

De man die op de huwelijksdag van kroonprins Willem-Alexander en Máxima, 2 februari, een verfbommetje naar de Gouden Koets gooide, moet een boete betalen van 250 euro. Dat heeft de politierechter in Amsterdam gistermiddag bepaald. Tegen de 27-jarige man uit Haarlem was twee weken geleden een boete van duizend euro en twee weken voorwaardelijke gevangenisstraf geëist. De geldboete viel lager uit omdat de rechter rekening hield met de draagkracht van de verdachte.

Een wegens seksueel misbruik veroordeelde pastoor had ,,een pedofiele achtergrond''. Nu is hij actief in het kerkelijk leven in Lelystad. Deel twee van een tweeluik over de praktijk van het r.k.-benoemingenbeleid.

`Niets is zo intrigerend als het menselijk falen', zei Peter Drehmanns een paar jaar geleden, in zijn deeltijdfunctie als hoofdredacteur van het driemaandelijkse tijdschrift In `t Schip. In dat tijdschrift `voor verdwaalde expeditieleden en ontspoorde dromers' kon men lezen over antihelden, misrekeningen en in duigen vallende plannen. Geen wonder dat In 't Schip zelf ook al snel weer ter ziele ging. Na het juninummer van 2000 werd er althans niets meer van het blad vernomen. De hoofdredacteur had, naast het bespreken van Italiaanse literatuur voor deze krant, ook zo zijn eigen literaire bezigheden. Hij schreef De blindganger (1999), een roman over de weinig doelgerichte speurder Petr Pert, die in tal van drieste avonturen verzeild raakte. Nu, drie jaar later, is er Gemaskerd land, een nieuwe, nog iets lijviger episode over dezelfde Petr Pert, die deze keer met een heuse opdracht naar het Zuid-Amerikaanse achterland wordt gestuurd, naar het Amazonegebied waar Brazilië en Peru aan elkaar grenzen. Aan de fascinatie van de schrijver voor het menselijk falen worden we op elke bladzij herinnerd.

Iran zal meewerken aan gedwongen terugkeer van afgewezen asielzoekers. Het land eist niet langer dat de identiteit van de asielzoeker bekend is. Dat zijn Nederland en Iran overeengekomen, zo heeft een woordvoerder van het ministerie van Justitie vandaag gezegd. Iran zal bij 350 uitgeprocedeerde asielzoekers controleren of zij de Iraanse nationaliteit hebben. Is dat het geval, dan zullen zij naar het land van herkomst terugkeren.

Het tweede paarse kabinet was al bij de start in 1998 gedoemd om te mislukken. Paarse ministers waren al `oude rotten' toen ze aan het tweede kabinet-Kok begonnen, er werden `onuitvoerbare' en `halfslachtige' compromissen gesloten.

Katja Schuurman is opnieuw betrapt op rijden onder invloed van alcohol. Dat heeft de politie Gooi- en Vechtstreek vandaag bevestigd. De BNN-presentatrice moest zich twee jaar geleden voor de rechter verantwoorden voor hetzelfde delict. Zaterdag bleek bij een blaastest in Hilversum dat zij een promillage had van ongeveer 0,9, ruim twee keer de toegestane hoeveelheid. De zaak is overgedragen aan justitie.

De eisen voor het rijexamen gaan omhoog. Dat heeft het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) gisteren bekendgemaakt. Volgens een woordvoerder wil de Europese Commissie de eisen aanscherpen. Het CBR verwacht dat zowel het Europese als het Nederlandse parlement daar komend najaar mee zal instemmen. Daarna duurt het nog zeker vier jaar voordat de plannen worden uitgevoerd. Examenkandidaten moeten straks ook risicoanalyses uitvoeren. Een automobilist moet dan bijvoorbeeld afwegen of hij een fietser inhaalt terwijl op de stoep kinderen voetballen. De Europese Commissie wil ook ook de minimumleeftijdgrens voor een verplichte medische test verlagen van zeventig naar zestig jaar. Ook zouden automobilisten vanaf 45 of 55 jaar periodiek een ogentest moeten ondergaan.

De Turkse regering heeft gisteren besloten de noodtoestand in twee provincies in het zuidoosten van Turkije na 15 jaar op te heffen.

De Verenigde Staten verhogen hun inspanningen om een oorlog tussen India en Pakistan te voorkomen. Eind volgende week vertrekt minister van Defensie Donald Rumsfeld naar de regio voor gesprekken in Islamabad en New Delhi.

Op weg naar één miljoen mensen met een WAO-uitkering vormt de WAO het eerste obstakel in de kabinetsformatie. Eerder wisten CDA en VVD elkaar te vinden, maar zover is het nu nog niet.

Het Joegoslavië-tribunaal boog zich deze week over de massa-executie onder Albanezen in het dorp Racak die mede aanleiding was voor de NAVO-bombardementen op Kosovo. Een oorlogsmisdaad of een geval van uitlokking?

De EU besloot gisteren tot een proef met een soort Europese mobiele brigade, die vooral op vliegvelden de politie helpt met paspoortcontroles. Maar het echte politieke debat over de aanpak moet nog beginnen.

Wie denkt dat het bij digitale betaaltelevisie gaat om films, comics, buitenlandse zenders en voetbalwedstrijden heeft het mis. De aangekondigde fusie van de twee digitale zenders leidt in Spanje tot een politieke aardbeving.

Demissionair minister Netelenbos (Verkeer en Waterstaat) heeft een opmerkelijk intiatief genomen door zich rechtstreeks te bemoeien met de kabinetsformatie. De PvdAminister verzet zich tegen de afwijzing van de kilometerheffing waarover onderhandelaars van CDA, LPF en VVD eerder deze week overeenstemming bereikten.

De twee grootste probleemfondsen van dit moment behaalden vanochtend veruit de grootste (relatieve) winsten. Het aandeel KPNQwest, dat gisteren zijn klanten aanraadde alvast naar alternatieve telecomleveranciers uit te kijken, won bijna 17 procent. Daarmee kwam de koers op 35 eurocent. Ook het supermarktconcern Laurus zat in de lift: het aandeel won 20 procent naar een koers van 1,36 euro.

De Amerikaanse televisiezender Fox maakt een film over het leven van de Amerikaanse Talibaan John Walker Lindh. Schrijver John Romano, die onder meer de televisieserie Party of Five schreef, is aangetrokken om het leven van de 21-jarige Walker te verfilmen. De film zal in 2003 worden uitgezonden. Walker werd in november vorig jaar gearresteerd na een gevangenisopstand in de Afghaanse stad Mazar-i-Sharif en staat momenteel terecht voor een federale rechtbank in Alexandria. Hij wordt beschuldigd van samenzwering met als doel Amerikanen te doden, en deelname aan een terroristische organisatie.

