Sluit menu
Binnenland
Buitenland
Economie
Den Haag
Cultuur
Wetenschap
Sport
Opinie
Columnisten
Tech en Media
Boeken
Leven
Slim leven
In Beeld
Carrière
Klimaat
Recht
Podcast
Archief
Luister naar
Commentaar
Ombudsman
Puzzels
Magazine
Service
Webwinkel
Familieberichten
Over NRC
Service
Bezorgservice
Onderbrekingsservice
Verhuisservice
Mijn gegevens
Mijn abonnementen
FAQ Digitaal Lezen
Nieuwsbrieven
Veelgestelde vragen
Mijn leeslijst
Digitale krant
Wachtwoord vergeten
Menu
NRC
Mijn nieuws
Podcasts
Digitale krant
Mijn NRC
Terug
Lees meer
Inloggen
Neem een abonnement
Mijn nieuws
Mijn leeslijst
Mijn geschiedenis
Digitale krant
Nieuwsbrieven
Ik ben abonnee
Neem een abonnement
Instellingen
Weergaveopties
Uitloggen
Hoe kunt u ons bereiken?
Vanwege het coronavirus werken onze medewerkers thuis.
Service
Privacy-instellingen
Notificaties
Lichte weergave
Donkere weergave
Volg instellingen van mijn apparaat
Bezorgservice
Vakantieservice
Verhuisservice
Mijn gegevens
Mijn abonnementen
Abonnement delen
Gedeeld abonnement
FAQ Digitaal Lezen
Veelgestelde vragen
Wachtwoord vergeten
Alle jaren
2001
April
Het nieuws van zaterdag 28 april 2001
Gewichtheffen
Oleg Perepetsjenov heeft gisteren bij de EK gewichtheffen in de Slowaakse plaats Trencin twee wereldrecords verbeterd: stoten 210 kg, tweekamp 375.
Groeiprognose Duitsland omlaag
De Duitse regering heeft gisteren het groeipercentage voor de economie verlaagd. Tot voor kort werd voor dit jaar uitgegaan van een groei van 2,75 procent. Dat wordt nu 2 procent.
Winstdaling Sony valt nog mee
Het Japanse elektronicaconcern Sony heeft in het eind maart afgesloten boekjaar een 86 procent lagere nettowinst behaald van 17 miljard yen (circa 390 miljoen gulden).
Pinoké wint derby van Amsterdam
Hockeyhoofdklasser Amsterdam heeft belangrijke punten verspeeld in de strijd om de play-offs. De ploeg van interim-coach Brenninkmeijer verloor gisteren de stadsderby tegen…
`Powell bemiddelt in kwestie SVG'
Colin Powell, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, is gevraagd te bemiddelen in het conflict tussen Nederland en de VS over de overnamekwestie SVG.
Personalia
Mevrouw mr. G.G. van Erp Taalman Kip-Nieuwenkamp is door de ministerraad voorgedragen als vice-president van de Hoge Raad der Nederlanden.
Artistieke leiding Muziekcentrum van de Omroep
Het Muziekcentrum van de Omroep (MCO) en de klassieke zender Radio 4 komen onder één artistieke leiding.
Niet naar huis
Gaan 9000 Noord-Iraakse Koerden terug naar huis? Nog lange niet, als het zo gaat als altijd. Na vele beroepen zijn ze net zo min als elders in Europa erkend als vluchteling en…
Helft omzet VGZ komt van AWBZ
Zorgverzekeraar VGZ heeft vorig jaar de winst verhoogd met 5 miljoen tot 104 miljoen gulden. De omzet steeg met 600 miljoen gulden tot ruim 8 miljard.
Pechiney boekt winststijging
Pechiney heeft het eerste kwartaal van dit jaar de nettowinst verhoogd van 43 tot 96 miljoen euro (211,5 miljoen gulden), bij een 9,7 procent hogere omzet van 2,8 miljard euro.
Slecht eerste kwartaal Bayer
Het Duitse chemieconcern Bayer is het nieuwe jaar met een scherpe winstdaling begonnen. In het eerste kwartaal van 2001 daalde de nettowinst met 21 procent tot 442 miljoen euro…
Fusie De Brauw Linklaters strandt
De beoogde overname van advocatenkantoor De Brauw Blackstone Westbroek door het Britse kantoor Linklaters is na drie maanden onderhandelen afgeketst.
Davis-Cupduel in sportpaleis Ahoy'
De halve finale van de Davis Cup tussen Nederland en Frankrijk wordt in het sportpaleis Ahoy' in Rotterdam gespeeld. De wedstrijd vindt plaats van 21 tot 23 september.
Feyenoord-spelers zetten punt achter kwestie om geld
De Feyenoord-spelers Jon Dahl Tomasson en Jerzy Dudek hebben besloten een punt te zetten achter de zogenaamde bruto-netto-kwestie.
Van der Doelen naar FC Twente
FC Twente neemt Björn van der Doelen van PSV over. De middenvelder tekende gisteren een contract voor vier jaar. De 24-jarige Van der Doelen speelde vanaf 1994 voor PSV.
HET WAO-STELSEL
moet drastisch worden veranderd om de `instroom' van nieuwe rechthebbenden op een uitkering wegens arbeidsongeschiktheid met tweederde te verminderen.
Slechte controle recherchebureaus
Het toezicht van de politie en het ministerie van Justitie op particuliere recherchebureaus is slecht.
Nationale 5 mei herdenking om MKZ afgelast
De nationale herdenking van de bevrijding in Wageningen op 5 mei gaat dit jaar niet door. Dat hebben de gemeente Wageningen en het Nationale Comité Herdenking Capitulaties 1945…
E-PREMIER
Roel Pieper is door internetters gekozen tot e-premier van Nederland. De voormalig topman van Philips kreeg 38,6 procent van de stemmen en versloeg daarmee zijn concurrenten Adam…
Erf vol schapen
Ab van Middelkoop kan er ,,met zijn boerenverstand'' niet bij. Het erf staat vol schapen, het gazon is veranderd in een modderpoel, in de schuur van zijn bedrijf in het…
Het verleden is een vreemd land
Al twintig jaar reist Anil Ramdas door India, maar Bihar, het land van zijn voorouders, meed hij tot nu toe. Is het beter onwetend te blijven? `Ik heb geen andere band met de mensen dan dat ze geuren en geluiden verspreiden die ik, zoals een kleuter bij de stem van zijn moeder, kalmerend vind.'
Boete voor ex-topman SNS Bank
Het gerechtshof in Amsterdam heeft gisteren in hoger beroep een voormalige topman van SNS Bank veroordeeld tot een boete van 15.000 gulden. In eerste instantie was de man vrijgesproken.
Mooi, licht en lekker in de hand
Met de aanschaf van een mobiele telefoon kan de gebruiker vandaag de dag zijn sexy, avontuurlijke of verfijnde levensstijl onderstrepen. Nokia en Siemens zijn favoriet. Waarom eigenlijk?
VS eisen Toorops op uit Nederland
De Amerikaanse regering heeft via de Nederlandse ambassade in Washington kenbaar gemaakt dat twee schilderijen en een tekening van Jan Toorop uit Nederlandse musea moeten worden afgestaan aan de New-Yorkse bankier Walter Eberstadt. Eberstadt is een kleinzoon van het in de oorlog omgekomen joodse echtpaar Ernst en Gertrud Flersheim.
Proeven op apen beperkt
Het proefdierencentrum BPRC in Rijswijk mag niet langer medische proeven op chimpansees uitvoeren. Dit heeft minister Hermans (Wetenschappen) besloten na advies van de Koninklijke Nederlandse Academie voor Wetenschappen (KNAW).
Kok wil geen Nederlandse EU-minister
Premier Kok voelt er niet voor de coördinatie van het Europees beleid over te brengen van de minister van Buitenlandse Zaken naar een vice-premier voor Europese Zaken.
Waterstad
In zijn afscheidsrede, vorig jaar september, lanceerde de Delftse hoogleraar Frits Schoute een opvallend plan. ``De tijd is rijp om de zee te koloniseren'', zei hij en hij schetste een drijvende woonwijk, een drijvend surf-eiland en een drijvend Olympisch dorp. Schoute staat niet alleen met zijn visioen. Architecten en bouwers zijn momenteel op kleinere schaal hard bezig om drijvende bouwsels te ontwikkelen. Met steun in de rug van de recente vijfde nota ruimtelijk ordening, die voorziet in het teruggeven van land aan het water, zijn zij bezig met het tekenen en bouwen van drijvende constructies, die de druk van de woningbouw op het land moeten verlichten.
AARDBEVINGEN IN MEXICO VERKLAREN SEISMISCH CODA
Na een aardbeving kan de grond nog minutenlang met een lage frequentie natrillen. Dit fenomeen, wat seismologen een `seismisch coda' noemen, verschilt van plaats tot plaats op aarde. Op grond van metingen tijdens aardbevingen in Mexico concluderen Bart van Tiggelen van de Université Joseph Fourier in Grenoble, en zijn collega's dat de trillingen die het coda veroorzaken vele malen in de aardkorst van richting veranderd zijn alvorens aan de oppervlakte te komen. Ze gedragen zich wat dat betreft precies als lichtgolven in een mistbank. Dat verklaart ook waarom Van Tiggelen bij dit onderzoek betrokken raakte. Hij maakte naam met (theoretisch) onderzoek aan de voortplanting van licht in wanordelijke media. Het onderzoek toont hoe kennis ontleend aan kleinschalige laboratorium-experimenten onder gecontroleerde omstandigheden nuttige toepassing vindt in een natuurlijke omgeving (Physical Review Letters, 9 april).
Ballonnenballast
In een langlopende studie naar een meer wetenschappelijke aanpak van het koninginnedaggebeuren vandaag opnieuw aandacht voor de feestballon, in het bijzonder de gasgevulde ballon met een kaartje daaronder waarop een kindernaam en -adres staat geschreven. De wedstrijdballon.
Vlieghuid
Het nieuwe laminaat Glare maakt het vliegen stukken veiliger. Airbus past het toe in zijn A-380 superjumbo.
TELLERS GEHEUGEN
Wie ontwierp de waterstofbom? Over wat er allemaal voorafging aan de eerste testexplosie, november 1952 op een eilandje in de Stille Zuidzee, zijn talloze boeken en rapporten gepubliceerd. Volledig zijn die niet: technische details zijn nog altijd militair geheim. Vast staat dat Edward Teller zich de `vader' van de H-bom mag noemen. Maar zonder de hulp van anderen was `Mike', zoals de eerste H-bom gedoopt werd, er niet gekomen.
Vakantiekoorts
Een op de dertig Nederlandse vakantiegangers naar Azië keert besmet met het denguevirus terug. Een op de honderd wordt ziek.
Hutspot, uiensaus, omelet, macaroni
De Carthagers en de Romeinen hadden het met elkaar aan de stok. Dat werkte door in de taal.
TOYS FOR BOYS
Twintig technici kunnen in een `HiTecMasterclass' van tno en Marine kennismaken met deze potentiële werkgevers.
Waterhoofd
De aanleiding ben ik al lang weer vergeten, maar zijn reactie is mij altijd bijgebleven: de fout die jij maakt is dat je ervan uitgaat dat mensen als vanzelfsprekend hun werk goed doen. Ik was toen nog jong; mijn vriend trouwens ook, maar hij was wel een stuk wijzer, althans meer door de wol geverfd. Ik meende dat mensen kozen voor een bepaalde werkkring omdat ze er belangstelling voor hadden. Dat gold dan niet iedereen maar toch zeker wel degenen die in de gelegenheid waren hun werk te richten naar hun interesses. De ruimte om dit te doen vind je nergens zo zeer als bij de universiteit en toen ik daar eind jaren zeventig kwam te werken, ben ik van mijn opvatting snel genezen.
