Het nieuws van 1 juni 1996

BUSSUM, 1 JUNI. Het nieuwe sportkanaal, Sport7, komt mogelijk in de problemen omdat Europees Comissaris Karel van Miert voor mededingingsvraagstukken vindt dat er bij de verkoop van exclusieve rechten in de mediawereld geen contracten gesloten mogen worden met een langere looptijd dan vijf jaar. Sport7 verwierf begin dit jaar de uitzendrechten van voetbalwedstrijden van de KNVB voor een periode van zeven jaar.

ALICE SCHWARZER: Marion Dönhoff. Ein widerständiges Leben347 blz., geïll., Kiepenheuer & Witsch 1996, ƒ 55,70

JAMES GOLLIN and ROBERT ALLARDYCE: Desired Track. The Tragic Flight of KAL Flight 007. The Narrative & The Evidence229 blz. & 99 blz., American Vision Publishing 1995, ƒ 69,60MICHEL BRUN: Incident at Sakhalin. The True Mission of KAL Flight 007326 blz., Four Walls Eight Windows 1996, ƒ 52,40

De afgelopen dagen heb ik een bedrijfsgeschiedenis van de 100-jarige SHV (Steenkolen Handels Vereeniging) gelezen, die op grond van typografische uitvoering en bindtechniek ongetwijfeld in The Guinness Book of Records terecht zal komen. Jubileumboeken vallen weliswaar buiten het bestek van deze rubriek, maar ik schrijf erover omdat het om een uitzonderlijk en ook tamelijk buitenissig boek gaat. Het is in de eerste plaats een pil van een omvang die zijn weerga niet kent. Ik denk niet dat er in de twintigste eeuw veel dikkere boeken zijn gemaakt, althans van een zodanige kwaliteit dat de band het niet al bij de eerste aanraking begeeft. Het is ruim tweeduizend bladzijden dik (2136, volgens de opgave van de drukker) en het weegt drieëneenhalve kilo. De hoogte mag er ook zijn: elf centimeter in dichtgeslagen vorm - zo dik als zes op elkaar gestapelde exemplaren van Geert Maks Kleine Geschiedenis van Amsterdam of drie delen van Jan Wagenaars Historie van de republiek uit 1752.

JAN LEIJTEN: Waarom ik het nog steeds niet goed door heb237 blz., Balans 1995, ƒ 39,50

MAHNAZ AFKHAMI (ed.): Faith and Freedom. Women's Human Rights in the Muslim World244 blz., I.B. Tauris 1995, ƒ 32,95 (pb)

KENNETH S. STERN: A force upon the plain: the American militia movement and the politics of hate303 blz., Simon and Schuster 1996, ƒ 50,40

P.J. HAYWARD & J.S. RYLAND (eds): Handbook of the Marine Fauna of North-West Europe800 blz., Oxford University Press 1995, ƒ 86,75 (paperback)

J. VAESSEN e.a. redactie: Jaarboek 1996, Nederlands Openluchtmuseum336 blz., geïll., SUN/NOM 1996, ƒ 59,50 (geb.), ƒ 49,50 (ing.)Jaarboek 1995. Nederlands Openluchtmuseum280 blz., geïll., Nederlands Openluchtmuseum 1995, ƒ 59,50 (geb.), ƒ 49,50 (ing.)

MOSHE MA'OZ: Syria and Israel. From War to Peacemaking280 blz., Oxford University Press 1995, ƒ 88,20

RICHARD DAWKINS: Climbing Mount Improbable308 blz., geïll., Penguin Book 1996, ƒ 63,-

RASTI ROSTELLI: De fascinatie van het ontastbare175 blz., Kosmos-Z&K 1996, ƒ 29,90

JAY A. LEVENSON: Circa 1492 Gebonden, National Galery of Art 1991, van f 133,60 voor f 49,50. Booksimport, Den Haag Wat werd er in de wereld aan kunst gemaakt omstreeks het jaar…

een onmiskenbare sfeer van weemoed om niet te zeggen treurnis over de stedelijke landschappen die de Italiaan Gabriele Basilico bij voorkeur fotografeert.

In de boekenbijlage van 25 mei bespreekt Coen van Zwol onder de kop “Te ijverige speurders’ enkele boeken van oud-commissaris van politie J.A.

FRED HALLIDAY: Islam and the Myth of Confrontation, Religion and Politics in the Middle East256 blz., I.B. Tauris 1995, ƒ 102,80 (geb.), ƒ 40,80 (pb)DAVID SAGIV: Fundamentalism and Intellectuals in Egypt, 1973-1993188 blz., Frank Cass 1995, ƒ 88,20

In de advertentierubriek Trefpunt kunnen particulieren een oproep plaatsen om onder andere boeken en verzamelingen te koop aan te bieden, te vragen of te ruilen, Stel uw…

JAMES B. STEWART: Blood Sport. The president and His Adversaries479 blz., geïll., Simon & Schuster 1996, ƒ 56.-

Socioloog Lodewijk Brunt: Frederiek Weeda De stad is een levendige, spannende ontmoetingsplaats. Een brandpunt van menselijke creativiteit waarvan de waarde in Nederland wordt…

Cor Schonenberg (53) is schipper van de 83 meter lange Sch-6 Alida van de Scheveningse rederij Wim van der Zwan. Na zijn opleiding aan de Visserijschool is hij 25 jaar lang schipper bij diverse rederijen geweest. De Alida was vorige week met 26 man personeel aan boord in de Noordzee om haring te vangen. Schonenberg woont in Katwijk en is gehuwd.

Arme mensen herkende je aan hun lach: bruin met zwarte gaten. Gewone mensen hadden daar een witte streep. Zo heb ik het leren onderscheiden toen ik klein was, d.w.z. een jaar of vijf.

Heroïne wordt in Nederland nog steeds beschouwd als killerdrug nummer één, maar crack - gekookte cocaïne - heeft de toekomst. Geen pretdrug voor het uitgaansleven, maar een verwoestend middel dat de junk na zijn roes paranoïde en gewelddadig achterlaat. Een cokeboekje open over basen, binge en coke-bugs. “Ik hou enorm van crack, crack houdt alleen niet van mij.”

In Afrika wordt het ene land na het andere verwoest door bende-oorlogen en daar lijkt niets, helemaal niets aan te doen. Sinds jaar en dag zijn het Afrikanen die daar Afrikanen, inheemsen die inheemsen afmaken, van Algerije tot Angola en van Rwanda tot Liberië. In de dertig tot veertig jaar die sinds de dekolonisatie zijn verstreken is gebleken dat ze voor die slachtingen de Europeanen helemaal niet nodig hebben.

Uit angst voor aanslagen heeft Israel al geruime tijd zijn grenzen voor Palestijnen gesloten. Veel Palestijnen raken daardoor werkloos, Israelische bedrijven zitten zonder personeel - maar beide partijen ontdekken nu dat er ook voordelen zijn. Arafats autocratische wijze van regeren en zakendoen is de prijs die de Palestijnen voor de vrede betalen. De Gazastrook als lage lonen-land.

KPN-voorzitter Wim Dik denkt mee over de nieuwe koers van D66, die met een identiteitscrisis kampt. Dik, ooit staatssecretaris voor D66, gaat de partij een 'tienduizend kilometer-beurt' geven. Over de gelijkenissen tussen politiek en bedrijfsleven en de nieuwe kanalen van de macht. “Zou ik minister zijn in een kabinet als het huidige leuk gevonden hebben? Zeker.”

U zit in de walm. Krijgt het benauwd. En roept: “Bah!”Of u snakt. Steekt er een op. En vraagt bits aan uw demonstratief hoestende collega: “Kuch je lekker?”

Om deze tijd van het jaar is de moestuin alleen maar belofte en geen resultaat: de tuinbonen bloeien, de tomaten zijn goed aangeslagen en de sjalotten tieren er op los, maar te eten is er feitelijk niets. Of nee, dat is niet helemaal waar: er zijn twee eetbare vaste planten, beide op 't ogenblik worstelend om in bloei te komen, die voorzien in de hongerige leemte tussen de barre winter en het begin van de overvloed. Samen maken ze een maaltijd: zuring en rabarber, gerecht en dessert.

In de herfst wordt op Rhodos de Bridge Teams Olympiad gehouden. Welke drie paren daar voor het Nederlands Open Team gaan spelen wordt nog voor de zomer bekendgemaakt. Een van de vier huidige A-selectie paren zal dus moeten afvallen: Jansen-Westerhof, Van der Neut-Paulissen, Muller-De Boer of Jansma-Van Cleeff. In het kader van de voorbereidingen werd op het prachtige in de Achterhoek gelegen kasteel Onstein met Pinksteren een dubbele oefeninterland gespeeld. Tegenstanders waren de Verenigde Staten en Polen, twee landen die aan de wereldtop staan. Voor minder doet de sponsor van het Nederlands team, Hans Melchers, het niet meer. Het resultaat was voor ons land bemoedigend, Nederland won zijn beide matches.

Amsterdamse dierenvrienden voeren actie om de Spaanse televisiezender van de kabel te halen, omdat er stierengevechten op te zien zijn. Ontgaat het hun dat er op alle zenders dagelijks mensengevechten te zien zijn? Laten de mensenvrienden daar dan maar tegen ageren, zullen ze denken. De kabelbazen aarzelen. Zij houden van de vrijheid van informatievoorziening, maar zij houden niet van stierengevechten en zij houden helemaal niet van herrie en opschudding. Laat ik proberen hun afwegingsproces te beïnvloeden door de belangen van de schakers op de schaal te leggen. Afgezien van het Internet is de Spaanse teletekst de belangrijkste bron van actueel schaaknieuws. Dagelijks tien pagina's schaken, het hele jaar door. Van het toernooi in Dos Hermanas worden iedere dag drie partijen min of meer live getoond. Wie TVE in het kabelpakket heeft kan vandaag vanaf 16.00 uur nog de laatste ronde volgen, als de dierenvrienden inmiddels niet de overwinning hebben behaald.

De regering van Mandela heeft de Waarheidscommissie ingesteld om het 'vuile verleden' van de apartheid te onderzoeken. De commissie heeft de wettelijke bevoegheid om daders van politieke misdrijven amnestie te verlenen en de slachtoffers financiële compensatie te geven. Het uiteindelijke doel is geen vergelding, maar verzoening.

In Zuid-Afrika getuigen talloze slachtoffers voor de Waarheidscommissie over de wreedheden van de apartheid. Sommigen spreken rustig, anderen schreeuwen het uit. Wat de zwarten allang wisten, verbijstert nu de blanken. 'Ik zag dat mijn kind stierf. Ik mocht hem niet vasthouden.' Een verslag van de eerste vier weken.

Bij Philips waren ze er niet van onder de indruk. De Britse fabrikant Marconi zag het ook al niet zitten. Maar de opwindbare radio die momenteel in Zuid-Afrika wordt geproduceerd lijkt een groot succes te worden. Wind het apparaat een paar keer op en de Freeplay radio geeft vier uur onafgebroken geluid. Wie hem tien uur per dag aan heeft staan bespaart in drie jaar 1000 tot 3000 gulden aan batterijen. Fabrikant BayGen Power kan de vraag niet meer aan. Ghana heeft 30.000 exemplaren besteld, Japan staat ook al te dringen en in Londen deed het warenhuis Harrods ze onlangs voor zo'n 80 pond de deur uit. In Afrika kost de radio omgerekend slechts tachtig gulden. Een transistorradio kun je het toestel eigenlijk nauwelijks noemen. Door de lange opwindveer is het apparaat, waarmee FM-, middengolf- en kortegolf-uitzendingen kunnen worden ontvangen, fors uitgevallen: hij doet sterk denken aan een ghettoblaster.

De families van acht van de 17 slachtoffers van de Amerikaanse seriemoordenaar Jeffrey Dahmer hebben een aanbod geaccepteerd van een actiegroep, de Milwaukee Civic Pride, die voor 407.000 dollar Dahmers persoonlijke eigendommen wil kopen.

In juli 1796 ondernam de thans in vergetelheid geraakte filosoof Georg Wilhelm Friedrich Hegel een voettocht door het Berner Oberland en hij ontleende daaraan weinig plezier, zoals uit zijn dagboekaantekeningen blijkt.

Door Marten Toonder 5359 Professor Sickbock liet zich niet uit het veld slaan. ‘Mis, baasje’, sprak hij. ‘Ik heb niets afgenomen.

