Het nieuws van 2 juni 1999

In het Letterkundig Museum in Den Haag is een tentoonstelling over J.C. Bloem begonnen. Een te kleine tentoonstelling voor z'n groot dichter. Een gangetje met wat persoonlijke documenten en foto's, dat is het eigenlijk.

`Ik zie achter dit aimabele gezelschap de kamer van een min of meer welgesteld heer – misschien wel een advocaat – en achter zijn tafel zit een figuur die op het punt staat een brief voor te lezen – waarschijnlijk een brief van de vrouw van de advocaat, een liefdesbrief aan hem – de ander – gericht. De advocaat wil niet weten wat er staat. Ik ook niet.'' Een overspelige scène van de vorig jaar overleden dichteres Vasalis (M. Drooglever Fortuyn-Leenmans), afkomstig uit een map met vijftien handschriften die psycholoog en schrijver Manuel van Loggem (1916-1998) begin jaren vijftig liet maken door dertien auteurs en de beeldend kunstenaars Melle en Siep van den Berg.

Smulpapen komen goed aan hun trekken in Indonesie, eetland bij uitstek. Letterlijk op ieder uur van de dag kan men zich tegoed doen aan de vele regionale heerlijkheden bij de vele draagbare restaurantjes en eetkraampjes. Dat is dan ook de reden dat ik op mijn talloze omzwervingen in dit culinaire land altijd de pasar, de markt, bezoek waar, in een orgie van geuren, kleuren en geluiden altijd wel een bepaald gedeelte is ingericht voor deze warungs, eetstandjes. Marktmensen en kopers komen er even op adem en genieten er van de plaatselijke heerlijkheden. En altijd is de warunghoudster wel bereid uitgebreid te vertellen wat het geheim is van haar specialiteit. Zo leerde ik lotek kennen, een typisch West-Javaanse, vegetarische lekkernij die in andere delen van Indonesië weinig of niet bekend is. Men eet lotek als maaltijd maar vooral ook als tussendoortje. De Javaan is niet uit eigen verkiezing vegetariër: vlees, kip of vis zijn eenvoudigweg vaak te duur. Lotek is een pittige variant van de in Holland redelijk bekende gado-gado schotel.

Toch is het een merkwaardige gedachte: generaals en politici die U en mij en de Serviërs voorschrijven dat we niet meer via de satelliet naar de Servische staatstelevisie mogen kijken. Tot nu toe was dat mogelijk via een van de satellieten van Eutelsat – een Europees consortium van staten, die hun aandelen in dit veertien, en in de toekomst negentien satellieten tellende bedrijf meestal door hun PTT's laten beheren.

,,Women are lonely in the nineties. So what? I've been lonelier.'' Ze berust in haar lot, zonder er larmoyant over te doen, de doodgewone serveerster annex alleenstaande moeder (Brooke Adams), die met haar twee tienerdochters een stacaravan bewoont in een uithoek van New Mexico. Ook haar zeventienjarige, opstandige dochter heeft geen fiducie meer in mannen en jongens. Ze zegt dus altijd `ja' wanneer ze `nee' bedoelt. Haar twee jaar jongere zusje is nog wel in staat dromen te koesteren. Ze zwijmelt weg bij de zwart-wit-melodrama's van de (gefingeerde) Mexicaanse filmdiva Elvia Rivero, hongert naar een conventioneel gezinsleven en gaat op zoek naar een man, voor haar moeder.

Wij leven in een tijd van gemeenplaatsen, en wij weten het. Nu ja, vooral televisiekijkers weten het. Zo is de uitdrukking `Historische Gebeurtenis' na het vallen van de Muur, de Nacht van Wiegel, en nog wat voorvallen die mij reeds ontschoten zijn, voor generaties onbruikbaar door overmatige slijtage. Dat is jammer. Er zijn immers wel degelijk gebeurtenissen die door een zonderlinge lotsbeschikking uitstijgen boven de zompige rituelen die wij beschaving noemen.

Interviewer Martin Simek vleit zich als een poes tegen zijn gasten. Met glimlach en de ogen in devote aanbidding kijkt hij zijn slachtoffers aan. Die moeten dan verlegen worden van zoveel aandacht en gaan praten, praten, praten. En Simek maar toekijken met open mond, hij hoeft niet eens te luisteren of te vragen. Het gaat vanzelf.

Vandaag worden in Zuid-Afrika verkiezingen gehouden. Via de zeer informatieve website van de Zuidafrikaanse webprovider South African Web (www.saweb.co.za/election) zijn de laatste nieuwtjes, uitgebreide informatie over de partijen en de Zuidafrikaanse grondwet te vinden. Zuidafrikanen die in het buitenland wonen kunnen tevens via deze site hun stem uitbrengen.

Radio Avondconcert. Een avondvullend programma over de muziek van Louis Andhessen die volgende week 60 jaar wordt en al veertig jaar muziek componeert.

,,Net als in een speelfilm of tv-serie zet je bij de montage van een reclamefilmpje de beelden zo achter elkaar dat ze een verhaal vertellen. Voor een commercial doe je dat alleen in 30 seconden in plaats van een uur.'' Als mede-oprichter van post-production bedrijf AVP deed Henk Rek jarenlang ervaring op met het monteren van reclamefilmpjes voor onder andere Renault, de SNS bank en Côte d'Or. ,,Een klant komt naar ons toe met ongeveer een uur ruw materiaal op 16 of 35 mm film, dat wij overschrijven op videotape. Vervolgens maken wij in twee of drie dagen verschillende versies van de commercial. Het idee is er dan al. Er is een storyboard en wij moeten daar een invulling aan geven. De klant keurt die werkkopieën en kiest er één uit.''

LONDENDe meeste beurzen in Europa waren vanochtend niet onder de indruk van de koerswinsten in New York gisteravond. Een mogelijke rentestijging in de Verenigde Staten als reactie op stijgende inflatie zou de aandelenkoersen onder druk kunnen zetten. Ook werd met spanning gewacht op commentaar van de Europese Centrale Bank die vanmiddag met een verklaring zou komen na een bestuursvergadering. De koers van de euro bereikte vanochtend het laagste punt in zijn bestaan op 1,0356 dollar per euro.In Londen was de FTSE-index aan het einde van de ochtend met 28 punten (0,5 procent) gestegen tot 6278,3 punten. De stijging was voornamelijk te danken aan de koerswinst van een drietal grote fondsen: het farmaciebedrijf SmithKline Beecham en de banken Lloyds TSB en HSBC Holdings.

De blijvende dreiging van een rentestijging in de VS en de zwakke positie van de euro doen de koersen op het Damrak geen goed. Aan het begin van de middag noteerde de AEX-index een bescheiden plusje van 0,34 punten op 553,53.

Handelshuis Ceteco gaat actief op zoek naar een strategische partner. Door de economische crisis in Latijns Amerika, waar het witgoed en elektronica verkoopt, raakte Ceteco vorig jaar in problemen. Het bedrijf, dochter van handelshuis Hagemeyer, leed 86 miljoen gulden verlies op 1,3 miljard gulden omzet. Ook het lopende halfjaar rekent Ceteco op verlies.

's Koonings Jaght, een Arnhemse zorginstelling voor verstandelijk gehandicapten, is een van de zes instanties die worden verdacht van fraude met EU-subsidiegelden. Volstrekte onzin, zegt een boze directeur.

Vijf gemeenten vragen demissionair minister De Vries (Sociale Zaken) toestemming om te experimenteren met bijstandsgeld. Door financiële prikkels in te voeren en gemeenten de vrije hand te geven bij het besteden van hun budgetten voor werkloosheidsbestrijding verwachten zij meer langdurig werklozen aan werk te kunnen helpen.

Het Duitse Preussag, het grootste toerismeconcern in Europa, heeft de Franse reisorganisatie Club Méditerranée (ClubMed) gepolst over de mogelijkheden voor een overname. Concrete onderhandelingen zijn nog niet gevoerd, zo heeft Preussag gisteren meegedeeld.

Het zijn onzekere tijden voor een bedrijf als Novartis, dat aan de genen van gewassen sleutelt. De publieke opinie in Europa lijkt zich langzaam te keren tegen wat in Groot-Brittan- nië al `Frankenstein Food' is gaan heten.

De Australische economie is sinds de Tweede Wereldoorlog nog nooit zo sterk geweest als nu. Het land is veel minder getroffen door de crisis in Azië dan op grond van de nauwe handelsbanden mocht worden verwacht.

Merrill Lynch, de grootste zakenbank van Amerika, gaat vanaf juli haar diensten aanbieden via Internet. Dat heeft het bedrijf gisteren bekend gemaakt. Merrill Lynch gaat samenwerken met de grootste Internet-effectenmakelaar Schwab.

Chemieconcern Akzo-Nobel verkoopt zijn vliegtuiglak-divisie PRC DeSoto aan haar Amerikaanse concurrent PPG Industries. Dat heeft Akzo vanmorgen bekendgemaakt. PPG betaalt 512,5 miljoen dollar (1,08 miljard gulden) voor PRC DeSoto.

De instanties die de financiële fraude in Nederland moeten bestrijden hebben last van de krapte op de arbeidsmarkt, zo blijkt uit een brief van minister Zalm van Financiën aan de Tweede Kamer. Na de onthullingen over de beursfraude-affaire, eind 1997, besloot Zalm dat deze diensten versterkt moesten worden. Het aantal arbeidsplaatsen werd met 95 uitgebreid. ECD, Fiod, maar ook de rechterlijke macht, justitie, het ministerie van Financiën en de financiële recherche van de Amsterdamse politie zouden meer mensen krijgen. Tot nu toe zijn slechts 54 vacatures opgevuld. (ANP)

Het fotografiebedrijf Agfa-Gevaert heeft gisteren een zwak beursdebuut gemaakt. De slotkoersen van het aandeel op de effectenbeurzen in Frankfurt en Brussel waren respectievelijk 21,30 en 21,46 euro, duidelijk lager dan de introductiekoers van 22 euro (48,4 gulden). Sinds gisteren is 55 procent van de aandelen verhandelbaar. Het Duitse moederconcern Bayer heeft zijn belang verminderd van 85 tot 30 procent. De resterende 15 procent is in handen van het Belgische Gevaert NV.

Toyota was tot nu toe geen toonbeeld van progressiviteit. Het is wel 's werelds vierde autofabrikant in omzet (212 miljard gulden, en derde in geproduceerde voertuigen (5,198 miljoen, inclusief dochtermerk Daihatsu). Maar het concern, waarin de familie Toyoda ondanks een minimaal aandelenbezit van 2 procent nog altijd veel invloed heeft, kende een bijna paternalistisch beleid. Door de jaren heen veroverde het met kwaliteit en degelijkheid, en helemaal niets anders, langzaam maar heel zeker de markt. Thuis in Japan is bijna iedere tweede auto op de weg een Toyota en de VS worden met 1,3 miljoen verkochte (en daar deels ook geproduceerde) wagens als de tweede thuismarkt van het concern beschouwd.

De Poolse minister van Financiën, Leszek Balcerowicz, is een strenge man. De mensen moeten niet zeuren dat hij hervormingen te snel en te veel tegelijk wil doorvoeren. Zonder hervormingen geen voorspoed, punt uit. Polen moet ook binnen de kortste keren tot de EU toetreden. Alleen is het jammer, vindt hij, dat de EU vaak zo dom opereert.

Het plan van de NS om alle loketten te sluiten leidde tot veel beroering. Schielijk paste het spoorbedrijf de doelstelling aan. Slechte inschatting of tactiek?

Als onderdeel van de renovatie van het Plein van de Hemelse Vrede in Peking wordt ook nieuwe verlichting aangebracht.

Bestuurders die hun opties hebben verzilverd lopen dezer dagen een extra risico. Ze kunnen ten onrechte in de beklaagdenbank terechtkomen door fouten bij het openbaar ministerie.

Topmanagers van Philips die opties op Philips-aandelen willen verzilveren moeten daarover van tevoren overleggen met financieel bestuurslid J. Hommen of president C. Boonstra.

Philips verscherpt de controle op handel van zijn topmanagers in Philips-effecten. Reputaties staan op het spel. Het bedrijfsleven schuttert door zijn traditionele gebrek aan openheid en de verwording van opties.

Bij rassenonlusten in Nigeria in een gebied waar olie wordt gewonnen zijn honderd doden gevallen. De regering heeft troepen naar de stad Warri gestuurd om de installaties van Chevron te beveiligen en een eind te maken aan de gevechten.