ROSS-VAN DORP
Mevrouw Clémence Ross-Van Dorp (W&O, 7 april) heeft een tweedegraads onderwijsbevoegdheid voor Nederlands en Engels, maar ``had het idee dat ze nog iets moest presteren in de maatschappij. Als je het onderwijs ingaat ben je meestal voor je leven verkocht.'' Ze ging Chinees studeren en werd politiek actief.
LEERSTRAF ALS LAATSTE HALTE
Wat doe je met hardnekkige spijbelaars? Veroordeel ze tot een leerstraf met een gedragstraining. In Den Haag werkt het prima. Het plan wordt nu landelijk.
ANTI-HASJPIL LIJKT GOED TE WERKEN TEGEN MARIHUANAVERSLAVING
Het effect van het roken van met marihuana gevulde sigaretten kan worden verminderd met een stof die in de hersenen de receptoren voor cannabinol blokkeert. Zo'n middel zou een rol kunnen spelen bij de behandeling van verslaving aan hasj (Archives of General Psychiatry, april).
GIFTIGE TROPISCHE BLAUWWIER DOET NU OOK NEDERLAND AAN
De giftige tropische blauwwier Cylindrospermopsis raciborskii is wereldwijd in opmars. In 1999 en 2000 verscheen hij massaal in de Amstelveense Poel, tussen Amstelveen en het Amsterdamse Bos (H2O nr. 7, 2001). Het Hoogheemraadschap Rijnland waarschuwt collega-waterbeheerders voor algenbloei van deze tropische blauwwier, omdat sommige populaties van C. raciborskii zeer toxisch kunnen zijn. Op Palm Island in het Australische Noord Queensland trad een uitbraak van leverontsteking op nadat het drinkwater met kopersulfaat was behandeld om algenbloei in te dammen. Kopersulfaat veroorzaakt `lysis' bij blauwwieren, waarbij gifstoffen vrij kunnen komen. In het waterreservoir was C. raciborskii aanwezig.
CHROMOSOOM BEHOEDT SLUIPWESPMANNETJES VOOR DE ONDERGANG
Mannelijke sluipwespen hadden theoretisch al uitgestorven moeten zijn. De insecten zijn bevattelijk voor de Wolbachia-bacterie, die zijn slachtoffers zodanig manipuleert dat die alleen nog maar vrouwtjes voortbrengen. Biologen hebben zich jarenlang het hoofd gebroken over hoe het komt dat er toch nog steeds mannetjes zijn onder de sluipwespen. Entomologen uit Wageningen onder leiding van dr. Richard Stouthamer denken nu de tegenkracht van Wolbachia op het spoor te zijn. Een klein parasitair chromosoom manipuleert de voortplanting zodanig dat er alleen maar mannetjes worden geboren (Proceedings of the Royal Society of London, 22 maart).
NIEUW GOLFPATROON ONTDEKT OP BODEM VAN DE NOORDZEE
Onderzoekers van de Universiteit van Twente en Rijkswaterstaat hebben op de bodem van de Noordzee een nieuw golfpatroon ontdekt (Geophysical Research Letters, 1 april). Ze troffen het patroon aan in het Noordhindergebied, op zo'n zeventig kilometer vóór de kust van Hoek van Holland, waar de schepen die uit Het Kanaal komen de vaargeul naar Rotterdam-Europoort indraaien. Om de toegang tot dit belangrijke havencomplex te waarborgen, worden de waterdiepten in dit deel van de Noordzee, dat slechts 35 tot 45 meter diep is, door Rijkswaterstaat periodiek met sonarapparatuur gemeten.
Big Brother gebreideld
In voetbalstadions, langs uitgaansstraten, op de tram: overal rukt het cameratoezicht op. Alles ten koste van de privacy van de burger. Een nieuw systeem van kpn gaat misbruik tegen.
Jacht op de Middeleeuwen
Wat moet het opwindend geweest zijn om in de vroege negentiende eeuw te horen bij de kleine groep die geroken had aan de waarde van middeleeuwse handschriften. Het belang ervan was nog maar nauwelijks erkend, maar er waren enkele academici en liefhebbers die ernaar op zoek gingen en fabuleuze vondsten deden. Het handschrift van Jacob van Maerlants Wapene Martijn was in het begin van de negentiende eeuw in handen gekomen van de dichter A.C.W. Staring. Hij had het in 1816 voor ƒ140 kunnen kopen. Hij liet er een speciaal sierkastje voor maken en als hij belangrijk bezoek had, haalde hij het handschrift te voorschijn en pronkte ermee. De prijs die jonker Staring betaald had, lijkt voor ons een schijntje, maar de nieuwe eigenaar had ver boven de gemiddelde prijs van zijn tijd geboden.
STEVE
ONDERZOEKER VINDT DUIDELijk BEWUS: “VOGELS STAMMEN AF VAN DINOSAURIËRS”
BRIEVEN
Graag reageer ik op het interessante artikel van F.A. Muller ‘Diep nadenken over waarheid’ in de bijlage W&O van7 april.
GEKLOONDE EMBRYO'S LEVEREN LICHAAMSEIGEN UNIVERSELE STAMCELLEN
Stamcellen die gemaakt zijn via klonen blijken in staat zich tot alle typen weefsels te differentiëren, ook tot geslachtscellen. New-Yorkse onderzoekers van de Rockfeller University en het Sloan Kettering kankerinstituut hebben voor het eerst het bewijs geleverd dat op deze manier geproduceerde stamcellen daadwerkelijk volledig pluripotent zijn. Zij deden dat via een reeks van experimenten met vier verschillende muizenstammen (Science, 27 april). Als de resultaten die nu bij muizen zijn verkregen ook van toepassing blijken op de mens, dan zou therapeutisch klonen als vorm van stamceltherapie in de toekomst mogelijk moeten zijn. De hoop is dat met deze techniek nieuwe cellen gemaakt kunnen worden die degeneratieve ziektes als Alzheimer, Parkinson en diabetes kunen genezen. Door de stamcellen te maken via klonen, kunnen in theorie voor iedere patiënt vervangende cellen gemaakt worden die lichaamsidentiek zijn, zodat er geen afstotingsverschijnselen optreden.
Langerhans remade
Amerikaanse onderzoekers hebben embryonale stamcellen omgevormd tot cellen die insuline produceren. Wellicht kunnen ze ooit de bij diabetici verloren gegane eilandjes van Langerhans vervangen.
Inhound
Wetenschap & Onderwijs Week 17
Natuurkudden
Jaar-rondbegrazing met winterharde grazers geeft natuurgegebieden extra structuur. Natuurlijke geboortebeperking houdt de omvang van de kudde in grote natuurgebieden in toom, jacht of roofdieren zijn daarvoor niet nodig.
Hollands Dagboek: Huib van Dis
De afgelopen week voerde Huib van Dis (48), directeur van de Stichting Topklinische Ziekenhuizen, actie tegen een deelraad voor de binnenstad van Amsterdam. Een meerderheid stemde tegen, maar de opkomst was te laag. `Waarom moest de PvdA zonodig Cohen als joker inzetten?'
Een samenzweerderig ding
Het ANC van Zuid-Afrika bevindt zich in een van de diepste crises van zijn bestaan, met aanhou- dende berichten over zelfgenoegzaamheid, corruptie, machtsmis- bruik en interne tegenstellingen. De partij is een web van intriges en verdachtmakingen.
BRIEVEN
Het Hollands Dagboek (Z, 21 april) begint met de mededeling dat monseigneur Simonis slecht geslapen heeft vanwege de aanvaarding van de euthanasiewet.
Waar blijft de emotie?
Historicus Herman von der Dunk is boos. Op managers, op politici, maar vooral op de jeugd. Die heeft geen idealen meer, toont geen emoties. Al zouden ze wel willen. `Tussen die hooligans zitten keurige familievaders, dertigers, veertigers. Die hebben behoefte om even te schreeuwen.'
De hypnose van een bokser
Nog twee weken en dan kiest Italië zijn parlement, maar bovenal zijn premier. Forza Italia gaat op die toer met zijn slogan: Berlusconi presidente. Hoe een bankierszoon zijn publiek leerde bespelen op een cruiseschip en het Italiaanse volk heeft betoverd. `Hij is een clown, een enorme leugenaar.'
Poppenkindjes
Op 1 januari waren er in Rotterdam 1.702 tienermoeders. De gemeente bedacht talrijke `trajecten' om ze te begeleiden, maar het succes bleef uit. De wethouder wil ze strenger behandelen. `Ze hebben hun baby als chantagemiddel.'
ALEX VAN WARMERDAM
Holle Bolle Gijs
Na het afschaffen van die dienstplicht is er nog maar één instelling waardoor iedereen zijn volk beter kan leren kennen. Dat is het openbaar vervoer. De dienstplichtige kreeg zijn oproep, kwam bij zijn onderdeel terecht en trof daar Groningers en Limburgers, boeren en stedelingen, arm en rijk, leerde Zeeuws en Amsterdams verstaan en was aan het einde van de `eerste oefening' die zes weken duurde, allround. Dat is voorbij. Nu stap je in bus, tram of trein en, volkenkundig gesproken, volg je een cursus zolang de rit duurt.
Een man en twee vrouwen
Twee moeders, twee kinderen en een vader die geen echtgenoot is. Een opmerkelijk gezin. `Marinus was mijn introductiebegeleider toen ik ging studeren.'
Column
Allure aan de Maas
Deze week sta ik in de prachtige Bourla Schouwburg in Antwerpen, een magistraal theater. Als publiek is het een feest om daar te gaan zitten. Ik hoor het voor aanvang door het speakertje in mijn kleedkamer. Het is gezellig in de zaal. Het publiek heeft er zin in. Dat komt voor een groot deel door de ambiance. De warmte van de zaal. Als toeschouwer is het ook heerlijk om Carré binnen te gaan, net als de Groninger Schouwburg of die van Leiden of Zwolle. Het is als artiest lekker om in dat soort theaters te staan. Aan het begin van de voorstelling is het al opgewarmd. Het scheelt de helft. Ik kan me nu al verheugen op eind december. Dan sta ik eenmalig met het Orkest van het Oosten in het Amsterdamse Concertgebouw. Je hebt als publiek een hoop te kijken in zo'n zaal. Misschien heeft de verdachte ex-Philips-topman Cor B. daarom zijn afscheidsreceptie daar gegeven. Er was genoeg reden om de aanwezigen goed af te leiden.
REIS OM DE WERELD IN TACHTIG HITS
Phileas Fogg deed het in 80 dagen, Bianca Jagger in 80 jet set-feesten. De Achterpagina gaat in 80 hits de wereld rond. Vandaag de 44ste halteplaats: Midden-Amerika.
Annemarie
Frits zocht nog een plekje voor de auto, Annemarie liep al naar de voordeur. Iris ging opendoen en het volgende moment stonden ze te gieren van het lachen, die twee. Toen ik vroeg wat er zo leuk was, wisselden ze een blik van verstandhouding. En toen begonnen ze nog veel harder te lachen. Als ze elkaar niet overeind hadden gehouden, waren ze op dat moment in onmacht gevallen van plezier.