Het volgende voor- of hoofdgerecht kan ook koud worden gegeten:

De Tempel van Babylon, zondag 2 juni, Ned.3, 19.02-19.34u.

De stilte van Martha U., zondag 2 juni, 21.31-22.20u.

De Eurostar-treinen, die via de Kanaaltunnel Brussel, Parijs en Londen rechtstreeks met elkaar verbinden, vervoerden vorig jaar 3,2 miljoen passagiers. Dat blijkt uit cijfers van de Belgische spoorwegmaatschappij NMBS. Die volgens NMBS meevallende passagiersaantallen nemen niet weg dat Eurostar forse verliezen lijdt. Exacte gegevens daarover ontbreken echter, omdat alle partners deze verliezen voor eigen rekening nemen. De Eurostar drukte in 1995, het eerste volledige dienstjaar, de resultaten van de Belgische spoorwegen met 1,5 miljard frank (81,9 miljoen gulden).

ARNHEM, 1 JUNI. Behalve de 600 banen in de vezelproduktie die in Ede verdwijnen, zal Akzo Nobel ook in vier Duitse vestigingen voor vezelproduktie in totaal 1.150 banen schrappen. De industriebonden van FNV en CNV vinden de grootscheepse overplaatsing van de vezelproduktie naar Polen onaanvaardbaar. Het concern is uit op winstmaximalisatie en trekt zich weinig aan van zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid, vinden ze.

Een onderzoekscommissie van de Tweede Kamer houdt volgende week openbare hoorzittingen over de CTSV-affaire. Het College van Toezicht Sociale Verzekeringen is door hoog oplopende ruzies danig in opspraak gekomen. Het gevolg: het ontslag van het driekoppige bestuur, de oud-politici Van Leeuwen (VVD), Van Otterloo (PvdA) en Van Rooijen (CDA), het vertrek van enkele directeuren en een beschadigde positie voor staatssecretaris Linschoten (Sociale Zaken). Hoe heeft het zover kunnen komen? Een reconstructie.

Het College van Toezicht Sociale Verzekeringen (CTSV) controleert sinds 1 januari 1995 de uitvoering van de sociale verzekeringswetten. Het houdt toezicht op de instanties die deze wetten uitvoeren. Het CTSV is verantwoording schuldig aan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

SOFIA, 1 JUNI. In de Bulgaarse hoofdstad Sofia heeft de bevolking massaal geprotesteerd tegen de enorme prijsstijgingen van de afgelopen dagen, die het gevolg zijn van de diepe economische crisis. Taxichauffeurs blokkeerden het plein voor het parlement, veel winkeliers hielden de deuren gesloten om de nieuwe prijzen te kunnen vaststellen en sommige restaurants zetten de prijzen in dollars op het menu.

Niet bekend

PARIJS, 1 JUNI. De economie van Frankrijk heeft zich in het eerste kwartaal van dit jaar aardig hersteld. De groei kwam uit op 1,2 procent ten opzichte van het vierde kwartaal van vorig jaar, toen het land een achteruitgang kreeg te verwerken van 0,4 procent.

ROTTERDAM, 1 JUNI. Opbreken of doormodderen? Dat is de vraag die het drank- en voedingsconcern BolsWessanen zich volgens beleggers maar eens moet stellen na de nieuwe tegenvallers die het bedrijf vorige week aankondigde. Met name de raad van commissarissen, die onder leiding staat van voormalig minister (Landbouw, Financiën) mr. A. van der Stee en vorig jaar niet meer dan vijf keer vergaderde, zou consequenties moeten trekken.

DEN BOSCH, 1 JUNI. Nog vóór het zomerreces presenteert het kabinet aan de Tweede Kamer maatregelen die het rijden op autogas moeten stimuleren. Een verlaging van de wegenbelasting moet LPG-rijden honderden guldens goedkoper maken. Goed nieuws voor Vialle in Son, Nederlands grootste fabrikant en installateur van autogasinstallaties, die zijn omzet met tientallen procenten denkt te kunnen vergroten dankzij de kabinetsplannen.

De prijs van eurosuper is in Nederland hoog, die van diesel gemiddeld en van LPG laag, vergeleken met andere Europese landen.

ROTTERDAM, 1 JUNI. Dankzij privatisering heeft de Nederlandse Munt NV voor het eerst sinds vele jaren winst geboekt. Dat blijkt uit het jaarverslag dat volgende week wordt gepubliceerd. De netto-winst bedroeg ruim 1,1 miljoen gulden over de periode juli 1994, toen 's Rijks Munt werd geprivatiseerd, tot december 1995. De omzet in die periode bedroeg 41 miljoen gulden. Voor de privatisering leed de toenmalige 's Rijks Munt jaarlijks verliezen van vergelijkbare omvang als nu winst is geboekt.

ROTTERDAM, 1 JUNI. KNP BT (papier, verpakkingen) verkoopt de Van der Windt Groep, producent en distributeur van verpakkingen en verpakkingsmaterialen) aan de Ierse Clondalkin Group. Bij Van der Windt werken 570 mensen, het bedrijf heeft een omzet van 270 miljoen gulden.

De Amerikaanse atleet Carl Lewis treedt ACHTENVEERTIG jaar na het viervoudige succes van Jesse Owens (Berlijn 1936) op de Spelen in Los Angeles ('84) in de voetsporen van zijn illustere landgenoot. Net als Owens wint Lewis de 100 meter, de 200 meter, het verspringen en de 4x100 meter estafette.

CANET-EN-ROUSSILON, 1 JUNI. Kirsten Vlieghuis heeft in Canet-en-Roussilon de 800 meter vrije slag gewonnen. De zwemster van PSV uit Eindhoven finishte na 8.43,92 en bleef haar Nederlandse rivale Carla Geurts voor. Vlieghuis verbeterde eerder deze week in Barcelona het twaalf jaar oude nationale record van Jolande van de Meer tot 8.37,19. Geurts eindigde gisteren in 8.48,53 als derde, achter de Britse veterane Sarah Hardcastle.

GLASGOW, 1 JUNI. Celtic heeft aanvaller Paolo di Canio van AC Milan aangetrokken. Met de transfer van de Italiaanse voetballer naar de Schotse club is een bedrag gemoeid van ruim 7,5 miljoen gulden. Di Canio tekende gisteren een contract voor vier jaar bij de club van de Nederlandse spits Pierre van Hooijdonk. Barcelona legde gisteravond international Juan Pizzi van Tenerife vast. Pizzi was het afgelopen seizoen topscorer van de Spaanse competitie.

VALENCIA, 1 JUNI. Italië is voor de derde opeenvolgende keer Europees voetbalkampioen onder 21 geworden. De jeugdploeg van bondscoach Cesare Maldini won na strafschoppen met 5-3 van Spanje. In de reguliere speeltijd was de stand 1-1. Voor Spanje misten onder anderen Ivan de la Peña (Barcelona) en Raúl (Real Madrid) vanaf elf meter. Bij de Italianen moesten twee spelers met een rode kaart van het veld.

ZÜRICH, 1 JUNI. Nigeria kan deelnemen aan de kwalificatiewedstrijden (Afrikaanse zone) voor het WK voetbal in 1998 in Frankrijk. Dat heeft het uitvoerend comité van de wereldvoetbalbond FIFA gisteren in Zürich besloten. Nigeria is wel uitgesloten van deelname aan de twee volgende edities om de Africa Cup omdat het begin dit jaar uit politieke overwegingen weigerde om in Zuid-Afrika te spelen.

LUZERN, 1 JUNI. De Holland Acht heeft zich op de eerste dag van de Rotsee Regatta rechtstreeks geplaats voor de finale van morgen. De ploeg van bondscoach René Mijnders won gisteren de voorrondewedstrijd in Luzern met opvallend gemak. Wereldkampioen Duitsland, twee weken geleden in Duisburg nog verslagen door Nederland, won de andere voorwedstrijd. Irene Eijs en Eeke van Nes wonnen hun heat in de vrouwen dubbeltwee en plaatsten zich zo voor de halve finales. Ook de lichte vrouwen dubbeltwee met Ellen Meliesie en Laurien Vermulst bereikten de halve eindstrijd, evenals de mannen dubbelvier.

DEN HAAG, 1 JUNI. Renate Beunder heeft gisteren het Nederlands record kogelslingeren verbeterd. De atlete van Lycurgus kwam op de eerste dag van de NK in Den Haag tot een afstand van 51,90 meter. Het oude record stond met 51,74 ook op haar naam. Stella Jongmans komt dit weekeinde niet in actie op de 800 meter. De atlete geeft de voorkeur aan de 400 meter omdat ze woensdag in Spanje al uitkwam op haar favoriete afstand.

PRATONEVOSO, 1 JUNI. Pavel Tonkov heeft gisteren de dertiende etappe, een bergrit over 115 kilometer van Loano naar Pratonevoso, van de Ronde van Italië op zijn naam geschreven. De Russische wielrenner nam door zijn overwinning de rose leiderstrui over van Davide Rebellin. De Italiaan eindigde op de vierde plaats, op ruim een halve minuut van Tonkov. Piotr Oegroemov finishte als derde, voor de Italiaan Enrico Zaina.Jeroen Blijlevens won gisteren voor de vierde keer een etappe in de Ronde van Beieren. Nadat de Brabantse sprinter in het eerste gedeelte van de derde etappe - een inviduele tijdrit - zijn leiderstrui moest inleveren, sprintte hij in de avonduren bij het criterium naar de overwinning. In de algemene rangschikking gaat de Duitser Uwe Peschel aan de leiding met achttien seconden voorsprong op Michael Rich.

Koersdirecteur Castellano vindt niet dat de Giro in de schaduw staat van de Tour. “Wij geven ruimte aan de jeugd.”

NIEUWEGEIN, 1 JUNI. De tuchtcommissie van de Judo Bond Nederland (JBN) heeft Peter Ooms (49) gisteren een schorsing van drie jaar opgelegd. Tot 31 mei 1999 mag Ooms geen functie uitoefenen als trainer en coach binnen de bond en aangesloten verenigingen of sportscholen. Ook wordt hem het JBN-lidmaatschap van verdienste ontnomen. Ooms kan binnen veertien dagen schriftelijk in beroep gaan tegen de schorsing.

PARIJS, 1 JUNI. Brenda Schultz, de nummer tien van de wereld, is een van de weinige toptennissters zonder een racketcontract. Ze heeft pech dat het merk waar ze mee speelt, het Japanse Yonex, over vijf speelsters beschikt die hoger staan op de ranglijst.

PARIJS, 1 JUNI. Richard Krajicek heeft zich, voor het eerst sinds de US Open van 1993, geplaatst voor de vierde ronde van een grand-slamtoernooi. Hij versloeg gisteren in Parijs op Roland Garros de Australiër Todd Woodbridge met 7-5, 6-2 en 6-2. Brenda Schultz-McCarthy en Miriam Oremans werden uitgeschakeld. Schultz verloor met 6-3, 3-6 en 6-2 van de Roemeense Irena Spirlea, Oremans met 6-2 en 6-1 van de Bulgaarse Magdalena Maleeva.

De rugbyclub DSR-C is in 1918 opgericht door Delftse studenten. Zij maakten kennis met de sport in de periode dat Britse militairen en Zuidafrikaanse studenten in Delft bivakkeerden. DSR-C is de oudste rugbyclub van Nederland. Het motto van de Delftse spelers luidt dan ook: 'Wij zijn de oudste, dus moeten we veel drinken'. Tot op de dag van vandaag speelt de ploeg, waarvan het eerste in de ereklasse uitkomt, haar thuisduels op het terrein van de Technische Universiteit. Een kantine ontbreekt, de spelers wijken na de wedstrijd uit naar de studentensociëteit. In de loop der jaren heeft zich daar een merkwaardige traditie ontwikkeld: de commissariskist. DSR-C heeft niet de beschikking over een vitrine voor de behaalde bekers. Op de buitengewone bestuursvergadering worden de trofeeën daarom aan de ereleden aangeboden, met het verzoek de bekers zodanig te pletten dat ze in één kist passen. De ereleden maken er vervolgens pakketjes van.

In de schaduw van wereldkampioen Regilio Tuur knokt 'Fast' Eddy Smulders (32) zich een weg omhoog. De oud-kickbokser met de verwoestende stootkracht en het zachtaardige gemoed verdedigt maandagavond in zijn geboorteplaats Eindhoven de Europese titel in het halfzwaargewicht. Bij winst gaat zijn droom in vervulling: een gevecht om de wereldtitel. “In het buitenland geniet ik meer aanzien dan hier in Nederland.”

