De Nederlandse selectie

Ze zijn niet gaan hockeyen omdat dat bij de maatschappelijke status van hun vader en ooms paste. Ze zijn niet op tennisles gegaan, hoewel hun moeder tennis niet zo ordinair, dom en agressief vond als foeballen. Ze zijn gaan voetballen omdat iedere gewone Hollandse jongen gaat voetballen. Pa zat op voetbal, ome Jan zat op voetbal en de vriendjes op school gingen ook voetballen, omdat iedereen voetbalde. Voetballen omdat altijd de televisie aanstond wanneer er voetballen op was. Ze zijn gaan voetballen in de tijd dat iedereen over Cruijff, Keizer, Van Hanegem en Rensenbrink sprak.

Kinderen uit de jaren zeventig. Dennis Bergkamp werd geboren in 1969, het jaar dat Ajax in zijn eerste Europa Cupfinale met 4-1 van AC Milan verloor. Zijn vader, een scorende spits bij een Amsterdamse amateurclub, was nog vol van Denis Law, de aanvaller van Manchester United, de club van George Best en Bobby Charlton, de club waar iedereen in Nederland toen van hield. Daarom werd de jongste zoon van Bergkamp Dennis genoemd, naar Denis Law, een Brit, een buitenlander.

Waarschijnlijk niemand van de huidige generatie Nederlandse voetballers heeft Cruijff zien schitteren op het wereldkampioenschap van 1974. Ze hebben van horen zeggen - van hun vader? - wat Cruijff, Keizer, Rensenbrink en Van Hanegem konden. Wim Jonk is de oudste, van 1966. Laten we aannemen dat hij wél eens deze mythologische figuren van nabij heeft gezien. Maar het heeft er veel van weg dat deze telg uit een Volendams vissersgeslacht zich in zijn jeugd veel meer vereenzelvigde met de balvaardigheid van de plaatselijke grootheden Karregat, Zwarthoed, Tol, Veerman, Mühren én Jonk.

Zou een van die Nederlanders wel eens de moeite hebben genomen de talenten van Pelé, Garrincha, Rivelino, Eusebio, Matthews, Puskas, Kocsis, Di Stéfano, Gento, Seeler, Libuda, Charlton en Best te analyseren? Zoals menig jongetje geboren in de jaren veertig, vijftig en zestig graag zo wilde voetballen als deze uitverkoren mannen. Jaap Stam, wat zou hij nu vinden van Georg Schwarzenbeck? En Edwin van der Sar van Gordon Banks? Marc Overmars, wat zou hij nu vinden van René van de Kerkhof? Edgar Davids, heeft hij wel eens Nobby Stiles zien spelen? Je hoort er zo weinig over. Deze generatie lijkt weinig respect te hebben voor het verleden. Kijk, voor Ronaldo bestaat maar één voetballer, dat is Zico. Dat is de voetballer aan wiens talenten hij zich optrekt. Een inspirerend voorbeeld dus.

Wie het sociogram van de Nederlanders analyseert, komt bijna alleen maar inspiratieloze voetballers tegen. Jongens uit het kleine landje aan de zee. Jongens uit een welvarend land, waar sport leuk is om te doen, maar zelden een manier om armoe, ellende of gewoon verveling te ontvluchten. Vader is bakker of timmerman, kantoorbediende of monteur. Maandinkomen verzekerd, autootje voor de deur, warm water uit de douche, televisie, video en magnetron binnen handbereik, bloeiende plantjes voor het raam. Nederlandse voetballers laten zich bijstaan door een eigenaar van een snackbarimperium. Voetballen we nog ter meerdere eer en glorie van vette kroketten en maagbedervende frikadellen of domweg voor geld?

Waarom zouden ze wereldkampioen willen worden? Gewoon, omdat elke Nederlandse jongen wereldkampioen voetballen wil worden. Het enige dat nog telt in het leven van de Nederlandse middenklasjongen is wereldkampioen voetbal worden. Zonder een kick is het leven van een jongen uit een klein en onooglijk, grijs landje, geen leven. Wanneer ze niet winnen, is er altijd nog de veiligheid van welvaart en harmonie van een doorsnee Hollands gezin.

Neerlands hoop tijdens het wereldkampioenschap is gevestigd op de onorthodoxe manier van leven en voetballen van types als Davids, Bogarde en Kluivert. Compromisloze jongens, die de weelde van het harmonieuze gezin nauwelijks gekend hebben. Zwart, omdat hun vader en moeder in Suriname opgroeiden. Bereid om zichzelf een dienst te bewijzen. Hun enige manier om geaccepteerd te worden is winnen tegen wil en dank. Ze gaan over lijken, omdat fatsoen voor hen een andere betekenis heeft dan beter zijn dan een ander. Meer zijn dan een ander, anders zijn dan een ander. Bewijzen dat ze ook Nederlander zijn.