Lintje
Oké, het was onnozel van me. Ik had gisteren enkel een afspraak met mijn tandarts. Halfjaarlijkse controle. Maar toen de tandartsassistente zo de slappe lach kreeg en mijn tandarts tijdens de zenuwbehandeling lachte als de bekende en opgeluchte Hoogenveense of Meppelse boer met kiespijn, wist ik dat er meer aan de hand was.
Speurtocht op Enschedese vuilstort
Mei is een goede maand om te herdenken. We kennen al vier en vijf mei, maar de komende tien jaar zal ongetwijfeld de dertiende ook een vertrouwd begrip worden. Op die datum vloog in het jaar 2000 met enkele oorverdovende klappen het Enschedese vuurwerkbedrijf S.E. Fireworks de lucht in. Daarbij kwamen 22 mensen en een onbekend aantal huisdieren om het leven. Bijna 1000 mensen raakten gewond, een woonwijk werd weggeblazen. Van enkele slachtoffers werd nooit iets teruggevonden. We zullen er steeds weer aan worden herinnerd, de beelden zijn nu eenmaal te spectaculair om op de plank te laten liggen.
Schaamlapjes en gokmachines in Chailly's Aida
Honderd jaar geleden, op 27 januari 1901, overleed Giuseppe Verdi, de beroemdste Italiaanse operacomponist. Maar bij de drie Nederlandse operagezelschappen gaat het Verdi-jaar ongemerkt aan de podia voorbij: ze speelden vroeger al Verdi, ze zullen dat in de toekomst weer doen, maar nu even niet in dit Verdi-jaar.
Familie Knots
,,Een kloddertje hier. Een kloddertje daar...'' Bij iedereen van rond de dertig zullen nu flarden tekst, liedjes en beelden van de Stripruilwinkel van de familie Knots opkomen: Tante Til aan het schilderen op zolder, Hansje in de winkel, Uncle X en Opa en Oma Knots. En de avonturen van de familie Knots worden de komende week opnieuw uitgezonden.
Van allegaartje tot vaandeldrager
Hij vindt het een jaloersmakende plek waar hij zo'n beetje zijn eigen programma kan samenstellen. Cees van Ede (54) is hoofd van de afdeling documentaires van de NPS en verantwoordelijk voor de wekelijkse programma's Het uur van de wolf en Dokwerk. Bij elkaar jaarlijks honderd documentaires, waarvan 65 van de NPS.
Wall Street hoger door groeiende economie
Wall Street heeft gisteren geprofiteerd van een meevallend groeicijfer voor de Amerikaanse economie, maar van uitbundigheid was geen sprake. De Dow-Jonesindex steeg met 117,70 punten (1,1 procent) tot 10.810,05. De index van de door technologiefondsen gedomineerde Nasdaq-beurs won 40,95 punten (2 procent) op 2075,83.
Uitgevers en hun problemen
Drie wereldwijd opererende uitgevers hebben een notering aan de AEX. Hun problemen stemmen zo nu en dan overeen.
Cor's pitje
De oude Romeinse schrijvers en dichters verwoordden het menselijke gedrag in spreuken, spreekwoorden en gedachten. Tot groot genoegen van de leraren klassieke talen tijdens de inburgeringscursussen voor gymnasiasten. Quaerit delirus, quod non respondet Homerus, één dwaas kan meer vragen dan tien wijzen kunnen beantwoorden.
Van aftrek naar vergoeding
De belastingaftrek van beroepskosten is met ingang van 1 januari verdwenen. Werkkamer, computer en congres kunnen niet meer door de werknemer worden afgetrokken. De werkgever kan veel van dergelijke kosten wel belastingvrij vergoeden. Maar de fiscus let op.
Lees de aanwijzingen op de verpakking
Over acht maanden gaan alle financiële aanbiedingen verplicht vergezeld van een financiële bijsluiter. De consument moet daarmee rendementen, risico's en kosten eenvoudiger kunnen vergelijken.
Financiële positie nabestaanden
Niet leuk om over na te denken maar goed om even bij stil te staan: hoe blijven nabestaanden financieel achter als iemand komt te overlijden? Zet alles op een rijtje en kijk of aanvullende maatregelen nodig zijn.
`Alcatel praat met Lucent over fusie'
De technologieconcerns Alcatel en Lucent praten over een mogelijke fusie. Dat meldde de Amerikaanse zakenkrant The Wall Street Journal gisteren.
Macro
UTRECHT, 28 APRIL. De werknemers van de Rabobank krijgen vanaf juni 4 procent meer loon. Dat hebben de vakbonden en de directie in de nieuwe CAO afgesproken, zo werd gisteren…
JÉCÉ
Exit ’Hij is gevlucht in obligaties’
Lont uit kruitvat aan vooravond G7
Ruzie over het rentebeleid, over noodhulp voor Turkije, en een paleisrevolutie in Japan. De spanning liep de afgelopen week behoorlijk op voor de bijeenkomsten van het IMF en de G7.
Boonstra kocht, zweeg en biechtte op
Hoe geloofwaardig is de verdediging van Cor Boonstra, scheidend Philips-president? Hij zegt dat van handel met voorkennis in aandelen Endemol geen sprake is, al heeft hij een relatie met Endemol-commissaris Tóth.
Oprichters Lernout & Hauspie nog steeds in cel
Jo Lernout en Pol Hauspie, de oprichters van het naar hen genoemde Belgische spraaktechnologiebedrijf, zitten nog steeds in de cel. Ook een ander voormalig kopstuk van het bedrijf, Nico Willaert, zit nog vast. Het parket in het Belgische Ieper heeft dat gisteren bevestigd.
Ook de ASN Bank investeert in kinderarbeid
Ingezonden mededeling In de Derde Wereld eindigen toekomstdromen diek al vroeg in een tapijtfabriek of naaiatelier.
CNN: kijkcijfer vermoordt nieuws
Nieuwszender CNN heeft het zwaar op zijn thuismarkt in de Verenigde Staten. CNN moest dit jaar voor het eerst in zijn bestaan honderden medewerkers ontslaan.
Bulldozer vertilt zich
Al jaren hing de onwelriekende geur van malversaties rondom het sportmarketingbedrijf ISL. Een tekort van 300 miljoen dollar bedreigt nu het voortbestaan van het Zwitserse bureau dat zich verkeek op miljardendeals. Partners van het eerste uur verlaten het zinkende schip. ,,Het verbaast me niks dat dit nu dreigt spaak te lopen.''
Geen bonus voor topman M&S
Luc Vandevelde, bestuursvoorzitter van de Britse warenhuisketen Marks & Spencer, ziet af van de bonus van bijna 2,3 miljoen gulden die hem was toegezegd.
OR KLM vreest `vijfde colonne'
De ondernemingsraad van luchtvaartmaatschappij KLM waarschuwt de directie voor het ontstaan van een ,,vijfde colonne'' binnen het bedrijf als ze de communicatie met de werknemers niet verbetert. Dit doet de raad in een vertrouwelijke brief naar aanleiding van de onrust die bij de technische dienst is ontstaan. Onrust over de problemen rond de fusie met het Amerikaanse onderhoudsbedrijf UTC.
8.000 banen Unilever overbodig
Het voedingsconcern Unilever zal 8.000 banen schrappen in Europa, Noord- en Zuid-Amerika. De Brits-Nederlandse producent van Omo, Dove en Magnum sluit dertig fabrieken, maar zegt nog niet welke. De banen zijn overtollig als gevolg van de overname van het Amerikaanse Bestfoods vorig jaar. Het concern wil zo 1.762 miljoen gulden per jaar besparen.
Schade voor HBG `100 miljoen mark'
Bouwbedrijf HBG moet voor de helft opdraaien voor de schade die in 1993 is ontstaan bij de overstroming van het nieuwe keldercomplex van het Duitse parlementsgebouw in Bonn. Dat heeft het gerechtshof in Keulen gisteren bekendgemaakt.
Nader tot U
Welke letter wordt het? Sinds begin dit jaar woedt in economenkringen een discussie over de vorm van het huidige conjuncturele dal in de VS. Het discours heeft wel wat van een aflevering van Sesamstraat. Letters spelen de hoofdrol.
Verbod op strippen van dividend
Het via derden aftrekken van de dividendbelasting (`dividend-stripping') is sinds gisteren per direct verboden. Een wettelijke maatregel zal nog worden uitgewerkt, maar deze zal met terugwerkende kracht gelden.
Nandrolon?
International en Juventus-speler Edgar Davids wordt verdacht van het gebruik van nandrolon. Zijn spierversterkende middelen interessant voor voetballers?
De ziel? Nou ja
Ik heb maar één lichaam, en dat is het huis van mijn ziel, zei Edgar Davids. Ik dacht meteen aan de zwarte kousendominee van Kootwijkerbroek: prima zin in de mond van een zwartrok, aan de rand van een massagraf voor dode kalfjes. Semi-religieus geneuzel voor desperado's.
HET PUBLIEK
Bij een wedstrijd van hoofdklasser Deetos in de veldkorfbalcompetitie staan gemiddeld zo'n vijfhonderd mensen langs de lijn. Onder het publiek aan de Vorrinklaan in Dordrecht bevinden zich doorgaans veel families, wat kenmerkend is voor deze `familiesport bij uitstek'. Terwijl pa en ma hun oudste zoon of dochter aanmoedigen, heeft de jongste telg van het gezin minder oog voor de verrichtingen van zijn broer of zus op het veld. Hij leert zich met een bal van wat kleiner formaat de basisbeginselen van het korfbal aan. Tijdens de wedstrijd volgt het publiek, dat pal aan de rand van het veld staat, de thuisploeg, de gasten en vooral de scheidsrechter nauwlettend. Bij een onterechte arbitrale beslissing valt het woord `klootzak' nog wel eens. Ook de spelers van Deetos worden soms voor `rotte vis' uitgemaakt wanneer het wat minder loopt bij de thuisclub. Geen belangrijke wedstrijd van Deetos zonder dweilorkest. De luide hoempa-muziek maakt het sommige toeschouwers onmogelijk hun aanwijzingen, zoals ,,insnijden'' of ,,3-1 spelen'', over te brengen aan de spelers. Anderen maken zich minder druk en besteden meer aandacht aan het drinken van een pilsje langs de lijn en de daarmee gepaard gaande gezelligheid. Langs het veld ontluiken ook clubliefdes, wat niet vreemd is bij deze gemengde sport. Diverse jonge stelletjes, de armen verstrengeld in een schuchtere omhelzing, werpen slechts sporadisch een blik op het veld.
PROMOTIE VAN EEN CRISISCENTRUM
Ternauwernood ontsnapte voetbalclub FC Den Bosch dit seizoen aan een faillissement. Tien spelers werden ontslagen. Desondanks kan de ploeg vandaag kampioen worden van de eerste divisie. ,,Elke dag hing het zwaard van Damocles boven ons hoofd'', vertelt de 37-jarige aanvoerder Fred van der Hoorn.
`Geld heeft de sport gedemocratiseerd'
Jacques Rogge (58) wordt genoemd als de voornaamste kandidaat om Samaranch op te volgen als voorzitter van het Internationaal Olympisch Comité (IOC). De orthopedische chirurg uit België schat ook zelf zijn kansen hoog in.