Het was zo'n zaterdag voor verloofdes. Onbestemd weer, iets te winderig om een middagje te flaneren. Verloofdes weten hoe je met het weer om moet gaan. Zij geven de stortbui uren van tevoren aan met een fel rukje aan de arm, meestal pal voor de etalage van Armani of Leonidas. Waar wij vergetelheid zoeken, vinden zij geluk.

Dit weekeinde worden de nationale atletiekkampioenschappen gehouden. Een enkele uitzondering daar gelaten telt Nederland bij de moeder aller sporten internationaal nauwelijks mee. Hoe komt dat?

Veranderingen in woordgebruik vormen een boeiend verschijnsel. Zij doen mij er vooral steeds weer met verbazing aan denken dat er ééns iemand de eerste moet zijn geweest die een bepaald woord in de mond nam. Maar wie en wanneer? Of is het net als met uitvindingen, waarvan men zegt dat ze vaak op diverse plaatsen in de wereld in ongeveer dezelfde periode worden gedaan, doordat de vooruitgang in denkprocessen en bijbehorende experimenten iets universeels heeft? Wat de Nederlandse taal betreft is dat universele beperkt tot een klein grondgebied. Dan is er dus niet één Nederlander die voor het eerst 'Doei' zei, maar waren het er bijvoorbeeld drie, ongeveer tegelijkertijd in Twente, Utrecht en de Peel. Dat maakt de komst van dat nieuwe woord overigens niet minder raadselachtig. Welk proces heeft ertoe geleid? Mijn hypothese is dat het een samentrekking is van 'Doe ik' als belofte bij een afscheid, bijvoorbeeld om nog eens langs te komen of te bellen. Maar ik geef haar graag voor een betere.

Liberalen zijn tegenwoordig ook op zoek naar een gemeenschappelijke moraal voor de moderne samenleving. Ze vinden die in respect voor regels, en burgerlijk fatsoen. Maar volgens C.J. Klop zijn zulke deugden secundair. Uiteindelijk gaat het om geloof, hoop en liefde.

ALS DE UITSLAG van de donderdag gehouden Noordierse verkiezingen die van een referendum was geweest over de vraag of Ulster in het Verenigd Koninkrijk moest blijven, dan was een overdonderend 'ja' het antwoord geweest. Als in de dagen van het Stormont blijkt de overgrote meerderheid der Noordieren protestants en unionistisch te zijn. Maar gezien het doel van de verkiezingen - het totstandbrengen van een Forum waarin een maximaal aantal partijen zich op de toekomst van de provincie zal gaan beraden - werd de aandacht getrokken naar de zeventien zetels die Sinn Fein, de politieke arm van de IRA, had binnengehaald.

'TABAKSONTMOEDIGINGSBELEID' is de weinig uitnodigende titel van een nota die minister Borst (volksgezondheid) deze week aan de Tweede Kamer zond. Deze titel klopt bovendien niet helemaal. Het kabinet gaat verder dan alleen ontmoedigen en wil de verkoop van rookwaar aan jongeren beneden de 18 jaar geheel verbieden. Sigarettenautomaten zullen moeten worden aangepast en reclameposters in de buurt van scholen worden geweerd. Het is een voor de hand liggende maatregel maar toch roept hij een principiele vraag op.

Carien Evenhuis geeft in NRC HANDELSBLAD van 29 mei een mooi overzicht van de verschillende oplossingen die er zijn bedacht voor het kiezen van de familienaam van kinderen. Het is een probleem waarvoor geen rechtvaardige oplossing bestaat. Iedere naam is immers even goed als een ander.

Gedurende pinksteren zijn er bij wedstrijden te Helmond met jetski’s een dode en enkele ernstig gewonden gevallen zonder dat dit ‘evenement’ werd gestaakt.

'Democratie moet verwerpelijk geluid durven verbieden', zo luidde de kop van de bijdrage die collega Peter Rehwinkel aan deze pagina leverde (NRC HANDELSBLAD, 23 mei). Hij wil politieke meningsuitingen die hem niet bevallen, in casu die van een aantal onsmakelijk-rechtse partijtjes, tot zwijgen brengen door die partijtjes en hun uitingen te verbieden.

Militairen en onderscheidingen horen bij elkaar, maar in de Verenigde Staten worden wel heel veel decoraties opgespeld. De zelfmoord van admiraal Boorda laat de keerzijde van deze medaille zien, meent C. Homan.

COURBEVOIE, 1 JUNI. De Franse politie heeft gisteren aan twee Franse particulieren en aan de Nigeriaanse autoriteiten gestolen kunstwerken teruggegeven die waren teruggevonden in Frankrijk en Nederland. Aan Nigeria werden drie koppen in klei uit de 15de eeuw teruggegeven die worden beschouwd als belangrijke representanten van de primitieve Arikaanse kunst. Ze waren in 1950 aangetroffen in de Niger-vallei en werden in 1991 ontvreemd uit het Nationaal Museum van Nigeria. In Frankrijk ging het om twee kostbare vazen van Sèvre-porselein, die in november in Fontainebleau waren gestolen, alsmede twee series tapijten uit de 16de eeuw, gestolen uit het kasteel van Ecouen, bij Parijs. Het onderzoek naar de roof is uitgevoerd in samenwerking met de Nederlandse politie. De Franse justitie heeft een aantal betrokken Nederlanders in staat van beschuldiging gesteld. (AFP)

EINDHOVEN, 1 JUNI. De Franse dirigent Marc Soustrot, die per 1 augustus aanstaande de nieuwe chef-dirigent zou worden van het Brabants Orkest, heeft gisteren zijn ontslag aangekondigd omdat hij niet is gekend in de recente benoeming van Jaap van Zweden tot vaste gastdirigent. Soustrot zei gisteren aan het eind van de repetitie van het orkest in Eindhoven, dat hij vertrekt per 31 juli volgend jaar, dat is zo snel mogelijk als zijn contract toelaat.

Concert: De Stem van de Malinke met Ponda O'Bryan & Ibro, Fode, Diarra en Nakouma Konaté (slagwerk) plus balafon, zang en dans. Gehoord: 31/5 Tropeninstituut, Amsterdam. Verder: 1/6 Doelen, Rotterdam, 2/6, 2/6 RASA, Utrecht.

De Raad voor Cultuur kwam vorige week met forse kritiek op de Stichting Lezen en zinspeelde op opheffing. Directeur Marieke Sanders: “Alle signalen geven aan dat het lezen terugloopt en dat dat een probleem is.”

AMSTERDAM, 1 JUNI. “Besteed jíj wel eens geld aan kunst?” Getergd is ze, de kunstenares achter de microfoon, maar er is wel meer voor nodig om Theo van Gogh van zijn stuk te brengen. “Geen stuiver”, antwoordt die dan ook. “Ho,ho” roept Van Goghs co-host Tijmen van Grootheest, directeur van het Amsterdamse fonds voor de kunst, “we gaan niet op de voorzitters spelen hè!” De spreekster gaat af, maar het gemompel in de zaal is niet van de lucht.

Holland Festival. gezelschap: Nederlands Dans Theater 1 . Premieres: Start to finish, choreografie en decor: Paul Lightfoot, muziek: o.a. Purcell, Albinoni. Costuums: Sol Léon. Anna and Ostriches , choreografie en licht: Jiri Kylián, muziek:Strausz/Preisner, costuums: Joke Visser. Reprise: Say Bye Bye, Forsythe/ collage. Muzikale medewerking: Nederlands Balletorkest en solisten o.l.v. Paul Connely. Gezien: 31 mei, Muziektheater, Amsterdam. Inf. 070-3609931.

BARNEY WILEN 1937-1996 Door HANS STEKETEE De Frans-Amerikaanse saxofonist Barney Wilen is vorige week voor de tweede keer overleden. Hij was 59 en leed aan kanker.

OIGNIES-EN-THIERACHE, 1 JUNI. Voor één dag was het Waalse gehucht Oignies-en-Thiérache gisteren het middelpunt van België. Bussen vol ministers en andere notabelen schrikten het dromerige dorp even op. Zij kwamen om Oignies, op steenworp van de Franse grens, officieel te dopen tot het geografisch centrum van de Europese Unie. Of eigenlijk niet het dorp zelf, waar slechts een 'pedagogische plaquette' werd onthuld.

PARIJS, 1 JUNI. De president-directeur van de Franse openbare televisie, Jean-Pierre Elkabbach (59), is gisteren afgetreden. Daarmee komt een eind aan weken van opwinding rond een befaamd interviewer, die als manager de kijkcijfers van France Télévision wist te verbeteren, maar tegen een prijs die zijn val onvermijdelijk maakte.

TEL AVIV, 1 JUNI. Op 46-jarige leeftijd is Benjamin Netanyahu Israels jongste premier geworden. Hij is na en niet voor de stichting van de staat Israel geboren zoals al zijn voorgangers, en vertegenwoordigt daarmee een nieuwe generatie Israeliërs. In zijn persoonlijkheid en levensloop symboliseert hij de Israelisch-Amerikaanse symbiose. Een Israelische 'Clinton', met wortels in de VS en Israel, die het goed doet op het tv-scherm, rap van de tongriem is gesneden en na drie huwelijken de naam heeft gekregen van een rokkenjager.

RIAD, 1 JUNI. Vier Saoedische staatsburgers die werden beschuldigd van een bomaanslag in Riad op een Saoedisch-Amerikaanse militaire installatie, zijn gisteren in de Saoedische hoofdstad onthoofd.

PARIJS, 1 JUNI. Een hoge Franse diplomaat heeft een bezoek aan Iran, dat gisteren zou beginnen, op het laatste moment uitgesteld. Officieel wordt gesproken van “agenda-problemen”, maar in Parijs wordt eveneens gewezen op de moord op een onderminister van wijlen de sjah van Iran, Reza Mazluman. Deze werd dinsdag vermoord aangetroffen in zijn woning in een Parijse voorstad. Een Iraniër is in verband hiermee in Bonn gearresteerd. Een andere oud-minister van de sjah, Manusher Ganji, heeft de Iraanse inlichtingendiensten beschuldigd van “directe betrokkenheid” bij de moord. (AFP)

LONDEN, 1 JUNI. “Een oppepper voor de vrede”, zo noemde de Britse premier John Major gisteravond de verkiezingen in Noord-Ierland nog voordat de einduitslag bekend was. Daarmee rechtvaardigde hij zijn omstreden beslissing om het vastgelopen vredesproces weer vlot te trekken door middel van verkiezingen.

MOSKOU, 1 JUNI. Boris Jeltsin heeft gisteren, twee weken voor de Russische presidentsverkiezingen van 16 juni, zijn officiële verkiezingsprogramma gepresenteerd. De zittende president belooft het Russische electoraat bovenal een “normaal leven”.

ROME, 1 JUNI. Romano Prodi is begonnen zoals hij wilde: zonder triomfantelijke fanfare, zonder felle woordenwisselingen vol galmende retoriek met de oppositie.

ANKARA, 1 JUNI. In het jaar 2025 telt de aarde 8,3 miljard inwoners. Tweederde van hen zal, volgens het jaarlijks verschijnende rapport World Resources, in steden wonen.

KASTAMONU, 1 JUNI. “Onze provincie gaat verscholen achter het Ilgaz-gebergte”, verzucht Hüsnü Açar, persman van de gemeente Kastamonu, aan de Turkse Zwarte-Zeekust. “Het lijkt wel dat we daardoor aan het zicht worden onttrokken van iedereen in Turkije. Noch de regering, noch de ondernemerswereld is geïnteresseerd in deze regio. Met als gevolg dat de bevolking uit economische noodzaak en aangetrokken door de betere voorzieningen naar de grote steden als Istanbul, Ankara en Izmir trekt.”

DEN HAAG, 1 JUNI. Prins Bernhard heeft plannen om een kort bezoek aan Bosnië te brengen. Dat heeft de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) gisteren bevestigd. De bijna 85-jarige prins wil een aantal bekenden bezoeken die op het ogenblik in Bosnië verblijven.

DEN HAAG, 1 JUNI. Voor de rechtbank in Den Haag zijn gisteren straffen tot vijf jaar cel geëist tegen tien leden van een criminele organisatie. Zij worden ervan verdacht honderden mensen uit India via Nederland naar onder meer de Verenigde Staten en Canada te hebben gesmokkeld. De organisatie werd december '95 opgerold door een rechercheteam van de politie Haaglanden.