Bestuursvoorzitter C. Stutterheim van informatiseringsbedrijf CMG heeft gisteren 7 miljoen gulden verdiend met de verkoop van aandelen CMG op de beurs in Londen. Dat blijkt uit een melding van de Londense beurs. Hij verkocht 125.000 aandelen voor 16,40 pond sterling per stuk. Hij heeft nu nog 875.000 Britse aandelen in bezit ter waarde van ongeveer 50 miljoen gulden. CMG heeft ook een beursnotering in Amsterdam. Vorig jaar mei verkocht Stutterheim in Amsterdam 50.000 aandelen voor 5,5 miljoen gulden.

Hij is al twee weken in Parijs, maar Dominik Hrbaty heeft de Eiffeltoren nog niet gezien. De 21-jarige Slowaak heeft tijdens het tennistoernooi van Roland Garros geen tijd voor uitstapjes. Hij traint, hij eet, hij slaapt, en af toe speelt hij een partij.

Het was gisteren een belangrijke dag in het schaakkampioenschap van Nederland. De vier sterkste spelers moesten tegen elkaar, twee Nederlanders tegen twee Bosniërs. Helaas, de oogst was mager.

Met veel machtsvertoon heeft Andre Agassi zich gisteren geplaatst voor de halve finale van Roland Garros. De 29-jarige Amerikaan versloeg binnen 73 minuten, een recordtijd bij de mannen, de Urugayaan Marcelo Filippini met 6-2, 6-2 en 6-0. In 1996 bereikte Agassi bij de US Open voor het laatst de halve eindstrijd van een grandslamtoernooi. Hij speelt in de halve eindstrijd tegen de Slowaak Dominik Hrbaty.

Patrick Ewing van de New York Knicks voerde vannacht in woord en gebaar zijn eigen oorlog met de fans van de Indiana Pacers. Hij was het mikpunt van de hoon van de toeschouwers in de Market Square Arena in Indianapolis, waar de thuisploeg de New York Knicks met 88-86 versloeg. Bij die stand had center Ewing met nog twee seconden te gaan de kans op de gelijkmaker, maar voor open basket miste hij. ,,Ewing sucks'', klonk het uit ruim zestienduizend kelen.

Trainer Louis van Gaal van Barcelona heeft zes spelers te kennen gegeven dat ze mogen vertrekken. Het gaat om de Spanjaarden Oscar en Roger Garcia, Miguel Angel Nadal en Carlos Busquets, de Argentijn Mauricio Pellegrino en de Joegoslaaf Dragan Ciric. De eerste vier werden bij Barcelona zelf opgeleid. (AFP)

De Italiaan Mario Cipollini heeft gisteren de zeventiende etappe van de Ronde van Italië gewonnen. Voor de wielrenner van de Saeco-ploeg was het de vierde ritwinst in deze Giro. Cipollini maakte meteen na de zege zijn vertrek uit de ronde bekend. ,,Ik moet me nu gaan voorbereiden op de Tour de France en het WK'', aldus Cipollini. Hij was in Castelfranco Veneto de snelste in de massasprint. Jeroen Blijlevens, leider in het puntenklassement, liet zich insluiten en was kansloos. Hij werd zesde. De Italiaan Marco Pantani behield de leiding in het algemeen klassement. (ANP)

Fabio Capello wordt de nieuwe trainer van het Italiaanse AS Roma. Hij volgt de ontslagen Zdenek Zeman op. Capello, die zelf drie jaar voor Roma speelde, had afgelopen seizoen geen club onder zijn hoede. Hij was werkzaam als tv-commentator. Capello maakte faam bij AC Milan, dat hij tussen 1991 en 1996 onder meer vier keer naar de landstitel leidde.

De Nederlandse bakkeniste Bernadette Bosman is bij een ongeval op het eiland Man om het leven gekomen. De 40-jarige Bosman vloog tijdens een training voor zijspancombinaties uit de bak en overleed ter plekke. Zij was passagier van de Duitser Helmut Lunemann. Bosman is het 171ste dodelijke slachtoffer van de motorsport op het eiland Man.

Geen enkele Nederlandse squasher komt deze week bij het Libertel Open op het Maastrichtse plein Het Vrijthof in actie. Nationaal kampioen Lucas Buit en Tommy Berden werden gisteren in het kwalificatietoernooi uitgeschakeld. Morgenavond openen regerend wereldkampioen Jonathon Power en tienvoudig wereldkampioen Jansher Khan de glazen baan op het Vrijthof. ,,Uit de hele wereld komen er mensen naar die partij kijken'', zegt organisator Erik van der Pluijm.

Handel in doping zal voortaan strenger worden bestraft in Nederland. Dat maakte staatssecretaris M. Vliegenthart gisteren na afloop van de vergadering van Europese sportministers in het Duitse Schloss Neuhaus bekend. Dopinghandel is nu nog een overtreding waarop wettelijk een lichte geldboete staat. Binnenkort kunnen volgens de plannen van Vliegenthart dopinghandelaren en dopingverstrekkers een gevangenisstraf van maximaal zes jaar tegemoet zien.

Misschien is het grootste probleem van Vaarwel Pavel nog wel dat er geen humor in zit. Niet van die dijenkletsende lach-of-ik-schiet grappen en grollen, maar gewoon af en toe een relativerende kijk op alle zwaarmoedigheid die de film tentoonspreidt. Het is niet erg dat de zon niet schijnt in de nieuwste film van Rosemarie Blank (Transit Levantkade, 1992 en Rit over de grens, 1994) want ze weet heel mooie dingen te doen met het Hollandse grauw en de valse schaduwen van een namiddag. Ze laat Rotterdam van z'n meest troosteloze kant zien. Met van die goedkope pensions voor zeelui en havens die er altijd verwaaid en rafelig bij liggen, vol verveloze schepen. Dat is het decor waar de Russische journalist Aleksei onderzoek doet naar fraude met Russische vrachtschepen en vrouwenhandel. Misschien is die naargeestige omgeving ook wel alleen maar de wereld zoals hij die ziet, want hij is een man op de vlucht. Waarvoor? Voor zichzelf? We mogen hem niet leren kennen, want Blank heeft besloten dat het beter is om hem meestentijds op z'n rug te filmen of in het duister, waardoor we hem eigenlijk niet kunnen zien. Maar hij wordt er maar geen Elckerlyc door, geen blanco masker waarop we ons eigen gezicht kunnen projecteren, want de hele film gaat eigenlijk nergens over. Er zijn wel wat plotlijntjes, afgeleid van Aleksei's journalistieke naspeuringen. Hij raakt wat al te veel betrokken bij het leven van een illegale prostituee (Vladka Simac uit Siberia) en krijgt daardoor de Russische mafia op z'n dak. En er zijn parallelmontages met St. Petersburg waar Aleksei's zoontje Pavel van veertien zonder zijn vader volwassen moet worden. In St. Petersburg is er iets meer leven dan in Rotterdam, maar het is er even uitzichtloos, dus om het contrast tussen die twee steden, die twee levens, van vader en zoon, kan het Blank ook niet echt gaan. Dan bekruipt me de angst dat deze film eigenlijk vooral een experiment is. In kadrering, belichting, tijd en sloomheid. En wat erger is: nadrukkelijkheid.

In een reeks profielen van hedendaagse sterren deze week Billy Bob Thornton, die in 1997 onverwacht succes had met zijn semi-autobiografische film Sling Blade over een achterlijke automonteur en nu een ruziezoekende racist speelt in The Apostle.

Na vertoning op enkele kleine, minder belangrijke festivals (Fort Lauderdale, Brussel) is Nederland het eerste land waar Brown's Requiem, het low-budget debuut van de Amerikaanse regisseur Jason Freeland, in de bioscoop belandt, zelfs eerder dan in de Verenigde Staten. Freeland schreef zelf de scenariobewerking van James Ellroy's gelijknamige debuutroman uit 1981 en zei daarbij vooral geïnspireerd te zijn door de alcoholverslaving van zowel Ellroy als diens held, de privé-detective Fritz Brown (in de film gespeeld door Michael Rooker, een goede, maar weinig opwindende B-acteur die we het best kennen door zijn titelrol in Henry, Portrait of a Serial Killer).

Wat een wereld van verschil ligt er tussen de vrolijke extravaganza van de drie travestieten die in The Adventures of Priscilla, Queen of the Desert door de Australische woestijn rondrijden en de Marokkaanse travestiet Rabii (`lente'), die als medewerker aan een reizende loterij rondtrekt in het droge zuiden van zijn land. Maar net zo vanzelfsprekend als Bernadette, Mitzi en Felicia in hun pauwenveren, banjert Rabii (Abdellah Didane) in een glittersoepjurk door de wereld van de verlopen kermisklanten (`forains') in Marokko. Om misverstanden te voorkomen: de rol van `charmante assistentes' van de Marokkaanse Hans van der Togts wordt van oudsher door travestieten op zich genomen en er kijkt dus niemand, van tandenloze bejaarde tot kleuter, op van een man met make-up en hakken.

Als de prijs voor de beste acteur op een van de grote festivals niet wordt toegekend aan een levensechte amateur, dan trekt meestal Sean Penn aan het langste eind. Het lijkt er wel op dat sommige films gemaakt worden om Sean Penn een prijs te bezorgen. Ook al had de jury in Venetië vorig jaar ruime keus, want de cast van Hurlyburly bestaat voornamelijk uit sterren die willen laten zien dat ze heel ver durven gaan, toch won weer Sean Penn.

De Ring is rond. Der Ring des Nibelungen van Richard Wagner, die vanaf september 1997 bij de Nederlandse Opera in het Amsterdamse Muziektheater in vier losse afleveringen was te zien, gaat deze maand vier keer als cyclus. Het begin met Das Rheingold, gisteravond bijgewoond door koningin Beatrix, prins Claus en staatssecretaris Van der Ploeg (cultuur), was een historische gebeurtenis en kreeg langdurige publieke bijval.

Louis Armstrong, Oscar Peterson, Lee Morgan en Freddie Hubbard; ze worden allemaal genoemd op het inlegvel van Both sides. Deze jazz-groten worden opgevoerd als inspiratiebron voor of componist van de nummers op de nieuwe cd van trompettist Loet van der Lee. De tien stukken op Both Sides ademen dan ook een klassieke sfeer waarin de groove de hoofdrol speelt. Van der Lee is een zelfverzekerd solist die een stevige partij blaast en ook op de gastmuzikanten (onder anderen gitarist Jesse van Ruller en zangeres Fee Claassen) is niets aan te merken. Maar echt opwindend kan je deze cd niet noemen. Het spel is solide, de solo's zijn vlekkenloos, maar wat Van der Lee betreft had de tijd net zo goed dertig jaar stil kunnen staan.

`Wereldmuziek' is uitgevonden in Engeland, maar inmiddels is ook ons land daarvoor een centrum, met veel cd-producenten en tal van festivals. Vrijdag begint bijvoorbeeld het Amsterdam Roots Festival.

,,Ik houd van dansers die van risico's houden'', zei choreograaf Hans van Manen niet lang geleden tegen een journaliste die een portret van hem maakte. ,,Wat voor dansers zijn dat?'', wilde de verslaggeefster vervolgens weten. Van Manen vertelde me onlangs hoezeer die vraag hem tot wanhoop dreef. Deed hij zijn best iets citeerbaars te zeggen, werd hem het vuur nog nader aan de schenen gelegd. Hij is geen politicus, hij is danser: meer woorden heeft hij niet. Wie wil weten hoe dansers die van risico's houden eruit zien, moet kijken. En wie goed kijkt, zal ontdekken dat kunst die de moeite waard is, altijd risicovol is.

In de klank van het Philharmonisch Orkest van St. Petersburg weerspiegelt zich bijna honderdtwintig jaar symfonische traditie. Onder leiding van de legendarische Jevgeni Mravinski, sinds 1938 decennia lang de chef-dirigent, bracht het orkest tal van Russische meesterwerken in première, waaronder een aanzienlijk deel van het symfonisch oeuvre van Sjostakovitsj. Sinds de gloriedagen onderging het orkest wijzigingen in naam, bezetting en chef, maar de traditie van slavisch temperament als drijfveer van een warme en elastische totaalklank bleef.

De Erasmusprijs voor het jaar 2000 gaat naar ,,de Dans in Nederland, in de persoon van Hans van Manen''. Dat heeft de Stichting Praemium Erasmianum, die de prijs (300.000 gulden) jaarlijks toekent, vanmorgen bekendgemaakt.

