Het nieuws van 8 mei 2002

Staat Microsoft op het punt de Britse softwareproducent Sage de kaas van het brood te eten? De voortekenen voorspellen niet veel goeds. Het grootste softwareconcern ter wereld heeft een probleem: de markten voorbesturingssystemen en desktopapplicaties zijn verzadigd. De oplossing die Microsoft heeft bedacht is het verkopen van meer zakelijke software aan zijn klanten bij kleine en middelgrote firma's. Om dat doel te bereiken heeft Microsoft zojuist de Deense softwarefirma Navision gekocht, die geografisch gezien goed aansluit op zijn eerdere overname van het Amerikaanse Great Plains. Beide ondernemingen zijn concurrenten van het Britse softwareconcern Sage.

Nederland staat internationaal bekend als een democratische rechtsstaat, een voorbeeld voor veel andere landen. Bij `ons' is er geen radicalisme, extremisme, maffia en zo verder in tegenstelling tot elders (zoals bijvoorbeeld in Frankrijk, Italië, Oostenrijk).

Even leek het erop dat partijpolitieke eigenbelangen zouden prevaleren in de besluitvorming over verkiezingen. Bij de stemming onder fractieleiders op de avond van de moord bleek de scheidslijn tussen voor- en tegenstanders griezelig precies te lopen tussen de partijen die zich aangevallen voelden door de ideeën van Fortuyn, en zij die daar minder last van hebben gehad. Het linkse establishment was samen met de VVD vóór uitstel. Het had er alle schijn van dat de gevestigde partijen electoraal voordeel zagen in uitstel, ervan uitgaande dat de Lijst Pim Fortuyn het zonder de bezielende leiding van de lijsttrekker in een uitgestelde campagne niet lang zou volhouden. Aanvankelijke gevoelens van piëteit transformeerden, misschien ongewild, al snel in schaamteloos Haags opportunisme.

Toen enige maanden geleden een zittende fractieleider Pim Fortuyn vergeleek met Himmler, was er niet één politicus die daartegen zijn stem verhief. Het eerste wat de zittende politici, inclusief Jan Nagel, direct na de moord op Fortuyn deden, was oproepen deze moord buiten het politieke debat te houden. Maar deze moord is een bij uitstek politieke zaak. Men dient zich in politieke kringen af te vragen hoe het klimaat waarin deze wandaad kon plaatsvinden is ontstaan en wie daar (mede) verantwoordelijk voor moeten worden gesteld.

Jarenlang leven de ideëen van Fortuyn onder het Nederlandse volk. Je hoeft het niet volledig met hem eens te zijn, maar het signaal dat hij gaf was duidelijk. Melkert negeerde Fortuyn en daarmee een groot deel van het volk. Een socialist met sterke dogmatische gedachten. Losjes vergelijkt hij Fortuyn met het fascisme en waarschuwt hij de Nederlanders naar aanleiding van Le Pen ,,dat de kiezer maar eens goed te rade moet gaan voordat ze Fortuyn stemmen.'' Zelf snel en direct beledigd, durft Melkert Fortuyn, en daarmee veel Nederlanders, ten onrechte te vergelijken met de gedachten van Le Pen. Geen moment komt bij hem de gedachte op dat iets bij de Nederlanders leeft.De gevestigde politiek heeft een situatie gecreëerd waarvoor zij zich verantwoordelijk moet voelen.

Als jarenlang lezer/abonnee heb ik mij zeer geërgerd aan het hoofdartikel in deze krant van 6 mei. Hierin werd de heer P.Fortuyn wederom in de extreem-rechtse hoek geplaatst, hetgeen ver bezijden de waarheid is. Als er door hem een mening naar voren werd gebracht die niet in het `linkse straatje' paste is er een onmiddellijke reactie in de schrijvende pers die hem in de uiterst rechtse politieke hoek plaatst. Van deze krant had ik een neutraler reactie verwacht.

Met een door haat vertrokken gezicht zei Marcel van Dam destijds voor de camera tegen Pim Fortuyn: ,,U bent een minderwaardig mens!'' Thom de Graaf misbruikte de nagedachtenis van Anne Frank om Pim Fortuyn in de antisemitische hoek te drukken. Rob Oudkerk misbruikte de herdenking van de Februaristaking met hetzelfde doel. Deze krant noemt Pim Fortuyn in één adem met de begrippen xenofobie en racisme. En als hij wordt vermoord is iedereen geschokt.

Met verbazing heb ik gezien hoe de gevestigde politieke partijen zich ineens geen raad wisten met Pim Fortuyn. Hij had een uitgesproken mening over onderwerpen die eerder politiek taboe waren. Fortuyn was niet te vergelijken met een De Winter of een Le Pen en ik kan zijn ongenoegen over deze vergelijkingen begrijpen. Zijn harde opvattingen waren voor mij niet meer dan populistisch geblaf en zijn oplossingen waren naïef simplistisch. Als links-liberaal heb ik nooit overwogen mijn stem uit te brengen op Fortuyn, maar ik had hem graag één zetel in de oppositie gegund. Al was het dan maar om de Nederlandse politiek levendig en alert te houden.

Twee zussen pacteren tegen de wereld. Ze zullen samen zelfmoord plegen of ten onder gaan, zo beloven ze elkaar. Volwassen worden hebben ze zorgvuldig weten uit te stellen: tot afgrijzen van hun vader verheft hun opgewekte moeder het uitblijven van hun eerste menstruatie tot een groezelig tafelgesprek. Ze zijn pubers, ja echte pubers, met zoveel pijnlijke weerzin tegen opgroeien dat dat proces alleen maar heel gruwelijk verbeeld kan worden. Ginger Snaps is dan ook een horrorfilm, een weerwolffilm om precies te zijn, omdat de transformatie van meisje in vrouw Ginger en haar jongere zusje Brigitte monsterachtig maakt, ten prooi doet vallen aan allerlei maanzieke impulsen.

Op de persoon Pim Fortuyn gerichte uitspraken van Kok en Melkert hebben aan een idioot het excuus en het motief gegeven voor de moord op Fortuyn. De premier heeft de toon gezet door Fortuyn te verwijten een tweedeling in de samenleving te bewerkstelligen. Door het bewust verdraaien van uitspraken van Fortuyn met betrekking tot het asielzoekersvraagstuk en de WAO, heeft hij Nederland en de democratie geen dienst bewezen. Kok heeft duidelijk gemaakt dat hij allang niet meer de premier van alle Nederlanders is. Dat Melkert als zijn opvolger en beoogd premier met de zelfde onverantwoordelijke politieke stijl opereert, doet het ergste voor Nederland vrezen.

Het ware beter dat Kok en Melkert terugtreden uit de politiek.

Status Quo

Als we dan toch moeten kiezen tussen de rockdinosaurus Supertramp (op 12 en 13 mei in Ahoy' Rotterdam) of Pink Floyd-dinosaurus Roger Waters (15 mei Ahoy), dan liever recht op en neer met de bierdrinkersboogie van het al even onuitroeibare Status Quo. Hilarisch is het uit de jaren zeventig stammende verhaal, dat de in denim gehulde heren van Status Quo hun optreden vooral zien als een hinderlijke onderbreking van het kaartspel in de kleedkamer.

11 mei Megatent Hellendoorn.

Matisse Picasso

Zaterdag opent in Tate Modern in Londen een duo-expositie van de twee meest geliefde meesters van de moderne kunst. Waren Pablo Picasso en Henri Matisse echte vrienden, beleefde kenissen of aartsrivalen? In de verschillende fasen van hun levens, waarschijnlijk alledrie. Matisse Picasso toont de overeenkomsten en veschillen in hun werk vanaf hun ontmoeting in de Parijse studio van Leo en Gertrude Stein in 1906 tot en met de periode waarin Picasso de overleden Matisse soms letterlijk citeert. 11 mei t/m 18 aug Matisse Picasso in de Tate Modern,Londen SE1. Dagelijks 10-18u; vr & za 10-22u. 0044-2078878008 & www.tate.org.uk

Het besluit van het kabinet de parlementsverkiezingen volgende week woensdag doorgang te laten vinden, doet recht aan het vertrouwen in de kracht van het politieke bestel en de nuchterheid van de kiezers. Hoe aangeslagen mensen ook zijn, de moord op Pim Fortuyn heeft hierin geen verandering gebracht. Deze verkiezingen zijn des te meer een eerbetoon aan de democratische instituties. Maar ze zullen anders dan anders zijn en de uitslag is nóg ongewisser dan vóór de fatale schoten van maandagmiddag werd voorspeld. Al is het maar omdat een overleden politicus als naamgever van de Lijst Pim Fortuyn verkiesbaar blijft. Kiezers kunnen de gelegenheid aangrijpen van het stembiljet een condoleanceregister voor Fortuyn te maken.

Op 15 mei zullen de emoties nog lang niet zijn uitgewerkt, en dat zal zijn weerslag hebben op de verkiezingsuitslag. De inhoud komt op de tweede plaats te staan. Dat is in een rechtsstaat als Nederland een onwenselijke situatie. Verkiezingen zijn bedoeld om de mening van mensen te peilen, en daar het bestuur op af te stemmen. Als emoties de uitslag bepalen, zitten we vier jaar lang aan die emoties vast.

De berichtgeving in deze krant over Fortuyn mist dezer dagen evenwichtigheid. Zo werd in het hoofdartikel van 6 mei Fortuyn een figurant genoemd die herinnert aan xenofobie en racisme, terwijl een dag later in het hoofdartikel wordt gerept van een charmante provocateur. Van de doden niets dan goeds, maar dat laat niet onverlet dat de NRC Handelsblad in het commentaar van 6 mei een andere toon aan had kunnen slaan. Te snel valt over die discussie de schaduw van de Tweede Wereldoorlog.

Heksen

Meestal associeert men de heksenvervolgingen met de donkere middeleeuwen. Mis: ze begonnen pas daarná, vanaf 1430. En ze duurden tot 1780. Zo'n zestigduizend mensen, haast allemaal vrouwen, belandden op de brandstapel. Waarom? Het Deutsches Historisches Museum in Berlijn probeert een antwoord op die vraag te vinden, aan de hand van de tentoonstelling Hexenwahn, die thematisch is opgezet. Aan de orde komen: De bedreigde orde, Angst en bescherming, Verhoormethoden, Fantasieën etc. Het geëxposeerde materiaal bestaat uit werktuigen, juridische documenten, schilderijen en boekillustraties. Video's geven een beeld van moderne hekserij.

T/m 6 aug. Unter den Linden 3, dag beh wo 10-18u, do tot 22u. Inl 00-4930203040 of www.dhm.de

De Europese Commissie en het Europees Parlement hebben vanmorgen besloten de bestaande leeftijddiscriminatie bij de aanwerving van ambtenaren af te schaffen. Het Europees Hof van Justitie, dat tot nu toe gelijke regels hanteerde als de Commissie en het Parlement, heeft zich nog niet bij de maatregel aangesloten. Het Hof blijft voorlopig de regel hanteren dat een sollicitant die examen wil doen voor de functie van jurist-vertaler niet ouder dan 45 jaar mag zijn. De leeftijdsgrens van 45 jaar is in strijd met het Europese Handvest van Grondrechten, dat iedere leeftijdsdiscriminatie verbiedt. Zowel de voorzitter van het Europees Parlement, Pat Cox, als de voorzitter van de Europese Commissie, Romano Prodi, verklaarde vanmorgen dat het Europese aanwervingsbureau geen leeftijdsgrenzen voor sollicitanten mag stellen.

Een 79-jarige Belg uit de Brusselse gemeente Schaerbeek heeft gisteren zijn Marokkaanse benedenburen doodgeschoten. Twee van de vijf kinderen van het echtpaar raakten gewond. De dader kwam zelf om het leven na een vuurgevecht met de politie, nadat hij eerder zijn appartement in brand had gestoken. Volgens buurtbewoners had de man sympathieën voor de extreem-rechtse Franse politicus Le Pen. Een woordvoerder van het parket zei dat de man wegens ,,weerspannigheid'' met de politie in aanraking was geweest. Schaerbeek is een deelgemeente waar veel migranten van Turkse en Marokkaanse afkomst wonen.

Het Turkse leger verbreekt alle contacten met de strijdmacht van Frankrijk. Dat meldt de Turkse nieuwszender NTV. Het Turkse leger is woedend omdat de chef staf, Hüseyin Kivrikoglu, op ontoelaatbare wijze geschoffeerd zou zijn.

Europese grenswachten moeten de buitengrenzen van de Europese Unie gaan bewaken. Dit heeft de Europese Commissie gisteren voorgesteld. Commissievoorzitter Romano Prodi wil met een Europese grenswacht de burgers ,,de verzekering geven dat wij ze gaan beschermen tegen alle bedreigingen, of die nu van terrorisme, van georganiseerde misdaad of van clandestiene immigratie komen.''

De EU-ministers van Financiën hebben gisteren politieke overeenstemming bereikt over een Europese richtlijn over bestrijding van misbruik van voorkennis en marktmanipulatie. Na kritiek van journalistenorganisaties was het voorstel van Eurocommissaris Bolkestein (Interne Markt) zodanig gewijzigd dat journalisten alleen strafbaar zijn, indien ze informatie verspreiden waarvan ze weten of kunnen weten dat deze vals is én daaruit ook voordeel halen. Het Europarlement buigt zich nog over de richtlijn.

Feyenoordfan in hart en nieren, Rogier Meijer (27), heeft dit voetbalseizoen 210 euro aan artikelen van zijn favoriete club uitgegeven. Hij kocht een uit-shirt en een thuis-shirt , een Champions-Leagueshirt en een T-shirt met de namen van alle tegenstanders in de UEFA Cup. Op de naam van zijn thuis-shirt prijkt de naam van de Australische speler Brett Emmerton, op die van het uit shirt die van spits Pierre van Hooijdonk.

De Europese Unie heeft misbruik van Europees geld door het Palestijnse Gezag de afgelopen jaren niet willen controleren. Dit zeggen EU-diplomaten naar aanleiding van nieuwe Israëlische beschuldigingen die deze week in Jeruzalem werden gepubliceerd. Het gebruik van Europese hulpgelden voor financiering van terrorisme en corruptie is opzettelijk niet aan de orde gesteld, omdat de EU vreesde anders een hervatting van het vredesproces in het Midden-Oosten te bemoeilijken, aldus de diplomaten.