Ajax wint na pijnlijke demonstratie
Door een moeizame 1-0 overwinning op NAC mag Ajax nog altijd aanspraak maken op de derde plaats in de eredivisie, die recht geeft op deelname aan de voorronde van de Champions League. Maar na de wanvertoning van gisteravond in de matig gevulde Arena zou de KNVB er beter aan doen vrijwillig een startbewijs voor het Europese elitetoernooi in te leveren. Ook trainer Co Adriaanse besefte na de pijnlijke demonstratie van machteloosheid tegen een stug verdedigend NAC dat Ajax nog een tijdje op de snijtafel moet liggen alvorens de ploeg zich op het Europese platform kan manifesteren.
Oudste medaillewinnaar dood
Hal Haig Prieste, de oudste olympische medaillewinnaar, is afgelopen week in zijn woonplaats Colorado Springs overleden. De Amerikaan, die bij de Olympische Spelen van 1920 in het Belgische Antwerpen brons won als schoonspringer (toren), is 104 jaar geworden.
Italiaanse bond schorst Couto
De Italiaanse voetbalbond heeft Fernando Couto gisteren geschorst wegens gebruik van doping. Bij de Portugese verdediger van Lazio Roma werden tijdens een controle op 28 januari sporen aangetroffen van het verboden middel nandrolon.
Pers rukt uit voor Van Nistelrooij
Ruud van Nistelrooij heeft gisteren onder overweldigende belangstelling een vijfjarige verbintenis getekend bij Manchester United. De aanvaller gaat bij de Engelse landskampioen ongeveer tien miljoen gulden per jaar verdienen.
Beelden gestolen
In de nacht van vorige week zaterdag op zondag zijn uit de beeldentuin van galerie De Tweeling bij Nijmegen vier beelden gestolen.
Jaap van Zweden dirigeert toch
De dirigent Jaap van Zweden, die afgelopen woensdagnacht in zijn auto werd overvallen en beroofd, zal het komende weekeinde toch twee concerten van het Residentie Orkest…
Zigeunerkoningin lust er pap van
Wat je hebt, dat `show' je ook. Dat lijkt de levensleidraad van zangeres Esma Redzepova , `de zigeunerkoningin' van Macedonië. Dus dost ze zich zo weelderig mogelijk uit, vult ze haar band met haar eigen (adoptie)kinderen en is ze ondanks haar gevorderde leeftijd absoluut niet gierig met haar talenten.
MUSEA
Na een verbouwing van vier jaar, en zeven maanden inrichten, is het Rijksmuseum voor Volkenkunde in Leiden deze week heropend door minister-president Kok. Van de 193.000 voorwerpen zijn er 3.000 tentoongesteld in het nieuwe interieur. Architect: bureau O.D.205. Kosten: 80 miljoen,,Doorkijkjes geven het nieuwe museum een grote transparantie. [...] Door de grote afdeling Indonesië met zijn betoverend mooie wajang-poppen, enorme poortwachters en de hindoeïstische, 13de-eeuwse Ganesha met olifantenkop (`de mooiste Ganesha die er bestaat' volgens directeur Engelsman), schemert in de verte al de sectie Oceanië.''
De Theatermaker grandioos vertolkt
Niet de `theatermaker' moet hij heten, de zogenaamde steracteur en wereldberoemde schrijver Bruscon, maar de `theaterterrorist'. Zelden zal op het toneel zo'n krankzinnig gedreven theaterverslaafde aan het woord zijn geweest, die galmt en gebaart, als deze Bruscon, de titelheld uit De Theatermaker (Der Theatermacher, 1985) van de Oostenrijker Thomas Bernhard.
Esoterie in theatrale poses
Honderd jaar geleden werd het werk van Fred Holland Day (1864-1933) samen met dat van Alfred Stieglitz beschouwd als het beste dat de fotokunst te bieden had. Maar terwijl Stieglitz inmiddels geldt als de grote wegbereider van het modernisme van jaren twintig van de vorige eeuw, is Holland Day nagenoeg in de vergetelheid geraakt.
`Las Palmas gaat medio 2003 open'
Las Palmas, het internationale instituut voor de beeldcultuur in Rotterdam, kan medio 2003 geopend worden. Dat staat in een brief die gistermiddag door het Rotterdamse college van burgemeester en wethouders is verzonden aan staatssecretaris R. van der Ploeg van Cultuur.
Monetair machismo
ARGENTINIË VERKEERT in crisis. De economie is al drie jaar in recessie, de munt staat onder zware druk. Een infuus van het Internationale Monetaire Fonds (IMF) van een slordige honderd miljard gulden, eind vorig jaar, en de terugkeer in de regering van de man die het land tien jaar geleden redde uit het economische ravijn, zijn niet voldoende gebleken om het vertrouwen te herstellen. Deze week was er sprake van paniek – geruchten dat Argentinië zijn schulden niet meer kon voldoen, joegen de financiële markten in de gordijnen.
Vertrouwenscrisis
DE TOP VAN het openbaar ministerie maakt zich zorgen over de bemoeienis van `de politiek' – lees: de Tweede Kamer – met zijn werk. Dat is de afscheidsboodschap van procureur-generaal Van Daalen bij zijn pensionering. Hij onderstreept een klacht die de nieuwe `super-PG', De Wijkerslooth, al rond de jaarwisseling de wereld inzond. De rol van de Tweede Kamer in de zaak-Mink K., die onlangs voor het gerechtshof Amsterdam werd omgezet in een zeperd voor het OM, lijkt het sluitend bewijs.
Een provinciale apocalyps
Je kunt het nauwelijks meer geloven, maar nog niet zo lang geleden gold het Nederlandse platteland als een symbool van hervonden kleinschaligheid en geborgenheid. Terwijl Nederland als natie bereid bleek zich onder te dompelen in het warme bad van de mondialisering, in het besef dat de natiestaat daar vroeg of laat volledig zou oplossen (maar dat gaf niets, want dan zou het tenminste nooit meer oorlog worden, en het was in ieder geval goed voor de economie), volgde als vanzelf de reactie: de regionalisering van het nationale bewustzijn. Met de terugwerkende kracht van de tijdgeest werd het dagelijkse leven in de provincie ineens niet meer iets waar op neer gekeken moest worden, omdat het statisch en voorspelbaar zou zijn. Integendeel, het moest daarom juist gekoesterd worden.
Zonder nieuwe leider kan Indonesië uiteenvallen
Indonesië verkeert in een toestand van verval en als het leiderschap niet wordt overgenomen door een jongere generatie, is het niet ondenkbaar dat het land uiteenvalt, vindt Pramoedya Ananta Toer.
Huisartsen stuurloos door ramkoers LHV
De huisartsen hebben zowel de oorlog verklaard aan minister Borst als aan de zorgverzekeraars, maar dit zal de inwinning van hun eisen niet dichterbij brengen, meent Quirien van Koolwijk.
Delegeren zonder toezicht vraagt om rampen
Ook in Enschede is weer gebleken dat het delegeren van bevoegdheden aan lagere overheden niet bijdraagt aan het op voortvarende wijze vormgeven van wat deskundigen adviseren. De overdracht van de verantwoordelijkheid voor het uitvoeren van toezicht, zonder dat toezicht op het uitvoeren van de overgedragen bevoegdheden te controleren, en het niet voorzien in een op de persoon of instantie gerichte sanctie, vormen de inleiding tot rampen. Deze ramp heeft ook aangetoond dat ongebreideld liberalisme en vrijheid van handelen voor het bedrijfsleven rechtstreeks tot een ramp kunnen leiden. De discussies deze week in de Tweede Kamer hadden over uitgangspunten, over visie moeten gaan. De regering had vervolgens gevraagd moeten worden hoe die visie in het beleid vorm krijgt en hoe tenslotte de uitvoering kan worden gecontroleerd.
Opmars der ouderen is een serieuze zaak
Met een reus van een recessie bonkend op de voordeur, wordt in het internationale bedrijfsleven radicaal afgerekend met de cultus rondom het fenomeen `jeugd'. Er blijkt alom een groeiende behoefte aan mensen die uit de eerste hand ervaring hebben met tegenspoed en met een koel te houden hoofd, dat best weer `grijs' mag zijn.
De vrijzinnigheid is een hellend vlak
Met het presenteren van agnosticisme als een vorm van geëvolueerd geloof – als vrijzinnig christendom – wordt niemand een dienst bewezen, vindt Peter van Walsum.
‘Wie zich Hongaar voelt’
De statuswet is bedoeld voor iedereen die zich ‘Hongaar voelt’ en enigermate Hongaars spreekt. Ook niet-Hongaarse echtgenoten en kinderen uit gemengde huwelijken kunnen een…
Buren niet gerust op Hongaarse ambities
Hongarije wil de Hongaarse minderheden in de buurlanden een speciale status geven. Oude reflexen in een nieuw Europa, vinden de Roemenen en de Slowaken.
Justitie bulkt van bewijs in Dover-zaak
De behandeling van de Doverzaak bij de Rotterdamse rechtbank is afgerond met hoge eisen tegen acht verdachten. Advocaten hebben zich volgens het openbaar ministerie ,,infaam'' gedragen.
`Onderzoek roken onder jongeren'
De overheid zou gedragswetenschappers opdracht moeten geven tot een onafhankelijk onderzoek naar de redenen waarom jongeren beginnen met roken. Dit verklaarde president-directeur P. Schulte van de Groningse tabaksfabrikant Theodorus Niemeyer gisteren bij het voorlopige getuigenverhoor voor de rechtbank in Assen. ,,Als je de reden kent waarom kinderen beginnen met roken, kun je hen beter ontmoedigen'', zei Schulte. Volgens hem is de overheid nooit op een dergelijk verzoek van de tabaksindustrie ingegaan. Hij zei de indruk te hebben dat jongeren niet beginnen met roken door het zien van reclame, maar door invloeden uit de omgeving, bijvoorbeeld wanneer een van de ouders rookt. Niemeyer, zo onderstreepte Schulte meermalen, richt zich louter op volwassenen, niet op de jeugd.
`De sociale dienst functioneert goed'
De Amsterdamse wethouder Köhler vindt helemaal niet dat de sociale dienst, waarvoor hij verantwoordelijk is, door minister Vermeend onder curatele wordt gesteld. ,,Dit is een doodgewoon onderzoek.''
China begint `Sla hard toe'
Ten minste vierhonderd mensen zijn geëxecuteerd sinds China begin deze maand de campagne `Sla hard toe' lanceerde.
De slotfase voor Wahid: `High Noon' in Jakarta
Het spel is bijna uit voor de Indonesische leider Wahid. Maar het eindspel dreigt grimmige vormen aan te nemen.
Duits debat over euthanasie mist elke nuance
De Nederlandse euthanasiewet heeft in Duitsland een heftig debat losgemaakt waarbij de emoties hoog oplopen. Het E-woord herinnert Duitsland aan zijn ontspoorde verleden.
Londense agente krijgt hejab
Tijdens de verwachte rellen rond de komende 1 mei-viering zal hij massaal in het Londense straatbeeld aanwezig zijn: de klassieke bobby, ongewapend op een gummiknuppel na, maar robuust onder zijn donkerblauwe helm die is ontworpen om hem langer te laten lijken.
Berlusconi klaagt The Economist aan
Fininvest, het bedrijf van de Italiaanse mediamagnaat en oppositieleider Silvio Berlusconi, heeft aangekondigd een klacht in te dienen tegen het Britse weekblad The Economist, omdat dit deze week schrijft dat Berlusconi geen premier mag worden. Als Berlusconi na de verkiezingen op 13 mei premier wordt, zou dit ,,een zwarte dag voor de Italiaanse democratie zijn'', aldus het blad. In iedere andere democratie zou het volgens The Economist ondenkbaar zijn dat een man waarbij zoveel vraagtekens worden gezet, serieuze aspiraties heeft om premier te worden. De rechtse oppositie ligt voor in de peilingen.