De gemeente Rotterdam zoekt nog steeds naar een directie-voorzitter van Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam, die de vertrouwenscrisis tussen staf en directeur Chris Dercon moet neutraliseren. De man die men tot vorige week op het oog had heeft om niet nader bekendgemaakte redenen zijn kandidatuur ingetrokken.,,We willen zo snel mogelijk iemand benoemen, een hele goede kandidaat'', aldus een gemeentelijke voorlichtster vanmorgen, ,,maar helaas zijn we nog niet zo ver.''

De KunstRAI in Amsterdam, waar galerieën voor moderne kunst zich manifesteren, is gisteren geopend. Gezien de vele rode stippen lijkt het publiek kooplustiger dan ooit. Veel bekijks is er voor werk van beginnende kunstenaars en Erwin Olafs foto's van oude dames.

HORMOONVLEES UIT DE Verenigde Staten is niet welkom in de Europese Unie. De Amerikanen eten al jaren rundvlees dat malser is dankzij de toediening van bepaalde hormonen die volgens de Amerikaanse Food and Drug Administration, de FAO en de WHO onschadelijk zijn voor menselijk gebruik. Maar de Europese Unie wil er niet aan. Achter het schild van de al dan niet reële consumentenangst voor `hormoonvlees' gaat de protectionistische lobby van de Europese veehouders en vleesindustrie schuil. Die willen geen concurrentie van Amerikaanse beef.

Toen in 1994 het Joegoslavië-tribunaal zijn werk begon, was er geen gebrek aan sceptische commentaren. Aan de oorlog in Bosnië leek nooit een eind te zullen komen. De regeringen van het Westen waren het erover eens: geen interventie, want daarvoor was op zijn minst een leger van 100.000 man nodig, en als zo'n strijdmacht eenmaal in actie zou komen, dreigde er een Europees Vietnam. Aan de goede bedoelingen van het tribunaal werd niet getwijfeld. Maar als het de grote mannen van de etnische zuiveringen zou gaan aanklagen, Radovan Karadzic en Ratko Mladic, met wie nog moest worden onderhandeld, zou het de politiek maar voor de voeten lopen. Het tribunaal moest zich dus tevreden stellen met een paar kleine visjes en voor de rest zou het er voor het mooi zitten. De eerste openbare aanklager, Richard Goldstone, heeft toen geantwoord dat in zijn opvatting het recht niets met de politiek te maken heeft. Het recht geldt, onafhankelijk van de vraag hoe de politici het voor hun doel willen gebruiken.

Tien jaar na de onderdrukking van het studentenprotest verkeert China opnieuw in een crisis, dit keer veroorzaakt door externe factoren.Willem van Kemenade meent dat Europa desondanks met China moet samenwerken.

De politie van Enschede heeft twee zusjes uit die plaats, elf en dertien jaar oud, aangehouden op verdenking van ontucht met ten minste dertien kinderen, variërend in de leeftijd van twee tot negen jaar.

Promoveren moet aantrekkelijker worden, anders zijn er straks geen jonge onderzoekers meer over. Maar wie moet daarvoor zorgen?

Ian Brownie en Paul de Waard, advocaten van Joegoslavië, bij het Internationaal Gerechtshof. Het hof acht zich niet bevoegd een einde te maken aan de bombardementen.

Nanda van de Zee schrijft geen biografie van Loe de Jong. Ze weigert een verklaring ter bescherming van de privacy te tekenen. Collega-historici vinden haar actie merkwaardig.

Zorgverzekeraar Eelke van der Veen vindt dat beter moet worden gekeken of zorgverzekeraars hun maatschappelijke taken, zoals het bestrijden van wachtlijsten, naar behoren vervullen.

Voor 25 gulden heeft een 34-jarige inwoner van Zevenbergen in het dagblad BN/DeStem drie oproepkaarten voor de verkiezingen voor het Europees Parlement aangeboden.

Een uitgebreid lichamelijk onderzoek voor alle slachtoffers van de Bijlmerramp zoals nu wordt voorbereid, is niet zinvol. Zo'n onderzoek stelt de patiënt bijna nooit gerust, terwijl over een eventuele vervolgbehandeling niets is geregeld.

Homoseksualiteit onder militairen en burgerpersoneel in het leger wordt steeds meer geaccepteerd. Homo's worden minder dan vroeger geconfronteerd met discriminatie en denigrerende opmerkingen van hun meerderen.

De dioxinen in het Belgische kippenvoer zijn ontdekt toen begin dit jaar legkippen ziek werden en dood gingen. De eerste en nog onbeantwoorde vraag is of de kippen door een dioxinenvergiftiging stierven of door andere oorzaak.

De oorlog om Kosovo heeft een verlammende uitwerking op de relaties in de Servische Republiek in Bosnië. Door onze redacteur PETRA DE KONING BANJA LUKA, 2 JUNI.

Belgische christen-democraten en socialisten vrezen de gevolgen van wat inmiddels 'kippengate' is gaan heten. Er komen namelijk verkiezingen aan. Het Vlaams Blok lijkt te gaan profiteren.

Geen perfecte moord, geen perfecte aanklacht, en een vonnis dat volgens de meeste commentaren verre van perfect is: dat is de voorlopige uitkomst van de zaak Marta Russo, de Italiaanse studente die twee jaar geleden met een schot in het hoofd werd gedood terwijl ze op het terrein van de Sapienza-universiteit in Rome liep.

Bij de NAVO-bombardementen op Joegoslavië is de voormalige commandant van de Joegoslavische luchtmacht, generaal Ljubiša Velickovic, gedood. Dat meldde gisteren het Joegoslavische persbureau Tanjug op basis van een verklaring van het leger.

Belgrado-reis gaat wellicht niet door BONN, BELGRADO, 2 JUNI. De Kosovo-gezanten Viktor Tsjernomyrdin en Martti Ahtisaari hebben hun reis naar Belgrado, voor overleg met de…

De bronzen doodkist waarin het lichaam van John F. Kennedy na de moord op de president in november 1963 werd vervoerd van Dallas naar Washington, is twee jaar later in het geheim in zee gedumpt. Dit blijkt uit nieuw vrijgekomen archiefmateriaal. Nadat de familie Kennedy besloot om JFK in een houten kist te begraven, werd de beschadigde bronzen kist opgeslagen. De kist werd gedumpt om te voorkomen dat hij een curiositeit zou worden. (Reuters, AP)

Bij een vliegtuigongeluk in Little Rock in de Amerikaanse staat Arkansas, is vandaag een nog onbekend aantal doden gevallen. Een toestel van American Airlines schoot bij de landing tijdens een zwaar onweer van de baan en belandde in een rivier. Aan boord bevonden zich 139 passagiers en zes bemanningsleden. Aanvankelijk werd gemeld dat 32 mensen gewond waren geraakt; later heette het dat er ook doden zijn gevallen, al was niet direct duidelijk hoeveel. (AFP)

De brand in de Tauerntunnel in de buurt van Salzburg heeft niet vier levens gekost, maar zeker negen. Bij het ongeluk werden zaterdagochtend vroeg 49 mensen gewond. Het bergingswerk wordt nog steeds ernstig bemoeilijkt door het gevaar van vallend beton: bij de hitte ontwikkelden zich zo hoge temperaturen dat tonnen zware stukken beton in het plafond van de tunnel losraakten. Ze kunnen elk moment naar beneden vallen. (AFP)

De gemeenteraad van Teheran heeft gisteren de als liberaal beschouwde Morteza Alviri gekozen als burgemeester van de Iraanse hoofdstad. Alviri, een medestander van president Mohammad Khatami, volgt Golamhossein Karbaschi op. Deze om zijn daadkrachtige beleid zeer populaire burgemeester, die in 1997 een belangrijk aandeel had in de verkiezingsoverwinning van Khatami op zijn conservatieve tegenstander, is vorig jaar tot twee jaar gevangenisstraf veroordeeld wegens fraude. Karbaschi's aanhangers zien zijn vervolging als onderdeel van een conservatieve campagne. Alviri (50) was tot dusverre economisch adviseur van Khatami. (Reuters)

De Tsjechische politicus en oud-dissident Václav Benda is vannacht in een Praags ziekenhuis overleden aan een longziekte. Hij is 52 jaar oud geworden. Benda, een wiskundige en filosoof, was in 1977 een van de dissidenten die het burgerrechtendocument Charta 77 ondertekende. Hij zat in de communistische tijd vier jaar gevangen en werd dertien keer onder huisarrest geplaatst. Na 1989 werd Benda lid van het Tsjechoslowaakse parlement en leidde hij het onderzoek naar de misdrijven van de vroegere communistische nomenklatoera. Vorig jaar wekte hij beroering door te melden dat ex-burgemeester Zilk van Wenen jarenlang met de communistische geheime politie in Praag heeft gecollaboreerd. Sinds 1996 was hij senator. Hij was lid van de Burger-Democratische Partij ODS van oud-premier Václav Klaus, die vanochtend als voorzitter van het parlement Benda's dood bekendmaakte. (AP)

Zuid-Korea probeert de bilaterale onderhandelingen in Peking met het communistische Noord-Korea over hulp en andere aangelegenheden weer op gang te brengen. Daartoe zijn ,,onofficiële contacten'' op het niveau van onderminister met Noord-Korea in Peking aan de gang. Volgens een mededeling in Seoul heeft Pyongyang echter nog niet met hervatting van de officiële onderhandelingen ingestemd. Eerder was meegedeeld dat vandaag een akkoord zou worden getekend. De onderhandelingen werd vorig jaar april abrupt afgebroken, nadat Seoul hulp had aangeboden aan het door grote voedseltekorten getroffen Noorden mits dat instemde met hereniging van tienduizenden gezinnen die door de Koreaanse oorlog (1950-'53) werden gescheiden. De mogelijke hervatting van de onderhandelingen volgt op een bezoek van de Amerikaanse presidentiële afgezant William Perry aan Noord-Korea. Deze heeft Pyongyang een ,,belangrijke uitbreiding van de betrekkingen'' aangeboden als het land zijn productie en export van ballistische raketten staakte, zijn nucleaire ambities opgaf en de spanningen op het Koreaanse schiereiland verminderde. (Reuters)

Karen Demirtsjan, in het Sovjet-verleden veertien jaar leider van de Armeense communistische partij, is de grote winaar van de parlementsverkiezingen in Armenië geworden.

De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties is gisteren in spoedzitting bijeengekomen op verzoek van Rusland, dat zich grote zorgen maakte over de aanwezigheid van giftige stoffen in een laboratorium van de VN-wapencommissie UNSCOM in Bagdad. De Russische ambassadeur, Sergej Lavrov, sprak van ,,alarmerende informatie''. Maar zijn Britse collega Jeremy Greenstock ontdekte ,,een geur van overdrijving in dit alles''.

India zet de luchtaanvallen in Kashmir op wat volgens New Delhi infiltranten vanuit Pakistan zijn onverminderd voort. Vrijheidsstrijders noemt Pakistan ze, maar ze zouden door Pakistaanse madrassa's worden afgeleverd.

Op 7 juni kiest Indonesië een parlement. Een dagelijkse kroniek van het electorale eindspel. Vandaag: een aanklacht wegens smaad.

De Amerikaanse inlichtingendienst National Security Agency (NSA) bespioneert Internetgebruikers en bedrijven via veelgebruikte computerprogramma's als Lotus Notes en de browsers Explorer en Netscape.

Nu het tweede kabinet-Kok een uitweg heeft gevonden uit de crisis rond het bindend correctief referendum, rijst de vraag of de gevonden oplossing wel past in het staatsrecht. Het gevaar is bovendien niet denkbeeldig dat de stroperigheid van de politieke besluitvorming erdoor zal toenemen.

De stem van VVD-senator Hans Wiegel tegen het bindende referendum stortte paars twee weken geleden in een kabinetscrisis.Nu zegt hij daarover: ,,Misschien was mijn motief wel dat ik het gewoon een heel erg zwak wetsvoorstel vond en verder niets.''

Het optreden van het kabinet na de Bijlmerramp kan volgens de PvdA de toest der kritiek nauwelijks doorstaan. Bijbehorende conclusies trekt de PvdA daaruit vooralsnog niet.

Minister Apotheker (Landbouw) zal uit het kabinet stappen als zijn collega-ministers een alternatief plan voor de inkrimping van de varkensstapel niet steunen. Dat melden ingevoerde bronnen in Den Haag.

Meer binnenlands nieuws op pagina 7, onder meer over het onbegrip onder historici over het besluit van Nanda van der Zee om geen biografie te schrijven over Loe de Jong, het…

De winkelketen Kruidvat neemt 30.000 beschadigde fopspenen van eigen merk uit de handel. De silliconen-speen kan loslaten van de houder, waardoor een kind kan stikken. ,,Naar schatting zijn in verschillende filialen al 500 fopspenen verkocht. Het is nog niet bekend hoeveel er teruggebracht zijn''aldus een woordvoerder. Kruidvat roept haar klanten op het product niet te gebruiken.