Jean-Pierre Raffarin, de nieuwe premier van Frankrijk, heeft gisteravond zijn regering gepresenteerd. Het kabinet telt zevenentwintig leden, onder wie vijftien ministers, zes onderministers en zes staatssecretarissen. De RPR, partij van president Jacques Chirac, levert twaalf bewindslieden, de UDF van François Bayrou zes en de Liberale Democraten, waarvan premier Raffarin zelf afkomstig is, vier. De anderen zijn partijloos.

Het Openbaar Ministerie in Leeuwarden gaat niet in cassatie bij de Hoge Raad, tegen het arrest van het Leeuwarder gerechtshof in de Puttense moordzaak.

Luchtvaartmaatschappij Easyjet heeft een exclusieve optie gekregen om Deutsche BA, dochterbedrijf van British Airways, te kopen en er een goedkope tickets-maatschappij van te maken. Dat hebben Easyjet en BA vanochtend bekend gemaakt.

Nu Ozzy Osbourne zichzelf hervonden heeft als ster in de `sitcom' Meet The Osbournes zou je bijna Black Sabbath vergeten. In de jaren 70 was die band het domme broertje van stijlgenoten als Led Zeppelin, Deep Purple en Uriah Heep, maar nu zijn hele legioenen stonerrockbands en doommetalbands ondenkbaar zonder de logge riffmachine van Osbourne en de zijnen. Het Britse trio Electric Wizard is een van hun meest extreme erfgenamen. Op Let Us Prey slepen de riffs zich weer voort als een uitstervende dinosaurus. Het tweeluik Master Of Alchemy is instrumentaal, maar wijkt verder niet veel af van de nummers waarin altijd af en toe de zwaar vervormde `zang' van gitarist Jus Osborne opduikt. De repeterende pianomelodie in Night Of The Shape is nog zo'n afwijkend geluid, dat de luisteraar voorbereidt op de piepende oren die het gevolg zijn van de tien minuten durende, volkomen stonede luistertrip van afsluiter Priestess Of Mars. Hoe dit live uitpakt blijkt morgen in Vera, Groningen en zaterdag in Baroeg, Rotterdam.

Beleggingshuis Merrill Lynch en de procureur-generaal van de staat New York hebben een eerste stap gezet in de richting van een overeenkomst over vermeende fraude door Merrill.

Twee spandoeken trokken gistermiddag de aandacht voor de ingang van het stadhuis van Rotterdam. Het ene met de tekst `Pim, jij bent vermoord, maar je ideeën niet' werd hoog gehouden door twee jonge mannen met een paardenstaart. Twee studentikozere types torsten het andere spandoek waarop stond: ,,Wouke, Wim, nu je zin?''

Cinema de Balie in Amsterdam vertoont drie recente Chinese films die zich afspelen in de grote stad, en die samen beogen een beeld te geven van de snelle veranderingen in hedendaags China. Dat land verandert gestaag van een socialistische heilstaat in een kapitalistisch land, waar marktwerking, privatisering en hebzucht hoogtij vieren. Dit wordt op ironische wijze geïllustreerd in het docudrama Go for Broke als de zes protagonisten, die zichzelf en hun eigen verhaal (na)spelen, een lied aanheffen over de zegeningen van Mao terwijl ze hard bezig zijn de Chinese variant van de Amerikaanse droom na te jagen.

De nieuwe Portugese regering zal met extra maatregelen voorkomen dat het begrotingstekort dit jaar boven de `Maastricht-norm' van 3 procent uitkomt. Deze verzekering heeft minister Manuela Ferreira Leite (Financiën) in Brussel aan haar collega's van de eurozone gegeven. Volgens Ferreira Leite dreigde het tekort dit jaar zelfs boven de 4 procent uit te komen. Door onder meer de btw van 17 naar 19 procent te verhogen komt het Portugese tekort volgens Leite dit jaar uit op 2,8 procent.

Een congres over de WAO-problematiek gaat niet door wegens de politieke situatie die is ontstaan na de moord op Pim Fortuyn. De organisatoren, MKB-Nederland en verzekeraar Interpolis, hebben dit gisteren besloten. Omdat de WAO een belangrijke plaats inneemt op de politieke agenda vinden zij het naar eigen zeggen ongepast daar nu gehoor voor te vragen. Het congres zou vandaag worden gehouden in Noordwijk. Staatssecretaris Hoogervorst (Sociale Zaken) en voorzitter Wijffels van de Sociaal-Economische Raad (SER) zouden een bijdrage leveren. MKB-Nederland en Interpolis willen het congres verplaatsen naar het najaar.

In zijn woning in Leiden is gisteren de essayist en letterkundige Sem Dresden overleden. Dresden was 87 jaar. Hem werd onlangs de PC Hooftprijs voor beschouwend proza toegekend. Hij was toen al ernstig ziek.

Het genetisch materiaal van onze naaste verwant, de chimpansee, is voor 98,5 procent identiek aan dat van de mens. Zo'n grote overeenkomst zet aan tot respect voor de mensaap, maar uit de kennelijk minimale genetische verschillen tussen mens en chimpansee zou je ook kunnen afleiden dat dat hele DNA of die genen niet zo verschrikkelijk belangrijk zijn. Want ik vind de reële verschillen tussen mens en chimpansee, zoals je die kunt waarnemen, wèl erg groot. Mensen componeren muziek, ontwerpen computers, maken schilderijen en vragen zich af of ze vegetariër moeten worden. Chimpansees doen dat allemaal niet. Niet dat ik ze daarom minderwaardig vind, maar ik vind ze wel duidelijk anders. Komt dat verschil in habitus en in wezen voort uit die miezerige anderhalf procent verschil in genetische opmaak? Het analyseren van de genotypische verschillen tussen mens en chimpansee zal weinig verduidelijken over de fenotypische verschillen. Met andere woorden: wat doen die genen er eigenlijk toe? Een jaar of wat geleden las ik in de krant dat de heremietkreeft (of was het een ander schaaldier?) evenveel genen op z'n genoom telde als de mens, ik geloof 30.000 of daaromtrent. Op de een of andere duistere manier relativeert dit feit het hele concept van de genen en het genoom. Een heremietkreeft heeft net zoveel genen als de mens, maar is als organisme toch aanzienlijk minder complex. Hij speelt bijvoorbeeld geen viool. Wat voert dat beest eigenlijk wèl uit met al die genen?

De nuchtere opmerking dat politieke aanslagen theoretisch altijd mogelijk zijn en dat Nederland tot 6 mei gewoon geluk heeft gehad dat die nooit een dodelijke afloop hadden, is stellig niet zonder meer van de hand te wijzen. Waarmee de dezer dagen veelal gehoorde opgewonden klacht over Nederlands verloren onschuld, juist van de zijde van de gevestigde partijen, niet alleen overdreven maar ook lichtelijk schijnheilig aandoet.

De verdachte van de moord op Pim Fortuyn werkte bij Milieu Offensief. Wat is dat voor organisatie?

Kroonprins Willem-Alexander en prinses Máxima, die een bezoek brengen aan de Antillen, keren vervroegd terug naar Nederland wegens de moord op Pim Fortuyn. De net begonnen reis over de Antillen en Aruba is onder de huidige omstandigheden niet goed mogelijk, zei de prins gisteren op Curaçao. Het paar ging nog wel kort naar Aruba voor een gesprek met parlement en regering. ,,U zult begrijpen dat mijn vrouw en ik diep geschokt zijn door wat er gebeurd is in Nederland'', zei Willem-Alexander, die namens Máxima zijn medeleven betuigde met de nabestaanden en dierbaren van Fortuyn.

Politiek Nederland gedenkt Pim Fortuyn vanochtend met rouwadvertenties in de landelijke kranten. Zo hebben de voorzitter van de Tweede Kamer, de fractievoorzitters en de lijsttrekkers gezamenlijk een annonce geplaatst. Ook de gemeenteraad en B en W van Rotterdam gedenken de omgekomen politicus. Verder zijn er advertenties van de fractie van Leefbaar Rotterdam, waarvan Fortuyn voorzitter was, en van Leefbaar Nederland, waarvoor hij enkele maanden lijsttrekker was.

De Lijst Pim Fortuyn kan er maar beter mee ophouden. Dat zegt Marten Fortuyn, de in het Belgische Loenhout wonende broer van de vermoorde politicus. Hij benadrukt dat hij spreekt op puur persoonlijke titel. ,,Ik kan me niet bemoeien met het bestuur van die partij, en ik ben er ook geen lid van. Maar men moet zich wel realiseren: Pim is de partij, en de partij is Pim'', aldus Marten Fortuyn. Volgens hem bestaat de mogelijkheid dat Nederland na de verkiezingen onbestuurbaar wordt, omdat mensen uit sympathie massaal op Pims lijst gaan stemmen.

Koningin Beatrix heeft gisteren de familie van de maandag vermoorde Pim Fortuyn gecondoleerd. Ze deed dat door middel van een telegram. Op de avond van de moord liet de koningin via de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) weten ,,geschokt'' te zijn door de aanslag op de lijsttrekker van de politieke partij LPF.

Bij de verbijstering over de moord op Pim Fortuyn voegde zich maandagavond nog een andere verbijstering. Dat gebeurde bij lezing van het hoofdredactionele commentaar `Het geluk van Nederland' in NRC Handelsblad. In dit vóór de aanslag geschreven hoofdartikel wordt het schrikbeeld opgeroepen van een premier Fortuyn die een krans legt op de Dam. Het wordt ,,een grote schande'' genoemd dat ,,zestig jaar na dato'' ,,een politicus in ons midden'' moet worden herinnerd aan de dingen waar Nederland trots op mag zijn, waaronder de overtuiging dat xenofoben en racisten van het lijf gehouden moeten worden. Met die politicus is Fortuyn bedoeld en met de uitspraak is hem onrecht aangedaan.

Hoe vaak je l'Appartement ook ziet, hij leert je één ding: filmmaken leer je niet op een academie, je hebt 't in je vingers of niet. Voormalig architectuurstudent en reclamefilmer Gilles Mimouni heeft het in z'n vingers. Zijn speelfilmdebuut is een betovering, een oogstrelend wondertje dat tegelijkertijd het hoofd en het hart aanspreekt. Het verhaal van de Parijzenaar Max (Vincent Cassel) die, op zoek naar de ooit plotseling uit zijn leven verdwenen Lisa (Monica Bellucci), een andere `Lisa' (Romane Bohringer) redt van haar wanhoopssprong uit het appartementsraam, tart iedere navertelling.

Presentatoren Frits Barend en Henk van Dorp zijn gestopt met het verkiezingsprogramma Villa BvD, dat dagelijks vanuit het Scheveningse Kurhaus werd uitgezonden. Sinds gisteravond heet het programma weer gewoon `Barend en Van Dorp'. De uitzendingen in het weekeinde vervallen. Villa BvD was bedoeld om op een grappige manier aandacht te besteden aan politiek en de verkiezingen. ,,Door de aanslag op Fortuyn past het niet langer om zo over de politiek te praten'', aldus een woordvoerder.

V. van der G., verdacht van de moord op Pim Fortuyn, is aangesloten bij de door hemzelf opgerichte groepering Milieuoffensief en studeerde in Wageningen milieukunde. Van der G. heeft, tot vanochtend, geen enkele verklaring afgelegd tegenover de politie over zijn motieven. Hoe dacht Pim Fortuyn over milieu en milieuactivisten?

Het bezoekersaantal van de internetsite van de vereniging Milieu-Offensief is gisteren omhoog geschoten, nadat bekend was geworden dat de verdachte van de moordaanslag op Pim Fortuyn een medewerker van de vereniging is. De site (www.vmow.demon.nl) telt doorgaans vijf à tien bezoekers per dag, gisteren waren dat er 54.961. Ook vandaag hebben al vele duizenden mensen de site bezocht.

Verdachte V. van der G. van de moord op Pim Fortuyn is een milieu- en dierenactivist die zich met succes specialiseerde in juridische bezwaarprocedures. `In dat opzicht had hij het recht aan zijn zijde.'

Politici en journalisten zijn het mikpunt van woede geworden na de dood van Pim Fortuyn. `De mensen herkennen zichzelf niet in de media', meent personderzoeker Deuze.

Na de laffe politieke moord op Pim Fortuyn is het stuitend om te zien hoe bepaalde politici en media, die een ongekende hetze tegen hem gevoerd hebben, nu hun handen in onschuld wassen. Al enkele decennia is het in linkse kring gebruikelijk om politieke tegenstanders, van welke signatuur dan ook, als `fascistisch' te brandmerken, waarna men het morele gelijk denkt te kunnen incasseren. Met betrekking tot Pim Fortuyn hebben media en politici vergelijkingen getrokken met fascisme en jodenvervolgingen. Hij was een Hitler, een Mussolini, een Eichmann. Hij was de `Hollandse Haider' die `gestopt' moest worden.

Door het paniekscenario te creëren dat Nederland na een verkiezingsoverwinning van Fortuyn `een chaos' zou worden, `een puinhoop', en mogelijk zelfs `fascistisch' werden labiele en tot geweld neigende personen mentaal klaargestoomd om de ultieme, radicale oplossing te realiseren. Terwijl iedereen gefixeerd was op extreem-rechts bleek het werkelijke gevaar van extreem-links te komen.

Ook politieke tegenstanders zouden Pim Fortuyn hebben `gedemoniseerd', zo vond hij zelf.

Bisschop Van Luyn van Rotterdam leidt vrijdag de uitvaartmis voor Pim Fortuyn. De dienst in de Rotterdamse kathedraal begint vermoedelijk rond 11.00 uur. Het wordt volgens het bisdom een sobere plechtigheid. Het stoffelijk overschot van Fortuyn wordt morgen opgebaard in de kathedraal aan de Mathenesserlaan, waar het publiek afscheid van hem kan nemen. Fortuyn wordt waarschijnlijk uiteindelijk in Italië begraven.