De VN-Veiligheidsraad heeft gisteren besloten een vredesmissie in het grensgebied tussen Israël en Syrië met zeven maanden te verlengen. Reden voor de verlening is de gespannen situatie in het Midden-Oosten. De VN-troepen zijn al sinds 1974 in het gebied gestationeerd.

Arnold van Ree wordt de nieuwe trainer van volleybalclub Capelle. Hij volgt Marco Brouwers op.

`Teuro' noemen Duitsers de euro, want alles is veel duurder geworden. Nee, zeggen de statistieken, de inflatie is niet zo hoog. Maar juist de dagelijkse boodschappen blijken wel duurder te zijn geworden en soms door de euro.

Israëlische troepen zijn vanochtend vroeg de stad Nablus en het nabij gelegen vluchtelingenkamp Balata op de Westelijke Jordaanoever opnieuw binnengevallen.

De hardere aanpak door justitie van bolletjesslikkers die met Dutch Caribbean Airlines (DCA) willen reizen, heeft resultaat. Het aantal op Schiphol gearresteerde drugssmokkelaars die met vluchten van DCA naar Nederland kwamen, is de afgelopen week gehalveerd, vergeleken met de week daarvoor.

Het Amerikaans-Nederlandse KPNQwest, exploitant van het grootste datanetwerk van Europa, heeft zijn klanten gewaarschuwd om noodplannen gereed te houden. Het is er niet in geslaagd kopers te vinden voor een ,,substantieel deel'' van zijn activiteiten. Daarmee komt de ineenstorting angstig dichtbij.

De beleggingen (aandelen, obligaties, hypotheken) van verzekeraars en pensioenfondsen zijn in het eerste kwartaal met 41 miljard euro toegenomen tot 742 miljard. Dat is een stijging van ruim 5 procent. Eenderde van de toename komt op het conto van koerswinsten, de rest zijn nieuwe beleggingen, zo meldt het CBS vandaag. Vooral de pensioenfondsen verhandelden veel effecten. Circa de helft van de obligaties werd vervangen en van de aandelenportefeuille werd eenvijfde verhandeld. Verzekeraars vervingen een kwart van de obligaties en verhandelden 13 procent van hun aandelen. Het is voor het eerst in twee jaar dat de institutionele beleggingen met meer dan 5 procent groeien.

Er is genoeg van alles en toch dreigt er schaarste.

Voor vrouwen aan de top is het moeilijk een privé-leven en een gezin erop na te houden. Ze verdienen minder dan mannen (net als in Nederland), zijn vaker ongetrouwd en kinderloos, blijkt uit het nieuwe boek van de Amerikaanse econome Sylvia Ann Hewlett. Een serieuze carrière vergt serieuze offers.

Het noodlijdende kabelbedrijf UPC krijgt van zijn banken en moederbedrijf United Global Com (UCG) twee weken meer tijd om orde op zaken te stellen. De partijen hebben hierover een akkoord gesloten, gezien de vooruitgang die is geboekt in de onderhandelingen tussen UGC en schuldeisers van UPC. Dat heeft UPC vandaag voorbeurs bekendgemaakt. Het uitstel is verleend tot 17 juni. De banken hebben sinds begin maart met UPC de afspraak vooralsnog een krediet van 4 miljard euro niet op te eisen.

Oprichter, grootaandeelhouder en commissaris E. Albada Jelgersma staakt zijn verzet tegen de overname van supermarktbedrijf Laurus door het Franse Casino. Albada Jelgersma is gezwicht voor de druk die de directie van Laurus gisteren op hem uitoefende. Hij blijft nog wel zoeken naar een betere financiële oplossing voor het in nood verkerende concern.

Informatieve kinderboeken zijn vaak zo rijk geïllustreerd dat het hinderlijk is. De vele foto's, tekeningen, kaartjes, flapjes en bijschriften maken van het lezen een soort speurtocht naar de volgorde waarin het gebodene genoten moet worden. Anders is dat in Stenen, vulkanen, fossielen, een van oorsprong Zweeds boek dat hier onder supervisie van het Leidse museum Naturalis verscheen.

De komende acht jaar gaan 100.000 eigenaren-directeuren van familiebedrijven met pensioen. De familie Van Oord, die al zestig jaar in de waterbouw zit, peinst er niet over haar bedrijf te verkopen. `Goede aandeelhouders zijn onmisbaar.'

Uitzendbureaus benadelen uitzendkrachten ernstig met ondoorzichtige trucs met loonstrookjes. Naar schatting levert dit uitzendbureaus jaarlijks tientallen miljoenen op. Dit stelt Han Westerhof, bestuurslid van FNV Bondgenoten.

De Amerikaanse federale recherche (FBI) krijgt vergaande bevoegdheden om de uitvoer van haar nieuwe taak – het voorkomen van terrorisme – mogelijk te maken. Minister van Justitie John Ashcroft heeft gisteren aangekondigd dat bestaande mogelijkheden worden opgerekt om agenten van de recherche meer armslag te gegeven voor het achtervolgen en afluisteren van vermeende terroristen.

Op een speelvlak bedekt met kekke Ikea-meubeltjes houdt Irma een verjaarsfeestje. Irma, met strak pak, enorm decolleté en een rode pruik die ze af en toe vinnig recht trekt, verlangt naar het buitenland, om het even welk buitenland. Ook haar zuster Marion is niet gelukkig, maar raakt al overspannen bij iedere beslissing die voor haar opdoemt. Go, baby go! van toneelgroep Monk is losjes gebaseerd op Drie zusters van Tsjechov. Namen komen overeen, en ook de thema's verlangen en mateloze verveling zijn alom aanwezig.

Kredietbeoordelaar Moody's heeft de `rating' van Japan's overheidspapier vandaag met twee stappen verlaagd, van Aa3 naar A2. Japan heeft hiermee nu hetzelfde rapportcijfer als Griekenland en Cyprus. De verlaging door Moody's is onder meer ingegeven door de almaar stijgende Japanse overheidsschuld en de aanhoudende deflatie.

Een nieuwe staking bij de noodlijdende Ierse luchtvaartmaatschappij Aer Lingus heeft zo'n honderdduizend reizigers gedupeerd.

Niemand kan meer ontkennen dat Nederland een doortastend land is geworden met politici die beslissingen durven nemen. In goed 4 dagen worden door 4 personen alle belangrijke problemen efficiënt en doortastend opgelost.

Volgens de PvdA-hoogleraren economie Groot en Maassen Van den Brink moet de PvdA zijn migratiestandpunt herzien (NRC Handelsblad, 21 mei). Het strenge asielzoekersbeleid moet worden gehandhaafd en worden gekoppeld aan grotere invoermogelijkheden van producten uit ontwikkelingslanden. Volgens de hoogleraren heeft de PvdA jarenlang ontkend, dat het overgrote deel van de asielzoekers om economische redenen naar Nederland komt.