Zonder deze jongens, van wie de meesten niet zijn opgegroeid onder warme, harmonieuze omstandigheden (zonder geld, zonder huis, zonder vader) is het Nederlands elftal toch een gezelschap van jonge mannen die nooit iets wezenlijks te klagen hebben gehad. Het is aan hun manier van voetballen te merken dat ze niets anders hebben in hun leven dan voetballen. Zonder de vechtlust van Davids, Bogarde, Kluivert, Van Hooijdonk is het elftal een gezelschap vrienden, vaders en handelsmensen die niet begrijpen wat het is om de beste te zijn. Nederlanders hebben een te goed leven om recht te hebben op een wereldtitel. Een vader die zijn hele leven is verzekerd van een inkomen, is geen vader die zijn zoon duidelijk kan maken dat de wereldtitel het allerhoogste is. Passie voor sport is de meeste Nederlanders vreemd. Voetballen heeft dezelfde allure als postzegels verzamelen. Voetballen om iets te doen te hebben, niet uit noodzaak.

MICHAEL REIZIGER (verdediger)

club: Barcelona

geboren: 03-05-73, Amstelveen

aantal interlands: 26

doelpunten: 0

debuut: Noorwegen-Ned, 1-1 (12-10-94)

burg.staat: samenwonend

opleiding: Mavo

beroep vader: vliegtuigonderhoudsmonteur

beroep moeder: chiropodiste

gezin: drie broers, twee zussen

eerste club: St. Martinus

JAAP STAM (verdediger)

club: PSV, straks Manchester United

geboren: 17-07-72, Kampen

aantal interlands: 13

doelpunten: 1

debuut: Ned-Duitsland, 0-1 (24-04-96)

burgerlijke staat: getrouwd

opleiding: LTS, MTS

beroep vader: timmerman

beroep moeder: huisvrouw

gezin: drie oudere zussen

eerste club: DOS Kampen

EDWIN VAN DER SAR (keeper)

club: Ajax

geboren: 29-10-70, Voorhout

aantal interlands: 24

doelpunten: 0

debuut: Wit-Rusland-Ned, 1-0 (07-06-95)

burg.staat: samenw., een zoon

opleiding: Mavo, middenstandsonderwijs

beroep vader: kleurmaker

beroep moeder: huisvrouw

gezin: oudste kind van twee

eerste club: Foreholte

FRANK DE BOER (verdediger)

club: Ajax

geboren: 15-05-70, Hoorn

aantal interlands: 54

doelpunten: 6

debuut: Italië-Ned, 1-0 (26-09-90)

burgerlijke staat: samenwonend, twee dochters

opleiding: LTS elektrotechniek

beroep vader: stucadoor

beroep moeder: huisvrouw

gezin: derde kind van drie eerste club: Zouaven

ARTHUR NUMAN (verdediger)

club: PSV, straks Glasgow Rangers

geboren: 14-12-69, Heemskerk

aantal interlands: 28

doelpunten: 0

debuut: Ned.-Polen, 2-2 (14-10-92)

burgerlijke staat: samenwonend.

opleiding: Mavo, CIOS

beroep vader: boekhouder

beroep moeder: huisvrouw

gezin: een jongere broer

eerste club: SV Beverwijk

CLARENCE SEEDORF (middenvelder)

club: Real Madrid

geboren: 01-04-76, Paramaribo

aantal interlands: 30

doelpunten: 7

debuut: Ned-Luxemburg, 5-0 (14-12-94)

burg.staat: samenwonend, een dochter

opleiding: Mavo

beroep vader: begeleidt zoons

beroep moeder: verpleegster

gezin: twee broers

eerste club: AS 80

WIM JONK (middenvelder)

club: PSV

geboren: 12-10-66, Volendam

aantal interlands: 41

doelpunten: 11

debuut: Ned-Oostenrijk, 3-2 (27-05-92)

burgerlijke staat: getrouwd, een zoon

opleiding: LTS schilderen

beroep vader: vishandelaar

beroep moeder: huisvrouw

gezin: twee oudere broers

eerste club: RKSV Volendam

PHILLIP COCU (middenvelder)

club: PSV, straks Barcelona

geboren: 29-10-70, Eindhoven

aantal interlands: 19

doelpunten: 2

debuut: Ned-Duitsland, 0-1 (24-04-96)

burgerlijke staat: samenwonend

opleiding: Havo en VWO

beroep vader: werkt bij bank

beroep moeder: huisvrouw

gezin: een jongere broer

eerste club: DCS

PATRICK KLUIVERT (aanvaller)

club: AC Milan

geboren: 01-07-76, Amsterdam

aantal interlands: 19

doelpunten: 9

debuut: Ned-Tsjechië, 0-0 (16-11-94)

burgerlijke staat: samenwonend, een dochter

opleiding: LBS

beroep vader: postbode

beroep moeder: huisvrouw

gezin: oudere broer en zus

eerste club: Schellingwoude

RONALD DE BOER (middenvelder/aanvaller)

club: Ajax

geboren: 15-05-70 Hoorn

aantal interlands: 40

doelpunten: 10

debuut: Ned-San Marino, 6-0 (24-03-93)

burgerlijke staat: getrouwd, twee dochters

opleiding: LTS metaalbewerking

beroep vader: stucadoor

beroep moeder: huisvrouw

gezin: tweede kind van drie

eerste club: Zouaven

DENNIS BERGKAMP (aanvlaller)