Kunstenaar aan het werk

Een kunstenaar ziet mogelijkheden en verbanden in alledaagse dingen en toevalligheden die anderen over het hoofd zien. Zo ook de kunstenaar Ellsworth Kelly, voor wie krassen op gevonden stukjes papier het begin kan zijn van zijn werkproces. Het non-profit Drawing Center, dat vijfentwintig jaar bestaat, viert dit met een tentoonstelling van 200 van zulke krabbels, keurig gerangschikt en samen zowel inzicht gevend in zijn schilderijen, als ook sprekend voor zichzelf. Ellsworth Kelly, Tablet 1948-73. The Drawing Center, 35 Wooster Street. T/m 24 juli. Inl 001-212-9662166.

De maandagavond vermoorde Pim Fortuyn kan nog steeds gekozen worden. De Nederlandse kieswet voorziet niet in de mogelijkheid om overleden kandidaten alsnog van de lijst te verwijderen. Fortuyn is daarmee volgens de wet nog steeds lijsttrekker voor de Lijst Pim Fortuyn en zijn naam zal bovenaan Lijst 15 prijken op de stembiljetten.

Oud-minister Van Mierlo vindt dat de verkiezingscampagne moet worden voortgezet. De campagne is geen speeltje van politici maar hun opdracht.

Na de moord op Pim Fortuyn is een aantal journalisten op straat ,,wat minder vriendelijk bejegend''. Dat zegt een woordvoerder van de Holland Media Groep in Hilversum. ,,In Den Haag is een verslaggeefster door iemand met een baksteen op het hoofd geslagen. Ze is naar het ziekenhuis gegaan. Gelukkig viel het mee. Ze had geen hersenschudding en is gewoon weer aan het werk gegaan.''

Een aantal bewindslieden en alle lijsttrekkers staan onder verscherpt veiligheidstoezicht. Daar is toe besloten na concrete aanwijzingen dat zij mogelijk doelwit kunnen zijn van nieuwe aanslagen na de moord op Pim Fortuyn van de LPF.

De interne accountantsdienst van ING heeft de klachtencommissie van de financiële sector misleid door een rapport vol onjuiste gegevens op te stellen. Dit stelde advocaat H.J. Bos namens de belegger L. Pronk gisteren in een pleidooi voor de Amsterdamse rechtbank. ,,Of het bewust of onbewust is gebeurd, weet ik niet, maar het rapport deugt van geen kant.'' Het rapport was bijna twee jaar geleden belangrijk bewijsmateriaal voor de klachtencommissie om de bank en verzekeraar in het gelijk te stellen in een conflict met een belegger.

Hij heeft nog nooit gedanst. Hij kent zijn doel.

Het personeel in de verpleeg- en verzorgingshuizen krijgt een loonsverhoging van 4 procent. Dat is afgesproken in een nieuwe CAO. De collectieve arbeidsovereenkomst gaat in op 1 april en duurt vijftien maanden. Om het gat van de eerste drie maanden op te vangen, krijgen de medewerkers eenmalig een uitkering van 1 procent. Ook wordt de eindejaarsuitkering structureel verhoogd met 0,65 procent tot 3,5 procent. Om te bewerkstelligen dat er meer jongeren in de pleegzorg komen werken, worden de loonschalen voor de jeugd verhoogd. Verder zijn er afspraken gemaakt over het bevorderen van de instroom, doorstromingsmogelijkheden en opleidingen.

Eindelijk praat het land weer over politiek, maar nu zwijgen de politici, constateert oud-D66-leider Hans van Mierlo. Er bestaat onvrede over de campagnestop.

Rotterdam, de stad waar de politieke zegetocht van Pim Fortuyn begon, heeft gisteren en eergisteren massaal en waardig eer betoond aan zijn vermoorde medeburger. Het stadsbestuur, in het bijzonder burgemeester Opstelten, heeft de emoties op de juiste manier gekanaliseerd. Opstelten opende onmiddellijk na de moord op Fortuyn het Rotterdamse stadhuis, zette in de hal tafels en stoelen neer en gaf het toestromende, geschokte publiek de gelegenheid de condoleanceregisters te tekenen. Het stadhuis is die nacht niet meer dichtgegaan. Gisteravond gingen Opstelten en zijn wethouders, onder wie de net benoemde stadsbestuurders van Fortuyns Leefbaar Rotterdam, voorop in een herdenkingstocht van vijftien- tot twintigduizend mensen. De bitterheid over de moord was groot, politici en pers moesten het ontgelden – maar de Rotterdammers bewaarden hun kalmte. Bestuurders en volk vonden elkaar in een zeldzaam moment van bezinning.

Acht relschoppers, die zondag werden opgepakt bij de rellen rond het kampioenschap van Ajax, zitten nog vast en worden voorgeleid aan de rechter-commisaris. Justitie beschuldigt hen van openlijke geweldpleging ericht tegen personen.

De vermoorde Pim Fortuyn was niet geheel onvoorbereid op de dood. Een jaar geleden probeerde hij volgens een goede Italiaanse vriend al naar tevredenheid een familiegraf op het kerkhof bij het dorpje Provesano in het noordoosten van Italië. Fortuyn bezat daar een tweede huis.

Makelaar Harry Mens wil dat de Lijst Pim Fortuyn ermee ophoudt. ,,Als ik de massapsychose zie, dat is niet mijn wereld, en ook niet die van Pim.''

De Spaanse economie groeit, zo blijkt uit de jongste cijfers. Maar vooral boven de arbeidsmarkt pakken donkere wolken zich samen.

Mique1 Barcelo

De Fondation Maeght in Sainl-Paul wijdt een overzichtstentoonstelling aan een van de grootste kunstenaars van zijn generatie, de Spaanse schilder en beeldhouwer Miquel Barcelo (1957). 130 monumentale en kleine doeken, werk op papier, beelden en keramiek uit 1990 tot nu geven daar blijk van. Barcelo woont en werkt in Parijs, Mali en Mallorca. Zijn werk kan als een autobiografie `gelezen' worden: hij geeft toe dat 'zijn creaties met zijn directe omgeving verbonden zijn'. Stieren, vissen, zwanen. kippen, boeken, stillevens, portretten, naakten, zijn steeds sporen van zijn reizen door Mali en elders. Hij assimileert alle technieken veroorlooft zich een grote vrijheid met kleuren en is vooral geobsedeerd door woeste, ruwe materialen. Zijn werk is niet anekdotisch, noch decoratief of praatziek, maar sensueel.

Barcelo t/m 20 juni in de Fondation Maeght, 06570 Saint-Paul, dag 10-12u30 en 14u30-/8u. Inl 0033-493338163.

Wie tot eergisteren optredens van Nederlandse politici bijwoonde, stond te kijken van de ontspannen sfeer in cafés en gemeentehuizen, die in de nuchterheid van het overleg niets weghad van het van de realiteit losgezongen, behoorlijk onfrisse politieke carnaval in België of soms ook in Duitsland. In dit land, dat onder de middelgrote landen van Europa klein van gestalte lijkt, maar economisch gezien een reus is, leek de oude Duitse kleinsteedse notabelendemocratie een laatste toevluchtsoord te hebben gevonden. Ook in het parlement gedroegen de afgevaardigden zich heel wat beschaafder en verstandiger dan bijvoorbeeld hun Duitse collega's. Iedereen, van de strijdbare linkse socialist Jan Marijnissen tot de domineetypes van de calvinistische partijen, ging met respect en niet al te polemisch met elkaar om, en de christendemocraten van de oppositie wensten de regering nog bij haar laatste ambtsaanvaarding van harte succes.

KLM heeft het verlies in het afgelopen jaar, dat eindigt op 31 maart, weten te beperken tot 156 miljoen euro, tegen een winst van 77 miljoen euro een jaar eerder. Financiële markten rekenden op een hoger negatief resultaat. In november voorzag de vliegtuigmaatschappij al een ,,significant verlies'' voor het gehele boekjaar, voornamelijk door de teruglopende passagiersaantallen na de terreuraanslagen in de Verenigde Staten. Door de onzekere omstandigheden is de KLM niet zeker of dit jaar een nettowinst wordt behaald.

Politie in de Amerikaanse staat Nevada heeft na een landelijke zoektocht de vermoedelijke dader aangehouden die de afgelopen dagen in totaal achttien pijpbommen heeft achtergelaten in brievenbussen van particulieren. Het gaat om een 21-jarige student. In totaal zes mensen, onder wie twee postbodes, zijn gewond geraakt toen de bommen explodeerden.

Een vliegtuig van China Northern Airlines is vanochtend neergestort in de Chinese Zee, voor de kust van Dalian. Alle 112 mensen aan boord zijn omgekomen, zo heeft de luchtvaartmaatschappij gezegd. Bij een vliegtuigongeluk bij de Tunesische hoofdstad Tunis zijn gistermiddag ten minste 20 mensen gedood. Meer dan veertig mensen overleefden het ongeluk met het toestel van Egypt Air.

Bij een zelfmoordaanslag in Pakistan zijn vandaag twaalf mensen, onder wie elf Fransen, om het leven gekomen. De aanslag voor een hotel in de zuidelijke stad Karachi is nog niet opgeëist, maar de lokale autoriteiten houden rekening met betrokkenheid van de terreurgroep Al-Qaeda.

Zijn ranke, tengere lichaam verraadt zijn hobby: hardlopen. Twee keer per week, meestal samen met een bevriende fysiotherapeut, is hij op asfaltweggetjes tussen de weilanden te vinden. Hij is 54 en heeft een aantal marathons achter de rug. Zoals New York en Rotterdam. Maar dat soort prestaties heeft René van der Bruggen voorlopig in de ijskast gezet. Zijn werk vreet aan zijn vrije tijd, de weilanden zien hem minder.

De Palestijnse zelfmoordaanslag van gisteren is opgeëist door de moslim-extremistische organisatie Hamas. Maar Israëls premier Sharon kiest ervoor eerst met Arafat af te rekenen.

Ahold heeft voor de tweede keer binnen een maand beleggers teleurgesteld. Op de jaarvergadering voor aandeelhouders maakte het bedrijf drie voorbehouden bij een eerder afgegeven winstprognose.

Minister Korthals (Justitie) vindt dat harder moet worden opgetreden tegen paspoortfraude. Dit is volgens hem noodzakelijk omdat het openbaar ministerie verwacht dat het aantal vervalste documenten flink zal toenemen. Ook pleit Korthals voor een strengere aanpak van geknoei met voedsel.

Shell heeft van de Europese en Amerikaanse mededingingsautoriteiten toestemming gekregen voor de overname van Enterprise Oil. Dit heeft het Brits-Nederlandse olieconcern gisteravond bekendgemaakt. Shell bracht begin vorige maand een bod uit op zijn Britse branchegenoot Enterprise, waarvan het inmiddels 76,4 procent in handen heeft. De overnamesom bedraagt 3,5 miljard pond sterling (5,6 miljard euro). Ook neemt Shell voor 0,8 miljard pond aan schulden over.

Drie leden van de Ierse terreurorganisatie Real IRA – een afsplitsing van het Ierse Republikeinse Leger IRA – zijn gisteren in Londen tot dertig jaar gevangenisstraf veroordeeld. Ze probeerden vorig jaar in Slowakije wapens te kopen met de bedoeling er in Engeland aanslagen mee te plegen. De drie Ieren onderhandelden met Iraakse wapenhandelaars. In werkelijkheid waren dat agenten van de Britse geheime dienst MI5. De Real IRA pleegde in 1998 in Omagh de zwaarste aanslag in het hele conflict in Noord-Ierland; die kostte 29 mensen het leven.

In Kosovo is gisteren de voormalige commandant van het vorig jaar ontbonden Albanese rebellenleger in Zuid-Servië, Shefket Musliu, gearresteerd door KFOR-soldaten. Waarom hij is opgepakt is nog niet bekendgemaakt.

De NAVO en Rusland zijn volgens diplomaten ,,zeer dichtbij'' een akkoord over de vorming van een NAVO-Rusland-raad.

De Amerikaanse fabrikant van netwerkapparatuur Cisco Systems heeft in het derde kwartaal van zijn gebroken boekjaar een nettowinst voor bijzondere posten geboekt van 729 miljoen dollar (795 miljoen euro), tegen een verlies van 2,7 miljard dollar een jaar eerder. Per aandeel kwam de winst uit op 11 dollarcent. Analisten rekenden op van een winst per aandeel van 9 dollarcent. De omzet steeg van 4,72 naar 4,82 miljard dollar. Cisco maakte de cijfers gisteren nabeurs bekend. Topman J. Chambers is optimistisch over de toekomst.

Door diverse overnames zijn de banen van circa 430 Nederlandse werknemers van de bankroete automatiseerder Landis veiliggesteld. De curatoren hebben gisteren op hoofdlijnen overeenstemming bereikt met overnemende partijen. De Nederlandse activiteiten zijn maandag failliet verklaard. Tijdelijk bestuurder C. van Steijn kon kort daarop al melden dat 450 van de 1.500 werknemers meegaan in onderdelen die door Westcon en Citee zijn gekocht. ,,Daarbovenop is dus nog eens de werkgelegenheid van 430 medewerkers veiliggesteld'', stelt de bestuurder.

Minder werken is `in' in Nederland. Maar in dat kleinere aantal uren zijn we wel harder gaan werken, aldus onderzoekster Ida Sabelis in haar proefschrift. Steeds vaker wordt er in de avonduren en in het weekeinde gewerkt. En blijven we bereikbaar tijdens de vakantie. En beginnen we in de file al met de eerste telefonische bespreking. Is er nog een uitweg uit die collectieve haast?

Ze houdt van macht, algemeen directeur van werkgeversvereniging AWVN Sybilla Dekker (60). ,,Allicht, anders zat ik hier niet.'' Vorige week kondigde Dekker aan dat ze volgend voorjaar de AWVN gaat verlaten. Ze heeft dan de nieuwe financieringsstructuur doorgevoerd en vindt het na zeven jaar wel genoeg. Dekker is een exponent van het werkgeverschap, zegt ze, al begon ze aan de sociale academie. ,,Die was toen nog niet zo rood en gedemocratiseerd.'' Naast haar directeurschap is Dekker onder meer president-commissaris van Heineken Nederland, commissaris bij de Rabobank en voorzitter van Opportunity in bedrijf, dat vrouwen moet helpen doorstoten naar de top. Ambieert Dekker zelf een nieuwe topfunctie als bestuurder van een grote onderneming? ,,Daar begin je meestal niet aan na je zestigste'', zegt ze. Dus voorlopig richt ze zich op alle ,,leuke nevenfuncties''.