Amerikanen geven Bush voldoende
Een meerderheid van de Amerikanen is redelijk tevreden over hoe president Bush het de eerste honderd dagen in het ambt heeft gedaan. In dat opzicht is hij beter begonnen dan zijn voorganger Clinton.
Zes Duitse mark voor de `service'
De voorstanders van een onafhankelijk Montenegro zijn het roerend met elkaar eens. Toerisme zal het nieuwe Montenegro rijk maken. Het land heeft de bezoeker immers van alles te bieden: hij kan zwemmen in de blauwe zee, kanoën op de groene rivieren, skieën op de besneeuwde bergen en wandelen in de bloeiende valleien. Is dat natuurschoon niet genoeg, dan zal Montenegro overleven dankzij de komst van belasting- en casino-toeristen. ,,Montenegro wordt een tweede Monte Carlo'', zegt een kennis vol overtuiging. En het mooie is, de werkschuwe Montenegrijnen hoeven er niet eens veel voor te doen. De Duitse marken zullen hen de portemonnee in waaien.
Zieke Britse slachter liep geen mond- en klauwzeer op
De Britse slachter die geïnfecteerd leek te zijn met mond- en klauwzeer blijkt niet de menselijke vorm van de veeziekte te hebben. Dat heeft het overheidsinstituut dat de man onderzocht gisteren bekendgemaakt.
Irak viert het feest van Saddam Hussein
Heel Irak viert vandaag de verjaardag van president Saddam Hussein, overwinnaar van de ,,krachten van kwaad en agressie''. Saddam kan op een heel geslaagd jaar terugkijken.
VUURWAPENS
België gaat het vuurwapenbezit beteugelen. Wie in aanmerking wil komen voor een wapenvergunning moet meerderjarig zijn, een proef afleggen en een blanco strafregister hebben.
Zes hulpverleners vermoord in Congo
Zes medewerkers van het Internationale Rode Kruis zijn in het noordoosten van Congo vermoord. Dit heeft de hulporganisatie gisteren bekendgemaakt.
Rusland houdt vast aan reis ruimtetoerist
Rusland is vastbesloten om de Amerikaanse ruimtetoerist Dennis Tito vandaag naar het Internationale Ruimtestation (ISS) te sturen. Een Amerikaans verzoek tot uitstel wegens computerstoringen noemden de Russen gisteravond ,,niet serieus''.
De laatste hobbel van Paars-II
Met een wonderbaarlijke vermenigvuldiging van miljarden bereikte het kabinet na een urenlange sessie afgelopen nacht een akkoord `op hoofdlijnen' over de rijksbegroting voor volgend jaar. Minister Zalm toverde alsnog bijna acht miljard tevoorschijn, zodat alle grote kwestie voor Paars-II zijn opgelost.
CliniClowns langs meer ziekenhuizen
Meer kinderen in ziekenhuizen zullen in de toekomst bezocht worden door de CliniClowns Nederland en Clown&Ziekenhuis. De stichtingen gaan fuseren en de activiteiten worden georganiseerd flink uitgebreid. Het samengaan wordt 8 mei officiëel bekrachtigd door de voorzitter van de CliniClowns, Joop Daalmeijer.
Spotters
De drie Nederlanders die woensdagmiddag op de luchthaven van de Griekse stad Patras waren gearresteerd wegens het fotograferen van vliegtuigen, zijn gistermiddag vrijgelaten.
Dubbele subsidie politieke partijen
Subsidies voor politieke partijen moeten met vijftig procent worden verhoogd, tot in totaal vijftien miljoen gulden.
Rechters zonder hoofddoek
De Commissie Gelijke Behandeling boog zich gisteren over een lastige hoofddoekjeszaak. De rechtbank vindt dat een griffier of rechter met hoofddoek de indruk kan wekken niet onafhankelijk te zijn. Dat is onzin, volgens Ayse Kabaktepe.
CORRECTIES & AANVULLINGEN
Rudi Carrell In het artikel Geoefend balsemer van Duitse ziel (in de krant van vrijdag 27 april, pagina 3) staat dat Rudi Carrell Rudolf Kessénaar heet. Dat is onjuist.
Debat-Enschede: hoop wol, weinig actie
Wethouders in Enschede traden af na de vuurwerkramp. Haagse politici menen dat het beter is om te `leren van je fouten'. Ze voelen het niet, vinden Enschedeërs.
Volksopvoeder
In alle stilte is afgelopen maandag in zijn woonplaats Naarden Hans Dirk de Vries Reilingh (92) begraven. Met hem is de laatste grondlegger van de volkshogeschoolbeweging in Nederland overleden. De volkshogeschool moet niet verward worden met de volksuniversiteit. Terwijl de volksuniversiteit academische kennis overdroeg aan een overwegend stedelijk publiek, had de volkshogeschool haar wortels op het platteland. Ze mikte op volksopvoeding: persoonlijkheidsvorming en stimulering van gemeenschapszin onder jongeren.
Rijk geeft getroffen veehouders geen geld
Veehouders die als gevolg van de mond- en klauwzeercrisis winst derven of na de crisis nog veel schade lijden, krijgen dit niet vergoed van het rijk. Dat heeft de ministerraad gisteren besloten.
`Mijn familie heeft een traditie in zelfdodingen'
Ook hij hielp mensen die `klaar met leven' waren aan de dood. Toch werd hij niet vervolgd. F.P. Wibaut over willekeur en de traditie van zelfgekozen dood in zijn beroemde familie. ,,We hebben een beetje geëxperimenteerd met de Drion-pil.''
Camera beschermt privacy
Onderzoekers van KPN Research hebben een nieuwe vorm van cameratoezicht ontwikkeld die de privacy van de burger beter beschermt dan de huidige videobewaking. De Registratiekamer reageert positief op de vinding.
Groei economie VS verrassend hoog: 2 procent
De Amerikaanse economie is in het eerste kwartaal van dit jaar verrassend met 2 procent op jaarbasis gegroeid. Dat is veel meer dan de 1,1 procent die door economen werd verwacht. Het is ook een verdubbeling van het groeitempo in het vierde kwartaal van 2000, toen de economie met niet meer dan 1 procent op jaarbasis groeide.
Vrees voor ‘vijfde colonne?’ bij KLM
ROTTERDAM, 28 APRIL. De ondernemingsraad van luchtvaartmaatschappij KLM waarschuwt de directie voor het ontstaan van een „vijfde colonne” binnen het bedrijf als ze de…
HBG betaalt helft waterschade
ROTTERDAM, 28 APRIL. Bouwbedrijf HBG moet de helft betalen van de schade die in 1993 is ontstaan bij de overstroming van het nieuwe keldercomplex van het Duitse parlementsgebouw…
Kabinet verbiedt strippen dividend
DEN HAAG, 28 APRIL. Het via derden aftrekken van de dividendbelasting (‘dividend-stripping’) is sinds gisteren per direct verboden.
Meerderheid in VS blij met Bush
NEW YORK, 28 APRIL. Een meerderheid van de Amerikanen is redelijk tevreden over het werk van president Bush in de eerste honderd dagen in het ambt.
Akkoord kabinet over extra uitgaven
Het kabinet heeft vannacht een akkoord bereikt over de begroting van 2002. In totaal wordt volgend jaar 7,9 miljard gulden extra geïnvesteerd, vooral in de gezondheidszorg, het onderwijs en in veiligheid.
KONINKLIJKE SHELL
heeft pech. Zowel in de Verenigde Staten als in Australië wil het concern een gasbedrijf overnemen, maar de directies geven zich niet zomaar gewonnen.
SILICON VALLEY
is het technologie-oord waar de Veldhovense chipmachineproducent ASML ook graag zaken wil doen. Branchegenoot Silicon Valley Group (SVG) is te koop, maar zo'n beslissing leggen…
EEN CELSTRAF
van twee jaar is het maximum dat ex-Philipsbaas Cor Boonstra kan krijgen, als het strafrechtelijk onderzoek naar handel met voorkennis in aandelen-Endemol zou leiden tot een…
Split queens
Een nieuw ijsje, een sexclub op Katendrecht of een louche speelfiguur? Split queens staat voor het laatste. Nu is het begrip split aces geen onbekend fenomeen aan de bridgetafel. Het doet zich voor als je in een contract twee azen mist en een ervan al hebt aangetroffen bij oost of bij west. Zonder verdere aanwijzing menen sommige spelers dat de kans dat de ontbrekende aas zich bij de andere tegenstander bevindt dan twee keer zo groot is. Volgens mij klopt die redenatie niet, maar als een dergelijke speelwijze blijkt te falen, heb je wel een mooi excuus: ik speelde op split aces.
Creatief met werk
Het valt niet te ontkennen dat Arbeidsvoorziening haar werknemers van arbeid voorzag. Deze instelling dreigde overbodig te worden door een stuwmeer van vacatures.
Teveel mayonaise
Als de economie groeit, worden chips en Marsen goedkoper maar dokters duurder. Terwijl de fabriekswerknemer met computergestuurde machines steeds meer frites, bier, sigaretten en mayonaise produceert, kan de dokter niet steeds meer patiënten in het zelfde uur behandelen. Twintig jaar geleden kon je 100 chocoladerepen kopen voor een doktersconsult, nu wel 300 stuks. Daar kunnen dokters niets aan doen.
Fietsen
Voorrang van rechts voor fietsers, dat lijkt op het recht van overpad voor lieveheersbeestjes. Dinsdag gaat het in.
Inspraakmoe
Farce van de lokale democratie: bewoners van de Amsterdamse binnenstad krijgen inspraak opgedrongen die ze niet wensen. Als enige stadsdeel had de grachtengordel nog geen eigen deelraad omdat het beheer daarvan de hele stad aan zou gaan. Toch richt de gemeente zo'n deelraad op in een nieuw duur kantoor. In een referendum stemde wel 80 procent van de binnenstadbewoners tegen hun eigen medezeggenschap maar omdat het referendum over de hele stad geen quorum haalde, gaat het toch door.
Klein Volendam
Dagelijks spelen zich horeca-drama's af waarop invaliditeit volgt. Klein-Volendam. Jongeren raken doof van discobezoek. Op eigen risico, want er bestaat niet eens wetgeving over het hoogst toelaatbare geluidsvolume. Kelners zijn beschermd, want die moeten boven 80 decibel oordopjes dragen. Of ze het doen, valt niet na te gaan, want juist de lawaaiigste kroegen hebben het grootste personeelsverloop.
Personeelstekort
Volgens Eduard Bomhoff kan het probleem van het tekort aan mankracht in de zorgsector, de politie en het onderwijs worden opgelost door basisscholen open te stellen tot 18.00 uur, zodat moeders in de gelegenheid gesteld worden om 4 tot 5 dagen te werken (NRC Handelsblad, 21 april). Daarnaast zou een belastingteruggaaf gerealiseerd moeten worden voor ouders die weinig verdienen. Als werkende moeder juich ik de voorgestelde maatregelen van harte toe. Ik ben sinds drie jaar in de gelukkige omstandigheid dat ik een perfect gastgezin heb voor mijn kinderen (8 en 11). Hoe treurig waren de jaren daarvoor, waarin ik mijn kinderen op een jarenlange wachtlijst voor een kinderdagverblijf zag geplaatst, wanhopig mijn hele kennissenkring afbelde wanneer de oppas aan huis weer eens hoofdpijn had, en tenslotte mijn volledigedeeltijdinkomen uitgaf aan een au-pair. Voor ambitieuze ouders is deGanztagschule een uitkomst.