club: Arsenal

geboren: 10-05-69, Amsterdam

aantal interlands: 57

doelpunten: 33

debuut: Italië-Ned, 1-0 (26-09-90)

burg.staat: getrouwd, een dochter

opleiding: VWO

beroep vader: elektricien

beroep moeder: huisvrouw

gezin: drie oudere broers

eerste club: Wilskracht SNL

PIERRE VAN HOOIJDONK (aanvaller)

club: Nottingham Forrest

geboren: 29-11-69, Steenbergen

aantal interlands: 11

doelpunten: 4

debuut: Ned-Luxemburg, 5-0 (14-12-94)

burgerlijke staat: samenwonend

opleiding: Mavo, Las/KMBO

beroep vader: directeur transportbedrijf

beroep moeder: huisvrouw

gezin: een jongere broer

eerste club: Welberg

JERREL HASSELBAINK (aanvaller)

club: Leeds United

geboren: 27-03-72, Paramaribo

aantal interlands: 2

doelpunten: 1

debuut: Ned-Kameroen, 0-0 (27-05-98)

burg.staat: alleenstaand, een dochter

opleiding: Mavo

beroep vader: onbekend

beroep moeder: huisvrouw

gezin: twee zussen, drie broers

eerste club: GVO

BOUDEWIJN ZENDEN (aanvaller/middenvelder)

club: PSV, straks Barcelona

geboren: 15-08-76, Maastricht

aantal interlands: 5

doelpunten: 0

debuut: San Marino-Ned, 0-6 (30-04-97)

burg.staat: vriendin

opleiding: Havo, cursus Nima A

beroep vader: directeur sportschool en (judo)-commentator

beroep moeder: in sportschool

gezin: jongere zus, oudere broer

eerste club: Leonidas

GIOVANNI VAN BRONCKHORST (middenvelder)

club: Feyenoord

geboren: 05-02-75, Rotterdam

aantal interlands: 7

doelpunten: 1

debuut: Ned-Brazilië, 2-2 (31-08-96)

burg.staat: samenwonend

opleiding: Havo

beroep vader: ambtenaar

beroep moeder: ambtenaar

gezin: een zus

eerste club: LMO

EDGAR DAVIDS (middenvelder)

club: Juventus

geboren: 13-03-73, Paramaribo

aantal interlands: 11

doelpunten: 0

debuut: Ned-Ierland, 0-1(20-04-94)

burg.staat: alleenstaand

opleiding: LBO

beroep vader: onbekend

beroep moeder: huisvrouw

gezin: een oudere broer

eerste club: Schellingwoude

ARON WINTER (midenvelder)

club: Inter Milaan

geboren: 01-03-67, Paramaribo

aantal interlands: 71

doelpunten: 6

debuut: Ned-Griekenland, 1-1 (25-03-87)

burg. staat: samenwonend, twee dochters

opleiding: Mavo en MTS

beroep vader: aannemer

beroep moeder: huisvrouw

gezin: drie zussen eerste club: SV Argonaut

MARC OVERMARS (aanvaller/middenvelder)

club: Arsenal

geboren: 29-03-73, Emst GLD

aantal interlands: 39

doelpunten: 8

debuut: Ned-Turkije, 3-1 (24-02-93)

burg. staat: samenwonend

opleiding: LEAO

beroep vader: service-monteur

beroep moeder: huisvrouw

gezin: een oudere broer

eerste club: SV Epe

WINSTON BOGARDE (verdediger)

club: Barcelona

geboren: 22-10-70, Rotterdam

aantal interlands: 13

doelpunten: 0

debuut: Ierland-Ned, 0-2 (13-12-95)

burg. staat: getrouwd, twee kinderen

opleiding: detailhandelschool

beroep vader: onbekend

beroep moeder: onbekend

gezin: acht broers, vier zussen

eerste club: Sparta (amateurs)

ED DE GOEY (keeper)

club: Chelsea

geboren: 20-12-66, Gouda

aantal interlands: 31

doelpunten: 0

debuut: Turkije-Ned, 1-3 (16-12-1992)

burg. staat: getrouwd, een zoon

opleiding: Mavo

beroep vader: chefmonteur

beroep moeder: huisvrouw

gezin: een jongere zus

eerste club: Olympia

RUUD HESP (keeper)

club: Barcelona

geboren: 31-10-65, Abcoude

aantal interlands: 0

doelpunten: 0

debuut: nog niet gespeeld

burg.staat: getrouwd, een dochter

opleiding: Havo, middenstandsdiploma

beroep vader: autoplaatwerker

beroep moeder: huisvrouw

gezin: twee broers

eerste club: FC Abcoude

ANDRÉ OOIJER (verdediger)

club: PSV

geboren: 11-07-74, Amsterdam

aantal interlands: 0

doelpunten: 0

debuut: nog niet gespeeld

burg.staat: vriendin, een zoon

opleiding: Mavo, Havo, middle management

beroep vader: ex-banketbakker

beroep moeder: werkte in bakkerij

gezin: oudere broer, oudere zus

eerste club: SDW