De 27-jarige A.G. uit Den Bosch is dinsdag door de rechtbank in Den Bosch veroordeeld tot TBS met dwangverpleging voor het doodsteken van de 62-jarige T. Oerlemans uit Aarle-Rixtel. Die zat in de bibliotheek een krant te lezen toen hij zonder enige aanleiding werd doodgestoken. De opgelegde straf, met ontslag van rechtsvervolging, was ook geeïst op advies van deskundigen. Volgens hen is hij ontoerekeningsvatbaar. (ANP)

De provincie Noord-Holland krijgt vanaf komend najaar regionale televisie. Gedeputeerde Staten van Noord-Holland hebben hier dinsdag mee ingestemd. Ze willen tot 2002 in totaal 4,9 miljoen gulden per jaar uittrekken om de uitzendingen mogelijk te maken. De gesprekken over een regionaal tv-station in Noord-Holland zijn jarenlang moeizaam verlopen. Bij het aantreden van een nieuw provinciebestuur eerder dit jaar zijn de plannen echter in een stroomversnelling gekomen. Een samenwerkingsverband van Radio Noord-Holland en de Amsterdamse zender AT5 verzorgt de regionale tv. Beide organisaties hebben zich al geruime tijd sterk gemaakt voor een Noord-Hollandse zender. De provincie wil nu voor dit doel tot 2002 ruim twaalf miljoen gulden beschikbaar stellen. (ANP)

Oud-industrieel Frits Philips heeft van het ministerie van VROM toestemming gekregen om een villapark te bouwen op en in de nabijheid van zijn landgoed De Wielewaal in Eindhoven. Minister Pronk (VROM) uitte vorige maand nog kritiek op de bouw van de geplande veertig villa's. Aan tien villa's minder in het bosrijke gebied kan de minister zijn goedkeuring wel geven. De gemeente Eindhoven en de provincie Noord-Brabant schaarden zich al eerder achter Philips' plannen. Het villapark zal 36 hectaren grond beslaan van de 325 hectaren die het landgoed groot is.

De Eerste Kamer is gisteren akkoord gegaan met een erfrechtstelsel dat de positie van de langstlevende echtgenoot versterkt ten opzichte van de kinderen. Dit `versterf-erfrecht' beschermt de achtergebleven echtgenoot na het overlijden van de partner tegen eventuele hebberige kinderen die hun nalatenschap meteen willen verzilveren. De kinderen krijgen een geldvordering die pas opeisbaar is als beide ouders zijn overleden. Nu moet er nog een testament worden opgemaakt om te voorkomen dat de langstlevende echtgenoot `onverzorgd' achterblijft en op zoek moet naar een nieuw huis. (ANP)

De gemeente Nijmegen verleent toch planologisch medewerking aan de aanleg van de zuidelijke aftakking van de Betuwelijn. Vorig jaar staakte het stadsbestuur de medewerking aan de noodzakelijke wijzigingen van het bestemmingsplan, omdat onduidelijk was hoeveel goederentreinen er via de Zuidtak zullen rijden. De aftakking gaat dwars door Nijmegen. B en W werken nu wel mee, omdat minister Netelenbos (Verkeer) de gemeente heeft laten weten dat ze desnoods overgaat tot een versnelde procedure. De gemeente komt dan buitenspel te staan, en dat willen B en W niet.

De zaak-Bouterse is vanochtend geopend en bij gebrek aan partijen geschorst; advocaat Moszkowicz blijft weg.

In het artikel Festivals in Europa (in de krant van donderdag 27 mei, pagina 19) stond een onjuist adres van het Oostenrijks Toeristenbureau. Dit moet zijn:

J. van der Doef, oud-burgemeester van Vlissingen, wordt volgend jaar voorzitter van de vereniging Veilig Verkeer Nederland (VVN). Van der Doef, eerder staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat, treedt aan als de fusie van VVN met De Voetgangersvereniging en de Stichting Kinderen Voorrang is afgerond. Tot dan is mevrouw S. van Heemskerck Pillis-Duvekot voorzitter van de VVN.

Surinamers in Nederland praten vooral over de beroerde economische situatie in het land. Politieke discussies liggen gevoelig.

Buurtbewoners steken de vlag uit bij de woning van Piet Smid in De Berken, als bekend wordt dat de 32-jarige Zwaagwesteinder niet langer als verdachte in de zaak-Vaatstra wordt vastgehouden. Ook zijn kleurige verjaarsslingers opgehangen.

De 32-jarige Friese verdachte in de moordzaak-Vaatstra is gistermiddag met onmiddellijke ingang op vrije voeten gesteld. Dit gebeurde enkele uren nadat de rechter-commissaris had besloten zijn voorlopige hechtenis met drie dagen te verlengen.

Inwoners van een sloppenwijk bij Kaapstad vanmorgen in de rij bij een stembureau. Vandaag worden in Zuid-Afrika algemene verkiezingen gehouden.

De eerste Duitse bommen in de Londense regio vielen op 8 juni 1940 op een stuk open land bij Colney. Een geit werd gedood. Een Londenaar noteerde in zijn dagboek: `Het leven is zeker opwindend als een jongeman 's ochtends in zee kan worden geschoten en dezelfde avond alweer in een club op Berkeley Square kan rondlopen.'

Het Tweede-Kamerlid Van den Doel (VVD), lid van de enquêtecommissie Vliegramp Bijlmermeer, heeft in een persoonlijke brief aan Kamervoorzitter Van Nieuwenhoven scherpe kritiek geuit op het functioneren van de commissie. Van den Doel wil over de tien punten tellende brief, die hij twee weken geleden heeft verstuurd, verder geen mededelingen doen. ,,Ik heb de voorzitter verzocht de brief pas in het presidium van de Kamer te behandelen na afloop van het debat met het kabinet'', aldus Van den Doel vanmiddag. ,,Verder zeg ik er niets over, dat zou niet netjes zijn.''

Het Internationaal Gerechtshof in Den Haag acht zich niet bevoegd om, op verzoek van Joegoslavië, een einde te maken aan de bombardementen van de NAVO.

De PvdA laat nog altijd in het midden of minister Borst (Volksgezondheid) wegens haar rol bij de afwikkeling van de Bijlmerramp moet aftreden. De partij laat haar eindoordeel afhangen van het weerwoord van Borst, dat vanmiddag werd verwacht.

De oppositie in Suriname stevent af op de aanwijzing van een interim-president die president Wijdenbosch moet gaan vervangen.

De Koerdische Arbeiders Partij (PKK) steunt de oproep van haar leider, Abdullah Öcalan, om de wapens tegen Turkije neer te leggen. Dat meldt de PKK vanmorgen in een verklaring die aan het pro-Koerdische persbureau DEM werd verspreid.

In Nederland zijn alle verdachte Belgische kipproducten uit de handel gehaald. Eurocommissaris Fischler (Landbouw) heeft vanmorgen opdracht gegeven alle verdachte kipproducten te vernietigen.

AMSTERDAM, 2 JUNI. De Erasmusprijs voor volgend jaar (300.000 gulden) is toegekend aan ‘de Dans in Nederland, in de persoon van choreograaf Hans van Manen’.

LITTLE ROCK, 2 JUNI. Bij een vliegtuigongeluk in de Amerikaanse staat Arkansas is een onbekend aantal doden gevallen en zijn tientalllen mensen gewond geraakt.

DEN HAAG, 2 JUNI. Minister Netelenbos (Verkeer en Waterstaat) kan en zal niet ingrijpen als de Nederlandse Spoorwegen besluiten loketten te sluiten.

DEN HAAG, 2 JUNI. Ondanks een nieuw aanbod van de Haagse rechtbank aan advocaat A. Moszkowicz alle verweren in de drugszaak-Bouterse alsnog te zullen behandelen, heeft de…

De koers van de euro heeft vanochtend het laagste punt in zijn bestaan bereikt op 1,0356 dollar per euro. De euro, op 1 januari dit jaar ingevoerd, staat de laatste tijd onder druk door de trage economische groei in de Europese Unie, met name in Duitsland en Italië.

ROTTERDAM, 2 JUNI. Het openbaar ministerie is een onderzoek begonnen naar mogelijk misbruik van voorkennis door Philipsbestuurder ÁA. van der Poel.

ACTUALITEITEN2 Vandaag. Onder meer een reconstructie van het politie-optreden op 25 april tijdens het uit de hand gelopen kampioensfeest van de voetbalclub Feyenoord. Verder vanuit Johannesburg en Kaapstad verslag van de verkiezingen en een gesprek met oud-president van Zuid-Afrika F.W. de Klerk. Ned.2, 17.35-18.43u.Netwerk. Dubbelportret van de broers Constand en Bram Viljoen die met een rechtse en liberale partij meedoen aan de Zuid-Afrikaanse verkiezingen. Tevens een gesprek met de Italiaanse Euro-commissaris Emma Bonino die ondanks het slechte imago van het Europees Parlement in Europa blijft geloven. Ook de kabinetscrisis. Ned.1, 20.31-21.01u.Nova. Aandacht voor o.a. de verkiezingen in Zuid-Afrika en de uitslag van de enquête naar de opkomst bij de Europese verkiezingen volgende week. Ned.3, 22.33-23.03u.

Avondconcert. Een avondvullend programma over de muziek van Louis Andriessen die volgende week 60 jaar wordt en al veertig jaar muziek componeert. Vanaf 21.00 uur uit de Amsterdamse Waalse Kerk oude muziek, nieuwe muziek en nooit uitgegeven composities. Radio 4, 20.02-24.00u.

Philips heeft formeel de Amerikaanse chipproducent VLSI in handen gekregen. Gisteren, na afloop van de biedingstermijn, beschikte het Nederlandse elektronicaconcern over 91,5 procent van de aandelen. De resterende aandelen gaan nu automatisch over naar Philips. Philips bood 21 dollar (44,1 gulden) per aandeel. Het concern benut de komende maanden om aan de hand van de boeken en gesprekken met het management een goed beeld te krijgen van zijn aanwinst.

Het Duitse automobielconcern Volkswagen heeft in de eerste vijf maanden van dit jaar 2,049 miljoen auto's verkocht. Dat is een stijging van 9,5 procent ten opzichte van de zelfde periode vorig jaar. In Europa ging de verkoop omhoog met 15,9 procent tot 1,346 miljoen stuks. In de Verenigde Staten steeg de verkoop met 32,2 procent tot 202.000 auto's, vooral door het succes van de Beetle en de Passat.

De prijzen voor industriële producten zijn in maart gemiddeld met een vol procent gestegen ten opzichte van februari, zo bericht het CBS. Daarmee zijn de industriële producten voor het eerst sinds augustus 1997 duurder worden. In de sector aardolie-industrie namen de prijzen fors toe met 17,5 procent; in de overige branches bleven de stijgingen beperkt tot enkele tienden van procenten. De exportprijzen gingen omhoog met 1,3 procent.

Zo'n 8.000 Tjechische boeren hebben gisteren in Praag gedemonstreerd tegen het nationale en het Europese landbouwbeleid. Zij eisen het aftreden van minister Jan Fencl en zijn vooral woedend over de import van gesubsieerde producten uit EU-lidstaten, waardoor hun concurrentiekracht teniet wordt gedaan.

In Mode & Vorm (in de krant van donderdag 27 mei, pagina 18) staat bij de foto een verkeerd onderschrift. De vaas is van Evelyn Baarde en te zien bij Terra Keramiek op de KunstRAI tot en met 6 juni 1999.

Oud-commissaris van de koningin in Gelderland, J. Terlouw, is met ingang van deze maand voorzitter van de Leprastichting. Terlouw was begin jaren tachtig minister van Economische Zaken en jarenlang fractievoorzitter van D66. Ook schrijft hij kinderboeken.