Kilometerheffing
Bij de kilometerheffing wordt door Pieper niet voor een bepaaldetechnologie gekozen maar voor de plaatsbepaling wordt wel GPS genoemd (NRC Handelsblad, 10 april).Omdat het beheer van GPS voor honderd procent in handen is van de VS, is het niet verstandig om voor onze nationale belastingheffing hiervan afhankelijk te zijn.
Homohuwelijk
Er heerst nog steeds een groot misverstand rondom het homohuwelijk. Zo begint Onno Hoes van het COC zijn ingezonden brief in NRC Handelsblad van 14 april `met het wegnemen van een misverstand', terwijl hij juist een misverstand creëert. Hij schrijft namelijk dat homo's hetzelfde huwelijksbootje ingaan als hetero's en dat er geen verschil is. Dit is onjuist. Juridisch is er een zeer groot verschil: het homohuwelijk heeft – anders dan het heterohuwelijk – geen afstammingsrechtelijke gevolgen. Dit betekent dat er pas afstammingsrechtelijke gevolgen voor kinderen zijn als de twee mannen of de twee vrouwen het kind hebben geadopteerd, althans één van hen wanneer de ander al de eigen ouder van het kind is. Het homohuwelijk voegt dus niets toe aan het geregistreerd partnerschap, behalve de naam `huwelijk'.
Zorgplan 2
Flip de Kam weet niet waar hij het over heeft. Ik hoop dat hij de komende jaren aan den lijve zal ondervinden dat er echt een tekort aan artsen en verplegend personeel is, wat er ook mag staan in de Zorgnota 2001. Van het extra geld hebben wij niets gemerkt, dat zal wel in de managements- en beheerskosten zijn gaan zitten. In mijn belendende ziekenhuis worden steeds meer zalen gesloten omdat er geen personeel is. Als ik een patiënt acuut moet laten opnemen moet ik meestal twee of drie ziekenhuizen bellen voordat ik een plaatsje gevonden heb.
Zorgplan 1
De Kam heeft de klok horen luiden en kan goed met de botte bijl overweg. Maar de plank slaat hij behoorlijk mis in zijn column over de bodemloze put van Borst van 12 april. Hij toont met cijfers uit de Zorgnota 2001 dat met twintig miljard gulden meer voor de zorg en een legioen nieuwe zorgverleners de wachtlijsten niet korter worden in vier jaar, en dat verdere extra uitgaven dus niet gerechtvaardigd zijn. Wachtlijsten zullen er altijd zijn en hoe meer specialisten, hoe meer vraag naar zorg, zo stelt hij. De laatste stelling bevreemdt omdat in de omringende landen 60 procent meer specialisten zijn dan in ons land, en daar geen wachtlijstprobleem bestaat. Alleen Nederland (naast het Verenigd Koninkrijk) kent wachtlijsten in de zorg.
Crisis Onderzoek Team
Het Crisis Onderzoek Team (COT) Universiteit Leiden heeft nooit verkondigd onderdeel te zijn van de Universiteit Leiden.
Plastic bierfles
In deze krant van 13 april werd gemeld dat de plastic bierfles goedkoper zou zijn dan de glazen fles. Dit is voor de bierfles niet het geval. De plastic bierfles moet voldoen aan de eis van houdbaarheid, zijnde minstens vier maanden en dat is technisch gezien een moeilijk haalbare eis.
RENTEVERLAGING
is op dit moment helemaal niet een medicijn voor de economie in de eurozone, zoals IMF-topman Horst Köhler woensdag beweerde, gesteund door de Amerikaanse minister van Financiën…
Koning Bumibol
Koning Bumibol van Thailand is toch in Nederland geweest, melden veel lezers, en wel in 1961.
De Balkan
In NRC Handelsblad van 21 april werd de vraag gesteld of het niet beter zou zijn `als het Westen ophield de republieken van ex-Joegoslavië de multi-etnische samenleving op te leggen'. Tweede-Kamerlid Bert Bakker (D66) noemde het huidige beleid `een recept voor steeds nieuwe geweldsuitbarstingen'.
Paashaas (1)
Werden we vorig jaar door U getrakteerd op een grijnzende en knipogende kruisdragende Christus, dit jaar krijgen we een paashaas voorgeschoteld met doorboorde voor- en…
Deze week geen Etty
Elsbeth Etty is deze en volgende week met vakantie; haar column `Van de week' verschijnt weer op 12 mei.
Paashaas (3)
Het is mij niet duidelijk wat dhr. A. van Warmerdam met zijn tekening van de `Paashaas' voor ogen heeft, maar het heeft mij ten diepste gekwetst.
Rudi Carrell
In het artikel Geoefend balsemer van Duitse ziel (in de krant van vrijdag 27 april, pagina 3) staat dat Rudi Carrell Rudolf Kessenaar heet. Dat is onjuist.
Paashaas (2)
Over de tekening op paaszaterdag: ik ben zeer benieuwd wat Uw krant van plan is op andere religieuze hoogtijdagen aan spotprenten af te drukken.
Paniek en Borst
Het is vast geen toeval dat U in een nummer zowel een interview met Els Borst als het opstel `De staat van paniek' publiceerde (Z, 14 april). Treffend illustreert Borst de typering in dit opstel van het huidige Nederland, dat zichzelf los van zijn verleden heeft gemoderniseerd en waarin ,,leuk de norm'' is geworden. Nederland is ontredderd en niemand weet hoe het verder moet, stelt Hubert Smeets in zijn opstel.
Simonis (2)
Dat kardinaal Simonis slecht heeft geslapen vanwege de aanvaarding van de euthanasie-wetgeving is te begrijpen.
Simonis (1)
Het Hollands Dagboek (Z, 21 april) begint met de mededeling dat monseigneur Simonis slecht geslapen heeft vanwege de aanvaarding van de euthanasiewet. Hij vreest voor de gevolgen: `hoe gaat dit de mentaliteit beïnvloeden met name bij de jongere generatie?' Die vraag wordt onmiddellijk gevolgd door een tweede, ditmaal retorische vraag: `Wat is nu eigenlijk democratie? Is hier nu werkelijk sprake van?' Nee, vindt de monseigneur. Want: `Heeft een zogenaamde meerderheid niet ernstig rekening te houden met een aanzienlijke minderheid?'
GENRE
In zijn vierde roman keert Umberto Eco terug naar de Middeleeuwen die hij met De naam van de roos populair maakte. Baudolino is een combinatie van schelmenroman en middeleeuws reisverhaal, met een hoofdrol voor een twaalfde-eeuwse Forrest Gump.,,Eco geeft in vlot proza een dynamisch beeld van de tijd waarin Europa gevormd werd. [...] Hij doet dat met het onbekommerde intellectualisme dat zijn handelsmerk is geworden. Wat Baudolino onderscheidt van de gemiddelde historische fictie is humor. [...] Toch krijg je het gevoel dat hij de schelmenroman en het wonderreisverhaal niet heeft weten te integreren. Het is Gump meets Gulliver, zonder dat die twee echt nader tot elkaar komen.' Pieter Steinz, 27 april 2001
Selectie Radio
OVT. Na de column van schrijver/kunstenaar Jan Wolkers een gesprek met de auteurs Johannes Houwink ten Cate en Anna Voolstra over hun boek Oorlogsdagboeken over de jodenvervolging. Verder een gesprek met Henk Beltman over zijn proefschrift Buigen of barsten? Na elven het vierde deel in een serie portretten van middenstanders. Radio 1, 10.04-12.00u.
Verlovingsmunt
De Koninklijke Nederlandse Munt heeft een munt uitgegeven ter gelegenheid van het bekendmaken van de verloving van prins Willem-Alexander en Máxima.
OPERA
Twee van de drie actes van Creon waren voltooid toen componist Huub Kerstens in 1999 overleed. Librettist Peter te Nuyl, ook de regisseur van de fraai ogende voorstelling bij de Nationale Reisopera, gebruikte nog wat tekst uit de derde acte voor het slot van deze anti-opera.,,De authentieke Griekse personages verjagen de hedendaagse operazangers, het podium wordt schoongeveegd, alle opera en bijbehorende pathetiek verdreven. [...] Leve de rauwe werkelijkheid van strijd, moord en dood! [...] Maar Creon mag met die bijna revolutionaire pretenties, nog heel wat schokkender, roeriger, nadrukkelijker en extremer.''
Selectie Televisie
ACTUALITEITENÇa me dit Cairo. Live-uitzending van 24 uur over de Egyptische hoofdstad Cairo. Met nieuwsuitzendingen, reportages, commentaren en interviews. TV5, 14.00 tot zondag 16.00u.
Ik kan... tuinieren
Je bent al een beetje gesetteld, in je vinexhuis of je boerderette. Het ruikt lekker naar verf, vers stucwerk en nieuwe vloerbedekking. In de meeste kamers zijn de kale peertjes al door een echt armatuur vervangen. Het wordt echt tiptop! Maar dan dwaalt de blik naar buiten. Daar, tussen de glazen schuifpui en het fietsenschuurtje, bevindt zich een onordelijke vlakte. Een stukje grond met bouwpuin en wat schuchtere brandnetels. Terra incognita die tuin moet worden.
Website
Verkiezingen waar dan ook ter wereld kunnen online gevolgd worden. De website Elections around the world geeft tussenstanden en uitslagen.
Selectie Radio
Multiculturele letteren. Docent Bert Paasman introduceert dit nieuwe programma waaraan de schrijvers Kader Abdolah, Frank Martinus Arion, Lulu Wang, Mustafa Stitou, Ellen Ombre, Moses Isagawa, J. Rentes de Carvalho, Frank Accord en Hans Sahar meedoen. 747AM, 15.02-16.00u.
NAVO-soldaten in Kosovo
NADENKEN 3
Graag reageer ik op het interessante artikel van F.A. Muller `Diep nadenken over waarheid' in de bijlage W&O van 7 april. Hij noemt daarin de mogelijkheid het klassieke waarheidsbegrip af te zwakken tot een driewaardig systeem, waarin een uitspraak:
Selectie Televisie
ACTUALITEITEN7-dagen. Interview met romanschrijver en essayist Gore Vidal, tevens criticaster van het Amerikaanse politieke establishment, over de eerste honderd dagen van Bush. Ook aandacht voor het slavernijmonument dat in het Amsterdamse Oosterpark geplaatst zal worden. Ned.3, 21.05-21.40u.
Oorlog is oorlog
Artjom Tarasov van de firma FIDE Commerce heeft het afgelopen jaar schaken geleerd. Is iemand die de regels van het schaakspel nog geen jaar kent de juiste man om af te dwingen dat het wereldkampioenschap twee keer zo snel als vroeger wordt gespeeld? De Russische schaakjournalist Jevgenij Atarov, die Tarasov laatst interviewde, vindt van wel. En Tarasov zelf spreekt met trots over het grootste succes in zijn prille schaakloopbaan, een nederlaag in een simultaanséance van de Russische vrouwengrootmeester Alexandra Kostenjoek. Met een pion minder hield hij twee uur stand. ,,Grootmeesters stonden bij mijn tafel en maakten me complimenten: `Wat een ongewoon logische partijvoering, wat een interessante gedachtegang'.''