Overheden mogen aanbieders van elektronische diensten, zoals telefoon, internet en e-mail, verplichten persoonsgegevens voor een ,,beperkte periode'' te bewaren in verband met criminaliteits- en terrorismebestrijding. Het Europees Parlement heeft hierover gisteren alsnog een akkoord bereikt.

Journalist Joost Pollmann organiseert de Stripdagen die dit weekeinde in Haarlem worden gehouden. Veel aandacht is er voor de relatie tussen beeldende kunst en het stripverhaal. ,,Er is meer gebeurd tussen strip en kunst na Roy Lichtenstein.''

Is Europees lobbyist een beroep? Volgens Rinus van Schendelen, hoogleraar politicologie in Rotterdam, zijn er veel amateurlobbyisten, maar is het beroep zich aan het professionaliseren. Voor wie professional wil worden biedt Van Schendelen veel weliswaar taaie, maar nuttige lectuur. Het is theorie over de manieren waarop een lobbyist invloed kan uitoefenen.

De Verenigde Staten zijn bereid een aantal staalsoorten uit te zonderen van de importheffingen die in maart werden opgelegd ter bescherming van de Amerikaanse staalsector. Dit heeft de Amerikaanse onderminister voor Handel Grant Aldonas gisteren gezegd na gesprekken in Brussel met hoge functionarissen van de Europese Commissie. De Europese Unie dreigt nog steeds met vergeldingsmaatregelen ter waarde van mogelijk 378 miljoen euro, indien de VS niet bereid zijn de EU vóór 18 juni te compenseren.

`Misschien hebben ze ook wel strikjes in die kleur', zegt Henriette. Ze ligt op haar rug in het gras en kijkt naar de lucht. ,,Wat zou dat blauw prachtig staan bij mijn vacht!''

Ik heb een hele leuke film gezien die Crossroads heet. Want ik zal je vertellen waarom hij zo leuk was. Nou het was een film met veel pit. Er kwam wat housemuziek in voor, maar ook droevige stukjes en blije stukjes. Het ging vooral om pure vriendschap, want dan hadden die meisjes weer ruzie en dan waren ze beste vriendinnen. In die film speelt Britney Spears. Zij is zo een beetje de hoofdrolspeelster in de film, maar haar vriendinnen waren het ook wel hoor. Er kwam ook erg veel liefde in voor: werden ze op elkaar verliefd, werd het weer uitgemaakt, gedoe, gedoe en nog eens gedoe. Nou verder heb ik niks meer over die film eigenlijk te vertellen, dus dan stop ik deze brief maar ja toch he?

Als Nederlands-Indië nog een kolonie was geweest en zich net als in 1938 voor het wereldkampioenschap voetbal had geplaatst, hadden we tijdens het vandaag begonnen WK toch nog naar het Wilhelmus kunnen luisteren. In 1938 nam zowel Nederland als Nederlands-Indië deel aan de titelstrijd. Speciaal voor dat laatste WK voor de oorlog maakten de voetballers uit de Oost de bootreis naar Frankrijk. Na een 6-0 nederlaag tegen Hongarije moesten ze, net als de spelers uit het moederland, na één wedstrijd afscheid nemen van het toernooi. Daarna werden nog een paar troostwedstrijden gespeeld en toen was het voetbalavontuur afgelopen. Sporthistoricus Theo Stevens schreef hierover een leuk verhaal in het boek `Cultuurcontacten. Ontmoetingen tussen culturen in historisch perspectief.'

Pedofilie onder priesters symboliseert de morele ontbinding binnen de rooms-katholieke kerk, meent Rafael Ojeda.

Het Europarlement wil uitstel van een belangrijk onderdeel van de liberalisering van de autodistributie. Het gaat om de mogelijkheid dat autodealers overal in de Europese Unie dochterbedrijven mogen oprichten. Het Europarlement kan in de kwestie, waarover zwaar wordt gelobbied door de Duitse, Franse en Italiaanse regeringen en autoproducenten, slechts adviseren. Eurocommissaris Monti (Mededinging), die zijn voornemen vanaf september wil uitvoeren, is alleen bereid tot een overgangstermijn voor het bekritiseerde deel van zijn liberaliseringsplan.

De ontmanteling van de failliete ict-onderneming Landis gaat onverminderd door. Gisteren werd bekend dat het technische detacheringsbedrijf DIT Interim Techniek gaat bemiddelen bij een nieuwe baan voor 450 Landis-medewerkers die werkzaam zijn op nog lopende projecten, of die door het bankroet van Landis geen werk meer hebben. Over zes weken is 60 procent van de 450 mensen weer aan de slag, zo is de verwachting.

Op het plekje waar ik liefste ben

Wethouder T. Raven van de gemeente Sittard-Geleen heeft vanmorgen ontslag genomen. Raven nam dat besluit nadat de gemeenteraad gisteravond een motie van wantrouwen tegen hem had aangenomen. Raven, lid van een lokale partij, misdroeg zich volgens de politie op 17 mei in een café. Bij de ontruiming van het café zou de wethouder in dronken toestand agenten hebben beledigd en bedreigd. Raven, die onder meer de portefeuille integrale veiligheid heeft, hield de raad gisteravond voor dat ook de politie veel fouten maakt, waarbij hij wees op de IRT-affaire. In een korte verklaring zei de wethouder vanmorgen respect te hebben voor de uitspraak van de gemeenteraad.

Een uitspraak van jury in het proces over de moord op de Belgische veearts-keurder Karel van Noppen is van vrijdag tot maandag uitgesteld. De aanklager vroeg gisteren meer tijd ter voorbereiding van zijn repliek. De pleidooien van de advocaten van hoofdverdachte Alex Vercauteren, een Westvlaamse veehandelaar-vetmester, waren veel langer dan verwacht. Van Noppen, die als vleeskeurder de hormonenmaffia op de hielen zat, werd begin 1995 doodgeschoten.

Heineken dreigt het onderspit te delven op de overnamemarkt van brouwers. Legt Hollandse zuinigheid het af tegen de cowboys van de biermarkt?

In de zomer van 2001 lag mijn opa in de hangmat. Tussen de kersenbomen. Een eekhoorn viel uit de boom op mijn opa's buik! Maar de eekhoorn was boos op mijn opa!

Een modemerk is fictie, beaamt modekoningin Miuccia Prada. `Maar alles wat eruit volgt is erg reëel'. Dit interview maakt deel uit van de zoektocht van Anna Tilroe naar kunstoverschrijdende experimenten.

Sebastian Haffner: Churchill. Mets & Schilt, 208 blz. E20,–

Moeilijke muziek,

Daar moet je naar leren luisteren,

Dat gaat niet vanzelf.