Boven het Noordzeekanaal zetelt een bedrijf met een van de sterkste reputaties in Nederland. Een groeifonds, uitstekend management en al jaren het maatschappelijk verantwoord ondernemen hoog in het vaandel.

Een lichte stijging van de Amerikaanse dollar heeft de Europese beurzen vanochtend een steun in de rug gegeven. Vooral de Amsterdamse beurs, waar veel bedrijven staan genoteerd die een groot deel van hun winst in de Verenigde Staten boeken, kon zich daar aan optrekken. Daarnaast zetten de meevallende kwartaalcijfers van de Amerikaanse bouwer van netwerkapparatuur Cisco de meeste technologiebedrijven op winst.

KLM lijkt beter uit de luchtvaartcrisis te komen dan zij er is ingegaan. Een opmerkelijke paradox. ,,Je moet in een cyclische markt anti-cyclisch investeren'', zei bestuursvoorzitter Leo van Wijk. De nadruk ligt de komende jaren op de markt voor prijsvechters als KLM-dochters Buzz en Basiq Air.

Vandaag begint in New York een speciale, driedaagse vergadering van de Verenigde Naties over de positie van kinderen in de wereld. Het Verdrag voor de Rechten van het Kind opnieuw aan de praktijk getoetst.

De onttakeling van de Duitse mediagigant Kirch zet verder door. Vandaag heeft dochteronderneming KirchPayTv uitstel van betaling gevraagd. De holding van de noodlijdende betaaltv Premiere kan zijn schulden niet betalen, aldus de faillissementsrechter in München. De aanvraag volgt één maand na de surseance van de kern van het Duitse mediaconcern, KirchMedia. KirchGruppe, eigendom van oprichter Leo Kirch, kampt met een schuldenlast van 6,5 miljard euro.

Met verwijzing naar de onzekere vooruitzichten voor de Amerikaanse economie heeft de Federal Reserve Board, het Amerikaanse stelsel van centrale banken, gisteren besloten de rente ongewijzigd te laten. De federal fund rate, het belangrijkste rentetarief voor de Amerikaanse geldmarkt, blijft daarmee op 1,75 procent – het laagste peil sinds begin jaren zestig.

Vijftienduizend Rotterdammers trokken gisteren in een spontane stille tocht door het centrum ter ere van hun vermoorde stadgenoot. De burgemeester voegde zich bij hen.

FNV Bondgenoten, CNV, Unie en RMU wijzen het proces dat aandeelhouders bij de Ondernemingskamer in Amsterdam vanwege `wanbeleid' bij Laurus hebben aangespannen af. De bonden vinden dat hiermee de toekomst van het bedrijf op het spel wordt gezet. ,,Het is onbegrijpelijk dat een relatief klein groepje aandeelhouders dit vraagt, juist nu de samenwerking tussen Casino en Laurus volop in de steigers staat,'' zegt bestuurder Ron Peters van FNV Bondgenoten. Hij doet een klemmend beroep op de rechter het verzoek van de aandeelhouders af te wijzen.

Vastgoedfonds Wereldhave heeft in het eerste kwartaal van dit jaar een 23 procent hogere nettowinst geboekt van 28,9 miljoen euro. De huuropbrengsten waren in het eerste kwartaal fors hoger, dankzij de aankoop van een winkelcentrum in Helsinki, toevoeging van andere nieuwe objecten en hogere huren. Wereldhave heeft nu aan onroerend goed 2.075 miljoen euro in portefeuille. Eind vorig jaar was dat 1.873 miljoen euro.

NIB Capital Private Equity, het investeringsvehikel van de pensioenfondsen ABP en PGGM in niet-beursgenoteerde bedrijven, onderhandelt met een grote financiële instelling over nieuw vermogen voor de investeerder. Tot dusver had deze tak van NIB alleen de eigenaren ABP en PGGM als klant. Nu komt daar een derde grote partij bij, aldus NIB-directeur V. Doeksen gisteren. Hij wilde verder alleen zeggen dat het gaat om een instelling van buiten de Benelux met een omvang van meer dan 50 miljard euro. Daarnaast wil NIB ook een aparte groep kleinere buitenstaanders laten meelopen met de beleggingen van ABP en PGGM.

Het Amerikaanse computerconcern Hewlett-Packard (HP) gaat de komende zes tot negen maanden 15.000 van de circa 150.000 banen schrappen. Dit maakte bestuursvoorzitter Carly Fiorina gisteren bekend. De grootscheepse ontslagronde zal wel afhangen van de arbeidswetgeving in de 160 landen waar het concern actief is. HP zet in op vrijwillige vertrekregelingen.

De UEFA-Cupfinale vanavond tussen Feyenoord en Borussia Dortmund wordt een krachtmeting tussen twee verschillende speelstijlen. Met fanatieke fans aan beide kanten.

Fietsenfabrikant Union blijft in Nieuwleusen. Dat heeft de directie gisteren bekendgemaakt. Het bedrijf, dat vorig jaar na faillissement een doorstart maakte, zal al zijn activiteiten onderbrengen in een nieuw pand op industrieterrein De Grift. Met de gemeente Dalfsen, waar Nieuwleusen onder valt, is overeenstemming bereikt over de locatie. Het bedrijf is al ruim een eeuw in Nieuwleusen gevestigd.

Bouwer Heijmans neemt de aandelen van Dubbers-Malden in het Gelderse Malden over. Ook de activa van Franki Grundbau in Hannover en de vestiging Grafenwöhr bij Neurenberg koopt Heijmans van de failliete Duitse bouwer Philipp Holzmann. De Nederlandse aannemer zei vandaag nog geïnteresseerd te zijn in andere financieel gezonde onderdelen van Holzmann.

Door het ontbreken van de geblesseerde Jan Ullrich lijkt Lance Armstrong de eindzege in de 89ste Tour de France in de schoot geworpen te krijgen.

FNV Bondgenoten vreest voor de banen van ruim 130 medewerkers van Machinefabriek Verolme in Bolnes. Het bedrijf heeft uitstel van betaling aangevraagd. Bestuurder H. Szablewski van de vakbond gaat onderzoeken wat er precies aan de hand is. Hij sluit niet uit dat ,,de banken een spelletje spelen''. De locatie van de fabriek aan de rivier is gewild voor woningbouw. Volgens hem is er echter voldoende werk in de fabriek.

De regionale luchtvaartmaatschappij Air Exel is overgenomen door de investeringsmaatschappij Imca. Dat hebben de bedrijven gisteren gemeld. Air Exel gaat samenwerken met luchtvaartbedrijf FlyMetropolis, dat al in bezit is van Imca. Air Exel verzorgt dagelijks zo'n 25 lijndiensten vanaf Eindhoven en Maastricht Airport.

De UEFA-Cupfinale tussen Feyenoord en Borussia Dortmund in Rotterdam gaat vanavond door. Maar wegens de moord op Pim Fortuyn, afgelopen maandagavond in Hilversum, zullen in de stad geen plechtigheden of festiviteiten plaatshebben. Huldiging van de winnaar zal in het stadion gebeuren en voor aanvang van de wedstrijd zal een minuut stilte worden betracht. Burgemeester Opstelten riep alle toeschouwers op hun verantwoordelijkheid te nemen en ongeregeldheden te voorkomen. Hekken worden geplaatst tussen de Coolsingel, waar mensen in de rij staan om het condoleanceregister te tekenen, en het Schouwburgplein, waar feestvierders zich mogen verzamelen. Verder zullen de gebruikelijke veiligheidsmaatregelen in acht worden genomen: gescheiden supportersstromen, een drankverbod op de openbare weg en in publieke ruimten en het ingaan van de noodverordening.

Zwemster Inge de Bruijn (28) en de Philips-profploeg hebben de samenwerking verbroken. Over het einde van een verstandshuwelijk.

Marco Pantani kan aan de Ronde van Italië deelnemen omdat de tuchtcommissie van de Italiaanse wielerfederatie gisteren heeft besloten om een eventuele schorsing van de kleurrijke renner uit te stellen. De Giro gaat komende zaterdag in Groningen van start.

Het voornemen om Louis van Gaal terug te halen als trainer van FC Barcelona heeft geleid tot een crisis binnen het bestuur van de Spaanse voetbalclub.

De hoofdredacteur van een recentelijk openhartige Saoedische krant is volgens regeringsfunctionarissen in Riad op prinselijk bevel uit zijn functie gezet. Kroonprins Abdullah ontsloeg Qinan al-Ghamdi van de krant Al-Watan op suggestie van minister van Defensie prins Sultan, aldus de zegslieden. In plaats daarvan werd Ghamdi tot redactioneel adviseur benoemd. Al-Watan leidde een campagne in de pers tegen corruptie in verscheidene overheidsorganen. De krant lanceerde in maart ook een ongekende aanval op de machtige religieuze politie, die ervan werd beschuldigd de brandweer te hebben gehinderd bij pogingen meisjes uit een brandend schoolgebouw te redden. De kranten in Saoedi-Arabië zijn privé-eigendom, maar de hoofdredacteuren moeten worden benoemd of goedgekeurd door de regering.

De Catalaanse componist en muziekcriticus Xavier Montsalvatge (90) is gisteren in zijn woonplaats Barcelona overleden.

Voedingsbedrijf Numico wil binnen ,,een aantal jaren'' de certificering van haar aandelen opheffen. Dat vergroot de invloed van beleggers op het beleid van het concern.

Titelverdediger Tsjechië is gisteren uitgeschakeld bij het WK ijshockey voor A-landen in Zweden. Rusland was met 3-1 te sterk voor de ploeg die onlangs in Salt Lake City ook al de olympische titel verspeelde. Rusland staat morgen in de halve eindstrijd tegenover Finland, dat de Verenigde Staten met 3-1 de baas was. Gastland Zweden, dat totaal geen moeite had met Duitsland (6-2), treedt aan tegen Slowakije dat met 3-2 won van olympisch kampioen Canada.

Topfunctionarissen van de wereldvoetbalbond FIFA hebben advocaten ingeschakeld om voorzitter Sepp Blatter gerechterlijk te kunnen laten vervolgen. Een van de elf is vice-voorzitter Chung Mong-Joon, leider van het organisatiecomité van de WK-eindronde die over drie weken begint. De juristen onderzoeken of Blatter kan worden aangeklaagd voor corruptie.

Helmond Sport heeft Jan van Dijk aangetrokken als nieuwe trainer. De 45-jarige oefenmeester, die succesvol was bij FC Groningen maar daarna bij Roda JC al na vijf wedstrijden terzijde werd geschoven, volgt Mario Verlijsdonk op bij de voetbalclub uit de eerste divisie.

Llangrych bestaat niet. Maar er bestaan aan de kust van Wales wel heel wat badplaatsjes die er als twee druppels zeewater op lijken. En daar zou dus ook heel goed kunnen gebeuren wat er in Llangrych gebeurt, in de driedelige serie The secret world of Michael Fry die vanaf vanavond wordt uitgezonden door de VPRO. Iets minder extreem misschien, maar er zullen ongetwijfeld overal planologen en projectontwikkelaars zijn met megalomane plannen om zo'n sjofel oord op te stoten in de vaart der volkeren.

,,Diana'', die naam hoorde ik vallen bij Barend en Witteman. Inderdaad, de begrafenis van Diana. Massa's die naar Londen reisden omdat ze zich plotseling realiseerden dat ze Haar misten. Ruud Gullit plaatste Haar een jaar of wat geleden nog op een voetstuk naast Nelson Mandela. Zo eerlijk, zo zuiver. Het koninklijk paleis is wel comfortabeler dan de gevangenis op Robbeneiland maar toch.

Na een Palestijnse zelfmoordaanslag in een snookerclub waarbij gisteravond zestien Israëliërs werden gedood, heeft de Israëlische premier Ariel Sharon zijn bezoek aan de Verenigde Staten afgebroken, de Palestijnse leider Yasser Arafat als schuldige aangewezen en ,,harde actie'' aangekondigd. ,,De strijd duurt voort tot al degenen die geloven dat zij winst kunnen boeken door terrorisme, ophouden te bestaan – ophouden te bestaan'', zei Sharon.

De politie onderzoekt of de verdachte van de moord op Pim Fortuyn, milieu- en dierenactivist V. van der G. uit Harderwijk, ook verantwoordelijk is voor de moord op een milieuambtenaar van de gemeente Nunspeet in 1996.

Politieke moord heeft een traditie in de VS. Volgens de Amerikaanse politicoloog Jacob Cohen zijn niet alle daders gek, ze willen verandering. Maar ze hebben zelden bereikt waarop ze gehoopt hadden.

Nu de inspirator is weggevallen, moeten de kandidaten van de Lijst Pim Fortuyn hun eigen weg zien te vinden.

Op de openingsdag van de nacompetitie heeft RBC de eerste voorzichtige stappen gezet richting eredivisie. De vorig jaar gedegradeerde voetbalclub uit Roosendaal won gisteren op eigen veld van Cambuur, 2-1. In de andere poule begon Excelsior met een ruime zege (4-2) op Volendam. Het duel op Woudestein werd vooraf gegaan door een minuut stilte ter nagedachtenis aan de maandag vermoorde politicus Pim Fortuyn.

De politieke partijen zijn verdeeld over de reikwijdte van de beslissing om de campagnes voor de Kamerverkiezingen te staken na de moord op Pim Fortuyn. Complicerende factor voor eventuele campagneactiviteiten is dat de bewegingsvrijheid van de lijsttrekkers en een aantal Tweede-Kamerleden beperkt is door permanente bewaking, die is ingesteld na `concrete bedreigingen'.