De werkloosheid in Frankrijk is in de maand april tot 11,4 procent gedaald. Een maand eerder was dat nog 11,5 procent. Dat heeft het ministerie voor Werkgelegenheid in Parijs gisteren bekendgemaakt. Het aantal werkzoekenden nam af met 17.000, een daling van 4,9 procent ten opzichte van een jaar geleden, aldus het ministerie. Frankrijk is één van de lidstaten van de Europese Unie met het hoogste aantal werklozen. Rond 2,85 miljoen mensen hebben geen baan. In de leeftijdscategorie tussen 25 en 50 jaar nam de werkloosheid in april het sterkst af. Volgens minister Martine Aubry laten de cijfers zien dat de overheidsmaatregelen effect sorteren. De werkloosheid in Frankrijk loopt al twintig maanden achtereen terug. (AP)

Stichting Max Havelaar heeft in 1998 3,3 miljoen kilo koffie op de Nederlandse markt afgezet, 7 procent meer dan een jaar eerder. Max Havelaar brengt onder het eigen keurmerk levensmiddelen op de markt, dat boeren in Derde Wereldlanden een eerlijke inkoopprijs biedt. Volgens het jaarverslag hebben koffieboeren in Latijns Amerika en Afrika vorig jaar 3,7 miljoen gulden meer ontvangen dan de wereldmarktprijs. De stichting geeft licenties af aan branders, die zelf zorgen voor verspreiding en betaling van de producten. Max Havelaar ontving in 1998 1,4 miljoen aan licentie-inkomsten. (ANP)

De nettowinst van de voormalige Staatsdrukkerij Sdu is in 1998 met 11 procent gedaald tot ruim 24 miljoen gulden. Dat komt door het wegvallen van de telefoonboekenproductie en een forse advertentiedaling in de Staatscourant. De omzet daalde met ongeveer 12 procent tot 243 miljoen. Het bedrijfsresultaat steeg in de verslagperiode echter met een half miljoen gulden tot 34,5 miljoen gulden. De uitgeverij verwacht voor dit jaar een verbetering van het bedrijfsresultaat. (ANP)

FNV Bondgenoten, Dienstenbond CNV en De Unie hebben besloten vrijdag het faillissement voor Pharma Bio Research in Zuidlaren aan te vragen. Het bedrijf kampt al enkele maanden met financiële problemen, waardoor het personeel lange tijd geen salaris en vakantiegeld kreeg uitbetaald. ,,Inmiddels hebben de 350 werknemers wel hun salaris ontvangen, maar het vakantiegeld is nog niet binnen'', verklaart CNV-bestuurder B. Edel. Het aanvragen van het faillissement is volgens hem bedoeld als drukmiddel om een oplossing te bespoedigen. Inmiddels lopen onderhandelingen met niet nader genoemde bedrijven die mogelijk bereid en in staat zijn Pharma Bio Research over te nemen. (ANP)

Getronics wacht de goedkeuring van de Europese Commissie niet af en begint nu al met de overneming van Wang Global. Het bod van Getronics op het Amerikaanse bedrijf verstrijkt op 7 juni, terwijl de Europese Commissie op 17 juni nog goedkeuring moet geven. Het Nederlandse IT-bedrijf maakte enkele weken geleden bekend het veel grotere Wang Global over te nemen. Door nu al te beginnen met de overname geeft Getronics aan zeker te zijn van goedkeuring door de commissie. (ANP)

De overheid van Ecuador wil ten minste de helft van de staatsbedrijven in 2001 geheel of deels hebben geprivatiseerd. Dat blijkt uit een voorstel dat naar het Congres is gestuurd. De verkoop van staatsbelangen zou zo'n vier miljard dollar (8,4 miljard gulden) moeten opleveren. Als het parlement akkoord gaat zouden om te beginnen in december van dit jaar 25 electriciteitscentrales moeten worden verkocht. Het telefoonbedrijf moet in het eerste kwartaal van volgend jaar van de hand worden gedaan. Ook olie-bedrijven en verscheidene snelwegen moeten in particuliere handen komen. (AP)

De meeste ondernemers onderschrijven het belang van innovatie, maar in de praktijk komt er weinig van terecht. Dat blijkt uit een onderzoek van Rabobank en het advies- en accountantsbureau KPMG. Ongeveer 80 procent van de onderzochte bedrijven is van mening niet te zullen overleven als er niet voldoende tijd en geld worden vrijgemaakt voor vernieuwing van de producten en de dienstverlening, Bijna eenderde slaagt er echter niet in vernieuwingen door te voeren. De ondernemers voeren vooral tijdsgebrek en hoge kosten aan als oorzaken. (ANP)

Draka Holding heeft een kleine week nadat het bekend maakte collega kabelfabriek NKF te willen overnemen, de toezegging gekregen dat het meer dan 20 procent van de aandelen krijgt aangemeld. Grootaandeelhouders ING en Flint Holding, die beide meer dan 10 procent bezitten, hebben met de overname ingestemd. Gisteren maakte Twentsche Kabel bekend haar belang van minder dan 5 procent te zullen aanbieden. Draka- directeur S. van Kesteren verwacht omstreeks 24 juni met het officiële biedingsbericht te komen. Draka doet het bod gestand als 70 procent van de aandelen is aangemeld. (ANP)

Het met financiële tekorten kampende Irak heeft besloten tien miljoen dollar (21 miljoen gulden) in de staatsbanken te pompen om zo de waarde van de dinar enigszins op peil te houden, zo heeft minister van Financiën Hikmat Mizban Ibrahim bekend gemaakt. Het is voor het eerst sinds de Verenigde Naties sancties afkondigde als reactie op Iraks inval in Koeweit in 1990, dat staatsbanken in staat worden gesteld te concurreren met particuliere wisselkantoren. Irak krijgt inmiddels harde valuta in het kader van het olie-voor-voedsel programma, maar dat geld wordt geparkeerd op een rekening die de VN beheert. Niettemin beschuldigen Britse en Amerikaanse diplomaten Bagdad ervan miljoenen te verdienen met illegale, lucratieve handel met naburige landen. De regering wijst die beschuldigingen van de hand. (AP)

De financiële dagbladen Handelsblatt en The Wall Street Journal gaan nauwer samenwerken. Dow Jones, uitgever van The Wall Street Journal, krijgt 22 procent van de aandelen van Handelsblatt in handen, terwijl de uitgever van de Duitse krant, Georg von Holtzbrinck, 49 procent van de Europese uitgave van de Amerikaanse krant overneemt. De twee bladen willen zo de al tien jaar bestaande banden krachtiger aanhalen. Voor Handelsblatt komt de samenwerking goed uit. Het Britse mediaconcern Pearson heeft plannen om met een Duitstalige editie van de Financial Times op de markt te komen. Daardoor dreigt op de Duitse markt een slag om de gunst van de financieel geïnteresseerde lezer. (ANP)

Het Duitse chemieconcern Hoechst gaat zijn belang van 45 procent in Clariant, de Zwitserse producent van speciale chemicaliën, op korte termijn fors verminderen. Het hele aandelenpakket is 6 miljard gulden waard. Hoechst liet gisteren weten de aandelen nog voor de zomervakantie te verkopen op de effectenbeurs. Het besluit past in het streven zich volledig te richten op `life sciences'. Daaronder worden medicijnen, landbouwchemicaliën en biotechnologie verstaan. Later dit jaar fuseert Hoechst op deze terreinen met het Franse Rhône-Poulenc. De chemiebelangen moeten voor die tijd grotendeels zijn afgestoten. Hoechst kreeg het belang van 45 procent toen het zijn speciale chemicaliën in 1996 verkocht aan Clariant, dat kort tevoren ontstond door de afsplitsing van Sandoz toen dat concern fuseerde met Ciba-Geigy tot Novartis. Clariant heeft 29.500 werknemers en boekte vorig jaar een omzet van 13 miljard gulden. (DPA)

Vrouwen die zeggen gezondheidsschade te hebben opgelopen door siliconen borstprothesen hebben massaal ingestemd met voorstellen voor schadeloosstelling van Dow Corning Corp. Het Amerikaanse bedrijf dat ooit de grootste producent was van deze implantaten heeft ruim 6,5 miljard gulden gereserveerd voor het schadefonds. Vrouwen kunnen, afhankelijk van de ernst van hun klacht, bedragen krijgen tot maximaal 620.000 gulden. Voor een operatieve verwijdering betaalt Dow Corning 10.000 gulden. Is er sprake van een lek implantaat, dan kan ruim 40.000 gulden worden geclaimd. Bij het bedrijf zijn 112.774 claims binnen gekomen. Van de klagende vrouwen is 96 procent akkoord gegaan met het aanbod van Dow Corning.

Een ruime meerderheid van de Eerste Kamer wil dat de overheid het hoogspanningsnet volledig in handen houdt. Minister Jorritsma (Economische Zaken) is het hier ,,principieel mee oneens''. De Senaat ging vanmiddag, ondanks dit bezwaar, toch akkoord met de Elektriciteitswet 1998.

De Turks-Koerdische leider Abdullah Öcalan heeft gisteren, op de eerste dag van zijn proces op het gevangeniseiland Imrali, zijn Koerdische Arbeiderspartij (PKK) opgeroepen om de wapens neer te leggen. ,,Ik doe een oproep om de gewapende strijd te beëindigen'', aldus Öcalan nadat de aanklacht was voorgelezen. ,,De PKK moet zich niet langer verzetten tegen de democratische Turkse staat.''

Blamestorming. Sitting around in a group, discussing why a project failed, and who was responsible.

Toen ik in de jaren zestig in Groningen kwam te wonen, werd ik een poosje een regelmatig bezoeker van boksgala's. De sport op zichzelf kon me minder bekoren dan de sfeer eromheen – die vond ik fascinerend.

Het lelijke stenen bakbeest dat het oog treft bij het verlaten van het Rotterdamse station Blaak is het gebouw van de Koninklijke Nedlloyd aan de Boompjes aan de Maas, juist waar de oevers nog zo prachtig behouden zijn. Een supermodern kantoor, elektronisch beveiligd – zonder degelijke afspraak kom je er niet in. Van het contrast stond ik dan ook paf, toen ik op de tiende verdieping een rariteitenkabinet betrad, volgestouwd met antiek en curiosa. Een aardbol uit de vorige eeuw, een kostbaar klokje, in een vitrine een opgetuigd schip. Tientallen schilderijen leunen tegen elkaar op de vloer, gezicht naar de muur. Onder glas staat een kleine, houten, enigszins vermolmde, abt te bidden. ,,Hij komt uit een klooster bij Barcelona. Hij is eeuwenoud maar niemand weet hoe oud'', verklaart conservator J.M.H. van der Hidde (73). Hij beheert het historische bezit van zeven Rotterdamse en Amsterdamse rederijen die indertijd fuseerden tot de huidige maatschappij. ,,We hebben twaalfhonderd stukken, kunst en kitsch, maar allemaal historie.''

Het lijkt wel een plaatje uit een reisfolder, het vakantie-uitzicht vanaf mijn balkon. Een vissershaventje, daarachter de zee met vissersboten en soms een veerboot die voorbij vaart. Links lage heuvels met aan het eind, nog net te zien, de ruïne van een oude Romeinse villa. Ver aan de overkant van de baai de grote stad Napels die lokt en ook nog wat beangstigend is. Daarnaast de vulkaan. Omdat nabootsing de oprechtste vorm van vleierij is laat ik een foto maken zoals Harry Mulisch het deed. Rechts de Vesuvius, links Hans Ree.

Het zit het Britse koningshuis niet mee. De jongste zoon, Edward, leek de dans van kritiek te ontspringen, maar nu boycot het personeel van de koninklijke verblijven in Buckingham, Windsor, Sandringham en Balmoral zijn huwelijk met Sophie Rhys-Jones op 19 juni.

‚Vandaag begint de meteorologische zomer en deze dag liep, wat dat betreft, niet uit de pas. Het was vrij zonnig en de temperaturen liepen flink op.

Afgelopen week was er bij NOS Sport aandacht voor de opmerkelijke proef van de Fifa om in enkele landen bij voetbalwedstrijden twee in plaats van één scheidsrechter te laten fluiten. Een KNVB-bobo, een prominente fluiter en een hockeyscheidsrechter (want daar doen ze het altijd al met z'n tweeën) bespraken voor Radio 1 de voor en nadelen en en passant werden nog wat coryfeeën zoals Dick Jol telefonisch om raad gevraagd.

Koningin Elizabeth is de rijkste vrouw ter wereld terwijl twintig procent van haar onderdanen onder de armoedegrens leeft. Het achttien jaar durende bewind van `ijzeren dame' Margaret Thatcher heeft de sociale tegenstellingen alleen maar versterkt.

Met het naderen van de vakanties daalt de rust over het tijdschriftenuitgeversfront. De nieuwe bladen die de afgelopen maanden werden geïntroduceerd hebben twee steekwoorden gemeen: glossy en lifestyle en zoeken verder vooral naar hun eigen, steeds enger begrensde doelgroep. Het familieblad bestaat niet meer, behalve misschien in de vorm van een enkel omroepblad.