De Europese Commissie heeft toestemming gegeven voor de overname van de Duitse scheepswerf Howaldtswerke-Deutsche Werft (HDW) door de Amerikaanse investeringsmaatschappij One Equity Partners (OEP). Het Duitse kartelbureau had twijfels over de aankoop en had Brussel gevraagd om een grondig onderzoek. De Europese Commissie kwam gisteren, eerder dan verwacht, echter met toestemming voor de overname. Volgens de Commissie dreigt er geen machtsconcentratie.

Alle verhalen over vroeger zijn nog lang niet verteld. Dit gaat over aardappelschillen. En de buitenste bladeren van witte en rode kool. En het groen dat aan een bos wortelen zit.

Het ministerie van Defensie leent mannelijke Turkse Nederlanders 6.000 euro om hun dienstplicht in Turkije af te kopen, als ze een contract tekenen als militair of burgerambtenaar.

De surrealist Magritte zocht zijn leven lang naar beelden die aan verklaringen ontsnappen. De eeuwige vraag naar de symbolische betekenis van zijn schilderijen, die volgens Magritte uit angst en gemakzucht was geboren, diende onbeantwoord te blijven. Zo hoopte hij de aandacht te verleggen naar het werkelijke mysterie, de poëzie en de raadselen die inherent zijn aan het beeld zelf. Dat Jeroen Bosch (ca. 1450-1516) in zijn schilderijen wel degelijk op symbolische betekenissen zinspeelde, wordt algemeen aangenomen. Toch is zijn werk minstens zo raadselachtig als dat van Magritte. Het afgelopen Bosch-jaar bood de exegeten alle kans hun tanden daar weer eens op stuk te bijten.

Het personeelsbestand van softwarebedrijf Baan, onderdeel van het Britse Invensys, moet met 5 tot 10 procent inkrimpen. De eerder aangekondigde reorganisatie zal in Nederland harder aankomen dan in andere landen. Dat maakten de vakbonden CNV en RMU gisteren bekend na een eerste overleg met de directie van Baan. Wereldwijd werken 3.600 mensen bij Baan, waarvan 1.000 duizend in Nederland. Volgende week donderdag gaan de vakbonden en directie overleggen over een sociaal plan.

In een serie over vertaalde klassieken deze week `De herfstwind dringt door merg en been' van de Japanse dichter Bashô (vert. Jos Vos, De Arbeiderspers, 167 blz. euro 19,60)

Enka in Ede moet eerder sluiten dan gepland. De viscosefabriek zou aanvankelijk uiterlijk medio 2003 dicht gaan. Vanwege de slechte financiële positie zal het bedrijf nog voor het einde van het jaar de poorten sluiten. Het bedrijf hoopt op deze manier geld over te houden voor een sociaal plan voor de 550 werknemers. Sluiting is volgens moederbedrijf Acordis noodzakelijk omdat de markt voor viscose fors is ingezakt. De fabriek in Ede bestaat 81 jaar.

In de vele boeken rond de recente viering van 400 jaar VOC zorgen de reisverslagen voor de meeste opwinding. Het leven aan boord viel niet mee.

Na de nodige ruzies bestreden de Compagnie-dienaren hun eenzaamheid met dames en drank. Of ze stierven, en rusten nu onder opgepoetste graven.

De Europese Commissie blijft erbij dat Bulgarije een deel van de kerncentrale bij Kozloduj langs de Donau moet sluiten zoals afgesproken. EU commissaris Verheugen herinnerde de Bulgaren er gisteren aan dat niet alleen de blokken 1 en 2 voor het einde van dit jaar dicht moeten, maar ook de blokken 3 en 4 voor het einde van 2006. Verheugen zei voor het Bulgaarse parlement dat het kernenergiebeleid van de EU gaat om veiligheid en niet om energiemarkten. Premier Simeon Sakskoburggotski van Bulgarije heeft recentelijk geopperd dat de blokken 3 en 4 opgeknapt zouden kunnen worden en open zouden kunnen blijven. Dat zou duizenden banen schelen en Bulgarije een belangrijke exporteur van energie op de Balkan kunnen maken. De blokken 1 tot en met 4 voldoen niet aan de EU-normen.

Ter gelegenheid van het Wereldkampioenschap voetbal in Korea en Japan heeft Unilever een nieuw soort Pot Noodle bedacht. Noedels die naar hond smaken. Het is een kunstmatige smaak, er gaat geen echte hond in de pot. Op de grote plastic beker staat de volgende tekst: Celebrating global football, Pot Noodle (de O in Pot is een voetbal) en Poodle flavour. Er zijn uiteraard ook potten met een Koreaanse tekst. ,,Find a Poodle in the noodle'', is de slogan waarmee reclame voor deze snelle snack wordt gemaakt. Het product Pot Noodle werd in 1979 in Engeland gelanceerd. De sliertjes in de pot, waaraan je slechts heet water hoeft toe te voegen, worden voornamelijk gegeten na een avondje stappen. Pot-eten is inmiddels in Engeland zo'n succes dat er elke seconde 4 potten worden leeg geslobberd. Maar hoe smaakt hond? De beschrijving van de smaak heb ik nergens kunnen vinden. De azteken aten hond, maar vonden dat toch een wat minderwaardige vleessoort en verborgen een stukje geroosterde hond onder een stukje kalkoen.

Wanneer morgen de aftrap plaatsvindt voor het wereldkampioenschap voetbal, zitten minstens twee mensen met het zweet in hun handen. Dat zijn Simon Topman, een Britse fabrikant van scheidsrechterfluitjes en Ron Foxcroft, zijn Canadese concurrent. Het verschil tussen de twee is dat Topmans fabriek sinds 1884 fluitjes met een roterend balletje maakt en dat Foxcroft bekend is geworden met fluitjes zonder dat balletje. De wereldvoetbalbond FIFA, die het evenement organiseert, geeft zijn scheidsrechters geen bindend advies over het ideale fluitje. De arbiters moeten het zelf maar weten.

Punch, het Britse satirische blad, verschijnt na 161 jaar niet langer. De eigenaar, de Egyptische zakenman Mohamed al-Fayed, tevens uitbater van het warenhuis Harrods en voetbalclub Fulham, zei gisteren dat de verliezen te ver waren opgelopen. De oplage was van 175.000 exemplaren in de jaren veertig gezakt tot 6.000 exemplaren per week. Punch ging ook in 1992 al failliet. Al-Fayed kocht het blad vier jaar later. Punch probeert vanouds het establishment te geselen, maar wil tegelijkertijd zelf een Brits instituut zijn. Dat sprak Al-Fayed aan, die met hetzelfde establishment een warme vete onderhoudt omdat hij maar geen Brits paspoort krijgt. Acht van de twaalf redacteuren kregen gisteren ontslag. De website en het archief met 500.000 cartoons blijven in bedrijf.