De Rolling Stones maken zich op voor een nieuwe wereldtournee. De concertreeks begint op 5 september in de Amerikaanse stad Boston. Dat maakte de band dinsdag bekend na een vlucht met een luchtschip over New York. Na optredens in de Verenigde Staten gaat de band naar Mexico, Australië, Japan en China. Of de groep in Nederland zal optreden is nog niet bekend. ,,Het concept is een rocktour door een rockband met gitaristen'', zei Mick Jagger. ,,We gaan het wiel niet opnieuw uitvinden.''

De Amerikaanse componist Otis Blackwell (70) is maandag in Nashville overleden. Blackwell schreef onder meer de hits Don't be cruel, All Shook Up en Return to sender voor Elvis Presley en Great balls of fire voor Jerry Lee Lewis. Ook hits voor artiesten als Ray Charles, Billy Joel, The Who, James Taylor en Peggy Lee (Fever) stonden op zijn naam. Blackwell schreef in totaal ruim duizend nummers en van zijn liedjes zijn naar schatting 185 miljoen platen verkocht.

De collectieve pogingen van de wereld om de positie van kinderen te verbeteren, zijn het afgelopen decennium weinig succesvol geweest.

RKC Waalwijk heeft in een benefietwedstrijd voor SOS Kinderdorpen met 5-3 gewonnen van het Nederlands elftal, dat veertien jaar geleden in Duitsland de Europese titel behaalde. Het duel leverde 88.650,12 euro op. Marco van Basten moest na vijf minuten per brancard van het veld, nadat de voormalige spits zijn knie bleek te hebben verdraaid.

Vorig jaar overleden vijf patiënten van de Zwolse Isala-klinieken na het eten van bavarois waar rauwe eieren in verwerkt waren. Justitie eiste gisteren een boete van 20.000 euro voor het overtreden van de Warenwet.

De smaak van de nederlaag, van het onherroepelijke dat je met alle macht ongedaan zou willen maken. Hiermee vat ik samen wat bij mij de moord op Pim Fortuyn teweeg heeft gebracht. Op de politicus had ik veel kritiek, die ik vandaag in deze column had willen opschrijven. Dat is voorbij. Nu schrijf ik over de energieke, onverslaanbaar montere man, een onvervangbare. Een raadsel waarom iemand hem kwaad zou willen doen. De sluipmoordenaar heeft zijn werk gedaan. Van Fortuyn blijft de herinnering aan een flinke kerel die er zichtbaar plezier in had.

Alvorens ze als koerierster in Vichy-Frankrijk wordt gedropt, moet Charlotte Gray haar blonde haren bruin verven. Ze is gerecruteerd om haar kennis van de Franse taal en ontwikkelt grote persoonlijke moed, maar is ook een bang, verliefd meisje, op zoek naar haar geliefde, een piloot die achter de linies gestrand is.

De zon scheen toen ik Zus & Zo gezien had, en aan de bomen was het degelijk lente. Het weer paste bij de film, maar liever nog had ik dat het geregend had en dat ik dat dankzij deze film niet erg had hoeven vinden; dat ik erin had willen zingen en dansen. Zus & Zo is een feelgoodmovie, een woord dat in het Nederlands niet vertaald wordt, maar in deze taal wel een misprijzende bijklank heeft gekregen. Dit dédain is bij Zus & Zo niet op zijn plaats. Het is een film die je je goed doet voelen, al duurt dat maar heel even.

Uit honderden uren materiaal stelden regisseur Wilko Bello en editor Herman P. Koerts Wheels of Fortune samen, een documentair dubbelportret van twee beroemde Amsterdamse inline-skaters. De ene hoofdpersoon, Erik Tange, is de organisator van de zomerse massale skaterstocht door de hoofdstad, elke vrijdagavond, en bovendien een van de snelste skaters in wedstrijden. Bij de marathon van Rotterdam schiet hij bij de start van de andere deelnemers weg, en ze zien hem pas na de finish weer terug. Zijn goede vriend Marco Gerris is niet alleen uiterlijk Eriks tegenhanger: klein, een donker rastakapsel en meer sierlijk dan snel. Marco verovert de wereld met zijn choreografieën, in het skate-spektakel ISH bijvoorbeeld, maar ook als solist voor Krisztina de Chatel. Daarnaast leidt Marco een opleidingscentrum voor dansers op wieltjes.

,,Ik kan nooit de zin in mijn eigen leven ontdekken. Ik begrijp er niets van'', zei de gisteren op 87-jarige leeftijd in Leiden overleden letterkundige Sem Dresden in een vraaggesprek met deze krant in 1997. De kritische zorgvuldigheid, en afkeer van drastische of gemakkelijke conclusies die hij ten toon spreidde in zijn vele essays en boeken, paste hij ook toe op de beschouwing van zijn eigen leven.

Nederlandse musea voor moderne kunst negeren particuliere verzamelaars. Daarom gaat er nauwelijks werk uit hun collecties naar openbare instituten en richten ze steeds vaker zonder overheidssteun eigen musea op. Of ze veilen hun bezit, om `het kille graf van het museum' te voorkomen.

De Nederlandse speelfilm Nynke van regisseur Pieter Verhoeff heeft twee prijzen gewonnen op het filmfestival van Newport Beach in Californië. Cameraman Paul van den Bos kreeg de prijs voor 'Best cinematography' en hoofdrolspeelster Monic Hendrickx werd bekroond als 'Best actress'.

De voorzitter van de jury van het filmfestival van Cannes (15-26 mei), regisseur David Lynch, zal bij de vervulling van zijn werkzaamheden intensief gevolgd worden met vier kleine camera`s. Die zullen onder meer worden bediend door Brian Johnson (editor van Wim Wenders'Buena Vista Social Club) en John Wentworth, de producer van Lynch Web. Dagelijks wordt een selectie van vijf tot tien minuten uit de opnamen geplaatst op Lynch' eigen website (www.davidlynch.com), die alleen voor betalende abonnees toegankelijk is.

Het is zeer ongebruikelijk dat een jury in Cannes zijn werkzaamheden in de openbaarheid brengt, gezien de belangen die met hun beslissingen gemoeid zijn.

Eigenlijk zou een recensent de slotscène van Alban Bergs Lulu bij de Nederlandse Opera niet moeten verklappen. En wie nog naar de voorstelling gaat, zou misschien niet verder moeten lezen. Maar zonder dat slot te beschrijven, kan men niets zeggen over deze Lulu, een nieuwe productie van Andreas Homoki rond de Amerikaanse Laura Aikin. Zij is befaamd als dè Lulu van deze tijd, een ook hier opmerkelijk goed gezongen rol als de klassieke femme fatale, vrijwel constant op het podium.

Twee wat oudere Nederlandse producties hebben prijzen gewonnen op het festival voor korte films in het Duitse Oberhausen. Ingeborg Jansens documentaire over een jonge transseksueel De dag dat ik besloot Nina te zijn (2000) is bekroond in de categorie kinderfilms (5 tot 12 jaar). Het door het International Filmfestival Rotterdam geproduceerde en in 2001 vertoonde videodagboek van de in Frankrijk wonende Engelse filmmaakster Laura Waddington, getiteld Cargo, won de ARTE-prijs voor de beste Europese korte film.

In een reeks profielen van toonaangevende sterren deze week Billy Crudup, die nu een verzetsstrijder in Vichy-Frankrijk speelt tegenover Cate Blanchett in `Charlotte Gray'.

Handgeschreven bijbels konden in de 15de eeuw bij fraters in Zwolle besteld worden. Een kanunnik in Utrecht plaatste een order voor een bijbelhandschrift in zes delen. De geestelijke betaalde hiervoor het in die dagen astronomische bedrag van 500 goudguldens. De fraters deden dan ook twaalf jaar over de commerciële klus. Hun `handelsmerk' was onder meer het gebruik van fraaie decoraties, zoals gouden staafversieringen aan de randen van de pagina's, met daaromheen gedrapeerde acanthusbladeren in blauw, rose en groen.

De Verenigde Naties hebben hun activiteiten in de Somalische hoofdstad Mogadishu, waaronder poliovaccinaties, opgeschort nadat vorige week een VN-medewerker werd ontvoerd. Sinds 1991 worden in Somalië regelmatig mensen ontvoerd, veelal om het losgeld. Het is de tweede maal dat een VN-medewerker is ontvoerd.

Nan Goldin

El patio del diablo, de tuin van de duivel, is de titel van een tentoonstelling in Madrid met werk van Nan Goldin (1953). De Amerikaanse fotografe kreeg bekendheid in de jaren zeventig en tachtig toen zij het leven vastlegde van `drag queens', zwervers en drugsverslaafden. Voor veel van haar foto's stonden haar vrienden model, die ze volgde tot in hun meest intieme momenten. Ook haar eigen leven, liefdes en kwetsbaarheden legde ze vast. Beroemd is de foto van Goldin zelf met beursgeslagen ogen. De tentoonstelling in het Palacio Velázquez in het Retiro-park geeft aan de hand van 350 foto's een overzicht van haar oeuvre, vanaf het begin tot haar meest recente – gedeeltelijk nog ongepubliceerde – werk, waaronder veel lege of bijna lege ruimten. De expositie zal onderdeel vormen van de jaarlijkse internationale fotobeurs PhotoEspaña die dit jaar van 12 juni tot en met 14 juli in de Spaanse hoofdstad wordt gehouden.

El patio del diablo. In Palacio Velázquez in het Retiro-park, dependance van Museo Reina Sofia. T/m 30 juni. Open di-vij 11-20u, zo 11-18u. Tel. (van Reina Sofia) 0034 914675062.

Marco Bechis kan de zee zo filmen dat hij er nooit meer onschuldig uitziet. Voor de in 1957 in Chili geboren en in Argentinië opgegroeide filmmaker kan de zee dan ook maar een ding symboliseren: het gulzige massagraf waarin tussen 1976 en 1982 duizenden Argentijnse burgers werden gedumpt - een dood waar Bechis zeker voor zijn eigen gevoel maar ternauwernood aan ontsnapt is. Kort na de installatie van het Videla-regime zat hij zelf enkele maanden gevangen in een van de geheime gevangenissen van het regime met de versluierende naam Café Atlético. Er wordt nog even naar verwezen in de met semi-autobiografische details doorspekte film over de wellicht beruchtste van die verscholen kelders des doods: Garage Olimpo.

De jury van de L.J. Jordaanprijs van het Amsterdams Fonds voor de Kunst heeft haar aanmoedigingsprijs in de categorie film/video toegekend aan Nanouk Leopolds speelfilmdebuut Îles flottantes (2001), tot stand gekomen in de serie No More Heroes.

Zangeres en actrice Jennifer Lopez zal naar verluidt de hoofdrol spelen in een eigentijdse versie van Bizets opera Carmen. Een script waaraan Baz Luhrmann (Moulin Rouge) heeft meegeschreven zou al klaar zijn. Lopez produceert de opera zelf. Jennifer Lopez speelde als actrice in de films Out of Sight, The Cell en The Wedding Planner en had als zangeres hits met o.a. Love Don't Cost a Thing en Let's get loud.

L. Kuijs (45) wordt op 1 oktober de nieuwe korpschef van het regionale politiekorps Brabant-Zuid-Oost. Hij volgt de huidige hoofdcommissaris H. Raeven op. Kuijs is sinds 1998 plaatsvervangend korpschef van het regionale politiekorps Zuid-Holland-Zuid.

ACTUALITEITEN

2 Vandaag, Netwerk, Nederland kiest en Villa BvD. Uitzendingen van de actuatiteitenrubrieken staan met reportages, gesprekken en reacties nog geheel in het teken van de moord op Pim Fortuyn. Ned.2, 17.35-18.43u., Ned.1, 20.32-21.08u., Ned.3, 22.15-23.25u., RTL4, 22.30-23.30u.

Slot Rottenberg. In deze laatste uitzending praat de Amsterdamse burgeneester Job Cohen over de aanslag op Fortuyn en de gevolgen daarvan. Ned.3, 23.25-0.05u.

ACTUALITEITEN

Rondom tien. Discussie met o.a. politici over de vraag hoe het nu verder moet na de moord op Pim Fortuyn. Ned.1, 21.43-22.40u.

Plotseling was premier Kok de afgelopen dagen weer volop de eerste man van Nederland, demissionair of niet. Meteen na de moord op Pim Fortuyn, die het land in een acute crisis stortte, was er behoefte aan een snelle en krachtige regie en Den Haag. En Kok, die in het verleden vaak kritiek kreeg dat hij te afwachtend was, aarzelde ditmaal niet.

In het foto-onderschrift bij het artikel Ierland onverbeterlijk optimistisch (3 mei, pagina 11) staat dat de Ulysses de grootste autoferry ter wereld is, maar dat zijn de `Pride of Rotterdam' en de `Pride of Hull' van P&O Nedlloyd, die varen tussen Rotterdam en Hull.

De NAVO en Rusland zijn ,,zeer dicht bij'' een akkoord over de vorming van een NAVO-Rusland-raad. Diplomaten verwachten dat de partijen het deze of volgende week volledig eens zullen worden. Thema's voor overleg in de raad zijn onder meer terreurbestrijding, crisismanagement, nonproliferatie van massavernietigingswapens, wapenbeheersing, `theatre missile defense' en zoek- en reddingsoperaties op zee. De regeringsleiders van de NAVO en Rusland willen het akkoord op 28 mei tijdens een top in Rome ondertekenen.

FILM

The Curse of the Jade Scorpion

Woody Allens 28ste film als regisseur, The Curse of the Jade Scorpion, gaat in Nederland in roulatie op het moment dat opus 29, Hollywood Ending, het festival van Cannes opent. Allen speelt als 65-jarige jeune premier de hoofdrol van een verzekeringsrechercheur die onder invloed van hypnose een misdaad pleegt die hij zelf moet oplossen. Ook wordt hij verliefd op zijn baas (Helen Hunt).

Fortuyn beloofde de kiezers een keus tussen charismatisch leiderschap of zielloze technocratie. Dat is een vals dilemma, vindt Henk te Velde.

KLM heeft het verlies in het afgelopen jaar, dat eindigt op 31 maart, weten te beperken tot 156 miljoen euro, tegen een winst van 77 miljoen euro een jaar eerder. Financiële markten rekenden op een hoger negatief resultaat.