Naschrift F.A. Muller
In de W&O-brievenrubriek van 14 april beweert dr. J van Oosten dat door mij in het artikel `Diep nadenken over waarheid' van een week eerder `een hoop onzin wordt verkocht'. Volgens Van Oosten volgt de Onvolledigheidsstelling noch de Volledigheidsstelling van Gödel uit de Ondefinieerbaarheidstelling van Tarski. Dit is een halve waarheid.
CAO-akkoord Rabo-personeel
De werknemers van de Rabobank krijgen vanaf juni 4 procent meer loon. Dat hebben de vakbonden en de directie in de nieuwe CAO afgesproken, zo werd gisteren bekend.
Toshiba maakt weer winst
Het Japanse elektronicaconcern Toshiba heeft in zijn eind maart afgesloten boekjaar een winst geboekt van 96,17 miljard yen (1,96 miljard gulden), na een verlies van 32,9 miljard…
Winst en omzet BASF omhoog
BASF heeft in het eerste kwartaal van dit jaar de nettowinst zien stijgen van 363 miljoen naar 6,19 miljard euro (13,6 miljard gulden).
TSMC ziet winst fors dalen
Chipproducent Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC), voor ongeveer 25 procent in handen van Philips, heeft in het eerste kwartaal van 2001 de een nettowinst zien…
Tuinders krijgen geen CO2-uitstoot
Tuinders in Zuid-Holland kunnen niet profiteren van de CO2-uitstoot van raffinaderijen. Het milieuvriendelijke project om die kooldioxide te gebruiken voor de betere groei van…
PASTA MET EEN EENDENPOOT
De poten van een tamme eend staan minder in de culinaire spotlights dan het borstvlees. Poten zijn taaier en moeten gestoofd worden en dat duurt wel even.
Corning schrapt opnieuw banen
De Amerikaanse glasvezelproducent Corning schrapt nog nog eens 1.000 banen bovenop de 3.300 die onlangs al werden aangekondigd.
Sterke bezetting Ajax-toernooi
Het Amsterdam-toernooi kent deze zomer een sterke bezetting. De organisatie heeft overeenstemming bereikt met Liverpool, Valencia en AC Milan.
Oud-raadslid van corruptie verdacht
Het voormalig raadslid van de SP in Zoetermeer A. van der J. is vorige week aangehouden. Het openbaar ministerie (OM) in Den Haag maakte vandaag bekend dat hij wordt verdacht van…
Standaard voor mobiel chatten
Het Zweedse Ericsson, het Amerikaanse Motorola en het Finse Nokia werken aan een standaard voor `real time' berichten op mobiele telefoons.
Iwaco-affaire eist slachtoffer
Milieugedeputeerde C. de Waal (CDA) van de provincie Limburg heeft vandaag zijn aftreden aangekondigd tijdens een vergadering van Gedeputeerde Staten.
WorldCom ziet nettowinst dalen
Bij het Amerikaanse telecomconcern WorldCom is de nettowinst in het eerste kwartaal van dit jaar gedaald met 49 procent tot 610 miljoen dollar (1,48 miljard gulden).
Lufthansa ziet winst dalen
De Duitse luchtvaartonderneming Lufthansa heeft vandaag voorlopige kwartaalcijfers gepresenteerd, die ver beneden de verwachting van analisten lagen.
Teleurstellend jaar voor Bavaria
Bierbrouwer Bavaria heeft 3,5 miljoen gulden verlies geleden in 2000. In 1999 boekte het bedrijf nog een winst van 15,1 miljoen.
Moulinex schrapt 4.000 banen
Bij Moulinex-Brandt, de Frans-Italiaanse producent van huishoudelijke apparaten, verdwijnen 4.000 banen.
RUS-werf verder in problemen
De scheepswerf Rotterdam United Shipyards (RUS) in Schiedam is in het eerste kwartaal ,,onplezierig verrast'' door negatieve resultaten. Precieze verliescijfers wilde directeur H.
Bank houdt pensioen tegen
De Volkskredietbank van Suriname heeft een bedrag van 3,5 miljard gulden aan pensioenen van in totaal 35.000 Surinamers, geblokkeerd.
Honkbalrecord
Rickey Henderson van de San Diego Padres heeft een record gebroken van de legendarische Babe Ruth (jaren `20 en `30). Hij kreeg voor de 2.063ste keer vier-wijd.
Nederland strijdt om elfde plaats
Na de 3-1 nederlaag tegen Wit-Rusland is de elfde plaats het hoogst haalbare voor de Nederlandse tafeltennisploeg op het WK voor landenteams in Osaka.
Hoekstra weer terug naar Ajax
FC Groningen heeft Ajax laten weten dat het volgend seizoen geen gebruik meer wil maken van Peter Hoekstra. De voetbalclub huurde de linksbuiten dit seizoen van de Amsterdammers.
Van der Gun tot 2005 bij Ajax
Ajax heeft het contract met Cedric van der Gun opengebroken en verlengd tot 1 juli 2005. De verbintenis van de 21-jarige middenvelder liep tot de zomer van 2002.
Tennissters naar finale Fed Cup
De Nederlandse tennissters hebben zich als groepswinnaar geplaatst voor de finaleronde van de Europese/Afrikaanse zone van de Fed Cup.
LA Lakers bijna in tweede ronde
De Los Angeles Lakers hebben zich door de tweede zege op rij op de Portland Trailblazers bijna geplaatst voor de tweede ronde van de play-offs in de Western Conference van de…
Astronauts weer op voorsprong na zege op Weert
Astronauts heeft weer een voorsprong genomen in de finale van de play-offs van de basketbalcompetitie door het derde duel met Weert te winnen.
Rijksmuseum
De beslissing welke restauratiearchitect de renovatie van het Amsterdamse Rijksmuseum mede vorm moet geven, is met ongeveer veertien dagen uitgesteld en wordt nu in de eerste…
Kunstbeurs Ahoy zonder galeries
Vandaag opent in de Ahoyhallen in Rotterdam de Kunst-Ahoy, een beurs waaraan negenhonderd beeldende kunstenaars deelnemen.
Nominaties C. Buddingh'-prijs
Drie debutanten zijn genomineerd voor de C.Buddingh-prijs voor nieuwe Nederlandse poëzie: Mark Boog met Alsof er niets gebeurt (Meulenhoff), Mark Bruynseel met Uit de verf van…
Van den Ende wil documentaires over theater
VandenEnde Foundation, die afgelopen woensdag werd gepresenteerd, heeft het initiatief genomen voor een groot documentair project over de geschiedenis van het Nederlandse theater…
`Fatah zet aan tot geweld'
Het komende jaarverslag van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken over internationaal terrorisme maakt voor het eerst melding van betrokkenheid van Yasser Arafats…
Brits en Frans slachtoffer vCJD
In Frankrijk is gisteren het derde slachtoffer van de menselijke variant van de gekkekoeienziekte, Creutzfeldt-Jakob, overleden. De 19-jarige man was al twee jaar ziek.
Drie Berbers in Algerije gedood
Bij aanhoudende onlusten in de overwegend door Berbers bewoonde Algerijnse regio Kabylië heeft de politie gisteren drie mensen doodgeschoten.
Jaap van Zweden overvallen in auto
Chefdirigent Jaap van Zweden (40) van het Residentie Orkest is in de nacht van woensdag op donderdag in Amsterdam samen met een 45-jarige vriend overvallen, gegijzeld en beschoten.
Van God op weg naar Dolly
Waarom wordt een boek als Van wijsheid tot schoonheid nu nooit in Nederland gemaakt? De media melden voortdurend nieuwe ontwikkelingen in de biologie maar een filosofisch debat over hun vérstrekkende gevolgen voor mensbeeld en moraal komt hier zelden van de grond. Commentatoren en columnisten hebben over tal van onderwerpen een opinie klaar, maar wie is in staat die opinie te verbinden met de grote vraagstukken van de westerse filosofie? Nee, voor een stoutmoedige poging om streng te redeneren en toch actueel te zijn, om zich in filosofische klassieken te verdiepen maar evengoed in modern biologisch onderzoek moet men kennelijk in Frankrijk zijn.
Waarom de winnaar heftig met een pook zwaaide
Morgen is het vijftig jaar geleden dat de filosoof Ludwig Wittgenstein bij zijn arts in Cambridge overleed. Nog steeds geldt zijn werk als een mijlpaal in de geschiedenis van de filosofie. Meer dan dat van zijn opponent in een van de meestbesproken ruzies uit die geschiedenis, Karl Popper.
Ramsj
Kees Verheul: Het mooiste van alle dingen. Paperback, Querido 1994, van ƒ40,– voor ƒ14,90. De Slegte
De openbaringen komen in de lunchpauze langs
Een van de meest onontkoombare en curieuze ontwikkelingen in de hedendaagse cultuur is zonder twijfel onze preoccupatie met de sleur van het banale. Van het kantoorbestaan in Voskuils Het Bureau, het groepsexhibitionisme in Big Brother tot de webcams die staan opgesteld in de woonkamers van talloze brave huisvrouwen: saaie levens, en in het bijzonder saaie levens die rechtstreeks zijn ontleend aan de saaie werkelijkheid, vormen een schier onuitputtelijke bron van fascinatie voor een groot publiek. Of dit nu een kwestie is van leedvermaak is over andermans levens die nóg trivialer zijn dan het jouwe; een kalmerend, hypnotiserend effect vergelijkbaar met het kijken naar het raampje van een draaiende wasmachine; of van het tegen beter weten in blijven hopen op een onverwachte, interessante ontwikkeling, valt moeilijk te zeggen. Hoe het ook moge zijn, sleur sells.
Het wijze zwijgen tussen twee bejaarden
Het gebeurt maar zelden dat je straffeloos één en hetzelfde boek kunt lezen, om en om, in de originele taal en in de Nederlandse vertaling. Vaak bekruipt je vaag het gevoel dat de één net even anders is dan de ander, dat de werelden toch niet naadloos op elkaar aansluiten of dat de sfeer van het origineel een fractie afwijkt van die van de vertaling. Natuurlijk, Frans lezen verschilt nu eenmaal van lezen in het Nederlands – zeker als dit je moedertaal is. Maar wie beurtelings een paar pagina's leest uit La demande van de Franse schrijfster Michèle Desbordes en uit Het verzoek, de vertaling van Marianne Kaas, en dit het hele boek door volhoudt, voelt geen moment de neiging in zich opkomen de vertaling naast zich neer te leggen om door te lezen in het Franse origineel. Hier is een ervaren vertaalster aan het werk (vijf delen Jean Rouaud!) die de verstilde toon van de schrijfster niet alleen heeft aangevoeld maar ook perfect heeft weten weer te geven, die de sfeer van het boek heeft geëerbiedigd en die in staat is geweest het Franse universum van Desbordes ook in het Nederlands volwaardig vorm te geven.
Turkije in verval
Wat weten we van de geschiedenis van Turkije? Troepen voor de poorten van Wenen – lang geleden – en Atatürk: daar blijft het wel bij. De rest is mythe: het oriëntalisme van wreedheid en verfijning in de stijl van Duizend-en-een-nacht. Is daarachter ooit een historie schuil gegaan? Voor Europa, waartoe Turkije nu zo graag wil behoren, begon dit land waarschijnlijk pas te bestaan toen het in de jaren twintig en dertig in westers vaarwater werd gestuurd. Wat daaraan voorafging, baadt in tijdloze sprookjesachtigheid.