LEEUWARDEN, 1 JUNI. De Nederlandse Kankerbestrijding/KWF voorziet de komende jaren een toename van het aantal kankerpatiënten. Op dit moment hebben circa 300.000 mensen in Nederland kanker. De toename wordt vooral veroorzaakt doordat als gevolg van de betere behandelmogelijkheden kankerpatiënten steeds langer in leven blijven.

ROTTERDAM, 1 JUNI. Rijksweg A13 (Den Haag-Rotterdam), een van de drukste snelwegen van Nederland, is in verband met een renovatie gisteravond afgesloten ter hoogte van de afslag Rotterdam Airport en het Kleinpolderplein. De afsluiting van de A13 zal tot maandagochtend zes uur duren. De weg krijgt een nieuwe toplaag en een nieuwe vangrail.

ROTTERDAM, 1 JUNI. Minister-president Kok wil in een volgende kabinetsperiode twee tot drie miljard gulden per jaar extra uittrekken voor de aanleg van wegen, tunnels en bruggen. Dat zegt hij vandaag in een interview met de Volkskrant. Er moet een hoogwaardig vervoersnet tussen de steden komen en het goederenvervoer moet voortaan ondergronds. Op bepaalde uren en dagen zal rekeningrijden worden geïntroduceerd.

AMSTERDAM, 1 JUNI. Het tekort bij het Amsterdamse Gemeente Vervoerbedrijf (GVB) is minder groot dan verwacht. Uit de jaarrekening over 1995 blijkt dat het bedrijf vorig jaar een verlies van 6,9 miljoen gulden leed in plaats van de verwachte 14,2 miljoen. De Algemene Bond van Gemeentepersoneel vindt dat de reorganisatieplannen bij het noodlijdende bedrijf nu moeten worden aangepast. Onderdeel hiervan is het ontslag van 400 werknemers.

ROTTERDAM, 1 JUNI. Een 39-jarige Nederlandse vrouw is in 1990 overleden aan gevolgen van de ziekte Creutzfeldt-Jakob. Dat heeft het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde vandaag bekend gemaakt. De vrouw was besmet geraakt nadat zij in de jaren zestig zes jaar was behandeld met een menselijk groeihormoon. Tot 1985 zijn in Nederland 550 mensen met een menselijk groeihormoon behandeld. Voor zover bekend hebben zich geen andere sterfgevallen voorgedaan.

DEN HAAG, 1 JUNI. Fouten die het openbaar ministerie (OM) bij de verlenging van de voorlopige hechtenis van een verdachte maakt, kunnen in de nabije toekomst worden hersteld door de officier van justitie. Het kabinet is gisteren akkoord gegaan met een voorstel hiertoe van minister Sorgdrager (Justitie). De discussie hierover laaide eind vorig jaar op, nadat een brandstichter uit Ede werd vrijgelaten na een vormfout van justitie.

DEN HAAG, 1 JUNI. Alles mag, alles kan, maar alleen als je het zelf wilt. Dat wordt de komende jaren het motto van de Nederlandse Vereniging voor Seksuele Hervorming (NVSH), die gisteren in Den Haag het vijftigjarig bestaan vierde.

AMERSFOORT, 1 JUNI. Het Eemlandziekenhuis in Amersfoort moet voor 1 september orde op zaken stellen bij de afdeling gynaecologie. Dat betreft niet alleen de interne communicatie, maar ook de behandeling van patiënten. De regionaal inspecteur voor de volksgezondheid is dit met de directie van het ziekenhuis overeengekomen.

DEN HAAG, 1 JUNI. Oud-minister J.G.M. Alders (43) wordt de nieuwe commissaris van de koningin in de provincie Groningen. Het kabinet zal hem volgende week voordragen. Alders was de eerste kandidaat van de vertrouwenscommissie van provinciale staten in Groningen.

Foto: DORDRECHT - De Nederlandse Spoorwegen hebben deze week zes heftorens verwijderd van de brug over de Oude Maas bij Dordrecht. De heftorens, die worden gesloopt op het bouwterrein van de NS in Dordrecht, waren overbodig geworden omdat het lange deel van de overbrugging in de hoogste stand wordt vastgezet. Ze moesten weg wegens een spoorverdubbeling tussen Rotterdam-Zuid en Dordrecht. De hoge hefbrug bij Dordrecht, het zogeheten waterorgel, blijft wel volledig in tact. (Foto Victor van Breukelen)

DEN HAAG, 1 JUNI. De 'crisis in de opsporing' heeft geen gevolgen voor de posities van de vier zittende procureurs-generaal bij het openbaar ministerie, Docters van Leeuwen, Gonsalves, Steenhuis en Ficq.

De Indiase drugshandelaar Fouad Abbas is de tweede criminele getuige die justitie inzicht geeft in de handel en wandel van de vermeende drugsbaron Johan V, 'de Hakkelaar'. Portret van een succesvol zakenman.

UTRECHT, 1 JUNI. Het CDA wil het minimumloon ook tijdens de volgende kabinetsperiode laten voortbestaan. Een voorstel van een commissie onder leiding van oud-minister F. Andriessen om het op den duur af te schaffen, wordt door een meerderheid van het partijkader afgewezen.

Na een warme donderdag lijkt er een zomerse periode aan te breken. Dit weekeinde is nog tamelijk fris maar er zijn flinke perioden met zon en de temperaturen stijgen, na de…

HILVERSUM, 1 JUNI. Met minder dan drie televisiezenders heeft de publieke omroep te weinig uren zendtijd om te voldoen aan haar wettelijke opdracht een breed publiek te informeren.

SOESTERBERG, 1 JUNI. Sinds de aanschaf van de F-16, bijna twintig jaar geleden, had de Koninklijke Luchtmacht niet meer zo'n heuglijke dag beleefd. Gisteren werden op de vliegbasis Soesterberg in aanwezigheid van ambassadeurs, officieren en politici de eerste transporthelikopters Chinook en Cougar van de Luchtmobiele Brigade officieel in gebruik genomen.

DEN HAAG, 1 JUNi. De Hiv-vereniging en het Aidsfonds hebben gematigd positief gereageerd op het besluit van minister Borst (Volksgezondheid) om voorlopig slechts twee nieuwe middelen voor het behandelen van aids toe te laten. “Dit is een eerste stap, maar er zullen nog meer geneesmiddelen vergoed moeten worden”, aldus een woordvoerder van het Aidsfonds.

Morgen gaat de nieuwe dienstregeling van de Nederlandse Spoorwegen in. Behalve de 'Thalys', de hogesnelheidstrein, zijn er meer nieuwigheden te melden. Vaak zijn het verbeteringen, soms niet.

Weersverwachting voor morgen, opgemaakt door onze weerkundige medewerker om 12.30 uur: Vanavond. droog vrij zonnig. Morgen perioden met zon en op de meeste plaatsen droog.

OSAKA, 1 JUNI. De Nederlandse vrouwenvolleybalploeg heeft zich vandaag in Osaka geplaatst voor de Olympische Spelen van Atlanta. Nederland won met 3-0 (15-7, 15-9, 15-6) van het al uitgeschakelde Bulgarije en eindigt in het kwalificatietoernooi, ongeacht het resultaat van de wedstrijd zondag tegen Italië, bij de eerste drie.Europees kampioen Nederland is het tiende land dat zeker is van deelneming, in een veld dat uit twaalf landen bestaat.

ROTTERDAM, 1 JUNI. Crack, rookbare cocaïne, is voor het merendeel van de Nederlandse verslaafden de belangrijkste drug geworden.

ROTTERDAM, 1 JUNI. De webpagina's van NRC Handelsblad, die via het wereldwijde Internet worden gepubliceerd, hebben vanaf vandaag een nieuwe vormgeving. Voorts kunnen de lezers gebruik maken van een 'zoekmachine' bij het raadplegen van het filmarchief en het complete IRT-dossier. De nieuwe 'interface' heeft tot doel de gebruikers van Internet sneller een overzicht te geven van het aanbod aan nieuwsberichten en achtergrondartikelen. De digitale krant bestaat nu bijna een jaar en heeft haar aantal lezers in die tijd zien verdrievoudigen. NRC Handelsblad is op Internet te vinden via http://www.nrc.nl.

DEN HAAG, I JUNI. Oud-minister J.G.M. Alders (43) wordt de nieuwe commissaris van de koningin in de provincie Groningen. Het kabinet zal.

DEN HAAG, I JUNI. KPN-bestuursvoorzitter W. Dik vindt dat de huidive regeringscoalitie na de verkiezinven van 1998 moet doorregeren.

ROTTERDAM, 1 JUNI. Japan en Zuid-Korea hebben de organisatie van het wereldkampioenschap voetbal in 2002 toegewezen gekregen. Het hoofdbestuur van de wereldvoetbalbond FIFA besloot dit gisteren in Zürich op voorstel van de Europese voetbalunie (UEFA). Het is voor het eerst dat de organisatie aan twee landen wordt toegewezen. Bovendien was Azië nooit eerder het toneel van het wereldkampioenschap.

TEL AVIV, 1 JUNI. Likud-leider Benjamin Netanyahu is gistermiddag de nieuwe premier van Israel geworden. Het hoofd van de centrale kiescommissie maakte op een persconferentie in het parlement, de Knesset, bekend dat Netanyahu 50,44 procent van de stemmen had gekregen tegen 49,5 procent voor premier Shimon Peres.

De dood van Timothy Leary, gisteren op 75-jarige leeftijd in Los Angeles, is minder spectaculair geweest dan deze goeroe van de drugsbeweging der jaren zestig in het vooruitzicht had voorgesteld. Hij had zo graag een daad willen stellen: een zelfmoord, te zien over Internet, om te tonen dat sterven niet treurig is als de mens meester is over zijn lot, ook al heeft hij prostaatkanker in het laatste stadium.

LONDEN, 1 JUNI. Sinn Fein, de politieke vleugel van het verboden Ierse Republikeinse Leger (IRA), is de grote winnaar geworden van de verkiezingen die donderdag in Noord-Ierland zijn gehouden. De partij van Gerry Adams haalde 15,4 procent van de stemmen, de helft meer dan vier jaar geleden bij verkiezingen voor het Britse Lagerhuis.

1 De Zuidafrikaanse Waarheidscommissie houdt hoorzittingen over het ‘vuile verleden’ van de apartheid.

CDA-leider Heerma (links) in beraad met zijn fractiegenoten De Jong en Wolters (rechts) over de toekomst van het minimumloon.

DEN HAAG, 1 JUNI. De Nederlandse regering wil snel opheldering van de Verenigde Naties over de precieze gang van zaken die juli vorig jaar leidde tot de val van de moslim-enclave Srebrenica. Ook wil Den Haag van de Franse regering weten welke instructies zij destijds aan het VN-bevel in Bosnië heeft gegeven.

Gabriele Basilico: L'esperienza dei luoghi. Fotografie 1978-1993120 blz., Art & (Udine, It.), 1995, ƒ 95,50

In de boekenbijlage van 25 mei bespreekt Coen van Zwol onder de kop 'Te ijverige speurders' enkele boeken van oud-commissaris van politie J.A. Blaauw, het recent verschenen Verdacht van moord en Bruno Lüdke (1994).

De Frans-Amerikaanse saxofonist Barney Wilen is vorige week voor de tweede keer overleden. Hij was 59 en leed aan kanker. Negen jaar geleden, in 1987, stierf hij ook al eens - aan een combinatie van heroïne en een overdosis ongelukkige liefde - maar daar was hij toen met succes tegen in opstand gekomen.

Lodewijk Brunt: Stad224 blz., Boom 1996, ƒ 36,50Brunt publiceerde eerder: 'Stedeling op het platteland' (1979, derde druk); 'De magie van de stad' (1989); in samenwerking met Frank Bovenkerk 'De rafelrand van Amsterdam' (1977); en met anderen 'Vreemd volk, gemengde gevoelens' (1985).

Als leraar Nederlands ben ik net als Ton van Haperen ('Kleine stap van studiehuis naar coffeeshop', NRC HANDELSBLAD, 22 mei) verre van enthousiast over de herstructurering van de bovenbouw, de tweede fase, het 'studiehuis'. In 1998 zal ik met heel veel tegengas de verleidelijke weg naar de coffeeshop blokkeren. Als ik echter verplicht word havo- en VWO- pubers van 15 tot 18 jaar eigen verantwoordelijkheid te geven op de wijze zoals staatsecretaris Netelenbos (Onderwijs) voorstaat, ga ik een andere baan zoeken.