Ahold heeft voor de tweede keer binnen een maand beleggers teleurgesteld. Op de jaarvergadering voor aandeelhouders maakte het bedrijf drie voorbehouden bij een eerder afgegeven winstprognose.

Met verwijzing naar de onzekere vooruitzichten voor de Amerikaanse economie heeft de Federal Reserve Board, het Amerikaanse stelsel van centrale banken, gisteren besloten de rente ongewijzigd te laten.

Het spoor van de zwarte bizon volgen

Wie aan indianen denkt denkt ook aan bizons. Zo'n 175 jaar geleden graasden ze nog vredig op de prairie in Amerika, maar na de komst van de blanken werden er zestig miljoen dieren gedood. Omstreeks 1900 waren er nog maar een paar honderd over. Net op tijd werden de bizons voor uitroeiing behoed en nu zijn er weer kuddes in natuurreservaten in Amerika en Canada. Wil je dichter bij huis bizons zien dan kan je nu naar diergaarde Blijdorp waar ze vanaf begin mei een echte prairie voor de dieren hebben gemaakt. De kudde is gescheiden van het publiek door wildroosters en zo kan je de grote bruine runderen met hun woeste hoorns dus goed bekijken. Voorlopig bestaat de kudde uit 5 vrouwtjes, twee jonge mannetjes en 2 volwassen stieren. Voor kinderen vanaf 6 jaar is er ook een (indianen) speurtocht met opdrachten: In het Spoor van de Zwarte Bizon. De tocht gaat vooral langs dieren en planten, waar natuurvolken zoals de indianen mee leefden. Worden de opdrachten goed uitgevoerd dan krijg je letters en die vormen weer een `geheime' code, waarme je toegang krijgt tot de internetsite met met indianenverhalen en knutselpagina's. Ook kan je dan je eigen totem (indianenpaspoort) uitprinten en meedoen aan een indianenwedstrijd. In de zomervakantie wordt er in Blijdorp ook een groot indianenkamp bij de prairie gebouwd.

Bizonprairie in Diergaarde Blijdorp, Van Aerssenlaan, Rotterdam. Open dag van 9-18u. Toegang kinderen onder de 3 jaar gratis, van 3 t/m 11 jaar E10.50, van 12 t/m 64 jaar

Het openbaar ministerie in Leeuwarden gaat niet in cassatie bij de Hoge Raad tegen het arrest van het Leeuwarder gerechtshof in de Puttense moordzaak. Het Leeuwarder hof sprak de verdachten Herman Du Bois en Wilco Viets op 24 april jl. vrij van verkrachting en doodslag van de 23-jarige Christel Ambrosius op 9 januari 1994 in het huis van haar oma in Putten.

Tuinen van Ruinen

Voor de eerste maal in de `Tuinen van Ruinen' van 10, 11 en 12 mei themadagen Natuurlijk Tuinieren georganiseerd. Het tuinencomplex van 1,5 ha (voorheen van Ton ter Linden) wordt onderhouden volgens ecologische principes. Er worden lezingen gehouden door kwekers, onder wie Brian Kabbes. Ted Beets presenteert tuinontwerpen en vegetatiedaken. Ook zijn er rondleidingen door de tuinen met uitleg over de biotoop door tuinvrouwe Hanneke Clabbers.

Themadagen Natuurlijk Tuinieren, op 11 en 12 mei van 10-19u. Entree E 11,50 p.p. Tuinen van Ruinen. Achterma 20, Ruinen. Routebeschrijving op www.indetuinenvanruinen.nl

Diademen

De diadeem is een modefossiel uit de negentiende eeuw, dat door de plaats op koninklijke hoofden klassieke status heeft verkregen. Máxima Zorreguieta plooide zich naar de Oranje-gebruiken door bij haar huwelijk een exemplaar te dragen dat was samengesteld uit prinses Margriets huwelijkstiara en diamanten sterren die eerder toebehoorden aan koningin Emma. Ter gelegenheid van het koninklijk huwelijk organiseerde Museum Het Kruithuis in Den Bosch een ontwerpwedstrijd voor een hedendaags diadeem. De 21 inzendingen, die nu in Den Bosch te zien zijn, lijken in niets op de classicistische lauwerkransen of neo-gothische bruidskronen die tot nu toe gebruikelijk waren. In veel ontwerpen wordt expliciet verwezen naar de herkomst van de kersverse prinses. De keuze voor zilver (argentum) is een directe verwijzing naar Argentinië en ook het blauw-wit van de Argentijnse vlag duikt hier en daar op. Zo benadrukte Maria Hees de culturele versmelting van het huwelijk door haar diadeem te voorzien van vijf porseleinen modellen van een oude Argentijnse waterkruik, die ze beschilderde met Delfts blauwe waterdruppels. Terwijl in Den Bosch sieraden een uiting geven aan zoiets publieks als het konnigshuis, concentreert de expositie Sieraden Nu in het Textielmuseum in Tilburg zich op het tegendeel. Het ging de samenstellers van deze zeer fraai verzorgde Nederlands-Duits-Amerikaanse tentoonstelling om het persoonlijke en het zintuiglijke van sieraden.

21 Diademen voor Maxima t/m 20 okt in Museum Het Kruithuis, Hekellaan 2, Den Bosch. Di t/m zo 12-17u. Sieraden Nu t/m 16 juni in Nederlands Textielmuseum, Goirkestraat 96, Tilburg. Di t/m vr 10-17u, za en zo 12-17u.

Film Lounge

Bij een zelfmoordaanslag in Pakistan zijn vandaag twaalf mensen, onder wie elf Fransen, om het leven gekomen. De aanslag voor een hotel in de zuidelijke stad Karachi is nog niet opgeëist, maar de lokale autoriteiten houden rekening met betrokkenheid van de terreurgroep Al-Qaeda.

Tenuitvoerlegging van het Israëlisch-Palestijnse akkoord over de Geboortekerk in Bethlehem is opgehouden doordat tot vanmiddag geen land kon worden gevonden dat 13 door Israël gezochte Palestijnen in de kerk wil opnemen.

Een prijs krijgen is niet niks. Ik won een keer een troostprijs tijdens een tombola bij bejaarden waar ik moest voorlezen: een blik extra gevulde erwtensoep. Ik moest even naar achteren en liet mijn blik op mijn stoel staan want om met een blik goedgevulde erwtensoep op je schoot te gaan zitten poepen is niet mijn sterkste kant. Toen ik terugkwam: weg blik. Naast me keek Margaret Rutherford me met haar slimme oogjes aan en frommelde wat in haar tas die voor haar op de grond stond.

We kenden hem als een schuchtere, misschien zelfs wat saaie jongen. Tot er in één week drie wonderen gebeurden. Het eerste was een bloedmooie vriendin, het tweede een geweldig leuke baan en het derde een glanzende, donkerblauwe Saab voor E500. Toen hij het café betrad zat het vol met lezende mannen. ,,Wat vond je verloofde van je bolide?'' vroeg de barkeeper. Het antwoord kwam er aarzelend uit. ,,Ja nou ja wel mooi, geloof ik. Alleen weet je wat ze zei? Ze zei: ik vind jou meer iemand voor een klein autootje.'' Gepuzzeld keek hij in zijn bierglas. ,,Wat moet ik daar nou weer van denken?'' Om hem heen werden de kranten opgevouwen. De barman zocht in de spoelbak naar woorden. Buiten spatte het zonlicht van de lak.

Welkom in het Bos

Welkom in het Bos, de voorstelling die regisseur/schrijver Alex van Warmerdam heeft gemaakt omdat de opnamen voor zijn volgende film even zijn uitgesteld, doet vooral aan een sprookje denken. Twee vriendinnen zijn het bos ingevlucht - de een heeft ruzie met haar man - en komen daar de wonderlijkste wezens tegen.

Zus & Zo

Derde speelfilm van Paula van der Oest is een op Tsjechovs Drie Zusters geïnspireerde komedie over drie Amsterdamse zussen en hun kleine broertje die stekelig begint en romantisch eindigt. Met weinig sympathie en veel humor schetst Van der Oest het leven van de drie zussen een kunstenares, een journaliste en de vrouw van een huisarts. De drie zussen koesteren hun herinneringen aan het Portugese hotel waar ze in hun jeugd de zomer doorbrachten. Maar het hotel lijkt hen ontnomen te worden nu hun homoseksuele broertje toch nog dreigt te trouwen. Dan erft hij het hotel en wil het verkopen. Van der Oest vond in het theater van Theu Boermans, de Theatercompagnie, de acteurs die haar film tot leven brengen, onder wie niet in de laatste plaats Boermans zelf.

Regie: Paula van der Oest. Met: Monic Hendrickx, Anneke Blok, Sylvia Poorta, Halina Reijn, Jacob Derwig, Theu Boermans, Jaap Spijkers, Annet Nieuwenhuijzen. In 26 theaters.

Na de laffe moord op Pim Fortuyn moet gekozen worden uit onvolkomen opties. Nu besloten is de verkiezingen op 15 mei te laten doorgaan, zou tevens moeten worden aangegeven wat na 15 mei moet gebeuren, namelijk het vormen van kabinet dat Kamerbreed wordt gedragen voor de periode van twee jaar. Een (zaken)kabinet, dat zich primair richt op het aanpakken van de drie meest urgente probleemgebieden van ons land: veiligheid, zorg en immigratie. Een beter postuum eerbetoon aan het gedachtegoed van vrijdenker Fortuyn is nauwelijks denkbaar.

Ik denk dat Harry Mens gelijk heeft met betrekking tot de kwaliteiten van de kandidaten van de Lijst Pim Fortuyn. Echter, mensen willen een proteststem uitbrengen.

MAF

Een week voordat de KunstRAI van start gaat, is er in Amsterdam een alternatieve kunstbeurs onder de titel Major Art Fair (MAF). Net als in de jaren negentig, toen verschillende galeriehouders zich verzetten tegen het commerciële karakter van de KunstRAI en onder de noemer Art Amsterdam een eigen beurs organiseerden, zijn het ook nu de meest avantgardistische galeries die zich hebben afgescheiden. Onder het koperen gewelf van de Koepelkerk tonen een kleine dertig galeries de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van de hedendaagse kunst. Tot de deelnemers horen o.a. Galerie Akinci, Cokkie Snoei, Ellen de Bruijne Projects, Lumen Travo en Galerie Diana Stigter.

Major Art Fair. Renaissancekoepel, Kattengat 1, Amsterdam. 9 t/m 12 mei, do 16-20u, vr t/m zo 12-20u. Toegang 9 euro.

Zomerfestivals

Brighton Festival t/m 26 mei - dans, muziek, beeldende kunst, opera & toneel; www.brighton-festival.org.uk & 0044-1273709709. Bury St. Edmunds Festival 10 t/m 26 mei - toneel, muziek, komedie & dans; www.buryfestival.co.uk & 0044-1284769505. Bath International Music Festival 17 mei t/m 3 juni - jazz, klassiek, wereld, nieuwe en oude muziek; www.bathmusicfest.org.uk & 0044-1225463362. Salisbury Festival 24 mei t/m 9 juni - muziek, toneel, straat-theater & literatuur; www.salisburyfestival.co.uk & 0044-1722320333. Aldeburgh Festival 7 t/m 23 juni instrumentale muziek & opera; www.aldeburgh.co.uk & 0044-1728687110. City of London Festival 25 juni t/m 11 juli muziek op historische locatie in London City; www.colf.org & 0044-2076388891.

In een zwak moment hebben regering en parlement gisteren besloten dat de verkiezingen op 15 mei doorgaan, terwijl uitstel met een maand constitutioneel mogelijk is. Uit angst voor de aanhang van Pim Fortuyn neemt men besluiten die schadelijk zijn voor de parlementaire democratie. De Lijst Pim Fortuyn insisteerde op verkiezingen op 15 mei. Tegelijk mag uit piëteit geen campagne worden gevoerd. Dit dubbele besluit zal de legitimiteit van de uitslag ondermijnen. Er komt nu een door emotie overheerste uitslag. Omdat er geen verkiezingsstrijd zal worden gevoerd, is die uitslag niet gebaseerd op vrije en onbelemmerde meningsvorming door de kiezers.

Minister Jorritsma (Economische Zaken) stelt een mogelijke gang naar de Raad voor de Journalistiek in verband met publicaties over haar integriteit vooralsnog uit.

Ik vierde Koninginnedag niet hier in de regen, maar in de volle zon in Dijon. De warmte kwam voor de plaatselijke schonen onverwacht. Ze liepen rond in duffelse jas, trui en lange broek. Dijon is een van die Franse steden die hun Hallen in ere hebben gehouden. Een overdekte, ruim voorziene markt, buiten omzoomd door kraampjes. Dit alles op een marktplaats met cafeetjes en restaurants langs de hele omtrek. De bezoekers en kooplieden genieten er van een glas champagne met oesters. Om één uur in de middag sluit de markt en de kooplieden dumpen kistjes met afval in afwachting van de gemeentelijke reinigingsdienst. Als bij toverslag verschijnen horden studenten, elk met een sinaasappelkistje waarin zij de afdankertjes aan groenten en fruit verzamelen. Ik koesterde mij in de zon en las intussen het recept in het regionale lijfblad: Le Plein Public. Daarvan hier een eigen versie:

Niemand weet hoe moet worden voorkomen dat de moord op Pim Fortuyn tot diep in de samenleving schade aanricht, meent Hubert Smeets.

De wereldtitel snooker is gisteren in Sheffield gewonnen door de 31-jarige Peter Ebdon. Hij versloeg in de finale de Schot Stephen Hendry. De beslissing viel pas in het 35ste en laatste frame: 18-17. Peter Ebdon was een outsider in de wereldtitelstrijd in Sheffield. In de eindstrijd stond hij tegen de zevenvoudig wereldkampioen. Hendry maakte een achterstand van 6-11 goed en leek favoriet toen de laatste sessie inging op 12-12. Een misser met de blauwe bal in het beslissende frame werd de Schotse favoriet fataal.