Een intuïtieve omgeving is het hoogst bereikbare in de technologie. De ontwerpers maken iets dat je meteen al weet te gebruiken zonder na te denken of instructies te lezen. Je tikt geen commando in maar drukt op een beeldje, een icoon. Dat kan vooruitgang zijn, hoewel ik het zelf nog steeds niet simpeler vind.

De Nederlandse energiesector verwacht geen problemen te ondervinden van de komende eeuwwisseling. Eind deze maand zijn de leveranciers van elektriciteit en gas aan 13,5 miljoen afnemers in Nederland alle `millennium-bestendig'.

LONDENOp de effectenbeurs van Londen viel vanochtend weinig te beleven. Bij geringe omzetten was de FTSE-index tegen het middaguur met 27,7 punten gestegen naar 6253,9.De enige fondsen waarin druk werd gehandeld waren brouwerij Whitbread en drankenconcern Allied Domecq. Het laatste fonds won vanochtend bijna vijf procent na de aanhoudende geruchten dat het Franse drankenconcern Pernod op de kapitaalmarkt geld aan het vrijmaken is om Allied Domecq over te nemen. Whitbread is van plan de keten van pubs in Groot-Brittanië van Allied Domecq over te nemen.

Op de Amsterdamse effectenbeurs groeide vanochtend de zorg over een mogelijke verhoging van de rente. Die vrees werd ingegeven door dalende koersen op de obligatiemarkt, waardoor de effectieve rente steeg. De meeste staatsleningen zakten enkele dubbeltjes, de dertigjarige lening zelfs met 1,10 gulden. Door de dalingen is de effectieve rente op de jongste staatslening inmiddels opgelopen van 3,75 procent naar 4,36 procent.

De geliberaliseerde stroommarkt kan gaan functioneren, maar de politiek heeft de hamvraag overgeslagen, vindt jurist en econoom Annelies Huygen.

Heijmans (bouw en aanverwante activiteiten) neemt BBF Bouw en aannemingsmaatschappij in Leeuwarden over. De overnamebedrag, dat contanten voldaan wordt, is niet bekendgemaakt. De transactie treedt met terugwerkende kracht per 1 januari 1999 in werking. BBF heeft met 170 medewerkers een jaaromzet van circa 100 miljoen gulden.

Volgens `Brussel' fraudeert Nederland met Europees gemeenschapsgeld dat bedoeld is voor werkgelegenheidsprojecten. Het `f-woord' is gevallen, maar of op grote schaal wordt gefraudeerd is de vraag.

De overheid maakt 2,9 miljard gulden vrij voor verbetering van de zogeheten `ruimtelijk-economische infrastructuur', onder meer om een tekort aan bedrijventerreinen op te vangen. Met het geld zullen onder meer `infrastructurele corridors' (zones waar zich bedrijfsactiviteiten concentreren) worden aangelegd.

In navolging van het Gak overweegt de uitkeringsinstantie voor de bouw, het Sociaal Fonds Bouwnijverheid, subsidie te vragen voor een automatiseringsproject. Dat heeft het SFB gisteren bekendgemaakt.

De banken in Nederland beginnen op 14 augustus met de uitgifte van internationaal gestandaardiseerde rekeningnummers voor betaalrekeningen. Het `international bank account number' (IBAN) is ontwikkeld door het European Committee for Banking Standards. Het IBAN zal in Nederland uit achttien tekens bestaan met achtereenvolgens de landencode NL, een controle-getal, een bankcode en het `oude' rekeningnummer. De IBAN leveren vooral veel voordelen op voor bedrijven die te maken hebben met veel internationaal betalingsverkeer.

De Amerikaanse president Bill Clinton zal naar verwachting later deze week besluiten het Congres te vragen de status van China als meest begunstigde handelsnatie met een jaar te verlengen.

De farmaceutische concerns Astra (Zweden) en Zeneca (Groot-Brittannië) gaan vandaag formeel samen. Geen fusie uit armoede, maar onafwendbaar. ,,Vandaag kost de ontwik- keling van een geneesmiddel een miljard gulden, over vijf jaar het dubbele.''

De Tsjechische regering heeft gisteren besloten om de staatsbank CSOB te verkopen aan de Belgische bank en verzekeraar KBC. De Belgen zijn uitgenodigd afrondende onderhandelingen te houden over hun bod van 40 miljard Tsjechische kroon (2,34 miljard gulden) op het staatsbelang van 65,7 procent. KBC kreeg de voorkeur boven de twee andere kandidaten die waren overgebleven in de biedingsprocedure, de Deutsche Bank en de HypoVereinsbank. CSOB (Ceskoslovenska Obchodní Banka) is de op drie na grootste bank in Tsjechië. De bank heeft een balanstotaal van 245,5 miljard kroon en boekte vorig jaar een nettowinst van 2,8 miljard kroon. CSOB is voor bijna 25 procent eigendom van de regering van Slowakije. (KRF, AFP, ANP)

Vandaag is het antimededingingsproces tegen Microsoft hervat na een onderbreking van ruim drie maanden. De partijen zijn in die tijd niet dichter tot elkaar gekomen. Het proces, dat in oktober vorig jaar begon, werd onderbroken in februari, toen zowel de rechter als de advocaten van beide partijen verplichtingen elders hadden. Dat leek het moment voor een schikking tussen de overheid en Microsoft maar de partijen hebben daar niet eens echt over onderhandeld: de standpunten lagen te ver uit elkaar.

Coca-Cola verweert zich fel tegen discriminatieklach- ten. Die komen het frisdrankenconcern slecht uit. Het bedrijf heeft een wereldwijde reputatie en elke smet daarop kan veel schade aanrichten.

De EU-lidstaten hebben gisteren nog steeds geen overeenstemming kunnen bereiken over een nieuwe importregeling voor bananen. Alleen Italië, Zweden, België en Luxemburg steunen Nederland in het streven naar een regeling die alleen is gebaseerd op speciale importtarieven voor voormalige kolonies.

Het bruto binnenlands product van Portugal zal dit jaar tussen 2,75 en 3,25 procent groeien, beduidend minder dan vorig jaar toen de groei werd geschat op 3,9 procent, zo heeft de Bank van Portugal gisteren bekend gemaakt. De Centrale Bank wijt de daling deels aan de lagere rentestand. In de aanloop naar de Europese Monetaire Unie is de rente in Portugal voortdurend gedaald en staat volgens gegevens van de Europese Centrale Bank op een historisch lage stand van 2,5 procent.

Ondernemingen hebben de gevaarlijke gewoonte om de exploitatiemogelijkheden van hulpbronnen als oceanen en oerwouden na te gaan zonder acht te slaan op wat ze betekenen voor het in stand houden van het ecosysteem. Het probleem is dat de kosten daarvan pas duidelijk worden als het systeem hapert. Ontbossing van de Yangtze-vallei leidde in 1998 tot een overstroming die 3.700 mensen het leven kostte, 223 miljoen mensen dakloos maakte en 25.000 hectare landbouwgrond onder water zette. De herstelkosten bedragen 42 miljard dollar.

Philips,,Goed koopmansgebruik'' bij het boekhouden is om kosten te `nemen' op het moment dat er daadwerkelijk sprake van is. Bij de eerstekwartaalcijfers van Philips bleek het concern de afgelopen jaren steeds gebruik te maken van een egalisatierekening: reclame-uitgaven die in de praktijk vooral in december vielen, werden geleidelijk over het jaar uitgesmeerd. Omdat Philips deels op de Amerikaanse accountancyregels (US GAAP) is overgegaan is een dergelijke demping van de winst over de eerste helft van het jaar niet meer toegestaan: een verschil van maar liefst 100 miljoen gulden per kwartaal. De nieuwe regels bepalen evenzeer dat boekwinsten uit het verkopen van dochters in het bedrijfsresultaat (de operationele winst) mag worden opgenomen, terwijl die eerst als buitengewone baten zouden worden geboekt: in de eerste drie maanden betekende dit voor Philips een impuls van 400 miljoen gulden.

Het wordt van steeds groter belang om de winstcijfers er zo goed mogelijk uit te laten zien – tenslotte hebben die een doorslaggevende invloed op de beurskoers. Het is dus verleidelijk boekhoudkundige trucs toe te passen, waarbij volgens de voorzitter van de Raad voor Jaarverslaggeving, Johan van Helleman, de ware aard van de financiële gesteldheid van een onder- neming versluierd raakt.

Een strenge, nieuw op te richten, toezichthouder moet de groeiende trend bij Nederlandse bedrijven om de resultaten te sturen een halt toe roepen. Lichtend voorbeeld voor zo'n regulator is de in Amerika gevreesde Securities and Exchange Commission (SEC).

Terwijl de euro wegzakt vergadert morgen de Europese Centrale Bank. De bankiers zullen dan hun antwoord moeten bepalen op de geschonden belofte rond de Europese munt.

Topeconoom Issing van de Europese Centrale Bank schrijft de koersdaling van de euro toe aan de economische zwakte van Duitsland. De Duitse oppositie levert felle kritiek op de regering van bondskanselier Schröder.

Océ (copiers, printers) neemt een belang van 85 procent in het Japanse NS CalComp. Dat bedrijf, tot voor kort producent van zogeheten plotters (tekenapparaten) ging begin dit jaar failliet. Océ koopt het distributieapparaat van CalComp dat voortaan Océ Japan Corporation zal heten.

De nieuwe Nigeriaanse president Obasanjo heeft de opschorting gelast van alle contracten die het vorige bewind sinds 1 januari dit jaar heeft beklonken. Dat maakte de presidentiële woordvoerder gisteren bekend.

De nieuwe Indonesische bankbiljetten die vandaag in omloop komen verschijnen zonder het portret van de voormalige Indonesische president Soeharto. Volgens de centrale bank staat op de nieuwe biljetten het gezicht van Soepratman, de schrijver van het Indonesische volkslied. De oude biljetten van 50.000 roepia waarop een afbeelding van een lachende Soeharto staat met de tekst `Vader van de Indonesische Ontwikkeling' blijven voorlopig in roulatie. Maar het is de bedoeling dat het portret van Soeharto uiteindelijk van alle bankbiljetten en postzegels verdwijnt om plaats te maken voor `Indonesische helden en afbeeldingen van flora en fauna'.

ASML neemt het Californische MaskTools over. MaskTools maakt onderdeel uit van MicroUnity Systems Engineering. De Veldhovense producent van chipmachines heeft niet bekendgemaakt hoeveel het voor de overname betaalt. Het in Silicon Valley gevestigde MaskTools telt tien medewerkers en heeft nieuwe technologie op het gebied van foto–lithografie.

Laurent Jalabert heeft de zestiende etappe in de Giro d'Italia gewonnen. De Franse wielrenner profiteerde van de steile aankomst in finishplaats Lumezzane. Hij versloeg klassementsleider Marco Pantani met een banddikte verschil. Jalabert heeft ruim twee minuten achterstand op de kleine Italiaan, die in de komende bergetappes de beste papieren heeft.

Nieuw Zeeland heeft zich bij het WK cricket als laatste ploeg geplaatst voor de Super Six. De Kiwi's wonnen gisteren in Edinburgh met zes wickets van het puntloze Schotland. Aangezien Nieuw Zeeland het Schotse totaal van 121 runs passeerde – 123 voor 4 in 17,5 overs – eindigde het in de poule op rungemiddelde boven de West-Indies. Australië, India, Pakistan, Zimbabwe en Zuid-Afrika zijn de andere landen bij de laatste zes. Titelhouder Sri Lanka werd in de voorronde uitgeschakeld, evenals gastland Engeland.

Natuurlijk maken de gezusters Williams een arrogante indruk – en dan vooral Venus. Nu Roland Garros beiden minder succes heeft gebracht dan verwacht werd, krijgen ze nogal wat verwijten over zich heen. Zou het mijn dwarse natuur zijn, dat ik behoefte voel om bij wijze van variatie niet mee te zingen in het koort der criticasters? Misschien. Persoonlijk was ik best ingenomen met de totaal onverwachte victorie van dat aardige Oostenrijkse meisje Barbara, dat zo braaf haar middelbare school had afgemaakt alvorens de tennissport op de eerste plaats in het leven te zetten. En Venus valt te verwijten, dat ze van drie opeenvolgende matchpoints er niet één benutte. Maar als dat pas 18-jarige Amerikaantje na afloop zo vriendelijk was om een serie handtekeningen weg te geven, terwijl normaliter de verliezer met de staart tussen de benen wegsluipt, dan zou het best nog mogelijk kunnen zijn dat Venus een minder hautain karakter bezit dan men doorgaans aanneemt.