Gedurende pinksteren zijn er bij wedstrijden te Helmond met jetski's een dode en enkele ernstig gewonden gevallen zonder dat dit 'evenement' werd gestaakt. Dit wijst op een verwerpelijke mentaliteit bij de gebruikers van deze apparaten. Het is duidelijk dat ter becherming van normale waterrecreanten de snelle gemotoriseerde 'watersport' verder aan banden moet worden gelegd. Dit is ook onder meer in Duitsland reeds het geval (zelfs op de grote rivieren).

De bijdrage van J.L. Heldring over 'Nog eens: de Akense rede' (NRC HANDELSBLAD, 24 mei) verbaasde me. In de eerste plaats legde de koningin in haar dankwoord bij de verlening van de Karel de Grote-prijs van de Duitse stad Aken wel de nadruk op behoud van de culturele identiteit van de Europese naties, maar zij benadrukte ook, dat de angst de nationale identiteit te verliezen “de vooruitgang blokkeert. Europa moet verder verenigen.”

Foto: Hoewel het echtpaar prins Charles en Lady Diana heeft aangekondigd van elkaar te zullen scheiden, zijn ze nog wel op 'kissing terms', zo bleek bij een ontmoeting van het paar bij Eton College, de kostschool van hun zoon prins William. (foto AP)

Los Angeles is niet alleen voor junkies een gevaarlijke stad, want in dezelfde week dat Gahan werd gearresteerd brak acteur Keanu Reeves (31) zijn enkel. Reeves, vooral bekend geworden door Speed, de film van Jan de Bont, reed maandag op zijn motor in de heuvels van Los Angeles toen hij op een tegenligger botste. Hij is geopereerd en heeft inmiddels met zijn been in het gips het ziekenhuis verlaten. Twee dagen later werd de actrice Robin Wright, bekend van de film Forrest Gump en een paar weken geleden getrouwd met acteur Sean Penn, slachtoffer van een autokaping. Toen zij 's ochtends om acht uur met haar twee kinderen in de auto wilde stappen, die buiten haar huis in het rijke Santa Monica stond geparkeerd, kwamen twee mannen op haar af. Of die ook wapens hadden, weet Wright niet, aldus haar woordvoerder, maar zij gaf hun onmiddellijk de sleutels van haar Toyota Land Cruiser. De twee kapers zijn inmiddels gearresteerd, hoewel een van de twee zich enige tijd verscholen hield in een vuilnisbak.

Charlie Sheen (30), zoon van acteur Martin Sheen en bekend van films als Platoon en Wall Street, heeft zich tot het christendom bekeerd. Hij kwam ertoe, zo zei hij, nadat hij door een gebedsgenezer was genezen van een langdurige schouderpijn. “Hij genas me en ik had gezworen dat ik zijn geloof zou aannemen als het hem lukte”, liet hij weten. “Dat bleek het christendom. Maar het is zeer persoonlijk: ik ga niet op de hoek van de straat met een megafoon het Woord verkondigen.”

“Het valt niet mee om een verslaafde te zijn”, zei David Gahan (34), zanger van de Britse hitgroep Depeche Mode, nadat hij dinsdag in Los Angeles was gearresteerd wegens drugsbezit. Eerder die dag was Gahan, wiens eerste hit 'Just Can't Get Enough' was getiteld, ingestort door een overdosis cocaïne en heroïne en naar een ziekenhuis in Beverly Hills gebracht. De politie vond een aanzienlijke hoeveelheid drugs in de badkamer van Gahan. “Ik ben blij dat ik nog in leven ben”, zei Gahan, die op borgtocht is vrijgelaten. Een opmerkelijke uitspraak, want een paar maanden geleden deed Gahan nog een mislukte zelfmoordpoging.

In zijn bespreking 'De Chinese broer van Jezus' (boekenbijlage 25-5-96) noemt Willem van Kemenade de Hakka's 'Chinese zigeuners'. Hakka's zijn echter geen uitheemse nomaden, maar gewone Han-Chinezen die enkele eeuwen geleden uit Midden-China naar het diepe zuiden zijn afgezakt. Ze vestigden zich daar in vaak spectaculaire vestingdorpen. Doordat ze hun eigen taal, klederdracht en sociale organisatie behielden, integreerden ze aanvankelijk wat moeizaam in de Hokkienese en Kantonese samenlevingen van het zuiden.

In het artikel over de inlijving van de kinderen van prinses Irene bij de Nederlandse adelstand (21 mei) wordt gesteld dat de Nederlandse adelstand niet de titels markies, hertog en prins kent. Het Besluit houdende verhoging van de taxa wegens verlening van adeldom (Stb. 1982, 216), dat onder meer de registratierechten bij verheffing, inlijving en erkenning bij de adelstand regelt, noemt deze titels wel degelijk evenals de door uw redacteur niet genoemde titel burggraaf (tussen baron en graaf).

Gevaarlijk, het verhaal van F. van Empel in NRC HANDELSBLAD van 24 mei. Hij schrijft: “De laagste uitkering (het sociaal minimum)..., maar is netto ook nog eens gelijkgesteld aan het netto-minimumloon”. In hetzelfde verhaal zegt hij: “Een minimumloner krijgt dit jaar netto 23.767 gulden op zijn rekening bijgeschreven”. Verder stelt hij: “De CAO-lonen liggen gemiddeld vijftien procent boven het minimumloon.

In het artikel over Steinway-vleugels (NRC HANDELSBLAD, 20 mei) vielen mij twee zaken op die aanleiding zijn van dit briefje.

Geert Mak beschrijft in 'Ergens Anders' van 28 mei de ervaringen van Suzanne X en haar gezin. Dit riep voor mij herinneringen wakker. Niet dat ik een ongelukkige jeugd had, maar later toch met de psychiatrie in aanraking kwam.

Naar aanleiding van uw berichtgeving over het voornemen van de regering de financiële regelingen voor kinderopvang inkomensafhankelijk en deels kostendekkend te maken, wil ik graag opmerken dat: - de regelingen allang en nadrukkelijk inkomensafhankelijk zijn, - kinderopvang en het erna komende onderwijs allesbehalve goedkoop zijn en bezien vanuit het oogpunt van werkende ouders, nogal inadquaat geregeld, - ik niet wil klagen, want erg gelukkig met mijn kinderen, - maar dat ik wel de indruk krijg dat er in Den Haag velen leven met de gedachte dat we veel te vriendelijk zijn geworden voor al die ouders, en dat daar nu maar eens een eind aan moet komen, alsof het ouderschap een uitvinding van het CDA is.

In het bericht van 25 mei betreffende de verkoop van 606 baren goud staat: “Een gedeelte kwam bij de verscheping in het water terecht bij Rotterdam en is er door de Duitsers uitgevist.”

Nu het kabinet nieuwe rookverboden overweegt (NRC HANDELSBLAD, 28 mei) is het tijd om de averechtse gevolgen van de vorige maatregel te rapporteren. Ik hoop dat er meer zulke verslagen volgen. (Ikzelf rook niet meer.)

Met deze brief betuig ik mijn verontwaardiging over de walgelijke foto van de dierenmishandeling die stierenvechten heet, in de krant van 25 mei. Deze foto is een kwaliteitskrant als NRC HANDELSBLAD onwaardig!Hopelijk een eenmalige 'faux pas'.Alstublieft nooit meer doen.

In de Verenigde Staten dreigen miljoenen have-nots te worden beroofd van hun elementaire levensbehoeften door het drastisch vermindern of opheffen van de bijstand (NRC HANDELSBLAD, 23 mei). Ongehuwde of alleenstaande moeders zullen worden gedwongen te gaan werken en hun jonge kinderen uit te besteden aan niet-gediplomeerde want goedkope verzorgers; bijstandsvrouwen die kinderen krijgen wacht strafkortingen; kunstmatige banen moeten tegen de vrije arbeidsmarkt in duurzame werkgelegenheid scheppen.

In de editie van NRC HANDELSBLAD van 23 mei 1996 wordt in het artikel 'Borst: abortus zaak van ouder en arts' de minister meermalen geciteerd, onder andere met de uitspraak: “Niet de overheid bepaalt de omvang van het leed, maar de mens zelf”. Bij dieper doordenken over de inhoud van deze zin rijzen heel wat vragen, zoals: in hoeverre is de mens degene die de omvang van het leed bepaalt? Het leed zoek je niet, het komt op je af door de omstandigheden. De getroffen persoon aanvaardt het wel of niet; ervaart het zwaarder of minder zwaar al naar gelang haar houding ten opzichte van hier en hierna.

Bij Philips waren ze er niet van onder de indruk. De Britse fabrikant Marconi zag het ook al niet zitten. Maar de opwindbare radio die momenteel in Zuid-Afrika wordt geproduceerd lijkt een groot succes te worden. Wind het apparaat een paar keer op en de Freeplay radio geeft vier uur onafgebroken geluid. Wie hem tien uur per dag aan heeft staan bespaart in drie jaar 1000 tot 3000 gulden aan batterijen. Fabrikant BayGen Power kan de vraag niet meer aan. Ghana heeft 30.000 exemplaren besteld, Japan staat ook al te dringen en in Londen deed het warenhuis Harrods ze onlangs voor zo'n 80 pond de deur uit. In Afrika kost de radio omgerekend slechts tachtig gulden. Een transistorradio kun je het toestel eigenlijk nauwelijks noemen. Door de lange opwindveer is het apparaat, waarmee FM-, middengolf- en kortegolf-uitzendingen kunnen worden ontvangen, fors uitgevallen: hij doet sterk denken aan een ghettoblaster.

AMSTERDAM, 1 JUNI. “Besteed jíj wel eens geld aan kunst?” Getergd is ze, de kunstenares achter de microfoon, maar er is wel meer voor nodig om Theo van Gogh van zijn stuk te brengen. “Geen stuiver”, antwoordt die dan ook. “Ho,ho” roept Van Goghs co-host Tijmen van Grootheest, directeur van het Amsterdamse fonds voor de kunst, “we gaan niet op de voorzitters spelen hè!” De spreekster gaat af, maar het gemompel in de zaal is niet van de lucht.

Bij de maandelijkse loting van de renteloze premie-obligatielening 1988/1998 ten laste van het Nederlands Kanker Instituut is gisteren de prijs van 1 miljoen gulden gevallen op de obligatie met nummer 246265.

Om deze tijd van het jaar is de moestuin alleen maar belofte en geen resultaat: de tuinbonen bloeien, de tomaten zijn goed aangeslagen en de sjalotten tieren er op los, maar te eten is er feitelijk niets. Of nee, dat is niet helemaal waar: er zijn twee eetbare vaste planten, beide op 't ogenblik worstelend om in bloei te komen, die voorzien in de hongerige leemte tussen de barre winter en het begin van de overvloed. Samen maken ze een maaltijd: zuring en rabarber, gerecht en dessert.

Veranderingen in woordgebruik vormen een boeiend verschijnsel. Zij doen mij er vooral steeds weer met verbazing aan denken dat er ééns iemand de eerste moet zijn geweest die een bepaald woord in de mond nam. Maar wie en wanneer? Of is het net als met uitvindingen, waarvan men zegt dat ze vaak op diverse plaatsen in de wereld in ongeveer dezelfde periode worden gedaan, doordat de vooruitgang in denkprocessen en bijbehorende experimenten iets universeels heeft? Wat de Nederlandse taal betreft is dat universele beperkt tot een klein grondgebied. Dan is er dus niet één Nederlander die voor het eerst 'Doei' zei, maar waren het er bijvoorbeeld drie, ongeveer tegelijkertijd in Twente, Utrecht en de Peel. Dat maakt de komst van dat nieuwe woord overigens niet minder raadselachtig. Welk proces heeft ertoe geleid? Mijn hypothese is dat het een samentrekking is van 'Doe ik' als belofte bij een afscheid, bijvoorbeeld om nog eens langs te komen of te bellen. Maar ik geef haar graag voor een betere.

Match Makelaars, een organisatie die met lagere tarieven de concurrentie wil aangaan met de Nederlandse Vereniging van Makelaars, kan dankzij een aantal onbekende particuliere geldschieters in november landelijk van start.

In juli 1796 ondernam de thans in vergetelheid geraakte filosoof Georg Wilhelm Friedrich Hegel een voettocht door het Berner Oberland en hij ontleende daaraan weinig plezier, zoals uit zijn dagboekaantekeningen blijkt.