Bij Feyenoordvoetballer Ebi Smolarek zijn tijdens een dopingcontrole na een UEFA-Cupwedstrijd sporen van cannabinol aangetroffen. Is dat gevolg van consumptie van chocola of door het roken van stickie?

Als kijker was ik blij met iemand die meer maakte van een debat dan onderlinge uitwisseling van nota's. Je hoefde niet voor zijn ideeën te zijn om er toch plezier in te hebben. In een studio vol Haagse partij-ambtenaren die de kiezers al ver vooruit waren, bracht Pim Fortuyn politiek met prik. Ik verheugde me er elke avond op.

Israël en de Palestijnen hebben vandaag een principeakkoord bereikt over een oplossing van het 36 dagen oude beleg van de Geboortekerk in Bethlehem, zo heeft de burgemeester van de Palestijnse stad bekendgemaakt.

Er staat een man op de vensterbank, met afhangende schouders en zijn gezicht van ons afgewend, zo te zien klaar om het raam uit te springen. Maar hij zal nog even moeten wachten. Eerst dient door twee kantoorklerken te worden vastgesteld of hem die sprong wel kan worden toegestaan – of hij wel aan alle regels voldoet. En zo komt er een absurd gesprek op gang tussen twee functionarissen, elk aan een tafeltje, met een haperende bureaulamp als ontregelend element.

Door de komst van een spelersfonds lijkt het voortbestaan van Sparta gegarandeerd. Het bedrijfsleven heeft gisteravond in Rhoon zeer positief gereageerd op de presentatie van het fonds door de raad van commissarissen van de oudste club in het betaald voetbal. Het spelersfonds moet vijf miljoen euro opbrengen, waardoor de trainer Frank Rijkaard zijn selectie kan versterken met talentvolle spelers. Sparta probeert zich de komende weken in de nacompetitie te handhaven in de eredivisie.

De Kroatische tennisser Goran Ivanisevic heeft gisteren gezegd dat hij waarschijnlijk zijn Wimbledon-titel niet zal verdedigen. De 30-jarige speler moet binnenkort een schouderoperatie ondergaan. De Kroaat had eerder aangekondigd dat hij na het toernooi op Wimbledon zijn tenniscarrière zou beëindigen.

FRACTIELEIDER AD MELKERT: ,,Een weerzinwekkende aanslag. Het is niet te bevatten. Onze democratie heeft hiermee zijn onschuld verloren.'' Op de vraag of de verkiezingen moeten worden uitgesteld: ,,Alles is anders geworden hierdoor. We moeten tijd scheppen om hiermee om te gaan.''

LIJSTTREKKER PAUL ROSENMÖLLER: ,,Ik ben totaal verslagen. Politiek is nu totaal onbelangrijk. De aanslag is een absoluut dieptepunt in de parlementaire geschiedenis. Dit kennen we niet in Nederland. Het is onbeschrijflijk, onacceptabel.''

Pim Fortuyn is gisteravond doodgeschoten op de parkeerplaats van het mediapark in Hilversum. Kort na de aanslag werd een 32-jarige man uit Harderwijk gearresteerd. Bij huiszoeking bij de verdachte is materiaal gevonden dat ,,duidt op betrokkenheid bij milieuactivisme''. Dat zei een jusititiële woordvoerder vanmiddag.

Bondscoach Dick Advocaat heeft Andy van der Meyde opgenomen in zijn selectie voor de oefenwedstrijd tegen WK-deelnemer Verenigde Staten op zondag 19 mei in Boston. De 22-jarige rechtsbuiten van Ajax is de eerste speler die onder de opvolger van de eind vorig jaar opgestapte Louis van Gaal debuteert. Boudewijn Zenden en Pierre van Hooijdonk keren weer terug in Oranje. De langdurig geblesseerde buitenspeler van Chelsea speelde zijn laatste interland begin november in Kopenhagen tegen Denemarken. Van Hooijdonk is weer in genade genomen door Advocaat.

Barcelona heeft van de Europese voetbalunie (UEFA) gisteren een boete gekregen van 50.000 Zwitserse frank (circa 30.000 euro). De UEFA legde die boete op nadat fans van de Catalaanse club vuurwerk afstaken en andere voorwerpen op het veld gooiden tijdens de eerste halve finale van de club tegen Real Madrid, op 23 april.

De Tweede Kamerverkiezingen zullen ondanks de moord op lijsttrekker Pim Fortuyn volgende week volgens plan doorgaan.

LIJSTTREKKER JAN MARIJNISSEN: ,,Fortuyn is het slachtoffer geworden van een laffe moord. Dit is zowel een persoonlijke tragedie als ook een ongekende gebeurtenis in de naoorlogse Nederlandse politieke geschiedenis.'' De SP meent dat de verkiezingen tenminste tot 15 juni zouden moeten worden uitgesteld.

LIJSTTREKKER HANS DIJKSTAL: ,,Dit is een absoluut dieptepunt voor samenleving en democratie.'' Dijkstal zei er nog niet uit te zijn of de verkiezingen op 15 mei kunnen doorgaan. ,,Wat hoor je te doen?. Is uitstellen zwichten voor geweld?''

LIJSTTREKKER FRED TEEVEN: ,Nooit konden wij vermoeden dat het democratisch proces in onze rechtstaat zo'n verschrikkelijke wending zou kunnen nemen. Meer dan ooit is het nu zaak om democratische en menselijke waarden te verdedigen en in ere te houden.''

Met ingang van volgend seizoen is Gert Kruys (40) de nieuwe trainer van FC Den Bosch. De huidige oefenmeester van Cambuur Leeuwarden treedt op 1 juli in dienst van de Bosschenaren. Kruys, die de naar Roda JC vertrekkende Wiljan Vloet opvolgt, heeft in Den Bosch een contract voor twee seizoenen getekend. Kruys was als trainer actief bij de amateurclubs Holland en AGOVV. De laatste vier seizoenen leidde hij als hoofdtrainer eerstedivisieclub Cambuur. Kruys speelde tien jaar betaald voetbal, bij onder meer FC Utrecht en RKC. Saillant detail is dat Cambuur en FC Den Bosch elkaar de komende weken ook treffen in de nacompetitie.

ACTUALITEITEN

2 Vandaag. Over de moord op Pim Fortuyn en de politieke consequenties. Verder een portret van GroenLinks-lijsttrekker Paul Rosenmöller. Ned.2, 17.35-18.43u.

Netwerk. Aandacht voor de moord op Pim Fortuyn en een reportage over de recente bouwstakingen, waardoor vele particulieren al wekenlang op oplevering van hun nieuwbouwhuis wachten. Ned.1, 20.30-21.08u.

Op een steenworp afstand van de plaats waar in 1672 de gebroeders De Witt door het Haagse gepeupel werden gelyncht, vergaderden vannacht in het belegerde Binnenhof de regenten van vandaag, de radeloosheid nabij, over wat te doen na de moord op de man die als geen ander hun bestel had bedreigd: moeten de verkiezingen van volgende week doorgaan of niet?

LIJSTTREKKER JAN-PETER BALKENENDE: ,,Dit is een verschrikkelijk bericht. Erg onwezenlijk voor de Nederlandse situatie.'' Campagne is voeren ,,nu onbestaanbaar geworden''.

22 november 1963: de Amerikaanse president John F. Kennedy wordt in Dallas, Texas, vermoord door Lee Harvey Oswald. De toedracht en de reden voor deze moord zijn nog steeds onduidelijk.

LIJSTTREKKER THOM DE GRAAF: ,,Ik ben diep geschokt. Dit is een verschrikkelijke klap voor Fortuyn, voor zijn dierbaren, de politiek, voor iedereen eigenlijk.''

De moord op Fortuyn ruim een week voor 15 mei maakt de vraag onontkoombaar of de parlementsverkiezingen wel kunnen doorgaan. Er is behoefte aan bezinning. Niet alleen bij de politieke klasse, maar ook bij de kiezers. In het spel zijn niet alleen gevoelsmatige, maar ook politieke afwegingen. Bij voortgang van de verkiezingen moet rekening worden gehouden met een golf `in memoriam-stemmers' die de stembusuitslag, waarmee in beginsel voor een periode van vier jaar de samenstelling van de Tweede Kamer wordt vastgelegd, kan vertekenen.

De Deense minister van Buitenlandse Zaken Per Stig Moeller bestempelde de moord als ,,een harde slag tegen de democratie''. ,,Niets rechtvaardigt een dergelijke daad.''

Negen aandeelhouders van Laurus willen dat de Ondernemingskamer van het gerechtshof in Amsterdam een onderzoek instelt bij het supermarktconcern wegens wanbeleid. In de tussentijd moet Laurus de voorgenomen overname door het Franse Casino en de aandelenemissie opschorten, vinden de aandeelhouders.

Elsevier

[...] Het zou [...] onjuist zijn om aan de moord allerlei sombere generalisaties over `de' Nederlandse samenleving te koppelen. Wel is duidelijk dat de Nederlandse democratie een enorme klap is toegebracht.

[...] Fortuyn was een gedreven ideeënman, iemand die in woord en geschrift anderen tot nadenken wilde prikkelen. Alleen daarom al was hij een unieke verschijning in de vaderlandse politiek.

[...] Vorige week vertelde Fortuyn nog op televisie dat zijn moeder hem had gewaarschuwd niet aan een politiek avontuur te beginnen. Hij sloeg die waarschuwingen in de wind, omdat hij een, haast religieuze, missie had te vervullen. Pim Fortuyn, zo kun je zonder overdrijving zeggen, stierf voor zijn idealen. Idealen die andere Nederlandse politici levend moeten houden.

Het Amerikaanse State Department veroordeelde de moord als ,,zinloze daad van geweld''. ,,De Verenigde Staten delen de schok van hun vrienden in Nederland'', aldus een woordvoerster.

Twee van de grootste pensioenfondsen die voor individuele Nederlandse ondernemingen werken, hebben de teruggave van overtollig vermogen aan hun werkgever gestaakt na de koersval vorig jaar op de beurzen.

De Nederlandse tak van telecomdienstverlener Landis is gisteren failliet verklaard. De ruim 1.100 werknemers van Landis ICT Group verliezen hun baan. De buitenlandse activiteiten vallen buiten het faillissement.

De Verenigde Staten hebben Libië, Syrië en Cuba beschuldigd van inspanningen om massavernietigingswapens te verwerven, en deze landen in het voorportaal gezet van de `As van het Kwaad', waarin Irak, Iran en Noord-Korea eerder zijn geplaatst.

Feyenoord-coach Bert van Marwijk is naar aanleiding van de moord op Pim Fortuyn tegen het spelen van de UEFA-Cupfinale tegen Borussia Dortmund. De Europese voetbalbond UEFA zag vanochtend nog geen aanleiding het duel uit te stellen, de gemeente Rotterdam, politie en justitie beraadden zich vanmiddag nog.

,,We moeten gaan uitkijken'', vindt CAO-coördinator van vakcentrale FNV Henk van der Kolk, ,,dat we ons met onze loonkosten niet uit de markt prijzen''.

De Duitse wielrenner Jan Ullrich (28) ziet wegens een ontsteking van zijn rechterknie af van deelname aan de Ronde van Frankrijk (6-28 juli). Ullrich werd in 2000 in Sydney olympisch kampioen op de weg en won de Tour in '97.

Alle Britse tv-journalen openden gisteravond met de moord op Pim Fortuyn en op alle voorpagina's is hij vandaag het belangrijkste nieuws.

Pim Fortuyn heeft in een paar maanden tijd meer invloed gehad dan paars gedurende acht jaar en nu is hij er niet meer. Van het establishment valt weinig te verwachten. Ondanks de krampachtige en reflexmatige ontkenning van enige schuld aan de daad van een `verdwaalde gek' kan geen weldenkend mens ontkennen dat de lijsttrekkers van de gevestigde partijen uit electorale overwegingen Fotuyn zo ver mogelijk in de ultra-rechtse hoek hebben proberen te zetten. Hoewel Fortuyns standpunten soms onconventioneel en hier en daar misschien minder sociaal waren, was hij zeker geen racist, geen gevaarlijk man en onvergelijkbaar met iemand als Le Pen.

De Belgische premier Guy Verhofstadt toonde zich ,,geschokt en verbijsterd'' over de moordaanslag. ,,Persoonlijk geloofde ik dat dit onmogelijk was in een land van de Europese Unie in de 21ste eeuw.'' Voorman Filip de Winter van het extreem-rechtse Vlaams Blok, met wie Fortuyn tot zijn eigen ergernis door sommigen werd vergeleken, noemde de aanslag ,,voor een deel het gevolg van de bijna hysterische manier'' waarop volgens hem door media en politici op ,,rechts-nationale'' partijen wordt gereageerd.

Ik kijk uit mijn kamerraam op de sombere binnenplaats van het oude schoolgebouw waarin ik woon. Diep in de donkere schacht staat als een vorstin een roze boom in volle bloei, geheel onttrokken aan het oog van de stad. Een plotselinge rukwind slaat door de binnenplaats, het raam klapt open. Dan, alsof de boom zijn lot voorvoeld had, laten duizenden felroze blaadjes in één keer los en vliegen mee in de wervelwind door de binnenplaats. Draaiend als een krolse poes vult ze de kolom van vier verdiepingen met een werveling van kleur. Rond en rond voor alle ramen wervelt het roze, een feest van licht. Sommige blaadjes ontsnappen zelfs tot over het dak en waaien de stad in. Betoverd kijk ik uit het raam. Mijn huisgenoot rent binnen. ,,Het sneeuwt!'' schalt hij, ,,het sneeuwt!''

Hoe onbekend de nieuwe premier van Frankrijk, Jean-Pierre Raffarin, enkele maanden geleden nog was, van zijn naam is volgens goed Frans gebruik direct een bijvoeglijk naamwoord gemaakt. `Raffarinien' staat sinds gisteren voor liberaal, dichtbij de mensen, vriendelijk, de-centralistisch, bescheiden, zonder vijanden.