De twee topklassen, die een brug moesten slaan tussen betaald- en amateurvoetbal, gaan niet door. In de algemene vergadering betaald voetbal bestond gisteravond vooral bij de clubs uit de eerste divisie te veel weerstand tegen het plan dat een onderdeel was van een totale herstructurering in het Nederlandse voetbal. Zaterdag besloten de amateurs voorlopig geen besluit te nemen over deze overgangsklasse die vanaf het seizoen 2001-2002 operationeel moest worden. Vanaf 2005-2006 zou een promotie/degradatieregeling tussen twee topklassen van zestien clubs en de eerste divisie worden ingevoerd.

Ronaldo ontbreekt in de twee oefenwedstrijden die het Braziliaanse voetbalelftal komende week tegen Nederland speelt. De aanvaller van Internazionale heeft last van een liesblessure. Bondscoach Wanderley Luxemburgo kan evenmin beschikken over Romario. Clarence Seedorf speelt met het Nederlands elftal alleen mee in de eerste oefeninterland, zaterdag in Salvador. De middenvelder vliegt na afloop terug naar Spanje, voor het bekerduel met Real Madrid tegen Valencia. Oranje oefent op 8 juni in Goîania voor de tweede keer tegen Brazilië. (ANP)

Samen met vele andere tennishelden van weleer doet Tom Okker (54) deze week op Roland Garros mee aan het senioren- toernooi. ,,De winnaars gaan toch met extra francs naar huis'', weet de `Flying Dutchman' die gisteren aan de zijde van Ilie Nastase aantrad in Parijs.

Stanley Menzo keert na een afwezigheid van vijf jaar terug bij Ajax. De 35-jarige doelman van Lierse SK tekende gisteravond een tweejarige overeenkomst bij de Amsterdamse voetbalclub. De zesvoudige international stond eerder onder contract bij PSV en Girondins Bordeaux.

De 19-jarige Ierse autocoureur Neil Shanahan is gisteren overleden aan de gevolgen van een ongeval tijdens een Formule Ford-race op het circuit van Oulton Park. Hij overleed in de ambulance. (AFP)

Jan Ullrich hervat vandaag de training. De Duitse wielrenner liep zondag een gapende hoofdwond op bij een valpartij in de derde etappe van de Ronde van Duitsland. De Tourwinnaar van 1997 werd gisteren in het ziekenhuis van Freiburg onderzocht. (SID)

Watford speelt komend seizoen in de hoogste afdeling van het Engelse profvoetbal, de Premier League. De club van voorzitter Elton John won gisteren op Wembley het promotieduel tegen Bolton Wanderers met 2-0. Eerder al promoveerden Sunderland en Bradford City vanuit de First Division. (DPA)

Donald Findlay, vice-voorzitter van de Schotse voetbalclub Glasgow Rangers, is opgestapt na beschuldingen dat hij anti-katholieke liederen gezongen zou hebben. Het protestantse Rangers won zaterdag de Schotse FA Cup door een zege op de katholieke aartsrivaal en stadgenoot Celtic. The Daily Record publiceerde gisteren foto's van Findlay, die staande op een podium ,,anti-Celtic liederen'' ten gehore bracht, aldus de krant. (AP)

Udinese heeft zich ten koste van Juventus geplaatst voor het toernooi om de UEFA Cup. Voor eigen publiek bleef de ploeg uit Turijn gisteren steken op 1-1. Het eerste barrage eindigde vorige week in 0-0, waardoor het uitdoelpunt van Udinese doorslaggevend was. Voor Juve rest nu nog slechts deelname aan het Intertoto-toernooi om zo alsnog Europees voetbal veilig te stellen. (Reuters)

Predrag Nikolic gaat na drie speelronden alleen aan de leiding bij het Nederlands kampioenschap schaken in Rotterdam. De kampioen van '97 versloeg gisteren in een onderlinge confrontatie medekoploper Loek van Wely. Nikolic won tot dusverre drie keer en heeft voorlopig alleen concurrentie van Jeroen Piket te duchten, die met een half punt achterstand tweede staat. Nikolic en Piket spelen vandaag tegen elkaar. (ANP)

Ard Schenk (54) is in de nacht van vorige week vrijdag op zaterdag met een lichte herseninfarct opgenomen in een ziekenhuis in Alkmaar. De voormalig olympisch schaatskampioen heeft een tijdelijke belemmering van zuurstoftoevoer in de bloedvaten naar de hersenen gehad. Hij kampt met oog- en spraakstoornissen. Voorlopig is een tia (transient ischaemic attact), een niet-invaliderend herseninfarct, de meest voor de hand liggende diagnose.

Staatssecretaris R. van der Ploeg (cultuur) wil in zijn cultuurbeleid niet werken met quoteringen, zoals zijn voorganger Nuis deed. Van der Ploeg keerde zich gisteren in Amsterdam tijdens een discussie over het functioneren van de Nederlandse muziekwereld tegen de `Nuis-norm', die orkesten verplichtte om ten minste zeven procent van de tijd op het podium te besteden aan het spelen van Nederlandse muziek. Bij het niet nakomen van die norm zouden orkesten een vermindering van subsidie krijgen, maar dat dreigement is al eerder door Van der Ploeg in de ijskast gezet. Van der Ploeg zei gisteren wel te willen komen voor een stelsel van `resultaatafspraken' voor het spelen van 20ste-eeuwse en Nederlandse muziek. Voor aanvullende activiteiten van orkesten en compositieopdrachten zouden meer incidentele subsidies ter beschikking moeten komen.

Gereformeerde kerken in de provincie Groningen raden kerkgangers een bezoek aan het concert van de Rolling Stones af.

De Gouden Griffel voor het mooiste boek voor kinderen tot en met 11 jaar gaat dit jaar naar Annie Makkink voor haar Helden op sokken. Annemarie van Haeringen krijgt het Gouden Penseel 1999 voor de mooiste kinderboekillustraties. Zij krijgt de prijs voor haar illustraties in het prentenboek Malmok, waarvoor Sjoerd Kuyper de tekst schreef.

In het boek `De zwemmende monnik' schetst Malachy McCourt zijn armoedige jeugd in Ierland en zijn wilde jaren, toen hij in Amerika als `enfant terrible' werd omarmd door de society.

Frankrijk is op het moment toonaangevend in een nieuwe trend: een disco-impuls geven aan de dance. Franse groepen als Cassius, Air, Daft Punk en nu Les Rythmes Digitales putten uit de hitsige stemmen en huppelende bassen van disco-hits uit de jaren zeventig/tachtig om hun eigentijdse electronica te verrijken. Soms is er letterlijk uit die liedjes gekopieerd, soms is het er alleen maar op geïnspireerd.

Constructie is het toverwoord in Model, de choreografie waarmee de Belg Piet Rogie (1954) het tienjarig jubileum viert van zijn gezelschap Rogie & Company, voorheen Compagnie Peter Bulcaen. Twee buizenstelsels, waarvan er een tot boven de publiekstribune doorloopt, suggereren het karkas van een huis. Her en der staan kartonnen maquette-varianten. Er zijn videobeelden te zien van een bouwput, wellicht ergens in Rotterdam, sinds 1979 de thuishaven van Rogie. De muziek is een compilatie van door ruisklanken onderbroken klassieke en moderne composities, van Lilith Stone en Dick Raaijmakers, The Beatles en Beck, tot Igor Stravinsky en de favoriet J.S. Bach.

Verrassend toch, de manier waarop fotografen naar hun eigen werk kunnen kijken. Andreas Feininger werd vermaard met zijn overzichtelijke grote-stadsopnames en gedetailleerde natuurfoto's maar aan de foto die hij aan het eind van zijn leven zelf als een van zijn meest geslaagde beschouwde zou je zo voorbijgaan. Die foto maakte hij in 1982 op Seventh Avenue in New York van een man die een massagesalon ingaat. Het is een voor Feiningers doen nogal terloops beeld; meestal stak hij zijn foto's met de grootst mogelijke zorg in elkaar, of het nu ging om het licht, het kader of de compositie. Maar zijn favoriete foto moet het vooral hebben van het contrast tussen de op de muur naast de ingang geschilderde vrouw en die wat haastige klant. De handen van het tweetal hebben een overeenkomstige houding en dat is een mooi detail, maar verder? Hoe lang je ook kijkt, uit de foto wil het antwoord niet duidelijk worden.

De Amsterdamse officier van justitie heeft het persbureau IPS onlangs laten weten het gerechtelijk vooronderzoek naar de gewezen bestuursleden van het trustfonds te staken wegens ,,gebrek aan capaciteit'' bij de afdeling fraude van de regiopolitie Amsterdam-Amstelland. De advocaat van IPS, Remmert Sluijter, heeft de indruk dat de officier van justitie echter niets liever doet dan de zaak aanpakken. Sluijter start deze week een procedure om het openbaar ministerie alsnog tot vervolging te bewegen.

Bestuursleden van het trustfonds van persbureau IPS hebben tien miljoen gulden weggesluisd naar Liechtenstein. IPS spreekt van diefstal.

Zeven politiemensen en een politiehond waren zaterdagavond nodig om een psychotische man van honderdvijftig kilo in de Amsterdamse Schinkelbuurt te overmeesteren. De politie was geroepen, omdat de man na een ruzie met de buurman de deur had ingetrapt. Volgens de politie bedreigde de man de vriendin van de buurman die alleen thuis was. Hij trok haar de kleren van het lijf en zei dat hij haar ging verkrachten. Door tussenkomst van een andere bewoner van het pand zag de man daar van af.

Waarnemend burgemeester D.Appeldoorn (PvdA) van Schiermonnikoog (duizend inwoners) heeft met onmiddellijke ingang zijn functie op het eiland neergelegd. De Friese commissaris van de koningin, Nijpels, heeft hem gisteren op eigen verzoek ontheven van zijn waarnemersschap.

Een voormalig maatschappelijk werker van het ministerie van Defensie, F. Spijkers, is de afgelopen vijftien jaar ,,door een hel gegaan''. Het ministerie liet betrokken nabestaanden al die jaren in het ongewisse.

KOSOVO WERKT DE Europeanen op hun zenuwen. De luchtoorlog is overwegend een Amerikaanse aangelegenheid. Als het daar van een interventiemacht komt, zal Europa weliswaar het leeuwendeel van de manschappen leveren, maar die zullen toch weer grotendeels afhankelijk zijn van Amerikaanse ondersteuning. Een moderne oorlog of de afschrikking ervan kan nu eenmaal niet meer worden gevoerd dan wel worden gewaarborgd zonder de producten van de Amerikaanse high tech-cultuur. De scheidende NAVO-generaal Klaus Naumann heeft daarover onlangs behartenswaardige woorden gesproken.

AFGAANDE OP DE jongste ontwikkelingen in Den Haag is het nog slechts een kwestie van enkele dagen alvorens Nederland weer een volwaardig kabinet heeft. De kabinetscrisis loopt ten einde nu de fractievoorzitters van PvdA, VVD en D66 vanmorgen overeenstemming hebben bereikt over invoering van het omstreden referendum. Het gevonden compromis is eigenlijk kinderlijk eenvoudig. Er komt geen bindend correctief referendum, maar een niet bindend correctief referendum. Deze lichtere vorm van volksraadpleging vereist geen wijziging van de Grondwet en is daardoor niet afhankelijk van de niet aanwezig gebleken meerderheid van tweederden in de Eerste Kamer.

,,D66 presenteert zich onder Van der Laan''– lijsttrekster van die partij bij de verkiezingen voor het Europese Parlement – ,,als de enige pro-Europese partij'', zo lees ik in Trouw van 25 mei. Het is niet aardig om iemand die op de grond ligt – in die positie bevindt D66 zich na de verkiezingen van 1998 en zeker na de door haar veroorzaakte kabinetscrisis van nu – nog eens een trap te geven, maar sommige mensen, en blijkbaar ook partijen, vragen daar gewoon om.

De strijd voor of tegen de invoering van een referendum is in wezen een strijd over de vraag wat onder democratie moet worden verstaan. Deze vraag verdient het inzet te worden van politieke strijd, vindt S.W. Couwenberg.

Het bombarderen van burgers kan geen positieve gevolgen hebben; dat weten we, want dat hebben we gedaan.'' Deze pacifistische reactie is niet afkomstig van een Amerikaanse Vietnamveteraan maar van een Russische democraat van nog geen veertig jaar oud. Na Afghanistan en Tsjetsjenië is hij de oorlog beu – alle oorlogen, ook de `rechtvaardige'.