Als elke vrouw in de Europese Unie twee keer zoveel kinderen krijgt als nu, en als er tweemaal zoveel immigranten komen als nu, dan nóg worden de problemen van de vergrijzing niet opgelost. Dat concludeert de Europese Commissie op basis van een onderzoek dat zij liet doen naar sociale en demografische trends in de EU.

De Duitse schrijver Martin Walser is verbolgen over de kritiek op zijn nog niet verschenen sleutelroman. Het gaat niet over de vermeende moord op een jood, maar over de moord op een literatuurcriticus, stelt hij.

Financiële kunstgrepen hebben France Telecom (FT) in een schuldencrisis doen belanden. Zouden nog meer kunstgrepen redding kunnen bieden? Het concern wil de voorgenomen overname van het Duitse mobieletelefoniebedrijf Mobilcom financieren door de uitgifte van converteerbare obligaties. De reden? Het kan het zich niet veroorloven de 4,7 miljard euro aan schuld te consolideren, die zijn Duitse compagnon in juli aan zijn crediteuren moet terugbetalen. Door die extra schuldenlast kan FT in een negatieve spiraal terechtkomen en een tot vernederende claimemissie gedwongen worden.

De berichtgeving in NRC Handelsblad van 23 mei over plannen tot reorganisatie van de talenstudies is onjuist.

De grote Duitse winkelketens hebben naar aanleiding van het recente schandaal met het verboden onkruidbestrijdingsmiddel Nitrofen producten van biologische boeren uit voorzorg uit de handel genomen.

Veel bewondering heb ik voor mevrouw Duisenberg (NRC Handelsblad, 28 mei). Zij doet wat velen overwegen, zij durft haar nek uit te steken. De positie van haar echtgenoot staat los van haar begaandheid met een volk dat stelselmatig onderdrukt, zelfs uitgemoord wordt onder toeziend oog van de wereld. Wie openlijk voor zijn zorgen hierover uitkomt, wordt onmiddellijk als antisemiet beschouwd. Dit noem ik manipulatie.

Ruim vier op de vijf Europeanen weten weinig over de uitbreiding van de Europese Unie. Dat blijkt uit een onderzoek dat de Europese Commissie heeft laten uitvoeren.

Na de verkiezingsuitslag van 15 mei was ik als één van de 35 procent stemmers op een regeringspartij (toch) met stomheid geslagen. Ik ben er al wel achter gekomen dat een wetenschappelijke verklaring voor deze rare uitslag niet mogelijk is. Maar ik zie wel wat in de visie van Bas Heijne in zijn column van 25 mei: ,,Revoluties in Nederland zijn nooit politiek maar altijd sociaal'' en hij heeft het over `borreltafeldemocratie'. Ik begrijp de visie van Bas Heijne dan zo dat meningen over sociale vraagstukken bij velen gevormd worden met behulp van díe media, die weten wat mensen lekker vinden.

De Philip Morris-kunstprijzen en de Pall Mall Exportprijs dreigen met ingang van november te worden verboden. Volgens de nieuwe Tabakswet is sponsoring door tabaksfabrikanten niet langer toegestaan.

Net nu het `asielbeleid' bespreekbaar is geworden zonder voor `racist' te worden uitgemaakt dient zich blijkbaar al het volgende hete hangijzer aan: je kritisch uitlaten over Israël zonder tot `antisemiet' te worden verklaard. Natuurlijk wordt Israël gesteund door het rijke Amerika dus inclusief rijke joden.Word ik nu ook aangeklaagd?

Als ik om mij heen zie hoe velen op deze wereld van kindsbeen af geïmpregneerd worden met soms fundamentalistische geloofsleren, politieke dogma's, of mengelingen daarvan, moet ik mijzelf gelukkig prijzen niet in zo'n culturele valkuil te zijn geboren.

Eigentijdse cinema, wat houdt dat in? Geestverdovend popcornamusement? Postmoderne stijlbrij waarin iedereen en alles in woord en daad wordt afgebrand? Met subsidiegeld heel democratisch gefinancierde arthouse vol modern denkende personages, of toch misschien gewoon duurder geproduceerde tv-kost? Van alles een beetje, en dat geeft te denken.

Het aantal leden van de Tweede Kamer met een achtergrond in het private bedrijfsleven is toegenomen tot 43, oftewel 28,7 procent van de zetels. In 1993 was dat nog maar 20,5 procent (31 zetels). Dat blijkt uit een onderzoek in het jongste nummer van Forum, het blad van het werkgeversverbond VNO-NCW. Van de LPF-fractie komt 80 procent uit het bedrijfsleven, van de VVD-fractie 37,5 procent. De GroenLinks-fractie heeft geen Kamerleden uit het bedrijfsleven.

Het moet een bijzondere ervaring zijn om mevrouw Duisenberg als buurvrouw te hebben: uiterst betrokken bij wat zich ver weg voordoet, maar geheel voorbijgaand aan gevoelens van mensen in haar naaste woonomgeving.

Een nieuw kabinet moet de komende jaren voor meer dan drie miljard euro investeren in de vier grote steden in de Randstad (Amsterdam, Rotterdam Utrecht en Den Haag). Het leeuwendeel daarvan, 2,5 miljard euro, is nodig voor de financiering van een samenhangende verkeersinfrastructuur in en tussen die vier steden. Dat schrijven de burgemeesters van de vier grote steden in een brief aan informateur Donner en de fractievoorzitters van CDA, VVD en LPF. Ook op het gebied van veiligheid vragen de vier steden extra investeringen.

Literaire Leeuwen

Met Leeuwen van Vlaanderen – Hendrik Conscience in 13 hoofdstukken heropent het Letterenhuis (voorheen Archief en Museum voor het Vlaamse Cultuurleven) in Antwerpen op 1 juni na twee jaar zijn deuren. Met deze roman uit 1838 werd Consience ongekend populair. 'De schrijver die zijn volk leerde lezen' haalde de Guldensporenslag uit 1302 onder het stof vandaan en blies met zijn soapachtige avonturenroman de Vlaamse literatuur en de Vlaamse strijd nieuw leven in. Benauwd nationalisme is gelukkig ver te zoeken op de tentoonstelling. Die is eigentijds en aantrekkelijk vormgegeven, met veel aandacht voor hoe de tekst ontstond en hoe die op het toneel, in de muziek, met stripverhalen en poppentheater werd gepopulariseerd. Ook met de reacties van latere auteurs zoals Claes en Claus.