De voorzitter van de Europese Commissie, Romano Prodi, noemde de moord een daad ,,tegen de geest van Europa''. Namens het Europees Parlement sprak parlementsvoorzitter Pat Cox ,,diepgaande solidariteit uit met de de Nederlandse bevolking, die getraumatiseerd is door deze schokkende daad''. Buitenland-coördinator Javier Solana, zei vanochtend: ,,Het is een tragedie. Ik moet elke criminele daad tegen iedereen veroordelen, vooral tegen politici.''

Democratie en kogels gaan niet samen. De democratie is de weg kwijt. Pim Fortuyn wilde Nederland wakker schudden. Maar in plaats van wakker te worden, lijkt Nederland te zijn beland in een nachtmerrie. Een nachtmerrie waar voetbalsupporters leuzen scanderen, die ze hoogst waarschijnlijk niet eens behoorlijk kunnen spellen. Een nachtmerrie waar een extreem-rechtse populist gezien wordt als Messias en in één adem genoemd wordt met Martin Luther King.

Het woord neger behoort tot de Nederlandse taal en hoort daarom thuis in de Dikke Van Dale, het Groot woordenboek der Nederlandse taal.

De moord op Pim Fortuyn doet de natie op haar grondvesten trillen. Fortuyn riep weerstanden op en werd kennelijk bedreigd – maar dit bloedige einde van zijn kortstondige politieke carrière is letterlijk ongekend in onze democratische rechtsstaat. Zijn tragisch lot noopt maatschappij en politiek tot introspectie. De gebeurtenis zal verregaande gevolgen hebben. Van betere beveiliging van politici tot een debat over de vraag hoe het kan dat steeds vaker dwazen zich moordend en wel wreken op degenen die hun niet zinnen. Speculeren over de dader en diens motieven hoort weliswaar bij de opwinding van het moment, maar is verder zinloos en zelfs ongepast. We weten niet of we naar een variant van de moord op Rabin kijken, op Kennedy, op Mountbatten of op de leraren in Erfurt. Overigens kan niet genoeg worden onderstreept dat Pim Fortuyn niet is vermoord door de politieke omstandigheden, maar door een individu. Alleen al de suggestie wekken dat andere partijen verantwoordelijk zijn, is abject.

Waarom probeert Easyjet concurrent Go te kopen? Goedkope vluchten zijn een betrekkelijk nieuw verschijnsel in Europa. De bedrijfstak bevindt zich nog steeds in een fase waarin het voor de deelnemers meer zin heeft in hun bestaande activiteiten te investeren dan goodwill aan buitenstaanders te betalen.

De Vlaming Jozef Deleu, de vorige week gepensioneerde directeur/hoofdredacteur van de Vlaams-Nederlandse stichting Ons Erfdeel en het gelijknamige blad, krijgt 20.000 euro om rond te reizen als `letterkundig ambassadeur'. Hij kreeg de beurs van de Nederlandse en Vlaamse regering gisteren uit handen van de Nederlandse ambassadeur, Antoine van Dongen. Het is de bedoeling dat Deleu (65) naar eigen inzicht gastcolleges gaat geven aan buitenlandse instellingen die de Nederlandse taal en cultuur bestuderen.

Fortuyn heeft de identiteitscrisis in onze samenleving blootgelegd, vindt Arend Jan Boekestijn. Zijn dood moet een aansporing zijn om beter vast te stellen waar Nederland eigenlijk voor staat.

De aanslag op Pim Fortuyn heeft mij diep geraakt en karakteriseert alles wat fout is in Nederland. Ik ben een grote fan van Pim, heb zijn boek gelezen en vele TV programma's met (en over) hem gezien. De, zeker naar Amerikaanse maatstaven slechts matig liberale, politicus/geleerde is door vooral linkse politici op beestachtige wijze afgeslacht. Pim zei wat iedereen, en bovenal zijzelf, allang wisten.

Als het aan Feyenoord-coach Bert van Marwijk ligt, wordt de UEFA-Cupfinale van morgenavond in de Kuip in Rotterdam tegen Borussia Dortmund niet gespeeld.

De estafettestaking in de Duitse metaal en elektrotechniek is vandaag de tweede dag in gegaan. Nadat gisteren 60.000 werknemers van autofabrieken in Baden-Württemberg hadden gestaakt, riep de IG-Metall vandaag 20.000 werknemers op het werk in elektrotechnische bedrijven en bij aluminiumproducenten neer te leggen. Gestaakt werd onder ander bij Varta, Bosch-Siemens en Alsthom.

Wij allen hebben het slimste jongetje van de klas gepest. Wij allen zijn schuldig aan zijn dood. Nu rest ons slechts spijt en gepraat achteraf.

De moord op Fortuyn is ,,een vreselijk signaal voor alle landen van Europa'', zo zei gisteren in Wenen de woordvoerder van de regerende conservatieve partij ÖVP, Michael Spindelegger. De woordvoerder van de extreem-rechtse FPÖ, de partij van Jörg Haider, die samen met de ÖVP regeert, zei ,,geschokt'' te zijn over de moord. ,,Een zinloze daad, die begon met verbaal geweld.''

De tekst van de eerste reactie van premier Kok op de moord op Fortuyn.

2001 was een matig jaar voor de bloemenbranche met een stagnerende winst. Kopen op afstand via internet biedt mogelijk perspectief.

Allang is sprake van groeiende gevoelens van onveiligheid onder de bevolking. Zal dit gevoel nu ook in de politiek doordringen? De moord op Pim Fortuyn is de ernstigste aanslag op de samenleving sinds de Tweede Wereldoorlog. Een aanslag op de democratie, op het gevoel van vrijheid, de staatsveiligheid en op het dagelijkse bestuur. De zittende politici zijn niet in staat geweest om dit ongrijpbare gevoel onder de burgerbevolking te peilen of te veranderen. Mijn angst is dat dit gevoel zich nu in sneltreinvaart verbreidt, nu er mensen blijken te zijn die het een moord waard vinden om een ander de mond te snoeren.

Vanuit de kelder van een gebouw in het Hilversumse mediapark zag ooggetuige Leo Knikman wat er gebeurde direct na de aanslag op Pim Fortuyn.

Het is de schuld van de moederborst. Het zal de moederborst eens niet zijn, die krijgt altijd overal de schuld van – de moederborst is het paarse kabinet van de menselijke psyche – en als het de moederborst zelf niet is, dan is het wel de afwezigheid van de moederborst. Zo zou de nimmer aflatende verleiding die zoetigheid ons biedt zijn terug te voeren tot de moedermelk. De adequate voorziening van voedsel en veiligheid in de eerste levensmaanden doet een mens de rest van zijn leven verlangen naar zoetigheid en maakt hem tot willige prooi van Mars, Verkade en Suikerunie.

Het woord neger behoort tot de Nederlandse taal en hoort daarom thuis in de Dikke Van Dale, het Groot woordenboek der Nederlandse taal.

China heeft een prominente Tibetaanse monnik gearresteerd in verband met bomaanslagen in de West-Chinese provincie Sichuan. Dat meldde gisteren althans het in Londen gevestigde Tibet Information Network (TIN). De monnik, Tenzing Deleg Rinpoche, is volgens een anonieme Tibetaanse bron begin april met zeker drie van zijn volgelingen opgepakt op beschuldiging van `samenzwering'. Hij zou verdacht worden van betrokkenheid bij drie bomaanslagen in de Tibetaanse prefectuur Ganzi in de provincie Sichuan. Mensenrechten-activisten melden dat er in Ganzi de laatste tijd sprake is van een hard optreden van de Chinese autoriteiten tegen religieuze activiteiten van boeddhisten.

Ik ben geen aanhanger van Fortuyn, maar er waren wel punten die mij aanspraken. Als nieuwkomer zette hij het hele politieke establisment op zijn kop: er is immers geen plaats voor geesten met nieuwe gedachten, er mag vooral niets veranderd worden aan de gevestigde orde. Het optreden van de gevestigde lijsttrekkers jegens de `populist' Fortuyn was schaamteloos. De leider van de PvdA voorop. Die gedroeg zich als een verwend jong dat dacht de papieren al in zijn zak te hebben.

De speciale gezant van de Verenigde Naties die met de militaire junta van Birma succesvol heeft onderhandeld over het beëindigen gisteren van het huisarrest van oppositieleidster Aung San Suu Kyi, biedt aan terug te treden wegens mogelijke belangenverstrengeling.

De linkse partijen hebben op een onbedoelde manier hun zin gekregen. Premier Pim zal niet zijn. Dat deze moord heeft kunnen plaatsvinden, is onbeschrijflijk. De politieke partijen hebben besloten hun campagnes te staken gedurende twee dagen. Wat gisteren is gebeurd, kan een aardverschuiving teweeg brengen in politiek Nederland. Voor mij is het duidelijk: als de verkiezingen plaatsvinden, krijgt Pim Fortuyn postuum mijn stem.

Een tijdje geleden vroeg ik mezelf nog af, hoe de politiek ook alweer was toen Fortuyn er nog niet zijn intrede had gedaan. Waarom was dat leuk om te volgen? Ik verheugde me al op een spannende kabinetsformatie, met Fortuyn danwel in de regering, danwel als fractievoorzitter in de Tweede Kamer. In ieder geval zag de toekomst voor wie de Nederlandse politiek volgde, er rooskleurig uit. Nu is hij niet meer. Een verlies voor de Nederlandse politiek, een verlies voor de Nederlandse democratie. Ik vind het vreselijk. Pim Fortuyn Requiescat In Pace.

Pim Fortuyn heeft op zijn eigen wijze geprobeerd de noodklok te luiden. Met zijn charisma en zijn presentatie sprak hij mensen aan of stootte hij ze af. In de afgelopen maanden ontwikkelde zich een waar politiek circus rond Fortuyn en eenieder had zijn mening. Politiek leefde opeens weer in de straten. Toch was er temidden van alle hectiek het serieuze signaal dat Fortuyn ons wilde afgeven: breek eens los uit het vertrouwde establishment, uit de vertrouwde politieke manieren waarop we de dingen regelen en bekijk het ook eens anders en geef dan je oordeel. Sta even stil en probeer te begrijpen wat er werkelijk gebeurt in de verschillende sectoren van onze maatschappij. En spreek dan je conclusies luid en duidelijk uit in het debat.

,,Mooie reacties, lieve reacties'' kwamen gisteren binnen op het hoofdkwartier van de Lijst Pim Fortuyn. Maar wie moet nu de nieuwe leider worden? ,,Een man die misschien niet de uitstraling heeft van Pim, maar wel de geest.''

Als ooit de wereld vergaat, kun je misschien nog het best 's avonds tussen half zeven en half acht in de trein bij Breukelen vastzitten dan merk je niks.

Doelend op de moord op Pim Fortuyn zei Henk Westbroek gisteravond dat een deel van de politiek en de pers een sfeer heeft gecreëerd waarbij ,,gekken'' ,,dit soort dingen'' doen. In het Radio 1 Journaal zei het prominente lid van Leefbaar Nederland dat Fortuyn door sommigen is neergezet als een verachtelijk en duivels mens dat een tweedeling in de maatschappij zou veroorzaken. Westbroek wees de beschuldigende vinger met name naar PvdA-leider Melkert en GroenLinks-voorman Rosenmöller.

Alle politieke partijen hebben hun campagnes voor de verkiezingen gisteravond direct stopgezet na het bekend worden van de aanslag op Pim Fortuyn. De Lijst Pim Fortuyn kondigde vanmorgen aan door te gaan.

Onderzoeksbureaus Interview-NSS en het NIPO hebben gisteravond alle peilingen in verband met de moord op Pim Fortuyn gestaakt, ook de niet-politieke. Volgens een woordvoerder van Interview-NSS, bekend van de politieke barometer, wilde gisteravond al niemand meer aan enquêtes meewerken en ,,ligt peilen momenteel heel gevoelig''. Het bureau beraadt zich op hoe het nu verder moet. Het NIPO wacht af wat er vandaag wordt besloten over het al dan niet doorgaan van de campagnes en de verkiezingen.

Vanaf november volgend jaar is er weer één wereldkampioen schaken. Kramnik wordt daar niet vrolijk van, maar verder is iedereen tevreden.

Ik ben verbijsterd, geschokt en woedend. Ik durf de linkse media in dit land en de politici van vooral de PvdA en GroenLinks verantwoordelijk te stellen voor het feit dat er een klimaat in Nederland geschapen is voor de schandalige moord op Pim Fortuyn. Sinds zijn enorme overwinning bij de gemeenteraadsverkiezingen in Rotterdam is er een ware hetze tegen hem gevoerd.

De moord op Pim Fortuyn is behalve een laffe daad ook een aanslag op de democratische grondbeginselen van onze samenleving. Dat schrijven de belangenorganisatie voor homoseksuelen COC en de Stichting Vrienden van de Gaykrant in een gezamenlijke verklaring. Volgens de organisaties ging Fortuyn de politiek in om het debat over veel zaken open te breken. Hij heeft dat debat met verve gevoerd.

,,Dat ik premier wil worden, is geen grapje. Ik ben daar nooit grappig over. Het is geen constructie in mijn hoofd. Een mens heeft ook een bestemming.'' In Elsevier, 1 september 2001, bij zijn afscheid als columnist.

Kroonprins Willem-Alexander en prinses Máxima, die een bezoek brengen aan Willemstad op Curaçao, zijn gisteren wegens de moord op Pim Fortuyn vervroegd teruggekeerd naar hun hotel. Ze hebben een deel van hun dagprogramma, een bezoek aan de kustwacht, afgelast. Tijdens een besloten lunch, aangeboden door de Antilliaanse premier Pourier, sprak de prins zijn afschuw over de gebeurtenis uit.

Het gesprek met BNN-stagiair Filemon Wesselink was zijn laatste interview. Een reconstructie van de laatste minuten van het leven van Pim Fortuyn, en van wat er daarna gebeurde.

Minister Korthals (Justitie) eist van de Antilliaanse luchtvaartmaatschappij Dutch Caribbean Airlines (DCA) dat zij net als de KLM preventieve controles op drugskoeriers gaat houden op vluchten tussen Willemstad en Amsterdam.

De Binnenlandse Veiligheidsdienst, de politie en justitie hebben de afgelopen anderhalve maand diverse keren onderzocht of er reële aanwijzingen waren dat Pim Fortuyn gevaar liep.