Klooster op de klip
P.D. James: Death in Holy Orders. Faber & Faber, 387 blz. f 33,— (pbk) Een aartsdiaken, doodgeslagen naast het altaar waarboven een besmeurd Laatste Oordeel.
Fruitige seks voor beginners
Over het vrouwelijk orgasme lees je weinig in jeugdboeken. En al helemaal zeldzaam is de beschrijving van zo'n hoogtepunt vanuit een vrouwelijk perspectief. Dat een boek waarin dat nu eens wèl gebeurt, Wild Vlees van de Vlaamse schrijfster Marita de Sterck, deze week de `Gouden Zoen' heeft gewonnen, de Nederlandse prijs voor het beste boek voor de lezers van 12 tot 16 jaar, schenkt voldoening.
Lopen, niet denken
In een essay in De Gids, met als titel `Mooi, zo mooi', nam Peter van Lier het in 1999 op voor `schoonheid en behagen', tegen alle postmodernistische verdrukking in. Hij pleitte voor een hernieuwde belangstelling voor de dagelijkse werkelijkheid, voor de charme van het gewone. Al eerder had hij, in zijn dichtbundels Miniem gebaar (1995) en Gegroet o... (1998) een lans gebroken voor kleine dieren, voor snuitkever, vogeltje, vlinder en tor, maar ook voor boom en bries en voor glimlachende moeders en vaders die zich verheugen in hun ravottend kroost.
In een kofferbak naar Zakkestan
Het grote publiek was hem misschien al vergeten, maar zelf broedde tekenaar Martin Lodwijk de afgelopen jaren voortdurend op de terugkeer van zijn populaire stripfiguur Agent 327. Regelmatig liet hij in interviews doorschemeren er weer aan te willen beginnen, maar liet dat dan toch achterwege. Achttien jaar heeft het geduurd voordat er weer een nieuw album verscheen van de Nederlandse James Bond, Hendrik IJzerbroot. Toen hem de mogelijkheid werd geboden Agent 327 als dagstrip te maken voor het Algemeen Dagblad, waagde Lodewijk nog één keer een poging. Inmiddels werkt hij gestaag door, is het tweede verhaal al afgerond en loopt het derde ook al weer een tijdje.
Geen woord kan de leidekker opvangen
Willem van Toorn: Gedichten 1960-1997. Querido, 341 blz. f 65, In bijna veertig jaar dichterschap kan er veel veranderen.
Verboden te twijfelen
De Arabische wereld kampt met het trauma van een roemrijk verleden en een heden dat maar niet spoort met de moderne tijd. De Arabist Kurpershoek werpt een verfrissende, politiek incorrecte blik op de Arabische dilemma's.
Arsène Lupin ten derden male?
Een verdwenen schat, een snuif God, een mespunt mystiek, werk van meer of minder goedbedoelende wereldburgers, dansen op het slappe koord van de geloofwaardigheid — dat zijn de ingrediënten van de boeken die op de onderkastplank `hardnekkige raadselen' zijn verzameld. Een fraai specimen in dit genre is gewijd aan het mysterie rond het Franse Pyreneëndorp Rennes-le-Château, een raadsel waar werkelijk alles in zit en dat dan ook is uitgebaat in een drietal BBC-documentaires, boeken (waaronder de bestseller The Holy Blood and the Holy Grail) en een niet aflatende stroom onnozele mysterietoeristen, onder wie schrijver dezes. Crux van dit mysterie bleek uiteindelijk dat de schat niets minder bevatte dan het Graf van de Here Jezus Christus. Deze is destijds niet aan het Kruis gestorven zoals dubieuze bronnen beweren, maar naar Zuid-Frankrijk geëmigreerd, waar hij de laatste adem uitblies. Deze conclusie zou heel makkelijk te verifiëren zijn — men heeft uitgerekend waar het Lijk ligt — maar God heeft helaas zo met de geologie geschoven dat de rotsformaties boven het graf ondoordringbaar zijn. Er is trouwens nog een reden waarom men de dynamietkist dicht kan laten: er heeft zich een boekhouderachtig type gemeld die bekende dat de tekst waarop de hele Rennes-le-Château-mythe berust een vervalsing van zijn hand betreft. Einde verhaal — maar het was schitterend.
Beeldenstormers tegen Boeddha
Ook onder moslims zijn er velen die de Afghaanse Talibaan beschouwen als het slechtste wat de islam te bieden heeft: onverdraagzaam, vrouwvijandig, gewelddadig, ongeletterd en een gevaar voor de stabiliteit in de regio. En de Pakistaanse journalist Ahmed Rashid, correspondent voor onder andere The Far Eastern Economic Review, is eveneens een criticus van de Talibaan. Hij laat in zijn boek zien dat Afghanistan de laatste jaren is uitgegroeid tot een nachtmerrie van formaat. En dat terwijl Rashid op het moment van schrijven nog geen weet had van een nieuw dieptepunt: de beeldenstorm van vorige maand die ook twee boeddhabeelden in Bamiyan de kop (en het lijf) kostte.
`Rilke leerde mij dat je eerst het hele leven moet leven'
De Vlaamse schrijver Stefan Hertmans publiceerde deze lente `Als op de eerste dag'. De legendarische hoogleraar Uyttersprot wees hem ooit op Rainer Maria Rilke.
Forrest Gump in 1200
Umberto Eco keert in `Baudolino' terug naar de Middeleeuwen. Liefhebbers van historische romans met komische dubbele bodems, worden niet teleurgesteld. Maar Eco zet de lezer wel aan het werk.
Anarchist in het oog van de cycloon
Een boek dat Q heet – dat wasemt geheimzinnigheid uit, dat ruikt naar mystificatie en complotten. En inderdaad, toen deze roman in 1999 in Italië verscheen, stond men meteen voor een raadsel. Niet zozeer de titel, als wel de naam van de auteur bezorgde de Italiaanse pers hoofdbrekens. Luther Blissett – was dat niet die zwarte Engelse topschutter die in 1982 bij AC Milan hopeloos faalde? Hij werd getraceerd en ondervraagd, maar deze hulptrainer van de tweede divisie-club Watford wees verontwaardigd elke identificatie met de schrijver van de hand.
Schuldgevoel in alle poriën
George Orwell kleedde zich graag in een arbeiderstenue: een versleten jasje met elleboogstukken, een ruw blauw overhemd en gemillimeterd haar. Maar behalve zijn nette accent viel ook zijn gecultiveerde, smalle snorretje volledig uit de toon bij die uitdossing. De Britse schrijver Anthony Powell, die een personage in zijn romancyclus A Dance to the Music of Time op Orwell baseerde, Alf Viscount Erridge, zei ooit over die snor: `Het was misschien Orwells enige overgebleven concessie aan het dandyisme, dat ongetwijfeld onder de oppervlakte zweefde van de soberheid die hij zichzelf had opgelegd.'
Pas verschenen: Non fictie
Johan van Zuthem: `Heelen en halven'. Orthodox-protestantse voormannen en het `politiek' antipapisme in de periode 1872-1925. Verloren, 347 blz. ƒ61,50
Pas verschenen
Louis Paul Boon, Frans Masereel: De zon. Demian, 128 blz. ƒ38,–
BRIEVEN
In de bespreking van James Carrolls Constantine’s sword. The church and the Jews (Boeken, 13.4.01) stelt Hendrik Spiering: ‘Dat in deze religieuze concurrentiestrijd (tussen…
Gooi naar records op boekenmarkt
Verschillende antiquariaten hopen dit weekeinde een grote slag te slaan op de 22ste `European Antiquarian Book and Art Fair' in de RAI in Amsterdam. Zo hoopt boekhandel De Slegte het eerste exemplaar van Paul van Ostaijens Bezette Stad (1921) van de hand te doen voor 20.000 euro, tegen de 45.000 gulden. Daarmee zou het volgens De Slegte het duurste twintigste-eeuwse literaire boek worden. Bezette stad geldt als een van de belangrijkste Nederlandse boeken van die eeuw.
Rubrieken
Biografie: George Orwell (1903-1950). Uit het lood. Pas verschenen. Brieven. Pagina 2 Onderkast. Pagina 4 Ramsj. Pagina 7 Het beslissende boek van: Stefan Hertmans. Pagina 3
Filosofie
Waarom Ludwig Wittgenstein met een gloeiende kachelpook naar Karl Popper zwaaide. Franse filosofen deinzen niet terug voor de genetische revolutie in de biologie. Pagina 7
Buitenlandse literatuur
Spannend schrijven over saaie levens; Sylvia Smith probeert het, Michael Bracewell kan het. P.D James blijft een meester van de evocatie.
Nederlandse literatuur
Het vrouwelijk orgasme verklaard voor pubers door Marita de Sterck, winnares van de Gouden Zoen. De scherpgestelde poëzie vàn Willem van Toorn.
Geloof en policiek
Alle beloften van het pan-Arabisme zijn loos gebleken. De Arabische wereld dreigt in de greep van het moslim-fundamentalisme te verstikken.
Umberto Eco
Umberto Eco'’s vierde roman ‘“Baudolino’ is een schelmenverhaal over de waanzinnige twaalfde eeuw. Baudolino, de held, is een talenwonder, gespecialiseerd in sterke verhalen.
Nihilisme op een koopje
Nihilisme komt het hardst aan in een cultuur die nog vol overtuiging in haar eigen illusies gelooft, zoals W.F. Hermans merkte in het Nederland van de jaren vijftig en zestig. Maar hoe nu nog te verontrusten? Arnon Grunberg in het voetspoor van Erasmus op zoek naar weerstand.
MAX & VERA 89
„Hier hondjes, hier!” riep de burgemeestersvrouw die een mooie jurk droeg en schoenen met hoge hakken. Ze struikelde in het grint.
Sipke
Max en Vera zaten achter de heg van de burgemeester en zijn vrouw die zo van poedels hield. Ze waren aan het belletje trekken. Ze hadden het al een keer gedaan, en dat was heel goed afgelopen. De burgemeester had de deur zelf opengemaakt en verbaasd en boos om zich heen gekeken. Hij had een lepel in zijn hand en een servet om zijn hals. Max en Vera waren na het aanbellen keihard weggelopen en hadden zich verstopt achter de heg. Ze lachten zich een hoedje. Nu gingen ze het nog een keer doen, daar gingen ze.
Potterhoekje
Kostscholen groeien door PottermagieNADAT JARENLANG STEEDS minder kinderen zich aanmeldden voor kostscholen in Engeland, is er dit jaar voor het eerst weer een stijging van leerlingen. Sommige Britse kostscholen, zoals `Uppingham' in Rutland en `St Anne's' in Windermere gaan zelfs uitbreiden. ,,Ondenkbaar een paar jaar geleden,' zei Nick Ward, voorzitter van alle Engelse kostscholen, eergisteren in de Britse krant The Independent: ,,Het is het Potter-effect. Kinderen krijgen door de boeken het idee dat kostscholen een opwindende plek kunnen zijn.' Tovenaarsleerling Potter beleeft veel van zijn avonturen op de kostschool Zweinstein, Hogeschool voor Hekserij en Hocus Pocus.
Aspergekookschooltje
Sommige groenten zijn zo mooi om te zien dat het bijna zonde is om ze op te eten. De asperge is daar een bijzonder goed voorbeeld van. De schilders in de zeventiende eeuw wisten er wel weg mee. Vooral de schilder die Adriaen Coorte heette. Je zou het moeten zien. En dat kan want ze hangen in het Rijksmuseum.
27 april 2001
29 april 2001