Leeuwen van Vlaanderen – Hendrik Conscience in 13 hoofdstukken, in het AMVC-Letterenhuis, Minderbroedersstraat22, Antwerpen. Van 1 juni t/m 31 dec, di t/m zo 10-17u. Inl 0032-322-29330 en www.antwerpen.be/cultuur/amvc

De rechtbank in Amsterdam heeft een 34-jarige man veroordeeld tot tien jaar celstraf wegens een gewelddadige overval in april 1996 op een Amsterdamse vestiging van Geldnet. Hij moet bovendien 380.000 euro aan de geldtransporteur terugbetalen op straffe van 1.500 dagen extra cel.

De Britse regering geeft de leegstaande Millenium Dome gratis aan een bedrijf dat er een muziek-, feest- en sportcentrum van wil maken met 20.000 zitplaatsen. De regering hoopt op een aandeel in eventuele winst, dat in twintig jaar mogelijk 550 miljoen pond (880 miljoen euro) kan zijn. De koepeltent aan de Theems bij Greenwich heeft intussen zo'n 700 miljoen pond gekost en is een politieke molensteen om de nek van de regering-Blair. Sinds de Dome in december 2000 sloot, zijn al drie pogingen de tent te verkopen mislukt. De nieuwe eigenaar, Meridian Delta, maakt deel uit van het zakenimperium van de Amerikaan Philip Anschutz, dat overigens in financiële moeilijkheden verkeert.

Na het einde van de Koude Oorlog heeft de Amerikaanse federale recherche zich niet langer bezig hoeven houden met het achterhalen van complotten. Daar is nu weer behoefte aan.

De rechtbank in Haarlem heeft zichzelf onbevoegd verklaard in de uitleveringszaak van de Koerdische Nuriye Kesbir. Turkije wil de vrouw vervolgen voor leidinggeven aan de Koerdische arbeiderspartij PKK, tegenwoordig het Congres van Vrijheid en Democratie in Koerdistan (KADEK) geheten. De rechtbank in Haarlem, die het uitleveringsverzoek de afgelopen weken in stilte behandelde, acht zichzelf onbevoegd in deze zaak. Toen Turkije vroeg om de uitlevering, verbleef Kesbir in het grenshospitium in Amsterdam. Daarom zou het een zaak voor de rechtbank in Amsterdam zijn.

Daniel Spoerri

De menukaart van 'Restaurant Spoerri' in het Düsseldorf van de jaren zestig bood onder andere ringslangentoast, hooiwagens en termieten. Waarschijnlijk geen culinair genot, maar wel een happening waarmee Daniel Spoerri leven in de kunstbrouwerij bracht. Spoerri, een Zwitser, noemde zichzelf een 'universele dilettant'. Hij was danser, dichter, uitgever, regisseur, en ten slotte galeriehouder, restauranteigenaar en professor. Nooit tekenaar of schilder. En toch gaat de nu 72-jarige door voor een van de belangrijkste kunstenaars van de twintigste eeuw. Zijn ideeënrijkdom is grenzeloos, zoals een tentoonstelling in Regensburg bewijst. Hij goot plakwerk in brons, maakte beelden van brooddeeg en verhief morsige eettafels tot ware kunstwerken.

Daniel Spoeri t/m 28 juli, Ostdeutsche Galerie, Dr. Johann-Maier- Str. 5, Regensburg. Di-zo 10-17u; inl 0049-941297140 of www.mog- regensburg.de.@

Dat de joodse gemeenschap zich alert opstelt jegens uitingen van antisemitisme is historisch volstrekt te verklaren en derhalve gelegitimeerd. Dat men daarbij zover gaat dat men anderen een mening onthoudt, door die mening antisemitisch te bestempelen, roept vragen op. Is men zich bewust wat men doet?

De Koninklijke Landmacht kampt met zulke grote financiële problemen dat ineenstorting dreigt.

De redacties van de twee regionale kranten in Limburg worden samengevoegd wegens het dalend aantal lezers. Binnen drie jaar wordt het Limburgs Dagblad (70.000 abonnees) een `kopblad' van Dagblad De Limburger (168.000). De samenwerking kost 55 banen. Sinds beide kranten in handen zijn van uitgeversconcern De Telegraaf werken ze al op commercieel gebied samen. Tot een volledige fusie onder één titel komt het niet, omdat de Nederlandse Mededingingsautoriteit dat verbiedt. De integratie van beide redacties moet vóór 1 juli 2006 zijn afgerond, tot die datum vallen er geen gedwongen ontslagen. In overleg met de bonden komt er een sociaal plan en een vertrekregeling voor senioren. ,,De inhoud van beide kranten wordt gelijk'', zegt hoofdredacteur F. Elbersen van Dagblad De Limburger. ,,Alleen de selectie en de opmaak van het nieuws zal per titel verschillen.''

Nintendo heeft voor het tweede opeenvolgende boekjaar een recordwinst geboekt, zo meldde de Japanse fabrikant van spelcomputers en computerspelletjes vandaag. De nettowinst steeg in het eind maart afgesloten boekjaar met 10 procent tot 106,4 miljard yen (927 miljoen euro) bij een omzetgroei met 20 procent tot 555 miljard yen.

De Amerikaanse president George Bush heeft gisteren een belangrijk besluit genomen om een einde te maken aan olie- en gaswinning in het natuurgebied Everglades in Florida en in de Golf van Mexico. Bush beloofde 235 miljoen dollar te reserveren om olie- en gasrechten in het gebied af te kopen.

Advocaten misbruiken het wettelijk geregelde recht op inzage in bijzondere politieregisters om te achterhalen of er een strafrechtelijk onderzoek tegen hun cliënten loopt.

Pakistan is begonnen een deel van zijn troepen langs de grens met Afhanistan weg te halen om ze in te zetten langs de oostgrens met India en Kashmir. Een legerwoordvoerder in Islamabad heeft dat vandaag gezegd.

Muziekfestival

In Auvers-sur-Oise, het mooie dorp ten Noord- Westen van Parijs waar van Gogh zelfmoordpleegde en begraven ligt, is t/m 28 juni een gevarieerd, gezellig muziekfestival. Zoals gebruikelijk staan er een groot aantal pianisten op het programma, zoals François-René Duchable (Chopin, Tanguy) op 6 juni, Zoltan Kocsis(Beethoven, Schubert, Liszt) op 8 juni en Jonathan Gilad (Mozart, Beethoven, Chopin, Prokofjev) op 15 juni in de Église Notre Dame d'Auvers. Op 31 mei zingen 7 jonge zangers Mozart, Bizet, Rossini en de Falla onder de titel Nuit des voix à Grenade; op 28 juni vertolken het kamerkoor Accentus, Brigitte Engerer (piano), Maric- Joseph Jude (piano), Patricia Penbon (sopraan) en Stéphane Degout (bariton) werken van Johannes Brahms. Festival d'Auvers-sur-Oise t/m 28 juni op verschillende plaatsen in en om Auvers-sur-Oise, inl 0033-130367777 en www.concertclassic.com, 31 km ten Noord-Westen van Parijs via Autoroute A15 richting Cercy-Pontoise, afslag nr 7 St- Ouen-l'Aumône.