Het Zuidkoreaanse Daewoo heeft Roemenië uitverkoren als springplank voor de verovering van de automarkt in Oost-Europa. Met de aankoop van een voormalige Citroënfabriek in Craiova en een scheepswerf door Daewoo is Zuid-Korea de grootste buitenlandse investeerder in Roemenië geworden. “De Westeuropeanen weten zich geen raad in Oost-Europa. De Koreanen zijn gewoon veel sneller.”

ROTTERDAM, 31 MEI. Zes van de twaalf groente- tuinbouwveilingen in ons land hebben besloten samen met het overkoepelende Centraal Bureau Tuinbouwveilingen op te gaan in de Verenigde Tuinbouwveiling Nederland (VTN). Ruim 13.000 leden van de verschillende veilingen hebben daar gisteren mee ingestemd. De telers bij de veilingen RBT (Breda), CHZ (Barendrecht), WFO (Zwaagdijk), RWM ( Ochten), Zaltbommel en Margraten wezen de fusieplannen af. Ze hebben echter twee maanden de tijd gekregen zich alsnog aan te sluiten bij de 'mammoetveiling'. Vooralsnog hebben de aangesloten telers deelneming per 1 januari aan de nieuwe onderneming afgewezen.

Bij het verhaaltje 'Schoon' van K. Schippers ontbrak vorige week een bijschrift. De maker van het afgebeelde bord met de stofzuiger heet Timon Hagen.

Deze kat moet extra geaaid worden anders wordt hij dof.En deze kat moet extra geaaid worden anders wordt hij lusteloos.En deze kat moet extra geaaid worden anders kan hij niet slapen.En deze kat moet extra geaaid worden anders wordt hij humeurig.En deze kat moet extra geaaid worden anders eet hij niet.En deze kat moet extra geaaid worden anders miauwt hij aan één stuk door.En deze kat moet extra geaaid worden anders zit hij zich steeds te krabben.En deze kat moet extra geaaid worden anders wordt hij wanhopig.En deze kat moet extra geaaid worden anders gaat hij dood.

“Het is heel eigenaardig”, zei de mier. “Als ik hier sta ben ik niet boos en als ik daar sta wel.”

Toen het strandhuisje tjokvol dansende meisjes was, zette Bez ineens de muziek af.

Ik geloof vast dat kippen vroeger goed vliegen konden. Anders was er nooit over de hele wereld, van New York tot Volendam, kip op tafel gekomen. Coca-Cola heb je ook overal. Hoewel het recept geheim is heeft de firma Coca-Cola in heel veel landen een fabriek staan, met het recept voor cola (uitgevonden door een apotheker in de Amerikaanse stad Atlanta aan het eind van de vorige eeuw) in de brandkast. Cola hoeft niet te kunnen vliegen om overal gedronken te kunnen worden. Ondanks dat bestaat er toch een recept voor Coca-Cola met vleugels. Kippenvleugels natuurlijk, want dat zijn de beste.

Er zijn mensen die geloven dat heel lang geleden, voordat Eva haar tanden in de appel zette en samen met Adam uit het Paradijs werd verjaagd, alle mensen en dieren met elkaar bevriend waren. De krokodil kroop 's nachts warm tegen de zachte rug van het hert aan, het konijn en de vos speelden tikkertje tot ze geen adem meer hadden en er was geen mens die eraan dacht vlees of vis te eten. Want de koeien, schapen en geiten, de vogels en de vissen waren z'n vrienden, en wie eet er nu z'n vrienden op?

Florisdag op het Muiderslot Alle jongens van zes tot twaalf jaar, maar ook oude mannetjes, deftige meneren, peuters en een bepaalde prins (een zoon van prinses Margriet) mogen…

Mabel van den Dungen: Puur. Uitg. De Arbeiderspers, 92 blz. ƒ 19,90.

Jos Versteegen: Voorgoed volmaakt. Uitg. Vassallucci, 46 blz. ƒ 26,90

Charles den Tex: Claim. Uitg. Bert Bakker, 284 blz. ƒ 39,90

M. Nijhoff: Brieven aan mijn vrouw. Samengesteld en ingeleid door Andreas Oosthoek. 261 blz. Uitg. Bert Bakker. Prijs ƒ 39,90.

Laurens Spoor: Personen, Personages. Uitg. Van Gennep, 139 blz. Prijs ƒ 29,90.Alexander lag al een paar minuten wakker onder het donkere, zijden dekbed toen hij zich realiseerde dat zijn eerste gedachten vandaag niet eens waren uitgegaan naar Sébastien. Een kleine, droeve overwinning. Waar hij dan wel aan gedacht had, wist hij niet meer. Waarschijnlijk had hij helemaal nergens aan gedacht - dat maakte de overwinning nog kleiner en nog droever: het was niet zo dat hij soms niet aan Sébastien dacht, het was zo dat hij soms even aan niets dacht. Met een zucht stond hij op uit het bed waar Sébastien en hij bijna drie maanden geleden hun eerste nacht hadden doorgebracht. Je kon wijken en werelddelen schuwen waar beladen herinneringen lagen, maar de plek met de meest tastbare herinneringen, het eigen bed, kon je moeilijk mijden. Gapende wonden. Niet wakker maken.UIT: LAURENS SPOOR, PERSONEN, PERSONAGES

Patricia Highsmith: Zwarte zomer. Vertaald door Tinke Davids. Uitg. De Arbeiderspers. 271 blz.ƒ 34,90

Edgard Telles Ribeiro: Een jonge Braziliaanse (O Criado-Mudo). Vert. Piet Janssen. Uitg. Anthos, 197 blz., Prijs ƒ 29,90.

Agota Kristof: Gisteren. Vert. Mirjam de Veth. Uitg. Van Gennep, 111 blz. Prijs ƒ 29,90

John David Morley: The Anatomy Lesson. Uitg. St. Martin's Press, 184 blz. Prijs ƒ 29,95.

Ciao, Bella! 0-nummer, voorjaar 1996. Vassallucci, 55 blz. ƒ 10

Tomek Tryzna: Meisje Niemand. Vertaling Karol Lesman. Uitg. De Geus, 381 blz. Prijs ƒ 49,90.

David Grossmann schreef Het zigzagkind voor zijn zoon. Hij wilde hem nog een paar dingen zeggen voor het kind in de tunnel van de puberteit zou verdwijnen. Een van de thema's van het boek is veiligheid. “Na de moord op Rabin kon ik soms niet ademhalen van angst. Soms schrijf ik dan een stuk in de krant, om erachter te komen wat ik vind.”David Grossman: Het zigzagkind. Vert. Shulamith Bambergen. Uitg. Ambo, 319 blz. Prijs ƒ 49,50 Eerdere boeken van Grossman verschenen bij uitg. Contact

Het zal de moeite waard zijn, eens na te gaan wat de Koude Oorlog aan kunst heeft veroorzaakt, en dan kunst in de ruimste betekenis. Beelden, ook die ten behoeve van de propaganda, science fiction, film, literatuur, populair en serieus. Picasso's Vredesduif, Kubricks Dr. Strangelove, John LeCarré's The Spy that came in from the Cold om een paar zeer klassieken te noemen.

Ed, de hoofdpersoon van de roman 'Tegen de morgen in slaap vallen' van de Canadees Guy Vanderhaeghe, is aandoenlijk-hardnekkig op zoek naar zijn vrouw in de schimmige, bijtende kou van een Canadese winter. “Het picareske verslag van hoe een verkeerd boek geschreven raakt en advocaten gejend worden.” Rubriek over boeken die ten onrechte in de ramsj zijn geraakt.Guy Vanderhaeghe: Tegen de morgen in slaap vallen. Vert. Ernst Ris. Uitg. Van Gennep. 296 blz. Prijs bij De Slegte ƒ 12,90

De laatste stoomlocomotief Uitg. De Bezige Bij, 325 blz., ƒ 19,50

De Franse schrijver Honoré de Balzac heeft de reputatie de werkelijkheid tot in de kleinste details te beschrijven. Zijn onlangs vertaalde boeken 'Eugénie Grandet' en 'Le colonel Chabert' zijn heftig en hard, melodramatisch en hilarisch. “Balzacs wereld is er een van een bijna religieus materialisme, van geld en glitter die doet denken aan Dallas en Dynasty.”Honoré de Balzac: Eugénie Grandet. Vert. Hans van Pinxteren. Uitg. Veen, 223 blz. Prijs ƒ 44,50. Honoré de Balzac: Kolonel Chabert. Vert. Hans van Pinxteren. Uitg. Athenaeum-Polak & Van Gennep, 112 blz. Prijs ƒ 35,-.

Alle jongens, alle oude mannetjes, 4 deftige meneren, peuters en een bepaalde prins mogen volgende week zaterdag gratis naar het | Muiderslot, een van de weinige echte kastelen…

Laurens Spoor: Personen, personages M. Nijhoff: Brieven aan mijn vrouw Charles den Tex: Claim Jos Versteegen: Voorgoed volmaakt Tomek Tryzna: Meisje Niemand John David…

„Als ik schrijf probeer ik woorden op een andere manier tegen elkaar te zetten, zodat er iets elektrificerends gebeurt, zoals met seks.

De boeken van Honoré de Balzac zijn heftig, hard, sarcastisch, melodramatisch, karikaturaal en hilarisch.

De jongste generatie dichters verwacht heil van de versmelting van poëzie en muziek, zoals in de rap. Guus Middag vindt dat er nog altijd heel wat te beleven is in de reguliere poëzie, ook in een aantal van de bundels die genomineerd zijn voor de VSB-poëzieprijs: “Je weet het nooit, en wat niet is kan nog komen, maar ik denk dat vermenging van de twee zusterkunsten eerder tot verwatering zal leiden”.Vanavond is de laatste van drie nominatieavonden in De Rode Hoed, Keizersgracht 102, Amsterdam. Marcel Möring interviewt Neeltje Maria Min en Willem van Toorn. Aanvang 20.15u. Benno Barnard: De schipbreukeling. In: Jan Vanriet / Benno Barnard, Volgens Johannes. Uitg. Lannoo, 112 blz. Prijs ƒ 84,50 Huub Beurskens: Iets zo eenvoudigs. Uitg. Meulenhoff, 88 blz. ƒ 19,90 Neeltje Maria Min: Kindsbeen. Uitg. De Bezige Bij, 52 blz. ƒ 29,50 L.F. Rosen: Al het aardsch geluk. Uitg. G.A. van Oorschot, 48 blz. ƒ 24,90 Patty Scholten: Het dagjesdier. Uitg. Atlas, 48 blz. ƒ 29,90 Willem van Toorn: Dooltuin. Uitg. Querido, 52 blz. ƒ 35,- Leo Vroman: Psalmen en andere gedichten. Uitg. Querido, 160 blz. ƒ 39,90

Het moment is altijd arbitrair, je pikt het met twee spitse vingers uit de tijd en zegt: nu moet het maar, ze is al acht.

De Grieken houden ervan zich op te delen. In de jaren zestig deden ze dat over de vraag wie de grootste zanger was: Kazantzidis of Bithikotsis. De klagende, soms zelfs wat huilerige stem van de ene, of wat Theodorakis heeft genoemd 'de houten stem' van de ander. Zelf opteerde ik voor de tweede. Naar hem kon je een avond of een nacht zonder onderbreken luisteren, naar Kazantzidis niet.

De afgelopen week regelmatig aan mijn vader gedacht.Iedere vader heeft binnen het huisgezin een klein arsenaal aan sterke verhalen. Op gezette tijden worden die sterke verhalen uit de kast gehaald. Zelfs als iemand roept 'ja, dat heb je al verteld!', worden zij tot ieders genoegen nog een keer verteld.

2 Vandaag. Reportage over Dordrecht waar de komende dagen alles in het teken van stoom staat: van stoomschip tot stoomauto.

Door Marten Toonder 5358 ‘Dit’, sprak de professor op het bord wijzend, ‘is de Sickbockformule, die een verklaring geeft van het zero-verschijnsel in mijn retorten.” ‘Dat is…

Italianen eten 's zomers veel antipasti van groenten. Bij grote hitte is een koud hapje frisse groente precies waar de verdorde ziel naar snakt. Kleine courgettes zijn bij uitstek geschikt voor dit simpele gerechtje. In zuidelijke landen worden courgettes altijd jong geplukt omdat ze dan veel meer smaak hebben; en smaak heeft daar altijd voorrang. Bij ons gaan ze er helaas nog steeds van uit dat veel en groot ook altijd lekker is. Omzeil dus die waanzinnig grote en van pitten vergeven voze courgettes en probeer kleine harde courgettes te bemachtigen. Bij natuurwinkels vind je ze vaak.