Er kan geen interview met hem worden gepubliceerd of zijn interviewers proberen hem in de verleiding te brengen even ontspannen mee te speculeren over zijn volgende ambitie. Of hij zich al heeft opgemaakt voor de race naar het premierschap, dan wel kiest voor de omweg langs het burgemeesterschap van Amsterdam? De interviewers die in de burgemeester van Tilburg Johan Stekelenburg de geboren opvolger van premier Kok zien, schijnen er vanuit te gaan dat de oud-voorzitter van de FNV (en daar opvolger van Kok) zich die belangstelling graag laat aanleunen en daarom wel bereid is iets te zeggen dat kan worden uitgelegd als een variatie op de slogan: `Klaas komt eraan'. Maar Stekelenburg is wel zo verstandig zijn veronderstelde happigheid te bedwingen en zich door zijn ondervragers – in dit geval die van Vrij Nederland – niet in de kaart te laten kijken.

Staatssecretaris Van der Ploeg hield een toespraak bij de opening van het Symposium Culturele Diversiteit, waarin hij zich het volgende afvroeg: ,,Waar is de wisselwerking tussen de traditionele gevestigde kunsten en de populaire cultuur? Men kan het beste populair maken en het populaire beter maken'' (NRC Handelsblad, 21 mei).

Als de militaire rechter wordt gehandhaafd in het staatsveiligheidshof dat PKK-leider Öcalan berecht, zal het proces voor Turkije op een drama uitlopen.

Het Westen reageert terughoudend op aanhoudende meldingen uit Belgrado dat Joegoslavië het vredesplan van de G8 voor de crisis in Kosovo `in principe' aanvaardt. Vandaag wordt in Bonn over de details van dat plan gepraat; morgen gaan de gezanten Tsjernomyrdin en Ahtisaari samen naar Belgrado.

Macedonische politici en intellectuelen stellen zich harder te weer tegen kritiek van het Westen. ,,Neemt uw land dan al deze vluchtelingen op?''

Het door Israel gecontroleerde Zuid-Libanese Leger (SLA) is vannacht begonnen zich terug te trekken uit de enclave Jezzine in Zuid-Libanon. De commentator voor Arabische zaken van de Israelische televisie sprak gisteravond van ,,de val van Jezzine''. Twee soldaten van het SLA werden vannacht in Jezzine gedood toen een langs de weg geplaatste bom tot ontploffing werd gebracht, kennelijk door strijders van de fundamentalistisch-shi'itische verzetsbeweging Hezbollah, dat gisteren over een breed front in Libanon in de aanval is gegaan. Op een persconferentie in Marjayoun, in de door Israel afgekondigde veiligheidszone in Zuid-Libanon, zei SLA-commandant generaal Antoine Lahad gisteren dat de ,,situatie gevaarlijk was geworden''.

Premier Tony Blair had nog zo gewaarschuwd tegen de mediahysterie over genetisch gemanipuleerd voedsel. Vorige week zei hij dat de Britse kranten de voordelen van de nieuwe technologie doodzwijgen en ieder snippertje nieuws dat wijst op mogelijke gevaren groot op de voorpagina melden.

Na weken van politiek getouwtrek heeft Rusland weer een voltallige regering, ditmaal zonder communisten. Rond de benoeming van de ,,eerste vice-premier'' voor financieel-economische zaken toonden 's lands rivaliserende elites zich van hun agressiefste kant, en wel zo doelmatig dat het blad Kommersant concludeerde: ,,Jeltsin is geen president; Stepasjin geen premier''.

Morgen kiest Zuid-Afrika een nationaal en negen provinciale parlementen. Een overzicht van de belangrijkste deelnemende partijen en hun prioriteiten. De zware hypotheek van de apartheid.

Meer binnenlands nieuws op pagina 8, onder meer over het eerherstel voor “landmijnslachtoffer’ F. Spijkers, ontslag voor de waarnemend burgemeester van Schiermonnikoog en het…

In het Brabantse Gemert zijn bijna vierhonderd varkens gestikt nadat het ventilatiesysteem in de stal was uitgevallen als gevolg van een blikseminslag. De eigenaar ontdekte het drama gistermorgen. (ANP)

Bij een vechtpartij in de Amsterdamse Bijlmer keerden zich gisteravond ongeveer dertig man tegen de politie toen die een einde aan een gevecht wilde maken. De zogenoemde vliegende brigade van de politie was toevalling in de buurt en schoot twee agenten te hulp. De politie arresteerde drie mannen.

Het aantal nachtvluchten op Schiphol ligt fors hoger dan verwacht. Sinds november 1998 tot en met april dit jaar startten en landden 5.373 vliegtuigen tussen 23.00 uur en 6.00 uur op de luchthaven, ruim 1.500 meer dan verwacht. Schiphol overtreedt daarmee nog niet de regels. (ANP)

Een 58-jarige Hagenaar die heeft bekend vorige week zijn ex-vrouw te hebben doodgeschoten, is zaterdag dood aangetroffen in zijn cel. Het openbaar ministerie denkt aan zelfmoord. Dat heeft een woordvoerder vandaag bekendgemaakt. Er wordt een onderzoek ingesteld. (ANP)

De 27-jarige A.G. uit Den Bosch is vandaag door de rechtbank in Den Bosch veroordeeld tot TBS met dwangverpleging voor het doodsteken van een 62-jarige man. Het slachtoffer zat in de bibliotheek een krant te lezen toen hij zonder enige aanleiding werd aangevallen. (ANP)

De Groningse regionale televisieomroep RTV Noord geeft justitie onder protest alsnog beeldmateriaal van supportersrellen rond de wedstrijd FC Veendam – FC Den Bosch op 15 mei. Daarbij raakten twee Den Bosch-supporters gewond. Vorige week eiste justitie met een dwangbevel de niet-uitgezonden beelden op. (ANP)

Eenderde van de mensen boven de vijftig jaar ziet op tegen opname in een verpleeg- of verzorgingshuis. Zij zijn bang dat het personeel te weinig tijd voor hen kan maken. Zeker 80 procent vreest gebrek aan privacy. Dat blijkt uit een NIPO-onderzoek dat dagblad Trouw samen met de Vrije Universiteit in Amsterdam heeft laten houden. (ANP)

Bij het recreatieterrein 'De Groene Ster' in Leeuwarden is gistermorgen het stoffelijk overschot aangetroffen van een man. De politie gaat ervan uit dat hij door een misdrijf om het leven is gekomen. Het slachtoffer is nog niet geïdentificeerd. Vandaag wordt sectie verricht op het lijk. Volgens de politie lag het lichaam al enkele weken in het gebied.

De KLM heeft van de politierechter in Haarlem een boete gekregen van 37.500 gulden omdat een transport van 830 renhagedissen niet volgens de regels is verlopen. De dieren zaten op elkaar gepakt in kartonnen dozen, zonder voldoende ventilatie. Slechts acht hagedissen overleefden de reis van Bonaire naar Schiphol. De uitspraak is conform de eis van het OM.

VVD-senator H. Wiegel reageert positief op het compromis dat VVD, PvdA en D66 vanmorgen hebben bereikt over de invoering van een raadgevend referendum.

Minister Borst wankelt door twee conclusies van de commissie Vliegramp Bijlmermeer. Maar de beloofde onderbouwing van die conclusies is niet sluitend.

Automobilisten moeten zich beter gaan houden aan de gedragsregels bij het invoegen op de snelweg. Dit moet er toe leiden dat het verkeer beter doorstroomt.

Nederland staat niet langer afwijzend tegen een toekomstig militair optreden van de Europese Unie zonder gebruikmaking van NAVO-middelen. Staatssecretaris Benschop (Europese Zaken) heeft gisteren ingestemd met een ontwerp voor het opzetten van een defensiebeleid van de EU waarin dit is opgenomen.

Toekomstige deelnemers aan het Veronica-programma `Big Brother', waarin acht mensen vrijwillig honderd dagen worden opgesloten, moeten rekening houden met mogelijke psychische problemen.

In Zwaagwesteinde is een man gearresteerd die wordt verdacht van de moord op Marianne Vaatstra. Hij komt uit het dorp, en niet uit het naburige asielzoekerscentrum.

Leerlingen geven een demonstratie in de zogenoemde 5 O’clock-class in Amsterdam Zuidoost. Tot vijf uur ’s middags kunnen jongens en meisjes hier uitvinden of zij alsnog naar het…

Een van de vragen in het VWO-eindexamen economie, waarin de econoom A. Heertje een aantal fouten ontdekte, wordt gecorrigeerd. Het ministerie van Onderwijs heeft alle scholen schriftelijk laten weten dat vraag 6 over de aflossing van de staatschuld voor tweëerlei uitleg vatbaar is. De docenten die het examen nakijken moeten de maximumscore van twee punten bij beide antwoorden toekennen.

Naast werkstress en verkeerstress is er nu een nieuw soort stress: computerstress. Een op de vier professionele gebruikers raakt regelmatig zo agressief van zijn haperende computer, dat toetsenbord, beeldscherm of stekkerdoos het moet ontgelden. Bijna driekwart van de pc-gebruikers scheldt zijn apparaat uit.

De gemeente Amsterdam wil de opbrengst van de verkoop van stroomproducent Una besteden aan een tweede Coentunnel, de Westrandweg, een nieuwe zeesluis bij IJmuiden en het aanleggen van watermeters bij alle Amsterdammers.

In 1947 werd in Londen een toneelstuk opgevoerd van Noel Coward, getiteld: Peace in Our Time! Het speelde in een pub in Kensington tussen november 1940, vlak na de Duitse verovering van Engeland, en mei 1945, toen de geallieerden het eiland weer bevrijd hadden. Het vertelde het verhaal van het Engelse verzet, de Engelse collaboratie en de rol van de Duitse bezetters in Engeland – geestig, en angstig dichtbij.

Het Europees parlement, dat volgende week opnieuw gekozen wordt, kampt met een paradox: terwijl het steeds meer te zeggen krijgt over het leven van Europese burgers, neemt de belangstelling van die burgers voor de Europese verkiezingen af.

Het is vrijwel zeker dat het Surinaamse parlement vandaag in meerderheid een motie zal aannemen waarin wordt gevraagd om het onmiddellijke aftreden van president Jules Wijdenbosch.

De Nederlandse inspectie Gezondheidsbescherming, Waren en Veterinaire Zaken is in koelhuizen in het land op zoek naar kippenvlees dat mogelijk vervuild is met dioxine. Een grote voedseldistributeur en verschillende restaurants en cateraars hebben intussen `uit voorzorg' besloten voorlopig geen kipproducten meer te leveren of op het menu te zetten.

De koers van de Europese munt, de euro, is vanmorgen opnieuw verzwakt tot 1,0420 dollar. Dat is dichtbij het diepterecord van 1,0390 dollar per euro dat vlak voor het weekeinde werd bereikt.

Vlak voor het debat over de Bijlmerenquête meldden de fractieleiders een doorbraak in de onderhandelingen over een nieuw kabinet.

De drie coalitiepartijen hebben overeenstemming bereikt over de tijdelijke invoering van een raadgevend referendum. De fractieleiders van PvdA, VVD en D66 hebben vanmorgen aan informateur Tjeenk Willink laten weten dat hun fracties hiermee akkoord gaan. Daarmee is de breuk in de coalitie goeddeels hersteld.

ROTTERDAM, I JUNI. De nieuwe: Nigeriaanse president Obasanjo eeft de opschorting gelast van alle ontracten die het vorige bewind inds 1 januari dit jaar heeft beklonven. Pagina 15

AMSTERDAM, I JUNI. De gemeene Amsterdam wil de opbrengst van le verkoop van stroomproducent Jna o.a. besteden aan een tweede Zoentunnel en het aanleggen van vatermêters bij alle…

JELGRADO, BRUSSEL, I JUNI. det Westen reageert terughoudend p aanhoudende meldingen uit Belsrado dat Joegoslavië het vredeslan van de G8 voor de crisis in Koovo ‘in principe’…

TEL AVIV, 1 JUNI. Het door Israel gecontroleerde Zuid-Libanese Leser (SLA) is vannacht begonnen rich terug te trekken uit de enclave Jezzine in Zuid-Libanon. Pagina

OTTERDAM I JUNI. Een van de magen in het VWO-eindexamen ‘conomie, waarin de econoom A. Heertje een aantal fouten ontdekte, wordt gecorrigeerd.

MOSKOU, I JUNI. Na weken van volitiek getouwtrek heeft Rusland veer een voltallige regering, ditnaal zonder communisten.