De koers van de euro is vanmorgen gestegen tot het hoogste peil in 15 maanden tegenover de verzwakkende Amerikaanse dollar. Zwitserland verlaagde de rente licht, om te voorkomen dat de franc te sterk wordt.

De Nieuw-Zeelandse premier Helen Clark zal Samoa officieel verontschuldigingen aanbieden voor begane misdragingen tegenover zijn bevolking. Dat gebeurt volgende week als de eilandstaat zijn 40-jarige onafhankelijkheid viert. Nieuw Zeeland bestuurde Samoa als mandaatgebied van de Volkerenbond en de Verenigde Naties vanaf het einde van de Eerste Wereldoorlog. In 1918 stierven meer dan 7.500 mensen, ongeveer eenvijfde van de bevolking, aan de gevolgen van Spaanse griep nadat een Nieuw-Zeelands schip besmette passagiers aan land zette. Tien jaar later schoot de Nieuw-Zeelandse politie op een groep ongewapende demonstranten die pleitten voor onafhankelijkheid. Negen mensen werden gedood.

De Italiaanse staatsomroep Rai is onder premier en tv-magnaat Berlusconi in de greep van de rechtse partijen gebracht. Nu volgt het koppensnellen.

Nooit eerder ging het licht uit in een Europees netwerk. Die twijfelachtige eer valt mogelijk KPNQwest te beurt. Wat gebeurt er dan eigenlijk?

Een groep van 23 nomaden is vannacht in Sendjas bij Chlef, 200 kilometer ten westen van Algiers, vermoord door naar wordt aangenomen moslim-extremisten, zo is vandaag in de Algerijnse hoofdstad van officiële zijde bekendgemaakt. De nomaden werden verbrand, aldus de zegslieden. Het aantal aan moslim-extremisten toegeschreven moordpartijen is de afgelopen tijd weer gestegen, samenvallend met de campagne voor vandaag plaatshebbende parlementsverkiezingen. Sinds begin mei zijn bij het geweld 190 mensen gedood, onder wie 50 militairen en politiemannen.

Bij een aanval op een politiebureau in de Indiase deelstaat Jammu en Kashmir zijn afgelopen nacht twee agenten gedood. De twee aanvallers, mogelijk islamitische extremisten, hielden zich vervolgens urenlang schuil in een van de gebouwen van het politiebureau. Ze werden vanmiddag gedood. Toen de politie de lichamen van de twee collega's wilde bergen, werd ze bestookt met granaten. De spanningen tussen India en Pakistan zijn hoog opgelopen na een aanslag op een kazerne in Kashmir, waarbij eerder deze maand 34 mensen om het leven kwamen. India beschuldigt Pakistan ervan steun te geven aan islamitische rebellen in Kashmir. Beide landen beschikken over kernwapens en in het buitenland wordt gevreesd voor het uitbreken van een oorlog tussen de buurlanden.

Een matte sfeer. Die heerste er vanochtend op de Amsterdamse effectenbeurs. Enerzijds door het lagere slot op Wall Street gisteravond. Anderzijds over het nakende einde van het AEX-fonds KPNQwest. In het telecomconcern werd de gehele ochtend niet gehandeld omdat elk moment een aankondiging van het definitieve einde kon worden verwacht. Maar rond één uur vanmiddag verkeerden de handelaren nog steeds in onzekerheid.

Tate Modern, het Londense museum voor hedendaagse kunst, krijgt de Spanjaard Vicente Todoli als nieuwe directeur. Todoli (43), die begin volgend jaar aantreedt, volgt de Zweed Lars Nittve op.

Bowie

Middelpunt van het Meltdown Festival is de gastprogrammeur. Dit jaar is het beurt aan popicoon David Bowie, de constant van gedaante verwisselde singer-song-writer die de afgelopen 40 jaar ongeveer alle uithoeken van de muziek heeft verkend. Van punk, techno en Britpop tot hedendaagse klassieke muziek en glam-rock. Zijn Meltdown zal even divers zijn als de man zelf met Badly Drawn Boy, Neil Hannon en zijn Divine Comedy, accordionist Kimmo Pohjonen, Supergrass met Bobby Conn en op de slotavond Bowie zelf met de Dandy Warhols. 15 t/m 29 juni Meltdown Festival in het southbank Centre. 0044-2079604203 www.rfh.org.uk/meltdown.

De Frankfurter Allgemeine Zeitung weigert een voorpublicatie van de nieuwe roman `De dood van een criticus' van de Duitse schrijver Martin Walser. Het boek is een haatdocument, schrijft Frank Schirrmacher in een open brief aan Walser.

De Kirgizische geheime dienst heeft een van de leiders van de terreurorganisatie Islamitische Beweging van Oezbekistan (IMU) gearresteerd na hem in ,,een speciale operatie'' – wat wil zeggen: met een list – vanuit Afghanistan, waar hij zich verborgen hield, naar Kirgizië te hebben gelokt. Sjerali Akbotojev had volgens de autoriteiten in Bisjkek de leiding over langdurige en bloedige IMU-infiltraties in Kirgizië in 1999 en 2000. De IMU opereerde vanuit Afghanistan onder de bescherming en de steun van het inmiddels gevallen Talibaan-bewind.

Inspecteur-generaal H. Kingma van de Inspectie voor de Gezondheidszorg wil minister van Volksgezondheid worden. Dat zegt hij in een interview in het juninummer van het tijdschrift Opzij. Kingma is lid van de VVD. De afgelopen maanden kwam hij herhaaldelijk in het nieuws met omstreden uitspraken over de zorg. Zo pleitte hij begin januari voor een meer afgewogen toelating van patiënten tot de intensive care. Medisch specialisten moeten volgens hem kritischer kijken naar de kans op complicaties. Als die kans groot is, zouden specialisten moeten overwegen de patiënt niet te opereren.

Het vertrek van de omstreden Britse minister voor Vervoer, Stephen Byers, heeft premier Blair er gisteren toe gebracht een vergaande herschikking van in totaal 31 ministers- en lagere regeringsposten door te voeren.

Libië heeft gisteren meegedeeld niets af te weten van een gemeld aanbod om in totaal 2,7 miljard dollar schadevergoeding te betalen aan de nabestaanden van de aanslag op een Amerikaanse vliegtuig boven het Schotse Lockerbie in 1988. Het Amerikaanse advocatenkantoor dat het akkoord dinsdag bekendmaakte, heeft echter laten weten dat het aanbod wel degelijk is geautoriseerd door het Libische bewind. Lee Kreindler van het kantoor Kreindler en Kreindler zei gisteren nog alle vertrouwen te hebben in de bereikte regeling.