Plankenkoorts, zaterdag 1 juni, Ned.1, 22.12-22.47u.

'Zorg dat u niets in huis hebt dat volgens u niet nuttig of niet mooi is', was het devies van de negentiende-eeuwse Britse ontwerper William Morris. Zijn ontwerpen waren een aanklacht tegen het kapitalisme en de industriële revolutie. Toen een van zijn vermogende klanten hem woedend hoorde rondstampen en vroeg wat er was, antwoordde Morris: 'Niets, behalve dat ik mijn leven verdoe met bijdragen aan de beestachtige luxe van de rijken'.William Morris. Victoria & Albert Museum, Londen. T/m 1 sept. Catalogus uitg. Phllip Wilson, 384 blz. Prijs ƒ 62,85.

Anna Tilroe: De huid van de kameleon. Uitg. Querido, 148 blz. Prijs ƒ 39,90

Popzanger Bob Mould en de doem-romantiek De stem van gitarist en songschrijver Bob Mould heeft de onbestemde onlust van een regenachtige dag.

Het ensemble is ontstaan als reactie op het negentiende-eeuwse symfonie-orkest. Toch dreigt het nu zelf een anachronisme te worden. “Naarmate het muzikale verleden van de ensembles groeit, ontstaat er spanning tussen de allernieuwste composities en ouder werk. De ensembles zullen snel moeten reageren om hun ondergang te voorkomen.” Op het Holland Festival treedt dit jaar een groot aantal ensembles op.Ssst! Nieuwe Ensembles voor nieuwe muziek. Uitg. it&fb, 200 blz. Prijs ƒ 32,50. Aan de Ensembleparade van het Holland Festival nemen deel: London Sinfonietta, Nederlands Blazers Ensemble, Nieuw Ensemble, ensemble reserche, Ensemble Intercontemporain, Asko Ensemble, Ensemble Modern, Ebony Band en Schönberg Ensemble. Carré, het Concertgebouw en Paradiso, Amsterdam, 7 t/m 16 juni. Inl. en res. 020-6211211 (AUB Uitlijn).

Mirakels in het dagelijks leven. Drie variaties op een thema, ter overdenking in deze tijd van hernieuwde belangstelling voor het geloof.

Pjotr Müller maakt hutten van graniet en gangenstelsels van sloophout. Die laatste noemt hij musea voor één mens. “,Het zijn bouwwerken waar bij voorkeur maar een iemand tegelijk binnenstapt en daar begint aan een introspectieve wandeltocht.” Müller exposeert ze nu in Tilburg en Zwolle.Recent werk van Pjotr Müller. Broerenkerk en de Librije in Zwolle. T/m 23 juni. Di t/m za 10-17u, zo 13-17u. Publicatie: Pjotr Müller, tijdelijke imaginaire bouwsels 1986-1997. Prijs ƒ 17,50. De Tuin van Pjotr Müller is deze zomer nog te zien in De Pont Stichting, Wilhelminapark 1, Tilburg. Di t/m zo 11-17u. Catalogus: De tuin van Pjotr Müller. Prijs ƒ 20,-.

Kathy van der Pas & Steven van de Raadt, Watergeusstraat 115 b, Rotterdam. Geopend: wo. 15-19 uur, za. 14-18 uur. Prijzen variëren van ƒ 50,- tot ƒ 50.000,.

Kopenhagen is dit jaar Culturele hoofdstad en viert dat onder meer met drie tentoonstellingen van hedendaagse kunst. Vaak moeten de bezoekers zelf iets doen om een kunstwerk tot stand te brengen - lachgas inademen bijvoorbeeld. “De Deense exposities bieden ongelijksoortige ervaringen. Soms schenken de werken de illusie dat kunst en leven samenvallen.”NowHere. Louisiana Museum of Modern Art, G. Strandvej, Humblebeak (35 kl. van Kopenhagen). T/m 7 sept. Ma t/m zo. 10-17u. Container '96. Art across oceans. Pakhuskaj, Langelinie, Kopenhagen. T/m 31 aug. Wo t/m zo 12-21u. Catalogi verschijnen half juni. Cita Space, Vesterbro, Kopenhagen. T/m 1 okt.

Weet u wat het Citizen's Theatre uit Glasgow is? Ik wel. Herinnert u zich de fenomenale Jutta Lampe, rondom ingesloten door een minstens twee meter hoge heg in Triumph der Liebe van de Schaubühne? Ik wel. Ziet u het bewegingsbombardement Impressing the Czar van William Forsythe nog voor u, met zijn wilde rondedans van vrouwen èn mannen in padvindstersrokjes? Ik wel.

Brieven aan het Cultureel Supplement (max. 300 woorden) sturen naar: Paleisstraat |, 1012 RB Amsterdam Het is moeilijk te begrijpen dat Sjarel Ex, directeur van het Centraal…

De Raad voor de Kunst vond vier jaar geleden dat het Concertgebouworkest zijn internationale positie moest verbeteren. De Raad voor Cultuur zegt nu dat het een Amsterdams orkest moet zijn met een nationale uitstraling. Het is merkwaardig hoe snel de officiële meningen over het functioneren van het orkest wisselen.

Choreograaf William Forsythe erfde twee tradities: de vervoerende symmetrie van George Balanchine en de op toeval gebaseerde bewegingen van Merce Cunningham. Wat doet Forsythe met hun erfenis? “Forsythes dans is die van een naar zijn inzicht in elkaar gezette robot.” Vier van Forsythes choreografieën worden uitgevoerd op het Holland Festival, dat vanavond begint.Say Bye-bye door Nederlands Danstheater, Muziektheater Amsterdam, 31 mei, 20.30u. 2, 3, 5 juni 20.15u. Artifact door Het Nationale Ballet, Muziektheater Amsterdam 12, 13, 14, 15, 17, 19 juni 20.15u. Alie/Na(c)tion door Ballett Frankfurt, Theater Carré Amsterdam, 20, 21, 22, 23 juni 20.15u. Eidos: Telos door Ballett Frankfurt, Muziektheater Amsterdam 27, 28, 29 juni 20.15u. Het ontbreken van een klein detail (film). Regie: Ramon Gieling, Ned. Filmmuseum 13 t/m 19 juni, 20.00u

Als socialist was William Morris | een pionier van de vooruitgang, | maar voor zijn ontwerpen greep ‘| hij terug op het middeleeuwse handwerk.

Het Holland Festival wijdt dit jaar bijna de helft van zijn programma aan ensembles. Maar het kleine broertje van het symfonie-orkest heeft zijn beste tijd waarschijnlijk al gehad.

„Ik maak beelden uit een gevoel van gemis. Ik pas religieuze elementen toe in mijn werk omdat ik meer van het leven verlang dan de dagelijkse strijd om het bestaan.” Gesprek met…

Tentoonstellingsmakers beweren dat de wereld geen centrum meer heeft en de kunst ook niet. Vervolgens is er wel weer een museum, een centrum, nodig om dat aan te tonen.

Het Concertgebouworkest vroeg [5 miljoen gulden extra, maar de Raad voor Cultuur vindt een half miljoen genoeg. Vraagt het orkest te veel of is het budget van de overheid te laag?

ROTTERDAM, 31 MEI. Minister Zalm (Financiën) wil geen maatregelen nemen om beleggingsfondsen als Albeco (diamanten), Ostrich Farming Corporation (struisvogels) en sommige teakhoutfondsen onder toezicht te plaatsen. Dit blijkt uit het antwoord dat Zalm vanmorgen heeft gegeven op Kamervragen over het gebrek aan bescherming voor particuliere beleggers.

Door een fusie van de arbodiensten van Philips, Nederlandse Spoorwegen en het ministerie van Binnenlandse Zaken ontstaat de grootste arbodienst van Nederland. De drie organisaties hebben een intentieverklaring getekend om vanaf 1997 samen te gaan, waardoor een arbodienst ontstaat met zevenhonderd werknemers, die samen een omzet van 120 miljoen gulden genereren.

AMSTERDAM, 31 MEI. Onder aanvoering van de banken en verzekeraars maakte de Amsterdamse effectenbeurs vanmorgen een forse sprong. De AEX-index van belangrijkste aandelen was omstreeks het middaguur gestegen met 5,17 punten (iets minder dan een procent) tot 570,20.

DEN HAAG, 31 MEI. Als een klassieke schoolplaat van Jetses in een schoolklas hangt het staafdiagram aan de muur van zijn werkkamer. De prognose van de omvang van de Nederlandse bevolking in 2040 is de 'inspiratiebron' van Jan van Zijl, pensioenwoordvoerder van de PvdA-fractie in de Tweede Kamer. Het diagram geeft genadeloos de pensioenproblematiek weer: het aantal 65-plussers stijgt vanaf 2015 sterk ten opzichte van de beroepsbevolking. Met andere woorden: het aantal mensen dat de AOW moet financieren, de beroepsbevolking, neemt relatief af.

In 1946 begon een slaperige handelshaven, die bekend was om parels en dadels, olie te exporteren naar de industriële wereld. In de volgende vijftig jaar veranderde een stroom van oliedollars het rommeltje lage gebouwtjes langs de kust in het rijkste Arabische land met alle kenmerken van een moderne staat.

Private Certification in a Governance Context. Door Vincent de Graaff. Uitg. Eburon Publishers, Delft. Prijs ƒ 59.

BRUSSEL, 31 MEI. De benoeming van Wim Duisenberg tot president van het Europees Monetair Instituut (EMI), zal waarschijnlijk niet voor eind dit jaar plaatshebben.

WASHINGTON, 31 MEI. De economie van de Verenigde Staten is in het eerste kwartaal van dit jaar minder sterk gegroeid dan eerder werd gemeld. Het Amerikaanse ministerie van handel maakte donderdag bekend dat de eerste groeiraming van een maand geleden is verlaagd van 2,8 tot 2,3 procent op jaarbasis. Analisten hadden in doorsnee slechts een lichte verlaging tot 2,7 procent verwacht. De herziening komt volledig voor rekening van een scherpe correctie van de omvang van de voorraden bij het bedrijfsleven. De economische groei in het eerste kwartaal werd flink gedrukt door een staking bij het autoconcern General Motors. Zonder de autosector ging de economie met 3,8 procent vooruit. Een tijdelijke sluiting van de Amerikaanse overheidskantoren wegens begrotingsproblemen en een sneeuwstorm aan de oostkust drukten de groei met 0,2 procentpunt.(ANP)

WASHINGTON, 31 MEI. De Verenigde Staten en China gaan op 6 en 7 juni opnieuw praten over hun conflict over de bescherming van intellectueel eigendom, zoals auteursrechten en patenten. Het overleg moet een dreigende handelsoorlog voorkomen. De Amerikaanse handelsgezant Charlene Barshefsky maakte gisteren bekend op uitnodiging van China een delegatie naar Peking te sturen. Die gaat praten over de uitvoering van een begin vorig jaar gesloten akkoord, waarin de Chinezen zich verplichten tot het aanpakken van de produktie van en de handel in illegale cd's, films en computersoftware.De VS vinden dat China onvoldoende werk maakt van het bestrijden van deze piraterij. (Reuter)

BRUSSEL, 31 MEI. De Europese Commissie is zeer bezorgd over de jongste dreigementen van de Verenigde Staten aan het adres van bedrijven die zaken doen met Cuba.

WASHINGTON, 31 MEI. De Export-Import Bank van de Verenigde Staten, een onafhankelijke overheidsinstelling voor exportfinanciering, heeft een verzoek van drie Amerikaanse bedrijven afgewezen om steun voor werk aan een gigantisch stuwdamproject in China.

SINGAPORE, 31 MEI. Thailand geldt sinds gisteren als het Detroit van het Verre Oosten. Nadat eerder de Amerikaanse autofabrikanten Ford en Chrysler besloten hadden in de buurt van Bangkok hun modellen voor de Aziatische markt te laten bouwen, besloot nu hun concurrent General Motors (GM) ook een grote fabriek in Thailand neer te zetten. Het concern uit de VS investeert 750 miljoen dollar in de nieuwe fabriek waar in de toekomst jaarlijks ruim 100.000 auto's in elkaar moeten worden gezet voor Zuid Oost Azië, de snelst groeiende markt ter wereld.