Bankiers zitten deze dagen veel aan de onderhandelingstafel. Niet zozeer om over fusies of overnames te praten, maar om zoveel mogelijk geld terug te krijgen van de leningen die zij in betere tijden aan het bedrijfsleven verstrekten.

De Zuid-Afrikaanse bierbrouwer South African Breweries (SAB) neemt de Amerikaanse brouwer Miller Brewer Company over. SAB Verkoper is het Amerikaanse concern Philip Morris, dat van de brouwer afwilde.

Het elektronicaconcern Philips vreest dat het zogeheten spoedloket voor hoogopgeleid personeel van buiten de Europese Unie ondanks eerdere beloftes van het kabinet niet van de grond komt.

Dat er veel lucht in de markt zat was bekend. Maar weinigen hebben voorzien dat de val, als de ballon eenmaal was doorgeprikt, zó hard zou zijn. De beurslievelingen van de ongeremde jaren negentig – bedrijven in de sector `informatie- en communicatietechnologie' (ICT) – storten in. Hun verliezen zijn enorm, de koersdalingen ongekend, uitstel van betaling en zelfs faillissementen zijn aan de orde van de dag. Vandaag is het KPNQwest dat voor zijn voortbestaan vecht. Deze exploitant van glasvezelnetwerken is een gezamenlijke dochter van het Nederlandse telecombedrijf KPN en het Amerikaanse Qwest. De schulden zijn opgelopen tot 2 miljard euro. De grootaandeelhouders weigeren in de ooit zo kansrijk geachte onderneming te investeren, omdat ze zelf geen geld meer hebben. Banken hebben hun geduld verloren. Een overname is de laatste hoop, maar welke partner zit te wachten op een miljardenschuld?

Het is de hoogste tijd dat allochtonen zich medeverantwoordelijk voelen voor de Nederlandse samenleving die ook hún samenleving is, meent Ahmed Aboutaleb.

Nederland heeft in 2001 meer energie nodig gehad om zich draaiende te houden. Volgens voorlopige cijfers van het CBS steeg het energieverbruik met 2 procent ten opzichte van het voorgaande jaar. Deze toename ligt boven de jaarlijkse gemiddelde stijging van 1,2 procent in de periode 1996-2000. De stijging vorig jaar komt hoofdzakelijk door het gebruik van meer olie(producten) in de industrie, waar het CBS een stijging turfde van 5 procent. Het totale energieverbruik in de industrie steeg in 2001 met 4 procent.

Door ruim veertig jaar wanbeleid is Nigeria een land geworden waar de altijd aanwezige hoop nooit uitkomt. De burgerregering van Obasanjo heeft geen eind gemaakt aan de corruptie en patronage. Geld brengt geen ontwikkeling – die les heeft Nigeria nog niet geleerd. `Waar is al dat geld gebleven?'

Het voorbeeld van het `ijsje op zondag' begrijpen gereformeerden meteen, zegt Eimert van Middelkoop in de krant van 25 mei. ,,Als je daarmee begint te schuiven, gaat de hele gereformeerde levensopvatting schuiven, vreest men.'' Van Middelkoop zou wel eens gelijk kunnen hebben.

De consumptie in Nederland is in het eerste kwartaal van dit jaar met 1,5 procent toegenomen ten opzichte van een jaar eerder. Daarmee ligt de groei van bestedingen van de consument onder het niveau van heel 2001 toen over twaalf maanden de consumptie met 1,8 procent toenam. De consumptiegroei stabiliseert, zo concludeert het CBS, dat vandaag de cijfers heeft publiceerd. De Nederlandse consument gaf in de eerste drie maanden minder geld uit aan aan huishoudelijke artikelen, meubels, woninginrichting en schoenen dan een jaar eerder.

Het Franse conglomeraat Vivendi Universal zal een speciale commissie oprichten die toezicht moet houden op zijn topman, Jean-Marie Messier. Het zal geen nieuwe aandeelhoudersvergadering uitschrijven, ondanks het vermoeden van geknoei met het stemsysteem op de vergadering in april.

De PvdA moet afrekenen met de gesloten interne politieke cultuur. Willem Witteveen gooit de ramen open.

De Keuringsdienst van Waren onderzoekt of er kip en kipproducten met het schadelijke middel Nitrofen van Duitse biologische bedrijven naar Nederland zijn gekomen. Volgens een woordvoerder van de Keuringsdienst was tot vanmorgen één partij biologische eieren naar Duitsland teruggestuurd. Van één andere partij is niet duidelijk waar zij is gebleven. Van eventuele invoer van kippenvlees was de Keuringsdienst nog niet op de hoogte. Zij wacht op informatie van de Duitse autoriteiten. De risico's voor consumenten kunnen volgens de woordvoerder worden ingeschat als is vastgesteld óf er overmatige restanten van het bestrijdingsmiddel in het kippenvlees en de eieren worden aangetroffen. Diervoer, dat in Duitsland de bron was van de besmetting, wordt niet extra onderzocht.

Het aantal tweeverdieners stijgt. Maar de vrouw maakt nog altijd minder uren. ,,Mannen wordt een gebrek aan ambitie verweten, vrouwen een gezond gebrek aan ambitie''.

Het dalend aantal varkens in Nederland leidt tot een krimp van het Productschap Vee en Vlees. Vijftig van de 250 banen worden nog dit jaar geschrapt. Gedwongen ontslagen worden niet uitgesloten, aldus een woordvoerster van het productschap. De instelling behartigt de belangen van de vleessector en wordt grotendeels betaald door heffingen op geslachte varkens. Het aantal varkens daalt echter flink, mede door maatregelen van landbouwminister Brinkhorst. ,,We zouden de heffingen kunnen verhogen, maar dat vinden we niet redelijk in deze slechte tijd'', aldus de woordvoerster.

Japan zal tussen nu en maart 2003 voor 4,4 miljard dollar (4,7 miljard euro) aan aandelen NTT verkopen. Het ministerie van Financiën, dat voor 46 procent eigenaar is van het Japanse telecombedrijf, wil maar liefst een miljoen aandelen op de markt brengen met een totale waarde van 549 miljard yen (4,7 miljard euro) tegen de slotkoers van gisteren. Dat heeft een hoge ambtenaar die anoniem wil blijven vandaag gezegd. Gisteren liet de regering al weten dit jaar belangen in twee Japanse spoorwegbedrijven en in Japan Tobacco van de hand te willen doen voor in het totaal 7,4 miljard dollar. Volgens analisten is het zeer de vraag of de Japanse markt ongestraft zoveel nieuwe aandelen kan absorberen.