BERLIKUM, 31 MEI. De nieuwe winkelsluitingswet? “Onzin!” roept slager J. van Dijk beslist. Van Dijk huurt een ruimte bij de plaatselijke Golff-supermarkt in het Friese Berlikum (2.900 inwoners). “Langere openingstijden geeft alleen omzetverschuiving en geen omzetvergroting”, verzekert hij. “Met die 36-urige werkweek en binnenkort wellicht een 32-urige heeft iedereen tijd genoeg om voor zessen naar de winkel te gaan”, zegt hij. “Hoe minder men gaat werken, hoe minder deze ruimere opening nodig is. De winkelier is de dupe. Je hebt straks geen privé-leven meer over en ook geen tijd voor het verenigingsleven. Bovendien stijgen de kosten voor licht en vooral van personeel. Als je bezuinigt op personeelskosten gaat dat ten koste van de service en de bediening. Die wet is onzinnig”. Bedrijfsleider D. van Wigcheren van de Golff ( een middelgrote keten met ongeveer 75 winkels in het land) geeft zijn collega groot gelijk. Hij peinst er niet over zijn winkeldeuren tot acht uur 's avonds open te houden. “Pas als onze omzet zou dalen, gaan we dat overwegen, anders niet”, zegt hij. Een peiling onder zijn vaste klanten leerde dat zij een ruimere openstelling niet nodig vonden. “Jullie zijn lang genoeg open, vond men”.

ROTTERDAM, 31 MEI. Een mannenavond en een vrouwenavond, het klinkt als een COC-café. In Super Maaspoort in Den Bosch maken directeuren H. Smith en J. de Kok een klein feestje van de koopavonden, die ze regelmatig een bepaald thema meegeven.

AMSTERDAM, 31 MEI. De openstelling op zondag van winkels in de Amsterdamse binnenstad is een succes. Warenhuis Vroom & Dreesmann in de Kalverstraat haalt op die dag 10 tot 15 proecent van de weekomzet. Hetzelfde geldt voor Maison de Bonneterie aan het Rokin.

ROTTERDAM, 31 MEI. Het Gemeentelijk Havenbedrijf van de gemeente Rotterdam is er samen met de Kamer van Koophandel in geslaagd een samenwerkingsverband op poten te zetten voor het slopen van boorplatforms in Rotterdam.

ROTTERDAM, 31 MEI. De verruiming van de openingstijden die morgen in heel Nederland ingaat heeft de detailhandel in zijn greep.

UTRECHT, 31 MEI. Van de secretaresse tot de hoogste baas stonden ze gisteravond op het toneel van de Utrechtse schouwburg: de aandeelhouders en personeelsleden van SHV. Bestuursvoorzitter Piet Klaver van SHV-gas schitterde in een act vol teddyberen en peuters in pyama. SHV-Makro-bestuurslid Jan Piet Fokker declameerde dansend op tafel over de wegwerp- en consumptiemaatschappij, over milieuvervuiling en overbevolking (“er zijn er gewoon te veel van ons”). En SHV-commissaris Frans Andriessen figureerde als Einstein in een diepzinnige scène over denken en voelen. Achter een hoge lessenaar, in een witte stofjas, met een grijze pruik op. “Is reason separate from emotion?”

Foto: AMSTERDAM - Kapperszaak P.J. Janse op het Amsterdamse Beursplein gaat dicht. De ruimte in het Beursgebouw, sinds 1934 in gebruik als kapsalon, wordt ingericht als kantine. Kapsalon P.J. Janse, anno 1906, heeft altijd dezelfde naam behouden, hoewel de zaak al sinds het begin van de jaren '40 wordt gerund door de familie Plieger.

“Timmer en Dik als pornobazen. Geen cabaretier had het kunnen bedenken.” In een column in de Volkskrant hekelde oud Vara-voorzitter Marcel van Dam de verloedering van het zakendoen van Timmer (Philips) en Dik (KPN). Belangen in de voetbalzender Sport 7, maar vooral de inmiddels opgeheven betaal-tv samenwerking met de Amerikaanse porno-producent Graff moesten het ontgelden.

ROTTERDAM, 31 MEI. Traditie vervliegt nu de Nederlandse financiële giganten steeds Angelsaksischer worden. Geheimzinnigheid over behaalde winsten en verwachtingen blijkt contraproduktief te werken op de financiële markten, waar de Angelsaksische normen van openheid en informatie de norm zijn geworden. Bank en verzekeraar ING kwam gisteren samen met de winstexplosie in het eerste kwartaal (plus 42 procent naar 736 miljoen gulden) ook met een vroege prognose: dit jaar wordt de netto winst zeker hoger dan vorig jaar, toen 2,6 miljard gulden werd verdiend.

DEN HAAG, 31 MEI. Het systeem van aanvullende pensioenen moet worden versoberd met het oog op de vergrijzing van de bevolking. De fiscale aftrek van de premies moet worden beperkt en de hoogte van het pensioen zal worden bepaald door het gemiddelde salaris en niet het eindloon. De financiering van de AOW moet worden verbreed door de introductie van een heffingskorting.

BRUSSEL, 31 MEI. De Europese Commissaris voor mededinging, Karel van Miert, heeft de creditcard-organisatie Visa gewaarschuwd tegen concurrentiebeperkende acties. De Europese Commissie zal “niet accepteren” als bij Visa aangesloten banken in Europa verboden wordt concurrerende creditcards uit te geven.

IJMUIDEN, 31 MEI. De Industriebond FNV vreest dat bij Hoogovens Staal de komende jaren 2.000 arbeidsplaatsen verdwijnen. Een woordvoerder van het concern bevestigt dat er een 'oriëntatie' ligt waaruit blijkt dat er in 2002 van de huidige 10.500 arbeidsplaatsen nog maar 8.500 overblijven.

De sloopbedrijven Curef uit Rotterdam en Hapo uit Dordrecht gaan de booreilanden demonteren op een voormalige terminal van het overslagbedrijf Frans Swarttouw in het Botlekgebied.

Akzo Nobel schrapt nog eens honderden banen in zijn vezelactiviteiten in Ede. De produktie-onderdelen worden verplaatst naar Polen. De vakbonden rekenen op een verlies van 600 arbeidsplaatsen. Akzo Nobel heeft geen precies aantal genoemd. Akzo Nobel Ede telt ongeveer 1250 werknemers. De bedreigde afdeling in Ede - de nabewerkingsprocédé's bij de viscoseproductie - telt zo'n 350 mensen. Daar komen 250 man van ondersteunende diensten bij, aldus een vakbondsbestuurder. In Duitsland vervallen 1900 arbeidsplaatsen in vier vezelvestigingen.

Thailand geldt sinds gisteren als het Detroit van het Verre Oosten. Nadat eerder de Amerikaanse autofabrikanten Ford en Chrysler besloten hadden in de buurt van Bangkok hun…

VANDAAG Het Zuidkoreaanse Daewoo heeft Roemenië uitverkoren als springplank voor de verovering van de automarkt in Oost-Europa.

LOANA, 31 MEI. Fabio Fontanelli heeft gisteren de twaalfde etappe van de Ronde van Italië gewonnen. De 31-jarige Italiaanse wielrenner was in finishplaats Loana de rapste van een groep van vijf. Voor Fontanelli was het de zevende seizoenszege. Zijn landgenoot Rebellin behoudt de roze leiderstrui. Vandaag en morgen staan twee zware bergetappes op het programma.

BUNNIK, 31 MEI. Danny Bree (Pinoké) en Bram Lomans (HGC) zijn de meest opvallende namen in de olympische hockeyselectie die bondscoach Roelant Oltmans gisteren presenteerde op het bondsbureau in Bunnik. Op 23 juni, na afloop van het NCM-vierlandentoernooi in Amstelveen, brengt Oltmans zijn spelersgroep terug van achttien naar zestien spelers.

BONN, 31 MEI. Eén dommig interview, één boze reactie, één boze brief, één ernstige berisping in maar drie dagen. En steeds één en dezelfde tragische hoofdpersoon: Lothar Matthäus (35), met 122 wedstrijden in het Duitse elftal recordinternationaal. Het is nu met hem gedaan in de Nationalmannschaft en wellicht dadelijk ook bij zijn club Bayern München. Een sportieve veteraan in zijn late herfst: hij heeft al zijn kaarten verspeeld, zelfs zijn beschermheer Franz Beckenbauer kan hem niet meer helpen. Meer nog: Beckenbauer, die den wilden Lothar in de publiciteit wel eens als zijn openhartige buikspreker gebruikte, mag zich diens val ook als een eigen nederlaagje aantrekken. Een nederlaagje dan tegen Berti Vogts, zijn opvolger als Bundestrainer, en in veel opzichten ook zijn tegenpool.

ABIDJAN, 31 MEI. George Weah heeft een nationaal team in ballingschap gevormd. De voetballer van AC Milan verwelkomde dertien collega's in Abidjan, het commerciële centrum van Ivoorkust. Weah is een volksheld in Liberia. Vorig jaar werd hij uitgeroepen tot 's werelds beste speler.

PARIJS, 31 MEI. Vijf van de acht Nederlandse deelnemers zijn uitgeschakeld bij de open Franse tenniskampioenschappen in Parijs. Vanmiddag verloor Miriam Oremans in de derde ronde van de als veertiende geplaatste Bulgaarse Magdalena Maleeva: 6-2 6-1. Sjeng Schalken, Jan Siemerink, Kristie Boogert en Petra Kamstra werden gistereren in de tweede ronde uitgeschakeld. Richard Krajicek, Brenda Schultz en Paul Haarhuis zijn nog wel in de strijd op Roland Garros.

PARIJS, 31 MEI. In een fraai taktisch duel heeft Paul Haarhuis gisteren in Parijs de Franse hoop op de open Franse kampioenschappen uitgeschakeld. Voor tienduizend Franse toeschouwers en een handjevol Nederlandse fans, speelde Haarhuis zijn favoriete counterspelletje. Hij versloeg de Fransman Arnaud Boetsch, de nummer twaalf van de wereld, met 7-5, 2-6, 6-2 en 6-4.

OLYMPISCHE SPELEN Niet de Italianen zijn met NEG- ENENVEERTIG medailles de meest succesvolle wielrenners in de olympische geschiedenis, maar de Fransen, met 64 stuks.

ZEIST, 31 MEI. Bondscoach Hans Dorjee heeft gisteren zijn contract bij de KNVB tot medio 2000 verlengd. De tijdelijke assistent van Guus Hiddink voor het EK in Engeland is verantwoordelijk voor de coördinatie van de coaching van alle vertegenwoordigende (jeugd)- teams van de KNVB. Hij is tevens coach van Jong Oranje en het Nederlands elftal onder achttien jaar.

LONDEN, 31 MEI. De komst van de Gianluca Vialli heeft bij Chelsea een ware run doen ontstaan op seizoenkaarten. De opbrengst overtreft het salaris van de Italiaanse spits. Vialli gaat in drie jaar ongeveer 6,5 miljoen gulden verdienen, de seizoenkaarten leveren minimaal zeven miljoen op.

UTAH, 31 MEI. De basketballers van Utah Jazz hebben in de Western-Conferencefinale van de NBA een zevende wedstrijd afgedwongen. De ploeg won gisteren met 118-83 van Seattle Supersonics en trok daarmee de stand naar 3-3. Karl Malone was de grote man met 32 punten, tien rebounds, zeven assists en vier steals.Zondag wordt in Seattle het beslissende zevende duel gespeeld. De winnaar komt in de algehele finale uit tegen Chicago Bulls, de beste van de Eastern Conference.

LOKEREN, 31 MEI. Edward Linskens speelt de komende twee jaar bij het Belgische Lokeren. De middenvelder heeft ook nog een optie voor een derde jaar bij de ploeg die dit seizoen naar de hoogste klasse promoveerde. Linskens stapte begin dit jaar over van PSV naar NAC, maar kreeg in Breda een conflict met trainer Wim Rijsbergen.

EINDHOVEN, 31 MEI. Jan-Willem van Ede wordt tweede doelman bij PSV. De Eindhovense club contacteerde de Utrechter voor twee jaar. Van Ede is de opvolger van de Stanley Menzo, die naar Lierse is vertrokken.

BARCELONA, 31 MEI. Marcel Wouda heeft op de derde dag van de internationale zwemwedstrijden in Barcelona zijn tweede nationale record verbeterd. Hij zwom de 400 meter vrije slag in een tijd van 3.54,72. Het oude record stond ook op zijn naam: 3.55,26. Wouda is nog bijna twee seconden verwijderd van de olympische limiet. Woensdag verbeterde hij het Nederlands record op de 200 meter rugslag.